Een presentatie gehouden tijdens een studiedag van de Fontys mediatheken over wat je als mediatheek moet & kunt met het aanbod van leveranciers. Kern van het verhaal is een andere blik op je eigen dienstverlening en rol waarbij het gebruik van bronnen in het onderwijs centraal staat. Mediatheken zullen samen met het onderwijs moeten gaan verwoorden wat er nodig is aan content tbv dat onderwijs, welke randvoorwaarden en eisen daarbij horen en deze vervolgens moeten vertalen in een duidelijk verhaal naar de leveranciers toe. Van content naar toegang, met het onderwijsproces dat centraal staat en niet (meer) het eigen bibliotheekproces.

1. Aanbod en mogelijkheden van econtent
Wat kun en moet je er mee als hbo mediatheek?
25 februari 2014
Fontys
Raymond Snijders

2. Het aanbod is overal
• ‘Traditioneel aanbod’: honderden licenties
van net zo veel contentleveranciers.
Databanken vol met digitale content;
• Vele ebookplatformen die duizenden
Engelstalige titels aanbieden;
• Steeds meer Open Access content:
vooral veel OA tijdschriften;
• En natuurlijk alle vrij toegankelijke
bronnen op internet.

3. Maar het aanbod is niet altijd bruikbaar
• Net zo veel licentie-/businessmodellen als
dat er uitgevers zijn. Je betaalt (veel) voor
content die aangeboden wordt, niet voor
de content die je nodig hebt;
• De toegankelijkheid is ook niet altijd zoals
je wilt. Thuistoegang, vanaf je website
maar ook vanuit de ELO;
• En hoe ontsluit je al die content naar je
gebruikers toe? Wie heeft wat nodig?

4. En dan is er ook nog vooral veel niet
• Leveranciers leveren content maar
slechts zelden goede diensten er om
heen (statistieken, metadata, goede
toegang);
• Nederlandstalige content! Zowel
tijdschriften als e-textbooks;
• En wat wil het onderwijs nou eigenlijk?
Zonder goede vraag ook geen goed
aanbod.

5. Maar het is geen ‘u vraagt wij draaien’
@foto Dublin City Public Libraries via Flickr CC

6. Gelukkig is er de informatieprofessional
• Het onderwijs centraal! Hoe zit het met de
informatievoorziening daar? Wie heeft
wat wanneer nodig en hoe? Welke vorm
en welke randvoorwaarden?
• De rol van de mediatheken: een visie op
toegang verschaffen ipv collectioneren.
Wat wil/kun je zelf aanbieden en wat
faciliteer je op andere manieren?
• De professionele professional:
borging, afspraken, meten en evalueren.

7. En dan weer terug naar het aanbod
• Beoordeel het bestaande aanbod mbv de
voorwaarden vanuit onderwijs en je eigen
processen. Is het aanbod wel bruikbaar?
Op de goede manier toegankelijk?
• Ga actief op zoek naar leveranciers die
jou de content kunnen leveren die je
nodig hebt. Onder jouw voorwaarden;
• In plaats van collectieplan een
toegangsplan hebben. Hoe bied je het
aan?

8. En dan weer terug naar het aanbod
• De huidige markt bestaat vooral omdat
leveranciers bijna nooit ‘nee’ horen;
• Wees kritisch en zorg dat het aanbod bij
de vraag vanuit het onderwijs past;
• Eis flexibiliteit maar faciliteer dat ook zelf!
Er is altijd meer mogelijk dan je denkt
maar het gaat nooit vanzelf. Bemiddel
tussen belangen van anderen en die van
jezelf.

9. Voorbeeldje
• Werkgroep licenties van SHB
• Focus op flexibilisering van licenties.
Keuzes in content, doelgroep, wijze van
toegang, duur van de overeenkomst enz.

10. Dat betekent wel wat voor de mediatheken

11. 21st-Century Librarian Skills
• Nee, ik bedoel niet 23dingen, 21 edingen, verdiepdingen enz.
• Maar we moeten wel beter worden in:
– Onderhandelen/bemiddelen
– Contracten/overeenkomsten
– De financiële aspecten
– De technische aspecten (alle tools)
– De juridische aspecten

12. En over auteursrecht gesproken
• Wat je (in het onderwijs) mag doen met
informatie wordt grotendeels bepaald
door auteursrecht;
• Het raakt aan
licenties, gebruiksrecht, onderwijsmateria
al, afstudeerscripties, Open
Access, onderzoekspublicaties, onderzoe
ksdata, informatievaardigheden en nog
veel meer.

13. Wat komt er nog tav digitale content
• Nog veel meer aanbod! Uitgevers zoeken
naar nieuwe modellen en zijn bereid te
experimenteren;
• Het onderwijs gaat om veel meer vragen.
Realistische maar ook onrealistische
wensen. En daar moet je je op
voorbereiden;
• Over onrealistische verwachtingen
gesproken: de rol van de mediatheek.
Alles digitaal? De Inholland visie?

14. En wat nu?
@foto mlinksva via Flickr CC

15. Bedankt voor de
aandacht. Nog
vragen?
Raymond Snijders
Mediacentrum Windesheim
rgj.snijders@windesheim.nl
http://www.vakblog.info