Yazılım Mühendisliği Ödevi - Hastane Poliklinik Otomasyonu

1. Karabük Üniversitesi
Bilgisayar Mühendisliği
HASTANE POLİKLİNİK
OTOMASYONU
Yazılım Mühendisliği Dersi Ödevi
Resul Rıza DOLANER
(2014M10206009)
Danışman: Ahmet ÖZALP
Mayıs 2015

2. İÇİNDEKİLER
A) PLANLAMA......................................................................................................................................... 3
1- Projenin Amacı............................................................................................................................... 3
2- Projenin Kapsamı ........................................................................................................................... 3
3- Hedefler ......................................................................................................................................... 3
4- Varsayımlar .................................................................................................................................... 4
5- Engeller .......................................................................................................................................... 4
6- Risk Analizi (İdari – Hukuki – Teknik) ............................................................................................. 5
7- Kullanılan Yöntem ve Araçlar......................................................................................................... 6
7.1 Yöntem................................................................................................................................... 6
7.2 Araçlar.................................................................................................................................... 6
8- Kaynak Listesi................................................................................................................................. 7
B) ANALİZ................................................................................................................................................ 8
a) Hasta Kabul ................................................................................................................................ 8
b) Poliklinik................................................................................................................................... 10
C) USE-CASE DIAGRAM......................................................................................................................... 13
D) TASARIM .......................................................................................................................................... 14
E) TEST SENARYOLARI .......................................................................................................................... 23

3. A) PLANLAMA
1- Projenin Amacı
Yazılımın ana hedefi, herhangi bir hastanenin gereksinimlerini karşılayacak
düzeyde bir ticari yazılımdır. Ayrıca hastanedeki işlemleri hızlandırmak ve
kolaylaştırmaktır. Herhangi bir hastanede hastaların, doktorların ortak bir
veritabanı üzerinden işlemlerini takip edebilmelerini ve birimler arasında uyumlu
çalışmalarını sağlamaktır. Bu yazılım, hastanenin bütün kaynaklarının (zaman,
insan gücü, mal, vs.) en etkin şekilde kullanılmasına olanak verir. Önceleri elle
takip edilen evrak ve yapılan işlemler, bu yazılım sayesinde bilgisayar tarafından
takip edilir ve yönetilir. İdare ve sağlık birimleri arasında hem lokal, hem de global
entegrasyon yapılarak, zaman kaybının minimuma indirilmesi mümkündür.
2- Projenin Kapsamı
Hastane Poliklinik Bilgi sistemi, hastanelerin sürekli ve gerçek zamanlı olarak
izlenebilmesini sağlamaktadır. Bu hizmetin ana beklentisi sadece mevcut iş
akışının otomasyonunu sağlayan teknolojik bir alt yapıya sahip olmak değil,
bundan çok daha önemlisi daha iyi kalitede sağlık hizmeti sunabilmek, kağıt
ortamından kağıtsız ortama doğru pratik dönüşümü sağlayabilmek ve sağlık
verilerinin tüm sağlık paydaşları için ulaşılabilir olmasını sağlayacak entegre ve
beraber çalışabilir kağıtsız bir sağlık hizmeti ortamı sunmaktır.
3- Hedefler
 Randevu işlemlerinin yapılması
 Muayene kaydı (Hasta Kabul) ve polikliniklere yönlendirme yapılması
 Hasta yatış-çıkış işlemlerinin yapılması
 Yönlendirilen polikliniklerden laboratuvar-tetkik istenmesi
 İlaç ve malzeme sarfiyatı takibi yapılması
 Ameliyathaneye sevk ve ameliyat işlemlerinin kayıtlarının takibi
 Poliklinik Listesinin tutulması

4.  Doktor listesinin tutulması
 Hasta bilgileri kaydı yapılması
 Elektronik reçete işlemlerinin yapılması
4- Varsayımlar
 Hastanın polikliniğe başvurduğu varsayılmıştır.
 Doktorların temel bilgisayar bilgisine sahip olduğu varsayılmıştır.
 Hastane Poliklinik bilgi sistemi kullanıcıların temel bilgisayar bilgisine sahip
oldukları varsayılmıştır.
 Hastaya tanı eklendiğinde, muayene işlemi de başlamış varsayılmıştır.
5- Engeller
 Poliklinik kaydı için 1 ana tanı olabilir. Ana tanı eklenmiş ise 2. Ana tanı
eklenemez.
 Hastaya tanı ekleme işlemi yapılmadan reçete, ilaç, yatış sevk, tetkik girişi,
konsültasyon ve hasta çıkışı işlemleri yapılamaz.
 Hasta ilk kayıtta TC Kimlik No girişi zorunlu olmalıdır. Alan 11 haneli ve
numerik olmalıdır.
 Hasta çıkış yapılmış ise poliklinik kayı üzerinde değişikliğe izin
verilmemelidir.
 Üst düzey bir proje hakkında herhangi bir deneyimi olmayabilir.
 Tıp hakkında bilgi ve deneyim sahibi olmayabilir.
 Standartların hepsini kullanmak ya da bilmiyor olabilir.
 Kullanılan yazılım araçlarına aşina olmayabilir.

5. 6- Risk Analizi (İdari – Hukuki – Teknik)
No İdari Riskler
Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma
Yöntemi
1 Alışkanlıklar / Değişime Karşı Direnç
Yeni sisteme kademeli geçiş sağlanarak
personelin yeni sisteme alışması
sağlanabilir.
2 Personel Eğitimi ve Bilgi Düzeyi
Etkin bir eğitim planı ve içeriği
oluşturulmalı.
3
Bir Koordinasyon Kurulunun
Oluşturulamaması
Raporda belirtilen Projeyi Uygulayacak
Organizasyon yapısının koordineli bir
şekilde oluşturulması.
No Hukuki Riskler
Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma
Yöntemi
1 Kişisel Bilgi Mahremiyeti
Etkin güvenlik yazılımları ve
donanımları tedariki ile giderilebilir.
2 Elektronik Reçete Kabulü
Sağlık Bakanlığı ile ile ortak çalışmayla
gerçekleştirilebilir.
3 İnternet Suçları ile Mücadele
Gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması
(FireWall Kullanımı gibi) ile giderilebilir.
4 Yeni Sisteme Göre Yapılanamama
Gerekli organizasyon yapısının
benimsenmesi ve hukuksal
eksikliklerinin giderilmesi ile ortadan
kaldırılabilir.
No Teknik Riskler
Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma
Yöntemi
1 İletişim Altyapısının Yetersizliği
Gerekli Ağ altyapısının kurulması ile
giderilir.
2 Gizlilik ve Güvenliğin Sağlanması
Gerekli güvenlik elamanlarının alınması
ve kullanıcı kontrolü ile giderilebilir.
3
Donanım ve Yazılım
Güncellenmesinin Tamlığı
Lisans sunucu ile yapılan anlaşmalara
ihtiyaçlar doğrultusunda gidilerek ve
düzenli kontrollerle giderilebilir.
4
AR-GE Çalışmalarının Desteğinin
Alınmaması
Sürekli Ar-Ge çalışmalarını takip edecek
bir birim kurularak giderilebilir.

6. 7- Kullanılan Yöntem ve Araçlar
7.1 Yöntem
Yazılımı geliştirirken, yazılım geliştirme süreçlerinden Tekrarlı(iteration)
yazılım geliştirme sürecini kullanmayı seçtik. Çünkü bu gibi projelerde bu tarz
geliştirme süreçleri daha kullanışlıdır. Bu süreç sayesinde projenin her
aşamasında, yeni bir ekleme ya da düzenleme yapmamız gerektiğinde başa
dönebilmemize olanak sağlar. Hastane Otomasyonu gibi sistemlerde modüllerden
oluştuğu için başka bir modül ile uyumuna kontrolüne bakmamız açısından Tekrarlı
Yazılım Süreci en uygunudur.
7.2 Araçlar
Veritabanı olarak büyük verileri en kısa zamanda sorgulayabilmek için ve
performansından dolayı ORACLE veritabanı seçilmiştir.
Yazılım Geliştirme Dili ve Aracı olarak; gerek performans açısından
gerek ORACLE veritabanı uyumluluğundan dolayı JAVA programlama dilini ve Net
Beans yazılım geliştirme ortamını kullandık. Ayrıca bu geliştirme ortamının bedava
olması bize maliyet açısında bir kazanç sağlamaktadır.
Versiyon Kontrol Sistemi olarak, SVN aracı kullanılmıştır. Bu sayede
yazdığımız kodların güvenilir bir şekilde saklanması, versiyonların takip edilmesi,
kodun gelişimine katkıda bulunanların ve kodun kontrol altında tutulması gibi
ihtiyaçları giderilmesi gibi ihtiyaçları karşılanacaktır. Ayrıca SVN kullarak kod
paylaşımını kolaylıkla yapabilir, revizyonları kontrol edilebilir. Kodun geçmiş
sürümlerini de saklandığı için kodumuzun istediğimiz bir sürümüne istendiğinde
geri dönülebilir.

7. 8- Kaynak Listesi
 http://lib.baskent.edu.tr/tezbaskent1/00353.pdf
 http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/mev/mev_gen/gen_bilgi_islem/HBSACI
_2008_EK.pdf
 http://www.meddata.com.tr/tr/index.php?sayfa=hbys
 http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/mevzuat/yururlukteki_mevzuat/tebligl
er

8. B) ANALİZ
a) Hasta Kabul
Hasta Dosyası Ekleme
Sisteme ilk kez kaydı yapılacak kişi için dosya açma işlemi yapılır. Daha
önce kaydı bulunan hasta için: TC Kimlik Numarası girilip sistem sorgulama
yaparak kişi bilgilerini ekrana getirir. (Ayrıca, sistem KPS den kimlik sorgulamayı
otomatik yaparak kişi bilgilerini ekrana otomatik getirmektedir.)
Randevu
Randevu almak isteyen hastalar için randevu ekranı açılır. Randevu verme
işleminin yapılabilmesi için öncelikle kayıt kabul ekranında “Birim” ve “Doktor”
Hasta
Kabul
Hasta Dosyası
Ekleme
Randevu
Hasta Dosya Listesi
Hasta Arama
Muayene
Kayıt
Bilgilendirme
Branş Listesi
Poliklinik Listesi

9. alanları seçimi zorunlu olmalıdır. Ayrıca bu modül Merkezi Hastane Randevu
Sistemi(MHRS) ile entegre bir şekilde hazırlanmıştır.
Hasta Dosya Listesi
Daha önce hastaneye başvurmuş olan kişileri listeler. Bu listeden herhangi
bir hastanın üzerine tıklandığında hasta kayıt kabul ekranına bilgiler düşmektedir.
Hasta Arama
Daha önce hastaneye başvurmuş olan hastaların dosya bilgilerinde arama
yapmak için kullanılır. Eğer hasta T.C. kimlik numarasını bilmiyorsa ve hastaneye
daha önce başvurmuşsa isim veya soy isimden arama yapmak için kullanılır.
Branş Listesi
Hastanedeki Branşları listeler.
Poliklinik Listesi
Hastanedeki poliklinikleri seçili branşa göre listeler.
Bilgilendirme
Hasta Kabul Modülü Ana ekranında bulunan “Hasta Bilgilendirme” ikonu
tıklanarak Hasta Uyarılar ekranı açılır. Ekranın alt kısmında bulunan “Kayıt”
bloğundaki alanlar girilip Açıklama alanına hasta kuruma geldiğinde verilmesi
istenen bilgilendirme mesajı yazılır.

10. Muayene Kayıt
Sisteme ilk kez kaydı yapılacak kişi için önce dosya açma işlemi yapılır.
Daha önce kaydı bulunan hasta için: TC Kimlik Numarası, sistem sorgulama
yaparak kişi bilgilerini ekrana getirir. Ekrana kişi bilgileri geldikten sonra; Birim,
Doktor alanlarından seçim yapılarak Kayıt işlemi gerçekleştirilir.
b) Poliklinik
Poliklinik Hasta Listesi
Poliklinik defterinden birim ve doktor seçilerek hasta kabulden sevk edilen
hastalar listelenir. Bu liste üzerinden muayene yapılan, yapılmayan, çıkış yapılan,
yapılmayan, poliklinik önceliği gibi çeşitli kriterlere hasta sorgulaması yapılır.
Poliklinik
Poliklinik Hasta
Listesi
Tanı Girişi
Hasta Yatış
Reçete
Tetkik Giriş
Konsültasyon
İlaç
Hasta Çıkış

11. Tanı Girişi
Tanı listesinden tanılar seçilir ve kaydedilir. Kaydedilen tanı için Ön tanı,
kesin tanı ve Ana tanı vb. tanı tiplerinden bir tanesi veya birkaçı seçilir. Her bir
poliklinikte 1 tane ana tanı olmak zorunluluğu vardır. Tanıyı kaydeden kullanıcı ve
tanı kayıt zamanı bilgilerinin log’u tutulur.
Reçete
Hastaya yazılan reçeteler online olarak sisteme gönderilir. Hastaya
kaydedilen reçete çıktısı veya reçete No verilir.
Tetkik Giriş
Tetkik sekmesinden tüm tetkikler listelenir ve hastaya sistemden üzerinden
tetkik kaydı eklenir.(Laboratuvar, Radyoloji vb.)
Hasta Yatış
Hekim hastanın durumuna göre servise yatışını planlayabilir. Bunun için
yatış verilecek birim seçilir. Yatış verilecek birim kendi branşına ait birimden
seçebilir.
Hasta Çıkış
Hastanın poliklinikte işlemleri tamamlandıktan sonra hekim tarafından çıkış
verilir. Çıkış tarihi ve saati varsayılan olarak sistem zamanı gösterilir. Varsa
açıklama bilgisi kaydedilir.

12. Konsültasyon
Hekim başka bir branşa ait birimden konsültasyon isteği yapar. Bu istek ilgili
birimin poliklinik listesinde görüntülenir. Konsültasyon birimi hastayı kabul
ettiğinde sonuç aynı ekrandan takip edilir.
İlaç
Hekim hastasına vereceği ilacı sisteme kaydetmelidir. Hastane stoklarından
kullanılan ilaç ve tıbbı malzeme listesinden düşülür.

13. C) USE-CASE DIAGRAM

14. D)TASARIM
1- Class Diagram

16. 2- Flow Chart Diagram

17. 3- User Interface Sketches

23. E) TEST SENARYOLARI
Senaryo
Tanımı
Tanı Ekleme
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım
Numarası
Test Adımları
Girilen
Değer
Beklenen
Çıktılar
Sonuç
Adım 1
Tanı ekranını
açmalıdır
Tanı Ekleme
Butonuna
Basıldı
Tanı Ekranı
Açıldı
Başarılı
Adım 2
Her birim (poliklinik
ve klinik kaydı için 1
ana tanı olabilir. Ana
tanı seçilmiş ise 2.
Ana tanı seçilemez.
Poliklinikte
hastaya
tanı girildi
ana tanı
seçildi.
Ana Tanı
seçilmeden
başka işlem
yapılmadı
Başarılı
Adım 3
Seçilen tanının
doktoru, kullanıcısı ve
kayıt zamanı
eklenmelidir.
Hastaya
Tanı eklendi
Tanı Ekleyen
doktorun
kullanıcısı ve
kayıt zamanı
eklendi
Başarılı
Adım 4
İlk tanı eklerken
varsayılan Ana Tanı
işaretli olmalıdır
Tanı Ekleme
Butonuna
Basıldı
Varsayılan
olarak ana
tanı geldi
Başarılı
Senaryo
Tanımı
Yatış Sevk
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım
Numarası
Test Adımları
Girilen
Değer
Beklenen
Çıktılar
Sonuç
Adım 1
Yatış onay butonu
tıklandığında yatış
ekranı açılmalıdır.
Yatış onay
butonuna
tıklandı.
Yatış ekranı
açıldı. Başarılı
Adım 2
Servisin boş yatak
sayılarını
gösterebilmelidir.
Yatış onay
formu
açıldı.
Servisin boş
yatakları
görüntülendi.
Başarılı
Adım 3
Hasta çıkışı iptal
edildiğinde yatan
hasta kabul
tarafından
onaylanmayan
yatışının da iptal
edilmelidir.
Yatan hasta
kabul
ekranı
açıldı.
Hasta çıkışı
iptal
edildiğinde
yatan hasta
kabul
tarafından
onaylanmayan
yatışının da
iptal edildi.
Başarılı

24. Senaryo
Tanımı
Konsültasyon
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım
Numarası
Test Adımları
Girilen
Değer
Beklenen
Çıktılar
Sonuç
Adım 1
Varsayılan günün
tarihi ve saati
görünecektir. Salt
okunur olarak
gösterilmelidir.
Değiştirememelidir.
Konsültasyon
butonuna
tıklandı.
Salt okunur
olarak
görüntülendi.
Günün tarih
ve saati
değiştirilmedi.
Başarılı
Adım 2
Kendi birimi
haricindeki diğer
birimler
listelenmelidir.
Konsültasyon
istenen
birime
tıklandı.
Kendi birimi
haricindeki
diğer birimler
listelendi.
Başarılı
Adım 3
Konsültasyon Birimi,
Konsültasyon Doktoru
ve cevap verilmiş ise
cevaplama tarih ve
saati gösterilmelidir.
Konsültasyon
butonuna
tıklandı.
.
İlgili alanlar
gösterildi.
Başarılı
Senaryo
Tanımı
Hasta Bilgileri Görüntüleme
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım
Numarası
Test Adımları
Girilen
Değer
Beklenen
Çıktılar
Sonuç
Adım 1
Hastanın kimlik
bilgileri, sosyal
güvence bilgileri,
iletişim bilgileri, vizit
bilgileri ve vizit
hareket bilgileri salt
okunur olarak
gösterilir.
Hasta
bilgileri
iconuna
basıldı.
Hastanın
kimlik bilgileri
gösterildi.
Başarılı
Senaryo
Tanımı
Hasta Çıkış
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım
Numarası
Test Adımları
Girilen
Değer
Beklenen
Çıktılar
Sonuç
Adım 1
Hasta Çıkış ekranını
açmalıdır
Hasta Çıkış
Butonuna
Basıldı
Hasta Çıkış
Ekranı Açıldı
Başarılı

25. Adım 2
Ana Tanı Girilmeden
Hasta Çıkış
yapılmamalıdır.
Tanı
girilmeden
hasta çıkış
butonuna
basıldı
Hasta Çıkış
yapılmadı.
Başarılı
Adım 3
Çıkışı yapılan hastanın
bilgileri üzerine işlem
yapılmamalıdır.
Çıkışı
yapılan
hasta da
tetkik, ilaç
vb. işlem
yapılmaya
çalışıldı.
Çıkışı yapılan
hasta da diğer
alanlar salt
okunur olarak
geldi
Başarılı
Adım 3
Açıklama alanı
zorunlu olmamalıdır
ve hasta çıkış
yapılmalıdır.
Açıklama
alanına bilgi
girilmedi.
Hasta Çıkış
yapıldı
Başarılı