Ra

1. SPIS TREŚCI www.biostat.com.pl
 Wprowadzenie....................................................................................................................................................... 03
 Odniesienia do Raportu Otwarcia.......................................................................................................................... 06
 Podsumowanie wyników badania.......................................................................................................................... 30
 Ogólnopolskie badanie mieszkańców ................................................................................................................... 35
 Badanie mieszkańców Radomia i okolic ............................................................................................................... 55
 Ogólnopolskie badanie przedsiębiorców ............................................................................................................... 83
 Badanie przedsiębiorców z Radomia .................................................................................................................... 97
 Badanie mieszkańców Radomia i okolic – technika CAWI .................................................................................. 113
 Wnioski i rekomendacje ...................................................................................................................................... 121
 Spis rysunków i tabel ........................................................................................................................................... 125
2

2. Wprowadzenie www.biostat.com.pl
Cele badawcze:
1. stopień znajomości założeń "Strategii Marki Radom" wiedza na temat i ocena bieżącej działalności Miasta Radomia,
2. czynniki wyróżniające Radom na mapie kraju, ocena planowanych działań promocyjnych, w tym imprez miejskich, przed ich realizacją
i po ich realizacji,
3. ocena funkcjonujących i preferowanych kanałów komunikacji społecznej wykorzystywanych przez Miasto Radom, oraz organizacje
wskazane przez Zamawiającego,
4. skojarzenia z Radomiem, w tym skojarzenia na tle wybranych polskich miast, w szczególności miast, o których mowa w "Strategii
Marki Radom", w tym zmiany w postrzeganiu Radomia na tle innych miast,
5. postrzeganie działań miasta pod kątem spójności z docelowym wizerunkiem Radomia określonym w "Strategii Marki Radom",
6. wiedza na temat i ocena bieżącej działalności Miasta Radomia, w tym instytucji samorządowych i państwowych,
7. postrzeganie Miasta Radomia, również w odniesieniu do innych miast, w szczególności miast, o których mowa w "Strategii Marki
Radom"
8. poziom znajomości tożsamości i założeń wizerunkowych Miasta Radomia
9. ocena stopnia utożsamiania się mieszkańców miasta i regionu z założeniami wizerunkowymi Miasta Radomia
10. ocena spójności podejmowanych działań z założeniami wizerunkowymi Miasta Radomia
11. ocena planowanych wydarzeń miejskich (przed wydarzeniem: badanie w kierunku możliwości wprowadzenia zmian, po wydarzeniu:
przedstawienie wniosków i ocen)
12. ocena funkcjonujących i preferowanych kanałów komunikacji społecznej wykorzystywanych przez Miasto Radom,
13. ocena postrzegania formy, czytelności i spójności planowanych działań kreatywnych podejmowanych w ramach wdrażania "Strategii
Marki Radom" oraz innych działań promocyjnych i informacyjnych podejmowanych przez radomskie władze samorządowe oraz Urząd
Miejski w Radomiu, organizacje z nim współpracujące, lub inne organizacje wskazane przez Zamawiającego
14. analiza porównawcza atrakcyjności i czytelności działań kreatywnych w kontekście działań innych miast, w tym miast o których mowa
w "Strategii Marki Radom",
15. ocena prac kreatywnych,
16. wskazanie obszarów działania urzędów, najbardziej istotnych z perspektywy biznesu,
17. pomiar istotności czynników sprzyjających lokowaniu biznesu w danym miejscu i odniesienie tych czynników do Miasta Radomia,
18. określenie rangi Miasta Radomia jako miejsca do rozwijania działalności gospodarczej,
19. ocena aktualnych i preferowanie kanałów komunikacji skierowanych do potencjalnych inwestorów,
20. określenie poziomu wiedzy inwestorów, na temat bieżącej działalności Urzędu Miejskiego w Radomiu, oraz innych instytucji
wskazanych przez Zamawiającego,
21. zbadanie poziomu znajomości założeń gospodarczych "Strategii Marki Radom",
3

3. www.biostat.com.pl
22. ocena spójności działań z założeniami wizerunkowymi Miasta Radomia w sferze podmiotów gospodarczych,
23. ocena atrakcyjności Miasta Radomia jako miejsca do prowadzenia biznesu,
24. ocena ogólnej atrakcyjności Miasta Radomia (m.in. oferty kulturalno-rozrywkowej, edukacyjnej, turystycznej)
25. pomiar istotności czynników sprzyjających rozwojowi lokalnego biznesu,
26. ocena współpracy na linii przedsiębiorca – Urząd Miejski w Radomiu,
27. ocena współpracy na linii przedsiębiorca – inne radomskie urzędy, oraz organizacje okołobiznesowe,
28. wskazanie pożądanych form współpracy na linii biznes lokalny – radomskie władze samorządowe i Urząd Miejski w Radomiu,
29. ocena aktualnych i preferowanych kanałów komunikacji skierowanych do potencjalnych i czynnych inwestorów,
30. określenie poziomu wiedzy na temat bieżącej działalności miasta obejmującej wszelkie działania skierowane do przedsiębiorców,
31. ocena aktualnych inwestycji miejskich,
32. zbadanie poziomu znajomości założeń "Strategii Marki Radom", w tym założeń gospodarczych,
33. ocena spójności działań z założeniami wizerunkowymi Miasta Radom podejmowanych w sferze przedsiębiorstw działających na
terenie Miasta Radomia przez radomskie władze samorządowe, Urząd Miejski w Radomiu oraz inne organizacje wskazane przez
Zamawiającego,
34. oczekiwania w stosunku do inwestycji prowadzonych w Mieście Radomiu i zakresu działalności publiczno-prywatnej,
Metodologia badawcza:
Badanie realizowane było z wykorzystaniem trzech metod badawczych:
 wywiady kwestionariuszowe (technika PAPI) – przedsiębiorcy,
 wywiady telefoniczne (technika CATI) – mieszkańcy,
 ankiety internetowe nadzorowane przez system komputerowy (technika CAWI) – mieszkańcy Radomia i okolic.
Próba badawcza:
 29 osób będących przedstawicielami firm (właściciele, kadra kierownicza, szefowie działów odpowiedzialnych za rozwój
przedsiębiorstw i firm), które swoją działalność prowadzą na terenie różnych obszarów kraju. Dobór próby miał charakter
warstwowo-losowy z uwzględnieniem wielkości zatrudnienia, lokalizacji i przedmiotu działalności (sekcja PKD) – badanie
PAPI.
 24 osoby będące przedstawicielami firm (właściciele, kadra kierownicza, szefowie działów odpowiedzialnych za rozwój
4

4. www.biostat.com.pl
przedsiębiorstw i firm), które swoją działalność ulokowały w Radomiu. Dobór próby miał charakter warstwowo-losowy z
uwzględnieniem wielkości zatrudnienia – badanie PAPI.
 1200 osób będących mieszkańcami Polski w wieku 16 lat i więcej. Dobór próby miał charakter warstwowo-losowy z
uwzględnieniem miejsca zamieszkania – badanie CATI.
 968 osób będących mieszkańcami Radomia i okolic w wieku 16 lat i więcej. Dobór próby miał charakter warstwowo-losowy z
uwzględnieniem miejsca zamieszkania – badanie CATI.
 240 osób będących mieszkańcami Radomia i okolic w wieku 16 lat i więcej. Dobór próby miał charakter warstwowo-losowy z
uwzględnieniem miejsca zamieszkania – badanie CAWI.
Wyznaczony maksymalny błąd statystyczny badania CATI kształtuje się na poziomie ok. 3,5%. Oznacza to, że z prawdopodobieństwem 95%
wyniki otrzymane w niniejszym projekcie mogą różnić się od wyników dla badanych populacji o maksymalnie +/- 3,5%.
Termin realizacji:
Lipiec 2012 r.
5

5. Odniesienia do Raportu otwarcia www.biostat.com.pl
Badanie, które zakończyło się sporządzeniem Raportu Otwarcia przeprowadzone zostało w 2009 roku. Objęto nim tzw. „uciekinierów” z Radomia, czyli osoby,
które opuściły miasto, przedsiębiorców oraz mieszkańców miasta i okolic, a także reszty kraju.
Potencjał miasta w wybranych obszarach
a) atrakcyjność turystyczna
Respondenci uczestniczący w badaniach technikami Omnimas i CATI (Raport Otwarcia) za najbardziej atrakcyjne turystycznie polskie miasta uznali: Kraków,
Gdańsk, Warszawę, Wrocław, Częstochowę i Poznań. Wśród najczęściej wymienianych miast nie został wskazany Radom.
6

6. www.biostat.com.pl
Pytanie o potencjał turystyczny Radomia skierowane zostało również do przedsiębiorców spoza Radomia uczestniczących w niniejszym badaniu. Ocenili oni
ofertę turystyczną Radomia na tle innych miast, posługując się sześciostopniową skalą, gdzie 1 – oznaczało ocenę najgorszą, a 6 – najlepszą. Wśród 14
miast podlegających ocenie, Radom sklasyfikowany został na miejscu dziewiątym i otrzymał oceny, których średnia wyniosła 3,4. Zdaniem przedsiębiorców
Radom ofertą turystyczną niewiele ustępował Częstochowie, a przewyższał: Płock, Sosnowiec i Piotrków Trybunalski.
Tabela. Ocena oferty turystycznej
Pozycja Miasto Oferta turystyczna
1 Kraków 5,7
2 Wrocław 5,4
3 Warszawa 5,2
4 Poznań 5,0
5 Lublin 4,0
6 Łódź 3,8
7 Kielce 3,6
8 Częstochowa 3,5
9 Radom 3,4
- Rzeszów 3,4
- Bydgoszcz 3,4
12 Płock 2,7
13 Sosnowiec 2,4
13 Piotrków Trybunalski 2,3
7

7. www.biostat.com.pl
b) atrakcyjność gospodarcza
W badaniu na podstawie, którego skonstruowany został Raport Otwarcia zauważyć można ponadto zestawienie miast pod względem atrakcyjności dla
uruchomienia działalności gospodarczej. Mieszkańcy Polski wskazali tam Radom jako miejsce ustępujące takim ośrodkom, jak: Warszawa, Kraków, Wrocław,
Poznań, Gdańsk, Katowice, Łódź, Szczecin, Gdynia i Lublin.
8

8. www.biostat.com.pl
Podobne pytanie skierowane zostało do przedsiębiorców z terenu całego kraju w badaniu, którego podsumowaniem jest niniejszy raport. Pozycja Radomia
wypadła tutaj zdecydowanie lepiej. Zdaniem respondentów nie ustępował on Krakowowi, czy Łodzi, a wyprzedzał m.in. Lublin.
Rysunek. Najlepsza lokalizacja na otwarcie nowego oddziału przedsiębiorstwa
Katowice 51,7%
Warszawa 44,8%
Poznań 44,8%
Wrocław 34,5%
Radom 20,7%
Kraków 20,7%
Łódź 20,7%
Rzeszów 17,2%
Kielce 10,3%
Lublin 6,9%
0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0%
9

9. www.biostat.com.pl
c) oferta edukacyjna
Respondenci uczestniczący w badaniu w ramach Raportu Otwarcia sklasyfikowali Radom na szóstym miejscu pod względem możliwości i perspektyw
kształcenia. Radom przewyższał tutaj Częstochowę, Płock i Piotrków Trybunalski.
10

10. www.biostat.com.pl
Z kolei przedsiębiorcy spoza miasta, którzy wzięli udział w niniejszym badaniu ocenili ofertę edukacyjną Radomia, który został sklasyfikowany na miejscu
siódmym, wyprzedzając: Kielce, Bydgoszcz, Rzeszów, Częstochowę, Sosnowiec, Płock i Piotrków Trybunalski.
Tabela. Ocena oferty edukacyjnej
Pozycja Miasto Oferta edukacyjna
1 Kraków 5,7
2 Warszawa 5,6
3 Wrocław 5,4
4 Poznań 5,2
5 Łódź 4,3
6 Lublin 4,1
7 Radom 3,6
8 Kielce 3,4
- Bydgoszcz 3,4
10 Rzeszów 3,3
11 Częstochowa 2,8
12 Sosnowiec 2,5
13 Płock 2,4
- Piotrków Trybunalski 2,4
11

11. www.biostat.com.pl
d) atrakcyjność kulturalna
Atrakcyjność kulturalna Radomia została przez uczestników badania (Raport Otwarcia) oceniona gorzej niż Warszawy, Krakowa, Gdańska, Lublina, Kielc i
Częstochowy. Lepiej natomiast niż Płocka i Piotrkowa Trybunalskiego.
12

12. www.biostat.com.pl
O ocenę oferty kulturalno – rozrywkowej poproszono również przedsiębiorców spoza Radomia, którzy uczestniczyli w niniejszym badaniu. Radom został
sklasyfikowany na miejscu ósmym i wyprzedził: Rzeszów, Bydgoszcz, Częstochowę, Płock, Sosnowiec oraz Piotrków Trybunalski.
Tabela. Ocena oferty kulturalno - rozrywkowej
Pozycja Miasto Oferta edukacyjna
1 Kraków 5,7
- Warszawa 5,7
3 Wrocław 5,5
4 Poznań 5,0
5 Łódź 4,2
6 Lublin 3,8
7 Kielce 3,5
8 Radom 3,4
9 Rzeszów 3,2
10 Bydgoszcz 3,1
- Częstochowa 3,1
12 Płock 2,6
- Sosnowiec 2,6
14 Piotrków Trybunalski 2,4
13

13. www.biostat.com.pl
Czynniki sprzyjające lokowaniu biznesu
Przedsiębiorcy w toku badania zakończonego Raportem Otwarcia wyróżnili m.in. czynniki, które wpływają na postrzeganie danego miejsca jako dobrej
lokalizacji na uruchomienie przedsiębiorstwa lub jego oddziału. Zwracali oni uwagę w szczególności na: dobre połączenia drogowe, kolejowe i lotnicze, jakość
kształcenia, centralne położenia na mapie kraju, bliskość potencjalnych klientów, przejrzyste procedury urzędowe, dostępność działek inwestyc yjnych oraz
obecność specjalnej strefy ekonomicznej.
Powyższe odpowiedzi zestawić należy z opiniami przedsiębiorców, których opinie pozyskano w ramach niniejszego badania. Zauważyli oni, że największe
znaczenie mają: upraszczanie procedur urzędowych, aktywizacja lokalnego rynku pracy, generowanie zachęt i ulg dla pracodawców/inwestorów, a także stała
wymiana informacji.
Rysunek. Obszary działania urzedów i władz lokalnych, które są najbardziej istotne z perspektywy biznesu
Uproszczanie procedur urzędowych 72,4%
Wprowadzanie ulg w podatkach lokalnych 62,1%
Stała wymiana informacji z przedsiębiorcami 55,2%
Aktywizacja lokalnego rynku pracy 55,2%
Tworzenie ośrodków wspomagania przedsiębiorczości 41,4%
Inwestycje władz w infrastrukturę komunikacyjną 41,4%
Ściąganie inwestorów i prowadzenie działań
27,6%
promujących atrakcyjność regionu
Inwestowanie władz w infrastrukturę teleinformatyczną 27,6%
Zapraszanie przedsiębiorców do wspólnego
opracowywania strategicznych dokumentów 20,7%
dotyczących rozwoju regionu
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0%
14

14. www.biostat.com.pl
Oba badania potwierdzają zatem, że ogromne znaczenie ma współpraca lokalnych władz z potencjalnymi i aktualnymi inwestorami, tak w zakresie
upraszczania procedur urzędowych, jak również generowania zachęt, czy tworzenia specjalnych przestrzeni przeznaczonych do
zagospodarowania przez inwestorów. W tym miejscu należy zauważyć, że obszar skomplikowanych procedur urzędowych w Radomiu podczas obu badań
potraktowany został w kategorii czynnika niesprzyjającego lokowaniu biznesu w mieście.
Zdaniem przedsiębiorców uczestniczących w badaniu w ramach Raportu Otwarcia silnymi stronami Radomia jako potencjalnej lokalizacji są m.in.: bliskość
Warszawy, niskie koszty prowadzenia działalności oraz chęć do pracy i dość dobre wykształcenie tutejszych pracowników. Pracodawcy uczestniczący w
badaniu, którego podsumowaniem jest niniejszy raport, również zwracali uwagę w szczególności na bliskość Warszawy jako czynnika sprzyjającego
lokalizacji firm potencjalnych inwestorów. W odpowiedziach obu omawianych grup powtarza się również aspekt zasobów wykwalifikowanej siły
roboczej i jakości kształcenia. Stąd zauważyć należy, że miasto Radom te właśnie czynniki powinno uważać za sprzyjające lokowaniu biznesu w mieście.
Tabela. Czynniki sprzyjające lokowaniu biznesu w Radomiu
Lp Ocena Miasta Radom – Ocena Miasta Radom –
Czynnik
. przedsiębiorcy z Radomia przedsiębiorcy z Polski
1 Niskie podatki i opłaty lokalne 2,0 3,7
2 Obecność specjalnej strefy ekonomicznej (parku technologicznego) 3,1 4,0
3 Infrastruktura drogowa i techniczna 2,5 3,9
4 Ulgi i zachęty do inwestowania 2,3 3,6
5 Zasoby wykwalifikowanej siły roboczej 3,7 3,6
6 Niewielkie koszty zatrudnienia 3,1 3,6
7 Nieskomplikowane procedury administracyjne 2,3 3,4
8 Niewielka konkurencja w branży 2,9 3,7
9 Niskie ceny nieruchomości 2,7 3,7
10 Infrastruktura teleinformatyczna 3,4 3,6
11 Miejska oferta inwestycyjna 2,1 3,5
12 Bliskość Warszawy 4,8 4,8
13 Jakość kształcenia 3,4 3,8
14 Współpraca z ościennymi gminami ws. wspólnej oferty inwestycyjnej 2,0 3,6
15

15. www.biostat.com.pl
Ocena działalności wybranych instytucji
Należy odnieść się również do zmian w zakresie oceny bieżącej działalności Urzędu Miejskiego. Badania przeprowadzone w roku 2009 dostarczają informacji
o jego postrzeganiu. Dostrzec można niewielką przewagę ocen pozytywnych nad negatywnymi.
Argumentacja ocen bardzo często wzajemnie się znosiła, gdyż wśród pozytywów wymieniano: dobrą i miłą obsługę, szybkość załatwiania spraw oraz starania
o rozwój miasta; z kolei wśród negatywów: opieszałość urzędników, niegospodarność, kolejki, niekompetencje urzędników i trudności w załatwianiu spraw.
16

16. www.biostat.com.pl
Niniejsze badanie dostarczyło informacji o kilku aspektach pracy Urzędu Miejskiego. Ocen dokonali przedsiębiorcy, najwyższe noty przyznali oni
fachowości obsługi, najniższe natomiast przejrzystości procedur.
Rysunek. Ocena współpracy z Urzędem Miejskim w Radomiu w wymienionych obszarach
Fachowość obsługi 3,0
Sprawne funkcjonowanie Biura Obsługi Inwestora 2,7
Staranność w rozpatrywaniu spraw 2,7
Terminowość załatwiania spraw 2,7
Zaangażowanie pracowników UM 2,6
Przejrzyste procedury 2,4
0,0 1,0 2,0 3,0 4,0
17

17. www.biostat.com.pl
W 2009 roku władze miasta najlepiej zostały ocenione pod kątem m.in.: dbałości o rozwój, prowadzenia remontów dróg, organizacji imprez miejskich i liczby
inwestycji.
18

18. www.biostat.com.pl
Przedsiębiorców, których poproszono o ocenę działalność władz w roku 2012, potwierdzali dobre oceny dotyczące organizacji wydarzeń o zasięgu
ogólnopolskim.
Tabela. Ocena działań władz miasta w wybranych obszarach
Ocena działań władz miasta – Ocena działań władz miasta –
Obszary działania władz miasta
pracodawcy z Radomia pracodawcy spoza Radomia
Organizacja wydarzeń o zasięgu ogólnopolskim 2,7 5,1
Modernizacja i budowa infrastruktury drogowej 2,5 4,4
Promocja miasta 2,8 4,6
Rewitalizacja miasta 2,9 4,7
Unowocześnianie komunikacji miejskiej 2,3 4,4
Podwyższanie jakości kształcenia 2,8 4,1
Walka z bezrobociem 1,6 3,4
W ocenach na przestrzeni lat powtarza się również nienajlepsza ocena działań nakierowanych na walkę z bezrobociem.
19

19. www.biostat.com.pl
Przydatność inwestycji realizowanych i planowanych w Radomiu
Konsultacje społeczne przeprowadzone w ramach Raportu Otwarcia wykazały, że za najważniejsze dla miasta inwestycje, uważane są: budowa strefy
ekonomicznej, remonty i budowa dróg, lotnisko, spalarnia odpadów, stadion oraz uatrakcyjnienie starówki. Doceniono również obwodnicę południową i
budowę Centrum Przetwarzania Danych.
Przydatność planowanych i zrealizowanych inwestycji miejskich poddana została ocenie również podczas badań, których podsumowaniem jest niniejszy
raport. Ocen przydatności w sześciostopniowej skali dokonali przedsiębiorcy z Radomia. Najwyżej oceniona została przydatność inwestycji związanej z
szybkim połączeniem drogowym z Warszawą oraz lotniskiem.
Rysunek. Ocena przydatności inwestycji zrealizowanych i planowanych w Radomiu
Szybkie połączenia drogowe z Warszawą 5,0
Lotnisko 4,8
Remont szpitala 4,5
Centrum Słoneczne 4,4
Place zabaw 4,2
Szkoła muzyczna 4,2
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury 4,2
Pływalnie kryte 4,0
Modernizacje szkół 3,8
Modernizacja systemu wodno-kanalizacyjnego 3,8
Rewitalizacja parków 3,8
Zakład utylizacji odpadów 3,6
Przebudowa fontann i Placu jagiellońskiego 3,5
System Informacji Miejskiej 3,4
Hala sportowo-widowiskowa 3,4
Specjalna strefa ekonomiczna 3,4
Modernizacja taboru komunikacji miejskiej 3,3
Centrum Przetwarzania Danych 3,3
Budowa obwodnicy południowej 3,3
Korty tenisowe 3,2
Rozbudowa monitoringu 3,1
Park Technologiczny 3,1
Rozbudowa toru kartingowego 3,1
Stadiony 3,1
Rewitalizacja Miasta Kazimierzowskiego 2,8
Skansen archeologiczny na Piotrówce 2,5
Karta Miejska 2,5
Dolina rzeki Mlecznej 2,4
Filharmonia 2,3
Strefa Płatnego Parkowania 1,3
0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0
20

20. www.biostat.com.pl
Znajomość i atrakcyjność imprez organizowanych w Radomiu
Porównując wyniki obu raportów poruszyć należy również problem najatrakcyjniejszych imprez organizowanych w mieście. Tutaj opinie respondentów
poszczególnych badań są bardzo zbliżone. W 2009 roku najlepiej ocenionymi imprezami pod względem spójności z wizerunkiem Radomia były: Air Show, Dni
Radomia, Święto chleba, Obchody rocznicy Czerwca ’76 oraz Festiwal Muzyki Dawnej im. Mikołaja z Radomia.
21

21. www.biostat.com.pl
Wśród pięciu najatrakcyjniejszych imprez w roku 2012 znalazły się 4 spośród wyżej wymienionych – Air Show, Dni Radomia, Święto chleba oraz
Obchody rocznicy Czerwca ’76.
Tabela. Znajomość i atrakcyjność imprez organizowanych w Radomiu
Ocena Ocena
Znajomość - Znajomość -
atrakcyjności – atrakcyjności –
Lista wydarzeń organizowanych w Radomiu mieszkańcy spoza mieszkańcy
mieszkańcy spoza mieszkańcy
Radomia Radomia i okolic
Radomia Radomia i okolic
Międzynarodowe Pokazy Lotnicze Air Show 57,7% 92,9% 4,6 5,3
Dni Radomia 13,1% 71,9% 4,1 4,8
Obchody rocznicy Czerwca ‘76 18,4% 47,9% 4,1 4,7
Święto Chleba 5,7% 54,9% 4,0 4,8
Spotkajmy się u Żeromskiego 1,6% 49,3% 3,9 4,6
Międzynarodowy Festiwal Gombrowiczowski 3,8% 36,4% 4,1 4,6
Uroczystości patriotyczne i narodowe 2,2% 35,2% 3,3 4,5
Rekonstrukcje historycznych bitew 4,8% 31,5% 4,0 4,6
Juwenalia, czyli radomska Wiosna Studencka 5,3% 28,6% 4,3 4,5
Kameralne lato 3,3% 27,5% 3,4 4,7
Uliczka Tradycji 3,1% 25,9% 3,9 4,6
Kaziki 1,8% 23,7% 3,6 4,5
Radomski Piknik Naukowy 0,8% 22,5% 3,1 4,5
Międzynarodowy Festiwal kwartetów smyczkowych 4,5% 18,8% 4,5 4,4
Festiwal Muzyki Dawnej im. Mikołaja z Radomia 2,0% 21,2% 4,3 4,5
Ogólnopolski Turniej Śpiewających Poezję "Łaźnia" 0,9% 21,6% 3,8 4,5
Festiwal Filozofii 0,2% 11,8% 3,0 4,1
Królewski Gambit 0,6% 11,3% 3,1 4,4
Pięciobój Precyzyjny 0,6% 11,2% 3,4 4,3
22

22. www.biostat.com.pl
Promocja miasta
Uczestnicy (przedsiębiorcy) badania z roku 2009 zauważali, że miasto Radom wśród potencjalnych inwestorów powinno promować się organizując targi
międzynarodowe, zapraszając inwestorów na wizyty, emitując spoty reklamowe, a także wykorzystując w tym aspekcie znaczenie Air Show i skojarzeń
historycznych (np. wydarzenia roku 1976).
Przedsiębiorcy, którzy uczestniczyli w badaniu 3 lata później zauważali, że miasto promuje się za pośrednictwem billboardów, haseł reklamowych, reklamy
ulicznej i spotów reklamowych. Wszystkie powyższe metody ocenione zostały bardzo dobrze w obszarach siły przekonywania, jakości wykonania, a także
pomysłowości. Mieszkańcy dodawali, że Radom silnie promuje się również przy okazji Air Show.
Tabela. Ocena działań promujących Radom jako miejsce atrakcyjne dla inwestorów
Rodzaj działań promujących Miasto Radom Siła przekonywania Jakość wykonania Pomysłowość
Billboardy 5,0 4,5 5,0
Hasła reklamowe 5,0 5,0 5,0
Reklama uliczna 5,0 5,0 5,0
Spoty reklamowe 5,5 5,0 5,5
Reklama ogólnie 5,0 5,0 5,0
Na podstawie wyników badań należy zatem przyjąć, że aktualny kierunek promocji jest dobry, jednakże konieczne jest zwiększenie intensywności,
gdyż dotąd z działaniami promującymi Radom spotkało się: 31,0% badanych przedsiębiorców spoza Radomia oraz 4,2% mieszkańców spoza miasta.
23

23. www.biostat.com.pl
Skojarzenia z miastem
Przedsiębiorcom badanym w roku 2009 Radom kojarzył się przede wszystkim z: niewykorzystanym potencjałem, upadającymi fabrykami, spokojnym
aczkolwiek zaniedbanym miastem, wysokim bezrobociem, a także miastem zlokalizowanym na skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych („miastem
przelotowym”). O skojarzenia zapytano również tzw. uciekinierów. Wymieniali oni m.in.: szarzyznę, bezrobocie, brak poczucia bezpieczeństwa,
niedostateczną ofertę kulturalno – rozrywkową, a także ciszę i przestrzeń jako skojarzenie o wydźwięku pozytywnym. Badanym mieszkańcom Polski (Raport
Otwarcia) Radom najczęściej kojarzył się z maszynami do szycia/produkcją maszyn do szycia/Zakładami Łucznik, a także przemysłem
zbrojeniowym/zakładami zbrojeniowymi/produkcją broni/fabryką broni. Tymczasem mieszkańcy Radomia i okolic najczęściej kojarzyli miasto z pokazami
lotniczymi/Air Show oraz rodziną/miastem rodzinnym.
24

24. www.biostat.com.pl
Pytanie o skojarzenia z Radomiem zadano również uczestnikom niniejszego badania – mieszkańcom Polski oraz mieszkańcom Radomia i okolic.
Mieszkańcy Polski najczęściej wskazywali na radomskie marki (Łucznik, RWT, Radoskór i inne), bliskość Warszawy oraz pokazy lotnicze/Air Show.
Mieszkańcy Radomia wskazywali najczęściej te same skojarzenia.
Rysunek. Skojarzenia z Radomiem mieszkańców spoza miasta Rysunek. Skojarzenia z Radomiem jego mieszkańców
Marki: Łucznik, RWT, Radoskór, inne 35,2% Pokazy lotnicze/Air show 18,2%
Bliskość Warszawy 31,9% Bliskość Warszawy 15,5%
Pokazy lotnicze / Air Show 22,2% Marki: Łucznik, RWT, Radoskór, inne 15,0%
Przemysł i technika 8,9% Supermarkety/sklepy 11,5%
Kultura / imprezy / rozrywka 8,9% Rodzina, znajomi, kontrahenci 11,2%
Dogodne położenie 7,8% Spokojne życie 7,7%
Szkoły wyższe 7,2% Przemysł i technika 7,3%
Spokojne miasto 6,0% Czystość i porządek 6,9%
Rodzina, znajomi, kontrahenci 5,4% Spokojne miasto 5,7%
Zabytki / turystyka / atrakcje 5,3%
Dogodne położenie 4,0%
Radomskie firmy 3,8%
Zabytki/turystyka/atrakcje 3,1%
Czystość i porządek 3,2%
Szkoły wyższe 3,1%
Supermarkety / sklepy 2,6%
Przyjaźnie nastawieni i życzliwi ludzie 2,1%
Spokojne życie 1,4%
Kultrura/imprezy/rozrywka 1,8%
Przyjaźnie nastawieni i życzliwi ludzie, 1,1%
Brak tłoku/dużo przestrzeni 1,3%
Brak tłoku / dużo przestrzeni 0,3%
Inne
Zakłady tytoniowe 0,2%
8,4%
Trudno powiedzieć 6,3% Inne 21,5%
Nie mam skojarzeń 19,3% Trudno powiedzieć 14,9%
Nie mam skojarzeń 11,5%
0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% 40,0%
0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0%
25

25. www.biostat.com.pl
Czynniki wyróżniające Radom
Wśród czynników wyróżniających Radom na tle kraju uczestnicy badania w ramach Raportu Otwarcia wskazywali najczęściej na pokazy lotnicze/Air Show,
bezrobocie, a także centralne położenia na mapie Polski.
26

26. www.biostat.com.pl
Tzw. uciekinierzy zwracali uwagę, że miasto Radom jest nieporównywalne do metropolii w rodzaju Warszawy lub Krakowa. Tak w aspekcie sytuacji na rynku
pracy, jak również edukacji, kulturze oraz rozrywce. Podczas, gdy uciekinierzy w toku badań jakościowych stwierdzali, że Radom wyróżnia się przede
wszystkim warunkami przyrodniczymi, natężeniem hałasu, ilością terenów zielonych i wolniejszym tempem życia, to badania ilościowe przeprowadzone z
mieszkańcami w roku 2012 dostarczyły informacji o takich czynnikach wyróżniających Radom, jak: dostępność różnorodnych usług i oferta kulturalna.
Można zatem zauważyć, że szczególnie w drugim z wymienionych aspektów zaszły pewne zmiany na lepsze. Wniosek ten potwierdzają zarówno
oceny mieszkańców Radomia i okolic, jak też innych części kraju – najwyższe noty przyznali oni dużej ilości i dobrej jakości imprez kulturalnych.
Rysunek. Czynniki wyróżniające Radom na tle kraju wg mieszkańców spoza miasta Rysunek. Czynniki wyróżniające Radom na tle kraju wg mieszkańców miasta i okolic
Oferta edukacyjna 11,5%
Dostępność różnorodnych usług 25,2%
Oferta kulturalna 11,2%
Oferta kulturalna 25,1%
Kondycja ekonomiczna mieszkańców 10,6%
Oferta rekreacyjna 21,2%
Jakość życia 9,7%
Oferta turystyczna 17,5%
Oferta turystyczna 9,1%
Oferta edukacyjna 16,1%
Doświadczenie i kompetencje zawodowe… 8,3%
Jakość infrastruktury drogowej i technicznej 11,5%
Komunikacja miejska 6,5%
Jakość życia 7,4%
Dostępność różnorodnych usług 5,4%
Kondycja ekonomiczna mieszkańców 4,0%
Kondycja ekonomiczna miasta 3,2% Jakość infrastruktury drogowej i… 5,4%
Komunikacja miejska 3,2% Kondycja ekonomiczna miasta 5,0%
Doświadczenie i kompetencje zawodowe… 2,6% Służba zdrowia i pomoc społeczna 3,3%
Służba zdrowia i pomoc społeczna 1,2% Oferta rekreacyjna 3,3%
Inne 8,8% Inne 25,1%
0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0%
27

27. www.biostat.com.pl
Radom na tle innych miast
Uciekinierzy najczęściej porównywali Radom z takimi miastami, jak: Łódź, Kazimierz nad Wisłą, Toruń i Puławy. Spośród tych miast tylko Łódź znalazła się
w gronie najczęściej wskazywanych miast porównywalnych do Radomia w roku 2012. Pozostali respondenci wskazywali na miasta większe niż Kazimierz nad
Wisłą, Puławy, a więc na: Kielce, Rzeszów, Katowice, Lublin, czy Płock. Można zatem zauważyć, że na przestrzeni lat większa liczba osób uważa Radom
za porównywalny z większymi ośrodkami miejskimi, co należy uznać za fakt pozytywny.
Mieszkańcy spoza Radomia: Mieszkańcy Radomia i okolic
 Kielce (9,0%)  Kielce (10,1%)
 Rzeszów (6,2%)  Rzeszów (3,3%)
 Katowice (5,4%)  Lublin (2,8%)
 Płock (3,5%)  Płock (2,5%)
 Lublin (3,4%)  Łódź (1,9%)
 Łódź (2,8%)  Częstochowa (1,8%)
28

28. www.biostat.com.pl
Pozyskiwanie informacji o Radomiu
Badani mieszkańcy Radomia i okolic (technika CATI) w ramach Raportu Otwarcia wskazywali, że o planowanych inwestycjach miejskich najczęściej
dowiadują się z internetu i lokalnej prasy. Oba powyższe źródła najczęściej wykorzystywane były również podczas gromadzenia informacji o budżecie i
rozliczeniach finansowych, działaniach w ramach osiedla i wspólnot mieszkaniowych, imprezach kulturalnych i wydarzeniach sportowych, z kolei najczęściej
wykorzystywanymi źródłami informacji nt. możliwości załatwienia spraw w urzędach miejskich są Internet oraz pracownicy Urzędu Miasta Radom.
O sposoby pozyskiwania informacji o mieście zapytano również przedsiębiorców i mieszkańców będących uczestnikami niniejszego badania. Pracodawcy
spoza miasta wiedzę o Radomiu czerpią przede wszystkim z internetu i telewizji ogólnopolskiej, z kolei pracodawcy z Radomia wykorzystują głównie Internet
oraz lokalne radio, telewizję i prasę. Podobne pytanie skierowane zostało do mieszkańców Polski oraz mieszkańców Radomia i okolic. W trakcie
pozyskiwania informacji najczęściej wykorzystują oni: telewizję ogólnopolską, prasę ogólnopolską oraz wiedzę pozyskaną od znajomych/rodziny.
Tabela. Kanały informacyjne wykorzystywane podczas pozyskiwania informacji o Radomiu (mieszkańcy spoza Radomia) oraz o wydarzeniach w Radomiu (mieszkańcy Radomia i
okolic)
Odsetek Odsetek Ocena przekazu – Ocena przekazu –
Kanały informacyjne mieszkańców mieszkańców mieszkańcy spoza mieszkańcy
spoza Radomia Radomia i okolic Radomia Radomia i okolic
Telewizja ogólnopolska 67,1% 52,3% 3,5 4,8
Prasa ogólnopolska 33,7% 23,0% 3,2 4,6
Znajomi/rodzina 22,2% 31,9% 3,9 4,9
Internet 20,7% 24,9% 4,1 4,8
Prasa tematyczna 4,7% 36,1% 3,8 4,8
Telewizja tematyczna i branżowa 7,6% 30,2% 3,9 4,7
Internet – portal miasta Radomia 5,4% 30,3% 4,1 5,1
Reklama 4,3% 19,3% 3,0 4,4
Media społecznościowe 1,8% 9,0% 4,1 4,9
Inne 8,3% 15,3% 4,1 5,0
29

29. Podsumowanie wyników badania
www.biostat.com.pl
Ogólnopolskie badanie mieszkańców
 Zdecydowana większość respondentów odwiedziła Radom w ciągu ostatnich pięciu lat – 99,4%.
 Zdaniem średnio 8 na 10 badanych dynamika rozwoju miasta jest podobna do dynamiki innych ośrodków o tej samej wielkości.
 Respondentom z Radomiem najczęściej kojarzą się tutejsze marki np. Łucznik i Radoskór oraz fakt, że Radom położony jest nieopodal
Warszawy. Wielu badanym miasto kojarzy się również z pokazami lotniczymi Air Show.
 Zdaniem respondentów miasto wyróżnia się szczególnie dostępnością różnorodnych usług oraz ofertą kulturalną.
 Miasto najczęściej postrzegane jest jako słabo lub w ogóle nieznane, niedostatecznie promowane i spokojne.
 Zdecydowana większość badanych postrzega Radom identycznie, jak 5 lat temu. W obecnej sytuacji miasto można – zdaniem ankietowanych
– przyrównać przede wszystkim do Kielc, Rzeszowa i Katowic.
 W sferze kondycji ekonomicznej działalność władz miasta oceniona została najlepiej pod kątem budowania gospodarczego wizerunku
Radomia, najgorzej zaś w kwestii obniżania bezrobocia.
 W sferze edukacji bieżąca działalność miasta – zdaniem ankietowanych – sprzyja głównie podniesieniu atrakcyjności oferty średniej edukacji
zawodowej. Zaś w stopniu najmniejszym sprzyja współpracy środowisk nauki i biznesu.
 Zdaniem respondentów bieżąca działalność władz miasta w sferze kultury, rozrywki, sportu, turystyki i rekreacji sprzyja przede wszystkim:
dużej ilości i dobrej jakości imprez kulturalnych, wizerunkowi Radomia jako miasta zadbanego i estetycznego, a także wysokiemu poziomowi
organizowanych imprez. W najmniejszym zaś stopniu aktualna działalność sprzyja poprawie oferty hotelowo – gastronomicznej.
 Badani wskazują, że mieszkańcy Radomia cechują się przede wszystkim życzliwością i pracowitością, a samo miasto jest raczej bezpieczne.
 Zdecydowana większość badanych uczestniczących kiedyś w imprezach organizowanych w Radomiu, poleciłaby swoim znajomym miasto
jako dobre miejsce do uczestnictwa w imprezach.
30

30. www.biostat.com.pl
 Zdecydowanie najbardziej rozpoznawalną imprezą są Międzynarodowe Pokazy Lotnicze Air Show. Zdaniem respondentów są one również
najatrakcyjniejszą z imprez organizowanych w mieście.
 Najwięcej badanych skłonnych byłoby wybrać się do Radomia podczas Międzynarodowych Pokazów Lotniczych Air Show, Dni Radomia,
Święta Chleba, a także w celu zobaczenia rekonstrukcji bitew historycznych.
 Badani wiedzę o Radomiu czerpią przede wszystkim z ogólnopolskie telewizji i prasy, Internetu, a także od znajomych/rodziny. Wskazywali
oni również, że miasto w celu dotarcia do osób potencjalnie zainteresowanych osiedleniem się/odwiedzeniem Radomia powinno korzystać
z takich kanałów, jak: telewizja ogólnopolska, prasa ogólnopolska, Internet i reklama.
 Aktualny wizerunek Radomia w największym stopniu pokrywa się z wizerunkiem projektowanym w obszarze postrzegania miasta jako
miejsca, gdzie przemysł ma bogate tradycje. Z kolei w najmniejszym stopniu z postrzeganiem Radomia jako centrum techniki precyzyjnej.
 Badani wskazują, że nowy wizerunek miasta powinien być skoncentrowany wokół promocji weekendowej oferty turystycznej, wydarzeń
kulturalnych oraz zawodów i wydarzeń sportowych.
Badanie mieszkańców Radomia i okolic
 Ponad połowa badanych uważa, że Radom jest miastem rozwijającym się w tempie podobnym do tempa rozwoju innych ośrodków
o podobnej wielkości.
 Najważniejszym elementem tożsamości Radomia w opinii respondentów są pokazy lotnicze Air Show. Stanowią one również najczęstsze
pozytywne skojarzenie z miastem Radom oraz pozytywny czynnik wyróżniający Radom na tle innych miast. W dodatku pokazy lotnicze Air
Show są wśród badanych mieszkańców Radomia i okolic najbardziej znanym i najwyżej ocenianym wydarzeniem organizowanym
w Radomiu.
 Respondenci pozytywnie wypowiadają się również na temat oferty edukacyjnej Radomia. Najwyżej oceniono skalę dotychczasowych działań
podejmowanych przez władze miasta właśnie na rzecz rozwoju edukacji. Dodatkowo respondenci w największym stopniu utożsamiają się
z wizerunkiem Radomia jako miasta kształcącego absolwentów kierunków technicznych. Jest to również w opinii badanych wizja miasta,
mająca największe szanse na realizację.
31

31. www.biostat.com.pl
 Na tle innych polskich miast, sposób postrzegania Radomia wśród respondentów uległ najmniejszej pozytywnej zmianie w przeciągu ostatnich
5 lat.
 Zdaniem badanych Radom jest miastem ludzi pracowitych, jak również ludzi ubogich. Respondenci wskazywali, iż problem bezrobocia jest
czynnikiem negatywnie wyróżniającym Radom na tle innych miast. Jest to dla nich również najczęstsze negatywne skojarzenie z miastem
Radom.
 Niższy badanych spotkał się z działaniami promującymi miasto Radom. Większy odsetek (prawie połowa) spotkała się natomiast
z logotypem Marki Radom i hasłem „Radom. Siła w precyzji”.
 Największy odsetek badanych czerpie wiedzę o Radomiu z telewizji ogólnopolskiej. Źródło to powinno w opinii respondentów stanowić
również główną formę przekazu informacji, skierowaną do potencjalnych ludzi zainteresowanych osiedleniem się/odwiedzeniem Radomia.
Ogólnopolskie badanie przedsiębiorców
 Najwięcej ankietowanych wskazało na uproszczanie procedur urzędowych, jako na obszar działania urzędów i władz lokalnych, który jest
najbardziej istotny z perspektywy biznesu.
 Według badanych pracodawców największe znaczenie w aspekcie sprzyjania lokowaniu biznesu w danym miejscu mają w szczególności:
niskie podatki i opłaty lokalne, obecność specjalnej strefy ekonomicznej lub parku technologicznego, infrastruktura drogowa i techniczna,
a także ulgi i zachęty do inwestowania. Spośród wymienionych czynników, w odniesieniu do Radomia wysoko ocenione zostały: obecności
specjalnej strefy ekonomicznej lub parku technologicznego oraz infrastruktura drogowa i techniczna.
 Niski wskaźnik (1 na 10 respondentów) ocenił Radom jako miejsce nieatrakcyjne do prowadzenia i rozwijania działalności gospodarczej.
 Mniej niż 1/3 badanych pracodawców spotkała się dotychczas z działaniami promującymi Radom jako miejsce atrakcyjne dla potencjalnych
inwestorów. Jednakże respondenci zaznajomieni z działaniami promocyjnymi oceniali je bardzo wysoko w aspektach siły przekonywania,
jakości wykonania i pomysłowości.
 Najbardziej popularnym kanałem informacji o Radomiu jest Internet, jednakże to telewizja ogólnopolska byłaby – zdaniem badanych –
najbardziej użyteczna pod kątem możliwości wypromowania marki miasta wśród pracodawców.
32

32. www.biostat.com.pl
 Respondenci najczęściej rozpoznają działania władz miasta w zakresie organizacji wydarzeń o zasięgu ogólnopolskim, a także w zakresie
modernizacji i budowy infrastruktury drogowej. Działania władz miasta spotkały się z bardzo wysoką oceną szczególnie w pierwszym
z wymienionych obszarów.
 Zdaniem ankietowanych o potencjale Radomia świadczy przede wszystkim bliska odległość od Warszawy i położenie komunikacyjne.
 Radom w klasyfikacji najlepszych lokalizacji na otwarcie nowego oddziału przedsiębiorstwa sklasyfikowany został na 5 miejscu, ustępując
jedynie Katowicom, Warszawie, Poznaniowi i Wrocławowi, a wyprzedzając m.in. Rzeszów, Kielce i Lublin.
 Najsilniejszymi stronami edukacji w Radomiu – w opinii ankietowanych – są: zdolność przyciągania osób o predyspozycjach technicznych
oraz współpraca środowisk nauki i biznesu. Najsłabszą z kolei zdolność zatrzymania w mieście osób dobrze wykształconych.
 W aspekcie turystyki, kultury i rozrywki Radom najlepiej oceniony został pod kątem ilości i jakości imprez sportowych oraz rozrywkowych.
Najgorzej zaś w aspekcie oferty hotelowo – gastronomicznej.
 Respondenci przewidują, że przyszły wizerunek Radomia opierał się będzie o promocję miasta jako drugiego lidera województwa
mazowieckiego, a także na zacieśnieniu współpracy sfer biznesu i nauki oraz na przemyśle precyzyjnym.
 Zdaniem badanych Radom ma duże szanse oparcia marki na skojarzeniach z centrum techniki precyzyjnej i miastem kształcącym
absolwentów kierunków technicznych.
Badanie przedsiębiorców z Radomia
 Większość przedstawicieli przedsiębiorstw funkcjonujących na terenie Radomia uważa miasto za przeciętnie atrakcyjne miejsce do rozwijania
działalności gospodarczej.
 Słabe warunki w zakresie infrastruktury drogowej, kolejowej oraz lotniczej są głównymi powodami, dla których Radom uważany jest za
miejsce nieatrakcyjne do rozwijania działalności gospodarczej.
 Największy potencjał gospodarczy Radomia tkwi w niewielkiej odległości miasta od Warszawy. Z kolei obniżenie potenciału gospodarczego
miasta tkwi w wysokim poziomie bezrobocia.
33

33. www.biostat.com.pl
 Odległość Radomia od Warszawy sprzyja lokowaniu biznesu w mieście. Za najmniej sprzyjające uznane zostały podatki i opłaty lokalne oraz
współpraca z ościennymi gminami w sprawie wspólnej oferty inwestycyjnej.
 Przedsiębiorcy stosunkowo nisko ocenili działalność Urzędu Miasta w Radomiu. Dostrzegają oni jednak działania tej instytucji w zakresie
rewitalizacji i promocji miasta oraz podnoszenia jakości kształcenia.
 Również nisko przedsiębiorcy ocenili swoją współpracę z Urzędem Miejskim. Najlepiej w swoich wypowiedziach odnoszono się do fachowości
obsługi w tej jednostce.
 Większość ankietowanych nie współpracuje z innymi organizacjami. Jednak gdy taka współpraca nawiąże się z Urzędem Miejskim w
Radomiu dotyczy ona przeważnie wzajemnej promocji oraz konsultowania aktów prawnych.
 Najbardziej popularnym źródłem informacji o wydarzeniach w Radomiu jest Internet. Kanałem najbardziej popularnym wśród przedsiębiorców
okazało się być radio i telewizja ogólnopolska.
 Najbardziej znaną przedsiębiorstwom instytucją jest Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna.
 Szybkie połączenie drogowe z Warszawą zostało ocenione przez przedsiębiorców jako inwestycja o największej przydatności.
 Ankietowani uważają, że wizerunek miasta w przyszłości powinien opierać się na przemyśle precyzyjnym, a największą szansę na realizację
ma działanie „Radom – miasto z bogatą tradycją przemysłową”.
 Większość przedstawicieli przedsiębiorstw uważa, że budowa wizerunku Radomia w oparciu o cele gospodarcze jest dobrym wyborem oraz,
że marka Radom może mieć wpływ na rozwój gospodarczy miasta. Z drugiej strony większość badanych nie identyfikuje się z hasłem
„Radom. Siła w precyzji”.
34

34. Ogólnopolskie badanie mieszkańców www.biostat.com.pl
Charakterystyka respondentów
W badaniu udział wzięło łącznie 1200 mieszkańców Polski w wieku 16 lat i więcej. 44,3% ankietowanych stanowiły osoby w wieku powyżej 60 lat. Ponadto
32,0% badanych to osoby w przedziale wiekowym 46 – 60 lat, 14,1% to osoby w wieku 31 – 45 lat, a 9,6% ma nie więcej niż 30 lat. Informacje na temat wieku
znajdują się w tabeli nr 1.
Tabela 1. Wiek respondentów
Wiek badanych Odsetek
16-30 lat 9,6%
31-45 lat 14,1%
46-60 lat 32,0%
Powyżej 60 lat 44,3%
29,6% respondentów posiada wykształcenie średnie ogólnokształcące, natomiast 27,4% średnie zawodowe/policealne. Należy również zauważyć, że 17,1%
ankietowanych stanowiły osoby z wykształceniem wyższym, a 16,0% z zasadniczym zawodowym. Pozostałe 9,9% badanych to osoby posiadające
wykształcenie podstawowe/gimnazjalne. Omawiane dane zawiera tabela nr 2.
Tabela 2. Wykształcenie respondentów
Wykształcenie Odsetek
Podstawowe/gimnazjalne 9,9%
Zasadnicze zawodowe 16,0%
Średnie ogólnokształcące 29,6%
Średnie zawodowe/policealne 27,4%
Wyższe 17,1%
Dobór respondentów względem lokalizacji został określony na etapie konsultacji projektowych. Szczegółowy rozkład prezentuje tabela nr 3.
35

35. www.biostat.com.pl
Tabela 3. Miejsce zamieszkania respondentów
Lokalizacja Liczba respondentów
łódzkie (bez Łodzi) 41
Łódź 42
mazowieckie (bez Płocka i Warszawy) 56
Płock 56
Warszawa 57
małopolskie (bez Krakowa) 52
Kraków 53
śląskie (bez Częstochowy i Katowic) 50
Częstochowa 50
Katowice 50
lubelskie (bez Lublina) 34
Lublin 35
podkarpackie (bez Rzeszowa) 33
Rzeszów 33
podlaskie 39
świętokrzyskie (bez Kielc) 20
Kielce 21
lubuskie 32
wielkopolskie (bez Poznania) 53
Poznań 54
zachodniopomorskie 54
dolnośląskie (bez Wrocławia) 36
Wrocław 36
opolskie 34
kujawsko-pomorskie 65
pomorskie 70
36

36. www.biostat.com.pl
Lokalizacja Liczba respondentów
warmińsko-mazurskie 44
Ogółem 1200
Radom na tle kraju i skojarzenia z miastem
Na samym wstępie badania respondenci mieli za zadanie wskazać częstotliwość odwiedzin Radomia w ciągu ostatnich pięciu lat. 79,5% badanych
w tym przedziale czasowym tylko raz przebywało w Radomiu. 11,7% ankietowanych było tu kilka razy, a 8,2% osób bywa w Radomiu regularnie. Zaledwie
0,6% badanych nie odwiedziło Radomia w ostatnich pięciu latach. Omawiane dane zilustrowane zostały również na rysunku nr 1.
Rysunek 1. Czy odwiedził(a) Pan(i) Radom na przestrzeni ostatnich 5 lat
Tak – bywam w
Radomiu Nie
regularnie 0,6%
8,2%
Tak – byłem w
Radomiu kilka
razy
11,7%
Tak – byłem tu raz
79,5%
Wszyscy respondenci, którzy choć raz odwiedzili Radom poproszeni zostali o ocenę aktualnej dynamiki rozwoju miasta. 79,5% ankietowanych wskazało, że
Radom rozwija się w tempie podobnym do tempa rozwoju innych ośrodków o podobnej wielkości. Zdania, że Radom rozwija się szybciej niż innej ośrodki
o podobnej wielkości, jest 8,6% ankietowanych. Przeciwne zdanie ma natomiast 11,9% respondentów. Omawiane dane zawiera rysunek nr 2.
37

37. www.biostat.com.pl
Rysunek 2. Aktualna dynamika rozwoju miasta wg respondentów
Miasto rozwija się
Miasto rozwija się
wolniej niż inne
szybciej niż inne
ośrodki miejskie o
ośrodki miejskie o
podobnej
podobnej
wielkości
wielkości
11,9%
8,6%
Miasto rozwija się
w tempie
podobnym do
tempa rozwoju
innych ośrodków
o podobnej
wielkości
79,5%
W kolejnym pytaniu ankietowani poproszeni zostali o określenie swoich skojarzeń z miastem. Wyniki badania wskazują, że respondentom z Radomiem
najczęściej kojarzą się tutejsze marki np. Łucznik i Radoskór. Odpowiedź taką wskazało 35,2% respondentów. Ponadto 31,9% badanych kojarzy Radom jako
miasto znajdującym się w bliskiej odległości od Warszawy. Należy również zauważyć, że Radom przez 22,2% ankietowanych kojarzony jest z pokazami
lotniczymi „Air Show”. Pozostałe skojarzenia wskazało nie więcej niż 9,0% ankietowanych. Skojarzeń z Radomiem nie posiada 19,3% badanych, z kolei
odpowiedź „trudno powiedzieć” wskazało 6,3% ogółu. Respondenci, którzy wskazali odpowiedź „inne”, mieli na myśli przede wszystkim: strajki w 1976 roku
(28 wskazań), podróżowanie przez Radom w drodze do innej lokalizacji (12 wskazań), bezrobocie i papierosy Radomskie (po 3 wskazania). Z kolei
respondenci, którzy wskazali radomskie firmy (3,8% ogółu), wymieniali najczęściej: przedsiębiorstwa produkujące telefony (5 wskazań), firmy obuwnicze oraz
produkujące broń (po 4 wskazania). Szczegółowe dane znajdują się na rysunku nr 3.
38

38. www.biostat.com.pl
Rysunek 3. Skojarzenia z Radomiem
Marki: Łucznik, RWT, Radoskór, inne 35,2%
Bliskość Warszawy 31,9%
Pokazy lotnicze / Air Show 22,2%
Przemysł i technika 8,9%
Kultura / imprezy / rozrywka 8,9%
Dogodne położenie 7,8%
Szkoły wyższe 7,2%
Spokojne miasto 6,0%
Rodzina, znajomi, kontrahenci 5,4%
Zabytki / turystyka / atrakcje 5,3%
Radomskie firmy 3,8%
Czystość i porządek 3,2%
Supermarkety / sklepy 2,6%
Spokojne życie 1,4%
Przyjaźnie nastawieni i życzliwi ludzie, 1,1%
Brak tłoku / dużo przestrzeni 0,3%
Inne 8,4%
Trudno powiedzieć 6,3%
Nie mam skojarzeń 19,3%
0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% 40,0%
Kolejna część badania polegała na zidentyfikowaniu czynników wyróżniających Radom na tle kraju. Zdaniem respondentów miasto wyróżnia się szczególnie
dostępnością różnorodnych usług (25,2% ankietowanych wskazało taką odpowiedź) oraz ofertą kulturalną (25,1%). Czynnikami – zdaniem ankietowanych -
nieco mniej wyróżniającymi Radom są: oferta rekreacyjna (21,2%), oferta turystyczna (17,5%), a także oferta edukacyjna (16,1%). Należy zauważyć, że
miasta zdecydowanie nie wyróżnia służba zdrowia i pomoc społeczna (1,2%), a także doświadczenie i kompetencje zawodowe mieszkańców (2,6%).
Respondenci, którzy wskazywali odpowiedź „inne”, zwracali m.in. uwagę, że: Radom niczym się nie wyróżnia (10 wskazań), nie znają dobrze miasta (5
wskazań), Radom wyróżnia się pokazami lotniczymi (3 wskazania). Najczęściej wskazywane odpowiedzi przedstawione zostały na rysunku nr 4.
39

39. www.biostat.com.pl
Rysunek 4. Czynniki wyróżniające Radom na tle kraju
Dostępność różnorodnych usług 25,2%
Oferta kulturalna 25,1%
Oferta rekreacyjna 21,2%
Oferta turystyczna 17,5%
Oferta edukacyjna 16,1%
Jakość infrastruktury drogowej i technicznej 11,5%
Jakość życia 7,4%
Kondycja ekonomiczna mieszkańców 4,0%
Kondycja ekonomiczna miasta 3,2%
Komunikacja miejska 3,2%
Doświadczenie i kompetencje zawodowe… 2,6%
Służba zdrowia i pomoc społeczna 1,2%
Inne 8,8%
0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0%
Respondentów poproszono następnie o podanie skojarzeń z kilkunastoma miastami, w tym z Radomiem. Respondenci podawali jedno lub dwa pierwsze
skojarzenia. Płock kojarzy się najczęściej z Petrochemią (33,4%). Warszawa ze stolicą (44,6%) oraz Pałacem Kultury i Nauki (15,3%). Lublin z Katolickim
Uniwersytetem Lubelskim (10,1%). Kielce z Górami Świętokrzyskimi (5,7%). Częstochowa z Jasną Górą (61,1%). Łódź z przemysłem włókienniczym (18,1%)
i ul. Piotrkowską (13,0%). Wrocław z Panoramą Racławicką (10,4%) i rynkiem (9,7%). Poznań z koziołkami (28,0%) i Targami Poznańskimi (19,8%). Kraków z
Wawelem (49,9%) i zabytkami (16,9%). Katowice ze Spodkiem (23,5%), Kopalniami (14,5%) oraz Śląskiem (14,3%). Rzeszów z Bieszczadami (4,9%).
Radom natomiast z Air Show (13,4%) i marką Łucznik (11,5%). W tabeli nr 4 zaprezentowano dziesięć najpopularniejszych skojarzeń dla każdego z
wymienionych miast.
40

40. www.biostat.com.pl
Tabela 4. Skojarzenia z poszczególnymi miastami
Płock Warszawa Lublin Kielce Częstochowa Łódź
Katolicki Uniwersytet Góry Świętokrzyskie Przemysł włókienniczy
Petrochemia (33,4%) Stolica (44,6%) Jasna Góra (61,1%)
Lubelski (10,1%) (5,7%) (18,1%)
Pałac Kultury i Nauki Uczelnie/uniwersytety Przetwórstwo owocowo
Wisła (6,1%) Pielgrzymki (14,9%) Ul. Piotrkowska (13,0%)
(15,3%) (8,6%) – warzywne (2,9%)
Katedra (1,9%) Łazienki (5,3%) Zamek (3,0%) Uczelnie (2,8%) Matka Boska (4,7%) Szkoła filmowa (4,9%)
Zoo (1,6%) Syrenka (3,8%) Miasto rodzinne (2,9%) Scyzoryki (2,7%) Święte miasto (2,7%) Fabryki (4,4%)
Zamek Królewski
Kotlina płocka (1,1%) Fabryki (2,2%) Gwara (2,0%) Religia (1,8%) Manufaktura (3,7%)
(3,8%)
Stadion Narodowy
Uczelnie wyższe (0,8%) Rynek (2,0%) Przyroda (1,9%) Kościół (1,7%) Przemysł (3,5%)
(2,5%)
Aleja Najświętszej Marii Centralna Polska
Przemysł (0,7%) Prezydent (2,3%) Ładne miasto (2,0%) Rezerwaty (1,8%)
Panny (0,8%) (2,7%)
Jura krakowsko –
Tama (0,7%) Sejm (2,0%) Starówka (1,9%) Ładne miasto (1,1%) Duże miasto (2,3%)
częstochowska (0,6%)
Starówka (0,5%) Duże miasto (1,4%) Zabytki (1,3%) Klasztor (1,0%) Bazylika (0,6%) Tkactwo (1,1%)
Mazowieckie (5) Rodzina (1,0%) Wschód (1,1%) Korona Kielce (1,0%) Kult Maryjny (0,4%) Kamienice (1,0%)
Wrocław Poznań Kraków Katowice Rzeszów Radom
Panorama Racławicka
Koziołki (28,0%) Wawel (49,9%) Spodek (23,5%) Bieszczady (4,9%) Air Show (13,4%)
(10,4%)
Targi Poznańskie
Rynek (9,7%) Zabytki (16,9%) Kopalnie (14,5%) Podkarpacie (3,1%) Łucznik (11,5%)
(19,8%)
Piękne miasto (7,8%) Rynek (8,1%) Sukiennice (12,9%) Śląsk (14,3%) Wchód (2,3%) Strajki ’76 (3,3%)
EURO (7,3%) Pyry (3,1%) Smok wawelski (7,3%) Górnictwo (8,2%) Uczelnie (1,8%) Radoskór (3,1%)
Imprezy tematyczne
Stadion (5,3%) Starówka (2,5%) Kościół Mariacki (6,8%) Węgiel (7,1%) Piękne miasto (1,5%)
(2,6%)
41

41. www.biostat.com.pl
Zoo (4,3%) Piękne miasto (2,1%) Rynek (5,3%) Przemysł (4,2%) Rynek (1,2%) Fabryki (2,5%)
Uniwersytet
Uczelnie (3,8%) Hala targowa (1,8%) Historia (2,3%) Hutnictwo (2,7%) Produkcja broni (2,2%)
Rzeszowski (0,8%)
Bliskość Warszawy
Zabytki (3,8%) Ratusz (1,7%) Hejnał (2,1%) Brud (2,1%) Kościoły (0,8%)
(1,8%)
Starówka (3,7%) Stadion (1,5%) Piękne miasto (1,8%) Gwara (1,6%) Zabytki (0,8%) Rodzina (1,8%)
Pomnik Czynu
Dworzec (3,2%) EURO (1,3%) Dawna stolica (1,7%) Dworzec (1,6%) Przemysł (1,7%)
Rewolucyjnego (0,7%)
Następnie respondenci poproszeni zostali o dokończenie zdania: „Na tle innych miast Radom to miasto…”. Ankietowani najczęściej kończyli zdanie
następującymi określeniami:
Negatywne: Pozytywne:
 słabo promowane (12,3% respondentów dokończyło zdanie w ten sposób),  spokojne (8,3%),
 słabo znane (12,1%),  zadbane (4,1%),
 nieznane (8,1%),  imprez tematycznych (3,2%),
 w którym nie byłem (4,3%),  ciekawe (3,2%),
 małe (2,9%),  ładne (3,1%),
 przeciętne (5,4%).  czyste (3,0%),
 rozwijające się (2,5%),
 Air Show (2,0%),
 perspektywiczne (1,7%).
W następnym pytaniu udostępniono respondentom listę dwunastu miast i polecono odnieść się do ich postrzegania w perspektywie ostatnich pięciu lat.
Najlepiej zmieniło się postrzeganie Wrocławia (80,7% respondentów postrzega to miasto lepiej). Na drugim miejscu sklasyfikowana została Warszawa
(72,4%), a na trzecim Kraków (70,2%). Ponad połowa ankietowanych postrzega lepiej jeszcze Poznań (60,1%) i Częstochowę (55,1%). Radom
sklasyfikowany został na 10 miejscu – 32,1% respondentów postrzega miasto lepiej, podczas gdy 4,7% gorzej. Szczegółowe dane znajdują się w tabeli nr 5.
42