Quantri ruiro trong_vt

Con người – Tầm nhìn mới

KHOÁ HỌC:

“QUẢN TRỊ RỦI RO
TRONG KINH DOANH”
Dành cho cán bộ các đơn vị thuộc Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam ‐ VNPT

HÀ NỘI, 20 - 24/07/2009
1


MỤC TIÊU CỦA KHÓA HỌC
Sau khi kết thúc khóa học, học viên sẽ có thể:


Hiểu được khái niệm chính về quản lý rủi ro và khủng hoảng;



Biết được ý nghĩa, vai trò và tầm quan trọng của quản trị rủi ro
trong kinh doanh;



Nhận dạng các loại rủi ro vĩ mô, rủi ro vi mô đối với hoạt động của
doanh nghiệp;



Hiểu được cơ chế tác động của các rủi ro vi mô đối với doanh nghiệp



Hiểu rõ các loại rủi ro vi mô (tài chính, chiến lược,
nhân sự, luật pháp và liên hệ thực tế ở Việt Nam.



Nắm được các phương pháp kiểm soát và giảm
thiểu rủi ro trong kinh doanh

Khóa học: “Quản trị rủi ro trong kinh doanh”

Slide 2

2


“TIẾP…MỤC TIÊU CỦA KHÓA HỌC”
Sau khi kết thúc khóa học, học viên sẽ có thể:


Xây dựng các biện pháp phòng ngừa rủi ro trong hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp;



Sử dụng các công cụ thích hợp để xác định, phân tích rủi ro và
hoạch định kế hoạch đối mặt với rủi ro và khủng hoảng



Nhận diện các loại rủi ro trong kinh doanh của các doanh nghiệp
Viễn thông ở Việt Nam.



Hiểu được cách quản lý và kiểm soát những
rủi ro trong hoạt động của doanh nghiệp
của các tổ chức tín dụng, tài chính


Slide 3

3


NỘI DUNG CHÍNH CỦA KHÓA HỌC
PHẦN 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN
 Tổng quan khoá học.
 Các vấn đề cơ bản về rủi ro và giới thiệu lý thuyết kinh tế
học về rủi ro (tổng quan).
 Giới thiệu (đề cập) mô hình PEST (cấp vĩ mô) và SWOT (cấp
vi mô).
 Sáu giai đoạn trong quá trình quản trị rủi ro
 Giới thiệu chung về rủi ro vĩ mô, phân chia và phương pháp
 Thảo luận về 10 rủi ro cơ bản cấp độ toàn cầu của năm 2008
và những khuynh hướng (theo báo cáo của E&Y)
 Thảo luận ứng dụng với ngành viễn thông VN

Slide 4

4


“TIẾP…NỘI DUNG CHÍNH CỦA KHÓA HỌC”
PHẦN 2: CÁC NHÂN TỐ VI MÔ


Quản trị rủi ro tài chính



Quản trị rủi ro trong điều hành (operational)



Rủi ro chiến lược



Rủi ro nhân sự



Rủi ro hệ thống xử lý



Rủi ro khác



Quản trị rủi ro công nghệ


Slide 5

5


“TIẾP…NỘI DUNG CHÍNH CỦA KHÓA HỌC”










PHẦN 3: CÁC NHÂN TỐ VĨ MÔ
Rủi ro môi trường kinh tế vĩ mô
Các biến vĩ mô cơ bản, vì sao quan trọng với doanh nghiệp
(GDP, G, C, I, X, M, lãi suất, tỷ giá)
Các chính sách vĩ mô cơ bản, ảnh hưởng của nó tới rủi ro
kinh doanh (CS tiền tệ, tài khoá, thương mại, phát triển).
Cách đọc các biểu vĩ mô cơ bản (ví dụ: Tài khoản quốc gia,
cán cân thanh toán, v.v….)
Rủi ro chính trị
Rủi ro xã hội
Rủi ro công nghệ/thị trường
Rủi ro môi trường
Rủi ro luật pháp ‐ ứng dụng ở Việt Nam


Slide 6

6


NHÓM GIẢNG VIÊN
TS. Nguyễn Đức Thành (Course leader)
Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (CEPR),
Trường Đại học Kinh tế, ĐHQG Hà Nội.
TS. Trần Văn Phùng
Trưởng khoa Quản trị Kinh doanh, Học viện Tài chính
PGS. TS. Phạm Duy Nghĩa
Trưởng Bộ môn Luật Kinh tế, Khoa Luật, ĐHQG Hà Nội
TS. Nguyễn Quang A
Viện trưởng, Viện Nghiên cứu Phát triển IDS
Ông Phạm Tiến Thành
Giám đốc Trung tâm Quản lý rủi ro, Ngân hàng VietinBank

Slide 7

7


PHẦN 1:
TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO
TRONG KINH DOANH


Slide 8

8


ĐỊNH NGHĨA


Merna & F. Al‐Thani (2005): Quản trị rủi ro là một quy trình
cho phép xác định, đánh giá, hoạch định và quản lý các loại
rủi ro.
Do đó, quản trị rủi ro hướng tới ba mục tiêu: Phải xác định
được rủi ro, thực hiện phân tích khách quan về các loại rủi ro
đặc thù đối với tổ chức, và ứng phó với những rủi ro đó theo
một phương cách hữu hiệu và phù hợp.



Chapman (2006): ERM có thể được định nghĩa là “một khuôn
khổ tích hợp và toàn vẹn nhằm quản trị rủi ro trong toàn
doanh nghiệp nhằm tối đa hoá giá trị của doanh nghiệp”.


Slide 9

9


RỦI RO & BẤT TRẮC


Rủi ro (risk): là những khả năng khác nhau có thể xảy ra,
nhưng có thể ước lượng được xác suất của những khả năng
đó.



Bất trắc hay bất định (uncertain) là những khả năng khác
nhau có thể xảy ra mà không biết được xác suất của những
khả năng đó.



Doanh nghiệp đối diện với môi trường rủi ro, vì đó đồng
thời cũng là môi trường đem lại cơ hội. Mức độ rủi ro cao,
lợi nhuận cao hơn (high risk, high return).


Slide 10

10


LỢI ÍCH CỦA QUẢN TRỊ RỦI RO
TRONG KINH DOANH


Lưu ý quan trọng: Không có quá trình quản trị rủi ro nào có thể
tạo ra một môi trường hoàn toàn không còn rủi ro. Điều quan
trọng là quản trị rủi ro giúp quá trình điều hành quản lý hiệu quả
hơn trong môi trường rủi ro.
 Quản trị rủi ro giúp tăng khả năng:
• Đặt mục tiêu mức độ chịu rủi ro và chiến lược kinh doanh;
• Tối thiểu hoá những bất ngờ trong hoạt động và do đó là thua lỗ;
• Tăng cường các quyết định phản ứng với rủi ro;
• Quản lý nguồn lực cho phòng chống rủi ro;
• Xác định và quản lý những rủi ro bao trùm toàn công ty;
• Liên kết mức tăng trưởng, rủi ro và lợi nhuận;
• Xác định mức vốn cần huy động;
• Nắm bắt thời cơ.
Do đó, lợi ích là: tăng hiệu quả kinh doanh, hiệu lực tổ chức, và
báo cáo về rủi ro tốt hơn.

Slide 11

11


MA TRẬN VỀ CÁC LOẠI RỦI RO

Xác
suất
xảy ra

Chó cún

Hổ

Gây thiệt hại
nhưng có thể
đào tạo để bảo
đảm ít gây hậu
quả

Nguy hiểm và
cần được giải
quyết càng
sớm càng tốt

Mèo con

Không cần để ý
lắm

Cá sấu
Nguy hiểm
nhưng có thể
tránh nhờ cẩn
trọng
Mức độ tác động


Slide 12

12


SÁU GIAI ĐOẠN TRONG QUẢN TRỊ RỦI RO
1. Phân tích
2. Xác định (nhận diện) rủi ro (risk identification)
3. Đánh giá rủi ro (risk assessment)
4. Lượng hoá rủi ro (risk evaluation)
5. Kế hoạch hoá rủi ro (risk planning)
6. Quản lý rủi ro (risk management)

Slide 13

13


NGUỒN RỦI RO: VĨ MÔ VÀ VI MÔ


Nguồn rủi ro vi mô là những nguồn đến từ nội tại của
doanh nghiệp mà ban quan lý có thể tác động để thay đổi.
Còn gọi là nguồn rủi ro từ bên trong.



Nguồn rủi ro vĩ mô là những nguồn đến từ môi trường
kinh doanh mà doanh nghiệp không có khả năng tác
động tới. Còn gọi là nguồn rủi ro từ bên ngoài.



Các phương pháp phân tích khác nhau cho các nguồn
khác nhau: PEST cho vĩ mô và SWOT cho vi mô.


Slide 14

14


PHÂN TÍCH PEST

E

P






S

T

Political (Chính trị)
Economic (Kinh tế)
Social (Xã hội)
Technology (Công nghệ)

Mở rộng:
 SLEPT: thêm Legal (Luật pháp)
 SLEEPT: thêm Environmental (Môi trường)


Slide 15

15


PHÂN TÍCH SWOT
YẾU TỐ TỰ TẠI
STRENGTHS

WEAKNESS

(ĐIỂM MẠNH)

(ĐIỂM YẾU)

SWOT
OPPORTUNITIES
(CƠ HỘI)

THREATS
(NGUY CƠ)

YẾU TỐ BÊN NGOÀI


Slide 16

16


“RADA RỦI RO KINH DOANH” CỦA
ERNST & YOUNG VÀ OXFORD ANALYTICA
Nguy cơ vĩ mô

Nguy cơ trong
lĩnh vực


Nguy cơ trong
điều hành

Slide 17

17


“RADA RỦI RO KINH DOANH”
CHO NGÀNH VIỄN THÔNG


Slide 18

18


BÀI TẬP THEO NHÓM
Chia thành các nhóm để thảo luận về những nhóm rủi ro
mà VNPT phải đối mặt.
Hướng dẫn:
Tuỳ theo mỗi phương pháp, chia thành các nhóm tương
ứng với mỗi nhóm rủi ro:


SWOT (4 nhóm)



PEST (4‐6 nhóm)



Radar (3 nhóm)


Slide 19

19


PHẦN 2:
NHỮNG KHÍA CẠNH VI MÔ CỦA
QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG KINH DOANH


Slide 20

20


3 RỦI RO TỪ CÁC YẾU TỐ VI MÔ

RỦI RO TÀI
CHÍNH

RỦI RO
TRONG
ĐIỀU HÀNH

RỦI RO
CÔNG
NGHỆ


Slide 21

21


1. RỦI RO TÀI CHÍNH



Khái niệm: Rủi ro tài chính là sự xuất hiện các tình huống
dẫn đến việc suy giảm khả năng sinh lời của doanh nghiệp
và trong tình huống đặc biệt có thể làm doanh nghiệp phá
sản.



Đặc trưng cơ bản: “Giảm khả năng sinh lời” nghĩa là tác động
trực tiếp đến kết quả cuối cùng


Slide 22

22


PHẠM VI CỦA RỦI RO TÀI CHÍNH







Rủi ro thanh khoản: không có khả năng thực hiện các
nghĩa vụ tài chính ngắn hạn
Rủi ro tín dụng: liên quan đến các khoản nợ của khách
hàng mua hàng theo hình thức thanh toán chậm
Rủi ro lãi suất: tác động tới thu nhập khả dụng của khách
hàng
Lạm phát
Rủi ro tỷ giá: liên quan đến các khoản tiền thu và chi bằng
ngoại tệ
Rủi ro vay nợ: không có khả năng thanh toán các khoản
vay dài hạn


Slide 23

23


PHẠM VI CỦA RỦI RO TÀI CHÍNH


Rủi ro đầu tư nước ngoài: liên quan đến những thay đổi
chính sách của nước sở tại như hạn chế chuyển lợi nhuận
về nước, tăng thuế suất đối với chuyển tiền, đóng băng tài
khoản, tịch biên tài sản.



Rủi ro phái sinh:



Rủi ro hệ thống



Rủi ro liên quan đến các đối tác


Slide 24

24


NHỮNG LỢI ÍCH CỦA
QUẢN TRỊ RỦI RO TÀI CHÍNH


Giúp cải thiện công tác kế hoạch hóa và quản trị tài
chính – nền tảng của quản trị doanh nghiệp



Hỗ trợ việc đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý



Cung cấp thông tin cho các quyết định “rào chắn”



Giúp đưa ra các quyết định quản lý phù hợp với những
biến động thị trường



Duy trì mối quan hệ thường xuyên với các đối tác


Slide 25

25


1.1 RỦI RO THANH KHOẢN



Khái niệm: là khi doanh nghiệp không có đủ tiền để thanh
toán các khoản nợ, có thể do nợ tăng lên quá nhiều hoặc
không thể chuyển đổi tài sản thành tiền để trả nợ.



Tính thanh khoản của tài sản thể hiện sự dễ dàng chuyển
tài sản đó thành tiền mà không bị thiệt hại đáng kể


Slide 26

26


TÌNH HUỐNG TRAO ĐỔI
Xếp thứ tự tính thanh khoản từ cao xuống thấp các tài sản sau:
 Tài khoản tiền gửi có kỳ hạn
 1500 tấn cáp đồng
 2 xe ô tô tải
 Tài khoản tiền gửi ở ngân hàng
 Tiền mặt
 Cổ phiếu
 Trái phiếu chính phủ
 Nợ phải thu của khách hàng

Slide 27

27


1.1 RỦI RO THANH KHOẢN (TIẾP…)
Để đo lường tính thanh khoản của tài sản có thể sử dụng
hai hệ số nợ sau đây:


Hệ số khả năng thanh toán nợ ngắn hạn = (Tài sản lưu
động + đầu tư ngắn hạn) : (Tổng số nợ ngắn hạn)



Hệ số thanh toán nhanh = (Tiền + Đầu tư ngắn hạn) : Tổng
nợ ngắn hạn
Trao đổi: Hệ số này bao nhiêu là vừa? Đối với ngành viễn
thông thì hệ số này cao hay thấp so với các ngành khác?


Slide 28

28


1.2 RỦI RO TÍN DỤNG


Khái niệm: Là thiệt hại do tình trạng người nợ tiền hoặc
các đối tác không có khả năng trả nợ cho doanh nghiệp.



Hai khía cạnh: “lượng” và “chất” của rủi ro tín dụng.
“Lượng” thể hiện tổng số dư nợ của khách hàng, còn
“chất” thể hiện xác suất không được thanh toán cũng như
khả năng khắc phục hậu quả khi điều đó xảy ra.

Ví dụ: thất thoát cước đối với các thuê bao trả sau


Slide 29

29


1.2 RỦI RO TÍN DỤNG (TIẾP…)
BA KHÍA CẠNH CỦA RỦI RO TÍN DỤNG

Người vay
không trả được
nợ phụ thuộc
vào nhiều yếu tố
thuộc bản thân
người vay cũng
như các yếu tố
vĩ mô

Mức độ nghiêm
trọng liên quan
đến nguyên
nhân dẫn đến
việc không trả
được nợ


Khả năng
khắc phục:
bảo hiểm,
đàm phán

Slide 30

30


1.3 RỦI RO VAY MƯỢN


Khái niệm: Là rủi ro liên quan đến việc doanh nghiệp
vay tiền để phục vụ cho hoạt động kinh doanh và
không có khả năng hoàn trả theo hợp đồng vay.



Rủi ro vay mượn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: lãi
suất, số lượng vay, thời hạn vay, lạm phát, phương
thức thanh toán v.v...


Slide 31

31


1.4 RỦI RO TỶ GIÁ
Khái niệm: Là rủi ro liên quan đến các khoản thu và chi
bằng ngoại tệ khi tỷ giá thay đổi theo chiều hướng bất
lợi.
Ví dụ: vay bằng ngoại tệ để đầu tư vào sản xuất kinh doanh,
khi đồng ngoại tệ mạnh lên so với VNĐ, nghĩa vụ trả nợ sẽ
tăng lên.


Giải pháp: “rào chắn” như HĐ quyền chọn, HĐ tương
lai...


Slide 32

32


1.5 RỦI RO TÀI TRỢ (NGUỒN VỐN)
Khái niệm: Là liên quan đến khả năng thanh toán các
khoản vay dài hạn phục vụ cho hoạt động đầu tư.


Khi vay nợ, thường đòi hỏi tài sản thế chấp hoặc toàn bộ
tài sản của công ty bị “treo” để bảo đảm cho các khoản nợ.



Các tổ chức chuyên nghiệp thực hiện xếp hạng uy tín tín
dụng và đó là cơ sở để đánh giá rủi ro tài trợ vốn


Slide 33

33


1.6 RỦI RO ĐẦU TƯ RA NƯỚC NGOÀI


Nếu doanh nghiệp có hoạt động đầu tư ra nước ngoài thì
ngoài những rủi ro như kinh doanh trong nước còn có
thêm các rủi ro khác nữa như: rủi ro liên quan đến quốc gia
đầu tư, rủi ro môi trường hoạt động.



Rủi ro quốc gia liên quan chủ yếu đến hệ thống luật pháp
như hạn chế chuyển lợi nhuận về nước, đánh thuế cao đối
với thu nhập chuyển qua biên giới, tịch biên tài sản.
Khoảng cách về không gian cũng có thể làm cho các chi phí
tăng lên và rủi ro gia tăng


Slide 34

34


1.6 RỦI RO ĐẦU TƯ RA NƯỚC NGOÀI (TIẾP…)


Mức độ rủi ro của các quốc gia được các tổ chức chuyên
nghiệp đánh giá thông qua chỉ số rủi ro quốc gia.



Cân nhắc cẩn trọng khi quyết định đầu tư, đồng thời xây
dựng các chiến lược đối phó với rủi ro: liên doanh với
chính phủ hoặc doanh nghiệp trong nước, tăng cường
sử dụng các nguồn lực tại chỗ, tham gia tích cực vào các
chương trình nhân đạo. Trong một số trường hợp có thể
áp dụng chính sách chuyển dịch rủi ro như mua bảo
hiểm.


Slide 35

35


1.7 RỦI RO TỪ CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH


Thị trường quyền chọn và tương lai được gọi chung là
thị trường các công cụ phái sinh. Mục đích của thị
trường này là nhằm chia xẻ rủi ro.



Hai chủ thể trên thị trường gồm: một bên (nhà kinh
doanh) mong muốn che chắn khỏi rủi ro (hedging), một
bên (nhà đầu cơ) sẵn sàng chấp nhận rủi ro với hy vọng
đạt được lợi nhuận cao.



Công cụ phái sinh là hợp đồng giữa hai bên: người bán
và người mua (còn gọi là đối tác)


Slide 36

36


1.7 RỦI RO TỪ CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH (TIẾP…)


Ba công cụ phái sinh chủ yếu: Quyền chọn (Option), HĐ
tương lai (Futures) và HĐ hoán đổi (swaps). Đối tượng
của các công cụ này có thể là: lãi suất, tỷ giá, hàng hóa
(dầu mỏ và khí đốt, vàng và bạc, đồng và nikel, hàng
nông sản...) và chứng khoán.



Rủi ro liên quan đến các công cụ phái sinh bao gồm
nhiều khía cạnh như: RR tín dụng, điều hành, thanh
khoản, uy tín, pháp lý, tổng hợp...


Slide 37

37


2. RỦI RO TRONG ĐIỀU HÀNH


Có nhiều định nghĩa khác nhau:
 Nguy cơ thiệt hại do những sai sót của con người, của

các quá trình, công nghệ và những mối quan hệ phụ
thuộc bên ngoài (Peccia).
 Nguy cơ thiệt hại do những trục trặc của các quá trình

bên trong, do con người và hệ thống hoặc do các sự
kiện bên ngoài (Ủy ban Basel)
 FSA thì cho rằng, mỗi doanh nghiệp cần quyết định

cho mình một quan niệm phù hợp về rủi ro điều hành

Slide 38

38


2.1 PHẠM VI CỦA RỦI RO ĐIỀU HÀNH
Bao gồm:


Rủi ro kinh doanh: những thay đổi bất lợi về thị trường,
khách hàng, sản phẩm, thay đổi về môi trường chính trị
và kinh tế và rủi ro chiến lược



Rủi ro tội phạm: trộm cắp, gian lận, tấn công bằng máy
tính



Các tai họa: hỏa hoạn, lũ lụt, thiên tai khác, khủng bố


Slide 39

39


2.1 PHẠM VI RỦI RO ĐIỀU HÀNH


RR công nghệ thông tin: đánh cắp hoặc tiết lộ thông tin.



Rủi ro pháp lý: những thay đổi về luật pháp có ảnh hưởng
xấu đến doanh nghiệp, tình trạng không rõ ràng, minh bạch
của hệ thống luật pháp và thực thi luật pháp



Rủi ro điều tiết: những quy định thiếu thực tế của các cơ
quan điều tiết như Ngân hàng nhà nước, quản lý thị trường,
thuế...
RR uy tín: những tiếng xấu về hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp hoặc của hệ thống kiểm soát nội bộ.
RR hệ thống: thiệt hại liên quan đến việc phá vỡ các quy
trình hoạt động, các quá trình hoặc hệ thống kiểm soát.
Các rủi ro khác…






Slide 40

40


2.2 LỢI ÍCH CỦA QUẢN TRỊ RỦI RO ĐIỀU HÀNH


Nâng cao khả năng thực hiện các mục tiêu của doanh
nghiệp



Cho phép bộ máy quản lý tập trung vào các hoạt động
chính thay vì đối phó bị động theo kiểu chữa cháy



Giảm thiểu những thiệt hại do hoạt động thường ngày



Tạo dựng một hệ thống quản trị rủi ro hoàn chỉnh cho
doanh nghiệp



Cho phép kết nối giữa các loại rủi ro thành một hệ thống
và trong điều kiện nhất định có thể mô hình hóa.


Slide 41

41


2.3 RỦI RO CHIẾN LƯỢC



Chiến lược của doanh nghiệp là cách thức chung để đạt
được các mục tiêu của doanh nghiệp. Đó là việc mô tả
những gì doanh nghiệp phải làm và những căn cứ cho
những việc làm đó.



Rủi ro chiến lược bao gồm: đưa ra chiến lược sai lầm,
thực hiện không đúng ý đồ chiến lược, không điều
chỉnh chiến lược kịp thời khi môi trường kinh doanh
thay đổi


Slide 42

42


2.3.1 CÁC MỤC TIÊU


Để thực hiện chiến lược đề ra trước hết cần
xác định rõ ràng các mục tiêu. Các mục tiêu
là cơ sở để xác định các công việc cụ thể cần
tiến hành, quyết định cơ cấu của doanh
nghiệp, các hoạt động cơ bản cần tiến hành
cũng như việc phân bổ nguồn lực.



Mục tiêu phải được xác định cho 8 lĩnh vực
cơ bản: marketing, đổi mới, tổ chức lao động,
nguồn lực tài chính, nguồn lực vật chất, năng
suất lao động, trách nhiệm xã hội và yêu cầu
về lợi nhuận.


Slide 43

43


2.3.1 CÁC MỤC TIÊU


Các rủi ro tiềm năng liên quan đến xác định mục tiêu
bao gồm:
 Các mục tiêu không phù hợp với chiến lược của DN
 Các mục tiêu không bao quát hết các lĩnh vực của DN
 Mục tiêu không bảo đảm các tiêu chí quan trọng

(Cụ thể, đo lường được, khả thi, phù hợp, giới hạn
thời gian – SMART)
 Bộ máy quản lý thiếu kinh nghiệm trong việc đạt tới

mục tiêu đã định
 Đánh giá rủi ro liên quan đến từng mục tiêu thiếu đầy

đủ.

Slide 44

44


2.3.2 KẾ HOẠCH KINH DOANH


Rủi ro liên quan đến kế hoạch kinh doanh bao gồm:
 Kế hoạch không thể hiện được chiến lược doanh

nghiệp
 Không giải thích được rõ ràng cách thức thực hiện các

mục tiêu thông qua một kế hoạch hành động chi tiết
với những giả định rõ ràng
 Không chỉ rõ được các rủi ro tiềm năng liên quan đến

các giả định
 Không cập nhật thường xuyên những rủi ro liên quan

đến mục tiêu.

Slide 45

45


2.3.3 PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG
KINH DOANH MỚI


Phát triển hoạt động kinh doanh bao gồm: thâm nhập thị
trường mới, mở rộng quy mô thông qua M & A, cung cấp
sản phẩm, dịch vụ mới.



RR liên quan đến PT kinh doanh gồm:
 Nguy cơ thua lỗ do các chi phí R&D, chi phí cho Hợp

đồng marketing quá cao
 Các thông tin công nghệ không bảo đảm dẫn đến tình

trạng mất uy tín
 Sản phẩm và dịch vụ mới không thu hút được khách

hàng

Slide 46

46


2.3.4 CÁC NGUỒN LỰC


Các rủi ro liên quan đến nguồn lực bao gồm:
 Không có đầy đủ các nguồn lực cần thiết cho việc

hoàn thành các mục tiêu
 Kế hoạch cung ứng các nguồn lực không phù hợp với

kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm
 Kinh nghiệm và trình độ của đội ngũ lao động
 RR liên quan đến con người


Slide 47

47


2.3.5 UY TÍN DOANH NGHIỆP


Uy tín là tài sản rất giá trị của doanh nghiệp. Một trong
những thước đo uy tín quan trọng là giá trị thương
hiệu. Thương hiệu được luật pháp bảo hộ, song bất kỳ
một hành động hoặc một tuyên bố nào của doanh
nghiệp cũng có thể làm tăng hoặc giảm giá trị thương
hiệu.


Slide 48

48


2.3.5 UY TÍN DOANH NGHIỆP (TIẾP…)


Theo Schmitt, quản trị thương hiệu hiệu quả cần lưu ý các
vấn đề sau:
 Xu hướng chuyển từ thương hiệu của một sản phẩm thành

thương hiệu của cả tổ chức.
 Uy tín của thương hiệu là vấn đề thường ngày, dài hạn và không

nên nhầm lẫn với các hoạt động quản lý khủng hoảng ngắn hạn.
 Doanh nghiệp cần có cách tiếp cận thống nhất đối với quản trị

uy tín trong phạm vi toàn công ty để mọi cá nhân đều quán triệt
trong mọi công việc của họ.
 Sử dụng công cụ internet để tạo cơ hội cho khách hàng thể hiện

quan điểm và những yêu cầu của mình

Slide 49

49


2.4 YẾU TỐ CON NGƯỜI


RR liên quan đến con người là tổng hợp những ảnh hưởng có
hại do những hành vi của con người bao gồm cả người làm
thuê cũng như người đi thuê.



Hiệu quả của quản trị nhân lực được đo lường bằng: tỷ lệ nghỉ
việc, luân chuyển lao động, tỷ lệ tai nạn, năng suất lao động,
chất lượng sản phẩm cuối cùng, sự hài lòng của khách hàng.


Slide 50

50


2.4 YẾU TỐ CON NGƯỜI (TIẾP…)
RR liên quan đến con người không chỉ đơn thuần là việc sử dụng
có hiệu quả nguồn lực này. Nó là kết quả của toàn bộ quá trình
quản trị nguồn nhân lực như; trả lương chậm, các nội quy, quy
chế không phù hợp, thiếu nhân sự, thiếu tính trung thực, văn hóa
doanh nghiệp.
 RR có thể tồn tại ở rất nhiều khâu khác nhau từ khi ký kết hợp
đồng, tuyển dụng, giao việc, đánh giá công việc, trả lương, đào
tạo v.v...



Slide 51

51


2.5 CÁC QUÁ TRÌNH VÀ CÁC HỆ THỐNG


RR liên quan đến các quá trình và các hệ thống là sự thất bại của
các quá trình hoặc hệ thống do việc thiết kế không bảo đảm, quá
phức tạp hoặc không có khả năng vận hành và dẫn đến những
tổn thất trong quá trình điều hành.



Các vấn đề có thể nảy sinh bao gồm: không hoàn thành được đơn
hàng, kiểm soát chất lượng kém, các lỗi trong xây dựng hệ thống,
gian lận và thiếu bảo mật thông tin


Slide 52

52


2.5 CÁC QUÁ TRÌNH VÀ CÁC HỆ THỐNG


Sự thất bại của quá
trình và hệ thống:



Các vấn đề có thể nảy
sinh bao gồm:



Thiết kế không đảm
bảo.



Không hoàn thành được
đơn hàng,



Quá phức tạp hoặc
không có khả năng
vận hành



Kiểm soát chất lượng
kém, các lỗi trong xây
dựng hệ thống,



Dẫn đến những tổn
thất trong quá trình
điều hành



Gian lận và thiếu bảo
mật thông tin


Slide 53

53


2.6 CÁC SỰ KIỆN BÊN NGOÀI


Các sự kiện bên ngoài là các sự kiện xảy ra bên ngoài
hoạt động kinh doanh và có thể đòi hỏi phải thay đổi
hình thức quản lý hoặc tìm cách khống chế.


Slide 54

54


3. RỦI RO CÔNG NGHỆ


Khái niệm công nghệ: Công nghệ theo cách hiểu truyền
thống là quá trình chuyển đổi các yếu tố đầu vào thành
các sản phẩm đầu ra. Đó là quá trình chuyển đổi nguyên
vật liệu và bán thành phẩm thành các sản phẩm hoàn
chỉnh.



Với sự phát triển của công nghệ thông tin, khái niệm công
nghệ được mở rộng: Công nghệ không chỉ là quá trình
thiết kế và chế tạo sản phẩm mà là sự kết hợp giữa các
quá trình cơ khí và thông tin trong đó các phần mềm
chuyên biệt được sử dụng để điều chính chế độ hoạt
động của các quá trình cơ khí.


Slide 55

55


KHÁI NIỆM RỦI RO CÔNG NGHỆ


Như vậy RR công nghệ có thể xem là các sự kiện dẫn
đến việc đầu tư không hiệu quả, không phù hợp vào
công nghệ, chẳng hạn thiết kế sản phẩm, thiết kế quá
trình sản xuất và quản lý thông tin.



Quản lý yếu kém còn thể hiện ở tính liên tục của kế
hoạch kinh doanh không tốt, tính bảo mật và an toàn
của các sản phẩm trí tuệ. Kết quả của các rủi ro này
chính là suy giảm thị phần của doanh nghiệp


Slide 56

56


PHẠM VI CỦA RỦI RO CÔNG NGHỆ


Thiếu sự đầu tư vào công nghệ và kết quả là giảm tính
cạnh tranh của doanh nghiệp



Quản lý công nghệ yếu kém, đặc biệt là quản lý công
nghệ thông tin



Công nghệ thông tin không tương thích với các mục
tiêu của doanh nghiệp



Thiếu sự phòng vệ chống lại các virus, sự tấn công của
các “tin tặc”, tiết lộ thông tin



Tính linh hoạt của quá trình sản xuất thấp không cho
phép sản xuất loạt nhỏ sản phẩm một cách hiệu quả


Slide 57

57


LỢI ÍCH CỦA RỦI RO CÔNG NGHỆ


Hoàn thiện chất lượng thông tin phục vụ cho việc ra
quyết định



Loại bỏ các RR liên quan đến đầu tư vào công nghệ,
thực hiện quản ý tích cực đối với các dự án công nghệ



Tập trung sự chú ý vào việc giảm thị phần do việc hoàn
thiện thiết kế sản phẩm của các đối thủ cạnh tranh



Thường xuyên đánh giá lại sự phát triển công nghệ liên
quan đến các quá trình sản xuất



Nhận rõ những thiệt hại do sự không tương thích giữa
công nghệ và chiến lược của doanh nghiệp


Slide 58

58


CÁC LOẠI CÔNG NGHỆ CƠ BẢN


Ba loại công nghệ cơ bản gồm: thông tin, viễn thông và
kiểm soát
 Công nghệ thông tin là việc thu thập, lưu trữ, xử lý
và trao đổi thông tin bằng các công cụ điện tử
Các công cụ của công nghệ thông tin bao gồm:
 Các phần mềm ứng dụng: bảng tính Excel, cơ sở dữ liệu,
soạn thảo văn bản, trình chiếu, đồ họa, đồ thị, hệ thống
chuyên nghiệp


Slide 59

59


CÁC LOẠI CÔNG NGHỆ CƠ BẢN (TIẾP…)


Hệ thống quản lý thông tin: thu thập và báo cáo các thông tin
giúp cho các nhà quản lý lập kế hoạch, điều hành và đánh giá
mức độ hoàn thành
 Intranet (Mạng nội bộ) là hệ thống các máy tính có các tiêu

chuẩn kỹ thuật như internet nhưng được thiết kế để dùng
cho một tổ chức
 Telematic là công nghệ cho phép tiếp cận từ xa các dữ liệu

thông qua hệ thống không dây
 Các tài sản thông tin: các mối liên hệ với khách hàng,

những sáng tạo về quá trình chế tạo, thiết kế sản phẩm

Slide 60

60


CÁC LOẠI CÔNG NGHỆ CƠ BẢN (TIẾP…)


Công nghệ viễn thông bao gồm:
 Hội nghị qua điện thoại: cho phép nhiều người cùng trao đổi

thông qua điện thoại
 Sử dụng các websites để quảng cáo về công ty và chào bán các

sản phẩm thông qua hệ thống thương mại điện tử
 Hệ thống băng thông rộng: cung cấp một công cụ truyền dữ liệu

nhanh chóng và hiệu quả hơn
 Hội thảo trực tuyến: những người ở những địa điểm khác nhau

có thể “gặp nhau” mà không cần rời vị trí làm việc của mình
 E‐mail cho phép trao đổi thông tin mau chóng, kể cả những dữ

liệu lớn, phức tạp
 Hệ thống thông tin: các máy tính được kết nối với nhau

Slide 61

61


CÁC LOẠI CÔNG NGHỆ CƠ BẢN


Công nghệ kiểm soát: hệ thống kiểm soát quá trình sản
xuất dựa trên cơ sở máy tính. Bao gồm:
 Thiết kế đồ họa (CAD)
 CAM (Máy tính trợ giúp sản xuất)
 FMS (Hệ thống sản xuất linh hoạt)
 Nghiên cứu vận hành.


Slide 62

62


PHẢN ỨNG VỚI CÁC RỦI RO CÔNG NGHỆ


Có 3 hướng phản ứng với các rủi ro công nghệ: quản trị
công nghệ thông tin, đầu tư và các dự án
 Quản trị công nghệ thông tin: nghĩa là Hội đồng quản

trị công ty phải mở rộng chức năng của mình để bổ
sung thêm chức năng quản trị công nghệ thông tin.
Phải xác định các trách nhiệm và các hoạt động để
đưa ra các định hướng chiến lược, bảo đảm các mục
tiêu phát triển IT được thực hiện, bảo đảm các rủi ro
được quản lý, các nguồn lực IT được sử dụng một
cách phù hợp

Slide 63

63


PHẢN ỨNG VỚI CÁC RỦI RO CÔNG NGHỆ (TIẾP…)
 Là việc bỏ vốn để tạo ra các tài sản có khả năng mang
lại các nguồn lợi trong tương lai. Quá trình đầu tư
được thực hiện qua 6 bước:
o Xác định nguồn vốn có thể sử dụng cho đầu tư
o Xác định các cơ hội đầu tư có lãi
o Xây dựng và phân loại các dự án
o Đánh giá các dự án
o Phê duyệt dự án
o Điều hành và giám sát thực hiện

Slide 64

64


PHẦN 3:
NHỮNG KHÍA CẠNH VĨ MÔ CỦA
QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG KINH DOANH


Slide 65

65


NHỮNG KHÍA CẠNH VĨ MÔ

Kinh tế

Môi
trường

Xã hội
Các
nguồn rủi
ro vĩ mô

Luật
pháp

Thị trường
Chính trị


Slide 66

66


1. RỦI RO KINH TẾ VĨ MÔ

TĂNG TRƯỞNG
KINH TẾ

TỶ GIÁ

CÁC BIẾN VĨ
MÔ CHÍNH

LÃI SUẤT


LẠM PHÁT

THẤT NGHIỆP

Slide 67

67


CÁC TÍN HIỆU KINH TẾ VĨ MÔ QUAN TRỌNG
‐
‐
‐
‐
‐
‐
‐
‐
‐

Tổng cầu và thành phần của tổng cầu:
Chi tiêu chính phủ
P
Đầu tư
Chi tiêu hộ gia đình
AD
Cán cân xuất‐nhập khẩu

AS

Tổng cung:
Thất nghiệp
Lãi suất
Giá tài sản


Y

Slide 68

68


PHÂN TÍCH RỦI RO LẠM PHÁT
Các khái niệm liên quan đến
lạm phát:


Lạm phát



Giảm phát



Lạm phát thấp



Tăng trưởng tín dụng và cung tiền



Tăng trưởng nóng của tổng cầu



Những cú sốc từ phía cung

Siêu lạm phát





Lạm phát phi mã



Nguyên nhân của lạm phát:

Giải phát


Slide 69

69


HẬU QUẢ VÀ ÍCH LỢI CỦA LẠM PHÁT


Giảm phát



Lạm phát thấp



Lạm phát vừa phải



Lạm phát cao



Rủi ro hệ thống khi phải ứng phó với lạm phát: thắt chặt
tiền tệ  lãi suất tăng


Slide 70

70


PHÂN TÍCH RỦI RO LÃI SUẤT


Tầm quan trọng của lãi suất
 Giá của vốn
 Điều tiết toàn bộ hoạt động kinh tế
 Ảnh hưởng đến lợi nhuận kỳ vọng các khoản đầu tư dài

hạn
 Ảnh hưởng đến tổng cầu


Những yếu tố ảnh hưởng đến lãi suất
 Cung và cầu trên thị trường vốn
 Chính sách tiền tệ của NHT Trung ương


Slide 71

71


PHÂN TÍCH RỦI RO TỶ GIÁ


Khuynh hướng dài hạn: Sức mua tương đương và thay đổi
năng suất trong nước so với quốc tế



Khuynh hướng ngắn hạn: Cung và cầu trên thị trường
ngoại hối



Cán cân thanh toán:



Các tài khoản trong cán cân thanh toán



Dự báo cân đối các tài khoản trong cán cân thanh toán



Dự trữ của NHNN và động thái chính sách tỷ giá



Các hợp đồng kỳ hạn


Slide 72

72


CÁC VẤN ĐỀ VỀ CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI


Mức độ mở cửa thị trường



Sự liên kết kinh tế và các cam kết quốc tế về thương mại



Chính sách bảo hộ mậu dịch và những tác động của nó



Khunh hướng tự do hoá trong bối cảnh toàn cầu hoá


Slide 73

73


BÀI TẬP THỰC HÀNH PHÂN TÍCH
RỦI RO KINH TẾ VĨ MÔ


Chi nhóm và phân tích về các biến vĩ mô quan trọng
trong điều kiện Việt Nam hiện nay:
 Lạm phát
 Lãi suất
 Tỷ giá
 Tăng trưởng kinh tế


Slide 74

74


2. RỦI RO LUẬT PHÁP


Các vấn đề về thuế



Các vấn đề về quyền sở hữu trí tuệ



Các vấn đề thay đổi trong luật và quy định



[Bổ sung trong bài giảng của PGS.TS Phạm Duy Nghĩa]


Slide 75

75


3. RỦI RỎ CHÍNH TRỊ


Các vấn đề về thể chế



Tầm quan trọng ngày càng tăng của các nhóm lợi ích



Tài chính công


Slide 76

76


4. RỦI RO THỊ TRƯỜNG/ CÔNG NGHỆ
RỦI RO CÔNG NGHỆ

RỦI RO THỊ TRƯỜNG


Biến động của cấu trúc thị
trường





Tầm quan trọng của số
doanh nghiệp trong thị
trường



Sáp nhập và thôn tính



Độ co giãn giá



Rào cản gia nhập ngành



Dị biệt sản phẩm



Sức mạnh trong khâu
phân phối

Thông tin và tri thức





Chu kỳ sống của sản
phẩm/công nghệ

Các mối quan hệ


Slide 77

77


5. RỦI RO XÃ HỘI


Văn hoá



Trình độ giáo dục



Dịch chuyển nhân khẩu học



Phong cách sống và thái độ xã hội



 Khuynh hướng tiêu dùng


Slide 78

78


6. RỦI RO MÔI TRƯỜNG


Nguồn tài nguyên



Nguyền nguyên liệu



Cách sử dụng nguyên liệu/tài nguyên



Vấn đề ô nhiễm



Sự nóng lên của trái đất và biến đổi khí hậu toàn cầu



Kiểm soát ô nhiễm và chất thải



Những quy định mới


Slide 79

79


BÀI TẬP THỰC HÀNH VỀ PHÂN TÍCH
CÁC RỦI RO VĨ MÔ PHI KINH TẾ


Phân nhóm để phân tích về những nhóm rủi ro:



Luật pháp



Chính trị



Thị trường/công nghệ



Xã hội



Môi trường


Slide 80

80


CÁC MÔ HÌNH VỀ CẤP ĐỘ QUẢN TRỊ RỦI RO
Hilson model:


Cấp độ ngây thơ (naive)



Cấp độ mới vào nghề (novice)



Cấp độ chuẩn hoá (normalised)



Cấp độ thuần thục (natural)


Slide 81

81


CÁC MÔ HÌNH VỀ CẤP ĐỘ QUẢN TRỊ RỦI RO (TIẾP…)
CCTA Model (Anh)


4 cấp độ chuyên môn hoá:



Cấp độ 1: tất cả nhân viên đều tham gia



Cấp độ 2: nhóm quản lý cao cấp



Cấp độ 3: nhóm chuyên gia riêng biệt



Cấp độ 4: Cơ chế quản trị rủi ro hình thành, giao trách
nhiệm cho tất cả mọi nhân viên


Slide 82

82


CÁC MÔ HÌNH VỀ CẤP ĐỘ QUẢN TRỊ RỦI RO (TIẾP…)


Chapman’s model:
Bậc 1:
Khởi đầu

Bậc 2:
Cơ bản

Bậc 3:
Tiêu chuẩn

Bậc 4:
Nâng cao

Tổng quan
Văn hoá
Hệ thống
Kinh nghiệm
Đào tạo
Quản lý

Slide 83

83


BÀI TẬP ỨNG DỤNG


Xác định vị trí về trình độ quản trị rủi ro của VNPT hoặc
các đơn vị thành viên theo cấp độ trong mỗi mô hình.



Đưa ra những nhận xét



Thảo luận về phương pháp nâng cao cấp độ về trình độ
quản trị rủi ro của VNPT.


Slide 84

84



Slide 85

85

Quantri ruiro trong_vt

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Quantri ruiro trong_vt

Semelhante a Quantri ruiro trong_vt (20)

Quantri ruiro trong_vt