SlideShare a Scribd company logo
1 of 34
Геологи: Дэлхийн чулуун мандлын тогтоц, эрдэс баялагийг судалдаг ухаан. Үнэмлэхүй нас: чулуулаг анх үүсч тогтсоноос хойшхи өнгөрсөн хугацааг хэлнэ.  Харьцангуй нас: гэдэг нь геологийн шинжлэх ухаанд түгээмэл хэрэглэгддэг тоолол юм.
Эрин: Чулуулгийн үе давхаргаас олддог ургамал,амьтдын чулуужсан үлдэгдлийг судалж үеүдийг тогтоодог. Тус бүрдээ олон зуун сая жил үргэлжилсэн үеүдийг эрин гэж нэрлэнэ. Галав: Эринг арай богино хугацааны үе галавуудад хуваана.
Геологийн цаг тоолол
Геологийн хөгжил
Зорилго: МОНГОЛ   ОРНЫ ГЕОЛОГИЙН   ХӨГЖИЛ ,   ҮЛЭГ ГҮРВЭЛИЙН   ЭРИН   ҮЕ ,  АЛЬПИЙН   УУЛ    ТОГТОХ ХӨДӨЛГӨӨН , ТҮҮНИЙ   ҮР ДАГАВРЫН   ТУХАЙ   ОЙЛГУУЛАХ
Зорилт: ,[object Object]
Геологийн эрин галавуудад Монгол оронд болсон гол үйл явдлууд, Атриатах хөдөлгөөнөөр бий болсон уул нурууд, газар хөдлөлт болсон газруудыг зурагт зааж чаддаг болох
Геологийн эрин галавуудад Монгол орны гадарга, уур амьсгал, ургамал амьтны аймаг хэрхэн өөрчлөгдөж ирснийг одоогийн байдалтай харьцуулан дүгнэлт хийх
Газар хөдлөлтөөс урьдчилан сэргийлэх аргад суралцах,[object Object]
Юрийн галавт: Хуурай газарт Карнозавр махан идэшт үлэг гүрвэл Усанд Ихтиоптеригий, Завроптеригий Агаарт  Рамфоринх их дэлгэрсэн
Судлах ажил 1820 оноос эхэлсэн Монгол, Хойд Өмнөд Америк, Танзани, БНХАУ-ын нутгаас их олддог.   Махан идэшт үлэг гүрвэлийн 7 үндсэн бүлгийн 5 нь Монголоос олдсон. Зарим нь 10-20 кг-аас үл хэтрэх 50-60 кг жинтэй байхаас гадна 60-80 тн жинтэй үлэг гүрвэл ч байсан
Тарбозавр: 10-16м урт,3-4 м өндөр хойд хөлөөрөө явагч өмнөд мөч нь өчүүхэн жижиг Нисдэг үлэг гүрвэл: Увс аймгийн нутгаас толгойны ясыг олсон. Зарим нь бор шувуунаас томгүй зарим нь 7-10 м бүр 15 м хүрдэг 1949 онд нугасан хошуут үлэг гүрвэл Монголоос олдсон
Отгонтэнгэр уул дархан цаазат газар Отгонтэнгэр уул дархан цаазат газар Хангайн нурууны ноён оргил Отгонтэнгэрийг, түүний орчны уулсыг оролцуулан 955 ам км талбайг хамруулан Отгонтэнгэр уулын ноён оргил нь 4021 м өндөр өргөгäсөн бөгөөд түүний 3752 м-ээс дээш өндөрт мөнх цастай юм. Мөнх цасны хилээс доошхно уулын энгэрт дархан газрын бүсэнд Бадархундага гэдэг үзэсгэлэнт нуур бий.
Хорьдолсарьдаг уул дархан цаазат газар Хөвсгөл нуурын баруун талаар орших их уул. Шохойн чулуунаас тогтсон, шовх шовх оргилтой ой хөвч, тагийн бүс бүхий сүртэй сайхан уул. Оргил нь 3200 орчим м хүрнэ. Энэ хавийн уулын зүүн хэсэг нь дархан газарт багтах бөгөөд энд нэн ховор ойн цаа буга болон сибирийн хандгай, аргал болон явлаг сар, усны цагаан сүүлт бүргэд зэрэг ховор амьтад жигүүртэн шувууд оршдог.
Хангайн нуруу
Хотон нуурын хөвөөнөө
Алтайн нуруу
Хан хэнтий дархан цаазат газар Төв Азийн ой багатай бүсэнд орших тайгын бүслүүрийн өвөрмөц шинж, онгон байдлыг төлөөлж байгаа Хэнтийн нурууны төв хэсгийн Хэрлэн, Онон, Туул, Минж болон тэдгээрт цутгадаг голуудын эх авсан нийт 12271 ам км талбайòàé.  1818 оноос тахиж ирсэн Монголын их тахилгатай уулын нэг юм.
Мөнх цаст уул
Сутай хайрхан
Алтан овоо

More Related Content

What's hot

дэлхийн хэлбэр,хэмжээ
дэлхийн хэлбэр,хэмжээдэлхийн хэлбэр,хэмжээ
дэлхийн хэлбэр,хэмжээBaterdene Tserendash
 
газарзүйн зураг
газарзүйн зураггазарзүйн зураг
газарзүйн зурагshine shine
 
Газарзүйн тест.docx
Газарзүйн тест.docxГазарзүйн тест.docx
Газарзүйн тест.docxEnkh Tseba
 
салхи ба агаарын даралт 4
салхи ба агаарын даралт 4салхи ба агаарын даралт 4
салхи ба агаарын даралт 4Ganbat Narantsetseg
 
агаарын даралт ба салхи
агаарын даралт ба салхиагаарын даралт ба салхи
агаарын даралт ба салхиSodbilegt Sodbilegt
 
8 р анги монгол орны уур амьсгал
8 р анги  монгол орны уур амьсгал8 р анги  монгол орны уур амьсгал
8 р анги монгол орны уур амьсгалAriunzul85_81013
 
лекц 6 дэлхийн дулааны баланс
лекц 6 дэлхийн дулааны баланслекц 6 дэлхийн дулааны баланс
лекц 6 дэлхийн дулааны балансDavaa-Ochir Azzaya
 
газрын гадаргын өөрчлөглөлт өгөршил
газрын гадаргын өөрчлөглөлт өгөршилгазрын гадаргын өөрчлөглөлт өгөршил
газрын гадаргын өөрчлөглөлт өгөршилGanbat Narantsetseg
 
дэлхийн дотоод бүтэц 1
дэлхийн дотоод бүтэц 1дэлхийн дотоод бүтэц 1
дэлхийн дотоод бүтэц 1Baterdene Solongo
 
10 ранги хийн мандал сэдвийн жишиг тест№2
10 ранги хийн мандал сэдвийн жишиг тест№210 ранги хийн мандал сэдвийн жишиг тест№2
10 ранги хийн мандал сэдвийн жишиг тест№2Ganbat Narantsetseg
 
салхи ба даралт 4
салхи ба даралт 4салхи ба даралт 4
салхи ба даралт 4Baterdene Solongo
 
усан мандлын бүрэлдэхүүн
усан мандлын бүрэлдэхүүнусан мандлын бүрэлдэхүүн
усан мандлын бүрэлдэхүүнoyunbileg08
 
лекц 3 дэлхийн дотоод бүтэц
лекц 3 дэлхийн дотоод бүтэцлекц 3 дэлхийн дотоод бүтэц
лекц 3 дэлхийн дотоод бүтэцDavaa-Ochir Azzaya
 
Газарзүй 8 Нуур.pptx
Газарзүй 8 Нуур.pptxГазарзүй 8 Нуур.pptx
Газарзүй 8 Нуур.pptxEnkh Tseba
 
хийн мандлын үе давхарга
хийн мандлын үе давхаргахийн мандлын үе давхарга
хийн мандлын үе давхаргаBaljinnyam12
 

What's hot (20)

дэлхийн хэлбэр,хэмжээ
дэлхийн хэлбэр,хэмжээдэлхийн хэлбэр,хэмжээ
дэлхийн хэлбэр,хэмжээ
 
нарны аймаг
нарны аймагнарны аймаг
нарны аймаг
 
газарзүйн зураг
газарзүйн зураггазарзүйн зураг
газарзүйн зураг
 
Газарзүйн тест.docx
Газарзүйн тест.docxГазарзүйн тест.docx
Газарзүйн тест.docx
 
салхи ба агаарын даралт 4
салхи ба агаарын даралт 4салхи ба агаарын даралт 4
салхи ба агаарын даралт 4
 
агаарын даралт ба салхи
агаарын даралт ба салхиагаарын даралт ба салхи
агаарын даралт ба салхи
 
8 р анги монгол орны уур амьсгал
8 р анги  монгол орны уур амьсгал8 р анги  монгол орны уур амьсгал
8 р анги монгол орны уур амьсгал
 
лекц 6 дэлхийн дулааны баланс
лекц 6 дэлхийн дулааны баланслекц 6 дэлхийн дулааны баланс
лекц 6 дэлхийн дулааны баланс
 
газрын гадаргын өөрчлөглөлт өгөршил
газрын гадаргын өөрчлөглөлт өгөршилгазрын гадаргын өөрчлөглөлт өгөршил
газрын гадаргын өөрчлөглөлт өгөршил
 
мөстлөг 8
мөстлөг 8мөстлөг 8
мөстлөг 8
 
Uul
UulUul
Uul
 
дэлхийн дотоод бүтэц 1
дэлхийн дотоод бүтэц 1дэлхийн дотоод бүтэц 1
дэлхийн дотоод бүтэц 1
 
10 ранги хийн мандал сэдвийн жишиг тест№2
10 ранги хийн мандал сэдвийн жишиг тест№210 ранги хийн мандал сэдвийн жишиг тест№2
10 ранги хийн мандал сэдвийн жишиг тест№2
 
салхи ба даралт 4
салхи ба даралт 4салхи ба даралт 4
салхи ба даралт 4
 
усан мандлын бүрэлдэхүүн
усан мандлын бүрэлдэхүүнусан мандлын бүрэлдэхүүн
усан мандлын бүрэлдэхүүн
 
лекц 3 дэлхийн дотоод бүтэц
лекц 3 дэлхийн дотоод бүтэцлекц 3 дэлхийн дотоод бүтэц
лекц 3 дэлхийн дотоод бүтэц
 
газар хөдлөлт
газар хөдлөлтгазар хөдлөлт
газар хөдлөлт
 
Газарзүй 8 Нуур.pptx
Газарзүй 8 Нуур.pptxГазарзүй 8 Нуур.pptx
Газарзүй 8 Нуур.pptx
 
хийн мандлын үе давхарга
хийн мандлын үе давхаргахийн мандлын үе давхарга
хийн мандлын үе давхарга
 
нарны цацраг 2
нарны цацраг 2нарны цацраг 2
нарны цацраг 2
 

Similar to хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil

монголын байгаль
монголын байгальмонголын байгаль
монголын байгальnaraa_92
 
Mongol buhungiin biology
Mongol buhungiin biologyMongol buhungiin biology
Mongol buhungiin biologytulgaa14
 
7 angi ingenii bolowsrol
7 angi ingenii bolowsrol7 angi ingenii bolowsrol
7 angi ingenii bolowsrolenhsaran_tsahim
 
монголын гайхамшиг
монголын гайхамшигмонголын гайхамшиг
монголын гайхамшигenkhee lkhagwae
 
монголын гайхамшиг
монголын гайхамшигмонголын гайхамшиг
монголын гайхамшигenkhee lkhagwae
 
Mt бие даалт энхзул мөнхцэцэг
Mt бие даалт энхзул мөнхцэцэгMt бие даалт энхзул мөнхцэцэг
Mt бие даалт энхзул мөнхцэцэгE-Gazarchin Online University
 
монгол орны гайхамшиг
монгол орны гайхамшигмонгол орны гайхамшиг
монгол орны гайхамшигManlaibayar Manlai
 
1.ураг төрөл халиун
1.ураг төрөл халиун1.ураг төрөл халиун
1.ураг төрөл халиунBaterdene Tserendash
 
Lekts 2. nen ertnii ueiin mongol oron
Lekts 2. nen ertnii ueiin mongol oronLekts 2. nen ertnii ueiin mongol oron
Lekts 2. nen ertnii ueiin mongol oronschool14
 
монгол орны гайхамшиг
монгол орны гайхамшигмонгол орны гайхамшиг
монгол орны гайхамшигTsekeel Tsekee
 
New microsoft office power point presentation
New microsoft office power point presentationNew microsoft office power point presentation
New microsoft office power point presentationbee Bear
 
монголын байгалийн газарзүй
монголын байгалийн газарзүймонголын байгалийн газарзүй
монголын байгалийн газарзүйbatsuuri
 
Random 100509135906-phpapp01
Random 100509135906-phpapp01Random 100509135906-phpapp01
Random 100509135906-phpapp01Bayasgalan
 
Дорноговь аймгийн соёлын үл хөдлөх дурсгал
Дорноговь аймгийн соёлын үл хөдлөх дурсгалДорноговь аймгийн соёлын үл хөдлөх дурсгал
Дорноговь аймгийн соёлын үл хөдлөх дурсгалbvjinee
 

Similar to хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil (20)

монголын байгаль
монголын байгальмонголын байгаль
монголын байгаль
 
Mongol buhungiin biology
Mongol buhungiin biologyMongol buhungiin biology
Mongol buhungiin biology
 
Mongol buhungiin biology
Mongol buhungiin biologyMongol buhungiin biology
Mongol buhungiin biology
 
7 angi ingenii bolowsrol
7 angi ingenii bolowsrol7 angi ingenii bolowsrol
7 angi ingenii bolowsrol
 
монголын гайхамшиг
монголын гайхамшигмонголын гайхамшиг
монголын гайхамшиг
 
монголын гайхамшиг
монголын гайхамшигмонголын гайхамшиг
монголын гайхамшиг
 
хамгийн
хамгийнхамгийн
хамгийн
 
Mt бие даалт энхзул мөнхцэцэг
Mt бие даалт энхзул мөнхцэцэгMt бие даалт энхзул мөнхцэцэг
Mt бие даалт энхзул мөнхцэцэг
 
монгол орны гайхамшиг
монгол орны гайхамшигмонгол орны гайхамшиг
монгол орны гайхамшиг
 
1.ураг төрөл халиун
1.ураг төрөл халиун1.ураг төрөл халиун
1.ураг төрөл халиун
 
Lekts 2. nen ertnii ueiin mongol oron
Lekts 2. nen ertnii ueiin mongol oronLekts 2. nen ertnii ueiin mongol oron
Lekts 2. nen ertnii ueiin mongol oron
 
Uzuulen 88
Uzuulen 88Uzuulen 88
Uzuulen 88
 
монгол орны гайхамшиг
монгол орны гайхамшигмонгол орны гайхамшиг
монгол орны гайхамшиг
 
New microsoft office power point presentation
New microsoft office power point presentationNew microsoft office power point presentation
New microsoft office power point presentation
 
монголын байгалийн газарзүй
монголын байгалийн газарзүймонголын байгалийн газарзүй
монголын байгалийн газарзүй
 
Random 100509135906-phpapp01
Random 100509135906-phpapp01Random 100509135906-phpapp01
Random 100509135906-phpapp01
 
бие даалт
бие даалтбие даалт
бие даалт
 
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе 1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
1. Mонголын чулуун зэвсгийн үе
 
Дорноговь аймгийн соёлын үл хөдлөх дурсгал
Дорноговь аймгийн соёлын үл хөдлөх дурсгалДорноговь аймгийн соёлын үл хөдлөх дурсгал
Дорноговь аймгийн соёлын үл хөдлөх дурсгал
 
чулуун зэвсгийн үе
чулуун зэвсгийн үечулуун зэвсгийн үе
чулуун зэвсгийн үе
 

More from otgoo80

цахим тест 1
цахим тест 1цахим тест 1
цахим тест 1otgoo80
 
даалгавар
даалгавардаалгавар
даалгаварotgoo80
 
Zagvar sudalgaa
Zagvar sudalgaaZagvar sudalgaa
Zagvar sudalgaaotgoo80
 
мянганы түүхэн хүн чингис хаан8 анги 2
мянганы түүхэн хүн чингис хаан8 анги 2мянганы түүхэн хүн чингис хаан8 анги 2
мянганы түүхэн хүн чингис хаан8 анги 2otgoo80
 
монголын эзэнт гүрэн унасан нь 8 р ангийн түүх1
монголын эзэнт гүрэн унасан нь 8 р ангийн түүх1монголын эзэнт гүрэн унасан нь 8 р ангийн түүх1
монголын эзэнт гүрэн унасан нь 8 р ангийн түүх1otgoo80
 
цахим.тест1
цахим.тест1цахим.тест1
цахим.тест1otgoo80
 
үзүүлэн 1 ойн амьтад
үзүүлэн 1  ойн амьтадүзүүлэн 1  ойн амьтад
үзүүлэн 1 ойн амьтадotgoo80
 
үзүүлэн 3
үзүүлэн 3үзүүлэн 3
үзүүлэн 3otgoo80
 
үзүүлэн2 хээрийн амьтан
үзүүлэн2 хээрийн амьтанүзүүлэн2 хээрийн амьтан
үзүүлэн2 хээрийн амьтанotgoo80
 
үзүүлэн2 тест
үзүүлэн2 тестүзүүлэн2 тест
үзүүлэн2 тестotgoo80
 
үзүүлэн 1тест
үзүүлэн 1тестүзүүлэн 1тест
үзүүлэн 1тестotgoo80
 
үзүүлэн 1 ойн амьтад
үзүүлэн 1  ойн амьтадүзүүлэн 1  ойн амьтад
үзүүлэн 1 ойн амьтадotgoo80
 
Hicheel 1
Hicheel 1Hicheel 1
Hicheel 1otgoo80
 
ойн амьтан үзүүлэн 1
ойн амьтан үзүүлэн 1ойн амьтан үзүүлэн 1
ойн амьтан үзүүлэн 1otgoo80
 
цахим судалгаа
цахим судалгаацахим судалгаа
цахим судалгааotgoo80
 
үзүүлэн2 тест
үзүүлэн2 тестүзүүлэн2 тест
үзүүлэн2 тестotgoo80
 
үзүүлэн1 амьтад
үзүүлэн1 амьтадүзүүлэн1 амьтад
үзүүлэн1 амьтадotgoo80
 
үзүүлэн1 тест
үзүүлэн1 тестүзүүлэн1 тест
үзүүлэн1 тестotgoo80
 
үзүүлэн2 шувуу
үзүүлэн2 шувууүзүүлэн2 шувуу
үзүүлэн2 шувууotgoo80
 
Hicheel1 ойн амьтад
Hicheel1 ойн амьтадHicheel1 ойн амьтад
Hicheel1 ойн амьтадotgoo80
 

More from otgoo80 (20)

цахим тест 1
цахим тест 1цахим тест 1
цахим тест 1
 
даалгавар
даалгавардаалгавар
даалгавар
 
Zagvar sudalgaa
Zagvar sudalgaaZagvar sudalgaa
Zagvar sudalgaa
 
мянганы түүхэн хүн чингис хаан8 анги 2
мянганы түүхэн хүн чингис хаан8 анги 2мянганы түүхэн хүн чингис хаан8 анги 2
мянганы түүхэн хүн чингис хаан8 анги 2
 
монголын эзэнт гүрэн унасан нь 8 р ангийн түүх1
монголын эзэнт гүрэн унасан нь 8 р ангийн түүх1монголын эзэнт гүрэн унасан нь 8 р ангийн түүх1
монголын эзэнт гүрэн унасан нь 8 р ангийн түүх1
 
цахим.тест1
цахим.тест1цахим.тест1
цахим.тест1
 
үзүүлэн 1 ойн амьтад
үзүүлэн 1  ойн амьтадүзүүлэн 1  ойн амьтад
үзүүлэн 1 ойн амьтад
 
үзүүлэн 3
үзүүлэн 3үзүүлэн 3
үзүүлэн 3
 
үзүүлэн2 хээрийн амьтан
үзүүлэн2 хээрийн амьтанүзүүлэн2 хээрийн амьтан
үзүүлэн2 хээрийн амьтан
 
үзүүлэн2 тест
үзүүлэн2 тестүзүүлэн2 тест
үзүүлэн2 тест
 
үзүүлэн 1тест
үзүүлэн 1тестүзүүлэн 1тест
үзүүлэн 1тест
 
үзүүлэн 1 ойн амьтад
үзүүлэн 1  ойн амьтадүзүүлэн 1  ойн амьтад
үзүүлэн 1 ойн амьтад
 
Hicheel 1
Hicheel 1Hicheel 1
Hicheel 1
 
ойн амьтан үзүүлэн 1
ойн амьтан үзүүлэн 1ойн амьтан үзүүлэн 1
ойн амьтан үзүүлэн 1
 
цахим судалгаа
цахим судалгаацахим судалгаа
цахим судалгаа
 
үзүүлэн2 тест
үзүүлэн2 тестүзүүлэн2 тест
үзүүлэн2 тест
 
үзүүлэн1 амьтад
үзүүлэн1 амьтадүзүүлэн1 амьтад
үзүүлэн1 амьтад
 
үзүүлэн1 тест
үзүүлэн1 тестүзүүлэн1 тест
үзүүлэн1 тест
 
үзүүлэн2 шувуу
үзүүлэн2 шувууүзүүлэн2 шувуу
үзүүлэн2 шувуу
 
Hicheel1 ойн амьтад
Hicheel1 ойн амьтадHicheel1 ойн амьтад
Hicheel1 ойн амьтад
 

хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil

  • 1. Геологи: Дэлхийн чулуун мандлын тогтоц, эрдэс баялагийг судалдаг ухаан. Үнэмлэхүй нас: чулуулаг анх үүсч тогтсоноос хойшхи өнгөрсөн хугацааг хэлнэ. Харьцангуй нас: гэдэг нь геологийн шинжлэх ухаанд түгээмэл хэрэглэгддэг тоолол юм.
  • 2. Эрин: Чулуулгийн үе давхаргаас олддог ургамал,амьтдын чулуужсан үлдэгдлийг судалж үеүдийг тогтоодог. Тус бүрдээ олон зуун сая жил үргэлжилсэн үеүдийг эрин гэж нэрлэнэ. Галав: Эринг арай богино хугацааны үе галавуудад хуваана.
  • 4.
  • 6. Зорилго: МОНГОЛ ОРНЫ ГЕОЛОГИЙН ХӨГЖИЛ , ҮЛЭГ ГҮРВЭЛИЙН ЭРИН ҮЕ , АЛЬПИЙН УУЛ ТОГТОХ ХӨДӨЛГӨӨН , ТҮҮНИЙ ҮР ДАГАВРЫН ТУХАЙ ОЙЛГУУЛАХ
  • 7.
  • 8. Геологийн эрин галавуудад Монгол оронд болсон гол үйл явдлууд, Атриатах хөдөлгөөнөөр бий болсон уул нурууд, газар хөдлөлт болсон газруудыг зурагт зааж чаддаг болох
  • 9. Геологийн эрин галавуудад Монгол орны гадарга, уур амьсгал, ургамал амьтны аймаг хэрхэн өөрчлөгдөж ирснийг одоогийн байдалтай харьцуулан дүгнэлт хийх
  • 10.
  • 11. Юрийн галавт: Хуурай газарт Карнозавр махан идэшт үлэг гүрвэл Усанд Ихтиоптеригий, Завроптеригий Агаарт Рамфоринх их дэлгэрсэн
  • 12. Судлах ажил 1820 оноос эхэлсэн Монгол, Хойд Өмнөд Америк, Танзани, БНХАУ-ын нутгаас их олддог. Махан идэшт үлэг гүрвэлийн 7 үндсэн бүлгийн 5 нь Монголоос олдсон. Зарим нь 10-20 кг-аас үл хэтрэх 50-60 кг жинтэй байхаас гадна 60-80 тн жинтэй үлэг гүрвэл ч байсан
  • 13. Тарбозавр: 10-16м урт,3-4 м өндөр хойд хөлөөрөө явагч өмнөд мөч нь өчүүхэн жижиг Нисдэг үлэг гүрвэл: Увс аймгийн нутгаас толгойны ясыг олсон. Зарим нь бор шувуунаас томгүй зарим нь 7-10 м бүр 15 м хүрдэг 1949 онд нугасан хошуут үлэг гүрвэл Монголоос олдсон
  • 14.
  • 15.
  • 16.
  • 17.
  • 18.
  • 19.
  • 20.
  • 21.
  • 22.
  • 23.
  • 24.
  • 25.
  • 26. Отгонтэнгэр уул дархан цаазат газар Отгонтэнгэр уул дархан цаазат газар Хангайн нурууны ноён оргил Отгонтэнгэрийг, түүний орчны уулсыг оролцуулан 955 ам км талбайг хамруулан Отгонтэнгэр уулын ноён оргил нь 4021 м өндөр өргөгäсөн бөгөөд түүний 3752 м-ээс дээш өндөрт мөнх цастай юм. Мөнх цасны хилээс доошхно уулын энгэрт дархан газрын бүсэнд Бадархундага гэдэг үзэсгэлэнт нуур бий.
  • 27. Хорьдолсарьдаг уул дархан цаазат газар Хөвсгөл нуурын баруун талаар орших их уул. Шохойн чулуунаас тогтсон, шовх шовх оргилтой ой хөвч, тагийн бүс бүхий сүртэй сайхан уул. Оргил нь 3200 орчим м хүрнэ. Энэ хавийн уулын зүүн хэсэг нь дархан газарт багтах бөгөөд энд нэн ховор ойн цаа буга болон сибирийн хандгай, аргал болон явлаг сар, усны цагаан сүүлт бүргэд зэрэг ховор амьтад жигүүртэн шувууд оршдог.
  • 31. Хан хэнтий дархан цаазат газар Төв Азийн ой багатай бүсэнд орших тайгын бүслүүрийн өвөрмөц шинж, онгон байдлыг төлөөлж байгаа Хэнтийн нурууны төв хэсгийн Хэрлэн, Онон, Туул, Минж болон тэдгээрт цутгадаг голуудын эх авсан нийт 12271 ам км талбайòàé. 1818 оноос тахиж ирсэн Монголын их тахилгатай уулын нэг юм.
  • 35. Газар хөдлөлт 1905 оны 7 сард Хан-Хэнтийн нуруу, Булнай нуруу орчимд 11-12 баллын хүчтэй газар хөдлөлт 2 удаа болжээ. Анхны хүчтэй газар хөдлөлтөөр 6м өргөн, 1м хүртэл өндөр босоо мөргөцгүүд үүсэж хагарал нь нийтдээ 115 км урт болсон байна. 14 хоногийн дараагаар газар хөдлөлт дахин болж 350 км урт ангал үүссэн. 1967 оны 1 сарын 5-нд Булган аймгийн Могод сумын нутагт 10 баллын хүчтэй газар хөдлөлт болсон. 1957 оны 12 сарын 4-нд Говь-Алтайн Гурванбогдод газар хөдлөлт болжээ. 11-12 баллын хүчтэй газар хөдлөлт болж 275 км урт ангал үүсжээ.
  • 36. Хичээлд идэвхитэй оролцсон сурагчиддаа баярлалаа.