INGURUNE 5 MAILA

1. VICTORIA MANZANOS
POL ANDONEGI
AIMAR GARCIA

2. HASIERA-BUKAERA
 HASIERA:K.a lehen milurtekoan
 BUKAERA:K.o 400.urtean.

3. HERRI PRERROMANIKOAK
AUTOKTONOAK:
IBERIARRAK
ZELTAK
TARTESOAK
KOLONIZATZAILEAK

4. IBERIARRAK:
 Hegoaldean eta
ekialdean bizi
ziren.Tributan
antolatuta zeuden eta
nekazariak,abeltzainak
eta artisauak ziren.

5.  ZELTAK: Iberiar goi-
lautadako eta kostalde
atlantikoko lurretan bizi
ziren. Tributan
antolatuta zeuden eta
pertsona gehienak
abeltzainak ziren.

6.  TARTESOAK:
Guadalquivirren arloako
erresuma bat ziren.
Urregile trebeak ziren,
metal ugariko lurraldea
baitzen (urrea,zilarra eta
kobrea).

7. HERRI KOLONIZATZAILEAK
 Feniziarrak: Asiatik
etorri ziren.Andaluziako
itsasertzean koloniak
fundatu zituzten.

8.  GREZIARRAK:Greziatik
etorri
ziren.Mediterraneoko
 Itsasertzean koloniak
fundatu zituzten.

9.  KARTAGOTARRAK:
 Afrikako iparraldetik
etorri ziren.Balear
uharteetan eta
penintsularen ekialdean
koloniak fundatu
zituzten.Erromatarren
kontra borrokatu
ziren,penintsula
kontrolatu nahian:galdu
zuten.

10. ERROMATAR HISPANIA
 KONKISTA: Erromatarrak
Ampurias-en lehorreratu
ziren(k.a. 218. urtean),eta
kartagotarrak garaitu
zituzten.
 Penintsulako iparraldeko,
 Mendebaldeko eta
barnealdeko herriek gogor
egin ziete aurre.K.a
 19.urtean amaitu zuten.

11.  ANTOLAKUNTZA:
Hispania probintziatan
banatu zen; probintzia
bakoitzak gobernadore
bat zuen buru erromako
legeak jarri zituzten
indarrean.

12.  GIZARTEA: Pertsona
askeak: haien artean alde
ekonomiko handiak
zeuden. Esklabuak:
pertsona baten
jabetzagoak ziren.

13.  ERROMANIZAZIOA:
 Erromatarren ohiturak
bereganatzeko
prozasuari
deritzo.Erromatarrek
utzitako ondarea:Latina,
 Kristautasuna,Hiriak,
 Galtzadak,Eraikinak,
 Herri -lanak,Aisiarako
eraikinak eta oroitarrak.

14.  ARTEA:Eskulturak,
 Mosaikoak eta Pinturak.

15. EUSKAL LURRALDEA
ANTZINAROAN
 ERROMATARRAK
ETORRI AURREKO
HERRIAK:K.a.I.
 Mendearen hainbat herri
bizi ziren
 Euskaldunen lurraldean:
 Autrigoiak,Karistiarrak,
 Balduriarrak,
 Akitaniarrak,Beroiak eta
Baskoiak.

16.  ERROMATARREN
KONKISTA: Ebro haranean
zehar etorri ziren eta
utzitako aztarnetako bat
Iruña-Veleiako herria da.
 Erromatar galtzadak eta
zubiak: Araban eta
Nafarroan zubiak eraiki
zituzten adibidez,
Mantilbe Assakoa eta
Trespuentesekoa Araban,
 Eta Miluze izenekoa,
Iruñetik gertu, Nafarroan.