1. Lurpeko baliabideak:
meatzaritza

2. • Natura baliabideak beharrak asetzeko.
• Industriak baliabideak eraldatu eta lehengai deitu.
• Energia-iturria: eraldaketa baten ondoren industriek eta
garraioek indarra eta eguneroko beharrak asetzeko
baliabideak eman.

3. Hiru lehengai mota
• Animalia-jatorrikoak:
haragia, arraina,artilea
esnea…
• Landare-jatorrikoak:
kotoia, zura , fruituak…
• Mineral-jatorrikoak:
metalak, harriak…

4. Lurrean era askotako mineralak
• Metalezko mineralak: metalak
erauzten dira.
• Ez-metalezko mineralak: ez
dituzte metalik erauzten.
• Mineral energetikoak: energia
sortzeko balio.

5. Erronka: agortu gabe
ustiatzea

6. Baliabideak:
• Berriztagarriak; agortzen ez
direnak.
• Berriztaezinak; agortu eta
kantitate mugatuan daudenak.
Mineral baliabideak:
• Birziklagarriak, behin eta berriro
erabil daitezkeenak.
• Birziklaezinak , behin baino ez
erabil daitezkeenak.

7. Mineral ez-energetikoen
ekoizpena eta kontsumoa

8. Burdina:
• Gehiena altzairua ekoizteko.
• Siderurgia industria.
Aluminioa:
• Bauxitatik atera.
• Lehengai gisa: altzairuan,
eraikuntzan, aeronautikan …
Kobrea:
• Elektrizitatea eroateko.

10. Energia-iturriak
Energia funtsezkoa ekonomia
garapenerako eta biztanleen
ongizaterako.

11. • Lehenengo arbasoek
sua, haizea, ura eta
animalien indarra energia
lortzeko.
• Duela 200 urte
ikatza.

12. • XIX. mendearen bukaeran
petrolioa, gasa eta
elektrizitatea.
• XX.mendean berriak: energia
nuklearra, haize-energia eta
eguzki-energia.

13. • Gaur egun nagusiak: petrolioa, gas
naturala eta elektrizitatea.
• Herrialde garatuetan energia-iturri
kontsumo eta eskari handiagoa.
• Energia-kontsumoa herrialdearen
garapen mailaren adierazleetako
bat.

14. Energia-iturri
konbentzionalak

15. Definizioa
• Energia lortzeko
modu
tradizionala
energia iturri
konbentzionala.

16. Petroleoa eta gas naturala
• Petroleo eta gasa
lehengai fosilak.
• Energia berriztaezinak.
• Ekoizten dena baino
gehiago kontsumitu.

17. • Petrolioaren eta
gas naturalen
kontsumo guneak
hobietatik urrun
horretarako hodi
sare erraldoiak eta
itsasontzi
espezializatuak.

18. • Herrialde esportatzaile
handienak: Saudi
Arabia, Errusia, Iran…
• Herrialde ekoizleak
petrolioaren merkatua
kontrolatzen eta arautzen
saiatu. Ondorioz sortu LPEE
(Lurralde Petrolio
Esportatzaileen Erakundea).

19. • Energia
kontsumitzaile
nagusiak
herrialde
industrializatu
eta
jendeztatuenak.

20. • Petrolioaren eta gas
naturalen kontsumoa
bizkortu.
• Gaur egungo kontsumo
erritmikoarekin petrolio
erreserbak 40 urtetan
agortu.
• Petrolioaren urritasunak
prezioak igo eta
ekoizpena gutxitu.

21. Elektrizitate konbentzionala
• Elektrizitatea
ezinbestekoa, bete
beharrak asetzeko.
Energia iturri nagusia
arrazoi batzuengatik.

22. • Erraz garraiatu
distantzia luzera.
• Garbia, hondakinik ez.
• Eraldatuz, beste
energia mota batzuk
lortu.

23. Energia lortzeko moduak
• Energia
elektrikoa zentral
termikoetan
sortu.

24. • Energia elektriko
nuklearra. Uranioa
erabili gehienbat.

25. • Energia hidroelektrikoa
lortzeko uraren indarra
erabili. Energia
berriztagarri erabiliena.

26. Ingurumen arazoak
• Uranioa kutsagarria.

27. • Hidroelektrizitatea
lortzeko presak eta
urtegiak eraiki
behar, horiek
eraikitzean, bertako
bizimodua eraldatu.

28. • Erregai-fosilak
erretzearen
ondorioz, klima-
aldaketa.

29. 6.ENERGIA ALTERNATIBOA

30. • Energi berriztagarriak
• Gutxiago kutsatu
• Ez dira agortzen

31. • Energia alternatibo
nagusiak:
Haize energia
Eguzki energia
Biomasa eta biogasa
Energi geotermikoa
Marea energia

32. Haize-energia
• Haizearen indarra
erabili
• Haizea erroten
hegalak mugituz
energia sortu

33. Eguzki-energia
• Eguzki erradiazioa
erabili.
• Bi mota: fotovoltaikoa
eta termikoa.

34. Biomasa eta biogasa
• Nekazaritza hondakinak
erre.
• Kanporatzen dituen gasak
bero turbinetara doaz eta
han elektrizitatea sortu

35. Energi geotermikoa
• Lur barneko beroaz
baliatu
• Klimatizazio beroa
sortu

36. Marea energia
• Marearen
mugimendua erabili
• Olatuen energia ere
erabil daiteke

37. Arazoak
• Naturaren mende
• Inbertsio handiak egin
behar
• Oso zaila energia
metatzea
• Errendimendu txikia

43. Industria eta ingurumena

44.  Industria
jarduera, mineralak
eta energia-
baliabideak inpaktu
handia.

45. Inpaktu nagusiak
 Baliabide
berriztaezinak
kontsumitu.

46.  Atmosfera eta
ura kutsatu.
 Inguruetan
hondakin
solidoen
metaketa.

47.  Produktu
arriskutsuen
erabilera.
 Krisi baten
ondoren
utzitako
instalazioak.

48. Industrien kokapena

49.  Garraio- erreztasunak:
komunikazio oneko
lekuetan.

50.  Eskulanen
eskuragarritasuna
eta kostuak:
eskulana merkea
eta ugariko
lekuetan.

51.  Kontsumitzaileetatik
hurbil.
 Faktore politikoek:
- gatazkarik ez
- diru- laguntzaketa
zerga- salbuespenak.

52.  Beste batzuen
industrien ondoan
kostuak
murrizteko.

53.  Lurzoruaren
prezioa faktore
garrantzitsua.

54.  Natura-baliabideen
ugaritasuna. Lehen
gai eta energia- iturri
lekuetan.

55. INDUSTRIA MOTA NAGUSIAK

56. Industria astuna
● Industria
jarduera batzuk
behar dituzten
produktuez
hornitu.

57. Motak
● Burdingintza
● Metalurgia-
industria:
mineralak, metal
bihurtu.

58. ● Industria
petrokimikoa:
Erregai fosilekin
beste produktu
batzuk ekoiztu.

59. ● Zementu-industria:
harriak eraikuntza-
material bihurtu.
● Ekipamendu-
ondasunen industria:
Tresnak egin.

60. Industria arina
● Produktu landuz
hornitu
kontsumitzaileak.

61. Motak
● Elikagintza
● Kimiko arina
● Elektronika
● Automobilgintza
● Ehungintza

62. ● Astuna baino
lehengai eta
energia
gutxiago.
● Gutxiago
kutsatu.
● Hirietatik hurbil.