More Related Content
Similar to Garaltin tuhuurumj
Similar to Garaltin tuhuurumj (20)
More from Computer lesson
More from Computer lesson (20)
Garaltin tuhuurumj
- 1. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
Гаралтын төхөөрөмж
Микропроцессорын боловсруулсан
мэдээллийн үр дүнг ямар нэгэн хэлбэрээр
бидэнд хүргэж ойлгуулдаг тұхұұрұмжүүд энд
багтана. Эдгээр нь голдуу гадаад
тұхұұрұмжүүд юм.
А) Дэлгэц- Monitor Дэлгэц нь мэдээллийг дүрс
хэлбэрээр харуулах
гаргах үүрэгтэй.
Процессорын хийж
байгаа бүх үйлдэл диск
тұхұұрұмжүүд дээрх
файл программуудыг
мониторын тусламжтай
харна. Display (дисплей)
нь мониторын экран бұгұұд хар- цагааан,
ұнгұт, шингэн кристалл
зэрэг тұрлүүдтэй байдаг.
Ұнұұ үед ихэвчлэн VGA
(Video Graphics adapter),
SVGA (Super Video
Graphics Adapter) зэрэг
дисплейг хэрэглэхээс
гадна LCD буюу шингэн
кристалл дисплей бүхий монитор хэрэглэж
эхлээд байна. Дэлгэцийг овор хэмжээнийх нь
хувьд инч нэгжээр хэмждэг. Манайд 15,17
инчийн дэлгэцүүд ұргұн хэрэглэгддэг. Хэдэн
ұнгұұр хэр сайн ұнгұ ялгаруулалт хийж
- 2. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
байгаагаар нь resolution буюу ұнгұний
үзүүлэлтийг тодорхойлно. Таны хэрэглэж
байгаа дэлгэц нь 15 инчийн дисплейтэй бол
32bitcolor буюу 32,000,000 ұнгийг 1024х768
pixel- тэйгээр сонгох боломжтой байвал
тохиромжтой. Гэхдээ дисплейний хэмжээнээс
хамааран дүрслэх цэгийн нягтралыг
тохируулна.
Б) Хэвлэгч- Printer Боловсруулсан мэдээллийг
цаасан дээр буулгахад зориулагдсан
тұхұұрұмж . Хэвлэгч нь ұнгұт, хар гэсэн
тұрлүүдтэй. Принтерийг дотор нь хэвлэх
тұрлұұр нь dot-matrix буюу матрицын принтер,
inkjet буюу чернилэн хортой
принтер
Iaserjet буюу лазерийн
принтергэх зэргээр ангилдаг.
- 3. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
Мұн фото зураг хэвлэхэд
зориулагдсан PhotoPrinter
байдаг. Эдгээр нь фото
цаасан дээр маш нягтрал
сайтай хэвлэдэг. Сүүлийн
үед олон үйлдэлтэй принтер
нь хэвлэх тұдийгүй
хувилах,фаск дамжуулах,
хүлээн авах, сканердах зэрэг үйлдлүүдийг
хийдэг.
LPT LPT USB
Принтер нь компьютерт LPT, USB гэсэн 2
тұрлийн портоор залгадаг. Принтерийг HP
буюу Hewlett Packard, Epson, Xerox зэрэг
пүүсүүд үйлдвэрлэн гаргадаг. Жишээлбэл:
Epson stylus Color440, HP DeskJet612C, HP
LaserJet 1100, Xerox DocuPrint C11 гэх мэт.
Принтерийн чанарыг үнэлэх 3 хүчэн зүйл:
- Resolution (өнгөний ялгарал) Принтерийн
ұнгұний ялгарал нь ихэвчлэн dpi (do ts per
inch ) буюу нэг инчид ноогдох цэгийн
тоогоор хэмжигддэг. Жишээ нь принтрийн
- 4. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
ұнгұний ялгарлын тохиргоог 150dpi болгоод
нэг хуудас хэвлэх, мұн 300dpi болгоод ұұр
нэг хуудас дээр нэг ижил текстийг хэвлэхэд
300 dpi тохируулгаар хэвлэсэн хуудас
нұгұұгұұсұұ илүү тод харагддаг.
- Хэвлэх хурд Нэг хуудсыг хэвлэн гаргах
хугацааг хэлнэ. Ихээхэн хэмжээний материал
хэвлэхэд хурд ихтэй байх шаардлагатай
байдаг. Ұнгұт принтрин хурд удаан байдаг
байна. Үнэ ұртұг ихтэй принтрүүд ихэвчлэн
хурд ихтэй түргэн хэвлэдэг байна.
- Санах ой Ихэнх принтерүүд багахан
хэмжээний санах ойтой ирдэг байна.
Жишээлбэл: 1Mb гэх мэт. Ұұрийн гэсэн
санах ойтой притер нь дүрс, зурагтай
болон хүснэгтэн материалыг хурдан
хэвлэдэг. Мұн сүлжээний хэрэглэхэд
тохиромжтой байдаг.
В) Өсгөгч-Speeker Компьютерт байгаа дуу
авиаг сонсоход зориулагдсан тұхұұрұмж.
Сүүлд Speeker- ийг сайжруулан Subwoofer
гэдэг тұхұұрұмжийг илүү их хэрэглэх болсон.
Энэ тұхұұрұмж нь дуу авианд шүүлт хийдэг.
Ұсгұгчұұс гадна чихэвч ашиглаж дуу сонсох
боломжтой.
SPEAKER 3D SUBWOOFER
- 5. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
Хадгалах байгууламж
Компьютерийн мэдээлэл гэдгээр
боловсруулсан файл, программ хангамжийг
бүрдүүлэгч файлууд зэргийг ойлгох бұгұұд
эдгээрийг хадгалж, агуулах тұхұұрұмжийг
хадгалах байгууламж ба диск гэнэ. Одоогоор
ұргұн хэрэглэгдэх байгаа 6 тұрлийн дискд
тұхұұрұмж байгаа.
Уян диск нь ихэвчлэн мэдээллийг
зұұвұрлұхұд зориулсан байдаг
бұгұұд ямар ч зориулалтаар
хэрэглэж болно. FD нь соронзон
оптик буюу соронзон орны
тусламжтайгаар биетийн оптик
чанарыг ұұрчлұх аргад
тулгуурлагдан хийгдсэн байдаг.
Floppydisk буюу уян дискний
уншдаг, бичдэг тұхұұрұмжийг нь
FDD(Floppy Disk Driver) гэж
нэрлэнэ.
Хатуу диск нь харьцангуйгаар
багтаамж ихтэй. Нэг АТА
компьютерт 1-4 хатуу диск
зэрэгцүүлэн тавьж болно.
SАТА
- 6. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
Хатуу дискийг системийн зориулалтаар
компьютерт заавал нэгийг байрлуулан түүн
дээрээ үйлдлийн систем, хэрэглээний
программуудаа суулгаж хэрэглэнэ. Мұн Hard
disk дээр хэрэгтэй мэдээллээ хуулаад нұұц
хэлбэрээр хэрэглэж болно. Хатуу дискийг
голчлон Seagate, Quantum, Maxtor, Fujitsu,
Samsung,Western Digital фирмүүд ұұр
ұұрсдийн технологийг ашиглан үйлдвэрлэдэг.
ZIP диск нь компьютер дэх файлуудыг
архивлан, хуулж авахад зориулсан жижиг
авсаархан тұхұұрұмж юм. Ихэвчлэн Iomega
корпораци zip disk тұхұұрұмжийг
үйлдвэрлэдэг. Zip disk тұхұұрұмжийг
ашигладаггүй боловч хэзээ нэг цагт
хэрэглэхүйц файл хадгалахад, зарим үед хэрэг
болох том хэмжээний файлууд жишээ нь
тұрұл бүрийн график зургуудыг хадгалахад,
бусадтай их хэмжээний файлуудыг солилцоход
зэрэгт ұргұн ашигладаг. Zip дискний уншдаг,
бичдэг тұхұұрұмжийг нь Zip Drive гэж
нэрлэнэ. Zip Drive нь гадаад дотоод гэсэн 2
тұрұл байна. Гадаад нь зұұвұрлұхұд
- 7. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
зориулагдсан бұгұұд LPT, USB port ашиглаж
компьютерт холбогдоно.
CD нь мэдээллийг хадгалахад тохиромжтой.
Оптик дискэн
дээрх мэдээллийг
лазерийн гэрлийн
тусламжтайгаар
уншиж бичдэг.
CD-г ашиглах
хэлбэрээр нь
audio (дууны), data
(программ,
тоглоом), vcd
(кино, клип), dvd
(кино, клип), гэж
ангилна. CD-нь дотроо CD-R /CD-Recordable/,
CD-RW /CD ҲReWritable/ гэж 2 тұрұл болон
хуваагдана. CD-R нь зұвхұн нэг удаа бичилт
хийх бұгұұд олон удаа уншилт хийх
боломжтой. Харин CD-RW нь олон удаа дахин
бичилт уншилт хийхэд зориулагдсан. Компакт
дискийг унших, бичихэд хэрэглэдэг
тұхұұрұмжүүдийг дараах байдлаар ангилна.
CD-ROM - зұвхұн унших /audio, data, vcd/
CD-Writer - унших, бичих /audio, data, vcd/
DVD-ROM -зұвхұн унших /бүх тұрұл/
Combo ROM-DVD ROM, CD Writer хавсарсан
Дээрх CD уншдаг бичдэг тұхұұрұмжүүд нь
компакт дискийг унших бичих хурдтай байна.
- 8. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
Хурд нь 1х, 4х,8х 16х, 24, 32х, 40х, 52х зэрэг
байдаг. 1х гэдэг нь ұгұгдұлд хандах хурд нь
секундэд CD-ROM DVD-ROM
150kb юм.
Flash disk нь: Сүүлд шинээр маш хүчтэй гарч
ирж байгаа бұгұұд хэрэглэх, зұұхұд хялбар
хийгдсэн диск юм. Энэ диск нь түлхүүрийн
зүүлт шиг хэмжээ бұгұұд USB port Ҳ той
компьютерт шууд холбож болно. Floppy
дискний оронд
хэрэглэхэд тохиромжтой. Гол хэрэглээ нь
компьютер хооронд мэдээлэл зұұхұд
хэрэглэнэ. Сүүлийн үеийн flash дискний
хэрэглээ нь 2 болсон. Мэдээлэл хадгалах,
дууны файл тоглуулах.
- 9. Компьютерийн хэрэглээ О.Галжав
Memory disk нь: Дижитал камерт
зориулагдсан диск юм. Энэ диск нь овор
хэмжээний хувьд маш жижиг боловч дотоод
багтаамж нь их байдаг онцлогтой юм. Бүх
тұрлийн дижитал камер энэ дискний
тусламжтай зураг болон дүрс бичлэгийг
хадгална. Ийм хэлбэрийн диск нь сүүлийн үед
их үйлдвэрлэгдэж байгаа. Гар утас, цаг зэрэгт
байрлаж дуу болон зураг хадгалж ашиглахад
хэрэглэнэ. Ұұрұұр хэлбэл дуу сонсох, клип
үзэх гэх мэт.