SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 12
Baixar para ler offline
Mahia he
Pukapuka PikitiaTa- te aratohu nei he kl
- me pe-hea koutou
te mahi pukapuka pikitia mo- te haere haumaru
He mihi
Tēnā koutou i whakaae ki te tono a te Waka
Kotahi (NZTA) kia uru ki te mahi pukapuka
pikitia mō te haere haumaru a ngā tamariki.
He tono ki a koutou ko ō ākonga. Kei a koutou
me kawe te kaupapa nei ki hea me pēhea te
whakapuaki.
Te haere haumaru me te
marautanga
Kei te aratohu nei ētahi whakaaro hei hono ki
Te Aho Matua me Te Matauranga o Aotearoa.
Heoi, ko te mea nui, kia āta
tirohia te haumaru i te rori i
tō rohe. Ka whai tikanga te
pukapuka ki te ngākaunuitia
e ngā ākonga te kaupapa
nei.
He whakaaro
Kōrero ki tō
kaumātua me te
kaunihera mō
tētahi tino take
haumaru.
Anei he hononga ki te marautanga kei kōeke 3:
Hauora/hakinakina
Ētahi horopaki: Mā te katoa e tiaki te whānau
i ngā haerenga; haere haumaru
Waiora – tōu ake hauora me tōna aranga
ake (te haumaru); tohua ngā mea kei tūpono
me ō rātou pūtake; te hanga kaupapa hei
whakaiti i ēnei tūponotanga
Ngā putanga ako tauwhāiti – whāinga
paetae: Tohua ngā mea kei tūpono mai me
ō rātou pūtake, ā, me pēhea te whakahaere
tōtika i ēnei
Aromatawai (ngā akoranga): He pēhea te
haere haumaru i ngā momo waka
Hei akoranga: Mahia he pukapuka pikitia ka
whakaatu he pēhea tērā, te haere haumaru i
runga waka
Te taki
Kei ō ākonga te mahi, te tuhi ka tāpiri ki te pikitia
te kaupapa haere haumaru. Ka taea tēnei i runga
pepa, rorohiko rānei. He tuhi pono, paki rānei, āhua
taumaha, ngahau rānei – he waiata, whiti rānei – kei
a koutou te tikanga!
Ka āhei ngā ākonga ki te mahitahi i te kaupapa
whakaemi i te reo pānui, te tuhituhi, te reo a-kite,
me ngā toi. Haere tahi hoki ko te whakaaro mō te
haere haumaru.
Hei ārahi i ngā ākonga kei ngā pānui Mā raro, mā
te pahikara, mā te kuta, mā te reti – Safer journeys
mā ngā tamariki ētahi kōrero, ētahi whakaaro mō te
haere haumaru. Kei te wātea anō ēnei i education.
nzta.govt.nz
Me kī mai tō pukapuka mā te aha e haumaru ai
te haereere. Pēnei na, ki te kitea i ngā pikitia he
tangata runga pahikara, me kitea anō kei te mau
potae mārō, ā, kei te whai i ngā ture o te rori. Kaua
e whakaaturia he aituā nā te whai i te whanonga
hē. Ko te hiahia o Waka Kotahi kia pai te aro ki te
haumarutanga, mā te tōtika o ngā mahi.
Ahakoa mā ngā ākonga kē mai 1–8, ka āhei ngā
tuākana te mahi pukapuka pikitia mā ngā tēina.
Na reira, ki te hoe.
2
Tutakitia te ro-pu- a-whina
Mā te rōpū nei koutou e āwhina. Ko Hōne
Apanui te kaihautū. I ahu mai a ia i te ao
mātauranga Māori me te mahi tā pukapuka.
Mō ngā tau roa nāna i ārahi te rōpū Māori i
Te Pou Taki Kōrero. Nāna anō i whakawā ngā
Tohu Pukapuka a Montana, Ngā Tohu a New
Zealand Post, me ngā Tohu Mātauranga a
CLNZ. Ko Don Long te kaiāwhina nāna i tuhi
Te Tāhuna i riro rā te Tohu Kura Pounamu mā
ngā tamariki i roto i te reo Māori. Ko Elton
Gregory te kaihoahoa, ka roa e whakarite
pukapuka reo Māori ana mā Te Pou Taki
Kōrero me ētahi atu.
A rātou īmēra ko:
sandhapanui@paradise.net.nz (Hōne
Apanui)
don@lifteducation.com (Don Long)
elton@gregorystudio.com (Elton Gregory)
Tuatahi, kōrero ki a Hōne Apanui. Tana waea (04)
904 9225, ka taea anō i Skype (hone.apanui 1) me
Facebook. Māna koutou e karanga i Skype hei
kōrero mō tā koutou pukapuka, ka mahi mai nā
koutou. Ka whakautu hoki ki ō koutou pātai me te
tautoko atu.
He taonga
He hanga taonga tēnei mā tō kura – nā reira kōrero
ki ō ākonga he mea nui tēnei mā rātou e tuhituhi,
mā rātou ngā pikitia e hanga. Ka tāia ana, ka noho
hei taonga mā te kura. Otirā, ki te uru te mahi
tauhou ki roto, ka kore e taea te kī nā koutou ake.
E whai nei me pēhea te mahi pukapuka pikitia,
16-whārangi, 210 mm x 260 mm, he uhi motuhake
– pērā i ērā kei ngā wharehoko. Mahia ki te pepa,
ki te rorohiko-mahi-pukapuka-pikitia rānei (arā,
picture-book-making app).
Nga- Rawa
Ka hiahiatia:
•	 kāri, pepa, kutikuti, ruri, pene rākau,
inarapa mō te mahi me te whakatika i te
papakōrero me ngā tauira
•	 he kohinga pukapuka reo Māori (pērā i ērā
kei He Purapura)
•	 rauemi toi hei mahi i ngā pikitia
•	 pepa ngohe
•	 he rorohiko
•	 ētahi whakaahua nō ngā moheni e kitea
ana ngā anga kē o te kamera, anga
whānui, anga tata
•	 he kāmera (kowhiringa)
•	 rorohiko-mahi-pukapuka-pikitia
(kowhiringa).
S
1. Mahia he pukapuka wa-tea
Āwhinatia ō ākonga ki te mahi
pukapuka wātea. He kāri mō ngā
uhi e rua, pepa mō ngā whārangi.
Tapahia te kāri me te pepa kia 210
mm x 260 mm. Tā te pukapuka
wātea he whakaatu ki ngā ākonga
he aha ka mahia e rātou. Mā te
tīmata ki te mahi, ka puta ētahi
kupu (pērā i te “whārangi taitara”).
3
Whārangi 2–16 (kei konei ngā kupu kōrero)
A roto o te
uhi o mua
Taitara
A waho o te uhi
o mua
Uhi o mua
He aha te pukapuka pikitia?
Whakaritea tō pukapuka wātea, 16 ngā
whārangi ki tētahi He
Purapura. He aha te mahi
a te pikitia o te uhi o mua?
(Tīmata ai ia ki te whāki he
aha te kaupapa kōrero.)
Whakaaturia te pikitia kei
te whārangi mō te taitara
(kāore he nama, engari me
i whai nama, ko whārangi 1
tonu). Mā te pikitia nei e tīmata te whāki i ngā
kōrero.
Ka waiho kia 15 whārangi hei mahi pikitia. Me
pātai ki ō ākonga:
•	 Mehemea kotahi te pikitia ki ia whārangi,
mai whārangi 2 ki 16, e hia ngā pikitia
katoa?
•	 Ka pēhea mehemea i horahia ngā pikitia
katoa ki te whārangi rua (hāunga tērā kei
whārangi 16). Ka hia i nāianei?
•	 He aha te wāhi pai o te tuhinga kōrero hei
whāki mā te hora whārangi rua?
Whakaotia, mā te whakaatu ki ngā ākonga
kāore he pikitia mō roto o ngā uhi. I kite anō
tētahi o rātou ka taea e te pikitia te takai i
ngā uhi o mua me a muri? Ko tēhea wāhi o te
pikitia me tau rawa ki te uhi o mua?
He whakaaro
Tā te karere he
whakawai i a
koe kia pānuitia
te pukapuka.
2 Mahia he papako-rero
Kei a koutou he aha te momo pukapuka. Ka taea te
tuhi kōrero paki, tuhi pono, tae atu ki te tito waiata
haumaru hei whakamārama. Kei a koutou anō me
pēhea te whakaahua i te pukapuka! Ētahi momo
ko te pikitia tuturu, te pakiwaituhi, te papanga
whakapiri, me te tango whakaahua.
He tauira tēnei, me pēhea te hono papanga
whakapiri ki muri tuhinga kei āmua:
Me pēnei te hono he papanga whakapiri ki muri i
tētahi whakaahua:
tuhi pikitiapapanga
whakapiri
whakaahua
pikitia peita
nga- ko-rero
kei konei
He whakaaro
Kia kotahi te
momo pikitia puta
noa i tō pukapuka.
4
2 3
Koinei a
waho o
te uhi o
muri.
uhi o
mua
4 5
Koinei te
uhi o
roto.
taitara
1
6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
Koinei
a roto o
te uhi o
muri.
Mahia he papako-rero
Kaua e tīmata ngā pikitia! Tuatahi, me whakaaro he aha te pūtake o te pukapuka,
he pēhea tōna āhua – ka tuhi ki te papakōrero. Tuhia he tauira o ngā kōrero. Me
hanga rākau noa iho mō ngā whakaahua.
He pēnei te papakōrero:
Koinei te whārangi
taitara. Kei konei
anō te taitara.
Whakaurua he
“whakaaro” mō
te pikitia.
Koinei te uhi o
mua. Kei konei
te taitara. Me
tuhi noa te
pikitia mō
te uhi.
He whakaaro
He pai ngā whārangi rua
mō ngā pikitia kaitā hei
whakaatu i ngā wā hirahira
o te tuhinga kōrero.
He whakaaro
Tirohia he taurite ngā kupu me ngā
pikitia kei ia whārangi (whārangi-
rua rānei).
Tīmata te
kōrero i konei,
i whārangi 2.
He whakaaro
Tāia he tauira i te tapa o ia whārangi me te
uhi hoki. (He tauira anō tā te kura, te rohe
rānei?)
He whakaaro
Tikanga ko ngā kupu
ka heke ki te wāhanga
tuatoru o raro o te
whārangi.
He whakaaro
Kia kaua noa he tuhinga ki ia
whārangi. I ētahi wā, kei te
pikitia kē te kōrero
He
whakaaro
Hangā he take me
huri te kaipānui
i te whārangi kia
kitea he aha ka
whai atu.
He
whakaaro
Kaua noa e poua
ngā tuhinga ki rō
tuhinga pouaka.
Mutu te kōrero
i konei, i
whārangi 16.
5
Tuhia nga- ko-rero
Kimihia he hanga haumaru e ngākaunuitia
ana e koutou ko ō ākonga, ō rātou whānau,
me te kura. Te puka pānui a te Waka Kotahi
Mā raro, mā te pahikara, mā
te kuta, mā te reti - Safer
journeys mā ngā tamariki
he wāhi pai tēnei hei rapu
i ngā hanga mō te haere
haumaru. Wānangatia.
Whai wāhi katoa tātou i ngā
rori. Nā reira me manaaki
tātou i a tātou katoa.
Ki te hiahia wānanga koe
i te ipurangi, hoatu ki
Wallwisher mō te kore utu.
Ko te mahi i nāianei mā
koutou he whakatau ko
tēhea momo pukapuka hei
tuhinga.
Ki te whakaaro rātou kia
tuhia he kōrero, tuhia te
tīmatanga me te mutunga
i te tuatahi! Tīmata ai ngā
pukapuka pikitia, mā te hopu i te hinengaro
o te kaipānui, ā, ka nanea te ngākau i te
mutunga, i waenganui he haereere mai tētahi
moka ki tētahi.
Hei whakarite mō te tuhituhi, matapakia ēnei
pātai:
•	 Ko wai mā kei roto i ngā kōrero?
•	 Kei hea te wāhi e kōrerotia nei?
•	 He aha te wā o ngā kōrero?
•	 Ka ahatia ngā tāngata o roto i ngā kōrero
(ko te kaupapa tēnei)?
He whakaaro
Whakaarohia ēnei:
•	 te haere
hei pāhihi
haumaru
•	 te mau i tō
pōtae mārō
•	 te mau kaka
pūaho
•	 te whakawhiti
pai i te rori
•	 te pahi hīkoi o
te kura
•	 he tuākana i
runga i te pahi.
Tuhia ngā pātai nei ki runga i te papakōrero ka
wānanga i ngā whakautu.
I runga i te pakeke o ō ākonga, whakarōpūtia te
akomanga kia kitea kei tēhea rōpū te “tīmatanga”
hei hopu i te hinengaro.
Tirohia ētahi pukapuka pikitia reo Māori. Ka kitea e
ngā ākonga ētahi tauira pēnei:
•	 he tuhinga akiaki i te huri whārangi, he kakama
hoki
•	 he tuhinga ka ngāwari
te hanga pikitia
mōna.
Whakaaturia ki ngā
ākonga te take me toru
rawa ngā pikitia mō te
rārangi pēnei, “Ka puta
i te whare, ka haere atu
i te marae, ka piki ki runga pahi.” Tuhia anō kia
toru kē ngā rārangi. Kātahi ka whakaatu me pēhea
ngā tuhinga te whakarerekē kia kakama ai te huri
whārangi (pēnei na,”Ki hea ināianei?”... [hurihia te
whārangi] ...”Hipa i te marae”).
I te papa mā, tuhia he mahere o te papakōrero. Mā
ngā ākonga e tuhi te tīmatanga pai rawa ki te take
o whārangi 2. Tuhia he otinga hiki ngākau i te take
o whārangi 16.
Kōwhiria he taitara hopu hinengaro, ka tāpiri ki te
uhi o mua me te whārangi taitara.
Te uhi o mua me
te wha- rangi taitara
Me whakauru ēnei:
•	 te taitara o te pukapuka
•	 “i tuhia e Akomanga/Ruma x”
•	 te ingoa o tō kura.
Ki te hiahia mihi koutou ki tētahi tangata,
nāna pea i āwhina te hanga pukapuka, ko a
roto i te uhi o mua te wāhi pai mōna.
I runga i te whārangi taitara, tāpiritia ēnei:
•	 te wāhi o tō kura (pēnei i, “Te Teko”)
•	 te tohu o tō kura.
Ka mahi ngā ākonga, me maumahara rātou
mō ia whārangi ka tuhia, ka ara ake he
pikitia. Kāore e taea te tuhi pikitia mō te mea
ngaro, pērā i te kōrero i waenganui i tētahi
tokorua, ka ōrite hoki ngā whārangi katoa. Ā,
ka pōrearea ngā pikitia.
Kia tere noa te mahi i ngā pikitia i tēnei wā.
Pai noa iho me hanga rākau.
He whakaaro
Kia kotahi te mahi i
te wā kotahi i te wāhi
kotahi ki ia whārangi.
6
Hononga tuhinga–pikitia
Ki ia whārangi, kia pakari tonu te hono o te tuhi
ki te pikitia. Uia ō ākonga kia rapua ētahi tauira
i roto i ētahi pukapuka pikitia,
he pakari te hono o te tuhi ki
te pikitia. Ka taea e rātou te kī
he aha te hono o te tuhi ki te
pikitia? Mehemea, he tuhinga
pūkeko, kitea ana he pūkeko
(tētahi wāhi ōna rānei)?
Whakamihia ā rātou
whakatikatika, ka tuari ki te
akomanga. He ako tēnei ki te
whakatikatika. Āwhinatia rātou
ki te hanga i ētahi atu.
Ka taea anō te hanga papakōrero i te ipurangi,
ko Animoto tētahi wāhi kore utu.
Ki tō whakaaro kua oti i a koutou he kōrero pai,
ā, he rawe kia whai pikitia:
•	 me pōhi, īmēra rānei ki Lift Education E Tū
•	 me īmēra ngā tuhinga, Māori, Pākehā hoki,
mā te kopae Word ki a don@lifteducation.com
Ko te wāhi noho:
Kura Kaupapa Māori Picture Book Project
Lift Education E Tū
Level 2
Mountain Safety House
19 Tory Street
Wellington 6011
I roto i te kopae Word, tuhia ia nama o ia
whārangi ki raro i ngā kupu.
Oti ana te titiro a te rōpū āwhina i tō papakōrero,
ka puta atu a Hōne Apanui ki a koutou mā Skype
ka haere te whakawhiti whakaaro.
3 Mahia he tauira tuatahi
Whakamahia ngā urupare a te rōpū āwhina hei
arahi i ngā ākonga ki te hanga tauira 210 mm te
teitei x 210 mm te whānui.
Me tapahi e ngā ākonga ētahi kāri māmā me
ētahi pepa 210 mm te teitei x 520 mm te whānui.
Āwhinatia rātou ki te ine tika i ēnei. Mō te tauira 16
ngā whārangi, kia kotahi te kāri kia whā ngā pepa
nunui.
I nāianei, takaia ia wāhanga kia 210 mm x 260 mm.
Nā kua riro i a koutou
he tauira pukapuka
pikitia, 16-whārangi.
Matapakia ngā urupare ka
whakatikaina ngā kōrero.
Ka taea anō te hanga
tauira i te ipurangi ko
Creative Book Creator me
Storybird ētahi wāhi kore
utu. Ka taea e rātou he anga whānui, he mea
tango mai tawhiti? Pēhea te tirohanga a
te manu? He aha ake ka taea? Tuhia ēnei
kupu i runga pepa nui, ā, ka tāpiri ki ngā
mōhiotanga e kohia ana i te akomanga.
He whakaaro
Ki te tuhia e
koe ki Word,
whakakorea te
tōwehe (hyphen)
me te aheinga e
whakanui ana i
te “i”.
He whakaaro
I konei, me whakawhāiti e koutou ngā tuhinga.
Ko te whakawhāiti-whakatikatika rānei he
titiro anō kei te tika te pūnga kupu, ngā tohutō,
ngā tohu tuhi, te whakatakoto kōrero, me te
wāwāhi i ngā kupu me ngā haurārangi. Ko tā
mātou, kia rua ngā wāhi i waenganui kupu, kia
kotahi te wāhi i waenganui haurārangi.
He whakaaro
Tirohia i tētahi He
Purapura 16-whārangi
he pēhea te uru o ngā
whārangi takai ki rō
uhi kāri.
he anga tu-tata
260 mm te wha-nui
210mmteteitei
520 mm te wha-nui
Nga- anga me nga- tirohanga
Me whakaatu ki ō ākonga ngā whakaahua
nāu i tapahi i ngā moheni. Mahia rātou kia
whakaaro ko rātou te kāmera nāna ēnei
whakaahua i tango. Mehemea, ko rātou te
kāmera, ka kitea e rātou he whakaahua i
anga tūtata te kāmera? He anga tūtata tēnei.
7
Whakaaturia ki ngā ākonga te rite o ngā
pikitia o te pukapuka ki te whakaahua. (I ētahi
wā he whakaahua tonu rātou!) He tirohanga
ake o rātou. Ka taea te tango i a rātou i ētahi
anga rerekē. Titiro ki ngā pukapuka pikitia
kua kohia nei e koutou. Ka kitea he pikitia
i tangohia mai tawhiti? Pēhea tētahi mai
tūtata?
Ka kitea e koutou tētahi e titiro ake ana i te
whenua? Pēhea tētahi e titiro ana i runga i te
pokohiwi o tētahi tangata? Kī atu ki ō ākonga
ki te mahi pikitia rātou tango whakaahua
rānei, ka taea e rātou ētahi tirohanga rerekē.
Mā tēnei ka whai kiko a rātou pukapuka
pikitia. He tika te anga tirohanga. Tika anō
te kōrero, “Titiro whakarunga te noke, titiro
whakararo te manu.”
Ko-whiria he momo whakaahua
Mā ō ākonga e whakaatu ētahi pukapuka pikitia. Mā
rātou e tapa ngā momo pikitia rerekē. Koinei ētahi
momo:
•	 pikitia tuturu me te pikitia peita
•	 ētahi atu pakiwaituhi me ētahi atu pikitia peita
•	 papanga whakapiri (pai hei mahi rōpū)
•	 whakaahua.
Ka taea ēnei te whakakotahi, pērā i tēnei, he
papanga kei muri he pikitia kei mua.
Ko tēhea momo e pai ana ki ngā ākonga? Ko
te pātai kē, “He aha te pakeke o te rōpū mā
rātou te pukapuka?” E mahia ana mō ngā mea
kōhungahunga? Kātahi anō ka kōwhiri i te momo
pukapuka he pai ki taua reanga.
Mā te rangahau pēnei me te āta whakaaro e āwhina
ō ākonga. Mai i ō rātou rangahau – me ngā mea i
akona i ngā pukapuka pikitia – kōwhiria he momo
pikitia hei mahinga mā rātou.
Nga- whakaahua
Tuatahi, tirohia te tango whakaahua, a muri iho ko
ētahi atu momo pikitia. Me tango whakaahua pea
o ō rātou hoa i a rātou e whakaari ana i te tuhinga
kōrero.
He whakaaro
Whakaritea tō kāmera mati (digital camera)
kia koi rawa (arā ki te dpi teitei). Ka koi ana te
whakarite, ka mārama ake ngā whakaahua i te
pukapuka ka tāia.
whakaahua teitei
whakaahua wha-nui
He
whakaaro
Me tango
whakaahua
whānui,
whakaahua teitei.
Mō ngā mea teitei (pērā i te kurupae “e
tautuku”) me tango whakaahua teitei.
Mō ngā mea roa (pērā i te taraka) me tango
whakaahua whānui.
he tirohanga manu
8
Kia wa- tea te whakaahua
Mō ngā tāngata kei roto i ngā tango whakaahua me riro mai ō rātou whakaae a-tuhi.
Anei he tauira. Tukua ngā kape whakaae ki Waka Kotahi (NZTA) i mua i te tānga o
tō pukapuka.
Whakaaetanga mo- nga- whakaahua
Ko au, _______________________________, ka tuku iho ki te Waka Kotahi (NZ Transport
Agency) te whakaaetanga kia whakamahia ngā whakaahua mōku mō ngā kaupapa
mātauranga – o taku tamaiti rānei, tōna ingoa ko _________________________.
Ka wetea e au te Waka Kotahi i ngā kerēme katoa tērā e ara ake ai nā te whakamahi i ēnei
whakaahua.
Pakeke atu au i te 18 tau, ā, he mātau ki te haina i te wetekanga nei.
		
INGOA ____________________________________________________________
KAINGA________________________________________________________
TE RĀ ____________________________________________________________
KAIHAINA_______________________________________________________
9
Te tuhi me te peita pikitia
I mua i te tango whakaahua, te tuhi me te
peita pikitia, āta tirohia tō papakōrero. He
aha ngā whakaaro o Hōne Apanui me te rōpū
āwhina? He aha kē kia tino tau ki ia whārangi?
Ka pai ake mehemea i rerekē te anganga?
Nōtemea, he hanga noa iho
ngā tuhinga pikitia, kāore
e whakamā ō ākonga ki te
whakarerekētia. Kīa atu, ka
mahia e rātou i nāianei he
tauira hei whakaatu ki te
rōpū āwhina.
Ka hanga pikitia ngā
ākonga, me maumahara kia
waiho he wāhi mō ngā kupu
i te take o ia whārangi.
He aha ai i purua ngā kupu
ki te take o ia whārangi? “Ki
te hurihia he whārangi, he
aha tāhau ka tiro tuatahi ai –
te pikitia, ngā kupu rānei?”
Tuatahi, āwhinatia ngā ākonga ki te tuhi pikitia
pene, he mā he pango te kano. Mā te inarapa
e whakarerekē. Horahia ki te papa, pēnei i
te papakōrero nunui. He pai te katoa? Kei te
tika te whakatakoto? Kei te ahu matau ngā
tāngata – koinei hoki te anga o te tuhinga
kōrero? Whai wāhi anō ngā kupu?
Me tīmata ngā ākonga te tuhi, me te peita
pikitia, ka raua rānei ngā pikitia kano ma te
whai i aua pikitia pene, he mā he pango te
kano. Ka taea e rātou te hanga toi kano i te
rorohiko, i ngā rawa toi rānei o tō akomanga.
He whakaaro
Mā te tiro whānui
e tīmata ngā
kōrero. Mā te anga
tūtata e hopu te ihi
o te wā.
He whakaaro
He wāhi pai mō
ngā kupu, kei
waenga pātītī
kōmā, kei te ara
wae me te rori.
Nā, e hoki ki te kōnae
Word, whakatikaina ngā
kōrero kia rere tika ai me
ngā pikitia.
Kātahi – tāruatia ngā
kōrero me ngā pikitia – ka
hanga ā-hiko rānei, ā, ka
mahia mai he tauira, tonoa
ki te Kura Kaupapa Māori
Mahi Pukapuka kei Lift Education E Tū. Whakaurua
he kōnae Word (me te whakapākehātanga)
He whakaaro
Kāore ngā pikitia
i tuhia ki te pene
ngohe, te pene kano
rānei, e pai mō te
tārua.
He whakaaro
Ki te hanga pikitia ā-hiko ō ākonga, whakaritea kia
taea e ō punaha rorohiko te kawe i ngā kōnae rahi –
ā, kāore e roa rawa te uta i ngā whakarerekētanga.
Kia 300 dpi rawa ngā mahi toi ā-hiko.
He whakaaro
Kuhua he pepa
ngohe ki waenganui
i ia pikitia. Kia kaua
e tukinotia ngā
pikitia ātaahua a ngā
ākonga!
4 Whakapaingia o- mahi
Kua tata oti koutou! Mā te rōpū āwhina tā
koutou tauira e tirotiro. Mā Hōne Apanui
koutou e karanga mā runga i Skype, ā, ka
matapakia, ka whakamihia a koutou mahi.
Ka mutu, me whakapai ake ngā tuhinga
kōrero me ngā pikitia, mā te aro atu ki ngā
tohutohu a te rōpū āwhina.
Mō roto o te uhi o mua, me whakakapi ka
tāpiri i ēnei tohu kōrero:
Tāia i te tau 2014 e [te ingoa o tō kura]
tautokona e te Waka Kotahi (NZTA)
[wāhi noho o tō kura]
[paetuku o tō kura]
www.education.nzta.govt.nz
Ngā āwhina whakatā nā Lift Education E Tū
Ngā kōrero me ngā pikitia © [ingoa o tō kura]
2014
Pūmau te mana.
I tāia ki te pepa pūioio kī pono o te ISO14001.
ISBN 978-0-478-XXXXX-X
Mā te Waka Kotahi e hoatu he nama ISBN.
Whakahokia ngā pikitia ki Lift Education
E Tū.
10
I taua wā anō, kiia mai e hia ngā ākonga me
ngā kaimahi kei tō kura hei whakarite i te rahi
ka tāia.
5 Ka ta-ia te
pukapuka
Kei a Hōne Apanui mā pea
ētahi whakaaro me pēhea te
whakapai ake, ka whakarite
ana rātou i ngā kōnae mō
te kaitā. Ko ēnei ka tāpaetia
ki mua i a koutou kia
whakaaea.
Ka tāia he kape mā ngā
ākonga me ngā kaimahi
katoa kei tō kura. E rua
kape ka tonoa ki Te Puna
Mātauranga o Aotearoa
(National Library of New
Zealand).
6 Ka rewa te pukapuka
He pai te whakarewa i te pukapuka, hei maioha,
hei mihi ki ngā ākonga mō te mahi nui i puta ki te
hanga i te pukapuka pikitia. He wāhi anō tēnei hei
whakaū, ā, hei tuari i te kaupapa haumaru o te
pukapuka i waenga i te whānau.
Nga- tikanga mo- te
whakauru mai
Tautoko ai te kaupapa nei i te whanaketanga o ngā
rawa haumaru i te rori mō te kura kaupapa Māori.
•	 Ka noho te mana pupuri ki tō kura. Nā koutou te
taonga.
•	 Mā Waka Kotahi e tuku ngā pukapuka kua tāia ki
tō kura.
•	 Mā te rōpū āwhina, he mātau ki te mahi tā,
koutou e tautoko puta noa i te mahinga o te
pukapuka.
•	 Hei tīmata i te mahi, ka tukua e Waka Kotahi he
kohinga pukapuka Māori mō te whare pukapuka
o tō kura.
•	 Ka tukua e Lift Education Kia Tū, he Dropbox, he
Google Drive rānei, kia ngāwari ai māu te tono
i ngā kōnae hiko ki te rōpū āwhina (engari, ka
taea te mahi mai i runga pepa mehemea koia te
hiahia).
•	 Ka tau te ingoa me te tohu o tō kura ki runga i
te pukapuka, i te taha me ngā tohu o te Waka
Kotahi, te Kāwanatanga o Aotearoa (New
Zealand Government), me Safer Journeys mō
ngā Tamariki.
•	 Ka tukuna e tō kura he raihana ki Waka Kotahi
hei whakamahi hei toha i te pukapuka i te
He whakaaro
I tēnei wā, whakamahia te tino koi o te
whakarite (arā, te dpi –resolution) – ka tono
ā-karere mai rānei ngā mahi toi taketake
kua wewehea ki te pepa ngohe. Ki te tono
kōnae ā-hiko mai ki Lift Education E Tū, uia
atu te rōpū āwhina me pēhea te tuku pai
mai. Me īmēra mai te kōnae whakatika (o te
tuhinga kōrero) me tōna whakapākehātanga
tika.
He whakaaro
Mehemea e pai
ana ki a koe waiho
mā ngā ākonga
e tohatoha ngā
pukapuka.
He whakaaro
Karangatia ngā
nupepa me ngā
reo irirangi o
te rohe ki te
whakarewanga o
te pukapuka.
ipurangi ki www.education.nzta.govt.nz
kia kitea e ētahi atu kura, ā, hei whakauru
ki ngā pukapuka me ngā whakawhitinga
ki ngā kura me ētahi atu.
•	 Nā koutou tuturu te pukapuka nei, ā,
kāore anō kia tāia. Kaua e whakauru
kōrero, nā tangata kē te mana pupuri. Ka
taka ki tō kura ngā utu, ngā tūkinotanga
ngā kawenga rānei i utaina ki runga i te
Waka Kotahi mō ngā kereme tērā e ara
ake i takahia e te Waka Kotahi ngā tikanga
o tangata kē, i te whakamahi a Waka
Kotahi i te pukapuka.
11
He pātai āu, tukuna ki a:
Raewyn Baldwin, Senior Advisor
Education
NZ Transport Agency
Waka Kotahi
Private Bag 6995
Wellington 6141
safeschooltravel@nzta.govt.nz
rānei (04) 894 6468
More support
He tautoko anō
•	 te puka pānui a te Waka Kotahi Mā raro,
mā te pahikara, mā te kuta, mā te reti –
Safer journeys mā ngā tamariki – he wāhi
pai tēnei hei rapu i ngā take mō te haere
haumaru (ka taea anō te tango mai i
http://www.nzta.govt.nz/resources/hike-
it-bike-it-scoot-it-skate-it/docs/hike-it-
bike-it-scoot-it-skate-it-maori.pdf)
•	 tā te Taura Whiri i te Reo Māori Guidelines
for Māori Language Orthography – ngāwari
te whai me pēhea te whakahua me te tuhi
i roto i te reo Māori (ka taea te tango mai i
http://www.tetaurawhiri.govt.nz/english/
pub_e/downloads/Guidelines_for_Maori_
Language_Orthography.pdf)
•	 he hononga ki te Te Aho Matua me Te
Matauranga o Aotearoa (ka taea te tango
mai i education.nzta.govt.nz)
•	 he ataata whakatau, ki te mahi pukapuka
(ka taea anō te mātaki i education.nzta.
govt.nz).
Kia Kaha!
12
Kuhu mai ki nga- ko-rero mo- te kaupapa nei i Facebook
http://www.facebook.com/#!/groups/339366732859661/ (Pukapuka pikitia).

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Make a book guide 1

Professional learning descriptive writing
Professional learning descriptive writingProfessional learning descriptive writing
Professional learning descriptive writingG.j. Darma
 
Alternatives to the big book
Alternatives to the big bookAlternatives to the big book
Alternatives to the big bookKellyJordan
 
Kids and stories
Kids and storiesKids and stories
Kids and storiesborzna
 
Close Reading with Annotations and Text Codes: During Reading
Close Reading with Annotations and Text Codes: During ReadingClose Reading with Annotations and Text Codes: During Reading
Close Reading with Annotations and Text Codes: During ReadingJonathan Pickles
 
Integrating Home Schooling Websites Into Class Activities For
Integrating Home Schooling Websites Into Class Activities ForIntegrating Home Schooling Websites Into Class Activities For
Integrating Home Schooling Websites Into Class Activities Foryamataro670
 
Anglijska 8-klas-nesvit-2016
Anglijska 8-klas-nesvit-2016Anglijska 8-klas-nesvit-2016
Anglijska 8-klas-nesvit-2016kreidaros1
 
англ.мова несвіт
англ.мова несвітангл.мова несвіт
англ.мова несвітdella street
 
8 ang n_2016
8 ang n_20168 ang n_2016
8 ang n_20168new
 
несвіт ам п_8.анг_(017-16)_s
несвіт ам п_8.анг_(017-16)_sнесвіт ам п_8.анг_(017-16)_s
несвіт ам п_8.анг_(017-16)_sNgb Djd
 
Group 2 -_using_visuals
Group 2 -_using_visualsGroup 2 -_using_visuals
Group 2 -_using_visualsSara Febrero
 
ICT Tools for Literacy
ICT Tools for LiteracyICT Tools for Literacy
ICT Tools for LiteracyNMackereth
 
Teach Learn: EnglishCentral
Teach Learn: EnglishCentralTeach Learn: EnglishCentral
Teach Learn: EnglishCentralEnglish Central
 
PIcture This - Creating picture books with an e-twist
PIcture This - Creating picture books with an e-twistPIcture This - Creating picture books with an e-twist
PIcture This - Creating picture books with an e-twistRachel Evans Boyd
 
KSSR Year 5 Literature - Poem
KSSR Year 5 Literature - PoemKSSR Year 5 Literature - Poem
KSSR Year 5 Literature - PoemH H
 
Cohesives Devices.pptx English powerpoint
Cohesives Devices.pptx English powerpointCohesives Devices.pptx English powerpoint
Cohesives Devices.pptx English powerpointRonalynGatelaCajudo
 

Semelhante a Make a book guide 1 (20)

First, you get their attention
First, you get their attentionFirst, you get their attention
First, you get their attention
 
Professional learning descriptive writing
Professional learning descriptive writingProfessional learning descriptive writing
Professional learning descriptive writing
 
Alternatives to the big book
Alternatives to the big bookAlternatives to the big book
Alternatives to the big book
 
Kids and stories
Kids and storiesKids and stories
Kids and stories
 
Close Reading with Annotations and Text Codes: During Reading
Close Reading with Annotations and Text Codes: During ReadingClose Reading with Annotations and Text Codes: During Reading
Close Reading with Annotations and Text Codes: During Reading
 
Integrating Home Schooling Websites Into Class Activities For
Integrating Home Schooling Websites Into Class Activities ForIntegrating Home Schooling Websites Into Class Activities For
Integrating Home Schooling Websites Into Class Activities For
 
08 thailandin huahins+188
08 thailandin huahins+18808 thailandin huahins+188
08 thailandin huahins+188
 
Anglijska 8-klas-nesvit-2016
Anglijska 8-klas-nesvit-2016Anglijska 8-klas-nesvit-2016
Anglijska 8-klas-nesvit-2016
 
англ.мова несвіт
англ.мова несвітангл.мова несвіт
англ.мова несвіт
 
8 ang n_2016
8 ang n_20168 ang n_2016
8 ang n_2016
 
несвіт ам п_8.анг_(017-16)_s
несвіт ам п_8.анг_(017-16)_sнесвіт ам п_8.анг_(017-16)_s
несвіт ам п_8.анг_(017-16)_s
 
8 am n_2016
8 am n_20168 am n_2016
8 am n_2016
 
Group 2 -_using_visuals
Group 2 -_using_visualsGroup 2 -_using_visuals
Group 2 -_using_visuals
 
ICT Tools for Literacy
ICT Tools for LiteracyICT Tools for Literacy
ICT Tools for Literacy
 
Study tips sheet
Study tips sheetStudy tips sheet
Study tips sheet
 
Teach Learn
Teach LearnTeach Learn
Teach Learn
 
Teach Learn: EnglishCentral
Teach Learn: EnglishCentralTeach Learn: EnglishCentral
Teach Learn: EnglishCentral
 
PIcture This - Creating picture books with an e-twist
PIcture This - Creating picture books with an e-twistPIcture This - Creating picture books with an e-twist
PIcture This - Creating picture books with an e-twist
 
KSSR Year 5 Literature - Poem
KSSR Year 5 Literature - PoemKSSR Year 5 Literature - Poem
KSSR Year 5 Literature - Poem
 
Cohesives Devices.pptx English powerpoint
Cohesives Devices.pptx English powerpointCohesives Devices.pptx English powerpoint
Cohesives Devices.pptx English powerpoint
 

Mais de nztaeducation

Future Transport Competition 2017 Summary
Future Transport Competition 2017 Summary Future Transport Competition 2017 Summary
Future Transport Competition 2017 Summary nztaeducation
 
Future Transport Competition Posters
Future Transport Competition PostersFuture Transport Competition Posters
Future Transport Competition Postersnztaeducation
 
Career profile posters: Future Transport Competition 2017
Career profile posters:  Future Transport Competition 2017Career profile posters:  Future Transport Competition 2017
Career profile posters: Future Transport Competition 2017nztaeducation
 
Game Design Competition poster 2
Game Design Competition poster 2Game Design Competition poster 2
Game Design Competition poster 2nztaeducation
 
Game Design Competition poster 1
Game Design Competition poster 1Game Design Competition poster 1
Game Design Competition poster 1nztaeducation
 
Effective learning design behind curriculum resources
Effective learning design behind curriculum resourcesEffective learning design behind curriculum resources
Effective learning design behind curriculum resourcesnztaeducation
 
Runninglate 110109172651-phpapp01
Runninglate 110109172651-phpapp01Runninglate 110109172651-phpapp01
Runninglate 110109172651-phpapp01nztaeducation
 
Verran 111206204451-phpapp02
Verran 111206204451-phpapp02Verran 111206204451-phpapp02
Verran 111206204451-phpapp02nztaeducation
 
Waikaretuschool2011entry 111215180753-phpapp01
Waikaretuschool2011entry 111215180753-phpapp01Waikaretuschool2011entry 111215180753-phpapp01
Waikaretuschool2011entry 111215180753-phpapp01nztaeducation
 
Vardonschoolfantailsluckyadvice 110109172211-phpapp02
Vardonschoolfantailsluckyadvice 110109172211-phpapp02Vardonschoolfantailsluckyadvice 110109172211-phpapp02
Vardonschoolfantailsluckyadvice 110109172211-phpapp02nztaeducation
 
Staroftheseapresentation 101222191517-phpapp01
Staroftheseapresentation 101222191517-phpapp01Staroftheseapresentation 101222191517-phpapp01
Staroftheseapresentation 101222191517-phpapp01nztaeducation
 
Sionesfirstwalktoschool 111208191421-phpapp02
Sionesfirstwalktoschool 111208191421-phpapp02Sionesfirstwalktoschool 111208191421-phpapp02
Sionesfirstwalktoschool 111208191421-phpapp02nztaeducation
 
Runninglate 110109172651-phpapp01
Runninglate 110109172651-phpapp01Runninglate 110109172651-phpapp01
Runninglate 110109172651-phpapp01nztaeducation
 
Koraunuischool 111207170732-phpapp02
Koraunuischool 111207170732-phpapp02Koraunuischool 111207170732-phpapp02
Koraunuischool 111207170732-phpapp02nztaeducation
 
Kaiapoiboroughsch 110818200327-phpapp02
Kaiapoiboroughsch 110818200327-phpapp02Kaiapoiboroughsch 110818200327-phpapp02
Kaiapoiboroughsch 110818200327-phpapp02nztaeducation
 
Funwithfinthefish 110109173143-phpapp01
Funwithfinthefish 110109173143-phpapp01Funwithfinthefish 110109173143-phpapp01
Funwithfinthefish 110109173143-phpapp01nztaeducation
 
Freeville 111108183055-phpapp01
Freeville 111108183055-phpapp01Freeville 111108183055-phpapp01
Freeville 111108183055-phpapp01nztaeducation
 
Greenbayschoolcrazyhatday 110109162116-phpapp02
Greenbayschoolcrazyhatday 110109162116-phpapp02Greenbayschoolcrazyhatday 110109162116-phpapp02
Greenbayschoolcrazyhatday 110109162116-phpapp02nztaeducation
 
Crazyhat3 110220192935-phpapp01
Crazyhat3 110220192935-phpapp01Crazyhat3 110220192935-phpapp01
Crazyhat3 110220192935-phpapp01nztaeducation
 
Pukeahu: transformation of a memorial park. NZ Transport Agency education new...
Pukeahu: transformation of a memorial park. NZ Transport Agency education new...Pukeahu: transformation of a memorial park. NZ Transport Agency education new...
Pukeahu: transformation of a memorial park. NZ Transport Agency education new...nztaeducation
 

Mais de nztaeducation (20)

Future Transport Competition 2017 Summary
Future Transport Competition 2017 Summary Future Transport Competition 2017 Summary
Future Transport Competition 2017 Summary
 
Future Transport Competition Posters
Future Transport Competition PostersFuture Transport Competition Posters
Future Transport Competition Posters
 
Career profile posters: Future Transport Competition 2017
Career profile posters:  Future Transport Competition 2017Career profile posters:  Future Transport Competition 2017
Career profile posters: Future Transport Competition 2017
 
Game Design Competition poster 2
Game Design Competition poster 2Game Design Competition poster 2
Game Design Competition poster 2
 
Game Design Competition poster 1
Game Design Competition poster 1Game Design Competition poster 1
Game Design Competition poster 1
 
Effective learning design behind curriculum resources
Effective learning design behind curriculum resourcesEffective learning design behind curriculum resources
Effective learning design behind curriculum resources
 
Runninglate 110109172651-phpapp01
Runninglate 110109172651-phpapp01Runninglate 110109172651-phpapp01
Runninglate 110109172651-phpapp01
 
Verran 111206204451-phpapp02
Verran 111206204451-phpapp02Verran 111206204451-phpapp02
Verran 111206204451-phpapp02
 
Waikaretuschool2011entry 111215180753-phpapp01
Waikaretuschool2011entry 111215180753-phpapp01Waikaretuschool2011entry 111215180753-phpapp01
Waikaretuschool2011entry 111215180753-phpapp01
 
Vardonschoolfantailsluckyadvice 110109172211-phpapp02
Vardonschoolfantailsluckyadvice 110109172211-phpapp02Vardonschoolfantailsluckyadvice 110109172211-phpapp02
Vardonschoolfantailsluckyadvice 110109172211-phpapp02
 
Staroftheseapresentation 101222191517-phpapp01
Staroftheseapresentation 101222191517-phpapp01Staroftheseapresentation 101222191517-phpapp01
Staroftheseapresentation 101222191517-phpapp01
 
Sionesfirstwalktoschool 111208191421-phpapp02
Sionesfirstwalktoschool 111208191421-phpapp02Sionesfirstwalktoschool 111208191421-phpapp02
Sionesfirstwalktoschool 111208191421-phpapp02
 
Runninglate 110109172651-phpapp01
Runninglate 110109172651-phpapp01Runninglate 110109172651-phpapp01
Runninglate 110109172651-phpapp01
 
Koraunuischool 111207170732-phpapp02
Koraunuischool 111207170732-phpapp02Koraunuischool 111207170732-phpapp02
Koraunuischool 111207170732-phpapp02
 
Kaiapoiboroughsch 110818200327-phpapp02
Kaiapoiboroughsch 110818200327-phpapp02Kaiapoiboroughsch 110818200327-phpapp02
Kaiapoiboroughsch 110818200327-phpapp02
 
Funwithfinthefish 110109173143-phpapp01
Funwithfinthefish 110109173143-phpapp01Funwithfinthefish 110109173143-phpapp01
Funwithfinthefish 110109173143-phpapp01
 
Freeville 111108183055-phpapp01
Freeville 111108183055-phpapp01Freeville 111108183055-phpapp01
Freeville 111108183055-phpapp01
 
Greenbayschoolcrazyhatday 110109162116-phpapp02
Greenbayschoolcrazyhatday 110109162116-phpapp02Greenbayschoolcrazyhatday 110109162116-phpapp02
Greenbayschoolcrazyhatday 110109162116-phpapp02
 
Crazyhat3 110220192935-phpapp01
Crazyhat3 110220192935-phpapp01Crazyhat3 110220192935-phpapp01
Crazyhat3 110220192935-phpapp01
 
Pukeahu: transformation of a memorial park. NZ Transport Agency education new...
Pukeahu: transformation of a memorial park. NZ Transport Agency education new...Pukeahu: transformation of a memorial park. NZ Transport Agency education new...
Pukeahu: transformation of a memorial park. NZ Transport Agency education new...
 

Último

Computed Fields and api Depends in the Odoo 17
Computed Fields and api Depends in the Odoo 17Computed Fields and api Depends in the Odoo 17
Computed Fields and api Depends in the Odoo 17Celine George
 
How to do quick user assign in kanban in Odoo 17 ERP
How to do quick user assign in kanban in Odoo 17 ERPHow to do quick user assign in kanban in Odoo 17 ERP
How to do quick user assign in kanban in Odoo 17 ERPCeline George
 
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptx
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptxKarra SKD Conference Presentation Revised.pptx
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptxAshokKarra1
 
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...Postal Advocate Inc.
 
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)Mark Reed
 
How to Add Barcode on PDF Report in Odoo 17
How to Add Barcode on PDF Report in Odoo 17How to Add Barcode on PDF Report in Odoo 17
How to Add Barcode on PDF Report in Odoo 17Celine George
 
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptxmary850239
 
Earth Day Presentation wow hello nice great
Earth Day Presentation wow hello nice greatEarth Day Presentation wow hello nice great
Earth Day Presentation wow hello nice greatYousafMalik24
 
GRADE 4 - SUMMATIVE TEST QUARTER 4 ALL SUBJECTS
GRADE 4 - SUMMATIVE TEST QUARTER 4 ALL SUBJECTSGRADE 4 - SUMMATIVE TEST QUARTER 4 ALL SUBJECTS
GRADE 4 - SUMMATIVE TEST QUARTER 4 ALL SUBJECTSJoshuaGantuangco2
 
HỌC TỐT TIẾNG ANH 11 THEO CHƯƠNG TRÌNH GLOBAL SUCCESS ĐÁP ÁN CHI TIẾT - CẢ NĂ...
HỌC TỐT TIẾNG ANH 11 THEO CHƯƠNG TRÌNH GLOBAL SUCCESS ĐÁP ÁN CHI TIẾT - CẢ NĂ...HỌC TỐT TIẾNG ANH 11 THEO CHƯƠNG TRÌNH GLOBAL SUCCESS ĐÁP ÁN CHI TIẾT - CẢ NĂ...
HỌC TỐT TIẾNG ANH 11 THEO CHƯƠNG TRÌNH GLOBAL SUCCESS ĐÁP ÁN CHI TIẾT - CẢ NĂ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptxProudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptxthorishapillay1
 
MULTIDISCIPLINRY NATURE OF THE ENVIRONMENTAL STUDIES.pptx
MULTIDISCIPLINRY NATURE OF THE ENVIRONMENTAL STUDIES.pptxMULTIDISCIPLINRY NATURE OF THE ENVIRONMENTAL STUDIES.pptx
MULTIDISCIPLINRY NATURE OF THE ENVIRONMENTAL STUDIES.pptxAnupkumar Sharma
 
Full Stack Web Development Course for Beginners
Full Stack Web Development Course  for BeginnersFull Stack Web Development Course  for Beginners
Full Stack Web Development Course for BeginnersSabitha Banu
 
ACC 2024 Chronicles. Cardiology. Exam.pdf
ACC 2024 Chronicles. Cardiology. Exam.pdfACC 2024 Chronicles. Cardiology. Exam.pdf
ACC 2024 Chronicles. Cardiology. Exam.pdfSpandanaRallapalli
 
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17Celine George
 

Último (20)

Computed Fields and api Depends in the Odoo 17
Computed Fields and api Depends in the Odoo 17Computed Fields and api Depends in the Odoo 17
Computed Fields and api Depends in the Odoo 17
 
How to do quick user assign in kanban in Odoo 17 ERP
How to do quick user assign in kanban in Odoo 17 ERPHow to do quick user assign in kanban in Odoo 17 ERP
How to do quick user assign in kanban in Odoo 17 ERP
 
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptx
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptxKarra SKD Conference Presentation Revised.pptx
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptx
 
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
 
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
 
OS-operating systems- ch04 (Threads) ...
OS-operating systems- ch04 (Threads) ...OS-operating systems- ch04 (Threads) ...
OS-operating systems- ch04 (Threads) ...
 
How to Add Barcode on PDF Report in Odoo 17
How to Add Barcode on PDF Report in Odoo 17How to Add Barcode on PDF Report in Odoo 17
How to Add Barcode on PDF Report in Odoo 17
 
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
 
Earth Day Presentation wow hello nice great
Earth Day Presentation wow hello nice greatEarth Day Presentation wow hello nice great
Earth Day Presentation wow hello nice great
 
TataKelola dan KamSiber Kecerdasan Buatan v022.pdf
TataKelola dan KamSiber Kecerdasan Buatan v022.pdfTataKelola dan KamSiber Kecerdasan Buatan v022.pdf
TataKelola dan KamSiber Kecerdasan Buatan v022.pdf
 
GRADE 4 - SUMMATIVE TEST QUARTER 4 ALL SUBJECTS
GRADE 4 - SUMMATIVE TEST QUARTER 4 ALL SUBJECTSGRADE 4 - SUMMATIVE TEST QUARTER 4 ALL SUBJECTS
GRADE 4 - SUMMATIVE TEST QUARTER 4 ALL SUBJECTS
 
HỌC TỐT TIẾNG ANH 11 THEO CHƯƠNG TRÌNH GLOBAL SUCCESS ĐÁP ÁN CHI TIẾT - CẢ NĂ...
HỌC TỐT TIẾNG ANH 11 THEO CHƯƠNG TRÌNH GLOBAL SUCCESS ĐÁP ÁN CHI TIẾT - CẢ NĂ...HỌC TỐT TIẾNG ANH 11 THEO CHƯƠNG TRÌNH GLOBAL SUCCESS ĐÁP ÁN CHI TIẾT - CẢ NĂ...
HỌC TỐT TIẾNG ANH 11 THEO CHƯƠNG TRÌNH GLOBAL SUCCESS ĐÁP ÁN CHI TIẾT - CẢ NĂ...
 
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptxProudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
 
MULTIDISCIPLINRY NATURE OF THE ENVIRONMENTAL STUDIES.pptx
MULTIDISCIPLINRY NATURE OF THE ENVIRONMENTAL STUDIES.pptxMULTIDISCIPLINRY NATURE OF THE ENVIRONMENTAL STUDIES.pptx
MULTIDISCIPLINRY NATURE OF THE ENVIRONMENTAL STUDIES.pptx
 
LEFT_ON_C'N_ PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
LEFT_ON_C'N_ PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptxLEFT_ON_C'N_ PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
LEFT_ON_C'N_ PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
 
Model Call Girl in Tilak Nagar Delhi reach out to us at 🔝9953056974🔝
Model Call Girl in Tilak Nagar Delhi reach out to us at 🔝9953056974🔝Model Call Girl in Tilak Nagar Delhi reach out to us at 🔝9953056974🔝
Model Call Girl in Tilak Nagar Delhi reach out to us at 🔝9953056974🔝
 
YOUVE_GOT_EMAIL_PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
YOUVE_GOT_EMAIL_PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptxYOUVE_GOT_EMAIL_PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
YOUVE_GOT_EMAIL_PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
 
Full Stack Web Development Course for Beginners
Full Stack Web Development Course  for BeginnersFull Stack Web Development Course  for Beginners
Full Stack Web Development Course for Beginners
 
ACC 2024 Chronicles. Cardiology. Exam.pdf
ACC 2024 Chronicles. Cardiology. Exam.pdfACC 2024 Chronicles. Cardiology. Exam.pdf
ACC 2024 Chronicles. Cardiology. Exam.pdf
 
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
 

Make a book guide 1

  • 1. Mahia he Pukapuka PikitiaTa- te aratohu nei he kl - me pe-hea koutou te mahi pukapuka pikitia mo- te haere haumaru
  • 2. He mihi Tēnā koutou i whakaae ki te tono a te Waka Kotahi (NZTA) kia uru ki te mahi pukapuka pikitia mō te haere haumaru a ngā tamariki. He tono ki a koutou ko ō ākonga. Kei a koutou me kawe te kaupapa nei ki hea me pēhea te whakapuaki. Te haere haumaru me te marautanga Kei te aratohu nei ētahi whakaaro hei hono ki Te Aho Matua me Te Matauranga o Aotearoa. Heoi, ko te mea nui, kia āta tirohia te haumaru i te rori i tō rohe. Ka whai tikanga te pukapuka ki te ngākaunuitia e ngā ākonga te kaupapa nei. He whakaaro Kōrero ki tō kaumātua me te kaunihera mō tētahi tino take haumaru. Anei he hononga ki te marautanga kei kōeke 3: Hauora/hakinakina Ētahi horopaki: Mā te katoa e tiaki te whānau i ngā haerenga; haere haumaru Waiora – tōu ake hauora me tōna aranga ake (te haumaru); tohua ngā mea kei tūpono me ō rātou pūtake; te hanga kaupapa hei whakaiti i ēnei tūponotanga Ngā putanga ako tauwhāiti – whāinga paetae: Tohua ngā mea kei tūpono mai me ō rātou pūtake, ā, me pēhea te whakahaere tōtika i ēnei Aromatawai (ngā akoranga): He pēhea te haere haumaru i ngā momo waka Hei akoranga: Mahia he pukapuka pikitia ka whakaatu he pēhea tērā, te haere haumaru i runga waka Te taki Kei ō ākonga te mahi, te tuhi ka tāpiri ki te pikitia te kaupapa haere haumaru. Ka taea tēnei i runga pepa, rorohiko rānei. He tuhi pono, paki rānei, āhua taumaha, ngahau rānei – he waiata, whiti rānei – kei a koutou te tikanga! Ka āhei ngā ākonga ki te mahitahi i te kaupapa whakaemi i te reo pānui, te tuhituhi, te reo a-kite, me ngā toi. Haere tahi hoki ko te whakaaro mō te haere haumaru. Hei ārahi i ngā ākonga kei ngā pānui Mā raro, mā te pahikara, mā te kuta, mā te reti – Safer journeys mā ngā tamariki ētahi kōrero, ētahi whakaaro mō te haere haumaru. Kei te wātea anō ēnei i education. nzta.govt.nz Me kī mai tō pukapuka mā te aha e haumaru ai te haereere. Pēnei na, ki te kitea i ngā pikitia he tangata runga pahikara, me kitea anō kei te mau potae mārō, ā, kei te whai i ngā ture o te rori. Kaua e whakaaturia he aituā nā te whai i te whanonga hē. Ko te hiahia o Waka Kotahi kia pai te aro ki te haumarutanga, mā te tōtika o ngā mahi. Ahakoa mā ngā ākonga kē mai 1–8, ka āhei ngā tuākana te mahi pukapuka pikitia mā ngā tēina. Na reira, ki te hoe. 2
  • 3. Tutakitia te ro-pu- a-whina Mā te rōpū nei koutou e āwhina. Ko Hōne Apanui te kaihautū. I ahu mai a ia i te ao mātauranga Māori me te mahi tā pukapuka. Mō ngā tau roa nāna i ārahi te rōpū Māori i Te Pou Taki Kōrero. Nāna anō i whakawā ngā Tohu Pukapuka a Montana, Ngā Tohu a New Zealand Post, me ngā Tohu Mātauranga a CLNZ. Ko Don Long te kaiāwhina nāna i tuhi Te Tāhuna i riro rā te Tohu Kura Pounamu mā ngā tamariki i roto i te reo Māori. Ko Elton Gregory te kaihoahoa, ka roa e whakarite pukapuka reo Māori ana mā Te Pou Taki Kōrero me ētahi atu. A rātou īmēra ko: sandhapanui@paradise.net.nz (Hōne Apanui) don@lifteducation.com (Don Long) elton@gregorystudio.com (Elton Gregory) Tuatahi, kōrero ki a Hōne Apanui. Tana waea (04) 904 9225, ka taea anō i Skype (hone.apanui 1) me Facebook. Māna koutou e karanga i Skype hei kōrero mō tā koutou pukapuka, ka mahi mai nā koutou. Ka whakautu hoki ki ō koutou pātai me te tautoko atu. He taonga He hanga taonga tēnei mā tō kura – nā reira kōrero ki ō ākonga he mea nui tēnei mā rātou e tuhituhi, mā rātou ngā pikitia e hanga. Ka tāia ana, ka noho hei taonga mā te kura. Otirā, ki te uru te mahi tauhou ki roto, ka kore e taea te kī nā koutou ake. E whai nei me pēhea te mahi pukapuka pikitia, 16-whārangi, 210 mm x 260 mm, he uhi motuhake – pērā i ērā kei ngā wharehoko. Mahia ki te pepa, ki te rorohiko-mahi-pukapuka-pikitia rānei (arā, picture-book-making app). Nga- Rawa Ka hiahiatia: • kāri, pepa, kutikuti, ruri, pene rākau, inarapa mō te mahi me te whakatika i te papakōrero me ngā tauira • he kohinga pukapuka reo Māori (pērā i ērā kei He Purapura) • rauemi toi hei mahi i ngā pikitia • pepa ngohe • he rorohiko • ētahi whakaahua nō ngā moheni e kitea ana ngā anga kē o te kamera, anga whānui, anga tata • he kāmera (kowhiringa) • rorohiko-mahi-pukapuka-pikitia (kowhiringa). S 1. Mahia he pukapuka wa-tea Āwhinatia ō ākonga ki te mahi pukapuka wātea. He kāri mō ngā uhi e rua, pepa mō ngā whārangi. Tapahia te kāri me te pepa kia 210 mm x 260 mm. Tā te pukapuka wātea he whakaatu ki ngā ākonga he aha ka mahia e rātou. Mā te tīmata ki te mahi, ka puta ētahi kupu (pērā i te “whārangi taitara”). 3 Whārangi 2–16 (kei konei ngā kupu kōrero) A roto o te uhi o mua Taitara A waho o te uhi o mua Uhi o mua
  • 4. He aha te pukapuka pikitia? Whakaritea tō pukapuka wātea, 16 ngā whārangi ki tētahi He Purapura. He aha te mahi a te pikitia o te uhi o mua? (Tīmata ai ia ki te whāki he aha te kaupapa kōrero.) Whakaaturia te pikitia kei te whārangi mō te taitara (kāore he nama, engari me i whai nama, ko whārangi 1 tonu). Mā te pikitia nei e tīmata te whāki i ngā kōrero. Ka waiho kia 15 whārangi hei mahi pikitia. Me pātai ki ō ākonga: • Mehemea kotahi te pikitia ki ia whārangi, mai whārangi 2 ki 16, e hia ngā pikitia katoa? • Ka pēhea mehemea i horahia ngā pikitia katoa ki te whārangi rua (hāunga tērā kei whārangi 16). Ka hia i nāianei? • He aha te wāhi pai o te tuhinga kōrero hei whāki mā te hora whārangi rua? Whakaotia, mā te whakaatu ki ngā ākonga kāore he pikitia mō roto o ngā uhi. I kite anō tētahi o rātou ka taea e te pikitia te takai i ngā uhi o mua me a muri? Ko tēhea wāhi o te pikitia me tau rawa ki te uhi o mua? He whakaaro Tā te karere he whakawai i a koe kia pānuitia te pukapuka. 2 Mahia he papako-rero Kei a koutou he aha te momo pukapuka. Ka taea te tuhi kōrero paki, tuhi pono, tae atu ki te tito waiata haumaru hei whakamārama. Kei a koutou anō me pēhea te whakaahua i te pukapuka! Ētahi momo ko te pikitia tuturu, te pakiwaituhi, te papanga whakapiri, me te tango whakaahua. He tauira tēnei, me pēhea te hono papanga whakapiri ki muri tuhinga kei āmua: Me pēnei te hono he papanga whakapiri ki muri i tētahi whakaahua: tuhi pikitiapapanga whakapiri whakaahua pikitia peita nga- ko-rero kei konei He whakaaro Kia kotahi te momo pikitia puta noa i tō pukapuka. 4
  • 5. 2 3 Koinei a waho o te uhi o muri. uhi o mua 4 5 Koinei te uhi o roto. taitara 1 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Koinei a roto o te uhi o muri. Mahia he papako-rero Kaua e tīmata ngā pikitia! Tuatahi, me whakaaro he aha te pūtake o te pukapuka, he pēhea tōna āhua – ka tuhi ki te papakōrero. Tuhia he tauira o ngā kōrero. Me hanga rākau noa iho mō ngā whakaahua. He pēnei te papakōrero: Koinei te whārangi taitara. Kei konei anō te taitara. Whakaurua he “whakaaro” mō te pikitia. Koinei te uhi o mua. Kei konei te taitara. Me tuhi noa te pikitia mō te uhi. He whakaaro He pai ngā whārangi rua mō ngā pikitia kaitā hei whakaatu i ngā wā hirahira o te tuhinga kōrero. He whakaaro Tirohia he taurite ngā kupu me ngā pikitia kei ia whārangi (whārangi- rua rānei). Tīmata te kōrero i konei, i whārangi 2. He whakaaro Tāia he tauira i te tapa o ia whārangi me te uhi hoki. (He tauira anō tā te kura, te rohe rānei?) He whakaaro Tikanga ko ngā kupu ka heke ki te wāhanga tuatoru o raro o te whārangi. He whakaaro Kia kaua noa he tuhinga ki ia whārangi. I ētahi wā, kei te pikitia kē te kōrero He whakaaro Hangā he take me huri te kaipānui i te whārangi kia kitea he aha ka whai atu. He whakaaro Kaua noa e poua ngā tuhinga ki rō tuhinga pouaka. Mutu te kōrero i konei, i whārangi 16. 5
  • 6. Tuhia nga- ko-rero Kimihia he hanga haumaru e ngākaunuitia ana e koutou ko ō ākonga, ō rātou whānau, me te kura. Te puka pānui a te Waka Kotahi Mā raro, mā te pahikara, mā te kuta, mā te reti - Safer journeys mā ngā tamariki he wāhi pai tēnei hei rapu i ngā hanga mō te haere haumaru. Wānangatia. Whai wāhi katoa tātou i ngā rori. Nā reira me manaaki tātou i a tātou katoa. Ki te hiahia wānanga koe i te ipurangi, hoatu ki Wallwisher mō te kore utu. Ko te mahi i nāianei mā koutou he whakatau ko tēhea momo pukapuka hei tuhinga. Ki te whakaaro rātou kia tuhia he kōrero, tuhia te tīmatanga me te mutunga i te tuatahi! Tīmata ai ngā pukapuka pikitia, mā te hopu i te hinengaro o te kaipānui, ā, ka nanea te ngākau i te mutunga, i waenganui he haereere mai tētahi moka ki tētahi. Hei whakarite mō te tuhituhi, matapakia ēnei pātai: • Ko wai mā kei roto i ngā kōrero? • Kei hea te wāhi e kōrerotia nei? • He aha te wā o ngā kōrero? • Ka ahatia ngā tāngata o roto i ngā kōrero (ko te kaupapa tēnei)? He whakaaro Whakaarohia ēnei: • te haere hei pāhihi haumaru • te mau i tō pōtae mārō • te mau kaka pūaho • te whakawhiti pai i te rori • te pahi hīkoi o te kura • he tuākana i runga i te pahi. Tuhia ngā pātai nei ki runga i te papakōrero ka wānanga i ngā whakautu. I runga i te pakeke o ō ākonga, whakarōpūtia te akomanga kia kitea kei tēhea rōpū te “tīmatanga” hei hopu i te hinengaro. Tirohia ētahi pukapuka pikitia reo Māori. Ka kitea e ngā ākonga ētahi tauira pēnei: • he tuhinga akiaki i te huri whārangi, he kakama hoki • he tuhinga ka ngāwari te hanga pikitia mōna. Whakaaturia ki ngā ākonga te take me toru rawa ngā pikitia mō te rārangi pēnei, “Ka puta i te whare, ka haere atu i te marae, ka piki ki runga pahi.” Tuhia anō kia toru kē ngā rārangi. Kātahi ka whakaatu me pēhea ngā tuhinga te whakarerekē kia kakama ai te huri whārangi (pēnei na,”Ki hea ināianei?”... [hurihia te whārangi] ...”Hipa i te marae”). I te papa mā, tuhia he mahere o te papakōrero. Mā ngā ākonga e tuhi te tīmatanga pai rawa ki te take o whārangi 2. Tuhia he otinga hiki ngākau i te take o whārangi 16. Kōwhiria he taitara hopu hinengaro, ka tāpiri ki te uhi o mua me te whārangi taitara. Te uhi o mua me te wha- rangi taitara Me whakauru ēnei: • te taitara o te pukapuka • “i tuhia e Akomanga/Ruma x” • te ingoa o tō kura. Ki te hiahia mihi koutou ki tētahi tangata, nāna pea i āwhina te hanga pukapuka, ko a roto i te uhi o mua te wāhi pai mōna. I runga i te whārangi taitara, tāpiritia ēnei: • te wāhi o tō kura (pēnei i, “Te Teko”) • te tohu o tō kura. Ka mahi ngā ākonga, me maumahara rātou mō ia whārangi ka tuhia, ka ara ake he pikitia. Kāore e taea te tuhi pikitia mō te mea ngaro, pērā i te kōrero i waenganui i tētahi tokorua, ka ōrite hoki ngā whārangi katoa. Ā, ka pōrearea ngā pikitia. Kia tere noa te mahi i ngā pikitia i tēnei wā. Pai noa iho me hanga rākau. He whakaaro Kia kotahi te mahi i te wā kotahi i te wāhi kotahi ki ia whārangi. 6
  • 7. Hononga tuhinga–pikitia Ki ia whārangi, kia pakari tonu te hono o te tuhi ki te pikitia. Uia ō ākonga kia rapua ētahi tauira i roto i ētahi pukapuka pikitia, he pakari te hono o te tuhi ki te pikitia. Ka taea e rātou te kī he aha te hono o te tuhi ki te pikitia? Mehemea, he tuhinga pūkeko, kitea ana he pūkeko (tētahi wāhi ōna rānei)? Whakamihia ā rātou whakatikatika, ka tuari ki te akomanga. He ako tēnei ki te whakatikatika. Āwhinatia rātou ki te hanga i ētahi atu. Ka taea anō te hanga papakōrero i te ipurangi, ko Animoto tētahi wāhi kore utu. Ki tō whakaaro kua oti i a koutou he kōrero pai, ā, he rawe kia whai pikitia: • me pōhi, īmēra rānei ki Lift Education E Tū • me īmēra ngā tuhinga, Māori, Pākehā hoki, mā te kopae Word ki a don@lifteducation.com Ko te wāhi noho: Kura Kaupapa Māori Picture Book Project Lift Education E Tū Level 2 Mountain Safety House 19 Tory Street Wellington 6011 I roto i te kopae Word, tuhia ia nama o ia whārangi ki raro i ngā kupu. Oti ana te titiro a te rōpū āwhina i tō papakōrero, ka puta atu a Hōne Apanui ki a koutou mā Skype ka haere te whakawhiti whakaaro. 3 Mahia he tauira tuatahi Whakamahia ngā urupare a te rōpū āwhina hei arahi i ngā ākonga ki te hanga tauira 210 mm te teitei x 210 mm te whānui. Me tapahi e ngā ākonga ētahi kāri māmā me ētahi pepa 210 mm te teitei x 520 mm te whānui. Āwhinatia rātou ki te ine tika i ēnei. Mō te tauira 16 ngā whārangi, kia kotahi te kāri kia whā ngā pepa nunui. I nāianei, takaia ia wāhanga kia 210 mm x 260 mm. Nā kua riro i a koutou he tauira pukapuka pikitia, 16-whārangi. Matapakia ngā urupare ka whakatikaina ngā kōrero. Ka taea anō te hanga tauira i te ipurangi ko Creative Book Creator me Storybird ētahi wāhi kore utu. Ka taea e rātou he anga whānui, he mea tango mai tawhiti? Pēhea te tirohanga a te manu? He aha ake ka taea? Tuhia ēnei kupu i runga pepa nui, ā, ka tāpiri ki ngā mōhiotanga e kohia ana i te akomanga. He whakaaro Ki te tuhia e koe ki Word, whakakorea te tōwehe (hyphen) me te aheinga e whakanui ana i te “i”. He whakaaro I konei, me whakawhāiti e koutou ngā tuhinga. Ko te whakawhāiti-whakatikatika rānei he titiro anō kei te tika te pūnga kupu, ngā tohutō, ngā tohu tuhi, te whakatakoto kōrero, me te wāwāhi i ngā kupu me ngā haurārangi. Ko tā mātou, kia rua ngā wāhi i waenganui kupu, kia kotahi te wāhi i waenganui haurārangi. He whakaaro Tirohia i tētahi He Purapura 16-whārangi he pēhea te uru o ngā whārangi takai ki rō uhi kāri. he anga tu-tata 260 mm te wha-nui 210mmteteitei 520 mm te wha-nui Nga- anga me nga- tirohanga Me whakaatu ki ō ākonga ngā whakaahua nāu i tapahi i ngā moheni. Mahia rātou kia whakaaro ko rātou te kāmera nāna ēnei whakaahua i tango. Mehemea, ko rātou te kāmera, ka kitea e rātou he whakaahua i anga tūtata te kāmera? He anga tūtata tēnei. 7
  • 8. Whakaaturia ki ngā ākonga te rite o ngā pikitia o te pukapuka ki te whakaahua. (I ētahi wā he whakaahua tonu rātou!) He tirohanga ake o rātou. Ka taea te tango i a rātou i ētahi anga rerekē. Titiro ki ngā pukapuka pikitia kua kohia nei e koutou. Ka kitea he pikitia i tangohia mai tawhiti? Pēhea tētahi mai tūtata? Ka kitea e koutou tētahi e titiro ake ana i te whenua? Pēhea tētahi e titiro ana i runga i te pokohiwi o tētahi tangata? Kī atu ki ō ākonga ki te mahi pikitia rātou tango whakaahua rānei, ka taea e rātou ētahi tirohanga rerekē. Mā tēnei ka whai kiko a rātou pukapuka pikitia. He tika te anga tirohanga. Tika anō te kōrero, “Titiro whakarunga te noke, titiro whakararo te manu.” Ko-whiria he momo whakaahua Mā ō ākonga e whakaatu ētahi pukapuka pikitia. Mā rātou e tapa ngā momo pikitia rerekē. Koinei ētahi momo: • pikitia tuturu me te pikitia peita • ētahi atu pakiwaituhi me ētahi atu pikitia peita • papanga whakapiri (pai hei mahi rōpū) • whakaahua. Ka taea ēnei te whakakotahi, pērā i tēnei, he papanga kei muri he pikitia kei mua. Ko tēhea momo e pai ana ki ngā ākonga? Ko te pātai kē, “He aha te pakeke o te rōpū mā rātou te pukapuka?” E mahia ana mō ngā mea kōhungahunga? Kātahi anō ka kōwhiri i te momo pukapuka he pai ki taua reanga. Mā te rangahau pēnei me te āta whakaaro e āwhina ō ākonga. Mai i ō rātou rangahau – me ngā mea i akona i ngā pukapuka pikitia – kōwhiria he momo pikitia hei mahinga mā rātou. Nga- whakaahua Tuatahi, tirohia te tango whakaahua, a muri iho ko ētahi atu momo pikitia. Me tango whakaahua pea o ō rātou hoa i a rātou e whakaari ana i te tuhinga kōrero. He whakaaro Whakaritea tō kāmera mati (digital camera) kia koi rawa (arā ki te dpi teitei). Ka koi ana te whakarite, ka mārama ake ngā whakaahua i te pukapuka ka tāia. whakaahua teitei whakaahua wha-nui He whakaaro Me tango whakaahua whānui, whakaahua teitei. Mō ngā mea teitei (pērā i te kurupae “e tautuku”) me tango whakaahua teitei. Mō ngā mea roa (pērā i te taraka) me tango whakaahua whānui. he tirohanga manu 8
  • 9. Kia wa- tea te whakaahua Mō ngā tāngata kei roto i ngā tango whakaahua me riro mai ō rātou whakaae a-tuhi. Anei he tauira. Tukua ngā kape whakaae ki Waka Kotahi (NZTA) i mua i te tānga o tō pukapuka. Whakaaetanga mo- nga- whakaahua Ko au, _______________________________, ka tuku iho ki te Waka Kotahi (NZ Transport Agency) te whakaaetanga kia whakamahia ngā whakaahua mōku mō ngā kaupapa mātauranga – o taku tamaiti rānei, tōna ingoa ko _________________________. Ka wetea e au te Waka Kotahi i ngā kerēme katoa tērā e ara ake ai nā te whakamahi i ēnei whakaahua. Pakeke atu au i te 18 tau, ā, he mātau ki te haina i te wetekanga nei. INGOA ____________________________________________________________ KAINGA________________________________________________________ TE RĀ ____________________________________________________________ KAIHAINA_______________________________________________________ 9
  • 10. Te tuhi me te peita pikitia I mua i te tango whakaahua, te tuhi me te peita pikitia, āta tirohia tō papakōrero. He aha ngā whakaaro o Hōne Apanui me te rōpū āwhina? He aha kē kia tino tau ki ia whārangi? Ka pai ake mehemea i rerekē te anganga? Nōtemea, he hanga noa iho ngā tuhinga pikitia, kāore e whakamā ō ākonga ki te whakarerekētia. Kīa atu, ka mahia e rātou i nāianei he tauira hei whakaatu ki te rōpū āwhina. Ka hanga pikitia ngā ākonga, me maumahara kia waiho he wāhi mō ngā kupu i te take o ia whārangi. He aha ai i purua ngā kupu ki te take o ia whārangi? “Ki te hurihia he whārangi, he aha tāhau ka tiro tuatahi ai – te pikitia, ngā kupu rānei?” Tuatahi, āwhinatia ngā ākonga ki te tuhi pikitia pene, he mā he pango te kano. Mā te inarapa e whakarerekē. Horahia ki te papa, pēnei i te papakōrero nunui. He pai te katoa? Kei te tika te whakatakoto? Kei te ahu matau ngā tāngata – koinei hoki te anga o te tuhinga kōrero? Whai wāhi anō ngā kupu? Me tīmata ngā ākonga te tuhi, me te peita pikitia, ka raua rānei ngā pikitia kano ma te whai i aua pikitia pene, he mā he pango te kano. Ka taea e rātou te hanga toi kano i te rorohiko, i ngā rawa toi rānei o tō akomanga. He whakaaro Mā te tiro whānui e tīmata ngā kōrero. Mā te anga tūtata e hopu te ihi o te wā. He whakaaro He wāhi pai mō ngā kupu, kei waenga pātītī kōmā, kei te ara wae me te rori. Nā, e hoki ki te kōnae Word, whakatikaina ngā kōrero kia rere tika ai me ngā pikitia. Kātahi – tāruatia ngā kōrero me ngā pikitia – ka hanga ā-hiko rānei, ā, ka mahia mai he tauira, tonoa ki te Kura Kaupapa Māori Mahi Pukapuka kei Lift Education E Tū. Whakaurua he kōnae Word (me te whakapākehātanga) He whakaaro Kāore ngā pikitia i tuhia ki te pene ngohe, te pene kano rānei, e pai mō te tārua. He whakaaro Ki te hanga pikitia ā-hiko ō ākonga, whakaritea kia taea e ō punaha rorohiko te kawe i ngā kōnae rahi – ā, kāore e roa rawa te uta i ngā whakarerekētanga. Kia 300 dpi rawa ngā mahi toi ā-hiko. He whakaaro Kuhua he pepa ngohe ki waenganui i ia pikitia. Kia kaua e tukinotia ngā pikitia ātaahua a ngā ākonga! 4 Whakapaingia o- mahi Kua tata oti koutou! Mā te rōpū āwhina tā koutou tauira e tirotiro. Mā Hōne Apanui koutou e karanga mā runga i Skype, ā, ka matapakia, ka whakamihia a koutou mahi. Ka mutu, me whakapai ake ngā tuhinga kōrero me ngā pikitia, mā te aro atu ki ngā tohutohu a te rōpū āwhina. Mō roto o te uhi o mua, me whakakapi ka tāpiri i ēnei tohu kōrero: Tāia i te tau 2014 e [te ingoa o tō kura] tautokona e te Waka Kotahi (NZTA) [wāhi noho o tō kura] [paetuku o tō kura] www.education.nzta.govt.nz Ngā āwhina whakatā nā Lift Education E Tū Ngā kōrero me ngā pikitia © [ingoa o tō kura] 2014 Pūmau te mana. I tāia ki te pepa pūioio kī pono o te ISO14001. ISBN 978-0-478-XXXXX-X Mā te Waka Kotahi e hoatu he nama ISBN. Whakahokia ngā pikitia ki Lift Education E Tū. 10
  • 11. I taua wā anō, kiia mai e hia ngā ākonga me ngā kaimahi kei tō kura hei whakarite i te rahi ka tāia. 5 Ka ta-ia te pukapuka Kei a Hōne Apanui mā pea ētahi whakaaro me pēhea te whakapai ake, ka whakarite ana rātou i ngā kōnae mō te kaitā. Ko ēnei ka tāpaetia ki mua i a koutou kia whakaaea. Ka tāia he kape mā ngā ākonga me ngā kaimahi katoa kei tō kura. E rua kape ka tonoa ki Te Puna Mātauranga o Aotearoa (National Library of New Zealand). 6 Ka rewa te pukapuka He pai te whakarewa i te pukapuka, hei maioha, hei mihi ki ngā ākonga mō te mahi nui i puta ki te hanga i te pukapuka pikitia. He wāhi anō tēnei hei whakaū, ā, hei tuari i te kaupapa haumaru o te pukapuka i waenga i te whānau. Nga- tikanga mo- te whakauru mai Tautoko ai te kaupapa nei i te whanaketanga o ngā rawa haumaru i te rori mō te kura kaupapa Māori. • Ka noho te mana pupuri ki tō kura. Nā koutou te taonga. • Mā Waka Kotahi e tuku ngā pukapuka kua tāia ki tō kura. • Mā te rōpū āwhina, he mātau ki te mahi tā, koutou e tautoko puta noa i te mahinga o te pukapuka. • Hei tīmata i te mahi, ka tukua e Waka Kotahi he kohinga pukapuka Māori mō te whare pukapuka o tō kura. • Ka tukua e Lift Education Kia Tū, he Dropbox, he Google Drive rānei, kia ngāwari ai māu te tono i ngā kōnae hiko ki te rōpū āwhina (engari, ka taea te mahi mai i runga pepa mehemea koia te hiahia). • Ka tau te ingoa me te tohu o tō kura ki runga i te pukapuka, i te taha me ngā tohu o te Waka Kotahi, te Kāwanatanga o Aotearoa (New Zealand Government), me Safer Journeys mō ngā Tamariki. • Ka tukuna e tō kura he raihana ki Waka Kotahi hei whakamahi hei toha i te pukapuka i te He whakaaro I tēnei wā, whakamahia te tino koi o te whakarite (arā, te dpi –resolution) – ka tono ā-karere mai rānei ngā mahi toi taketake kua wewehea ki te pepa ngohe. Ki te tono kōnae ā-hiko mai ki Lift Education E Tū, uia atu te rōpū āwhina me pēhea te tuku pai mai. Me īmēra mai te kōnae whakatika (o te tuhinga kōrero) me tōna whakapākehātanga tika. He whakaaro Mehemea e pai ana ki a koe waiho mā ngā ākonga e tohatoha ngā pukapuka. He whakaaro Karangatia ngā nupepa me ngā reo irirangi o te rohe ki te whakarewanga o te pukapuka. ipurangi ki www.education.nzta.govt.nz kia kitea e ētahi atu kura, ā, hei whakauru ki ngā pukapuka me ngā whakawhitinga ki ngā kura me ētahi atu. • Nā koutou tuturu te pukapuka nei, ā, kāore anō kia tāia. Kaua e whakauru kōrero, nā tangata kē te mana pupuri. Ka taka ki tō kura ngā utu, ngā tūkinotanga ngā kawenga rānei i utaina ki runga i te Waka Kotahi mō ngā kereme tērā e ara ake i takahia e te Waka Kotahi ngā tikanga o tangata kē, i te whakamahi a Waka Kotahi i te pukapuka. 11
  • 12. He pātai āu, tukuna ki a: Raewyn Baldwin, Senior Advisor Education NZ Transport Agency Waka Kotahi Private Bag 6995 Wellington 6141 safeschooltravel@nzta.govt.nz rānei (04) 894 6468 More support He tautoko anō • te puka pānui a te Waka Kotahi Mā raro, mā te pahikara, mā te kuta, mā te reti – Safer journeys mā ngā tamariki – he wāhi pai tēnei hei rapu i ngā take mō te haere haumaru (ka taea anō te tango mai i http://www.nzta.govt.nz/resources/hike- it-bike-it-scoot-it-skate-it/docs/hike-it- bike-it-scoot-it-skate-it-maori.pdf) • tā te Taura Whiri i te Reo Māori Guidelines for Māori Language Orthography – ngāwari te whai me pēhea te whakahua me te tuhi i roto i te reo Māori (ka taea te tango mai i http://www.tetaurawhiri.govt.nz/english/ pub_e/downloads/Guidelines_for_Maori_ Language_Orthography.pdf) • he hononga ki te Te Aho Matua me Te Matauranga o Aotearoa (ka taea te tango mai i education.nzta.govt.nz) • he ataata whakatau, ki te mahi pukapuka (ka taea anō te mātaki i education.nzta. govt.nz). Kia Kaha! 12 Kuhu mai ki nga- ko-rero mo- te kaupapa nei i Facebook http://www.facebook.com/#!/groups/339366732859661/ (Pukapuka pikitia).