1. Õàíäëàãûí íóóö áà
èä øèä

2. Ñàðóóë óõààíä ýð¿¿ë áèå îðøèíî.
(Ýð¿¿ë áàéõ óõààí)
Áèäýíä” àñóóäàë “ áàéíà óó?
Àñóóäàëä ëîãèêîîð õàíäàõ íü
Õóâü õ¿íèé àìæèëòàíä ëèäåðøèï áà ìåíåæìåíò íºëººëºõ íü
Õàíäëàãûí òóõàé îéëãîëò
Áèåèéí õºäºë㺺íèé õýëýíä ñóðàëöàõ íü
Õàíäëàãà, õàðèëöàà ¸ñ ç¿éã çààõ àðãà íü ÀÑÑ ìºí

3. õ¿ì¿¿ñò:
Ñóðãàëò íü
Øèíý ìýäëýã
Øèíý ñàíàà
Øèíý ýð÷ õ¿÷ îëæ àâàõàä òóñàëäàã.
Ýçýìøñýí ìýðãýæëýýðýý ¿ð
á¿òýýëòýé àæèëëàõûí òóëä...
Õ¿ì¿¿ñèéí òóñûí òóëä...

4. ¯ð á¿òýýëòýé àæèëëàõàä õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíä
íºëººëäºã
ÄÝÌÁ-ààñ ýð¿¿ë ìýíäèéí òóõàé îéëãîëòûã ºðãºí
óòãààð íü àâ÷ ¿çäýã áîëæýý. Ýð¿¿ë õ¿í
àæëûã ¿ð á¿òýýëòýé õèéäýã.
- Áèå ìàõáîäèéí õóâüä òºäèéã¿é
- Ñýòãýõ¿éí õóâüä
- Óõààí ñàíààíû õóâüä
- Íèéãýì, ñî¸ëûí õóâüä
- Îþóí ñàíààíû õóâüä ýð¿¿ë áàéõûã õýëäýã.

5. Áèå ìàõáîäèéí õóâüä ýð¿¿ë õ¿í ãýæ:
Ýðõòýí á¿òýí, çîâèóð øàíàëãààã¿é
Øèíæèëãýýãýýð ýð¿¿ë
Õîîë óíäàíä õýâèéí
Øèíãýí ñàéí óóäàã
Õºäºë㺺íèéã ÷óõàë÷èëäàã
Ñýòãýëäýý ýð¿¿ë, òàéâàí àìãàëàí
ªâäºõ ºâ÷èíã¿é
Óäìûí ñàí ñàéí
Ñàéõàí îð÷èíä àìüäàðäàã
Õîðò çóðøëààñ çàéëñõèéäýã
Ýð¿¿ë ìýíäèéí ¿íý öýíèéã îéëãîäîã

6. Сэтгэхүйн õóâüä ýð¿¿ë õ¿í ãýæ:
Хийж бүтээх эрмэлзëэлтэй
Õүмүүсийг хайрлах сэтгэлтэй
Ñэтгэл хөдлөлөө илэрхийлэх хянах чадвартай
Хүмүүсийг ойлгодог
Сайхан талаас нь олж харахыг хүсдэг
Ярихаасаа өмнө боддог
Эерэг хандлагатай
Гоо зүйн таашаал авах урлагаас сонирхдог

7. Ухаан санааны õóâüä
эрүүл õ¿í ãýæ:
• Бие даасан үйл ажиллагаатай
• Шийдвэр гаргахдаа өөрийн болон бусдын
хэрэгцээг ижил хүндэтгэдэг
• Аливаа юмыг ухаалаг талаас нь авч үздэг
• Асуудал шийдэх чадвартай
• Уужуу ухаанаар шийдвэр гаргадаг
• Шийдвэр гаргахдаа бие даасан хүний хувьд
ухаалаг байр суурийг үндэс болгодог

8. Нийгэм , соёлын õóâüä ýð¿¿ë õ¿í ãýæ:
• Нийгэм, соёлын үйл ажиллагаанд
идэвхитэй оролцдог
• Áиеэ авч явах ёс зүйтэй
• Хүмүүсийг нас, хүйс, соёл, шашин
шүтлэгээр нь ялгаварлан ханддаггүй
• Ёс суртахуунтай
• Санаачлагч, эрэлхийлэгч

9. • Оюун санааны õóâüä ýð¿¿ë õ¿í ãýæ:
•
•
•
•
•
•
•
•
Нийгэмд шинийг эрэлхийлэгч, санаачлагч
Өөрийгөө өөрчлөхºä áýëýí
Өөрийгөө илэрхийлэх ÷àäâàðòàé
Бусадтай туршлагаа хуваалцах õ¿ñýëòýé
Бусдад чин сэтгэлээсээ туслах ýðìýëçýëòýé
Бусдыг уучилж чаддаг
Бусдыг хайрлаж чаддаг
Энэрэнгүй ñýòãýëòýé

10. Хүн ººðòºº äºðâºí төрлийн үнэт ç¿éëñèéã агуулж
түүнтэйãýý өдөр тутам харьцаж байдаг.
• эд ìàòåðèàë
• эргэх хуг àцаа
• ýðõýì äýýä íýð õ¿íä
• эзэн хүний э ðүүл мэнд

11. Äýëõèéí àíàãààõ óõààí ñàÿõíààñ ë õ¿íèé
áèå ìàõáîäèéí áàéäàë, á¿òýö, ¿¿ðýã íü
áîäîë ñàíàà õèéãýýä, ñýòãýëèéí õ¿÷èí
ç¿éëýýñ õè÷íýýí èõ õàìààðàëòàé áîëîõûã
îéëãîæ ýõëýýä áàéíà.

12. • Ýìíýëãèéí ïðàêòèêò
“ Ïëàöåáîãèéí íºëººëºë “ ãýäýã
îéëãîëò áàéäàã. Ïëàöåáî ãýäýã íü
õ¿íèé áèåä áîäèò íºëºº
¿ç¿¿ëäýãã¿é, õóóðìàã ýì ãýæ
áîëîõ ç¿éëñ
• Óõàìñàð áîë õ¿íèéã àíàãààí
ýäãýýõ õàìãèéí ÷óõàë õ¿÷èí ç¿éëñ
áºãººä çàðèìäàà ýìíýýñ õ¿÷òýé
áàéäãèéã íîòîëñîí áàéíà.

13. • Á¿õ ºâ÷èí ýìãýã ãàíö ë ç¿éëýýñ ¿¿äýëòýé ãýæ
áîëíî, ýíý áîë ñòðåññ.
• Á¿õèé ë ñòðåññ áîäëîîñ ¿¿äýëòýé.
• Ãàíö íýãõýí ìóó ñàíàà, òààã¿é áîäîë ÷èìýýã¿éõýí
îðîîä èðíý, ò¿¿íèé àðààñ èæèë òºñòýé áîäëóóä
óëàì íýìýãäñýýð íýã ìýäýõýä ñòðåññ áîë÷èõñîí
áàéäàã.
• Ñòðåññ áîë ýöñèéí ¿ð ä¿í áºãººä ò¿¿íèé áèé
áîëîõ øàëòãààí íü õýíä ÷ ìýäýãäýõã¿é øàëèõã¿é
ñºðºã ãàíö ñàíàà áîäëîîñ ýõòýé ÷ áàéäàã...

14. • Áèåìàõáîä ìààíü òýíöâýðò áàéäëàà
àëäñàíûã, ýñâýë áèä àìüäðàëäàà
òààã¿é õàíäàæ, ò¿¿íýýñ áàÿð öýíãýë
àìñàæ ÷àäàõàà áàéñíûã ìýäýýëýõ
ãýñýíäýý áèå ìàõáîä ýðãýõ õîëáîî
¿¿ñãýí ºâ÷èí ãýý÷èéã áèé áîëãîäîã.
• Ýåðýã ñàéõàí áîäîëòîé, ñýòãýë àìàð
òàéâàí áîë áèå ìàõáîä õýçýý ÷ ºâ÷íèéã
òýýæ áàéäàãã¿é ãýæ ¿çäýã

15. • “ Õàðèëöàõ óð ÷àäâàð”-ûã ñàéí ýçýìøñýí õ¿í
áóñäààð “ õ¿íäýòã¿¿ëæ” ÷àääàã.
• Õ¿íýýð õ¿íäýòã¿¿ëæ , õàðèëöàà òîãòîîæ
÷àäààã¿éãýýñ “ ñýòãýë õÿìàð÷, ñàíàà çîâæ”
ýõýëäýã.
• Ïñèõîñîìàòèê ºâ÷íèé òóõàé ÿðèõ áîëëîî...
• Óóðàã òàðõèíä ¿¿ññýí “ ñºðºã áîäîë “ á¿ð
òàíüä ºâ÷èíã áèé áîëãîäîã

16. Ñòðåññ ¿¿ñýõýä íºëººëäºã õàìãèéí
¿íäñýí õ¿÷èí ç¿éë: Õ¯Í
-
¯ãýýð
¯éë õºäëºëººð
Áè÷ãýýð
Ä¿ðñ çóðãààð

17. Хүн өөрèé㺺
-ò à íè æ ìý ä ý æ ,
-º º ð ò ý é ã º º ажиллаж,
-өөрийг өө хянаж,
-өөрийг өө удирдан
жолоодож,
-өөрийг өө хайрлах нь
урт наслахын үүдийг
нээäýã.

18. Àæëûí àìæèëò, àìüäðàëûí àç æàðãàëä þó
íºëººëäºã âý?
Ìýäëýã
Õàðèëöàõ óð ÷àäâàð
Çîõèîí áàéãóóëàëò
Õàíäëàãà
20%
15 %
15 %
50%

19. Õàð çóðõàéí òàâàí ìàõáîäèéí îíîëîîð

20. Õàð çóðõàéí òàâàí ìàõáîäèéí îíîëîîð
•Ã ë
à
•Ì
îä
•Ø îð îî
•Ó ñ
•Ò º ìº ð

21. Õàð çóðõàéí òàâàí ìàõáîäèéí îíîëîîð
•Ã ë
à
•Ç¿ ð õ
•Ì
îä
•Ýë ý ã
•Ó ñ
•Á º ð
º
•Ø îð îî
•Ä ë ¿ ¿
ý
•Ò º ìº ð
•Ó ó ø è ã

22. •Ç¿ ð õ
•Í ð è é í ã ý ä ý ñ
à
•Ýë ý ã
•Ö º ñ
•Á º ð
º
•Ä â ñà ã
à
Äë¿¿
ý
•Õ îä îîä
•Ó ó ø è ã
•Á ä ¿ ¿ í ã ý ä ý ñ
¿

23. •Ç¿ ð õ
•Í ð è é í ã ý ä ý ñ
à
•Õ ÝË
•Ýë ý ã
•Ö º ñ
•Í¯Ä
•Á º ð
º
•Ä â ñà ã
à
• × ÈÕ
Äë¿¿
ý
•Õ îä îîä
•Ó ÐÓ Ó Ë
•Ó ó ø è ã
•Á ä ¿ ¿ í ã ý ä ý ñ
¿
•ÕÀÌÀÐ

24. •Ç¿ ð õ
•Í ð è é í ã ý ä ý ñ
à
•ÁÀßÐËÀÕ
•Ýë ý ã
•Ö º ñ
•Ó Ó ÐËÀ
Õ
•Á º ð
º
•Ä â ñà ã
à
•À
ÉÕ
Äë¿¿
ý
•Õ îä îîä
•ÃÌ Î
ÎÄÕ
•
•Ó ó ø è ã
•Á ä ¿ ¿ í ã ý ä ý ñ
¿
•Ó é ò ã à ð ë à õ

25. Õ¯ ÒªÐªË ÀÂÀÕ
Í
• Õ¿íèé òºðºëèéã îëîõ
íü ç¿¿íèé ¿ç¿¿ð äýýð
áóäàà àñãàõàä òýð
áóäààíààñ íýã øèðõýã
íü òîãòîõòîé àäèë
áýðõ òîõèîëäîë þì.

26. ¨ñ ñóðòàõóóí: íèéãýìä õ¿íèé áèåý àâ÷ ÿâàõàä áàðèìòëàõ
“ áè÷èãäýýã¿é õóóëü”
• Ìýðãýæèëòíèé ¸ñ ç¿é: Òóõàéí àæëûã õèéõ ÿâöàä áàðèìòëàõ äýã
æàÿã:
¿ð ä¿í: õàðèóöëàãà
• Õàíäàõ ãýäýã àìüòàé áà àìüã¿é ç¿éëä õàíäàæ áóé ¿éë þì.
¿ð ä¿í: ñýòãýãäýë
•
Õàðèëöàà: Õýë ÿðèàíû áîëîí õýë ÿðèàíû áóñ õýëáýðýýð õ¿ì¿¿ñèéí
õîîðîíä ¿¿ñýí ÿâàãäàæ áàéãàà õàðèëöàí ¿éëäëèéã õàðèëöàà ãýäýã.
¿ð ä¿í: îéëãîëöëîë
26

27. Ýõ îðíûõîî èðãýí íü áàéõ шинж ...
Ìîäûã ñàéõàí óðãóóëúÿ ãýâýë ¿íäýñ ýð¿¿ë ñàéí áàéõ
¸ñòîé àäèë õ¿íèéã õ¿í øèã áîëãîæ õ¿ì¿¿æ¿¿ëüå ãýâýë
ñóóðü áîëñîí ýåðýã õàíäëàãàòàé áîëãîõîä àíõààðëàà
õàíäóóëàõ ¸ñòîé. Õ¿í áîëæ òºëºâøñºí õ¿í ãýæ
•
•
•
•
•
Àëèâàà þìàíä øóäàðãà áàéæ
Õàðèóöëàãàòàé õàíäàæ
Øèíèéã ýðýëõèéëæ
Áóñàäòàé ýåëäãýýð õàðèëöàæ
Өөрийгөө áàéíãà хөгжүүлäýã.

28. • Õàíäëàãà ÿàãààä ÷óõàë âý ?
• Àäãóóñíààñ ÿëãààòàé íü õ¿íä áîäîæ
ñýòãýõ óóðàã òàðõè áàéäàã. Çóðøèë
áîëñîí ñºðºã õàíäëàãàà ººð÷èëæ
÷àäñàíààð àìüäðàë øèíý÷ëýãäýæ õ¿í
áàéõûí óòãà ó÷èð èëýðäýã.

29. “Àíàãààõûí òºãñºëòèéí äàðààõ ñóðãàëòûí òºëºâëºãºº, áàãøèéí çààõ
àðãà ç¿é “ ñýäýâò ñåìèíàð 1998 îíû 10 –ð ñàðûí 13-15 íä áîëæ àíõ
óäàà “ Õàíäëàãûã” õýëýëö¿¿ëñýí íü

30. ÕÀÍÄÀÕ ãýäýã íü àëèâàà þìàíä áîëîí õ¿íä õàíäàõàä õ¿íèé
äîòîîä ñýòãýëýýñ øàëòãààëàí ýåðýã, ñºðºãººð
èëýðõèéëýãäýæ áàéäàã ¿éëèéã õýëäýã.
• Õ¿ì¿¿ñ áèä á¿ãäýýðýý байгаль эхийн
б¿тээгдэх¿¿н бºгººд ººр хоорондоо
ºч¿¿хэн бага з¿йлээр ялгагддаг. Энэх¿¿
ºч¿¿хэн бага ялгааг хандлага ãýäýã.
• Àìüäðàë, àæèë äýýð ýíýõ¿¿ ºч¿¿хэн
бага ялгаа нь õ¿ì¿¿ñèéí õîîðîíä маш их
ялгааг бий болгодог.

31. Äýýä áîëîâñðîëûí õóóëèíä...
• Ìýäëýã
• ×àäâàð
• Äàäàë ( Õàíäëàãà )
Áàãà áîëîâñðîëûí õóóëèíä: òºëºâøèë

32. Õàíäëàãà ýç э ìøèõýä íºëººëäºã
õ¿÷èí ç¿éëñ
1.Õ¿íèé ºñºæ òºðñºí îðч èí ýåðýã õàíäëàãà ýçýìøèõýä íºëººëäºã.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ã ý ð îð íû á à é ä à ë ,
ñó ð ч ò º ã ññº í ñó ð ã ó ó ë ü,
à æ ë ûí ã à ç ð ûí õ à ìò îë îí,
ñó ð ò à ë чè ë ã à à íû õ ý ð ý ã ñë è é í à ã ó ó ë ã à ,
îë æ à â ñà í õ ¿ ì¿ ¿ æ è ë ,
ñî¸ ë ,
ø ¿ ò ä ý ã ø à ø è í,
ó íø ä à ã íîì ñý ò ã ¿ ¿ ë ,
ó ë à ìæ ë à ë ò ¸ ñ ç à íø è ë ,
à ìüä à ð ч á à é ã à à íè é ã ý ì,
ó ë ñ ò º ð è é í á à é ä à ë ã ý õ ìý ò

33. 2. Ýðãýí òîéðíîî õàðæ àæ
, èãëàæ íýã ë ìýäýõýä àìüäðàëààñ
îëæ àâñàí òóðøëàãà íü ýåðýã õàíäëàãà ýçýìøèõýä íºëººëñºí
áàéäàã.
¯ ç ý æ º íã º ð ¿ ¿ ë ñý í ò ó ð ø ë à ã ûí ñà é í ìó ó
ò à ë ó ó ä , ó ó ë ç à æ ÿ ð è ë ö ñà í õ ¿ íè é ç à í
à ð à íø è í, õ ý ë æ ñó ð ã à ñà í ¿ ã ñ, ý ð ã ý í
ò îé ð îíä á îë æ á ó é þ ìñ ¿ ç ý ã ä ý ë íº ë º º ë ä º ã .

34. 3. Áîëîâñðîë. Ǻ â õ º í à ë á à í ¸ ñíû ñó ð ã à ë ò ò º ä è é á ó ñ à ë á à í
á ó ñ ã ý æ íý ð ë ý гдэ æ á à é ä à ã îë îí ò ¿ ìíý ý ñý ý ñó ð à ë ö à õ
ÿâäàë ÷ ó õ àë ¿ ¿ ðýãò ýé .
“Ä ó ë ñíûã à à ý ð ä ý ì ä ó ñë ûã ä à ë à é á îë ã îæ
ó
ìà íà é õ íû õ ý ë ä ý ã ý ý ð íîìûí ó õ à à í ä ý ý ð õ à ð
ó õ à à í íý ìý í ñó ó ë ã à õ ûã “ õ ý ë íý .

36. • Ä¿¿ðãèéí ýìíýëýãò õ¿¿õäèéí ýì÷ýýð àðâàí æèë
àæèëëàñàí
• Àíàãààõûí ñóðãóóëüä áàãøèëñàí
• ØÊÒÝ-ò Ñóâèëãààíû àëáà áàéãóóëñàí
( 2000 îíîîñ )
• Áàãø øàâèéí óóëçàëòààð 1997 îíîîñ
( 19 àéìàã )
• ÀÍÓ, ÎHSU (1999), FAIMER ( 2006 îíîîñ)

37. Á¯Õ Þ ÑÓÓÐÜ ÁÎËÕÀÍÄË
ÌÍÛ
ÀÃÀ

38. Íîì óíøñàí ýìч, ñóâèëàãч íàðûí ñýòãýãäëýýñ...
• ñýòãýë
• ýâ ä¿é
• õ¿íäýòãýë
• òºëºâøèë
• õàðèëöààíû ¿íäýñ
• àìæèëòûí ýõ áóëàã
• àìüäðàëûã ñóóðü …

39. Õàíäëàãà гэдэг нь
Õ¿íèé
* áîäîë ñàíàà ( Юу бодож байна вэ ? )
* ìýäðýõ¿é ( Харах , сонсох , хүртэх ,
үнэрлэх ,
амтлах )
* үйл хөдлөлийн ( нүүрний хувирал , алхаа
гишгээ , гарны хөдлөгөөн г .м ) цогц
ойлголт мөн.

40. Ñàéí ìýðãýæèëòýí...
Õàíäëàãà
Ìýäëýã
×àäâàð

41. Ñàéí ìýðãýæèëòýí áîëîõûí òóëä...Ýåðýã õàíäëàãà
ýçýìøèõ íü ÷óõàë
Áîäîë
¯ õºäëºë
éë
Ìýäðýõ¿é

42. Õàðèëöàà
Õàíäëàãà
Áîäîë
ÌÝÄËÝÃ

43. • Ѻðºã õàíäëàãàòàé õ¿í õàðèëöàà òîãòîîæ
÷àääàãã¿é
• Õàðèëöàà ìóóòàé õ¿í ñýòãýëä õ¿ðòýë òóñëàìæ
¿ç¿¿ëæ ÷àääàãã¿é
• Ñýòãýëä õ¿ðòýë òóñëàìæ ¿ç¿¿ëæ ÷àääàãã¿é
ãàçàð õýë àì èõ ãàðäàã
• Õýë àì èõ ãàðäàã ãàçàð íýð õ¿íä ìóóòàé áàéäàã

44. •
Ýåðýã áîäîëòîé õ¿í àëèâàà þìàíä ýåðýãýýð õàíääàã
•
Ýåðýã õàíäëàãàòàé õ¿í õàðèëöàà ñàéí òîãòîîæ ÷àääàã
•
Õàðèëöàà òîãòîîæ ÷àääàã õ¿í ñýòãýëä õ¿ðòýë ¿éë÷èëæ ÷àääàã
•
Ñýòãýëä õ¿ðòýë ¿éë÷èëæ ÷àääàã ãàçàð õ¿ì¿¿ñ èë¿¿ èðäýã
ÄÀÀÒÃÀË
•
¯éë÷ë¿¿ëýã÷ èõ èðäýã ãàçàðò îðëîãî èõ îðäîã
•
Îðëîãî èõ îðäîã áàéãóóëëàãûí ìåíåæìåíò çºâ áàéäàã
•
Ìåíåæìåíò ñàéòàé ãàçàð, àæèëëàãñàä ժĪË̪Ð˪ÑͪªÐªª öàëèí àâäàã
•
Õºäºëìºðºº çºâ ¿íýë¿¿ëñýí àæèëëàãñàä àæèëäàà ñýòãýëýýñýý
õàíääàã
•
Ñýòãýëýýñýý õàíääàã õ¿ì¿¿ñèéí àæèë ¿éë á¿òýìæòýé áàéäàã

45. Äýëõèéí àíàãààõûí áîëîâñðîëä
Ìýðãýæëèéí óð ÷àäâàð
Õàðèëöààíû óð ÷àäâàð

46. • Ìýðãýæèëòýí õîîðîíäûí õàðèëöààíû óð ÷àäâàð íü òóõàéí
áàéãóóëëàãûí ¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàðò øóóä íºëººëºõ õ¿÷èí
ç¿éëèéí ¿íäýñ íü áîëäîã.

47. • Õ¿íòýé õàðèëöàà òîãòîîõ óð ÷àäâàð íü:
Àíàãààõûí áîëîâñðîëä õàìãèéí ÷óõàë çààõ ç¿éë
íü áàéõ ¸ñòîé ÷ õàðàìñàëòàé íü ºíãºðñºí ¿åä
äýëõèéí àíàãààõûí áîëîâñðîëä ýíý òóõàé ¿ë
àíçààðñàí ÿâäàë ãàðñàí áàéíà.
• Ò¿¿õèéí õóóäñûã ñºõâºë: 1985 îíîîñ ýõëýí
õàðèëöàà, õàíäëàãûí òàëààð ñóäàëãààíû àæèë
õèéãäýæ, õýðõýí õàðèëöààíû óð ÷àäâàðûã
çààõ òàëààð èë¿¿ ÿðüæ, áè÷èæ èðñýí áàéíà.

48. • Ìýðãýæèë íýãò íºõä¿¿äèéí äóíä “ ñàéí
ìýðãýæèëòýí “ ãýäãèéã ÿëãàõ ãîë ¿íäýñ
íü õàðèëöàà áàéäàã.
• Õàðèëöààã õýí íýãíýýð òºëººë¿¿ëæ
áîëäîãã¿é

49. Харилцааны тухай ойлголт
• Õýë ÿðèàíû áîëîí õýë ÿðèàíû áóñ
õýëáýðýýð õ¿ì¿¿ñèéí õîîðîíä ¿¿ñýí
ÿâàãäàæ áàéãàà õàðèëöàí ¿éëäëèéã
õàðèëöàà ãýäýã.
• ¯íýí õýðýãòýý õàðèëöàà áîë õ¿íèé
õîîðîíäûí îéëãîëöëûí õýëáýð ìºí.

50. Õàðèëöàõ ¿íäñýí àðãóóäààñ...
öàà
õàðèë
Àìàí
Áè÷ãèéí õàðèëöàà
Àìàí
àà
àðèëö
áóñ õ
Ä¿ ðñ
,
çóðã
ààð

51. Àëüáåðò Ìåõðàáèàí 1967
Õ¿ì¿¿ñèéí õîîðîíäûí õàðèëöààíä
• Áèåèéí õºäºë㺺íèé õýë 55 %
• ßðèàíû ºíãº, àÿëãà 38%
• ¯ã 7% ä ë íºëººëäºã ãýæ ñóäàëæýý.

52. կ̯¯ÑÒÝÉ ÕÀÐÈËÖÀÀ ÒÎÃÒÎÎÕÎÄ
• ÑÎÍÑÎÕ ×ÀÄÂÀÐ
• ÀËÈÂÀÀ ÞÌÀÍÄ ÕÀÐÈÓ ªÃªÕ ×ÀÄÂÀÐ
• ÀËÈÂÀÀ ÞÌÀÍÄ ÕÀÍÄÀÆ ÁÓÉ ÁÀÉÄÀË
30 %
20%
50 %

53. Ìýäëýã, ÷àäâàð, õàíäëàãûã òºãñ ýçýìøñýí
õ¿íèéã ÷àäâàðëàã ìýðãýæèëòýí ãýíý.
ÌÝÄËÝÃ
Õ¯Í
×ÀÄÂÀÐ
ÕÀÍÄËÀÃÀ

54. Áîëîâñðîë ãýæ þó âý?
Ìýðãýæèë ãýæ þó âý?
Ëèäåðøèï ãýæ þó âý?
Ìåíåæìåíò ãýæ þó âý?

55. • Ìýðãýæèë : òîäîðõîé àæèë, õºäºëìºð
ýðõëýõ ìýäëýã, ÷àäâàð, õàíäëàãûí öîãö
• Áîëîâñðîë : õ¿íèé ýçýìøñýí, ìýäëýã,
÷àäâàð, õàíäëàãûí õýìæýý, ò¿âøèí
55

56. Ǻâ ç¿éëèéã îëæ õàðàí ñàíàà÷ëàí ñýäýæ
õèéõèéã ëèäåðøèï ãýäýã.
Àëèâàà ç¿éëèéã çºâ çîõèîí áàéãóóëàõûã
ìåíåæìåíò ãýäýã.

57. Õóâü õ¿íèé
àìæèëò
Ýð¿¿ë ìýíä
Ëèäåðøèï
Ìåíåæìåíò

58. Áàéãóóëëàãà, õàìò îëîí
Ëèäåðøèï& Ìåíåæìåíò
Íýãæ
Ëèäåðøèï & Ìåíåæìåíò
Ìýðãýæèëòýí
Ëèäåðøèï & Ìåíåæìåíò
ÌÝÄËÝÃ

59. Àñóóäàë
òîäîðõîéëîõ,
ò¿¿íèéã
øèéäâýðëýõ
÷àäâàð
Õàðèëöàõ óð
÷àäâàð (ñîíñîõ,
àñóóëò àñóóõ)
Ãàðäàí
¿éëäëèéí
÷àäâàð
Ǻâëºãºº ºãºõ
÷àäâàð
×ÀÄÂàðëàã
ìýðãýæèëòýí
Ýðãýö¿¿ëýí
ñýòãýæ ø¿¿í
òóíãààõ
÷àäâàð
Áàãààð
àæèëëàõ
÷àäâàð

60. Àæëûí
Àìæèëò
Àìüäðàëûí
àç æàðãàë íü
ÕÀÍÄËÀÃÀ
ÕÀÐÈËÖÀÀ
30%
20%
ÌÝÐÃÝÆËÈÉÍ
ØÈÍÆ áà
ÌªÍ ×ÀÍÀÐ,
¿íý öýíý
ÌÝÐÃÝÆËÈÉÍ
¨¸Ñ ǯ
É
ÁÀÃÀÀÐ
ÀÆÈËËÀÕ
15%
20%
15%

61. Àìüäðàëûã óõààðàõ íü
• Öàã õóãàöààíû ýðõýýð õ¿í óõààæèæ, àìüäðàëûã ººð
í¿äýýð õàðæ, àíçààð÷, îéëãîæ, ìýäýð÷ áàéäàã.
• Òà àìüäðàëààñ þó õ¿ñäýã âý? ò¿¿íäýý õ¿ðýõèéí òóëä
þó òºëºâëºæ áàéíà âý? ãýæ àñóóâàë òà ººðèéí
õóðèìòëóóëñàí ìýäëýã, óõààíààð ë õàðèóëàõ áîëíî.
• Òàíû ñîíãîëò - òàíû ìýäëýãèéí õóðèìòëàë.

62. • Õ¿í á¿ð ººð ººðèéí ¿çýë áîäîëòîé áàéäàã ÷ ò¿¿íèéõýý
òàëààð çàðèìäàà òºäèé ë àíõààðàí àâ÷ ¿çäýãã¿é.
• Àìüäðàëûíõàà òóðøèä îëæ õóðèìòëóóëñàí ìýäëýã
óõààíû ñàí õºìðºã áîë òàíû õàíäëàãûã óäèðäàí
÷èãë¿¿ëæ ºãäºã õàíäëàãûí ºìíºõ õ¿÷ ìºí.
• Ýíýõ¿¿ õ¿÷ íü òàíû þó õèéõèéã áîëîí çîðèëãîäîî
õ¿ðýõèéí òóëä õýðõýõèéã òîäîðõîéëæ ºãäºã áèëýý.

63. Õ¿í õýäèé óõààíòàé ÷ õýëýõýýñ íààø óõààðäàãã¿é,
öààñ õýäèé íèìãýí ÷ ÷è÷èõýýñ íààø óðàãääàãã¿é
( Ìîíãîë ç¿éð ¿ã)
• Ñîíñîîä ìàðòäàã...
• Õàðààä ñàíàäàã...
• Õèéãýýä îéëãîäîã....( Äîðíûí ç¿éð ¿ã)

64. Áàãààð àæèëëàõ íü àìæèëòûí ¿íäýñ

66. • Òýíãýðèéí ìóóõàé ÷ àðèëäàã
• Õ¿íèé ìóóõàé ÷ àðèëäàã
• Ñóðñàí ç¿éëèéã ñóðààð áîîæ áîëäîã
• Ñàðóóë óõààíä ýð¿¿ë áèå îðøèíî
• Àøäûí áýëãýýñ àìíû áýëýã

67. Ñàéí ìýðãýæèëòýí ãýæ:
67

68. ªºð÷ëºëò
•
Çàëóó çàíäàí ¿åèéí ìºðººäºë ìààíü õÿçãààðã¿é áàéõàä äýëõèéã
ººð÷ëºõèéã õ¿ñäýã áàéëàà
•
Õºãøèð÷ óõààæñàí õîéíîî äýëõèé ººð÷ëºãäºõã¿éã îéëãîñîí þì
òýãýýä ìºðººä뺺 áàãàñãàæ
•
Ǻâõºí ýõ íóòãàà ººð÷ëºõººð øèéäëýý, ãýâ÷ òýð áàñ ººð÷ëºãäºõ
øèíæã¿é
•
Óëàì õºãøèðñºí ¿åäýý õàìàã õ¿÷ýýðýý çºâõºí ãýð á¿ë áîëîí äîòíû
õ¿ì¿¿ñýý ººð÷ëºõ ãýæ ¿çëýý, ãýâ÷ áàñ ë áîëñîíã¿é
•
Îäîî ¿õýõ ãýýä õýâòýæ áàéõäàà ãýíýò óõààðëàà, ýõëýýä áè
ººðèé㺺 ººð÷ëºõ õýðýãòýé áàéæ
•
Ãýð á¿ëäýý ¿ëãýð æèøýý áîëæ òýäíèéã ººð÷ëºõ áàéñàí þì, òýãýýä,
òýäíýýñ àâàõ óðàì õ¿÷ çîðèãîîð, ýõ íóòãàà èë¿¿ ñàéí áîëãîæ ÷àäàõ
áàéñàí þì
•
Òýãýýä ÿàæ ìýäýõýâ äýëõèéã ÷ ººð÷ëºõ áàéñàí þì áèë¿¿ ?

69. • “ Áèåý çàñààä
ãýðýý çàñ,
•
Ãýðýý çàñààä
òºðºº çàñ”

70. Òà á¿õýíä áàÿðëàëàà!