SlideShare a Scribd company logo
1 of 14
Коомдукдолбоор

                             Биз «КыргызстандынИдеялыкКартасын» тү зөбү з

Резюме:БулдолбоордоКыргызстандынидеялыккартасын        тү зү ү гө кызыктарболгонбардыкмамлекеттикинституттар,
коомдукуюмдаржана жөнөкө й жарандар да катышат.           КоомдунжалпыаракетиненкелипчыкканИдеялык карта
элдинэнчисиболуугатийиш.
       Идеялыккартаны                    тү зү ү процессиө зү элеабдануникалдуу.                     Себеби,
коомдогубардыкидеяларжанадемилгелердинконсолидациясынжанабулидеялардынтаймашыншарттайт,
анымененбиргемамлекеттикинституттар,    коомдукуюмдаржана           жө нө кө й    жарандардынэлегинесалынат,
натыйжадачечимкабылалуубардыгынынортокишиболупсаналат.

                                  Долбоорду ишке ашыруунун зарылдыгы

         Мамлекеттин келечеги ө лкө нү н орчундуу маселелерин чечү ү дө натыйжалуу чечимдерди сунуштаган
прогрессивдү ү идеялар, мамлекеттик тапшырмаларды жогорку дең гээлде аткара алган профессионалдуу
кадрлар, биримдикте жаратман иштерди жасаган жоопкерчиликтү ү атуулдар менен байланыштуу. Бул багытта
мамлекетибиз 20-жылдан бери кыйынчылыктарды тартып келет. Себеби, ушул кү нгө чейин бизде уникалдуу,
мамлекетке пайдалуу идея жана демилгелерди электеп, чогултуп жана сү рө й турган механизм болгон эмес. Бул,
прогрессивдү ү идеялардын жана жаратман демилгелердин пайда болушуна жана ишке ашышына жол бербей келген.
Мына ошондуктан, кө птөгө н жакшы идеялар жана демилгелер кө пчү лү ккө билинбестен жана угулбастан калып
келсе, кө птө гө н потенциалдуулары ишке ашпай жана тепселенип кала берген.
Потенциалдуу жана келечектү ү жаштарды, татыктуу кадрларды эл арасынан сууруп чыгып, аларды колдоп
жана сү рө й турган механимздин жок болушу, профессионалдуу кадрлардын жана прогрессивдү ү кү чтөрдү н
коомунун пайда болушуна тоскоол болуп келген. Анын негизинде, жакшы идеялары бар жө ндө мдү ү жана
кө птү ү мү ттө ндү ргөн атуулдар коомчулукка таанылуу жана угулуу мү мкү нчү лү гү нө ээ болбой келишкен.
         Кандайдыр бир саясий, диний, улуттук, регионалдык жана ушул сыяктуу чакырык багыттарсыз мамлекеттин
ө нү гү шү нө кызыкдар мекенчил атуулдарды бириктирип, алардын аракеттерин консолидациялап жана жалпы бир
жаратман ишке жумшай турган механизм дагы болгон эмес. Тактап айтканда, мекенчил атуулдар конкреттү ү бир
иштердин негизинде ө лкө нү н ө нү гү шү жана мамлекеттү ү лү ктү н чың далышына салым кошууга жана
мү мкү нчү лү ктө рү н бириктирип, жалпы жаратман ишке жумшай ала турган механизм болбой келген.
         Мындан сырткары коомдук интеллекти бириктирип, мамлекеттин пайдасына эффективдү ү колдонуу шартын
тү згөн механизм болгон эмес. Башкача айтканда, мамлекетке жол кө рсөтө турган ар кандай багыттагы стратегиялык
документтерди жана жол карталарын иштеп чыгууда комдук интеллектке таянып, аны эффективдү ү колдоонучу
механизм болбой келген. Демек, мамлекетте кө птөгө н эксперттер, аналитик жана окумуштуулар болгону менен,
алардын потенциалын колдонуу жолдору жок. Эң негизгиси мамлекетибизде, ар дайым өзгө чө идеялардын жана
инсандардын пайда болуусун камсыз кылган механизм болбой жатат.
         Мындай механизмдердин жоктугу мамлекетибизди парадоксалдуу абалга кептеп койду. Мамлекеттин
потенциалына карабастан, ө лкө бү з идеялык туң гуюкка, стратегиялык адашууга жана идеологиялык айкынсыздыкка
кабылды. Чындыгында, мамлекетибизде идея жана демилгелердин, саясий жана коомдук ишмерлердин,
эксперттердин, окумуштуулардын жана активдү ү жаштардын кө птү гү нө карабастан, ушул кү нгө чейин
мамлекеттү ү лү ктү сактоо жана чың доо, кү чтү ү экономиканы куруу багытында, ошондой эле бирдиктү ү бир
идеология боюнча негизги кө з караш жана ой бирдиги жок болуп жатат. Ушул кү нгө чейин чечкиндү ү реформаторлор,
кү чтү ү аналитиктер жана профессионалдуу кадрлар чыкпай келет. Ар кандай далилсиз жана негизсиз радикалдуу
жана жоосунсуз идеялар, профессионалдуу эмес инсандар коомчулукка таанылып жана популярдуу болууда. Биз,
дагыделе чет мамлекеттинжана эл аралыкуюмдардынэксперттерининкең ешжанапикирлериненкөзкарандыбыз.
Кө пчү лү к, эгердежелектинтү сү н, гимндинтекстинжанабирсаясатчыныбашкасынаалмаштырса, же болбосо эл
аралыкэксперттердичакырып, алардынкең ешиналсабаарыжакшыболупкететдепишенүүдө.

         Биз,                                                                                     ар
дайымжаң ыланыптурчупрогрессивдү ү идеялардынбазасынжанамыктыпрофессионалдардынфабрикасынчагылдырган
«идеялыктирегибизди»курбасакидеялыктуң гуюктан,
стратегиялыкадашууданжанаидеологиялыкайкынсыздыктанчыгып,
кү чтү ү жанакөзкарандысызмамлекетболоалбашыбызгамаанибербейжатабыз.

       Ошондуктанмамлекетибизге,     ар    дайымсаясийэлитаны      -    жаң ыпрогрессивдү ү кү чтө р,
ишбилгиазаматтармененжаң ылапжанакү чтөндү рү птурган, идеялыкказынабызды - керектү ү жаратман,
оригиналдуу      идея        жанадемилгелерменентолуктаптурган,       коомдукинтеллекти             -
мамлекеттинпайдасынабириктирипжанаэффективдү ү колдонотурган, атуулдардынаракетин - бириктирип,
жалпыбиржаратманишкежумшайтурганмеханимздер зарыл болупжатат.

                                              Долбоордун маңызы
       Биз сунуштап жаткан “Кыргызстандын Идеялык Картасы” дал ушул жогорудагы кө йгө йлө рдү чечү ү гө
багытталып, зарыл болуп жаткан механизмдин ролун аткарат. Мына ошондуктан “Кыргызстандын Идеялык Картасы”
бул:
Жаратман, конструктивдик жана уникалдуу идея жана демилгелерди чыгара турган реалдуу механизм болот.
Себеби, долбоордо идеялардын таза таймашы болушуна жогорку шарттарды тү зү ү каралган. Дал ушул
идеялардын таза жана туруктуу таймашы идея жана демилгелердин мыктыларынын пайда болушуна жана алдыга
чыгышына себепкер болот.
        Кү чтү ү аналитик жана иш билгиадистерди пайда кыла турган реалдуу механизм болот. Бул ү чү н
долбоордо прогрессивдү ү кү чтө р ортосунда жогорку атаандаштыкты жаратуу каралган. Жогорку жана адилеттү ү
атаандаштык мыктылардын мыктысынын алдыга чыгышына, ошондой эле коомчулукта жаң ы профессионалдуу
атуулдардын пайда болушуна жол ачат.
        Мамлекеттик маанилү ү маселелерди чечү ү дө жардам бере алган стратегиялык документтерди жана жол
карталарын иштеп чыгууда коомдук интеллекти бириктирип жана эффективдү ү колдоно турган реалдуу механизм
болот. Бул ү чү н долбоор алкагында атайын виртуалдык (медиа-портал) жана реалдуу аянтчалар уюштурулат. Ал
жерлерде, коомчулук бирдикте стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгууга, ошондой эле
коомдук маанилү ү маселелер боюнча конкреттү ү сунуштарды аныктоого мү мкү нчү лү к алышат.
        Коомчулуктун мамлекеттик маселелерди чечү ү дө жаратмандык негизде катышуусуна шарт тү зө турган
реалдуу механизм болот.Себеби, долбоор мамлекеттик дең гээлдеги максаттарды кө здөп, баардык атуулдардын
катышуусуна шарт тү зү п, мамлекет жана ар бир атуулга пайдалуу болгон конкреттү ү жыйынтыктарга багытталган.


                     Долбоорду жогорудагы механизмдерге айландыруунун алгачкы кадамдары

       “Кыргызстандын Идеялык Картасы” долбоорун жогорудагы механизмдерге айландыруудагы конкреттү ү иштер
жана биринчи кадамдар тө мө ндөгү чө болот:
Стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгуу

       Экономика жана мамлекеттик башкаруу багытындагы стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп
чыгуу долбоордун негизги багыттарынын бири болуп саналат. Стратегиялык документтерди жана жол карталарын
иштеп чыгуу идея ө ндү рү ү чү лө рдү н идея жана демилгелерин консолидациялоо аркылуу коомдук интеллектке
таянуу менен мамлекеттик маанилү ү маселелер боюнча конкреттү ү сунуштарды берү ү гө багытталган. Мына
ошондуктан, бул багыт, бардык кызыкдар жергиликтү ү идея өндү рү ү чү лөргө стратегиялык документтерди жана
жол карталарын иштеп чыгууга катышууга мү мкү нчү лү к берет. Негизги иш атайын тү зү лгөн виртуалдык
аянттакраудсорсинг процессин колдонуу менен жү ргү зү лөт. Бул порталда тез жана терең талкуу болот,
белгиленген темага баа берилет жана бул теманын алкагында негизги идея, демилгелер жаралат. Краудсорсинг- бул
коомдук маанилү ү маселелерди кө птөгөн компетентү ү инсандардын кү чү менен чечү ү болуп саналат. Алар
ө здө рү нү н иштерин информациялык технологиялардын жардамы менен координациялашат. Мындай инструмент,
кө пчү лү ктү н белгилү ү билимдерин колдонууга, билинбегендерин сууруп чыгууга, ошондой эле баалуу идеяларды
жана жөндөмдү ү адамдарды таап чыгып жана өнү ктү рү ү дө кең ири колдонулат.
       Краудсорсинг процесси конкреттү ү пландын негизинде жү ргү зү лө т. Катышуучулар кадам сайын белгиленген
темадагы суроолор боюнча коллективдик пикирди жана көз карашты тү зү шөт. Краудсорсингди уюштуруучулар
тарабынан мыкты деп табылган катышуучулар (идеялары катышуучулар жана активдү ү коноктор тарабынан жогорку
колдоого ээ болгондор) документти же жол картасын тү зү ү боюнча жумушчу топко чакырылат.
       Мына ошентип, кызыкдар болгон идея ө ндү рү ү чү лө р, эч кандай чыгым жана көп убакыт коротпостон,
бюрократиясыз стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгууга, прогрессивдү ү идея жана
демилгелердин чоң талкуусуна жана бааланышына катышууга, ошондой эле өзү нү н идеясын сунуштоого, ал боюнча
башка эксперт, окумуштуу жана адистердин көз карашын жана талкуусун алууга мү мкү нчү лү к алат.
Прогрессивдүү идеяларды топтоо жана сү рөө

            Прогрессивдү ү идеяларды топтоо экономика жана мамлекеттик башкаруу сыяктуу багыттардагы актуалдуу
    маселелер боюнча жергиликтү ү идея жана демилге ээлеринин аналитикалык-изилдөө чү лү к иштерин чогултууга
    багытталган. Тактап айтканда, белгиленген маселелерди чечү ү нү н жолдору туурасындагы оригиналдуу идеяларды
    топтоо болуп саналат. Максаты - практикалык жактан баалуу документтерди иштеп чыгууга коомчулукту тартуу,
    мамлекеттик маанилү ү маселелерди чечү ү гө багытталган жергиликтү ү изилдөө лөргө , жергиликтү ү идея жана
    демилгелерди ө ндү рү ү чү лө рдү колдоого жана бул идея, демилгелерди алга сү рө өгө жол ачуу. Аналитикалык-
    изилдө ө чү лү к иштерди топтоо конкурсттук негизде болот. Ар бир кварталдын башында мыкты аналитикалык-
    изилдө ө чү лү к иштер боюнча конкурс жарыяланып, акырында мыктылары аныкталат. Тандалган идеялар
    Эксперттик кең еш жана катышуучулар тарабынан “эң жакшы” деп табылып, баалуу белектер менен сыйланып жана
    коомчулук арасында пропогандаланат. Тандалган жана сыйланган идеяларды же мыкты аналитикалык-изилдөө чү лү к
    иштерди сү рө ө тө мө нкү дө й негизде болот:
-   Окумуштуулар, эксперттер, бизнесмендер, эл аралык уюмдар жана мамлекеттик институттардын
    ө кү лдө рү нө н турган чоң аудиторияга ишин тааныштырууга;
-   Өзү нү н презентациялык видеосун атайын сайтыбызда жайгаштырууга жана анын негизинде коомчулукка угулуу
    жана таанылууга;
-   Өзү нү н ишин атайын тү зү лгөн “Мыкты 7-идея” журналында басып чыгаруу, ошондой эле теледолбоорлорго
    катышууга мү мкү нчү лү к берү ү .

    Мына ошентип, мыкты илимий иштерди адилеттүү тандоо, сыйлоо жана сү рөө идеялардын таймашына,
    прогрессивдү ү күчтөрдү н атаандаштыгына жана коомдук интеллекти мамлекеттик маанилү ү маселелерди
чечү үү чүн бириктирүү гө жол ачышы керек. Анын жыйынтыгында жаңы өзгөчө идеялар, алардын
казынасы, ошондой эле прогрессивдүү кү чтөр пайда болушу керек.


                          Жаратман демилгелерди топтоо жана ишке ашыруу
      Жаратман демилгелерди топтоо коомчулукту жаратмандык иштерге чакыруу жана ү ндөө гө , ошондой эле
трайбализм, коррупция, тирешү ү , радикализм сыяктуу терс кө рү нү штө р менен кү рө шү ү гө максатталган коомдук
долбоорлорду чогултуу жана колдоо болуп саналат. Бул багытта ар кандай өзгө чө идея жана сунуштар (социалдык
роликтер, башка коомдук-маданий          иш-чаралар ж.б.у.с.) кабыл алынат. Мындай демилгелерди топтоо
төмөндө гү лө ргө максатталган:
    коомчулуктун аң сезиминде жоопкерчилик, жаратмандык жана биримдик сезимдеринин калыптанышы;
    мамлекетке жардам берү ү нү н башка пайдалуу жолдору бар экендигин атуулдарыбыздын тү шү нү шү ;
    терс көрү нү штө р менен кү рө шү ү дө жана прогрессивдү ү -жаратман кү чтөрдү колдоодо коомчулуктун жалпы
    аракетин бириктирү ү гө .
     Жаратман демилгелерди топтоо жана ишке ашыруу ар кварталда төмөндө гү дө й багыттарда ишке ашып турат:
Биринчи квартал – бул ишенич жана ү мү ттү н кварталы болуп, атуулдарыбызга келечекке жакшы ниет коюп,
чечкиндү ү кадам таштап, ишеним жана оптимизм менен кароосуна тү рткү берү ү . Бул ү чү н “Жакшы Ниет –
Жарым Ырыс” деген жалпы ураан астында керектү ү иш-чаралар жү ргү зү лө т.
Экинчи квартал – биримдик жана биригү ү кварталы болуп, “Желбиресин Биримдик Байрагы” деген жалпы ураан
астында атайын иш-чаралар жү ргү зү лөт.
Ү чү нчү квартал – ишкердик маданиятты жайылтуу жана кү чтөндү рүү гө багытталган. Бул квартал ичинде
“Байлык Эмгектен Жаралат” деген жалпы ураан астында керектү ү жана натыйжалуу иштер уюштурулат.
Төртү нчү квартал – бул атуулдарды жоопкерчиликке чакыруу жана аларды мамлекет астында жоопкерчилик алууга
ү ндөө кварталы болуп саналат. Демек, бул кварталда “Жоопкерчиликтүү Эл – Кү чтүү Мамлекет” деген жалпы
ураан астында атайын коомдук-маданий иш-чаралар ишке ашырылат.
Кийники жылдын биринчи кварталы – адилеттикти жана тазалыкты пропагандалоо, атуулдарды коомчулук астында
чынчыл жана ак болууга чакырууга максатталган. Бул багытта, “Тазалануу Өнү гүүнүн Башаты” деген жалпы ураан
астында керектү ү иш-чаралар уюштурулат.
      Демек, ар бир кварталда атайын багыттарда конкурс уюштурулуп, ө згөчө жана натыйжалуу демилгелер
тандалат. Демилгечилер “Прогрессивдү ү Демилгелер Фонду” менен бирге демилгесин ишке ашыруу аркылуу
мамлекеттү ү лү ктү н чың далышына салымын кошууга, калктын сыйына татууга, ошондой эле коомчулуктун астында
атуулдук аракетин жана социалдык жоопкерчилигин жогорулатууга мү мкү нчү лү к алат.
     Конкурстук негизде жаратман демигелерди топтоо жана бирге ишке ашыруу тө мөнкү дө й максаттарга жана
жыйынтыктарга багытталган:
Биринчиден, демилгелер ортосундагы таза таймаш жана демилгечилер арасындагы жогорку атаандаштык
процессин ишке киргизүү менен атуулдарыбыздын айкын жана жашыруун потенциалдарын, жөндөмдө рү н
чыгаруу жана өнү ктү рү ү , ошондой эле эң жакшы демилгелерди тандоо, топтоо жана ишке ашыруу, мындай
демилгелердин сандыгын тү зү ү .
Экинчиден, мамлекеттин келечеги ү чүн коомчулукта кызматашууу жана аракеттерди бириктирүү
процессин ишке киргизүү аркылуу ө лкөү чү н бирге жана бир багытта иш алып барууну ү йрөнү ү , ошондой эле
жаратман иштин тегерегинде Кыргызстандагы чынчыл кү чтө рдү н энергия жана мү мкү нчү лү ктөрү н
консолидациялоого биринчи кадамды таштоо.
Ү чүнчү дөн, жарандык коомдун аракеттерин адилеттүү баалоо процессине жол ачуу менен мамлекеттеги
чынчыл кү чтө рдөн коомчулукка угулуусуна, таанылуусуна жана анын колдоосуна татышына мү мкү нчү лү к
тү зү ү .


                       Механизмдердин ишке кириши жана башталчу процесстер

Биринчиден, идеялардын таза таймашы. Идея жана демилгелерди тандоо, таануу, сыйлоо жана сү рө ө булардын
ортосундагы таймаштын андан ары курчушуна алып келип, мыкты идея жана демилгелердин пайда болушуна,
ошондой эле алардын базасынын тү зү лү шү нө себепкер болот.

Экинчиден, прогрессивдүү -жаратман күчтөр ортосундагы жогорку атаандаштык.Идеялар ортосундагы таймаш,
адилеттү ү баалоо, ө з идеясынын мыкты аталышы ү чү н болгон аракет идеячылар жана демилгечилер ортосунда
атаандаштыкты жаратат. Качан идеялары жана демилгелери мыкты деп табылган кү чтү ү лө р өздө рү нү н идеялары
ү чү н баалу сыйлык алып, атайын уюштурулган форумдарда, жолугушууларда, веб-сайтта, жана теледолбоорлорго
ө здө рү нү н идеяларын тааныштыруу менен коомчулукка угулуу жана таанылуу мү мкү нчү лү гү н алышканда
атаандаштык дагы да жогорулайт.
   Жыйынтыгында, коомчулукта профессионалдуу жана өзгөчө инсандар, ошондой эле мындай чечкиндүү
реформаторлор жана күчтүү аналитиктердин коому пайда боло баштайт. Калк акырындык менен ар
кандай саясий, диний, регионалдык жана улуттук маселелерди көтөрү п элдин колдоосуна татып жаткан
жоопкерчиликсиз кү чтөрдү эмес, жогорудагыдай прогрессивдүү -жаратман кү чтөрдү уга жана колдой
баштайт

Ү чү нчүдөн, коомчулуктун коллективдик интеллектин мамлекеттин пайдасына колдонуу. Краудсорсинг, мыкты
идея жана демилгелердин конкурсу коомдук пайдалуу продуктардын пайда болушуна алып келет. Алар, мамлекеттин
орчундуу маселелерин чечү ү гө жардам бере турган даяр стратегиялык документтер, жол карталары,
аналитикалык-илимий иштер, жаратман идея жана демилгелер, ошондой эле алардын базасы.

Төртү нчү дөн, жарандык коомдун мамлекеттин өнүгү шүнө катышуусу.. Рынок экономикасынын негиздөө чү сү
Адам Смит, капиталисттик экономикада адамдар жеке кызыкчылык жана максаттарынын аркасынан жү рү п, ошондой
эле ө здөрү нү н эмгектеринин жыйынтыктарын коомчулук тарабынан керектү ү , зарыл жана мыкты деп табылышы
ү чү н жарышып жатып эле коомчулукка пайдалуу иштерди кылышат деген. Себеби алардын эмгегинин жыйынтыгы
коомдук пайдалуу продукт болуп, коомчулукка дагы, ар бир атуулга дагы пайдалуу болуп саналат. Атаандаштыктын
жогорулашы жана жеке кызыкчылык ү чү н болгон таймаштын курчушу менен улам барган сайын коомго сунулган эмгек
жыйынтыктары жакшыра берип, коомчулукка кө бү рөө к пайда ала берет.
Бул жерде дагы, краудсорсингдин, идея жана демилге жарыштарынын катышуучулары ө здөрү нү н идеяларынын
тандалышы, сыйланышы жана сү рө лү шү ү чү н жарышып жатышып мыкты идеяларды иштеп чыгышат жана
сунушташат. Муну мененөздө рү нө дагы жана коомго дагы пайдалуу иш жазашат.


                                Долбоорду ишке ашыруунун жыйынтыктары
Жыйынтыкта «Кыргызстандын Идеялык Картасы» долбоору кадимки эле жол көргө згөн жана багыт берген
«картага» айланып, мамлекеттин «акыл тиреги» болушу керек. Себеби “Идеялык Карта”, бул:
 Жаратмандыкка, биригү ү гө , идеялык чоң бурулушка жана агартуучулукка алып баруучу жоопкерчиликтү ү
 атуулдардын жолу;
 Чечкиндү ү      реформатор,       кү чтү ү  аналитик,     компетенттү ү     эксперт,    профессионалдууадис,
 активдү ү жаштаржанадемилгечилердинаянтчасы.
 Көзкарштардынжанаидеялардынө нү гү шү нө ,                                               жаң ыпрогрессивдү ү -
 жаратманкү чтө рдү нпайдаболушунажолачатурганжогоркуатаандаштык,
 конструктивдү үтаймашжанаадилеттүүбаалоо;
 Прогрессивдү ү              идея,          жаратмандемилге,             эффективдү ү стратегиялыкдокументтер,
 жолкарталаржанаконструктивдиксунуштардынбазасы.
 Илим                         жанамамлекеттиксаясат,                       бийликжанапрофессионалдууадистер,
 прогрессивдү ү кү чтө ржанакоомчулукортосундагыкөпүрө.
 Мамлекет, ишкер, окумуштуужанажаштарү чү нбагытжанажолкө ргө зү ү чү компас.
 Атуулдардынинновациялыкжанановатордукпотенциалдарын,
 чыгармачылжанааналитикалыкжө ндө мдө рү нөнү ктү рү ү чү ,                     ошондой                   эле
 прогрессивдү ү кү чтө рдү жанажаратманидеялардысү рө ө чү жанаколдоочуборбор.

Мынаошондуктанэгердегеографиялык картааркылуукайсыжердекандайтоо, тала же сууж.бболотургандыгын,
кайсыжергекантип           бара        тургандыгыбыздыкөрөтурганболсок,          Идеялык         Карта
аркылуукоомчулуккайсыжердекандайидеяларчыгыпжанатоптолупжатканын,       кайсыладамдаркандай       идея
жанадемилгелердикө тө рү пжанаишкеашырыпжатканын,    кайсыжердекандайталкууаянтчалары,    борборлорж.б.
жайгашканын, аларкандайиштепжанабири-биримененкандайбайланышканынкөрү ү сү керек. Демекидеялык карта
атамекендик      идея      жанадемилгеөндү рү ү чү лөргөкантипө з   идея    жанадемилгелериналдыгажылдыруу,
мамлекетжанакоомчулукмененкантипбайланышкуруу,                          жанакантипөз                  идея
жанадемилгесиаркылуумамлекеттинө нү гү ү сү нөсалымынкошо           ала        тургандыгытуурасында     так
тү шү нү кберү ү сү керек.
Идеялык        карта      коомчулукжанамамлекетү чү нтопографиялык          картадесек        да       болот.
Алстратегиялыкдокументтердинжанапрогрессивдү ү идеялардын       заводу   жанаидеологиялыказыгыболушукерек.
Белгиленгенмаарагажетү ү жанамиссияныаткарууү чү н      “ИдеялардынКартасы”     конкреттү ү жанатү шү нү ктү ү
документ болуп, мамлекетөзишмердү ү лү гү ндө коомдунпикиринетаянуусунажардамберү ү сү керек.

«Идеялардын Картасы» геологиялык карта сыяктуу атуулдарыбыздын билинген жана билинбеген жашыруун
интеллектуалдык, чыгармачылык жана башка жөндөм жана потенциалдарын изилдө ө чү , чыгаруучу жана белгилеп
кө ргөзү ү чү карта болушу керек. Анын негизинде, геологиялык карта кайсы жерде кандай кендер орун алгандыгы
жана алардын санын, сапатын кө ргө згөндө й “идеялардын картасы” мамлекетибизде кандай идея жана демилгелер
кайсыл жерде жайгашкандыгын, алардын сапатын, жетү ү жолдорун чагылдырып, ө лкө бү здү н илимий жана коомдук
потенциалын кө ргө зү п турушу керек.




                                             Долбоордун келечеги.
“Биз “Кыргызстандын Идеялык Картасын” түзөбү з” стратегиялык долбоору туруктуулук жана ө нү гү ү ү чү н
коомчулуктун мү мкү нчү лү к жана аракеттерин бириктире турган долбоор болуп саналат. Ал, Кыргызстандын Идеялык
Картасын тү зү ү гө бардык кызыкдар тараптардын: мамлекеттик жана коомдук институттардын жана ошондой эле
ө лкө бү здү н жарандарынын катышуусун эске алган коомдук долбоорго айлануусу керек. Кыргызстандын Идеялык
Картасы жалпы коомдун энчиси жана коомчулуктун жалпы аракеттеринин тү шү мү болуп, коомдун кызыкчылыктарына
жана кү тү ү лө рү нө тө п келген, жалпы мамлекеттик максаттарды көздө гөн картага айлануусу керек.

    Келгиле, жапатырмак аракет жана биримдик аркылуу коомдогу кымгууттукту кууп чыгып, өлкөбү здү
                            аймактагы алдыӊкы мамлекетке айландырабыз!




             Прогрессивдү ү Демилгелер Фонду
Кыргыз Республикасы. Бишкек шаары, Ибраимов көч. 115. Тел.: +996 312 690667 + 996 702 177424,
                               www.fpi.kg, fpi.kg@mail.ru

More Related Content

What's hot

Культура США
Культура СШАКультура США
Культура СШАzhmekapanova
 
Форми здійснення народовладдя в Україні
Форми здійснення народовладдя в УкраїніФорми здійснення народовладдя в Україні
Форми здійснення народовладдя в УкраїніKyiv National Economic University
 
Аналіз державної політики: концепція і практика
Аналіз державної політики: концепція і практика Аналіз державної політики: концепція і практика
Аналіз державної політики: концепція і практика Iryna Patronyk
 
Stabilni sistemi -_stabilne_instalacije_za_dojavu_pozara
Stabilni sistemi -_stabilne_instalacije_za_dojavu_pozaraStabilni sistemi -_stabilne_instalacije_za_dojavu_pozara
Stabilni sistemi -_stabilne_instalacije_za_dojavu_pozaraDragan Stojanović
 
青年創業及啟動金貸款 (計畫書填寫範例) 創業計劃書撰寫補充教材-屏東勞工處-詹翔霖教授
青年創業及啟動金貸款 (計畫書填寫範例) 創業計劃書撰寫補充教材-屏東勞工處-詹翔霖教授青年創業及啟動金貸款 (計畫書填寫範例) 創業計劃書撰寫補充教材-屏東勞工處-詹翔霖教授
青年創業及啟動金貸款 (計畫書填寫範例) 創業計劃書撰寫補充教材-屏東勞工處-詹翔霖教授文化大學
 
Prezentacja - stolice państw Europy
Prezentacja -  stolice państw EuropyPrezentacja -  stolice państw Europy
Prezentacja - stolice państw EuropyArkadiusz Grobarek
 
Державне управління як системне явище.pptx
Державне управління як системне явище.pptxДержавне управління як системне явище.pptx
Державне управління як системне явище.pptxmarten20
 
쑥과 아궁이 사업계획서2.pptx
쑥과 아궁이 사업계획서2.pptx쑥과 아궁이 사업계획서2.pptx
쑥과 아궁이 사업계획서2.pptx형렬 안
 
Проблема коморбидности при остеоартрите: нужно ли менять тактику лечения?
Проблема коморбидности при остеоартрите: нужно ли менять тактику лечения?Проблема коморбидности при остеоартрите: нужно ли менять тактику лечения?
Проблема коморбидности при остеоартрите: нужно ли менять тактику лечения?Ирина Головач
 
[창업자&예비창업자] 2022 스케일업을 위한 R&D 기획 전략
[창업자&예비창업자] 2022 스케일업을 위한 R&D 기획 전략[창업자&예비창업자] 2022 스케일업을 위한 R&D 기획 전략
[창업자&예비창업자] 2022 스케일업을 위한 R&D 기획 전략더게임체인저스
 
第一冊L3(108)
第一冊L3(108)第一冊L3(108)
第一冊L3(108)脩文 陳
 
102 青年創業貸款計畫書-美容養身業範例-詹翔霖教授
102 青年創業貸款計畫書-美容養身業範例-詹翔霖教授102 青年創業貸款計畫書-美容養身業範例-詹翔霖教授
102 青年創業貸款計畫書-美容養身業範例-詹翔霖教授翔霖 詹
 
[창업자&예비창업자] R&D 사업성 및 관리체계
[창업자&예비창업자] R&D 사업성 및 관리체계[창업자&예비창업자] R&D 사업성 및 관리체계
[창업자&예비창업자] R&D 사업성 및 관리체계더게임체인저스
 
корупція презентація
корупція презентаціякорупція презентація
корупція презентаціяMuzpck
 

What's hot (15)

Культура США
Культура СШАКультура США
Культура США
 
Форми здійснення народовладдя в Україні
Форми здійснення народовладдя в УкраїніФорми здійснення народовладдя в Україні
Форми здійснення народовладдя в Україні
 
Аналіз державної політики: концепція і практика
Аналіз державної політики: концепція і практика Аналіз державної політики: концепція і практика
Аналіз державної політики: концепція і практика
 
Stabilni sistemi -_stabilne_instalacije_za_dojavu_pozara
Stabilni sistemi -_stabilne_instalacije_za_dojavu_pozaraStabilni sistemi -_stabilne_instalacije_za_dojavu_pozara
Stabilni sistemi -_stabilne_instalacije_za_dojavu_pozara
 
青年創業及啟動金貸款 (計畫書填寫範例) 創業計劃書撰寫補充教材-屏東勞工處-詹翔霖教授
青年創業及啟動金貸款 (計畫書填寫範例) 創業計劃書撰寫補充教材-屏東勞工處-詹翔霖教授青年創業及啟動金貸款 (計畫書填寫範例) 創業計劃書撰寫補充教材-屏東勞工處-詹翔霖教授
青年創業及啟動金貸款 (計畫書填寫範例) 創業計劃書撰寫補充教材-屏東勞工處-詹翔霖教授
 
Prezentacja - stolice państw Europy
Prezentacja -  stolice państw EuropyPrezentacja -  stolice państw Europy
Prezentacja - stolice państw Europy
 
Державне управління як системне явище.pptx
Державне управління як системне явище.pptxДержавне управління як системне явище.pptx
Державне управління як системне явище.pptx
 
쑥과 아궁이 사업계획서2.pptx
쑥과 아궁이 사업계획서2.pptx쑥과 아궁이 사업계획서2.pptx
쑥과 아궁이 사업계획서2.pptx
 
Проблема коморбидности при остеоартрите: нужно ли менять тактику лечения?
Проблема коморбидности при остеоартрите: нужно ли менять тактику лечения?Проблема коморбидности при остеоартрите: нужно ли менять тактику лечения?
Проблема коморбидности при остеоартрите: нужно ли менять тактику лечения?
 
[창업자&예비창업자] 2022 스케일업을 위한 R&D 기획 전략
[창업자&예비창업자] 2022 스케일업을 위한 R&D 기획 전략[창업자&예비창업자] 2022 스케일업을 위한 R&D 기획 전략
[창업자&예비창업자] 2022 스케일업을 위한 R&D 기획 전략
 
第一冊L3(108)
第一冊L3(108)第一冊L3(108)
第一冊L3(108)
 
102 青年創業貸款計畫書-美容養身業範例-詹翔霖教授
102 青年創業貸款計畫書-美容養身業範例-詹翔霖教授102 青年創業貸款計畫書-美容養身業範例-詹翔霖教授
102 青年創業貸款計畫書-美容養身業範例-詹翔霖教授
 
[창업자&예비창업자] R&D 사업성 및 관리체계
[창업자&예비창업자] R&D 사업성 및 관리체계[창업자&예비창업자] R&D 사업성 및 관리체계
[창업자&예비창업자] R&D 사업성 및 관리체계
 
основи цивільного права
основи цивільного праваоснови цивільного права
основи цивільного права
 
корупція презентація
корупція презентаціякорупція презентація
корупція презентація
 

Similar to идеялык карта

идеялык карта1111
идеялык карта1111идеялык карта1111
идеялык карта1111fpi
 
долбоордун демилгечисинин созу
долбоордун демилгечисинин созудолбоордун демилгечисинин созу
долбоордун демилгечисинин созуfpi
 
суроо жооп
суроо жоопсуроо жооп
суроо жоопfpi
 
долбоор жонундо кыскача маалымат
долбоор жонундо кыскача маалыматдолбоор жонундо кыскача маалымат
долбоор жонундо кыскача маалыматfpi
 
брошюра кыр
брошюра кырброшюра кыр
брошюра кырfpi
 
прогрессивдүү демилгелер фонду
прогрессивдүү демилгелер фондупрогрессивдүү демилгелер фонду
прогрессивдүү демилгелер фондуfpi
 
жол картасы для сайта
жол картасы для сайтажол картасы для сайта
жол картасы для сайтаfpi
 
жол картасы для сайта
жол картасы для сайтажол картасы для сайта
жол картасы для сайтаfpi
 
стратегиялык документтерди даярдоо боюнча кыскача маалымат
стратегиялык документтерди даярдоо боюнча кыскача маалыматстратегиялык документтерди даярдоо боюнча кыскача маалымат
стратегиялык документтерди даярдоо боюнча кыскача маалыматfpi
 
энергия мысли кырг
энергия мысли кыргэнергия мысли кырг
энергия мысли кыргfpi
 
акыл кубаты программасы
акыл кубаты программасыакыл кубаты программасы
акыл кубаты программасыfpi
 
идейный прорыв кырг
идейный прорыв кыргидейный прорыв кырг
идейный прорыв кыргfpi
 
акыл тирек конкурсу
акыл тирек конкурсуакыл тирек конкурсу
акыл тирек конкурсуfpi
 
кайрылуу
кайрылуукайрылуу
кайрылууfpi
 

Similar to идеялык карта (16)

идеялык карта1111
идеялык карта1111идеялык карта1111
идеялык карта1111
 
долбоордун демилгечисинин созу
долбоордун демилгечисинин созудолбоордун демилгечисинин созу
долбоордун демилгечисинин созу
 
суроо жооп
суроо жоопсуроо жооп
суроо жооп
 
долбоор жонундо кыскача маалымат
долбоор жонундо кыскача маалыматдолбоор жонундо кыскача маалымат
долбоор жонундо кыскача маалымат
 
брошюра кыр
брошюра кырброшюра кыр
брошюра кыр
 
прогрессивдүү демилгелер фонду
прогрессивдүү демилгелер фондупрогрессивдүү демилгелер фонду
прогрессивдүү демилгелер фонду
 
жол картасы для сайта
жол картасы для сайтажол картасы для сайта
жол картасы для сайта
 
жол картасы для сайта
жол картасы для сайтажол картасы для сайта
жол картасы для сайта
 
жол картасы для сайта
жол картасы для сайтажол картасы для сайта
жол картасы для сайта
 
стратегиялык документтерди даярдоо боюнча кыскача маалымат
стратегиялык документтерди даярдоо боюнча кыскача маалыматстратегиялык документтерди даярдоо боюнча кыскача маалымат
стратегиялык документтерди даярдоо боюнча кыскача маалымат
 
энергия мысли кырг
энергия мысли кыргэнергия мысли кырг
энергия мысли кырг
 
акыл кубаты программасы
акыл кубаты программасыакыл кубаты программасы
акыл кубаты программасы
 
акыл тирек конкурсу
акыл тирек конкурсуакыл тирек конкурсу
акыл тирек конкурсу
 
идейный прорыв кырг
идейный прорыв кыргидейный прорыв кырг
идейный прорыв кырг
 
акыл тирек конкурсу
акыл тирек конкурсуакыл тирек конкурсу
акыл тирек конкурсу
 
кайрылуу
кайрылуукайрылуу
кайрылуу
 

More from fpi

акыл тирек конкурсуна катышуунун жобосу
акыл тирек конкурсуна катышуунун жобосуакыл тирек конкурсуна катышуунун жобосу
акыл тирек конкурсуна катышуунун жобосуfpi
 
дипломатическая академия мида кр
дипломатическая академия мида крдипломатическая академия мида кр
дипломатическая академия мида крfpi
 
кэу. анкета обратной связи
кэу. анкета обратной связикэу. анкета обратной связи
кэу. анкета обратной связиfpi
 
определение приоритетных тем
определение приоритетных темопределение приоритетных тем
определение приоритетных темfpi
 
разделение тем на этапы
разделение тем на этапыразделение тем на этапы
разделение тем на этапыfpi
 
возможные риски
возможные рискивозможные риски
возможные рискиfpi
 
какие методы и направления являются приоритетными
какие методы и направления являются приоритетнымикакие методы и направления являются приоритетными
какие методы и направления являются приоритетнымиfpi
 
энергия мысли
энергия мыслиэнергия мысли
энергия мыслиfpi
 
программа энергия мысли
программа энергия мыслипрограмма энергия мысли
программа энергия мыслиfpi
 
программа энергия мысли
программа энергия мыслипрограмма энергия мысли
программа энергия мыслиfpi
 
требования к структуре и содержанию соц. проекта
требования к структуре и содержанию соц. проектатребования к структуре и содержанию соц. проекта
требования к структуре и содержанию соц. проектаfpi
 
положение созидательные инициативы
положение  созидательные инициативыположение  созидательные инициативы
положение созидательные инициативыfpi
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная картаfpi
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная картаfpi
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная картаfpi
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная картаfpi
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная картаfpi
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная картаfpi
 
положение о порядке проведения конкурса
положение о порядке проведения  конкурсаположение о порядке проведения  конкурса
положение о порядке проведения конкурсаfpi
 
положение о порядке проведения конкурса
положение о порядке проведения  конкурсаположение о порядке проведения  конкурса
положение о порядке проведения конкурсаfpi
 

More from fpi (20)

акыл тирек конкурсуна катышуунун жобосу
акыл тирек конкурсуна катышуунун жобосуакыл тирек конкурсуна катышуунун жобосу
акыл тирек конкурсуна катышуунун жобосу
 
дипломатическая академия мида кр
дипломатическая академия мида крдипломатическая академия мида кр
дипломатическая академия мида кр
 
кэу. анкета обратной связи
кэу. анкета обратной связикэу. анкета обратной связи
кэу. анкета обратной связи
 
определение приоритетных тем
определение приоритетных темопределение приоритетных тем
определение приоритетных тем
 
разделение тем на этапы
разделение тем на этапыразделение тем на этапы
разделение тем на этапы
 
возможные риски
возможные рискивозможные риски
возможные риски
 
какие методы и направления являются приоритетными
какие методы и направления являются приоритетнымикакие методы и направления являются приоритетными
какие методы и направления являются приоритетными
 
энергия мысли
энергия мыслиэнергия мысли
энергия мысли
 
программа энергия мысли
программа энергия мыслипрограмма энергия мысли
программа энергия мысли
 
программа энергия мысли
программа энергия мыслипрограмма энергия мысли
программа энергия мысли
 
требования к структуре и содержанию соц. проекта
требования к структуре и содержанию соц. проектатребования к структуре и содержанию соц. проекта
требования к структуре и содержанию соц. проекта
 
положение созидательные инициативы
положение  созидательные инициативыположение  созидательные инициативы
положение созидательные инициативы
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная карта
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная карта
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная карта
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная карта
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная карта
 
идейная карта
идейная картаидейная карта
идейная карта
 
положение о порядке проведения конкурса
положение о порядке проведения  конкурсаположение о порядке проведения  конкурса
положение о порядке проведения конкурса
 
положение о порядке проведения конкурса
положение о порядке проведения  конкурсаположение о порядке проведения  конкурса
положение о порядке проведения конкурса
 

идеялык карта

  • 1. Коомдукдолбоор Биз «КыргызстандынИдеялыкКартасын» тү зөбү з Резюме:БулдолбоордоКыргызстандынидеялыккартасын тү зү ү гө кызыктарболгонбардыкмамлекеттикинституттар, коомдукуюмдаржана жөнөкө й жарандар да катышат. КоомдунжалпыаракетиненкелипчыкканИдеялык карта элдинэнчисиболуугатийиш. Идеялыккартаны тү зү ү процессиө зү элеабдануникалдуу. Себеби, коомдогубардыкидеяларжанадемилгелердинконсолидациясынжанабулидеялардынтаймашыншарттайт, анымененбиргемамлекеттикинституттар, коомдукуюмдаржана жө нө кө й жарандардынэлегинесалынат, натыйжадачечимкабылалуубардыгынынортокишиболупсаналат. Долбоорду ишке ашыруунун зарылдыгы Мамлекеттин келечеги ө лкө нү н орчундуу маселелерин чечү ү дө натыйжалуу чечимдерди сунуштаган прогрессивдү ү идеялар, мамлекеттик тапшырмаларды жогорку дең гээлде аткара алган профессионалдуу кадрлар, биримдикте жаратман иштерди жасаган жоопкерчиликтү ү атуулдар менен байланыштуу. Бул багытта мамлекетибиз 20-жылдан бери кыйынчылыктарды тартып келет. Себеби, ушул кү нгө чейин бизде уникалдуу, мамлекетке пайдалуу идея жана демилгелерди электеп, чогултуп жана сү рө й турган механизм болгон эмес. Бул, прогрессивдү ү идеялардын жана жаратман демилгелердин пайда болушуна жана ишке ашышына жол бербей келген. Мына ошондуктан, кө птөгө н жакшы идеялар жана демилгелер кө пчү лү ккө билинбестен жана угулбастан калып келсе, кө птө гө н потенциалдуулары ишке ашпай жана тепселенип кала берген.
  • 2. Потенциалдуу жана келечектү ү жаштарды, татыктуу кадрларды эл арасынан сууруп чыгып, аларды колдоп жана сү рө й турган механимздин жок болушу, профессионалдуу кадрлардын жана прогрессивдү ү кү чтөрдү н коомунун пайда болушуна тоскоол болуп келген. Анын негизинде, жакшы идеялары бар жө ндө мдү ү жана кө птү ү мү ттө ндү ргөн атуулдар коомчулукка таанылуу жана угулуу мү мкү нчү лү гү нө ээ болбой келишкен. Кандайдыр бир саясий, диний, улуттук, регионалдык жана ушул сыяктуу чакырык багыттарсыз мамлекеттин ө нү гү шү нө кызыкдар мекенчил атуулдарды бириктирип, алардын аракеттерин консолидациялап жана жалпы бир жаратман ишке жумшай турган механизм дагы болгон эмес. Тактап айтканда, мекенчил атуулдар конкреттү ү бир иштердин негизинде ө лкө нү н ө нү гү шү жана мамлекеттү ү лү ктү н чың далышына салым кошууга жана мү мкү нчү лү ктө рү н бириктирип, жалпы жаратман ишке жумшай ала турган механизм болбой келген. Мындан сырткары коомдук интеллекти бириктирип, мамлекеттин пайдасына эффективдү ү колдонуу шартын тү згөн механизм болгон эмес. Башкача айтканда, мамлекетке жол кө рсөтө турган ар кандай багыттагы стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгууда комдук интеллектке таянып, аны эффективдү ү колдоонучу механизм болбой келген. Демек, мамлекетте кө птөгө н эксперттер, аналитик жана окумуштуулар болгону менен, алардын потенциалын колдонуу жолдору жок. Эң негизгиси мамлекетибизде, ар дайым өзгө чө идеялардын жана инсандардын пайда болуусун камсыз кылган механизм болбой жатат. Мындай механизмдердин жоктугу мамлекетибизди парадоксалдуу абалга кептеп койду. Мамлекеттин потенциалына карабастан, ө лкө бү з идеялык туң гуюкка, стратегиялык адашууга жана идеологиялык айкынсыздыкка кабылды. Чындыгында, мамлекетибизде идея жана демилгелердин, саясий жана коомдук ишмерлердин, эксперттердин, окумуштуулардын жана активдү ү жаштардын кө птү гү нө карабастан, ушул кү нгө чейин мамлекеттү ү лү ктү сактоо жана чың доо, кү чтү ү экономиканы куруу багытында, ошондой эле бирдиктү ү бир идеология боюнча негизги кө з караш жана ой бирдиги жок болуп жатат. Ушул кү нгө чейин чечкиндү ү реформаторлор, кү чтү ү аналитиктер жана профессионалдуу кадрлар чыкпай келет. Ар кандай далилсиз жана негизсиз радикалдуу
  • 3. жана жоосунсуз идеялар, профессионалдуу эмес инсандар коомчулукка таанылып жана популярдуу болууда. Биз, дагыделе чет мамлекеттинжана эл аралыкуюмдардынэксперттерининкең ешжанапикирлериненкөзкарандыбыз. Кө пчү лү к, эгердежелектинтү сү н, гимндинтекстинжанабирсаясатчыныбашкасынаалмаштырса, же болбосо эл аралыкэксперттердичакырып, алардынкең ешиналсабаарыжакшыболупкететдепишенүүдө. Биз, ар дайымжаң ыланыптурчупрогрессивдү ү идеялардынбазасынжанамыктыпрофессионалдардынфабрикасынчагылдырган «идеялыктирегибизди»курбасакидеялыктуң гуюктан, стратегиялыкадашууданжанаидеологиялыкайкынсыздыктанчыгып, кү чтү ү жанакөзкарандысызмамлекетболоалбашыбызгамаанибербейжатабыз. Ошондуктанмамлекетибизге, ар дайымсаясийэлитаны - жаң ыпрогрессивдү ү кү чтө р, ишбилгиазаматтармененжаң ылапжанакү чтөндү рү птурган, идеялыкказынабызды - керектү ү жаратман, оригиналдуу идея жанадемилгелерменентолуктаптурган, коомдукинтеллекти - мамлекеттинпайдасынабириктирипжанаэффективдү ү колдонотурган, атуулдардынаракетин - бириктирип, жалпыбиржаратманишкежумшайтурганмеханимздер зарыл болупжатат. Долбоордун маңызы Биз сунуштап жаткан “Кыргызстандын Идеялык Картасы” дал ушул жогорудагы кө йгө йлө рдү чечү ү гө багытталып, зарыл болуп жаткан механизмдин ролун аткарат. Мына ошондуктан “Кыргызстандын Идеялык Картасы” бул:
  • 4. Жаратман, конструктивдик жана уникалдуу идея жана демилгелерди чыгара турган реалдуу механизм болот. Себеби, долбоордо идеялардын таза таймашы болушуна жогорку шарттарды тү зү ү каралган. Дал ушул идеялардын таза жана туруктуу таймашы идея жана демилгелердин мыктыларынын пайда болушуна жана алдыга чыгышына себепкер болот. Кү чтү ү аналитик жана иш билгиадистерди пайда кыла турган реалдуу механизм болот. Бул ү чү н долбоордо прогрессивдү ү кү чтө р ортосунда жогорку атаандаштыкты жаратуу каралган. Жогорку жана адилеттү ү атаандаштык мыктылардын мыктысынын алдыга чыгышына, ошондой эле коомчулукта жаң ы профессионалдуу атуулдардын пайда болушуна жол ачат. Мамлекеттик маанилү ү маселелерди чечү ү дө жардам бере алган стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгууда коомдук интеллекти бириктирип жана эффективдү ү колдоно турган реалдуу механизм болот. Бул ү чү н долбоор алкагында атайын виртуалдык (медиа-портал) жана реалдуу аянтчалар уюштурулат. Ал жерлерде, коомчулук бирдикте стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгууга, ошондой эле коомдук маанилү ү маселелер боюнча конкреттү ү сунуштарды аныктоого мү мкү нчү лү к алышат. Коомчулуктун мамлекеттик маселелерди чечү ү дө жаратмандык негизде катышуусуна шарт тү зө турган реалдуу механизм болот.Себеби, долбоор мамлекеттик дең гээлдеги максаттарды кө здөп, баардык атуулдардын катышуусуна шарт тү зү п, мамлекет жана ар бир атуулга пайдалуу болгон конкреттү ү жыйынтыктарга багытталган. Долбоорду жогорудагы механизмдерге айландыруунун алгачкы кадамдары “Кыргызстандын Идеялык Картасы” долбоорун жогорудагы механизмдерге айландыруудагы конкреттү ү иштер жана биринчи кадамдар тө мө ндөгү чө болот:
  • 5. Стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгуу Экономика жана мамлекеттик башкаруу багытындагы стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгуу долбоордун негизги багыттарынын бири болуп саналат. Стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгуу идея ө ндү рү ү чү лө рдү н идея жана демилгелерин консолидациялоо аркылуу коомдук интеллектке таянуу менен мамлекеттик маанилү ү маселелер боюнча конкреттү ү сунуштарды берү ү гө багытталган. Мына ошондуктан, бул багыт, бардык кызыкдар жергиликтү ү идея өндү рү ү чү лөргө стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгууга катышууга мү мкү нчү лү к берет. Негизги иш атайын тү зү лгөн виртуалдык аянттакраудсорсинг процессин колдонуу менен жү ргү зү лөт. Бул порталда тез жана терең талкуу болот, белгиленген темага баа берилет жана бул теманын алкагында негизги идея, демилгелер жаралат. Краудсорсинг- бул коомдук маанилү ү маселелерди кө птөгөн компетентү ү инсандардын кү чү менен чечү ү болуп саналат. Алар ө здө рү нү н иштерин информациялык технологиялардын жардамы менен координациялашат. Мындай инструмент, кө пчү лү ктү н белгилү ү билимдерин колдонууга, билинбегендерин сууруп чыгууга, ошондой эле баалуу идеяларды жана жөндөмдү ү адамдарды таап чыгып жана өнү ктү рү ү дө кең ири колдонулат. Краудсорсинг процесси конкреттү ү пландын негизинде жү ргү зү лө т. Катышуучулар кадам сайын белгиленген темадагы суроолор боюнча коллективдик пикирди жана көз карашты тү зү шөт. Краудсорсингди уюштуруучулар тарабынан мыкты деп табылган катышуучулар (идеялары катышуучулар жана активдү ү коноктор тарабынан жогорку колдоого ээ болгондор) документти же жол картасын тү зү ү боюнча жумушчу топко чакырылат. Мына ошентип, кызыкдар болгон идея ө ндү рү ү чү лө р, эч кандай чыгым жана көп убакыт коротпостон, бюрократиясыз стратегиялык документтерди жана жол карталарын иштеп чыгууга, прогрессивдү ү идея жана демилгелердин чоң талкуусуна жана бааланышына катышууга, ошондой эле өзү нү н идеясын сунуштоого, ал боюнча башка эксперт, окумуштуу жана адистердин көз карашын жана талкуусун алууга мү мкү нчү лү к алат.
  • 6. Прогрессивдүү идеяларды топтоо жана сү рөө Прогрессивдү ү идеяларды топтоо экономика жана мамлекеттик башкаруу сыяктуу багыттардагы актуалдуу маселелер боюнча жергиликтү ү идея жана демилге ээлеринин аналитикалык-изилдөө чү лү к иштерин чогултууга багытталган. Тактап айтканда, белгиленген маселелерди чечү ү нү н жолдору туурасындагы оригиналдуу идеяларды топтоо болуп саналат. Максаты - практикалык жактан баалуу документтерди иштеп чыгууга коомчулукту тартуу, мамлекеттик маанилү ү маселелерди чечү ү гө багытталган жергиликтү ү изилдөө лөргө , жергиликтү ү идея жана демилгелерди ө ндү рү ү чү лө рдү колдоого жана бул идея, демилгелерди алга сү рө өгө жол ачуу. Аналитикалык- изилдө ө чү лү к иштерди топтоо конкурсттук негизде болот. Ар бир кварталдын башында мыкты аналитикалык- изилдө ө чү лү к иштер боюнча конкурс жарыяланып, акырында мыктылары аныкталат. Тандалган идеялар Эксперттик кең еш жана катышуучулар тарабынан “эң жакшы” деп табылып, баалуу белектер менен сыйланып жана коомчулук арасында пропогандаланат. Тандалган жана сыйланган идеяларды же мыкты аналитикалык-изилдөө чү лү к иштерди сү рө ө тө мө нкү дө й негизде болот: - Окумуштуулар, эксперттер, бизнесмендер, эл аралык уюмдар жана мамлекеттик институттардын ө кү лдө рү нө н турган чоң аудиторияга ишин тааныштырууга; - Өзү нү н презентациялык видеосун атайын сайтыбызда жайгаштырууга жана анын негизинде коомчулукка угулуу жана таанылууга; - Өзү нү н ишин атайын тү зү лгөн “Мыкты 7-идея” журналында басып чыгаруу, ошондой эле теледолбоорлорго катышууга мү мкү нчү лү к берү ү . Мына ошентип, мыкты илимий иштерди адилеттүү тандоо, сыйлоо жана сү рөө идеялардын таймашына, прогрессивдү ү күчтөрдү н атаандаштыгына жана коомдук интеллекти мамлекеттик маанилү ү маселелерди
  • 7. чечү үү чүн бириктирүү гө жол ачышы керек. Анын жыйынтыгында жаңы өзгөчө идеялар, алардын казынасы, ошондой эле прогрессивдүү кү чтөр пайда болушу керек. Жаратман демилгелерди топтоо жана ишке ашыруу Жаратман демилгелерди топтоо коомчулукту жаратмандык иштерге чакыруу жана ү ндөө гө , ошондой эле трайбализм, коррупция, тирешү ү , радикализм сыяктуу терс кө рү нү штө р менен кү рө шү ү гө максатталган коомдук долбоорлорду чогултуу жана колдоо болуп саналат. Бул багытта ар кандай өзгө чө идея жана сунуштар (социалдык роликтер, башка коомдук-маданий иш-чаралар ж.б.у.с.) кабыл алынат. Мындай демилгелерди топтоо төмөндө гү лө ргө максатталган: коомчулуктун аң сезиминде жоопкерчилик, жаратмандык жана биримдик сезимдеринин калыптанышы; мамлекетке жардам берү ү нү н башка пайдалуу жолдору бар экендигин атуулдарыбыздын тү шү нү шү ; терс көрү нү штө р менен кү рө шү ү дө жана прогрессивдү ү -жаратман кү чтөрдү колдоодо коомчулуктун жалпы аракетин бириктирү ү гө . Жаратман демилгелерди топтоо жана ишке ашыруу ар кварталда төмөндө гү дө й багыттарда ишке ашып турат: Биринчи квартал – бул ишенич жана ү мү ттү н кварталы болуп, атуулдарыбызга келечекке жакшы ниет коюп, чечкиндү ү кадам таштап, ишеним жана оптимизм менен кароосуна тү рткү берү ү . Бул ү чү н “Жакшы Ниет – Жарым Ырыс” деген жалпы ураан астында керектү ү иш-чаралар жү ргү зү лө т. Экинчи квартал – биримдик жана биригү ү кварталы болуп, “Желбиресин Биримдик Байрагы” деген жалпы ураан астында атайын иш-чаралар жү ргү зү лөт.
  • 8. Ү чү нчү квартал – ишкердик маданиятты жайылтуу жана кү чтөндү рүү гө багытталган. Бул квартал ичинде “Байлык Эмгектен Жаралат” деген жалпы ураан астында керектү ү жана натыйжалуу иштер уюштурулат. Төртү нчү квартал – бул атуулдарды жоопкерчиликке чакыруу жана аларды мамлекет астында жоопкерчилик алууга ү ндөө кварталы болуп саналат. Демек, бул кварталда “Жоопкерчиликтүү Эл – Кү чтүү Мамлекет” деген жалпы ураан астында атайын коомдук-маданий иш-чаралар ишке ашырылат. Кийники жылдын биринчи кварталы – адилеттикти жана тазалыкты пропагандалоо, атуулдарды коомчулук астында чынчыл жана ак болууга чакырууга максатталган. Бул багытта, “Тазалануу Өнү гүүнүн Башаты” деген жалпы ураан астында керектү ү иш-чаралар уюштурулат. Демек, ар бир кварталда атайын багыттарда конкурс уюштурулуп, ө згөчө жана натыйжалуу демилгелер тандалат. Демилгечилер “Прогрессивдү ү Демилгелер Фонду” менен бирге демилгесин ишке ашыруу аркылуу мамлекеттү ү лү ктү н чың далышына салымын кошууга, калктын сыйына татууга, ошондой эле коомчулуктун астында атуулдук аракетин жана социалдык жоопкерчилигин жогорулатууга мү мкү нчү лү к алат. Конкурстук негизде жаратман демигелерди топтоо жана бирге ишке ашыруу тө мөнкү дө й максаттарга жана жыйынтыктарга багытталган: Биринчиден, демилгелер ортосундагы таза таймаш жана демилгечилер арасындагы жогорку атаандаштык процессин ишке киргизүү менен атуулдарыбыздын айкын жана жашыруун потенциалдарын, жөндөмдө рү н чыгаруу жана өнү ктү рү ү , ошондой эле эң жакшы демилгелерди тандоо, топтоо жана ишке ашыруу, мындай демилгелердин сандыгын тү зү ү . Экинчиден, мамлекеттин келечеги ү чүн коомчулукта кызматашууу жана аракеттерди бириктирүү процессин ишке киргизүү аркылуу ө лкөү чү н бирге жана бир багытта иш алып барууну ү йрөнү ү , ошондой эле
  • 9. жаратман иштин тегерегинде Кыргызстандагы чынчыл кү чтө рдү н энергия жана мү мкү нчү лү ктөрү н консолидациялоого биринчи кадамды таштоо. Ү чүнчү дөн, жарандык коомдун аракеттерин адилеттүү баалоо процессине жол ачуу менен мамлекеттеги чынчыл кү чтө рдөн коомчулукка угулуусуна, таанылуусуна жана анын колдоосуна татышына мү мкү нчү лү к тү зү ү . Механизмдердин ишке кириши жана башталчу процесстер Биринчиден, идеялардын таза таймашы. Идея жана демилгелерди тандоо, таануу, сыйлоо жана сү рө ө булардын ортосундагы таймаштын андан ары курчушуна алып келип, мыкты идея жана демилгелердин пайда болушуна, ошондой эле алардын базасынын тү зү лү шү нө себепкер болот. Экинчиден, прогрессивдүү -жаратман күчтөр ортосундагы жогорку атаандаштык.Идеялар ортосундагы таймаш, адилеттү ү баалоо, ө з идеясынын мыкты аталышы ү чү н болгон аракет идеячылар жана демилгечилер ортосунда атаандаштыкты жаратат. Качан идеялары жана демилгелери мыкты деп табылган кү чтү ү лө р өздө рү нү н идеялары ү чү н баалу сыйлык алып, атайын уюштурулган форумдарда, жолугушууларда, веб-сайтта, жана теледолбоорлорго ө здө рү нү н идеяларын тааныштыруу менен коомчулукка угулуу жана таанылуу мү мкү нчү лү гү н алышканда атаандаштык дагы да жогорулайт. Жыйынтыгында, коомчулукта профессионалдуу жана өзгөчө инсандар, ошондой эле мындай чечкиндүү реформаторлор жана күчтүү аналитиктердин коому пайда боло баштайт. Калк акырындык менен ар кандай саясий, диний, регионалдык жана улуттук маселелерди көтөрү п элдин колдоосуна татып жаткан
  • 10. жоопкерчиликсиз кү чтөрдү эмес, жогорудагыдай прогрессивдүү -жаратман кү чтөрдү уга жана колдой баштайт Ү чү нчүдөн, коомчулуктун коллективдик интеллектин мамлекеттин пайдасына колдонуу. Краудсорсинг, мыкты идея жана демилгелердин конкурсу коомдук пайдалуу продуктардын пайда болушуна алып келет. Алар, мамлекеттин орчундуу маселелерин чечү ү гө жардам бере турган даяр стратегиялык документтер, жол карталары, аналитикалык-илимий иштер, жаратман идея жана демилгелер, ошондой эле алардын базасы. Төртү нчү дөн, жарандык коомдун мамлекеттин өнүгү шүнө катышуусу.. Рынок экономикасынын негиздөө чү сү Адам Смит, капиталисттик экономикада адамдар жеке кызыкчылык жана максаттарынын аркасынан жү рү п, ошондой эле ө здөрү нү н эмгектеринин жыйынтыктарын коомчулук тарабынан керектү ү , зарыл жана мыкты деп табылышы ү чү н жарышып жатып эле коомчулукка пайдалуу иштерди кылышат деген. Себеби алардын эмгегинин жыйынтыгы коомдук пайдалуу продукт болуп, коомчулукка дагы, ар бир атуулга дагы пайдалуу болуп саналат. Атаандаштыктын жогорулашы жана жеке кызыкчылык ү чү н болгон таймаштын курчушу менен улам барган сайын коомго сунулган эмгек жыйынтыктары жакшыра берип, коомчулукка кө бү рөө к пайда ала берет. Бул жерде дагы, краудсорсингдин, идея жана демилге жарыштарынын катышуучулары ө здөрү нү н идеяларынын тандалышы, сыйланышы жана сү рө лү шү ү чү н жарышып жатышып мыкты идеяларды иштеп чыгышат жана сунушташат. Муну мененөздө рү нө дагы жана коомго дагы пайдалуу иш жазашат. Долбоорду ишке ашыруунун жыйынтыктары
  • 11. Жыйынтыкта «Кыргызстандын Идеялык Картасы» долбоору кадимки эле жол көргө згөн жана багыт берген «картага» айланып, мамлекеттин «акыл тиреги» болушу керек. Себеби “Идеялык Карта”, бул: Жаратмандыкка, биригү ү гө , идеялык чоң бурулушка жана агартуучулукка алып баруучу жоопкерчиликтү ү атуулдардын жолу; Чечкиндү ү реформатор, кү чтү ү аналитик, компетенттү ү эксперт, профессионалдууадис, активдү ү жаштаржанадемилгечилердинаянтчасы. Көзкарштардынжанаидеялардынө нү гү шү нө , жаң ыпрогрессивдү ү - жаратманкү чтө рдү нпайдаболушунажолачатурганжогоркуатаандаштык, конструктивдү үтаймашжанаадилеттүүбаалоо; Прогрессивдү ү идея, жаратмандемилге, эффективдү ү стратегиялыкдокументтер, жолкарталаржанаконструктивдиксунуштардынбазасы. Илим жанамамлекеттиксаясат, бийликжанапрофессионалдууадистер, прогрессивдү ү кү чтө ржанакоомчулукортосундагыкөпүрө. Мамлекет, ишкер, окумуштуужанажаштарү чү нбагытжанажолкө ргө зү ү чү компас. Атуулдардынинновациялыкжанановатордукпотенциалдарын, чыгармачылжанааналитикалыкжө ндө мдө рү нөнү ктү рү ү чү , ошондой эле прогрессивдү ү кү чтө рдү жанажаратманидеялардысү рө ө чү жанаколдоочуборбор. Мынаошондуктанэгердегеографиялык картааркылуукайсыжердекандайтоо, тала же сууж.бболотургандыгын, кайсыжергекантип бара тургандыгыбыздыкөрөтурганболсок, Идеялык Карта аркылуукоомчулуккайсыжердекандайидеяларчыгыпжанатоптолупжатканын, кайсыладамдаркандай идея жанадемилгелердикө тө рү пжанаишкеашырыпжатканын, кайсыжердекандайталкууаянтчалары, борборлорж.б. жайгашканын, аларкандайиштепжанабири-биримененкандайбайланышканынкөрү ү сү керек. Демекидеялык карта
  • 12. атамекендик идея жанадемилгеөндү рү ү чү лөргөкантипө з идея жанадемилгелериналдыгажылдыруу, мамлекетжанакоомчулукмененкантипбайланышкуруу, жанакантипөз идея жанадемилгесиаркылуумамлекеттинө нү гү ү сү нөсалымынкошо ала тургандыгытуурасында так тү шү нү кберү ү сү керек. Идеялык карта коомчулукжанамамлекетү чү нтопографиялык картадесек да болот. Алстратегиялыкдокументтердинжанапрогрессивдү ү идеялардын заводу жанаидеологиялыказыгыболушукерек. Белгиленгенмаарагажетү ү жанамиссияныаткарууү чү н “ИдеялардынКартасы” конкреттү ү жанатү шү нү ктү ү документ болуп, мамлекетөзишмердү ү лү гү ндө коомдунпикиринетаянуусунажардамберү ү сү керек. «Идеялардын Картасы» геологиялык карта сыяктуу атуулдарыбыздын билинген жана билинбеген жашыруун интеллектуалдык, чыгармачылык жана башка жөндөм жана потенциалдарын изилдө ө чү , чыгаруучу жана белгилеп кө ргөзү ү чү карта болушу керек. Анын негизинде, геологиялык карта кайсы жерде кандай кендер орун алгандыгы жана алардын санын, сапатын кө ргө згөндө й “идеялардын картасы” мамлекетибизде кандай идея жана демилгелер кайсыл жерде жайгашкандыгын, алардын сапатын, жетү ү жолдорун чагылдырып, ө лкө бү здү н илимий жана коомдук потенциалын кө ргө зү п турушу керек. Долбоордун келечеги.
  • 13. “Биз “Кыргызстандын Идеялык Картасын” түзөбү з” стратегиялык долбоору туруктуулук жана ө нү гү ү ү чү н коомчулуктун мү мкү нчү лү к жана аракеттерин бириктире турган долбоор болуп саналат. Ал, Кыргызстандын Идеялык Картасын тү зү ү гө бардык кызыкдар тараптардын: мамлекеттик жана коомдук институттардын жана ошондой эле ө лкө бү здү н жарандарынын катышуусун эске алган коомдук долбоорго айлануусу керек. Кыргызстандын Идеялык Картасы жалпы коомдун энчиси жана коомчулуктун жалпы аракеттеринин тү шү мү болуп, коомдун кызыкчылыктарына жана кү тү ү лө рү нө тө п келген, жалпы мамлекеттик максаттарды көздө гөн картага айлануусу керек. Келгиле, жапатырмак аракет жана биримдик аркылуу коомдогу кымгууттукту кууп чыгып, өлкөбү здү аймактагы алдыӊкы мамлекетке айландырабыз! Прогрессивдү ү Демилгелер Фонду
  • 14. Кыргыз Республикасы. Бишкек шаары, Ибраимов көч. 115. Тел.: +996 312 690667 + 996 702 177424, www.fpi.kg, fpi.kg@mail.ru