Dokumen tersebut memberikan informasi mengenai komponen elektronik LED dan perintang. Ia menjelaskan ciri-ciri dan cara kerja LED serta empat warnanya. Dokumen ini juga menyenaraikan jenis perintang dan cara membaca kod warna perintang untuk mengenalpasti nilai rintangannya. Ia juga menerangkan cara menggunakan reostat dan meter upaya dalam litar elektronik.
4. DIOD PEMANCAR
CAHAYA
L.E.D DIGUNAKAN SEBAGAI LAMPU
L.E.D. MEMPUNYAI DUA KAKI
ISYARAT BAGI RADIO, TV, KASET DAN
ALAT ELEKTRONIK LAIN.
KAKI ANOD (+)
L.E.D. BOLEHKATOD (-)
KAKI MEMANCARKAN
CAHAYA JIKA DIBEKALKAN VOLTAN
DENGAN PUNCA POSITIF KE KAKI
ANOD (+) DAN PUNCA NEGATIF KE
KAKI KATOD(-)
6. 4 CARA MENGENAL KAKI LED
KAKI PANJANG IALAH ANOD (+)
DAN KAKI PENDEK IALAH KATOD
(-)
BENTUK BENDERA DALAM
MENTOL L.E.D IALAH KATOD (-)
KAKI YANG TERDEKAT DENGAN
BAHAGIAN BADAN L.E.D YANG
RATA IALAH KAKI KATOD (-)
7. 1. Sentuhkan Prob positif ke
satu kaki LED
2. Sentuhkan Prob negatif ke
kaki LED yang satu lagi
3. Pastikan LED menyala.
4. Jika LED tidak menyala
ubah kedudukan Prob meter
pelbagai
5. Apabila LED menyala,
bermakna kaki LED yang
disentuh dengan Prob
POSITIF adalah kaki
NEGATIF dan sebaliknya.
13. VOLTAN DAN NILAI
PERINTANG DICADANGKAN
VOLTAN
BEKALAN
NILAI
PERINTAN
G
DICADANG
12 V
9.0 V
6.0 V
3.0 V
560
ohm
330
ohm
220
ohm
56
ohm
14.
15. PERINTANG
1. KOMPONEN YANG DIGUNAKAN
DALAM LITAR UNTUK MENGAWAL
ARUS DAN MENGURANGKAN
VOLTAN YANG MENGALIR
MELALUINYA.
2. NILAI PERINTANG DIUKUR DALAM
UNIT OHM (Ω)
17. 1.) KADARAN KUASA
HABA DIHASILKAN DARIPADA PERINTANG
APABILA ARUS MENGALIR MELALUINYA
HABA YANG BERLEBIHAN AKAN
MEROSAKKAN PERINTANG
KEBOLEHAN MELESAPKAN HABA YANG
BERLEBIHAN BERGANTUNG KEPADA
KADARAN KUASA PERINTANG
KEBANYAKAN LITAR ELEKTRONIK HANYA
MEMERLUKAN PERINTANG BERKADAR
KUASA 0.25 WATT DAN 0.5 WATT SAHAJA
18. 2.) HAD TERIMA
NILAI RINTANGAN PERINTANG TIDAK DAPAT
DINILAI DENGAN TEPAT, OLEH ITU HAD
TERIMA DIGUNAKAN
HAD TERIMA INI MENUNJUKKAN NILAI
MINIMUM DAN NILAI MAKSIMUM PADA
PERINTANG
CONTOHNYA PERINTANG 100 OHM YANG
MEMPUNYAI HAD TERIMA 10% AKAN
MEMPUNYAI NILAI RINTANGAN ANTARA 90 110 OHM
19. 3.) JENIS PERINTANG
1. PERINTANG TETAP
•
PERINTANG TETAP DIBUAT MENGIKUT
NILAI RINTANGAN YANG DITETAPKAN
•
DUA JENIS PERINTANG TETAP YANG
DIGUNAKAN IALAH
i)
PERINTANG JENIS KARBON
SIMBOL PERINTANG
ii) PERINTANG BERLILIT DAWAI
20. 3.) JENIS PERINTANG
PERINTANG JENIS KARBON
NILAI RINTANGANNYA DARI
BEBERAPA ohm HINGGA 10 megaohm
KARBON
DAN BERKADARAN KUASA 0.25Watt
HINGGA 1Watt
PERINTANG JENIS INI MENGANDUNGI
CAMPURAN SERBUK KARBON DAN TANAH
LIAT
22. 3.) JENIS PERINTANG
PERINTANG BERLILIT DAWAI
NILAI PERINTANG BERGANTUNG PADA
PANJANG DAN DIAMETER DAWAI YANG
DIGUNAKAN. NILAINYA BERMULA DARI 1ohm
HINGGA 25kiloohm
JENIS PERINTANG INI ADALAH LEBIH BAIK
MUTUNYA KERANA RINTANGANNYA LEBIH
STABIL DAN MEMPUNYAI KADARAN KUASA
LEBIH TINGGI MISALNYA 2 watt
29. KOD WARNA PERINTANG
NILAI
KOD WARNA
NILAI
HITAM
0
BIRU
6
PERANG
1
UNGU
7
MERAH
2
KELABU
8
JINGGA
3
PUTIH
9
KUNING
4
HIJAU
5
KOD WARNA
30. MEMBACA KOD WARNA PERINTANG
JALUR PERTAMA
JALUR KEDUA
(Angka Nilai Pertama) (Angka Nilai Kedua)
HITAM
JINGGA
3
NILAI RINTANGAN
JALUR KETIGA
(Bilangan Sifar)
PERANG
0
= 300 Ω
0
31. MEMBACA KOD WARNA PERINTANG
JALUR PERTAMA
JALUR KEDUA
(Angka Nilai Pertama) (Angka Nilai Kedua)
HITAM
PERANG
1
NILAI RINTANGAN
JALUR KETIGA
(Bilangan Sifar)
PERANG
0
= 100 Ω
0
32. MEMBACA KOD WARNA PERINTANG
JALUR PERTAMA
JALUR KEDUA
(Angka Nilai Pertama) (Angka Nilai Kedua)
PUTIH
JINGGA
3
JALUR KETIGA
(Bilangan Sifar)
MERAH
9
00
NILAI RINTANGAN = 3900 Ω ATAU 3.9K Ω / 3K9
33. MEMBACA KOD WARNA PERINTANG
JALUR PERTAMA
JALUR KEDUA
(Angka Nilai Pertama) (Angka Nilai Kedua)
JALUR KETIGA
(Bilangan Sifar)
KUNING
UNGU
JINGGA
4
7
000
NILAI RINTANGAN
= 47000 Ω atau 47K Ω
34. MEMBACA KOD WARNA PERINTANG
JALUR PERTAMA
JALUR KEDUA
(Angka Nilai Pertama) (Angka Nilai Kedua)
JALUR KETIGA
(Bilangan Sifar)
HIJAU
KELABU
HIJAU
5
8
00000
NILAI RINTANGAN = 5800000 Ω / 5.8M Ω / 5M8 Ω
41. NILAI RINTANGANNYA BOLEH
DILARASKAN PADA NILAI YANG
DIKEHENDAKI
BIASA DIGUNAKAN PADA
1. TELEVISYEN UNTUK MENGAWAL SUARA,
WARNA DAN KECERAHAN
2. RADIO UNTUK MENGAWAL SUARA
45. REOSTAT MEMPUNYAI DUA TAMATAN
DIGUNAKAN UNTUK MENGAWAL ARUS DALAM
LITAR
NILAI ARUS AKAN BERUBAH JIKA NILAI
RINTANGAN REOSTAT DIUBAH
REOSTAT HENDAKLAH DISAMBUNG SECARA SIRI
DALAM LITAR
47. REOSTAT MEMPUNYAI DUA TAMATAN
DIGUNAKAN UNTUK MENGAWAL ARUS
DALAM LITAR
NILAI ARUS AKAN BERUBAH JIKA NILAI
RINTANGAN REOSTAT DIUBAH
REOSTAT HENDAKLAH DISAMBUNG
SECARA SIRI DALAM LITAR
53. 1
DIGUNAKAN UNTUK MEMBUKA DAN
MENUTUP LITAR
2.
SUIS TEKAN DIBAHAGI KEPADA DUA JENIS
IA ITU SUIS TEKAN TUTUP DAN SUIS TEKAN
BUKA
3.
BENTUK FIZIKAL KEDUA DUA SUIS INI SAMA
TETAPI KENDALIANNYA BERBEZA
4.
SUIS INI DIGUNAKAN PADA LITAR LOCENG
RUMAH ATAU LITAR PENANDA LAMPU BAGI
PINTU KERETA
56. APABILA PUNAT SUIS DITEKAN, ARUS AKAN
MENGALIR DALAM LITAR
ARUS AKAN BERHENTI MENGALIR APABILA
PUNAT SUIS DI LEPASKAN
SUIS INI BIASANYA DIGUNAKAN PADA LITAR
LOCENG RUMAH
62. SUIS TEKAN BUKA
1. APABILA PUNAT SUIS DITEKAN, ARUS
TIDAK MENGALIR DI DALAM LITAR.
2. ARUS AKAN MENGALIR APABILA PUNAT
DILEPASKAN
3. SUIS INI DIGUNAKAN PADA LITAR
PENANDA LAMPU UNTUK PINTU KERETA
67. BUZER
Kegunaan
Buzer digunakan pada alatan yang berfrekuensi tinggi
seperti penggera dan siren.
Komponen yang menukarkan gelombang elektrik ke
gelombang bunyi berfrekuensi tinggi.
Buzer menghasilkan bunyi apabila disambung ke punca
bekalan. Wayar penghubung pada buzer biasanya dalam
kod warna hitam (negatif) dan merah (positif).
Jika sambungannya salah, ia tidak akan berbunyi.
68. BUZER
Kegunaan
Komponen yang menukarkan gelombang elektrik ke gelombang
bunyi berfrekuensi tinggi.
Buzer menghasilkan bunyi apabila disambung kepunca
bekalan. Wayar penghubung pada buzer biasanya dalam kod
warna hitam (negatif) dan merah (positif).
Jika sambungannya salah, ia tidak akan berbunyi.
Buzer digunakan pada alatan yang berfrekuensi tinggi seperti
penggera dan siren.
76. PEMUAT (KAPASITOR)
KOMPONEN ELEKTRIK YANG BOLEH
MENYIMPAN CAS
IA MEMPUNYAI DUA KAKI DAN
TERDAPAT DALAM BERBAGAI-BAGAI
BENTUK
DIGUNAKAN PADA PERALATAN
ELEKTRONIK SEPERTI RADIO, TV dll.
UNIT BAGI PEMUAT IALAH FARAD (F)
77. BINAAN PEMUAT
P MUAT M NGANDUNGI DUA P AT P NGAL DAN
E
E
L
E
IR
SE E
J NIS B AN P NE AT (kertas, mika, atau elektrolit)
AH
E B
B AN P NE AT INI DINAM AN DIE E T
AH
E B
AK
L K RIK YANG
DIGUNAK
AN UNT M NYIM AN CAS
UK E
P
DUA J NIS P M
E
E UAT IAIT J NIS B RK UB DAN J NIS
U E
E UT
E
T
IDAK B R UT
E K UB
82. 1. P M
E UAT E E T
L K ROL
IT
(B RK UB
E UT )
DISAMBUNGKAN MENGIKUT
KEKUTUBAN KAKI YANG BETUL
KUTUB POSITIF DISAMBUNG PADA
PUNCA POSITIF BEKALAN DAN KUTUB
NEGATIF DISAMBUNG PADA PUNCA
NEGATIF BEKALAN
91. NILAI
TOLERANSI
201M
Kebiasaannya mempunyai 3 nombor dan
diikut dengan huruf seperti 201K, 223J,
403J dan lain-lain.
Berikut adalah tanda pengenalan huruf
dibahagian belakang nombor
B = 0.1%
C = 0.25%
D = 0.5%
F = 1%
G = 2%
J = 5%
K = 10%
M = 20%
N = 30%
93. FUNGSI TRANSISTOR
1.
SEBAGAI SUIS PERINTANG BOLEH UBAH
2.
MENINGGIKAN ARUS, VOLTAN DAN
KUASA ELEKTRIK
TRANSISTOR MEMPUNYAI 3 KAKI
1. KAKI PEMUNGUT ATAU “Collector “ (c)
2. KAKI PEMANCAR ATAU (Emitter) (e)
3. KAKI DASAR ATAU “Base” (b)
94. BINAAN TRANSISTOR PNP
DASAR (b)
PEMANCAR (e)
PEMUNGUT (c)
P
N
P
TRANSISTOR JENIS PNP
b
e
c
SIMBOL TRANSISTOR PNP
95. BINAAN TRANSISTOR NPN
DASAR (b)
PEMANCAR (e)
PEMUNGUT (c)
N P
N
TRANSISTOR JENIS NPN
b
e
c
SIMBOL TRANSISTOR NPN
98. Menguji jenis Transistor dan mengenalpasti
kaki Tapak (B)
1. Sentuhkan prob negatif ke kaki tengah transistor dan
2. Sentuhkan prod positif ke sebelah kaki tepi transistor.
3. Jarum meter akan bergerak ke arah kanan meter.
Kemudian …………
99. Menguji jenis Transistor dan mengenalpasti
kaki Tapak (B)
1. Sentuhkan prob negatif
ke kaki tengah transistor
2. Sentuhkan prod positif
ke sebelah kaki tepi
transistor yang satu lagi.
3. Jarum meter juga akan
bergerak ke arah kanan
meter.
4. Ini menunjukkan kaki tengah tarnsistor adalah kaki
Tapak (B) dan transistor ini ialah jenis NPN
100. Menguji jenis Transistor dan mengenalpasti
kaki Tapak (B)
1. Sentuhkan prob positif
ke kaki tengah transistor.
2. Sentuhkan prod negatif
ke sebelah kaki tepi
transistor.
3. Jarum meter akan bergerak ke arah kanan meter.
Kemudian …………
101. Menguji jenis Transistor dan mengenalpasti kaki
Tapak (B)
1. Sentuhkan prob positif
ke kaki tengah transistor.
2. Sentuhkan prod negatif
ke sebelah kaki tepi
transistor yang satu lagi.
3. Jarum meter akan
bergerak ke arah kanan
meter.
4. Ini menunjukkan kaki tengah tarnsistor adalah kaki
Tapak (B) dan transistor ini ialah jenis PNP
102. Mengenalpasti kaki Pemungut (C) dan kaki
Pengeluar (E)
X10k
1. Sentuhkan prob positif
ke mana-mana kaki tepi
(bukan kaki B)
2. Prod negatif disentuhkan
ke kaki tepi yang satu
lagi (bukan kaki B)
3. Pastikan jarum meter tidak bergerak.
103. Mengenalpasti kaki Pemungut (C) dan kaki
Pengeluar (E)
X10k
1. Sentuhkan satu hujung
jari tangan anda antara
mana-mana kaki transistor
dan kaki B(yang dipastikan
sebelum ini).
2. Pastikan jarum meter
bergerak ke arah kanan
meter.
3. Oleh itu kaki yang disentuh tadi adalah kaki C (kaki
B sudah dipastikan).
104.
105. 1. PEMBESAR SUARA DIGUNAKAN UNTUK
MENUKARKAN GELOMBANG ELEKTRIK KEPADA
GELOMBANG BUNYI
2. IA DIGUNAKAN PADA ALATAN YANG
MENGHASILKAN BUNYI SEPERTI RADIO DAN
TELEVISYEN
3. PEMBESAR SUARA BIASANYA DILABELKAN
DENGAN NILAI IMPEDANS (DALAM UNIT ohm) DAN
KADAR KUASA (DALAM UNIT watt)
111. GELOMBANG ELEKTRIK YANG MASUK PADA
TAMATAN AKAN MENGALIR MELALUI GEGELUNG
DAN AKAN MENGHASILKAN MEDAN MAGNET.
MEDAN MEGNET INI AKAN BERTINDAK BALAS
DENGAN MEDAN MEGNET YANG DIHASILKAN
OLEH MEGNET KEKAL MENYEBABKAN
GEGELUNG MENOLAK DIAFRAGMA BERULANG
ULANG KALI.
INI AKAN MENYEBABKAN DIAFRAGMA
BERGETAR MENGHASILKAN BUNYI
112. ALAT PEMATERI ELEKTRIK
DIGUNAKAN SEMASA MEMBUAT
PENYAMBUNGAN LITAR ELEKTRONIK
DIKELASKAN MENGIKUT KADARAN KUASA
SEPERTI 15 watt, 25 watt DAN 50 watt
BAHAGIAN UTAMA ALAT PEMATERIAN:
1. WAYAR BEKALAN – MENGALIRKAN ARUS KE
ELEMEN PEMANAS
2. PEMEGANG – TEMPAT MEMEGANG SEMASA
MEMATERI
3. ELEMEN PEMANAS – MEMANASKAN BIT
4. BIT – i. MENCAIRKAN TIMAH PATERI
ii. MEMANASKAN BALAPAN & KAKI
KOMPONEN
114. SAIZ BIT DITENTUKAN OLEH
BIT ALAT PEMATERI BOLEH
DIAMETER PELBAGAI SAIZ
BIT ITU.
DITUKAR KEPADA
SAIZ BIT YANG BIASA DIGUNAKAN
DAN BENTUK
IALAH 1.5mm, 3mm DAN 4mm
115. PATERI
SAIZ BIASA DIGUNAKAN
GRED YANG PATERI YANG BIASAALOI
PATERI IALAH SEJENISMENGIKUT
PATERI DIGREDKAN BAHAN IALAH
DIGUNAKAN UNTUK MENCANTUMKAN
DIGUNAKAN TIMAH DAN PLUMBUM
60/40 IAWAYAR / TIMAH DIAMETER
CAMPURAN MEMPUNYAIDAN 40%
PERATUS CAMPURAN TIMAH DAN
HUJUNG ITU 60% KAKI KOMPONEN
1mm
PLUMBUM
PLUMBUM0.8mm DAN BOD LITAR
CONTOHNYA 60/40, 50/50
PADA BALAPAN DI
DAN 40/60
FLUKS
FLUKS HENDAKLAH DIGUNAKAN
SEJENIS BAHAN DIGUNAKAN UNTUK
LAPISAN OKSIDA WUJUD APABILA
BERSAMA PATERI DAN KEBANYAKAN
MENGASINGKAN LAPISAN OKSIDA
KAKI KOMPONEN DAN BALAPAN
PATERI MASA KINI MENGANDUNGI
PADA TEMPAT YANG HENDAK
DIPANASKAN
FLUKS
DIPATERI.
116. 3. LETAKKAN ALAT
2. SEMASA MEMATERI,
PEMATERI PADA TEMPAT
1. SEBELUM
PEGANG ALAT PAMATERI
LETAK ALAT PEMATERI.
MENGHIDUPKAN SUIZ,
DENGAN CARA YANG
MATIKAN SUIZ DAN
LETAKKAN ALAT
BETUL. PASTIKAN WAYAR
BIARKAN ALAT PEMATERI
PEMATERI PADA TEMPAT
BEKALAN BERADA
SEJUK
LETAK ALAT PEMATERI
DISEBELAH LUAR TANGAN
117. HASIL PEMATERIAN
10.BIT ALAT PEMATERI, BALAPAN
1.8.SETELAH SELESAI MEMBEKU
6. SENTUHKAN PATERI DAN
MEMATERI,
BIARKAN PATERI
BENGKOKKAN WAYAR ATAU
3.4. TEGAKKANKAKI TIDAK MEMUASKAN
MASUKKAN KAKI MENGALIR
BOD BERSIHKANKAKI KOMPONEN
PASTIKAN PATERI KOMPONEN
5. LITAR DAN BIT DENGAN
KOMPONEN
DENGAN SENDIRI MELEKAT
KERANA PATERI
KAKI KOMPONEN PADA BALAPAN SAHAJA
DI PADA SPAN
ATAU HUJUNGDIPATERITIDAK
WAYAR DAN
MENGGOSOKKANNYABAHAGIAN
HENDAKLAH BERSIH DANKAKI /
MENGELILINGI HUJUNG KE
YANG HENDAK
BAWAH PERMUKAAN YANG
DALAM LUBANG BOD BOD
YANG LEMBAB LITAR
WAYAR BERMINYAK CUKUP
PADA BALAPAN
SENTUHKAN BIT YANG
9. ULANG LANGKAHBOD LITAR.
BERASINGAN LITARTIDAK WAYAR8
UNTUK MENGELAKKAN
PADA 5 HINGGA
MEMUASKAN
PANAS PADA HUJUNGPATERI MELEKAT
2.TERJATUH WAYARPEMATIRI DAN
PANASKAN ALAT ATAU KAKI
UNTUK HUJUNG KERANA
WAYAR ATAU
PASTIKAN SEMASA MEMASANG
11. MATIKAN SUIZ BEKALAN
PADA KAKI DAN
ATAU KAKI PATERIPEMATERI
7. ANGKAT KOMPONENKOMPONEN
PASTIKAN BIT ALAT DIIKUTI
KAKI KOMPONEN YANG LAIN.
KOMPONENBALAPAN SAHAJA
KOMPONEN LAIN DARI
DIMASUKKAN
DENGANPANAS PEMATERI
CUKUP ALAT SEBELUM
PERMUKAANLEBIHAN WAYAR
ATAS BOD LITAR
12. POTONG
DIGUNAKA SEMPURNA
DENGAN PEMOTONG SISI
124. Cara Memateri
a. Sentuhkan bit
pemateri elektrik ke
atas permukaan
verobod dan kaki
komponen (bahagian
yang hendak
dipateri)
125. Cara Memateri
b. Sentuhkan timah
pateri ke bit pemateri
dan kaki komponen
(bahagian yang
hendak dipateri)
• Tunggu sehingga timah
pateri cair dan mengalir.