Vietnam
- 3. 1
မာတိကာ
အမည္ စာမ်က္ႏွာ
ျမန္မာ့ေရွ႕ေတာ္ေျပး (သို႔မဟုတ္) ဗီယက္နမ္သို႔ အစခ်ီျခင္း ၃
ျပည္ေတာ္ဝင္ေရး ၁၄
ျမန္မာအလုပ္သမား ဆႏၵျပမႈမ်ား ၂၄
ဗီယက္နမ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ၃၁
ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား ထမီဝတ္ၾကသည္ ၄၃
ျပည္ေတာ္ျပန္လိုသူမ်ား ၅၃
လတ္တေလာ ျမန္မာ-ထိုင္း ဆက္ဆံေရး ၅၉
ကိုးရီးယား-ျမန္မာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဇစ္ျမစ္ ၆၇
သေဘၤာက်င္း၊ သေဘၤာလိုင္းႏွင့္ ကြန္တိန္နာဆိပ္ကမ္းမ်ားအတြက္ စံနမူနာမ်ား ၈၀
ဆင္ခရြန္က ကိုလတ္နဲ႔ ၂ဝ၁၂ စင္ကာပူ-ျမန္မာ ၉၀
ဟိုခ်ီမင္းၿမိဳ႕သို႔ အလည္တေခါက္ ေရာက္တယ္-ေကာ္ဖီဆိုင္မ်ား ၁၀၀
ဗီယက္နမ္လား၊ - ျမန္မာစံနမူနာယူစရာ (Myanmar Reformation analysis) ၁၀၉
က်န္းမာေရး ၁၁၈
ျမန္မာျပည္ အိမ္ေျမေစ်းႏႈန္းအေၾကာင္း ၂၀၁၂ ၁၂၉
ျမန္မာ စူပါကုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ အဆမတန္ေပးၿပီး၊ ေျမအိမ္ဝယ္ယူမႈ ၿပီးဆံုးၿပီလား ၁၃၉
ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ တိုးရစ္မ်ားအတြက္လည္ပတ္ရန္ျမိဳ႔မ်ား ၁၄၂
- 4. 2
မိုးမခ၊ ျမန္မာ-စင္ကာပူ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ေဇာ္ေအာင္ (မံုရြာ)၊ ေမာင္သာမန္၊
ဆန္းသစ္၊ ဝတ္မႈန္ (စင္ကာပူ) စသည့္ ကေလာင္အမည္မ်ားျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါး
မ်ားအား စုစည္းတင္ျပပါသည္။
စာေရးသူသည္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္တြင္ ၁ဝ တန္း ေအာင္ျမင္ၿပီး မံုရြာေဒသေကာလိပ္တြင္ ၂ ႏွစ္
တက္ေရာက္ခဲ့ကာ ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္မွ ဘြဲ႔ရရွိခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးတြင္ ေန႔စားလုပ္ကိုင္ကာ သုဝ႑အားကစား႐ံုတြင္ တ႐ုတ္ အင္ဂ်င္နီယာ
မ်ားႏွင့္အတူ အလုပ္သင္ အင္ဂ်င္နီယာအျဖစ္၎၊ စက္မႈ (၁) ပ်ဥ္းမနားႏွင့္ ေဇယ်ဝတီ
သၾကားစက္မ်ားတြင္ ၅ ႏွစ္ၾကာ အလုပ္႐ံုခြဲမွဴးအျဖစ္၎၊ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္တြင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံရွိ
သေဘၤာျပင္လုပ္ငန္း၌ ၅ ႏွစ္၊ ထို႔ေနာက္ စင္ကာပူ အစိုးရပိုင္ ဆီးမီးကြန္ဒက္တာ စက္႐ံု၌
ဆီမီးကြန္ဒက္တာ အင္ဂ်င္နီယာအျဖစ္ ၁၃ ႏွစ္၊ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ WFG အေမရိကန္
အသက္အာမခံ ကုမ႑ီ၌ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ေငြစုႏွင့္ အာမခံ ေရာင္းခ်သည့္
အလုပ္၌ ၁ ႏွစ္ၾကာ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ စင္ကာပူ ေရနံႏွင့္ သေဘၤာ၊ စက္႐ံု
လုပ္ငန္းမ်ား၌ အလြတ္အင္ဂ်င္နီယာ ျဖစ္ခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ မီဒီယာအလုပ္ႏွင့္ စာသားေရးျခင္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ဇနီးသည္၊ သမီးႀကီး
(စင္ကာပူ အစိုးရအထက္တန္းေက်ာင္း ဆရာမ)၊ သားအငယ္ (ဒီဇိုင္းနာ) တို႔ႏွင့္အတူ
စင္ကာပူတြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ (Last Updated: Apr 2012)
- 5. 3
ျမန္မာ့ေရွ႕ေတာ္ေျပး (သို႔မဟုတ္) ဗီယက္နမ္သို႔ အစခ်ီျခင္း
(Photo: AP -Prime Ministers, from left, Thein Sein of Myanmar, Nguyen Tan Dung
of Vietnam, Hun Sen of Cambodia, and Bouasone Bouphavanh of Laos,)
ျမန္မာျပည္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၄ ရက္မွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ
သစ္ကို စတင္တာဝန္ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အစိုးရသစ္
သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အတိုက္အခံ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္
ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး၊ အ$စိုးရ အဖြဲ႔မွာ တာဝန္ေပးခံရသူ လႊတ္ေတာ္
ကိုယ္စားလွယ္ ၄၅ ေနရာအတြက္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ပါတီအျဖစ္ပါဝင္
ယွဥ္ၿပိဳင္ေစခဲ့ၿပီး သမိုင္း မွတ္တိုင္သစ္ကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
- 6. 4
ပါတီက ၄၃ ေနရာမွာ အႏိုင္ရရွိၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာ အတိုက္အခံပါတီအျဖစ္ တရားဝင္
ရပ္တည္ကာ ႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အရွိန္ျမႇင့္တင္ခဲ့ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးေရးခ်ိန္
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ တႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ (တံခါးဖြင့္ဝါဒ)
စတင္ခ်ိန္ဟာ ၁၉၉၆ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရွ႕ေတာ္ေျပးအျဖစ္
သတ္မွတ္ရပါမယ္။ ျမန္မာက ဗီယက္နမ္ထံမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို မလြဲမေသြ
ယူခဲ့ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မတ္လ ၂ဝ၁၂ မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ဟာ
ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံကို တရားဝင္ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး၊ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားစြာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္တဲ့အခါ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ စင္ကာပူႏိုင္ငံရဲ႕
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စက္မႈလုပ္ငန္းဇုန္နဲ႔ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဗီယက္နမ္-စင္ကာပူ စက္မႈဇုန္က႑
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအရ ဗီယက္နမ္ပိုင္ Becamex IDC Corporation နဲ႔ စင္ကာပူပိုင္ Sembcorp
Development Ltd (SDL). ပူးတဲြလုပ္ကိုင္ခဲ့တာပါ။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ား ပူေပါင္းရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ
စက္မႈဇုန္ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ကုမၸဏီေတြကုိ စင္ကာပူက ဖိတ္မႏၱကျပဳၿပီး၊ ဗီယက္နမ္မွာ
စိတ္ခ်လက္ခ် လာလုပ္ဖို႔ အာမဘေႏၱခံပါတယ္။ ေျမ၊ ေနရာ ငွားရမ္းခကို စင္ကာပူနဲ႔ ဗီယက္နမ္
ခြဲေဝယူၾကတာေပါ့။
၂ဝဝ၆ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေျခအေနေတြ ပိုေကာင္းလာလို႔ စက္မႈဇုန္ အမွတ္ ၂ ကို စတင္ခဲ့ပါၿပီ။
က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာအင္ဂ်င္နီယာ ၂ ဦးလည္း ၾသစေၾတးလ်ားနဲ႔ ပူးေပါင္းထားတဲ့ ႏြားေမြးျမဴေရးနဲ႔
ႏြားထြက္ပစၥည္းထုတ္ ဗီယက္နမ္ပိုင္ VINAMILK မွာ အလုပ္လာလုပ္ခြင့္ ရပါတယ္။
ဒိန္းမတ္ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ႏို႔မႈန္႔စက္႐ံု တည္ေဆာက္ေရးျဖစ္ၿပီး စင္ကာပူ GEA Process
Engineering ကုမၸဏီကေန ဒီဇိုင္းလုပ္တဲ့ စက္ေတြကို Installation တပ္ဆင္ေပးဖို႔ပါ။
ဟိုခ်ီမင္းၿမိဳ႕ (ယခင္ ဆုိင္ဂံုၿမိဳ႕) ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္နဲ႔ ကီလိုမီတာ ၃ဝ ေလာက္ေဝးတဲ့ ေနရာမွာ
အဲဒီစက္မႈဇုန္ အမွတ္ ၂ ရွိလာပါတယ္။ မနက္ ၆ နာရီေက်ာ္ရင္ စက္မႈဇံုေရွ႕က အေဝးေျပး
- 7. 5
လမ္းမႀကီးဟာနဲ႔ လမ္းသြယ္မ်ားမွာ အလုပ္သမားေတြ၊ ကုန္ကားေတြရဲ႕ ပ်ားပန္းခပ္ လႈပ္ရွားမႈ
ေတြနဲ႔ အသက္ဝင္လာပါတယ္။ အလုပ္သမား အမ်ားစုက ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္ကယ္၊ ကိုယ္ပိုင္
စက္ဘီးေတြနဲ႔ အလုပ္ဆင္းၾကပါတယ္။ အာရွတိုက္ထဲက ကိုရီးယားနဲ႔ ဂ်ပန္၊ ဥေရာပတိုက္ထဲက
ဂ်ာမဏီ၊ ျပင္သစ္၊ အဂၤလိပ္၊ အီတလီ .. စတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြဟာ စက္႐ံုအမ်ားအျပား
လာဖြင့္လို႔ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ မ်ားလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လစာက နည္းတယ္လို႔
ဆိုရမွာပါ။ ေဆာက္လုပ္ေရး အလုပ္ေတြမွာ အသက္ရြယ္ႀကီးသူေတြ ဝင္လုပ္ၾကပါတယ္။
ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း စက္႐ံုေတြကေတာ့ လူငယ္ေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ရဲ႕ Median Age (လုပ္သားအမ်ားစုအသက္ရြယ္) က ၂၈ ႏွစ္ ျဖစ္တာေၾကာင့္
မနက္ပိုင္း အသြားအလာ အမ်ားစုဟာ လူငယ္လူရြယ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗီယက္နမ္-စင္ကာပူ စက္မႈဇုန္ ၂ (Vietnam Singapore Industrial Park VSIP 2) ရဲ႕ The
Canery Appartment တိုက္တန္းလ်ားမွာ ႏိုင္ငံတကာ လာေရာက္သူေတြ ငွားေနၾကပါတယ္။
စင္ကာပူက ကြန္ဒို လိုေနရာေလးပါ။ (VSIP http://www.vsip.com.vn/) ဗီယက္နမ္
ေျမာက္ပိုင္း၊ ေတာင္ပိုင္းေတြမွာ စက္မႈဇုန္ေတြ မ်ားစြာရွိပါတယ္။ VSIP ကေတာ့ မ်ားျပားလွတဲ့
စက္မႈဇုန္မ်ားထဲက တခုျဖစ္ပါတယ္။
- 8. 6
အလုပ္သမား အနိမ့္ဆံုးလစာကို အစိုးရက ၾကပ္မတ္ေပးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ကုန္ေစ်းႏႈန္း
ေတြက ထိုးတက္သေလာက္၊ လစာတိုးႏႈန္းက် အတက္နည္းၿပီး တေရြ႕ေရြ႕သာ ေရႊ႕တာပါ။
၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္မွာ ဗီယက္နမ္ေငြ ၂ဝ၈ဝဝ ေဒါင္းက အေမရိကန္ေငြ တေဒၚလာနဲ႔ ညီမွ်ပါတယ္၊
ေစ်းေပါက္တယ္။ ဗီယက္နမ္အစိုးရက အနိမ့္ဆံုး လစာကို ႏွစ္စဥ္ သတ္မွတ္ေပးပါတယ္။
စက္႐ံုအမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ဟိုခ်ီမင္းၿမိဳ႕မွာ အနိမ့္ဆံုးလစာက ေဒါင္းေငြ ၈၅ဝဝဝဝ ကေန ၁၅ဝဝဝဝဝ
(ကန္ေဒၚလာ ၄ဝ မွ ၇ဝ) ရွိၾကပါတယ္။ အစိုးရက ႏွစ္စဥ္ အနိမ့္ဆံုးလစာကို
ပတ္ဝန္းက်င္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ညႇိၿပီး ျမႇင့္ေပးပါတယ္။
ဇနီးေမာင္ႏွံ ၂ ေယာက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ မိသားစုတစုရဲ႕ ပ်မ္းမွ်ဝင္ေငြက တလမွာ ကန္ေဒၚလာ
၁၉ဝ ေလာက္ ျဖစ္တာေၾကာင့္ စားဖို႔အတြက္ ေလာက္င႐ံုပါ။ အစားအေသာက္ေစ်းရယ္က
ၾကက္၊ ဝက္၊ ငါး တစ္ကီလိုဂရမ္မွာ ကန္ေဒၚလာ ၃ ေဒၚလာ ေလာက္ရွိၿပီး၊ အသီးအႏွံ ေပါမ်ားလို႔
ေစ်းခ်ဳိပါတယ္။ အဝတ္အထည္နဲ႔ လူသံုးကုန္ပစၥည္းေတြမွာေတာ့ ေစ်းႀကီးတယ္လို႔
ေျပာရပါမယ္။ အေျခလူတန္းစားကေတာ့ ဆုိင္ကယ္နဲ႔ စက္ဘီးကိုပဲ စီးနင္းရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့
ဆိုင္ကယ္ စက္႐ံု၊ ဆိုင္ကယ္ထုတ္လုပ္ေရးက ဗီယက္နမ္မွာပဲ ရွိေနေတာ့ ေစ်းခ်ဳိပါတယ္။ အစုိးရ
ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ အနည္းဆံုးလစာက အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄ဝ ေလာက္ပဲ ျဖစ္ေပမယ့္
ပင္စင္အေရး၊ အလုပ္တည္ၿငိမ္ေရး ေကာင္းပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ အလုပ္သမားေတြဟာ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲ ပိတ္ရက္ရွည္မွာ ျပန္သြားၿပီး၊
ျပန္ေပၚမလာၾကတာေၾကာင့္ ကုမၸဏီေတြဟာ အလုပ္သမား ရွားပါးမႈ ႀကံဳေနရပါတယ္။
ျပည္ပပို႔စက္မႈဇုန္ Export Processing Zone EPZ နဲ႔ စက္မႈဇုန္ Industrial Park ေတြမွာ
အလုပ္လုပ္သူေတြဟာ ကိုယ့္အိမ္ကိုယ့္ရာနဲ႔ နီးတဲ့ ေနရာမွာ အလုပ္ေရြးၾကပါတယ္။ ခရီးစရိတ္
ႀကီးျမင့္တာေၾကာင့္ပါ။
- 9. 7
ကားစီးလူတန္းစား နည္းတဲ့အတြက္ ကား မ်ားမ်ားစားစား မေတြ႔ရပါဘူး။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြမွာ
၃ လ အထက္ ဗီဇာမရွိရင္ ကားေမာင္းခြင့္ မေပးပါဘူး။ ၾကာၾကာေနမယ့္ ႏိုင္ငံျခားသားကို
Driving License Convert (ႏိုင္ငံျခား ကားေမာင္း လိုင္စင္ကို ဗီယက္နမ္ လိုင္စင္အျဖစ္
ေျပာင္းလဲေပးျခင္း) လုပ္ၿပီးမွ ေမာင္းခြင့္ေပးပါတယ္။ ဘြဲ႔ရနဲ႔ ပညာတတ္ လူတန္းစား ကေတာ့
လစာေကာင္းၾကပါတယ္။ တကၠသိုလ္ဘြဲ႔ရတဦးဟာ သာမန္အလုပ္သမားထက္ ၂ ဆခြဲေလာက္
စတင္ရရွိပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသမွာ လစာအနည္းဆံုး ႏိုင္ငံပါ။
အေတြ႔ အႀကံဳရွိသူ ပေရာဂ်က္ မန္ေနဂ်ာတေယာက္က တႏွစ္ဝင္ေငြ ကန္ေဒၚလာ ၈
ေထာင္ေလာက္ပဲ ရပါတယ္။ အလုပ္သမားအမ်ားစုရဲ႕ တႏွစ္လံုး လစာဝင္ေငြက ေဒၚလာ ၇ဝဝ
ေလာက္ပါ။
- 10. 8
ဟိုခ်ီမင္းၿမိဳ႕မွာ အိမ္ခန္းငွားခက စင္ကာပူက တိုက္တန္းလ်ားဆို အိပ္ခန္း ၃ ခန္းတဲြပါရင္
တလမွာ ေဒၚလာ ၈ဝဝ ဝန္းက်င္ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နဲ႔ အလွမ္းကြာရင္ ကြာသလို ေစ်းႏႈန္းက
ျခားနား သြားပါတယ္။ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ဆိုရင္ ေဒၚလာ ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိပါမယ္။ ထံုးစံ
အတုိင္းဆိုသလို ၿမိဳ႕အျပင္ဘက္မွာ ေစ်းခ်ဳိပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားစြာ လာလုပ္တဲ့အတြက္
ၿမိဳ႕ျပင္ဘက္မွာ သူတို႔ေတြကို အျမင္ရမ်ားပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားေရာက္ ဗီယက္နမ္ လူမ်ဳိးမ်ား
အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ခံယူထားသူ ကိုယ့္အမ်ဳိးသား ၁ သန္းေက်ာ္နဲ႔
ႏိုင္ငံတကာေရာက္ ဗီယက္နမ္လူမ်ဳိးေတြကို ဗီယက္နမ္ အစိုးရက အထူးအခြင့္အေရး
ေပးထားပါတယ္။ သူတို႔ကို ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ ဝင္ထြက္ခရီးသြားခြင့္ဗီဇာ Multi-entry visa
အခေၾကးေငြ ေဒၚလာ၂ဝ နဲ႔ ၆ လ ေနထိုင္ခြင့္ျပဳပါတယ္။ ၆လအတြင္း ၾကိဳက္သလို
ဝင္ထြက္ႏိုင္ပါတယ္။ ၆ လတခါ သက္တမ္းတိုးရပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံသား
ျပန္လည္ ခံယူခြင့္ပါ ေပးေပမယ့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားကို စြန္႔ၿပီး ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္
ျပန္ေျပာင္းဖို႔ ဘယ္သူမွ စိတ္ကူးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
- 11. 9
ဗီယက္နမ္ဗီဇာ
ေတာင္အေမရိ Ecuador နဲ႔ အာရွအလယ္ပိုင္း Cyrgyzstan ႏိုင္ငံႏွစ္ႏုိင္ငံကို Visa free
(အခမဲ့ ျပည္ဝင္ခြင့္) ေပးထားပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ၈ ႏိုင္ငံ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္
Visa free နဲ႔ ဝင္ခြင့္ရေပမယ့္ ျမန္မာေတြအတြက္ေတာ့ ဗီဇာ လိုအပ္ဆဲပါ။ အေမရိကား၊
ဥေရာပလို ႏိုင္ငံႀကီးေတြလည္း ဗီဇာလိုအပ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဖင္လန္၊ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေဝး၊
ဆြီဒင္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံသားေတြကို တိုးရစ္ဆိုရင္ ဗီဇာမလို Visa free
ေပးထားျပန္ပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏိုင္ငံမ်ားကို ဦးစားေပးျခင္း ျဖစ္ပံုရပါတယ္ ။
၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေမလ အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ http://www.vietnamonline.com/visa/5-
year-visa.html
အလုပ္ဗီဇာ သီးသန္႔မထားပါဘူး။ စင္ကာပူ၊ မေလးရွားလို S.Pass, EP, Work Permit system
မရွိပါဘူး။ ေတာ္တန္႐ံု ႏိုင္ငံျခားသားေတြလည္း ဗီယက္နမ္လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး လခနည္းနည္းနဲ႔
မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ အရည္အခ်င္းရွိ လုပ္သား Skilled Workers ေတြသာ လာေရာက္တဲ့အတြက္
B3 Business Visa (အလုပ္ဗီဇာ) ေလွ်ာက္ထားရပါတယ္။ ကုမၸဏီစပြန္ဆာနဲ႔ ေလွ်ာက္ရင္ ၃
လတခါ၊ သက္တမ္းတိုးေပးပါတယ္။ သက္တမ္းတိုးလို႔ မရရင္ စေတးေရွာင္ေပးရပါတယ္။
တခ်ဳိ႕လည္း ဗီယက္နမ္မွာ အၾကာႀကီးေနခ်င္ရင္ တိုးရစ္ဗီဇာ အစား၊ ကုမၸဏီတခု စပြန္ဆာနဲ႔
အလုပ္ဗီဇာ ေလွ်ာက္ၾကပါတယ္။ ေငြပိုကုန္ပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ေတြရဲ႕ နည္းလွတဲ့ လစာေငြနဲ႔ ယွဥ္လုပ္ႏိုင္သူေတြက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ားစြာ ဗီယက္နမ္မွာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ စီမံကိန္းမ်ားမွာ အလုပ္
လာလုပ္ၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းအလုပ္သမားမ်ားကို မခန္႔ပဲ တ႐ုတ္အလုပ္သမားမ်ားကို ခန္႔တဲ့
အတြက္ အလုပ္သမားျပႆနာ ေျဖရွင္းေနဆဲပါပဲ။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက Low Level
Workers (အလုပ္ၾကမ္းသမား) ကို ဗီယက္နမ္ေတြကို မခန္႔ဘဲ၊ သူတို႔ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ အလုပ္
သမားေတြပဲ ခန္႔တဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ေတြဟာ ခဏတျဖဳတ္ လာလုပ္ၿပီး၊ အလုပ္
- 12. 10
ထြက္သြားတာ မ်ားၾကတာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက သူတို႔ႏိုင္ငံသားေတြပဲ သံုးခ်င္တာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ရဲ႕ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက အေတာ္မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရက အနိမ့္ဆံုး
လစာကို ႏွစ္စဥ္ ျပင္ဆင္တိုးျမႇင့္ေပးရတာပါ။ မႏွစ္တုန္းကေတာ့ ၁၈ ရာႏႈန္းအထိ ေငြေဖာင္းပြ
ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္လာရင္ ေငြေဖာင္းပြမႈ ရွိလာပါမယ္။
တ႐ုတ္ အစိုးရရဲ႕ နည္းလမ္း သံုးမသံုး ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပါ။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြတာေၾကာင့္ ဘဏ္
အတိုးႏႈန္းေတြလည္း ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္မွာ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘဏ္ေတြကေတာ့
ေလာေလာဆယ္ အတိုးႏႈန္း ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းပါ။
ကန္တေဒၚလာနဲ႔ ဗီယက္နမ္ေဒါင္း ေငြလဲႏႈန္း -
၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ၁၆၁၁၉
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ၁၆၅၄၈ (၂ ဒႆမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္)
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ၁၇၇၉၉ (၇ ဒႆမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္)
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ၁၉၁၃ဝ (၇ ဒႆမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္)
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ၂ဝ၅၈၅ (၇ ဒႆမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္)
ဗီယက္နမ္ ေဒါင္းေငြ တန္ဖိုးဟာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ က်ဆင္းေနပါတယ္။
ဗီယက္နမ္ ေငြကို အာဆီယံၿမိဳ႕ႀကီးေတြရဲ႕ ေလဆိပ္ေတြမွာ Money Changer (ႏိုင္ငံျခား
ေငြလဲလုပ္ငန္း) ေတြမွာ လဲလွယ္လို႔ ရပါတယ္။ ျမန္မာက်ပ္ေငြလည္း အာဆီယံအသိအမွတ္ျပဳ
အဆင့္ကို မၾကာခင္ ေရာက္လာမွာပါ။
- 13. 11
ဗီယက္နမ္ အစိုးရရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္ဟာ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္မွာ လိုေငြ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း အမ်ားဆံုး
ျပေနပါတယ္။
((http://www.tradingeconomics.com/vietnam/government-budget.))
ဗီယက္နမ္ အစိုးရရဲ႕ ဝင္ေငြဟာ ေရနံနဲ႔ ဓာတ္ေငြ႔ကေန အမ်ားဆံုး ရေနတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔
အလားတူပါ။ ျမန္မာလိုပဲ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္ၿပီး တ႐ုတ္ကို ေရာင္းစားေနရပါတယ္။
တျခား အခ်က္အလက္ေတြကို http://www.gov.vn/portal/page/portal/English မွာ
အေသးစိတ္ ဆက္ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲေတြရဲ႕ ျခစားမႈ၊ ျဖဳန္းတီးမႈေတြအတြက္
ဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ၂ဝ၂ဝ ခုႏွစ္အထိ ပေရာဂ်က္လုပ္ေဆာင္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
လာဘ္ေပးလာဘ္ယူနဲ႔ ျခစားမႈ၊ အရမ္းကာေရာ ျဖဳန္းတီးမႈ၊ အာဏာပါဝါ အလြဲသံုးစားမႈ
အေတာ္ရွိတဲ့ သေဘာပါပဲ။
Vietnam has been focusing on formulating and improving legal system for
corruption and wastefulness prevention and fight, which include a national
strategy through 2020.
သံုးသပ္ခ်က္
ဗီယက္နမ္ကို ေလ့လာရာမွာ အားသာခ်က္အျဖစ္ ေငြေၾကး၊ စေတာ့ရွယ္ယာ ေစ်းကြက္နဲ႔
ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို အားေပးတဲ့ ဥပေဒေတြ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္တာ ေတြ႔ရပါမယ္။
အားနည္းခ်က္ေတြအျဖစ္ေတာ့ -
၁။ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာကို ဒီမိုကေရစီဘက္သားေတြလက္ထဲ တျပားတခ်ပ္မွ မေပးလိုတဲ့
တပါတီ ႀကိဳးကိုင္မႈနဲ႔ ႀကိဳးနီစနစ္ႀကီး တည္ရွိျခင္း၊
၂။ ျပည္ပေရာက္ ဗီယက္နမ္သားေတြကို ဖိတ္ေခၚေပမယ့္ ပညာတတ္နဲ႔ လုပ္ငန္း ကြ်မ္းက်င္သူ
ေတြ ဝင္မလာျခင္း (ေနရာ မေပးသျဖင့္)၊
- 14. 12
၃။ ေရနံ၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔၊ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ေရာင္းစားတဲ့ ဘဝမွာပဲ ရွိေနျခင္း၊
၄။ အစိုးရက အေျခခံလူတန္းစားေတြရဲ႕ ဘဝျမႇင့္တင္ေရးကို အထူးလုပ္ေဆာင္ေပမယ့္
လာဘ္စားမႈ ထူထပ္ျခင္း၊ အာဏာအလြဲသံုးမႈ ျပည့္ႏွက္ျခင္း၊ ေငြေၾကးဘ႑ာ အရင္းအျမစ္ေတြ
ျဖဳန္းတီးတာေၾကာင့္ လူထုဘဝဟာ ထင္သေလာက္ မျမင့္တက္ျခင္း၊
၅။ ကုမၸဏီႀကီးေတြ၊ သူေ႒းႀကီးေတြက အခြန္ေရွာင္ႏိုင္ၿပီး၊ သာမန္လူမ်ားစုက အခြန္ေပးရျခင္း၊
(ျခစား အစိုးရေၾကာင့္ အခြန္စနစ္ဟာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ မရွိျခင္း)
၆။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ အဓိကက်တဲ့ ဥပေဒစုိးမိုးမႈမွာ လူမွန္ေနရာမွန္ မရွိတဲ့အတြက္
အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံကိုပင္ မီဖို႔ မလြယ္ကူျခင္း၊ (လူသားအရင္းအျမစ္
(Human Resource) ကို ေကာင္းမြန္စြာ အသံုးမခ်ႏိုင္ျခင္း၊ တလြဲမ်ဳိးခ်စ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ CVP
ကသာ အာဏာပိုင္စိုး စီးနင္းအုပ္ခ်ဳပ္ထားျခင္း) … စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္လည္း ဆင္ျခင္စဥ္းစားဖြယ္ သင္ခန္းစာပါ။
ျမန္မာ-ဗီယက္နမ္ ဆက္ဆံေရး အစျပဳျခင္း
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တေယာက္ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ကေမၻာဒီယားဆီ ခရီးလွည့္အၿပီး၊ ဗီယက္နမ္ေတြ
ျမန္မာျပည္ဆီ ဝင္လာမစဲ ေရာက္ပါေတာ့မယ္။ သူတို႔ေတြက ေစ်းခ်ဳိခ်ဳိနဲ႔ ဝယ္ယူႏုိင္မယ့္ ျမန္မာ့
ကုန္ၾကမ္းေတြအေပၚ မ်က္စိက်ေနတာပါ။
က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ကုန္ေခ်ာစက္႐ံုေတြ အင္တုိက္အားတိုက္ အျမန္ဆံုး ခင္းက်င္း ေဆာက္လုပ္
ရမယ့္ အခ်ိန္ပါ။ ဒီအခ်ိန္မ်ဳိးမွာ ကုန္ၾကမ္းေတြကို အိတ္သြန္ဖာေမွာက္ ခ်ေရာင္းမယ့္
ႏွစ္ရွည္စာခ်ဳပ္ေတြ လက္လြန္ေျခလြန္ မခ်ဳပ္မိဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံထဲမွာပဲ
ကုန္ေခ်ာစက္႐ံုေတြ ျဖစ္တည္လာဖို႔ ဗီယက္နမ္က ဘာမွ မကူႏိုင္ပါဘူး။ ဗီယက္နမ္
ကိုယ္တိုင္က စားေသာက္ကုန္ေခ်ာေတြကို ထိုင္းႏိုင္ငံကေနပဲ မွာယူတင္သြင္းေနရပါတယ္။
- 15. 13
စင္ကာပူကေန ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံ ဟိုခ်ီမင္းၿမိဳ႕ကို သြားမွာမို႔ အင္တာနက္ကေန လက္မွတ္ဝယ္ဖို႔
ဘတ္ဂ်က္ ေလေၾကာင္းလိုင္းေတြ ၾကည့္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တေန႔ကို စင္ကာပူ–ဟိုခ်ီမင္း ေလယာဥ္
အစီးေပါင္း ၁၅ စီး ထြက္ပါတယ္။ လူ ၁ဝဝ ေက်ာ္ဆန္႔တဲ့ ဘိုးရင္း ၃ဝဝ ေလယာဥ္ေလးေတြပါ။
လက္မွတ္ခက အသြားမွာ စင္ကာပူေဒၚလာ ၅ဝ နဲ႔ အျပန္မွာလည္း ၅ဝ ေလာက္ က်သင့္
ပါတယ္။ ေစ်းခ်ဳိလွသလို၊ အသြားအလာလုပ္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။ လူ ၃ဝဝ ေက်ာ္ဆန္႔တဲ့
အဲယားဘတ္စ္ ေလယာဥ္ႀကီးေတြလည္း ေဖာျခင္းေသာျခင္းပါ။ ဗီယက္နမ္ဗီဇာ ေလွ်ာက္ရတာ
လြယ္မွလြယ္ပါပဲ။ ေအးဂ်င့္နဲ႔ေလွ်ာက္ရင္ ၅ ရက္ဆို ရပါၿပီ။
ဟိုခ်ီမင္း ေလဆိပ္ အေရာက္ ျမင္လိုက္ရတာက တကယ့္ကို အယ္စတုံ ေလဆိပ္ႀကီးပါ။ ဒါေပမဲ့
ေလဆိပ္ အျပင္ဘက္ ထြက္လိုက္တာနဲ႔ ရန္ကုန္ေလဆိပ္လိုပဲ ငေျမာက္ငေျခာက္ေလး
ျဖစ္သြားတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရန္ကုန္ေလဆိပ္လိုပဲ အငွားတကၠစီေတြနဲ႔ ကားငယ္ေတြကျဖင့္
႐ႈပ္ယွက္ခတ္ ေနတာပါပဲ။ ကားသမားေတြကလည္း အမ်ားအားျဖင့္ ဗီယက္နမ္စကားပဲ
ေျပာတတ္ပါတယ္။ ေလဆိပ္အထြက္ ဆိုင္ကယ္မ်ားစြာ တဝီဝီ ေမာင္းႏွင္ေနတာ ေတြ႔ျပန္ေတာ့
မႏၱေလးၿမိဳ႕နဲ႔ ပိုတူေနျပန္ေရာ။
ေလဆိပ္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးကုိ ျဖတ္ေက်ာ္ရာမွာ White Card ဝိႈက္ကဒ္ (ျပည္ဝင္ခြင့္စာရြက္)
ျဖည့္စရာေတာင္ မလိုဘူး။ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ Passport ကို နံပါတ္ႏွိပ္လိုက္တာနဲ႔
က်ေနာ့္ဓာတ္ပံုနဲ႔ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြ ကြန္ျပဴတာမွာ ေပၚလာတယ္။ Passport နဲ႔
ကြန္ျပဴတာပါ အခ်က္ေတြကို တိုက္စစ္ၿပီးေနာက္ ဘယ္ေလာက္ေနမလဲ ေမးတာေၾကာင့္ ၃
လလို႔ ေျဖလိုက္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ တံဆိပ္တံုးထုၿပီး ၃ လ ေနထိုင္ခြင့္ ေရးေပးတယ္။ အလုပ္လုပ္ဖို႔
လာတဲ့ ဗီဇာျဖစ္တာေၾကာင့္ ၃ လ ေပးလိုက္ျခင္းပါ။ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ တိုးရစ္အျဖစ္
လာရင္ေတာ့ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြ ဗီဇာမလိုပါဘူး။ ျမန္မာကိုေတာ့ ဗီဇာမလို Visa free
မေပးေသးပါဘူး။ ျမန္မာတိုးရစ္ေတြ အခုမလာႏိုင္ေသးေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဝင္လာမွာပါ။
ဘာပဲျဖစ္ေစ .. ဆိုင္ဂံု တျဖစ္လဲ ဟုိခ်ီမင္းၿမိဳ႕ ပတ္ဝန္းက်င္မွာေတာ့ ဘဏ္ေတြ၊
- 16. 14
ေအတီအမ္ေတြ၊ ေရွာ့ပင္စင္တာေတြ .. စံုစံုေစ့ေစ့၊ စိုစုိေျပေျပနဲ႔မို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထက္
အတုိင္းထက္အလြန္ သာလြန္ေနတာ မ်က္ဝါးထင္ထင္ပါ။ မထည့္မျဖစ္ ထည့္ေျပာရဦးမွာက
ဗီယက္နမ္ အင္တာနက္က အလြန္ျမန္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ Unlimited အင္တာနက္လိုင္း
တပ္ဆင္မယ္၊ ခ်ိတ္သြယ္မယ္ဆိုရင္ တလမွာ ကန္ေဒၚလာ ၂၅ ေဒၚလာေလာက္ပဲ
က်ပါလိမ့္မယ္။ သူ႔ေနရာမွာ သူ႔ဝင္ေငြ သူ႔အေျခအေနအရ ေစ်းခ်ဳိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က
ေစ်းႀကီးလြန္းတဲ့ အင္တာေႏွး ကေတာ့ အမီလိုက္ဖို႔ ဘယ္လြယ္ပါ့မလိမ့္။
၂၁-ေမ-၂ဝ၁၂
ျပည္ေတာ္ဝင္ေရး
- 17. 15
ျမန္မာျပည္ ျပန္ၿပီး ရင္းႏွီးခ်င္တယ္၊ လုပ္ငန္းထူေထာင္မယ္၊ စီးပြားေရးလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ အသံေတြ
က်ယ္ေလာင္ က်ယ္ေလာင္ ၾကားေနရတယ္။ မလုပ္သင့္ေပမယ့္ ေခါင္းသိပ္မစားရဘဲ
လြယ္လင့္တကူ လုပ္ႏုိင္တဲ့ ေငြတိုးေခ်းအလုပ္ လုပ္လိုသူ ေရႊျမန္မာမ်ားစြာ ေတြေဝေခါင္းခဲခ်ိန္၊
စဥ္းစားခန္း ဝင္ခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ပမွာ အဆင္ေျပေနသူအမ်ားစုေတာ့ ျပည္ေတာ္ျပန္ေရး
ေတြးခ်ိန္ ေငးခ်ိန္ေတာင္ အရနည္းပါတယ္။ လုပ္ငန္းတခု ေအာင္ျမင္လာရင္ ယားလို႔ေတာင္
ကုတ္ဖို႔ အခ်ိန္မရတဲ့ၾကားထဲ မေသခ်ာတဲ့ ျပည္ေတာ္ျပန္ စီးပြားေရးကို စဥ္းစားဖို႔အေရး
ခပ္ေဝးေဝးပါ။ ျပည္ပမွာ ခရီးဆက္ေရးက ဖူလံုေနၿပီ၊ အဆင္ေျပေနၿပီပဲ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ေတြ
အဖို႔ေတာ့ ျမန္မာျပည္သားမ်ားကို ဆင္းရဲတြင္းမွ လြတ္ကင္းေစလိုတဲ့ ပညာေရး၊ လူမႈေရး
လုပ္ငန္းမ်ားမွာပဲ တႏိုင္တပိုင္ ကူညီခ်င္ၾကပါတယ္။ ဥပမာ – ကုလသမဂၢ အေထြေထြ
အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးသန္႔ရဲ႕ ေျမးျဖစ္သူ (ဦး)သန္႔ျမင့္ဦး၊ HTC မွာ CEO ျဖစ္တဲ့ မႏၲေလးသား
ဦးဝင္းသန္း ေခၚ မစၥတာပီတာခ်ဴး စတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ေတြေတာင္ ျမန္မာျပည္မွာ ေငြရွာဖို႔
မဟုတ္ဘဲ၊ ကူညီဖို႔ လာေရာက္ၾကသူေတြပါ။ သံေယာဇဥ္ အမွ်င္အတန္းေတြနဲ႔မို႔ ရွင္ခန္း
ဘယ္သူျဖတ္ပါ့မလဲေပါ့။
ျပည္ေတာ္ျပန္လိုပါက အႀကံတခုေတာ့ ေပးခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္တေယာက္ထဲ အတတ္ပညာ၊
ေငြအရင္းအႏွီးေတြနဲ႔ ျပန္မယ့္အစား၊ ျပည္ပမွာ ဝါသနာတူ အစုအဖြဲ႔အေျခခံနဲ႔ သြားသင့္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းေန ျမန္မာေတြကို အသံုးခ်မယ့္ အႀကံနဲ႔ သြားမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ပဲ ႏွာႏွပ္ခံရပါလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္ ျပည္ပကုမၸဏီေတြ ျမန္မာျပည္ထဲ ဝင္လုပ္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ပဲ
သြားၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းေန ျမန္မာေတြနဲ႔ မဖက္စပ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ စပ္တူလုပ္ငန္းလုပ္ရင္
တဦးဦးက ေမာင္ပိုင္စီးသြားတတ္တာမ်ဳိး ၾကားရေလ့ရွိလို႔ပါပဲ။
- 18. 16
ႏိုင္ငံအတြက္ ႏိုင္ငံျခားေငြ ရွာေဖြျခင္းအေၾကာင္း
FDI Foreign Investment ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုရင္ လူၿပိန္းအေတြးအရ
သူေ႒းႏိုင္ငံေတြက ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြဆီ လာေရာက္ရင္း ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတယ္လို႔ ထင္မိပါမယ္။
တကယ္မွာေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ပါဘူး။ ကမၻာ့ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အမ်ားဆံုးရတဲ့
ႏိုင္ငံဟာ သူေ႒းႏိုင္ငံေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ဟာ ထိပ္ဆံုးေနရာ Top အဆင့္ကို
ရယူထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုတာ မရွိရင္ အဲဒီႏိုင္ငံေတာ့
မလြယ္ေတာ့ဘူးလို႔ပဲ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုးဆိုတဲ့ အေမရိကန္ကို ႏိုင္ငံျခားက
ကုမၸဏီေတြ လာေရာက္ရင္းႏွီးဆဲပါပဲ။ ဝီကီ ဖြင့္ၾကည့္တဲ့အခါ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ
အမ်ားဆံုးရတဲ့ နံပါတ္အစဥ္လိုက္ ႏိုင္ငံေတြဟာ အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္၊ အဂၤလိပ္၊ ဂ်ာမဏီ၊
ေဟာင္ေကာင္ (တ႐ုတ္ျပည္ တိုက္႐ိုက္မလာလိုသူမ်ား ေဟာင္ေကာင္မွတဆင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ
ပါတယ္)၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ နယ္သာလန္၊ စပိန္၊ တ႐ုတ္ .. စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူက
အဆင့္ ၁၇ မွာရွိၿပီး၊ ဂ်ပန္က အဆင့္ ၂ဝ၊ ထိုင္းက ၂၈ အဆင့္၊ သူ႔ေနာက္ကပ္လ်က္က
ေတာင္ကိုးရီးယား၊ အင္ဒိုနီးရွားက် အဆင့္ ၄၁၊ ဗီယက္နမ္ကေတာ့ အဆင့္ ၄၃ ပါ။
ကိုးကား: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_received_FDI
မိမိေငြကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ဆိုေတာ့ ဥပေဒစိုးမိုးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာပဲ ရင္းႏွီးလိုတာ သဘာဝ
က်ပါတယ္။ အာဏာရွိတိုင္း အႏိုင္က်င့္၊ အာဏာအလြဲသံုးတဲ့ အာဏာရွင္ ႏိုင္ငံေတြ၊ ပါးစပ္
ဥပေဒေတြနဲ႔ တုပ္ေႏွာင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ဘယ္သူကမွ ရင္းႏွီးလိုမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္
ဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ အဓိကတာဝန္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဥပေဒ စိုးမိုးေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူကိုယ္တိုင္က ဥပေဒအတိုင္း လိုက္နာတတ္ရမယ္၊ နာခံ
တတ္ရပါမယ္။ အစိုးရလုပ္သူေတြရဲ႕ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြ၊ နီးစပ္နီးကပ္သူေတြက
စီးပြားေရးသမား မဟုတ္ေလ၊ ေကာင္းေလပါပဲ။ အခုေခတ္က စီးပြားေရးလုပ္မွ ဝင္ေငြ
- 19. 17
ေကာင္းတာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ လခစားလုပ္ရင္လည္း CEO၊ ဒါ႐ိုက္တာ၊ မန္ေနဂ်ာေတြ …
စသူေတြ လစာေကာင္းပါတယ္။ လစာနဲ႔ မွန္ကန္သင့္ျမတ္စြာ လုပ္ကိုင္သူေတြ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲပါမွ
ဥပေဒ စိုးမိုးမွာပါ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ လာဘ္မစားသူေတြ၊ အာဏာအလြဲသံုးစား မလုပ္သူေတြ
အစိုးရ လုပ္ပါမွ ဥပေဒစိုးမိုးပါမယ္။
ငယ္ငယ္တုန္းက ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ထဲပါတဲ့ ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္ရဲ႕ ကဗ်ာတပုဒ္မွာ “သူ႔ေျမမွာ
ျဖဴျပာပြင့္ရင္ျဖင့္၊ ငါ့ေျမမွာ နီဝါတင့္ရမေပါ့” ေရးထားပါတယ္။ အဲဒီ FDI ထိပ္တန္းေရာက္
ႏိုင္ငံေတြမွာမွ စင္ကာပူကို သြားမယွဥ္ေစခ်င္ပါ။ စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာေတြဟာ စင္ကာပူက
ဒီလို၊ စင္ကာပူမွာ ဟိုလို စသျဖင့္ ႏႈိင္းႏႈိင္းယွဥ္ယွဥ္ ဆိုခ်င္ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာပဲ
ယွဥ္ႏိုင္မွာပါ။ အမ်ားစုေနရာေတြမွာ (အထူးသျဖင့္ ဥပေဒမ်ားမွာ) ယွဥ္လို႔ မရပါဘူး။ မေလးရွား
ေတာင္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ယွဥ္လို႔မရပါ။ ယွဥ္သင့္တဲ့ ႏိုင္ငံကေတာ့ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ထိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။
လွ်ပ္စစ္မလံုေလာက္မႈ ျပႆနာ
၂ဝ၁၂ ေမလမွာ ျမန္မာျပည္လွ်ပ္စစ္မလံုေလာက္မႈကို ဖေယာင္တိုင္ထြန္း ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။
လွ်ပ္စစ္သံုးစြဲမႈကိုၾကည့္ရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံက တႏွစ္ consuဝmption 131 billion KWh,
မေလးရွားက် 93 billion KWh, ဗီယက္နမ္က 101 billion KWh ရွိၿပီး၊ ျမန္မာကေတာ့ 4
billion KWh ပဲ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဟာ ဆင္းရဲသားႏိုင္ငံဆိုတာ မေမ့သင့္ပါဘူး။ သဘာဝ
ဓာတ္ေငြ႔ေတြ တရေဟာထြက္တယ္ဆိုၿပီး ဓာတ္ေငြ႔ကေန လွ်ပ္စစ္ထုတ္ရင္ ေစ်းခ်ဳိမယ္ မထင္
ေစလိုပါ။ လွ်ပ္စစ္ေစ်းဟာ ေစ်းႀကီးလွပါတယ္။
သယံဇာတႂကြယ္ဝမႈကို ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ဓာတ္ေငြ႔ထြက္ႏႈန္းမွာ အိမ္နီးခ်င္းထိုင္းက 20 billion cu
m, မေလးရွားက 66 billion cu m နဲ႔ ဗီယက္နမ္က 7.8 billion cu m ထြက္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္က တႏွစ္မွာ ဓာတ္ေငြ႔ 11 billion cu m ထြက္တဲ့အတြက္ ဗီယက္နမ္ထက္ေတာ့
သာပါတယ္။ ေရနံဘယ္ေလာက္ထြက္သလဲ ယွဥ္ၾကည့္ရင္ ထိုင္းက တႏွစ္ကို ေရနံစည္ေပါင္း
- 20. 18
406,000 barrels, မေလးရွားက တေန႔ကို ေရနံစည္ 716,000 barrels , ဗီယက္နမ္က
304,000 barrels ထြက္ၿပီး၊ က်ေနာ္တို႔က 21,000 barrels ပါ။ နည္းနည္းပဲ ထြက္ပါတယ္။
ေရနံ၊ ဓာတ္ေငြ႔ သယံဇာတထြက္မႈကို ၾကည့္ရင္ ျမန္မာျပည္ဟာ ထိုင္း၊ မေလးရွားနဲ႔
ဗီယက္နမ္ကို မမီပါဘူး။
ကုန္ကုန္ ေျပာရရင္၊ လွ်ပ္စစ္မီး ထြန္း႐ုံေလာက္ပဲ ထုတ္လုပ္မယ္ဆိုရင္၊ နည္းနည္းေလးပါပဲ။
၂ဝ၁၂ ေမလ ၃၁ ရက္၊ အစိုးရသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္လို ပုဂၢလိကကုိပဲ ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ လိုင္စင္
ခ်ေပးလိုက္ရင္ ၿပီးတာပါပဲ။ အစုိးရက ေရာင္းရေငြရဲ႕ ရာႏႈန္းတခုကို အခြန္ေကာက္ေပါ့။ အဲ ..
စက္မႈ လုပ္ငန္းသံုး ဆိုရင္ေတာ့ မီးထြန္းတာထက္ အဆေပါင္း ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး လွ်ပ္စစ္သံုးရမွာမို႔
ပုဂၢလိက မထုတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ကုမၸဏီႀကီးေတြ (သို႔မဟုတ္) အစိုးရကိုယ္တိုင္ ထုတ္မွ ရပါမယ္။
သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔သံုး လွ်ပ္စစ္ထုတ္ရင္ သမား႐ိုးက် ဘြိဳင္လာ၊ ေရေႏြးေငြ႔တာဘိုင္ဆိုရင္
အေမရိကားမွာ 1MWh အတြက္ ၆၆ ေဒၚလာ ကုန္က်ၿပီး၊ ဂတ္စ္တာဘိုင္သံုးရင္ ၂ ဆ
ပိုကုန္ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ပါေစ - လွ်ပ္စစ္ထုတ္ေရာင္းစားတဲ့ လုပ္ငန္းကလည္း အျမတ္အစြန္း
အမ်ားႀကီး မရေတာင္ ဘဏ္တိုးႏႈန္း ၈ ရာႏႈန္းထက္ ၿမိဳးၿမိဳးျမက္ျမက္ေလး ပိုျမတ္ေလေတာ့
(လာပ္စားမႈမရွိရင္) ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္သူေတြ ရွိပါတယ္။
ကိုရီးယားနဲ႔ စင္ကာပူတို႔ အႏွစ္ ၄ဝ အတြင္း ကမၻာ့ထိပ္တန္းေရာက္သြားတာ သယံဇာတေၾကာင့္
မဟုတ္ပါဘူး။ လူသားအရင္းအျမစ္ Human Resource ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္ေနစိတ္ထား
ေျပာင္းလဲဖို႔က အေတာ္ႀကီးကို အဓိကက်ပါတယ္။ တကယ္လို႔ စင္ကာပူလိုပဲ ျမန္မာျပည္က
လွ်ပ္စစ္ အလံုအေလာက္ ထုတ္ႏိုင္ရင္လည္း ဝင္ေငြမရွိရင္ေတာ့ မသံုးစြဲႏိုင္ပါဘူး။ (CIA
Factbook)
- 21. 19
ႏိုင္ငံျခားေငြ ရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္း - FDI ဥပမာ
ထိုင္းႏိုင္ငံက အရမ္းတိုးတက္ေနေတာ့ ခိုင္းႏိႈင္းလို႔ သိပ္မေကာင္းတဲ့အတြက္ ဗီယက္နမ္ကိုပဲ
တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ သူတို႔ေတြ လာတယ္၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတယ္ဆိုတာ အျမတ္အစြန္း ရလိုလို႔ပါ။
ဗီယက္နမ္ရဲ႕ ေစ်းခ်ဳိခ်ဳိ လုပ္အားခ၊ ျမန္ဆန္သြက္လက္တဲ့ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္၊ ႏိုင္ငံျခား
သားေတြ ေနေရးထိုင္ေရး အဆင္ေျပေျပ ရွိတာေတြေၾကာင့္ လိုလိုခ်င္ခ်င္ လာခ်င္ၾကေပမယ့္
ၿခံဳငံု ၾကည့္လိုက္ရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြကပဲ သိုက္သိုက္ဝန္းဝန္း
လာေရာက္ ရင္းႏွီးၾကတာ ေတြ႔ရပါမယ္။
အႏွစ္ ၂ဝ ကာလအတြင္း ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ၾကည့္ၾကည့္ရင္ အံ့ၾသစရာကေတာ့
စုစုေပါင္း ၁၉၂ ဘီလ်ံ (ကန္ေဒၚလာ) မွာ အာရွတိုက္ ႏိုင္ငံေတြဆီက ၆ဝ ရာႏႈန္း ဝင္ေရာက္
- 22. 20
ရင္းႏွီးၾကတာပါ။ အေမရိကန္နဲ႔ အဂၤလိပ္က ၁၅ ရာႏႈန္းေလာက္နဲ႔ တ႐ုတ္က ၁.၇ ရာႏႈန္းပါပဲ။
အထက္ပါပံုအရ .. အေနာက္ႏိုင္ငံ ကုမၸဏီေတြဟာ တိုက္႐ုိက္မလာၾကဘဲ၊ ေဒသအနီးတဝိုက္ရွိ
ႏုိင္ငံေတြမွာ အေျခက်ေနတဲ့ သူတို႔ကုမၸဏီေတြကတဆင့္ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံပါတယ္။
အထက္က ပံုကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ ဗီယက္နမ္ကို လာေရာက္ရင္းႏွီးသူ ၁၈ ရာႏႈန္းပဲ Joint
Venture (ဖက္စပ္လုပ္ငန္း) ျဖစ္ပါတယ္။ ၇၈ ရာႏႈန္းဟာ ဘယ္သူနဲ႔မွ မေပါင္းဘဲ
စီးပြားလာလုပ္ပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္မယ္ဆိုရင္ တေယာက္ထဲပဲ လုပ္မယ္။
ေပါင္းမလုပ္ဘူး .. ရႈပ္႐ႈပ္ယွက္ယွက္ မျဖစ္ခ်င္တဲ့ သေဘာပါ။
- 23. 21
ဗီယက္နမ္မွာ FDI လာေရာက္ရင္းႏွီးတဲ့ လုပ္ငန္းေတြထဲမွာ Processing Industry ဆိုတဲ့
ကုန္ၾကမ္း ကေန၊ ကုန္ေခ်ာေျပာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာက အမ်ားဆံုးရင္းႏွီးၾကတာပါ။ အလုပ္
သမားခက ေစ်းခ်ဳိတာေၾကာင့္ အဆင့္နိမ့္ အလုပ္သမားမ်ားစြာ လိုအပ္တဲ့ ကုန္ထုတ္
လုပ္ငန္းမ်ားစြာ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကပါတယ္။ ကိုးကား - http:// www. Vietp
artners.com/Statistic-fdi.htm
ဗီယက္နမ္ကို ဥပမာေပးရတာက ႏိုင္ငံျခားေငြ ရေအာင္ရွာႏိုင္တဲ့ ေနရာမွာ ေတာ္တဲ့အတြက္
ျဖစ္ပါတယ္။ ညံ့တာကေတာ့ ရလာတဲ့ေငြကို တိုးပြား၊ အက်ဳိးမ်ားေအာင္ မသံုးႏိုင္ျခင္းပါပဲ။
တပါတီစနစ္၊ ဆိုရွယ္လစ္ေတြက တိုးပြားေအာင္လည္း မလုပ္ႏိုင္၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ လူသား
အရင္းအျမစ္ Human Resource တိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးျခင္း (ဥပမာ – ဗီယက္နမ္ ပညာေရး
စနစ္ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၿပီး ၁၈ ႏွစ္ၾကာတဲ့ အခုအခ်ိန္တိုင္ေအာင္ ပံုမလာပန္းမလာ ပံုစံသာ
ျဖစ္လို႔ သိပ္မတိုးတက္ပါဘူး)၊ လုပ္ငန္းဌာနယႏၱယားေတြမွာ လူမွန္ေနရာမွန္ ဟန္ခ်က္ညီညီ
- 24. 22
ခ်မထားတဲ့ အျပင္ အာဏာရ တပါတီက ဒီမိုကရက္ေတြကုိ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲ အဝင္မခံရဲ
တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
(မွတ္ခ်က္။ ေလာေလာဆယ္ ဗီယက္နမ္က ျမန္မာထက္ အျပတ္အသတ္ သာလြန္ေနတာကို
ေရႊဗမာမ်ား မေမ့သင့္ပါ။ ျမန္မာအစိုးရဟာ စီးပြားအင္အားႀကီးတဲ့ ထိုင္းနဲ႔ စင္ကာပူမွတဆင့္
စီးပြားလုပ္ေဆာင္ဖို႔ လမ္းမ်ားေနပါတယ္။ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ကုန္ကူးသန္းဖို႔ေတာ့
ေဝးလာေဝးပါေသးတယ္။)
ႏိုင္ငံျခားေငြမ်ား ဘယ္ေနရာမွာ သံုးမလဲ
ခရစ္ယာန္က်မ္းစာအုပ္အရ “မိမိရထားေသာ တရားေဒသနာမ်ားကို သိုေလွာင္မထားဘဲ
တိုးတက္ မ်ားျပား၊ ႀကီးထြားေစရန္ ခြက္ ၅ဝ၊ ခြက္၂ဝ၊ ခြက္ ၁ဝ ဥပမာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္”
(ရွင္မႆဲ ၂၅)။ ရလာတဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြေတြကို တိုးပြားမ်ားျပားလာရေလေအာင္ ကိုယ္တိုင္
မလုပ္ႏိုင္ရင္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္သူေတြထံ ယံုၾကည္အပ္ႏွံ၊ တိုးပြားေစရပါတယ္။ ေငြရွာေတာ္ေပမယ့္
အသံုးက မတတ္၊ တိုးပြားေအာင္လည္း မလုပ္ႏုိင္ဆိုတဲ့ သေဘာပါ။ တနည္းအားျဖင့္
အျဖဳန္းမ်ား တယ္လို႔ ဆိုႏုိင္မလားပဲ။ ရွာရွာသမွ် ေငြေတြမွာ အိမ္ဝယ္ထားတာတခုပဲ တိုးပြားမႈ
ရွိပါတယ္။ ဒီ့ထက္ပိုၿပီး တိုးပြားဖို႔ ေနေနသာသာပါ။ ေျမႀကီးထဲ ျမႇဳပ္ထားျပန္ေတာ့လည္း
ဆုတ္ယုတ္ မႈမ်ဳိးပါပဲ။ ေရႊဝယ္ထားၾက၊ အိမ္ဝယ္ထားၾကတာ မေကာင္းဘူးလို႔ေတာ့
မဟုတ္ပါဘူး။ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းက တိုးပြားေအာင္ လုပ္ႏိုင္သူေတြဆီ အပ္ထားရပါမယ္။
ဘဏ္ကိုပဲ ယံုရင္ေတာ့ ဘဏ္မွာပဲ အပ္တာေပါ့ေလ။
ဥပမာအျဖစ္ ေျပာရရင္ေတာ့ အခုေခတ္ ဂ်ာမဏီ၊ ဂ်ပန္နဲ႔ စင္ကာပူတို႔ကို နမူနာယူရပါမယ္။
ရလာတဲ့ေငြကို တိုးပြားေအာင္လုပ္တဲ့ နည္းလမ္းကို သူတို႔ဆီကေန သင္ယူရပါလိမ့္မယ္။ နံပါတ္
၁ ကေတာ့ ျပည္သူေတြလက္ထဲ ေရာက္လာတဲ့ လုပ္အားခေငြေတြကို အစိုးရက
စုေဆာင္းေပးပါတယ္။ စင္ကာပူ CPF system, ဂ်ပန္၊ ဂ်ာမဏီ Retirement Fund
(အၿငိမ္းစားရံပံုေငြ) ေတြ မစုမေနရ စုေဆာင္းေစပါတယ္။ အေမရိကားမွာ Social Security
- 25. 23
(ဆိုရွယ္စီၾကဴရတီ) ပံုစံပါပဲ။ အဲဒီ ရလာတဲ့ေငြကို အစိုးရက အျမတ္အစြန္းထြက္တဲ့
လုပ္ငန္းေတြမွာ ျပန္ရင္းႏွီးၿပီး၊ စီးပြားေရးသမားမဟုတ္တဲ့ Nationalist, Educated
(အမ်ဳိးသားစိတ္ရွိသူ၊ ပညာတတ္) ေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္ေစပါတယ္။ လူရွာလို႔မွ မရရင္ေတာ့
ႏိုင္ငံျခားက လူေတာ္လူေကာင္းေတြကို လစာေကာင္းေပးၿပီး၊ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခိုင္းပါတယ္။
ၿပီးေတာ့မွ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြကို ေခြ်တာသံုးစြဲေရး ပညာေပးရပါတယ္။ ဘယ္လြယ္ပါမလဲ။
အဓိကေတာ့ အစိုးရက လူမွန္၊ ေနရာမွန္ ခန္႔အပ္ခန္႔ထားႏိုင္ပါမွ ရလာတဲ့ FDI လို
ႏိုင္ငံျခားေငြေတြဟာ တိုးပြားလာပါမယ္။ အဲဒီေငြနဲ႔ပဲ Human Resource (skill development)
and Education (လူသားအရင္းအျမစ္နဲ႔ ပညာေရး) ေတြမွာ အဆင့္မီေအာင္ လုပ္ရပါတယ္။
အခုလို အေရးလြယ္ေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ စာေရးသူလည္း မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္က
လက္ရွိ ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ အာဏာရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ တညီတညြတ္ထဲ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရင္ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ အေရးပါတဲ့
လမ္းစပါပဲ။
ျမန္မာကေတာ့ ဗီယက္နမ္ကို လိုက္မီဖို႔က အမ်ားႀကီး လိုေနေသးေပမယ့္ အစိုးရဆိုသူေတြက
ပါတီစြဲ၊ လူမ်ဳိးစြဲ၊ စစ္တပ္စြဲ မရွိဘဲ တကယ္ပဲ ညီညြတ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ခဏပန္းအတြင္း
ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ ဗီယက္နမ္အထက္ ေက်ာ္တက္သြားႏိုင္ပါတယ္။
ျပည္ပေရာက္ ေရႊျမန္မာေတြရဲ႕ စုထားေဆာင္းထားတဲ့ ေခြၽးႏွဲစာ အထုပ္အထည္ေတြကို ကိုယ့္
တုိင္းျပည္ထဲမွာ FDI အျဖစ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ အခ်ိန္က်ပါၿပီလား။ အေရးတႀကီး စဥ္းစားရမယ့္
အေရး ကိစၥပါပဲ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ Attitude (စိတ္ေနစိတ္ထား) လည္း တကယ္ပဲ
ေျပာင္းလဲတဲ့အခါ Dream GDP & Norminal GDP per capital (တဦးခ်င္းရဲ႕ စိတ္ကူးယဥ္
GDP နဲ႔ ပံုမွန္ GDP) ဟာ တိုးတက္လာပါလိမ့္မယ္။
၅-ဇြန္-၂ဝ၁၂
- 26. 24
ေအာက္ပါ အဂၤလိပ္ေဆာင္းပါး၂ ခုကို ဆက္လက္ဖတ္ေစလိုပါတယ္။
http://blog.nationmultimedia.com/witmone/2012/05/29/entry-1
ျမန္မာအလုပ္သမား ဆႏၵျပမႈမ်ား
၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္း လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလံုေလာက္မႈ၊ အလုပ္သမားမ်ား လုပ္ခလစာ
ျပႆနာ၊ ရခုိင္ အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္မွ တရားမဝင္ လာေရာက္သူမ်ားအၾကား
အဓိက႐ုန္း စသည့္ လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရသစ္အဖို႔ ႀကံဳေတြ႔လိုက္ရသည္။ ရခိုင္
ျပည္နယ္ မၿငိမ္မသက္မႈမွာ စစ္တပ္က ဝင္ေရာက္ထိန္းသိမ္းရသျဖင့္ အလားအလာ
မေကာင္းပါ။ မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ထိုင္းမူဆလင္မ်ားအား စစ္တပ္မွ
အၾကမ္းဖက္၊ ဖမ္းဆီးရာတြင္ ကားတြင္းျပည့္က်ပ္ကာ အဖမ္းခံမ်ား ရာႏွင့္ခ်ီ၍ မြမ္းၾကပ္
- 27. 25
ေသဆံုးခဲ့ျခင္းကို သတိရမိသည္။ အၾကမ္းဖက္မႈကို အင္အားသံုးေျဖရွင္းျခင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာ
စံႏႈန္းအရ လက္မခံႏုိင္ေၾကာင္းကို ျမန္မအစိုးရသစ္ သိရွိၿပီးျဖစ္သည္။
လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလံုေလာက္မႈ
အစိုးရက လွ်ပ္စစ္မီး၊ ကန္ထ႐ိုက္တာမ်ားေခၚၿပီး ေဒသအစိုးရမ်ားျဖင့္ ေျဖရွင္းရန္ ႀကိဳးစားျခင္း
သည္ ေကာင္းမြန္ေသာ ေျဖရွင္းခ်က္ျဖစ္သည္။ လွ်ပ္စစ္မလံုေလာက္ျခင္းသည္ ဆင္းရဲေသာ
ႏိုင္ငံအတြက္ မထူးဆန္းပါ။ ကြ်ႏ္ုပ္ ေခတၱအလုပ္အကိုင္ရွိရာ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတြင္လည္း ညေန၊
ရပ္ကြက္ေစ်းကေလးတခုတြင္ လွ်ပ္စစ္မီး ပ်က္သြားေသာအခါ အေရာင္းဆိုင္
အားလံုးနီးပါးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႔ ဘက္ထရီမီးမ်ား ခ်က္ခ်င္း လင္းထိန္လာသည္ကို
ေတြ႔ရသည္။ ရပ္ကြက္ အိမ္ယာမ်ားအတြက္ လွ်ပ္စစ္မီးကိုလည္း ကန္ထ႐ိုက္မီးေပးေသာ
လုပ္ငန္း လိုင္စင္ရသူက လွ်ပ္စစ္ေရာင္းစားေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ကြၽန္ေတာ့္ မိဘမ်ား
ေနထိုင္ရာ ျမစ္ႀကီးနားသို႔ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္း အလည္ျပန္သြားရာ၊ ရပ္ကြက္အိမ္မ်ားကို
၄ဝ ဝပ္ မီးလံုးတလံုးလွ်င္ ည ၇ နာရီမွ ၁ဝ နာရီအထိ ညစဥ္ လွ်ပ္စစ္မီးေရာင္းစားေနေသာ
ပုဂၢလိက လိုင္စင္ရ လုပ္ငန္းကိုလည္း သတိထားမိခဲ့သည္။ မီးထြန္း႐ံုမွ်ကို ေဒသခံ ရပ္ကြက္၊
ၿမိဳ႕နယ္ အာဏာပိုင္မ်ားက ေျဖရွင္းႏိုင္ေသာ္လည္း လိုင္စင္အတြက္ အာဏာပိုင္မ်ားကို လာဘ္
ေပးရျခင္း၊ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ သင့္တင့္သူမ်ားသာ လိုင္စင္ရရွိျခင္း၊ အာဏာပိုင္မ်ား မႀကိဳက္
လွ်င္ လိုင္စင္ျပဳတ္သြားႏိုင္ျခင္း၊ အာဏာပိုင္တဦး ျပဳတ္သြားလွ်င္ လိုင္စင္ရသူလည္း အတူျပဳတ္
သြားျခင္း စသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ဥပေဒစိုးမိုးမႈျဖင့္သာ (လူမွန္၊ ေနရာမွန္ အာဏာပိုင္
မ်ားျဖင့္သာ) လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေပမည္။
- 28. 26
အလုပ္သမားဆႏၵျပမႈမ်ား
အလုပ္ရွင္မွ ဝိသမစီးပြားလုပ္မႈမ်ားကို အလုပ္သမားမ်ားက အင္အားျပကာ လိုခ်င္တာ
ေတာင္းခံျခင္း ျဖစ္သည္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ဖမ္းခ်ဳပ္၊ အလုပ္ျဖဳတ္ ေျဖရွင္းျခင္းသည္လည္း
ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းႏွင့္ မကိုက္ညီေၾကာင္း အစိုးရသစ္ နားလည္ပါသည္။ လက္ရွိေျဖရွင္းေသာ
နည္းလမ္းမွာ အနိမ့္ဆံုးလစာေငြကို ေဒသအလိုက္ သတ္မွတ္ေပးသည့္ ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္
မည္ဟု ဆိုသည္။ အလုပ္သမား ဆႏၵျပမႈမရွိမွ အလုပ္သမားမ်ား ေပ်ာ္ရႊင္ၾကသည္ဟု
အၾကမ္းဖ်င္း ယူဆၾကသည္။ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားသည္ အလုပ္သမားေက်နပ္မႈကို အေလး
ထားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လာေရာက္ရင္းႏွီးမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတိုင္းသည္
အလုပ္သမား ဆႏၵျပမႈကို တရားမွ်တေသာ နည္းျဖင့္ ကာကြယ္ၾကရသည္။
ဗီယက္နမ္ အလုပ္သမားမ်ား
ျမန္မာထက္ ၁၈ ႏွစ္ ေစာၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့သည့္ ဗီယက္နမ္တြင္ ယခုအခါ လူထု၏
ပ်မ္းမွ်ဝင္ေငြမွာ ျမန္မာထက္ ၃ ဆမွ် ျမင့္မားသည္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဘီလ်ံေပါင္း ၂ဝဝ
ခန္႔ ရွိေသာေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္ ေပါမ်ားေနပါသည္။ သို႔ေသာ္ အေျခခံ အလုပ္သမားခမွာ
အလြန္နည္းပါးေနဆဲျဖစ္သည္။ အလုပ္ရွင္အတြက္ အဓိက အျမတ္အစြန္းမွာ အလုပ္သမား၏
လုပ္အားခကို ေခါင္းပံုျဖတ္ယူျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးမ်ား
(ဥပမာ .. အခ်ိန္ပိုဥပေဒ၊ ခြင့္ဥပေဒ၊ အလုပ္သမားေဆးကုသခြင့္) စသည့္ အေျခခံ
ကမၻာ့အလုပ္သမား စံႏႈန္းမ်ားကို အလုပ္ရွင္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈၾကသည္။ မထူးဆန္းလွပါ။
အလုပ္ရွင္သည္ ဝင္ေငြပဲ လိုခ်င္ၿပီး၊ အလုပ္သမားကို ေပးရမည့္ ဥစၥာဆိုလွ်င္ အလုပ္သံုး
ေဘာပင္၊ ခဲတံ၊ အလုပ္သမားအက်ႌကအစ မေပးခ်င္သည္မွာ မဆန္းလွပါ။ ဗီယက္နမ္တြင္
အလုပ္သမား မ်ားမ်ား ခန္႔ႏိုင္ေသာ Process Factory (ကုန္ၾကမ္းမွ ကုန္ေခ်ာေျပာင္းမႈ –
ဥပမာ၊ အထည္ခ်ဳပ္ စက္႐ံု၊ ဘိနပ္စက္႐ံု) မ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလာသျဖင့္
အလုပ္ကိုင္ေပါပါသည္။ အလုပ္သမား မ်ားလည္း ျမန္မာျပည္ကဲ့သို႔ လစာပဲၾကည့္သည္။
အလုပ္သမား အခြင့္အေရးမ်ား နားမလည္ ေသးပါ။
- 29. 27
အလုပ္ရွင္မ်ားက ထိုကဲ့သို႔ ေခါင္းပံုျဖတ္ျခင္းကို အလုပ္သမားမ်ားက အဆံုးသတ္မေတာ့
ဆႏၵျပနည္းျဖင့္သာ ေျဖရွင္းရသည္။ ထိုအခါက်မွ အစိုးရက ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္းလာေလ့ရွိသည္။
ဗီယက္နမ္မွာပင္ အလုပ္သမားမ်ားကို ပံုမွန္လစာေပးမႈ သိပ္မရွိလွပါ။ ပုတ္ျပတ္စနစ္ျဖင့္
အလုပ္လုပ္ရသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ေန႔စားအလုပ္သမားပံုစံ ျဖစ္သည္။
ေန႔စားဆိုေသာေၾကာင့္ အလုပ္မရွိလွ်င္လည္း တေန႔စာလုပ္ခရၿပီး၊ အလုပ္မရွိပါက
အလုပ္လာစရာ မလို၊ ပိုက္ဆံလည္း မရ .. မနိတ္လွပါေခ်။ ပိုဆိုးသည္မွာ အထူးသျဖင့္
ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္၊ ဥပမာ - သံေခ်ာင္းတေခ်ာင္းျဖတ္လွ်င္ .. မည္မွ်ေပးမည္၊
ယေန႔ ျဖတ္စရာ သံေခ်ာင္းမရွိလွ်င္ အလုပ္မရွိ၊ ပိုက္ဆံမရ .. ဆိုေသာ အလုပ္မ်ား ရွိေနပါသည္။
အလုပ္သမားမ်ား နစ္နာလွေပသည္။ ျမန္မာထက္ ၁၈ ႏွစ္ေစာၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့ေသာ
ဗီယက္နမ္တြင္ အေျခခံ အလုပ္သမားအဆင့္မွာ ေတာ္ေတာ္နိမ့္က်ေနေသးသည္ကို
ေတြ႔ရသျဖင့္ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္မ်ားအေနျဖင့္ ဗီယက္နမ္ကို
ဦးစြာလာေရာက္ ေလ့လာသြားမႈမွာ အေကာင္း၊ အဆိုး ပညာရပ္မ်ား ရရွိသြားမည္ဟု
ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။
ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္
တခုေတာ့ ရွိပါသည္။ Expat (ျပည္ပမွ လုပ္ငန္းကြ်မ္းက်င္သူ) လူတန္းစားတရပ္ ဗီယက္နမ္၊
တ႐ုတ္ စသည့္ ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ ရွိပါသည္။ ထိုလူတန္းစားကို ျမန္မာၿမိဳ႕ေနလူတန္းစား၊
ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာလူတန္းစားမ်ားက အၿမဲပင္ ၾကည့္ရႈအားက်ေလ့ရွိပါသည္။ ဥပမာ ..
ျမန္မာျပည္သို႔ အလည္ျပန္ေသာ ျမန္မာမ်ား ေျပာစကားတြင္ … ’’ဟာ .. ဟိုမွာ သိန္းကို
ေထာင္နဲ႔ခ်ီ လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီ။ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ သံုးႏိုင္လိုက္ၾကတာကြာ’’ … ဟူေသာ
အျမင္မ်ား ပါဝင္ေနၿပီး အားက်လ်က္ရွိသည္။ အခ်ဳိ႕ကလည္း ’’ငါတို႔ အေမရိကားမွာ
ဒီလုိလုပ္တယ္ကြ၊ တိုက်ဳိနဲ႔ေတာ့ ကြာမွကြာ။ စင္ကာပူမွာဆို ဒဏ္ေငြ႐ိုက္ပစ္လိုက္တယ္’’
စသျဖင့္ တိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားကို ႏိႈင္းၿပီး ေျပာဆိုၾကျပန္သည္။ ထိုသို႔ ေျပာဆိုေသာ
- 30. 28
လူတန္းစားမွာ ျမန္မာျပည္တြင္ အစိုးရ (အာဏာပိုင္) မလုပ္ဘဲ၊ စီးပြားေရးပဲ လုပ္သင့္ပါသည္။
အင္တာနက္ www.expat.vn တြင္ ဝင္ၾကည့္ပါ။ ထိုလူတန္းစားမ်ား (ေငြသံုးႏိုင္သူမ်ား)
အတြက္ ဗီယက္နမ္တြင္ ေနထိုင္သြားလာမႈမ်ားကို ဖတ္ႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္လည္း မၾကာမီ
www.expat.mm ေပၚလာပါမည္။ ကြာျခားသည္မွာ ဗီယက္နမ္မ်ားသည္ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားကဲ့သို႔
အသားရည္လတ္ၿပီး၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအားလံုးမွာ ေဘာင္းဘီ (တ႐ုပ္ပံုစံ) ဝတ္ၾကသည္။
ျမန္မာမ်ားမွာ ထမီ၊ ပုဆိုး ဝတ္ေနဆဲမွ (ထိုင္းႏိုင္ငံ ၁၉၅ဝ စတိုင္) ျဖစ္ေနသည္။ စံနမူနာအျဖစ္
ႏိုင္ငံျခားမွ ေကာင္းေသာ အခ်က္မ်ားကို၊ နားလည္ရန္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ (အာဏာပိုင္မ်ား) ႏိုင္ငံျခား
မ်ားမ်ား သြားရမည္၊ ေလ့လာရမည္။ ျပန္လာၿပီး ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ျဖင့္ အေကာင္
အထည္ေဖာ္ရမည္။ ယခုအခါ ဦးေရႊမန္း၊ ဦးသိန္းစိန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔သာမက
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားစြာ ႏိုင္ငံျခားသြား ေလ့လာၾကသည္မွာ မဆိုးလွပါ။
ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းထား အလုပ္သမားမ်ား
စင္ကာပူ၊ အေမရိကား၊ ဂ်ပန္၊ ဥေရာပ .. စသည့္ တိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္
အၿမဲတမ္းအလုပ္ Full Time Job မရွိသူမ်ားမွာ မ်က္ႏွာငယ္ရပါသည္။ ေန႔တြက္လုပ္ရေသာ
လုပ္ငန္း၊ ပုတ္ျပတ္အလုပ္ လုပ္ကိုင္သူမ်ားကို ေန႔စားအလုပ္သမား (သို႔မဟုတ္) ကန္ထ႐ိုက္
အလုပ္သမား (သို႔မဟုတ္) ဖရီးလဲင့္ အလုပ္သမား Freelance Worker ဟု ေခၚပါသည္။
အၿမဲတမ္း အလုပ္လုပ္မွ ခြင့္ရက္၊ ေဆးခြင့္၊ ေဆးကုသစရိတ္၊ အထူးသျဖင့္ ေဘာနပ္စ္ ဆုေၾကး
မ်ားအျပင္ အလုပ္ၿမဲျခင္း (အလုပ္မရွိလည္း အလုပ္မျပဳတ္ႏိုင္) စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိၿပီး၊
ပင္စင္လစာေပးေသာ ကုမၸဏီမ်ားစြာ ရွိပါသည္။ ထိုင္းႏွင့္ မေလးရွားတြင္ပင္ ကုမၸဏီမ်ားသည္
အၿမဲတမ္း အလုပ္မ်ားျဖင့္ ခန္႔ထားေလ့ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ …. ဗီယက္နမ္၊ တ႐ုတ္ စသည့္
တိုးတက္ဆဲႏိုင္ငံမ်ား၊ ျမန္မာ၊ လာအိုကဲ့သို႔ေသာ မတိုးတက္ေသးသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္
အလုပ္သမား မ်ားမွာ ေျမဇာပင္ ျဖစ္သည္။ အၿမဲတမ္းအလုပ္ မရႏိုင္ပါ။ အလုပ္သမား
မ်ားကလည္း ယာယီအလုပ္မ်ား လုပ္ရျခင္းကိုပင္ ေက်နပ္ေနပါသည္။ ခြင့္ရက္၊ ေဆးခြင့္၊
- 31. 29
ေဘာနပ္စ္ ဆုေၾကး .. စသည္တို႔မွာ ျမန္မာျပည္၊ ဗီယက္နမ္ အလုပ္သမားမ်ားတြင္ စဥ္းစား
မိမည္ပင္ မဟုတ္ပါေခ်..။
ထို႔ေၾကာင့္ အေျခခံအလုပ္သမားမ်ားအတြက္ အနိမ့္ဆံုးလစာ၊ အလုပ္သမားရပိုင္ခြင့္၊ ထိခိုက္
နစ္နာမႈ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ .. စသည္တို႔မွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရတာဝန္သာ ျဖစ္ပါသည္။
ေက်းလက္အလုပ္သမားမ်ား
ယခုႏွစ္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔တြင္ မိုးမခေဆာင္းပါးက႑တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ဓမၼေဘရီအရွင္ဝီရိယ
(ေတာင္စြန္း) ၏ စတုတၳမ႑ဳိင္ရဲ႕ နံပါတ္မဲ့ ေဝဒနာထဲ၌ ျမန္မာျပည္ထုတ္ လတ္တေလာ
ဂ်ာနယ္မ်ားက ၿမိဳ႕ေနလူတန္းစား ျပႆနာမ်ား၊ ဂ်ာနယ္မဖတ္ႏိုင္ေသာ ျမန္မာလူမ်ားစု
ေနထိုင္သည့္ ေက်းလက္ေဒသမ်ား၏ ဆင္းရဲမႈမွာ ၿမိဳ႕ႏွင့္ ကြာျခားျခင္းျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီးမရွိျခင္း၊
အလုပ္မရွိျခင္းမ်ား၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ကိုင္သူမ်ားအဖို႔ လူေနမႈ နိမ့္က်ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း
အေလးဂ႐ုျပဳကာ ေရးသားထားသည္ကို သတိျပဳမိပါသည္။ ျမန္မာျပည္ ေက်းလက္
အလုပ္သမား မ်ား ဘဝသည္ အနီးအနား ၿမိဳ႕မ်ားရွိ ပြဲ႐ံု၊ ပြဲစားမ်ားက ေနစရာ၊ စားစရာေပးကာ
လိုသလို ခိုင္းေစခံရသူ၊ လုပ္ကိုင္ေပးရသူ မ်ားစြာပင္ ရွိပါသည္။ ၎ဘဝသည္ ေငြဝယ္ကြ်န္
သာသာ အဆင့္အတန္းမွ်သာ ရွိေနေသးသည္ကို ဝမ္းနည္းစရာ ေတြ႔ရပါသည္။
အစိုးရတာဝန္
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ဆိုရလွ်င္ အလုပ္သမားဆႏၵျပမႈမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ .. ဝိသမအလုပ္ရွင္မ်ားကို
ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည့္ ဥပေဒစိုးမိုးမႈမွာ နံပါတ္ (၁) အေရးႀကီးေၾကာင္း အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူမ်ား
အားလံုးအသိျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ဥပေဒစိုးမိုးလိုပါလွ်င္ ရပ္ကြက္၊ ၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္နယ္၊ ဗဟိုအစုိးရ
အာဏာပိုင္အစုစုမ်ား ကိုယ္တိုင္က ဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာျပရမည္။ ထပ္ဆင့္ေရးပါမည္။
အာဏာပိုင္မ်ားကို လာဘ္ေပးရျခင္း၊ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ သင့္တင့္သူမ်ားသာ လိုင္စင္ရရွိျခင္း၊
အာဏာပိုင္မ်ား မႀကိဳက္လွ်င္ လိုင္စင္ျပဳတ္သြားႏိုင္ျခင္း၊ အာဏာပိုင္တေယာက္ ျပဳတ္သြားလွ်င္
- 32. 30
လိုင္စင္ရသူလည္း အတူျပဳတ္သြားျခင္း စသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားကို ဥပေဒစိုးမိုးမႈျဖင့္သာ
(လူမွန္၊ ေနရာမွန္ အာဏာပိုင္မ်ားျဖင့္သာ) လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေပမည္။
အာဏာတခု ရလာလွ်င္ အာဏာယစ္မူးမႈ၊ ကိုယ္က်ဳိးအသံုးျပဳမႈမ်ားကို ဥပေဒျဖင့္ ကာကြယ္
ထိန္းေၾကာင္း သင့္ပါသည္။ ဘတ္စ္ကားေပၚတြင္ ထိုင္ခံုတခုရလွ်င္ အျခားပိုမိုလိုအပ္သူမ်ားကို
ေနရာေပးေလ့ ရွိသူမ်ားသာ အာဏာပိုင္ျဖစ္လာပါက ျမန္မာျပည္သည္ အလ်င္အျမန္ တိုးတက္
လာမည္ျဖစ္ပါသည္။ ၁၄-ဇြန္-၂ဝ၁၂
- 33. 31
ဗီယက္နမ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ
တိုင္းျပည္ႀကီး ပ်က္စီးယိုယြင္းလာသည္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုသူမ်ားက ၁၉၈၆ ခုႏွစ္ ကြန္ျမဴနစ္
ပါတီ ကြန္ဂရက္ႀကီးတြင္ အစိုးရအေဟာင္းကို အသစ္ႏွင့္ အစားထိုးကာ ေျခလွမ္းစတင္
လိုက္ၾကသည္။ အသက္ ၇၁ ႏွစ္အရြယ္ ငုရင္ဗင္လင့္ဆိုသူ ပါတီအႀကီးအကဲ ျဖစ္လာပါသည္။
ထိုမွစၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွမွ ကြန္ျမဴနစ္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျဖင့္
ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ Doi Moi အဂၤလိပ္စကားလံုး Renovation ဟု
အဓိပၸာယ္ရွိသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ ၄ ႏွစ္အတြင္း ဥေရာပ၊ အေမရိကတို႔ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး
ျပန္လည္ရရွိခဲ့သည္။ စက္မႈ၊ လယ္ယာ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တဟုန္ထိုး
တိုးတက္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ယခင္ အ႐ုိးစြဲေနေသာ အက်င့္မ်ား၊
ႀကဳိးနီစနစ္မ်ား မကုန္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ေႏွးေကြးသြားရျပန္သည္။ ၂ဝဝ၄ ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ
ျပည္ပေရာက္ ဗီယက္နမ္မ်ားစြာ ျပန္လာေသာေၾကာင့္ စီးပြားျပန္လည္တိုးတက္လာေသာ္လည္း
မွန္းသေလာက္ ျဖစ္မလာေသးပါ။ ငုယင္ဗင္လင့္သည္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ထဲတြင္ က်န္းမာေရးအရ
အနားယူသြားေသာ္လည္း ဗီယက္နမ္၏ ျပင္ျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျပႆနာမ်ားကို ဆက္လက္