As normas de convivencia, as localidades e os sectores económicos

2. Que son as normas de convivencia?Que son as normas de convivencia?
Son regras para poder convivir con tranquilidade
xunto cos demais. Serven para que se respecten os
nosos dereitos e cumpramos as nosas obrigas.
Recollo os xoguetes
cando acabo de
xogar.
Levanto a man
para falar na clase.

3. Onde aprendemos as normas de convivencia?Onde aprendemos as normas de convivencia?
Os primeiros lugares onde aprendemos normas
de convivencia son a nosa casa e o colexio.
Na nosa casa aprendemos a distinguir o que
está ben do que está mal e a cumprir cunhas
obrigas(axudar nas tarefas da casa, facer os
deberes ou respectar aos demais.

4. Nós temos o dereito de recibir unha educación.
No colexio recibimos unha educación e coidados.
A cambio temos a obriga de:
-Ser puntuais.
-Atender cando nos explican.
-Respectar aos profesores.
-Respectar aos compañeiros.
-Coidar o material e as instalacións.
-Compartir e esforzarse na clase.

5. Cando son un bo cidadán?Cando son un bo cidadán?
A poboación debe coñecer e respectar as normas
de convivencia:
-Respectar as normas de seguridade viaria.
-Coidar os espazos públicos, como rúas edificios
e xardíns.
-Respectar aos veciños.
. Somos bos cidadáns cando cumprimos as
normas de convivencia na nosa casa, no traballo,
no colexio e na rúa.

6. Que é unha localidade?Que é unha localidade?
É o conxunto de edificios e
rúas onde viven as persoas

7. É o conxunto de habitantes dunha localidade.É o conxunto de habitantes dunha localidade.

8. A poboación divídese en dous grandes gruposA poboación divídese en dous grandes grupos
dependendo do lugar onde teña a súa casa.dependendo do lugar onde teña a súa casa.
É o conxunto de
persoas que viven
nas vilas ou aldeas.
É o conxunto de
persoas que viven
nas cidades.

9. son localidades de gran tamaño nas que
viven moitas persoas.

10. • As cidades son localidades moi extensas,
polo que os habitantes percorren longas
distancias para ir dun sitio a outro. Hai
moito tráfico e medios de transporte
• Nelas viven e traballan moitas persoas. A
maioría en oficinas, fábricas, comercios,
hospitais, colexios...
• Os edificios son altos e hai anchas
avenidas
• Hai museos, oficinas, aeroportos...

12. • Viven poucos habitantes menos de 10.000
•Son lugares de pequena extensión nos que
viven poucas persoas. Os seus habitantes
percorren distancias curtas para desprazarse.
Hai poucos coches.
• Os seus habitantes adoitan traballar na
agricultura ou na gandaría, aínda que cada
vez hai máis comercios e pequenas industrias.
•As casas son de pouca altura, dun ou dous

13. Os grupos de casas que forman unha
localidade organízanse en barrios.

14. Como se dividen as localidades?Como se dividen as localidades?
As localidades divídense enAs localidades divídense en barriosbarrios
céntricoscéntricos ee barrios das aforasbarrios das aforas..

15. Hai dous tipos de barrios:Hai dous tipos de barrios:
-A zona antigaA zona antiga fórmana as casas máisfórmana as casas máis
antigas da cidade, e as rúas sonantigas da cidade, e as rúas son
estreitas. Alí adoita estar o concello.estreitas. Alí adoita estar o concello.

16. -Barrios céntricos-Barrios céntricos construíronse arredorconstruíronse arredor
do barrio antigo. As casas teñen variosdo barrio antigo. As casas teñen varios
pisos e as rúas son anchas e ordenadas.pisos e as rúas son anchas e ordenadas.
Hai tendas e medios de transporte.Hai tendas e medios de transporte.

17. Son barrios afastados do centro e chégase aSon barrios afastados do centro e chégase a
eles en coche ou autobús.eles en coche ou autobús.
-Zonas residenciaisZonas residenciais teñen as casasteñen as casas
próximas unhas doutras ou pisos. Os seuspróximas unhas doutras ou pisos. Os seus
habitantes traballan noutros barrios.habitantes traballan noutros barrios.

18. -Zonas industriaisZonas industriais teñen grandes fábricas eteñen grandes fábricas e
incluso un porto ou un aeroporto.incluso un porto ou un aeroporto.

19. -Zonas ruraisZonas rurais cando se sitúan en zonas concando se sitúan en zonas con
cultivos e gando.cultivos e gando.

21. Quen forma un municipio?Quen forma un municipio?

23. En cada municipio, oEn cada municipio, o concelloconcello organiza osorganiza os
servizosservizos que facilitan a vida dos seusque facilitan a vida dos seus
veciños.veciños.

24. Quen se encarga do goberno municipal?Quen se encarga do goberno municipal?
D. José Fervenza Costas.
alcalde Moaña
D. José Enrique Sotelo Villar.
alcalde Cangas

25. DESTACAN:DESTACAN:
•Realizar obras paraRealizar obras para mellorar o estado dasmellorar o estado das
rúas e prazasrúas e prazas..
• Autorizar a construción de edificiosAutorizar a construción de edificios e ae a
creación de novos barrios.creación de novos barrios.
• Encárgase dalgúns servicios públicosEncárgase dalgúns servicios públicos,,
como colexios ou centros de saúde.como colexios ou centros de saúde.
• Organizar eventosOrganizar eventos, tales como festas,, tales como festas,
mercados ou funcións de teatro.mercados ou funcións de teatro.

26. Cales son os principais servizos municipaisCales son os principais servizos municipais
que nos ofrecen os concellos?que nos ofrecen os concellos?
• Servizos de limpezaServizos de limpeza. Encárganse de manter. Encárganse de manter
limpo o municipiolimpo o municipio
• Servizos de transporteServizos de transporte. Organizan o transporte. Organizan o transporte
público.público.
• Servizos culturais, deportivos e de ocioServizos culturais, deportivos e de ocio..
Encárganse das bibliotecas, os polideportivos, asEncárganse das bibliotecas, os polideportivos, as
piscinas ou os teatros.piscinas ou os teatros.
• Servizos de protección cidadáServizos de protección cidadá. Encárganse da. Encárganse da
nosa seguridade e máis organizar o tráfico.nosa seguridade e máis organizar o tráfico.
• Servizos de augasServizos de augas. Dedícanse a distribución de. Dedícanse a distribución de
augas e dos sumidoiros.augas e dos sumidoiros.

32. Que son os impostos municipais?Que son os impostos municipais?
SonSon o diñeiroo diñeiro que deben pagarque deben pagar
obrigatoriamente os cidadáns dunobrigatoriamente os cidadáns dun
municipio ao concello, para que estemunicipio ao concello, para que este
poida encargarse dos servizos quepoida encargarse dos servizos que
lles ofrece.lles ofrece.

34. Que son as materias primas?Que son as materias primas?

35. Dependendo do traballo que realizan asDependendo do traballo que realizan as
persoas, as clasificamos en tres sectorespersoas, as clasificamos en tres sectores
económicos:económicos:
• Sector primarioSector primario..
• Sector secundarioSector secundario..
• Sector terciario (Sector terciario (tamén se llama Sectortamén se llama Sector
servizos)servizos)

36. As persoas que obteñen asAs persoas que obteñen as materias primasmaterias primas
da naturezada natureza traballan no sector primariotraballan no sector primario
As actividades deste sector clasificámolasAs actividades deste sector clasificámolas
en 5 gruposen 5 grupos ::
• Agricultura.Agricultura.
• GandaríaGandaría
• PescaPesca
• Explotación forestalExplotación forestal
• MinaríaMinaría

37. Os agricultores obteñen osOs agricultores obteñen os cereaiscereais, a, a froitafroita
e ae a verduraverdura dasdas plantas do campoplantas do campo..

38. Podemos falar de dúas clases de agricultura:Podemos falar de dúas clases de agricultura:
• Agricultura de secañoAgricultura de secaño só se rega coasó se rega coa
chuvia. Ex: vide, oliva, trigo, patacas...chuvia. Ex: vide, oliva, trigo, patacas...
• Agricultura de regadíoAgricultura de regadío non lle chega a auganon lle chega a auga
da chuvia e necesita ser regado. Usa a augada chuvia e necesita ser regado. Usa a auga
traída dos ríos ou pozos. Ex: arroz, leituga,traída dos ríos ou pozos. Ex: arroz, leituga,
tomates, pementos, etc.tomates, pementos, etc.

39. Os gandeiros coidan o gando, é dicir,osOs gandeiros coidan o gando, é dicir,os
animais e logran deles produtos como oanimais e logran deles produtos como o
leiteleite, os, os ovos,ovos, aa carne,carne, etc.etc.

40. Clases de ganderíaClases de gandería::
Gandaría intensivaGandaría intensiva
desenvólvese endesenvólvese en
espazos cerrados comoespazos cerrados como
granxas e cortes.granxas e cortes.
Gandaría extensivaGandaría extensiva
a cría de animaisa cría de animais
desenvólvese endesenvólvese en
grandes espazosgrandes espazos
abertos como asabertos como as
devesas.devesas.

41. •Gandaría ovina: dedícase á cría de ovellas, xeralmente é extensiva.
•Gandaría vacúa (ou bovina): dedícase á cría de vacas e touros. A cría de reses
bravas é extensiva. A de vacas leiteiras é, preferentemente, intensiva. A
de reses para carne pode ser intensiva e extensiva, xeralmente dependendo
da raza da vaca.
•Gandaría porcina: dedícase á cría de porcos. A cría de porcos de raza
ibérica é extensiva. A de porcos brancos é intensiva.
•Gandaría equina: dedícase á cría de cabalos. Normalmente é extensiva.
•Gandaría caprina: dedícase á cría de cabras. É extensiva, preferentemente
en zonas de montaña, nas que é difícil criar outras ganderías.
•Gandería avícola: dedícase á cría de galiñas poñedoras para obter ovos
ou á cría de polos para carne. É intensiva.
•Gandería apícola: dedícase á cría de abellas en colmeas artificiais para ob-
ter mel e outros produtos como xelea e polen.

43. Os pescadores capturan nosOs pescadores capturan nos ríos e maresríos e mares oo
peixe que comemos.peixe que comemos.
AA pesca fluvialpesca fluvial desenvólvese nos ríos.desenvólvese nos ríos.
AA pesca marítimapesca marítima desenvóvese en mares edesenvóvese en mares e
océanos.océanos.

44. Os mineiros extraen das minas moitosOs mineiros extraen das minas moitos
diamantes, o ferro ou o petróleodiamantes, o ferro ou o petróleo que moveque move
os coches.os coches.

45. Quen son produtos elaboradosQuen son produtos elaborados??
OsOs produtos elaboradosprodutos elaborados son os que fabricanson os que fabrican
as persoas a partir dos produtos naturais ouas persoas a partir dos produtos naturais ou
a partir doutros produtos.a partir doutros produtos.
Pódense elaborar nunPódense elaborar nun tallertaller ou nasou nas fábricas.fábricas.

46. As persoas queAs persoas que fabrican produtosfabrican produtos a partira partir
das materias primas traballan no sectordas materias primas traballan no sector
secundario.secundario.

47. As actividades deste sector clasificámolas enAs actividades deste sector clasificámolas en
2 grupos:2 grupos:
•Obreiros.Obreiros. Elaboran osElaboran os
produtos nasprodutos nas fábricas oufábricas ou
industriasindustrias. Usan grandes. Usan grandes
máquinas no proceso demáquinas no proceso de
fabricación e elaboranfabricación e elaboran
moitos produtos enmoitos produtos en
pouco tempo.pouco tempo.
• Artesáns.Artesáns. Elaboran os seusElaboran os seus
produtos nosprodutos nos tallerestalleres coascoas
súas mans e con máquinassúas mans e con máquinas
sinxelas.sinxelas.

48. Moitas persoas traballanMoitas persoas traballan prestandoprestando
servizosservizos á comunidade, como os mestres,á comunidade, como os mestres,
os camareiros, os médicos, os condutoresos camareiros, os médicos, os condutores
de autobús, etc.de autobús, etc.

49. 1.1. Médicos e enfermeiros.Médicos e enfermeiros.
2.2. Alcaldes e presidentes do goberno.Alcaldes e presidentes do goberno.
3.3. Policías, xuíces e avogados.Policías, xuíces e avogados.
4.4. Dependentes das tendas.Dependentes das tendas.
5.5. Actores, cómicos e músicosActores, cómicos e músicos
6.6. Fontaneiros e electricistas.Fontaneiros e electricistas.
7.7. Xornalistas, locutores e presentadores.Xornalistas, locutores e presentadores.
8.8. Traballadores de hoteis e restaurantes.Traballadores de hoteis e restaurantes.
9.9. Mestres, profesores e coidadores.Mestres, profesores e coidadores.
10.10.Condutores de autobuses, trens e taxistas.Condutores de autobuses, trens e taxistas.

50. Que é a educación viaria?Que é a educación viaria?
É a aprendizaxe e o respecto asÉ a aprendizaxe e o respecto as normasnormas
relacionadas coarelacionadas coa circulación e o tráficocirculación e o tráfico
para que peóns e condutores circulen depara que peóns e condutores circulen de
forma segura.forma segura.

51. • Os peónsOs peóns debemos cruzar polos pasos dedebemos cruzar polos pasos de
peóns, cando o semáforo estea en verde.peóns, cando o semáforo estea en verde.
Se non hai semáforo debemos mirar aSe non hai semáforo debemos mirar a
ambos lados e asegurarnos que no pasanambos lados e asegurarnos que no pasan
vehículos, antes de cruzar.vehículos, antes de cruzar.

52. •Os condutoresOs condutores deben respectar os sinaisdeben respectar os sinais
de tráfico e as indicacións de policíasde tráfico e as indicacións de policías
locais. Ademais de deterse nos pasos delocais. Ademais de deterse nos pasos de
peóns e conducir con prudencia.peóns e conducir con prudencia.