M.E. Mutlu, Ö. Özöğüt Erorta, S. Gümüş, “İnternet Ortamında Bilgi Yönetimi Eğitimi: AÖF Bilgi Yönetimi Önlisans Programı Örneği” Biltek2005 Uluslararası Bilişim Kongresi, Eskişehir 10-12 Haziran 2005.
Yaşam Günlüğü (CARPE) Uygulamaları ve Yaşam Deneyimleri Yönetimi İçin Bir Bil...
İnternet Ortamında Bilgi Yönetimi Eğitimi: AÖF Bilgi Yönetimi Önlisans Programı Örneği
1. İnternet Ortamında Bilgi Yönetimi
Eğitimi : AÖF Bilgi Yönetimi
Önlisans Programı Örneği
Yard. Doç. Dr. Mehmet Emin Mutlu
Öğr. Gör. Özlem Özöğüt Erorta
Öğr. Gör. Salih Gümüş
Biltek2005
Anemon Hotel /Eskişehir
10-12 Haziran 2005
2. Bilgi Yönetimi
Kuruluşlarda bilgisayarlaşmanın en önemli etkilerinden birisi de
bilgi çalışanlarının çok fazla veriyi işleyerek bilginin oluşturulması,
elde tutulması, paylaştırılması ve kullanılması baskısının altında
kalmalarıdır.
Bilgiyi ürettikten sonra gerekli yerlere doğru ve hızlı biçimde
ulaşmasını sağlama ihtiyacı Bilgi Yönetimi kavramının oluşumunu
sağlamıştır.
Bilgi yönetiminin ortaya çıkardığı yeni bir kavram da bilgi
işçileridir. Bilgi işçilerinin bilgiyi işlemek ve yaymak için gerekli
donatıya sahip olmaları gerekmektedir.
3. Bilgi Yönetimi
Türkiye’de son yıllarda açılmaya başlayan internete dayalı Bilgi
Yönetimi Önlisans Programları bireylere bu becerileri
kazandırmayı amaçlamaktadır.
Anadolu Üniversitesi (2001-2002)
Sakarya Üniversitesi (2001-2002)
Doğu Akdeniz Üniversitesi (2002-2003)
4. Bilgi Yönetimi Önlisans Programı
Bilgi Yönetimi Önlisans Programı
bilgi işçisi olarak
nitelendirilen, bilgisayarla ileri
düzeyde tanışık orta kademe
işgücü yetiştirmeye yönelik bir
programdır.
Güncel uygulama yazılımlarını
İnternet ortamında öğretmek
Yazılımları kullanarak, işletme
problemlerini çözme becerileri
kazandırmak
İnternet ortamında birlikte
çalışma deneyimi kazandırmak
İşletmelerde Bilgi Yönetimi
yöntem ve kavramlarını
kazandırmak
http://www. bilgi.aof.edu.tr
5. Bileşenler
İnternet Ortamındaki Dersler
CD-ROM Ortamında Videolar
Yardımcı Kitaplar
Lisanslı Yazılımlar
Çevrimiçi Akademik
Danışmanlık Hizmeti
İletişim Hizmetleri
Erişim Hizmetleri
Ödevler
Sınavlar
Destek Hizmetleri
Sanal Şirket Uygulamaları
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
6. Öğretici İçerik
BYÖP’da okutulan dersler kuramsal dersler ve uygulamalı dersler olarak iki
grupta toplanmaktadır. Birinci sınıfta 5 uygulamalı 2
kuramsal, ikinci, sınıfta ise 7 uygulamalı 2 kuramsal ders bulunmaktadır.
Birinci sınıfta ana tema işletme deneyimi, ikinci sınıfta takım çalışmasıdır.
1. Sınıf Dersleri 2. Sınıf Dersleri
Temel Bilgi Teknolojileri Kurumsal Bilgi Yönetimi
İşletim Sistemleri Planlama ve Denetleme Araçları
Masaüstü Yayıncılık İnternet Bilişim Hizmetleri
İşlem Tabloları Veritabanı Yönetim Sistemleri
Kurumsal İletişim ve Birlikte Çalışma Tanıtım ve Pazarlama Araçları
Çokluortam Uygulamaları Grafik Uygulamaları
İngilizce Ofis Uygulamaları Geliştirme
Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi
Türk Dili
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
7. Öğretici İçerik
Uygulamalı dersler 25 hafta boyunca internet ortamında sunulmaktadır.
Uygulamalı 12 dersin ünite sonlarında sanal şirket uygulamaları yer almaktadır.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
8. Sanal Şirket Uygulamaları
Anadolu Yayıncılık A.Ş.
(http://www.anayay.com) isimli
sanal bir işletme ortamı sunularak
şirket benzetimi yapılmaktadır.
Anadolu Yayıncılık A.Ş.
kurgulanırken küçük ve orta
büyüklükte bir işletmenin
gereksinim duyacağı teknik alt yapı
oluşturulmuştur.
Anadolu Yayıncılık A.Ş.‘de yapılan
tüm işler şirketin çalışma portalı
üzerinde gerçekleştirilmektedir.
(http://portal.anayay.com)
Öğrenciler uygulamalarda şirketin
hemen hemen her bölümünde
çalışarak, çalıştıkları bölüme göre
çeşitli roller üstlenmektedir.
http://www.anayay.com
http://portal.anayay.com
http://ekip.aof.edu.tr
9. Sanal Şirket Uygulamaları
Uygulamalı derslerde Sanal
şirketin çalışma portalı
üzerinden gerçekleştirilen
300 uygulama
Her hafta uygulamalı
derslerden bir ödev olmak
üzere 1. sınıfta 25 bireysel
ödev, 2. sınıfta 14 bireysel
14 ekip ödevi
Rol tabanlı eğitim ile
Program boyunca 350 ‘den
fazla işetme problemine
çözüm bulma deneyimi
http://www.anayay.com
http://portal.anayay.com
http://ekip.aof.edu.tr
10. CD-ROM Ortamındaki Videolar
Uygulamalı derslerin konu anlatımı
sonunda verilen sanal şirket
uygulamalarının çözümünü içeren ekran
videoları hazırlanarak öğretim yılı
başlamadan önce öğrencilere CD-ROM
ortamında dağıtılmaktadır.
Her uygulama için ortalama 20
dakika, her ders için 8,5-9 saat ekran
videosu,
İki yıl boyunca toplam 100 saatin
üzerinde ekran videosu,
Öğrencilere uygulama bölümünde
verilen problemin çözümünü sesli ve
görüntülü olarak CD-ROM ortamında
izleme ve kendi çözümleri ile
karşılaştırma olanağı sağlanmaktadır.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
11. Lisanslı Yazılımlar
BYÖP’na kayıtlı öğrencilere uygulamalı derslerde kullanabilmeleri
için lisanslı işletim sistemi ve uygulama yazılımları
gönderilmektedir.
Birinci sınıf öğrencilerine, MS Windows XP Professional TR, MS
Office 2003 Professional, ikinci sınıf öğrencilerine ise MS Office
2003 Professional ile birlikte Microsoft InfoPath 2003, Microsoft
Project 2003 Professional, Microsoft Frontpage 2003, Microsoft
Publisher 2003, Microsoft Visio 2003 ve Professional Office
OneNote 2003 verilmektedir.
Lisanslı yazılımlarla birlikte Microsoft Windows Server 2003,
Microsoft Exchange Server 2003, Microsoft SharePoint Portal
Server 2003, Microsoft Project Server 2003 ve Microsoft SQL
Server 2000 sunucu yazılımları kullanılmaktadır.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
12. Yardımcı Kitaplar
Öğretim yılı başında kuramsal ve
uygulamalı tüm derslerin kitapları
öğrencilerin adresine gönderilir.
Kuramsal derslerde temel kaynak
gönderilen kitaplardır.
Uygulamalı derslerde temel eğitim
materyali internet üzerinden yayınlanan
derslerin konu anlatımlarıdır.
Gönderilen kitaplar öğrenciye yardımcı
malzeme olarak sunulmaktadır.
Belirli bir yazılımın kullanımının
öğretildiği derslerde gönderilen
yardımcı kitaplar, MS Press Yayınları
(Arkadaş Yayınevi) arasından
seçilmektedir.
Kuramsal dersler için AÖF yayınları
kullanılmaktadır.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
13. Çevrimiçi Akademik Danışmanlık Hizmeti
Her uygulamalı ders için günde 4
saat, haftada 20 saat Akademik
Danışmanlık Hizmeti
Her ders için 5 akademik danışman
12 ders için toplam 60 akademik
danışman ve haftada 240 saat
Akademik Danışmanlık
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
14. Destek Hizmetleri
Öğrencilerden gelebilecek
yazılım kurulumu,
bağlantı sorunları,
virüs temizleme
gibi teknik sorunları çözmek amacıyla,
Haftanın yedi günü, günde 15 saat destek hizmeti verilmektedir.
Destek hizmeti telefonla ve destek sohbet odasından çevrimiçi olarak
gerçekleştirilmektedir.
AÖF Bilgisayar Destekli Eğitim Birimi bünyesinde görevli öğretim
elemanları günde üç vardiya olarak bu hizmeti vermektedir.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
15. İletişim Hizmetleri
Program ile ilgili sunulan iletişim hizmetleri
forum,
sohbet,
sesli - görüntülü destek
e-posta
olarak gruplandırılabilir.
Ayrıca AÖF Büro Web Hizmetleri
sitesi aracılığıyla, hangi ders
kitaplarını alacaklarını, öğrenci
harçlarını, sınava girecekleri
yerleri, sınavda hangi derslerden
sorumlu olduklarını ve sınav
sonuçlarını öğrenebilmekte, e-posta
gönderme ve alma işlemlerini
yapabilmektedirler.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
16. Erişim Hizmetleri
BYÖP öğrencileri Anadolu Üniversitesi
sitesinden üniversiteye ait akademik
bilgilere ulaşabilmektedir.
Açıköğretim Fakültesi sitesinde fakültenin
tanıtımı, yönetmelikler, akademik takvim
ve sağlanan olanaklar hakkında bilgi
verilmektedir.
Ders Arası Sitesi
(http://dersarasi.bilgi.aof.edu.tr).
Bilgisayar Klübü
(http://cc.anadolu.edu.tr/)
Öğretim süresince kullanılan erişim ve
iletişim araçlarına ait öğretici malzemeleri
gözden geçirebilmek için
http://www.bilgi.aof.edu.tr/ogretici.html
Mezuniyet sonrası Bilgi Yönetimi
mezunlarıyla iletişimi sağlamak amacıyla
Mezun (http://mezun.bilgi.aof.edu.tr/)
sitesine girerek bu hizmetten
yararlanabilmektedir.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
17. Erişim Hizmetleri
E-öğrenme portalı
(http://eogrenme.aof.edu.tr)
Programa kayıtlı öğrencilerin kişisel
sayfalarını ziyaret etmek,
ftp://ftp.aof.edu.tr adresinden dosya
indirebilmek,
Dosya alma/verme amacıyla kullanılan
http://www.bilgi.aof.edu.tr/public
adresinden ortak klasörlere erişebilmek,
Uygulamalarda kullanmak amacıyla
hazırlanan web klasörüne
erişebilmek, http://www.bilgi.aof.edu.tr
/WebDaw
Anadolu Üniversitesinin kütüphanesine
(http://www.kdm.anadolu.edu.tr)
girerek tarama yapabilmek olarak
özetlenebilir.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
18. Ödevler
İki yıl boyunca birinci sınıfta 25
ödev, ikinci sınıfta 28 ödev olmak üzere
toplam 53 ödev verilmektedir.
İkinci sınıfta verilen ödevlerin 14’ü ekip
çalışmasına yönelik tasarlanmıştır.
Ekip ödevleri için ekip web sitesi
(http://ekip.aof.edu.tr)
kullanılmaktadır.
Öğrenciler devamsızlıktan kalmamak
için birinci sınıfta verilen beş ödevin
dördünü, ikinci sınıfta ise verilen dört
ödevin üçünü yaparak göndermek
zorundadır.
Ödev notlarının ortalaması, öğrencilerin
başarısını %20 etkilemektedir.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
19. Örgün Sınavlar
Öğrencilere öğretim yılında her ders için bir arasınav, bir dönem
sonu ve bir bütünleme sınavı olmak üzere üç sınav hakkı
verilmektedir.
Öğrencilerin uygulamalı derslerde bir dersin dönem sonu sınavına
girebilmeleri için internet üzerinden gerçekleştirilen ödevlerin en az
3/4'ünü teslim etmeleri gerekmektedir.
Sınavlar merkezi sistem ile yapılmakta ve merkezi sitem ile
değerlendirilmektedir.
Sınav merkezlerine internet üzerinden ders veren öğretim elemanları
gönderilerek öğrencilerden programla ilgi görüşleri alınmakta ve bu
görüşler doğrultusunda program güncellenmektedir.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
20. Programın Gelişimi
Öğrencilerin piyasadaki rekabet gücünü artırmak için kullanılan
yazılımların ve okutulan derslerin sürekli güncellenmesi gerekmektedir.
2001-2002 öğretim yılından günümüze kadar yazılım teknolojisindeki
gelişmeler derslere yansıtılmış ve ders içerikleri dört yılda üç kez
güncellenmiştir.
2002-2003 öğretim yılında Batı Avrupa Programı dahilinde, yurt dışında
yaşayan Türk vatandaşlarının da bu programa kayıt yaptırabilme olanağı
sağlanmıştır.
BYÖP’a şu ana kadar kayıt yaptıran öğrenci sayısı Batı Avrupa
Programındaki öğrenciler ile birlikte 623 ‘tür.
Programa kayıt yaptırdıktan sonra devam eden öğrencilerin oranı %87
Kaydını sildiren öğrencilerin oranının azlığı programın başarılı
olduğunun bir göstergesi olarak görülebilir.
ULAKNET üzerinden http://bilgi.anadolu.edu.tr
TTNET üzerinden http://www.bilgi.aof.edu.tr
21. Sonuç
Bilgi, hızla gelişen ve küreselleşen dünyamızda toplumların
gelişmişlik düzeylerini belirlemede en önemli unsurlardan biridir.
Gelişen teknoloji ile beraber bürolarda günlük faaliyetlerinin büyük
bir bölümünü bilgisayarla gerçekleştiren bilgi çalışanlarının iş
yapabilme yetenekleri ve piyasadaki rekabet gücü bilgi dalgasını
yönetebilmeleriyle ilişkilidir.
Elindeki teknolojiyi bilgi yönetiminde iyi kullanan organizasyonlar
bugün olduğu gibi gelecekte de rakiplerinden bir adım önde
olacaklardır.