1. TOPLUMU TANIMA VE EKİP
ÇALIŞMASI
YARD. DOÇ. DR. NALAN AKIŞ

2. ÖĞRENİM HEDEFLERİ
• TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ
• TOPLUMU TANIMANIN ÖNEMİ
• TOPLUMU TANIMAKTA YARDIMCI
BİLGİLER
• SAĞLIK OCAĞI EKİBİNİN GÖREV
DAĞILIMI
• EKİP ÇALIŞMASININ ÖNEMİ

3. • 2. Dünya savaşından sonra yerel sağlık
hizmeti modeli
• 1960’lı yıllarda temel sağlık hizmetleri
modeli (ana- çocuk sağlığı,
bağışıklama, sık görülen hastalıkların
tedavisi, ilk yardım, endemik
hastalıkların önlenmesi (+); sağlık
eğitimi, çevre sağlığı, beslenme (-)

4. 1970’li yıllarda…
• İnsanlığın sağlık düzeyi beklenenin
altında
• İnsanlar temel sağlık hizmetlerine
ulaşmakta güçlük çekiyor
• Ülkelerin kendi içlerinde ve toplum
katmanları arasında sağlık düzeyi
farklı

5. 1977 DSÖ 30. GENEL KURULU
• 2000 YILINDA HERKESE SAĞLIK….
• Temel amaç: Herkesin sosyal ve ekonomik
yönden üretken bir yaşam sürdürebileceği
bir sağlık düzeyine erişmesini sağlamak
Sağlığın geliştirilmesi ve korunması…

6. 2000 yılında herkese sağlık
• Eşitsizlikler giderilmeli
• Sağlığın geliştirilmesi ve korunmasına
önem verilmeli
• Sağlık sisteminin odak noktası 1.
basamak sağlık hizmetleri olmalı

7. ALMA-ATA KONFERANSI
• 1978, UNICEF, DSÖ
• 2000 YILINDA HERKESE SAĞLIK
HEDEFİNE ULAŞMANIN YOLU
‘TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ’DİR

8. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ
• Kişi veya ailelerce kabul edilebilir
yollardan, toplum katılımı ile devlet ya
da toplumca ödenecek az bir ücret
karşılığında, dünyadaki tüm kişi ve
ailelerin yararlanabilecekleri,
toplumdaki sosyal ve ekonomik
kalkınmanın bütünleyici bir parçası
olan sağlık hizmetidir.

9. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ
• NÜFUSUN TÜMÜNÜ KAPSAMALIDIR
• İHTİYACA GÖRE ÖRGÜTLENMELİDİR
• HİZMET KORUYUCU, İYİLEŞTİRİCİ VE
REHABİLİTE EDİCİ AŞAMALARDA
SUNULMALIDIR.
• HİZMET ETKİN, KÜLTÜREL OLARAK KABUL
EDİLEBİLİR, KARŞILANABİLİR OLMALIDIR
• TOPLUM KATILIMI SAĞLANMALIDIR
• SEKTÖRLERARASI İŞBİRLİĞİ OLMALIDIR

10. Temel sağlık hizmetleri
• Uygun beslenmenin gerçekleştirilmesi
• Temiz su sağlama ve çevrenin sağlıklı
duruma getirilmesi
• Aile planlamasını da içeren ana- çocuk
sağlığı
• Bağışıklama
• Endemik hastalıkların tedavisi
• İlkyardım hizmetleri
• Sağlık eğitimi
• Temel ilaçların sağlanması

11. • Hizmetlerin planlanmasında en temel
nokta toplumu tanıma ve toplum tanısı
oluşturma

12. TOPLUMU TANIMA
• NÜFUS (büyüklük,
yaş, cinsiyet,
ekonomik durum,
eğitim, mesleki
dağılımı)
• GENEL BİLGİ
(tarih, fiziksel-
iklimsel, ekonomik
özellikler, sosyal,
önderler)
• HİZMET (sağlık,
sosyal yardım,
kurum ve sektörler
arası eşgüdüm)
• HİZMET
KULLANIMI
(başvuru sayı ve
nedenleri, sevk
nedenleri)

13. TOPLUMU TANIMA
• TOPLUM KATILIMI
(dernekler, gönüllü
kuruluşlar)
• SAĞLIK, HASTALIK
(ölüm nedenleri, sık
görülen hastalıklar,
beslenme, çocuklarda
büyüme- gelişme,
sigara, alkol vb)
• RİSK DURUMU
(çevre koşulları,
aile planlaması)
• BİLGİ, TUTUM,
DAVRANIŞ
(gelenekler, yaşam
biçimi, hastalık ve
sağlık davranışı)

14. SAĞLIK GÖSTERGELERİ
• Ölüm ölçütleri: KÖH, yaşa ve cinsiyete özel
ölüm hızları, bebek ve beş yaş altı ölüm
hızları
• Doğurganlık ölçütleri: KDH, GDH, fertilite
oranı
• Hastalık ölçütleri: Prevalans, insidans
• Diğer ölçütler: Kişi başına muayene, sevk
hızı, bağışıklama, izlemler, doğumların
olduğu yer ve yaptırana göre dağılımı

15. SAĞLIK OCAĞI HEKİMİNİN
GÖREVLERİ
• Yönetim
• Bilgi ve toplumu
tanıma
• Planlama
• 15-49 yaş kadınlar
• Doğum öncesi
• Doğum
• Doğum sonrası
• Sık görülen kronik
hastalıklar
• Aile planlaması
• Evlilik danışmanlığı
• Bebek bakımı- izlem
• Prematür, DDA’lıklı
bebek
• 1-6 yaş izlem
• Önemli çocukluk
hastalıkları

16. SAĞLIK OCAĞI HEKİMİNİN
GÖREVLERİ
• Okul sağlığı
• Çevre sağlığı
• Bulaşıcı hastalıklar
• İshal kontrolü
• Sosyal hastalıklar
• Bağışıklama
• Laboratuvar
hizmetleri
• İlk yardım, acil
bakım
• Küçük cerrahi
girişim, pansuman
• Adli tıp
• Kayıt, istatistik
• Sağlık eğitimi
• Önderlik, işbirliği

17. EBELERİN GÖREVLERİ
• Ana- çocuk sağlığı
• Aile planlaması
• Bağışıklama
• İstatistik
• Bulaşıcı hastalık, salgın bildirimleri
• Sosyal hastalıkların ilaç dağıtımı

18. HEMŞİRENİN GÖREVLERİ
• Ana- çocuk sağlığı hizmetleri
• Köy ebelerinin denetim ve eğitimi
• Doğuma yardım
• Halk sağlığı ve toplum kalkınması
eğitimi
• Hasta izlem ve bakımı
• İlkyardım

19. SAĞLIK MEMURUNUN
GÖREVLERİ
• Halkın sağlık eğitimi
• Çevre sağlığı hizmetleri
• Okul sağlığı ve aşı uygulaması
• Köy ebelerinin eğitim ve denetiminde
hemşireyle işbirliği
• İlkyardım
• Tıbbi sekreterin eğitim ve denetimi

20. ÇEVRE SAĞLIĞI TEKNİSYENİN
GÖREVLERİ
• Suların denetimi
• Kemirici ve vektör kontrolü
• Mezarlık denetimi
• Bulaşıcı hastalıklar
• Sağlık eğitimi
• Arşiv işleri

21. TIBBİ SEKRETERİN GÖREVLERİ
• Hekim, sağlık memuru, hemşire, ebe
ve şoförün istatistik işlerinin
düzenlenmesi
• Ocağın, araç, gereç, ilaç, para
hesabının yapılması
• Arşiv ve yazı işleri

22. EKİP
• BİLGİ, BECERİ, YETKİ VE SORUMLULUKLAR
YÖNÜNDEN BİRBİRLERİNİ TAMAMLAYARAK
AYNI AMAÇ İÇİN BİRARADA ÇALIŞAN,
BENZER VE FARKLI MESLEK ÜYELERİNİN
OLUŞTURDUĞU ÇALIŞMA GRUBU

23. EKİP ÇALIŞMASI
• EKİPTEKİ HER BİREY SORUNU ANLAMALIDIR
• HER BİREY ÇÖZÜME NASIL KATKIDA
BULUNABİLECEĞİNİ ANLAMALIDIR
• HER BİREY DİĞERLERİNİN POTANSİYELİNİN
FARKINDA OLMALIDIR
• DİĞERLERİNİN NEREDE TAKILDIĞINI
ANLAMALIDIR
• EKİP, SORUN ÇÖZME SÜREÇLERİNE
UYMALIDIR