Η εργασία "Τα Συντάγματα της Ελλάδας" εκπονήθηκε στα πλαίσια του μαθήματος της Ιστορίας Γ' Γυμνασίου

1. Συντάγματα Ελλάδας
1822-2008
Σύνταγμα είναι ο θεμελιώδης νόμος επάνω στον οποίο βασίζεται η
διαμόρφωση ολόκληρης της νομοθεσίας μιας χώρας όσον αφορά
τα δικαιώματα και υποχρεώσεις του πολίτη, την οργάνωση και
βασικούς κανόνες λειτουργίας του κράτους και των θεσμών.

2. Περιεχόμενα
 Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος (Ιανουάριος
1822)
 Πολιτικό Σύνταγμα (19 Μαρτίου 1827)
 Ηγεμονικόν Σύνταγμα (1832)
 Σύνταγμα 1844
 Σύνταγμα 1864
 Σύνταγμα 1911
 Πηγές

3. Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος
 Ψηφίστηκε από την Α΄ Εθνοσυνέλευση της
Επιδαύρου, τον Ιανουάριο του 1822. Στη Β”
Εθνοσυνέλευση Άστρους, το 1823 το Σύνταγμα αυτό
βελτιώθηκε.
 Έργο του Ιταλού Βιντσέντζο Γκαλλίνα (Vincenzo
Gallina) μαζί με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και
τον Θεόδωρο Νέγρη.
 Περιλάμβανε 110 σύντομες παραγράφους χωρισμένες
σε "τίτλους" και "τμήματα" και προέβλεπε
προστασία των ατομικών ελευθεριών, την
αντιπροσωπευτική αρχή καθώς και της διάκριση των
εξουσιών. Σε αυτό το Σύνταγμα, ορίστηκε και το
εθνικό σύμβολο, η ελληνική σημαία. Το Σύνταγμα
που ψηφίστηκε Ορίστηκε ότι η «Διοίκησις» θα γινόταν
από το «Βουλευτικόν» και το «Εκτελεστικόν», ενώ το
«Δικαστικόν» θα ήταν ανεξάρτητο όργανο. Η
απονομή δικαιοσύνης προβλεπόταν από τα
«Κριτήρια» (τα δικαστήρια).

5. Πολιτικό Σύνταγμα 1827
 Ψηφίστηκε στις 19 Μαρτίου 1827 από την Γ’ Εθνοσυνέλευση
της Τροιζήνας
 Ανεστάλη το 1829 από την Δ' Εθνοσυνέλευση του Άργους από
τον Ι. Καποδίστρια
 Το σημαντικότερο των Συνταγμάτων της Επανάστασης
 «Η νομοτελεστική εξουσία παραδοθή εις ένα και μόνον».
 Με ψήφισμά της εξέλεξε τον Ιωάννη Καποδίστρια «Κυβερνήτη
της Ελλάδος» για επτά χρόνια και ψήφισε το «Πολιτικόν
Σύνταγμα της Ελλάδος» που έμεινε στην ιστορία ως το πιο
φιλελεύθερο και δημοκρατικό σύνταγμα της εποχής του.
 Με το Πολιτικό Σύνταγμα της Eλλάδος επανακαθορίζονταν οι
όροι διαπραγμάτευσης με την Οθωμανική Aυτοκρατορία στην
κατεύθυνση της διεκδίκησης ανεξαρτησίας και όχι αυτονομίας.

6.  Αποφασίστηκε η δημιουργία μονομελούς
διοικητικού οργάνου που θα προΐστατο της
εκτελεστικής εξουσίας. Θεσπίστηκε λοιπόν το
αξίωμα του Κυβερνήτη.
 Η Συνέλευση θέλοντας να δώσει στη χώρα
ένα οριστικό πολίτευμα, εμπνευσμένο από
δημοκρατικές και φιλελεύθερες ιδέες και
βεβαίως από το Πολίτευμα της Ελληνικής
Δημοκρατίας του Ρήγα, διακήρυττε στο νέο
Σύνταγμα για πρώτη φορά την αρχή της
λαϊκής κυριαρχίας: «η κυριαρχία ενυπάρχει εις
το Έθνος, πάσα εξουσία πηγάζει εξ αυτού και
υπάρχει υπέρ αυτού». Ακόμη, καθιέρωνε ρητά
τη διάκριση των εξουσιών, ανέθετε στον
Κυβερνήτη την εκτελεστική εξουσία και τη
νομοθετική στο σώμα των αντιπροσώπων του
λαού, τη Βουλή.

7. Ηγεμονικόν Σύνταγμα
• Ψηφίστηκε το 1832 από την Ε' Εθνοσυνέλευση Ναυπλίου, το
οποίο όμως δεν εφαρμόστηκε και ο Όθων βασίλευσε χωρίς
σύνταγμα μέχρι το Μάρτιο του 1844.

8. Σύνταγμα 1844
 Σύνταγμα παραχωρήθηκε μετά από την εξέγερση της 2ας κ 3ης Σεπτεμβρίου
1843. Αυτό το Σύνταγμα του 1844, εγκαθίδρυσε τη συνταγματική μοναρχία
και βασίστηκε αρκετά στο γαλλικό σύνταγμα του 1830 και το βελγικό του
1831.
 Τη νομοθετική εξουσία ασκούσαν από κοινού ο βασιλιάς (Όθων) και η
Γερουσία, τα μέλη της οποίας ήταν ισόβια και διορίζονταν από τον βασιλιά
και η Βουλή, τα μέλη της οποίας εκλέγονταν από το λαό.
 Η εκτελεστική εξουσία ασκούνταν από τον βασιλιά μέσω υπουργών που
διόριζε και έπαυε ο ίδιος χωρίς την γνώμη της Βουλής.
 Οι δικαστές διορίζονταν και παύονταν από τον βασιλιά.
 Διέθετε και φιλελεύθερα στοιχεία όπως άρθρα για τις ατομικές ελευθερίες.
 Καθιερώθηκαν κοινοβουλευτικοί θεσμοί, κάτι που ήταν θετική εξέλιξη.

9.  Οι υπερεξουσίες του βασιλιά νόθευαν τον δημοκρατικό
χαρακτήρα του πολιτεύματος.
 Τα κόμματα συνέχισαν να αναπτύσσουν δράση, χωρίς όμως να
είναι επίσημα αναγνωρισμένα.

10. Σύνταγμα 1864
 Ψηφίστηκε από τη Β’ Εθνοσυνέλευση στην Αθήνα.
 Θεμελιωνόταν στην δημοκρατική αρχή, δηλαδή αναγνώριζε το λαό ως
κυρίαρχο παράγοντα του πολιτεύματος.
 Ο βασιλιάς (Γεώργιος) οριζόταν ανώτατος άρχοντας της πολιτείας. Έτσι
θεσπιζόταν το πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας.
 Η νομοθετική εξουσία ασκούνταν από το βασιλιά και τη Βουλή. Η Γερουσία
καταργήθηκε ως θεσμός αντιδημοκρατικός.
 Δικαίωμα ψήφου είχαν οι άντρες που ήταν άνω των 21 ετών.
 Η εκτελεστική εξουσία ασκούνταν από το βασιλιά με τη συνεργασία
υπουργών που διόριζε ο ίδιος.
 Η δικαστική εξουσία κηρύχθηκε ανεξάρτητη.

12. Σύνταγμα 1911
 Ψηφίστηκε από την Αναθεωρητική Βουλή, η οποία εκλέχτηκε μετά από δύο
εκλογικές αναμετρήσεις, όπου κέρδισε το κόμμα των Φιλελευθέρων που
ιδρύθηκε από τον Βενιζέλο.
 Προστάτευε αποτελεσματικότερα τις ατομικές ελευθερίες.
 Επέτρεπε στο κράτος να αφαιρεί από τους ιδιοκτήτες τους με μεγάλες
αποζημιώσεις μεγάλες εκτάσεις γης και να τις μοιράζει σε ακτήμονες.
 Θέσπιζε την μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων.
 Απαγόρευε στους στρατιωτικούς και στους δημοσίους υπαλλήλους να
εκλέγονται βουλευτές.
 Καθιέρωνε την υποχρεωτική, δωρεάν εκπαίδευση.

14.  Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας 1926 (αποκαλούμενο και
Σύνταγμα της τριακονταμελούς επιτροπής του 1925) από τη Δ'
εν Αθήναις Συντακτική Συνέλευση (δεν ίσχυσε)
 Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας 1927 1935: Κατάργηση
του συντάγματος του 1927 και επαναφορά του συντάγματος του
1864/1911
 Σύνταγμα της Ελλάδος 1952 από τη Δ' Αναθεωρητική Βουλή
 Σύνταγμα της Ελλάδος 1968, από τη Χούντα των
Συνταγματαρχών, επικυρώθηκε με το νόθο Δημοψήφισμα του
1968
 Σύνταγμα της Ελλάδος 1973, από τη Χούντα των
Συνταγματαρχών, επικυρώθηκε με το νόθο Δημοψήφισμα του
1973
 Σύνταγμα της Ελλάδος 1975 από την Ε' Αναθεωρητική Βουλή
 Σύνταγμα της Ελλάδος 1986 από την ΣΤ' Αναθεωρητική Βουλή
 Σύνταγμα της Ελλάδας 2001 από την Ζ' Αναθεωρητική Βουλή
στη δημοτική γλώσσα
 Σύνταγμα της Ελλάδας 2008 από την Η' Αναθεωρητική Βουλή

15. Πηγές
 Βικιπαίδεια
 Ιστοσελίδα Βουλής
 www.et.gr
 www.meganisinews.gr
 www.fhw.gr
 Βιβλίο Ιστορίας Γ’ γυμνασίου
 Των μαθητριών Ντούντα Μαρίας και Ξάρχη Ιωάννας
 Καθηγητής πληροφορικής Μαρκόπουλος Κίμων
 Καθηγήτρια Ιστορίας Χιωτέρη Αικατερίνη