SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 128
Baixar para ler offline
AUTOR
                              ZYHDI AXHEMI


ENGLISH - ALBANIAN -SERBIAN           VOKABULAR I FJALËVE DHE
VOCABULARY                            TERMEVE NGA LËMI I SHERBIMIT
WORDS & IDIOMS                        DOGANOR
FROM THE FIELD OF                     ANGLISHT-SHQIP- SERBISHT
CUSTOMS SERVICE




RECENSENT:
PROF. DR. PARTIZAN SHUPERKA
PROF. DR. MURTEZA SHLLAKU
PROF. ABDYL ZHAVELI
LEKTYRA:
   PROF. BURHAN GJERQEKU
   PROF. ANDREJ SEVER
DIZAJNI I BALLINËS:
   FATLUM HALITI
TEKNIKA:ECC.I DIPLOMUAR
   VAHEDIN QERIMI
P A R A T H Ë N J E


Përvoja ime e gjatë 3o vjeçare dhe dashuria ndaj profesionit të doganierit ishin shkas dhe inspirim për
qasje të përkushtuar të përzgjedhjes dhe grumbullimit në një vend, të termeve, nocioneve, shprehjeve
dhe instituteve juridike doganore, tregtisë së jashtme dhe të transportit ndërkombëtar të mallrave, pa
pretendim se e kam përmbyllur këtë koleksionim në tërësi.
  Në ligjëratat që kisha fat t'iu mbaj gjeneratave të reja të doganierëve, pos tjerash, ata i kam përgëzuar
për pozitën e tyre të rëndësishme në organet e administratës shtetërore dhe të privilegjit të tyre, duke u
shprehur figurativisht "të ambasadoreve" në kufijtë e territorit doganor të Kosovës,kufinjë jo të ndarjes,
por të afrimit dhe të bashkimit me botën e progresit.
   Njohja e termeve dhe e shprehjeve nga fusha e këtij trajtimi mendoj që është imperativ për sajimin e
një gjuhe profesionale, të kuptueshme dhe decidive, çfarë e përdorë ligjdhënësi në hartimin e dispozitave
ligjore, por të një stili të standardizuar që ngërthen në veti specifikat gjuhësore të Kodit doganor si "Legs
Specialis" (Ligj Special) dhe të dispozitave të tjera që pasojnë.
    Komunikimi gojor dhe me shkrim me fjalor profesional e të kuptuar mirë i jep shërbimit imazhin
 dhe kulturën e artit gjuhësor.
    Duke ushtruar punët dhe detyrat, në dokumentacionin që e përcjell mallin, doganierët shpesh
ndeshen me terma dhe nocione të panjohura,andaj njohja solide gjuhëve të huaja, e sidomos e gjuhës
angleze, i eviton barierat procedurale duke mundësuar qarkullimin më të shpejtë të vlerave materiale dhe
shpirtërore, në njërën anë,e në anën tjetër atribuon në afrinë e njerëzve të racave,kombeve dhe të
konfesioneve të tjera.
     Synim kryesor imi është që përmes këtij fjalorthi t’i paraqes në mënyrë sa më besnike idiomat e
cekura më lartë, si dhe përcaktimin e tyre sa më me vend e autentik. Këtu janë kapur mbi 4ooo fjalë e
shprehje,
 duke konsultuar literaturë dhe fjalore të ndryshëm, nga të cilët do ta veçoja atë të kolegut tim të vyer,
Silvester Varga.

     Është kënaqësia ime t'iu shpreh mirënjohje dhe falendërim kolegeve te punës: Lulëzim Rafunës,
Arben Spahiut, Blerim Halimit, Dardan Shales dhe Lumnije Ahmetit si dhe birit tim, Virgjil Axhemit, për
përkrahje në literaturë, kurajo dhe inspirim.
 Me gjuhë të pastër profesionale, shpresoj që edhe Shërbimi ynë i kontribuon një çik periudhës së rëndë
të transicionit dhe të afrimit më të shpejtë kah Evropa dhe në përgjithësi kah globalizimi. Bota me të
vërtetë po bëhet një " Fshat i Madh".
Të gjitha vërejtjet dhe plotësimet e arsyeshme e qëllimmira nga lexuesit e nderuar i mirëpres, dhe ato do
zënë vend në ndonjë ribotim eventual të mëvonshëm.

             Autori
                                             PREFACE


     My experience for more than thirty years and the passion for the profession of the customs officer
were the reason and inspiration for one dedicated approach on gathering and electing in one place the
words, notions and institutional idioms from the field of Customs service, international trade and
international transport, not pretending that I have over closed the collection as whole.
   I had the honor to give lectures to the new generations of the customs officers, except other,
I expressed my congratulations for their very important position within the administration and their
privilege, figuratively saying to be ambassadors at the borders of Kosova territories, borders which do not
separate but bring it close to the civilized world.
The knowledge of terms and idioms from this field of mind treatment which is binding for creating a
professional language, decisive and understandable, which is preferred by the authorities on compiling
the regulations.That means of a standardized style which over helms within it the language specifics of
Custom Code as "Legs Specials" and other dispositions which follow.
    The oral and writing communication, with a professional vocabulary which is well understood gives to
the service the image and the culture of language art. While in works and duties, in the papers by which
the goods are followed, the custom officers often meet unknown terms and notions, so a good knowledge
of foreign languages and especially of English, excludes the procedural bars enabling quick circulation of
spiritual and material values in one side, and at the other confessions.
    The main aim of this dictionary is to give as more identically as possible the idioms given above, and
giving their meaning as authentically as possible. This modest dictionary which in one version of
translation contains more than 4000 words and idioms i compiled, consulting different literature and
dictionaries from which I can stress the one published by my hard working colleague from this field,
Silvester Varga. I must express my appreciation and thanks to my work colleagues: Lulzim Rafuna, Arben
Spahiu, Blerim Halimi, Dardan Shala, Lumnije Ahmeti and my son Virgjil Axhemi for their support at the
literature field as for encouraging and giving me inspiration.
    With a clear and professional language I hope our Service gives a small contribution to a difficult
transitional period and
 to an accelerating leaning towards Europe and globalization process. The world is really becoming a Big
Village.
 All the objections and additions from the honored readers are welcome with the aim of completion for an
eventual republishing.

          The Author
ENGLISH                       SHQIP                                        SRPSKI
                                                 A
abalienation                  tjetërsim,shitje                             otuÿivanje, prodaja
abandon                       braktisje,heqje dorë                         ostavljanje, ustupanje
                                                                           ustupanje u korist
abandon free of expences to   braktisje,(ofertë)ne dobi të shtetit pa të   drzave bez prava na
the revenue                   drejtë në kundërvlerë                        naknadu

abatement(tax)                pakësim,zvogëlim,ulje tatimi                 umanjivanje (poreza)
abbreviation                  shkurtesë                                    skraüenica
abduct                        rrëmbej                                      kidnapovati
abduction                     rrëmbim                                      kidnapovanje
                                                                           navesti, podstaüi,
abet                          nxitje,bindje,mbush mendje                   sauþestvovati
abetment                      pjesëmarrje                                  sauþesništvo
abetment in crime             pjesëmarrje në krim                          sauþesništvo u zloþinu
ability                       zotësi,aftësi,shkathtësi                     sposobnost, moguünost
ability                       aftësi,zotësi(juridike)                      pravna sposobnost
ability of judgement          zotësi për të gjykuar                        sposobnost rasuÿivanja
able                          i aftë,i zoti                                sposoban, kadar

aboard                        në kuvertë të anijes,aeroplanit              u prevoznom sredstvu
abolish                       heq,anuloj                                   ukidanje, abolicija
abolition of a low            anuloj ligjin                                ukidanje zakona

abolition of free zone        heqje,anulim i zonës së lirë                 ukidanje slobodne zone
aborigines                    paraardhës                                   starosedeoc
above par                     mbi paritet                                  iznad pariteta
abroad                        jashtë vendit                                inostranstvo

absent                        që mungon,jo i pranishëm                     odsutan
absolute                      absolut,i përkryer                           apsolutan,savršen
absolute liability            përgjegjësi absolute                         apsolutna odgovornost
absolute rights               të drejta absolute                           apsolutna prava

absolute decree               aktgjykim i plotëfuqishëm                    punopravna presuda
absolute discharge            shkarkim absolut                             punopravno oslobaÿanje
absolute discretion           diskrecion i plotë                           potpuna diskrecija
absolute rent                 rentë absolute                               apsolutna renta
absolute value                vlerë absolute                               apsolutna vrednost
absolve                       shfajësoj,ndjej,fal                          opraštanje
tërheqje(vetëpërmbajtje nga konsumimi i
abstinence                       drogës)                                   uzdržavanje

abundance of goods               lepezë(asortiment)i gjerë i mallrave      širok asortiman robe
abuse                            keqpërdorim                               zloupotreba,zlostavljanje
abutting                         fqinjë,kufitar                            komšija, graniþar
acceptance                       pranim,miratim                            prijem, odobrenje
acceptance of the
declaration                      pranim i deklaratës                       prijem deklaracije
access                           afrim,qasje,leje afrimi                   pristup
accession                        bashkangjitje,shoqërim                    pristupanje

accessory                        plotësues,i shtuar,ndihmës                oprema, pribor, prikljuþci
                                                                           nezgoda, nesreüa,
accident                         fatkeqësi,aksident,avari                  havarija
accidental                       i rastësishëm,i papritur                  sluþajno, neoþekivano

accommodation                    përshtatje,marrëveshje,ujdi               prilagoÿavanje, smeštaj
accompany                        përcjell,shoqëroj                         propratni

accompanying document            dokument shoqërues, fletëpërcjellëse      propratni dokument
accomplice                       ndihmës,bashkëfajtor                      saradnik, sauþesnik

accomplicity(in crime)           pjesëmarrje në vepër penale               sauþesništvo u zloþinu
accomplish                       i plotëson,i përmbush                     ispuniti, ostvariti
                                                                           ostvaren, ispunjen,
accomplished                     i kryer                                   završen
accord                           pajtohem,dakortohem                       sporazum, saglasnost
accordance compliance            përmbushje e kërkesës                     udovoljavanje (zahtevu)
according to the law             në pajtim me ligjin                       u skladu sa zakonom
account                          llogari,hesap                             raþun

accountancy,bookkeeping          mbajtje e librave afariste(kontimi)       raþunododstvo
accreditation                    akreditim                                 akreditacija
                                                                           prispeti,
accrue                           (me,të,i)lidhet,shtohet,kthehet)          gomilati,narastiti
                                                                           preciznost, taþnost,
accuracy                         saktësi                                   ispravnost
accuracy of the particulars of   përmirësim i shënimeve në deklaratën      ispravnost podataka
the decelaration                 (doganore)                                udeklaraciji
acknowledge receipt of           pranim i marrjes                          potvrÿivanje prijema
acquire                          fitoj,përvetësoj                          steþi, nabaviti, zadobiti
acquired right                   e drejtë e fituar                         steþeno pravo
acquisition                      përfitimi,furnizimi                       dobijanje, nabavka
                                                                           dobijanje statusa
acquisition of origin            përfitimi i statusit të origjinës         porekla
acquisition of prefential     përfitimi i lehtësive preferenciale   sticanje preferencijala
act                           akt,veprim                            þin, þiniti, delovati
act in one’s own name and                                           delovati u svoje ime i na
on one’s own behalf           vepron në emër dhe llogari të vet     svoj racun
                                                                    viša sila (prirodna
act of God (force major)      fuqija madhore                        nepogoda)
action                        akcion,veprim,padi                    akcija, radnja, delovanje
                                                                    tužba za osporavanje
action for denial of rights   padi për kontestimin e të drejtave    prava
actual exportation            eksportimi real,i vërtetë             stvarni, realni izvoz
actual net weight             pesha netto reale                     realna neto težina
                                                                    stvarno plaüena
actually paid                 e paguar realisht(vlera)              (vrednost)
acusation charge              akuza,ngritje e padisë                podizanje optužbe
                                                                    za datu priliku,
ad hoc,occasional             ikohëpaskohshëm,ndonjëher             povremeno

ad interim(lat.)              përkohësisht,gjatë kohës që           privremeno
ad valorem duty               dogana sipas vlerës                   carina po vrednosti
add                           shtesë,plotësim                       dodati, dopuniti
added value                   vlera shtesë                          dodatna vrednost
addict.                       .i varur(ves i lig)                   zavistan

addiction dependence          varësi(psh.nga narkotikët)            posveüenost zavisnosti
additional quota              kontingjent plotësues                 dodatna kvota
additional security           garancioni plotësues                  dopunska garancija
address                       adresa                                adresa
adjoing the boundary          përbri kufirit,fqinjësor              graniþi se, pograniþni
adjudge                       gjykoj,dënoj                          osuditi, doneti presudu

adjustment                    rregullim,ndreqje,përshtatje          podesiti, usaglasiti
administration                administratë,udhëheqje                administracija, uprava
administration procedures     procedura administrative              upravni postupak

administrative cooperation    bashkëpunim administrativ             administrativna saradnja
administrative customs                                              administrativna carinska
control                       kontrolli administrativ               kontrola
                                                                    administrativni
administrative document       dokument administrative               dokument
                                                                    administrativne
administrative formalities    formalitetet administrative           propisane forme,
                                                                    administrativna
administrative inspection     inspektimi administrativ              inspekcija
administrative law            e drejtë administrative               administrativni zakon
administrative measures       masa administrative                   administrativne mere
administrative power           pushteti administrativ                    administrativna vlast
administrative
temporaire/temporary                                                     ATA karnet (privremeni
admission                      karneti ATA(import i përkohshëm)          uvoz)
                                                                         dopuštenje, prijem,
admission                      leje                                      ulazak
admission of goods free of                                               ulazak robe bez
duty                           importimi i mallit pa doganë              carinjenja
admission entry                leje për hyrje                            dozvola za ulazak
                                                                         odobrava skladištenje
admit goods into warehouse     lejon magazinimin e mallit                robe
                                                                         adolescencija,
adolescence                    moshë e mitur                             maloletnost
adulteration                   falsifikim                                falsifikovanje
advance                        shkoj përpara,avansoj                     unapred, avansiram
advance payment                pagesë avansi                             plaüanje unapred,
                                                                         transport unapred
advanced freight               transporti i paguar paraprakisht          plaüen
advertising goods              material reklamues                        reklamna roba
advertisement                  shpallje, lajmërim                        reklama, oglas
advertising sample             mostrat reklamuese                        reklamni uzorak
advice                         këshillë                                  savet
advisable                      i rekomanduar                             koristan, preporuþljiv
advised                        i informuar                               obavešten
advisor,adviser                këshillëdhënës                            savetnik
advocate                       avokat                                    zastupnik
affix                          ngjis,shtoj                               dodati,pripojiti
affiliate                      filialë e bashkangjitur                   pripojiti filijalu, podržnicu
affirm                         dëshmoj                                   tvrditi, svedoþiti

affixed                        vendosja e plombës (plumcës)              postavljanje plombe
                                                                         postavljanje oznake na
affixing marks on goods        ngjitja e markës në mallra                robu
                                                                         postavljanje carinske
affixing of customs seals      vendosja e plombes doganore               plombe
afford                         jam në gjendje,i lejoj veti               priuštiti, biti situiran
affranchise                    cliroj,shpengoj                           osloboditi se
after date                     pas afatit                                nakon roka
after date payment             pagesë e sërishme                         naknadno plaüanje

against all risks              kundër të gjitha rreziqeve                protiv svih rizika
                                                                         protiv svih rizika
against all risks one’s will   kundër të gjitha rreziqeve arbitrarisht   samovoljno
age                            mosha                                     životno doba
agency                         agjenci                                   agencija
agenda                         rendi i ditës                  dnevni red
agent                          zyrtar i agjencisë (agjent)    zastupnik
agent’s commission             provizion i agjentit           provizija zastupnika
aggravating circumstance       rrethanë rënduese              otežavajuüa okolnost

agreed                         i përcaktuar,i kontraktuar     odreÿen, ugovoren
agreement                      marrëveshtje                   ugovor
agricultural levies            taksa bujqësore                poljoprivredni porez
aid                            ndihmë                         pomoü
aimed                          synoj,marr në shënjestër       usmeren,nišanim
air                            ajror                          vazdušni
air border                     kufi ajror                     vazdušna granica
                                                              klimatizovano
air conditioned plant          aparat klimatizimi             postrojenje
air mail                       posta me avion                 avionska pošta
air transport                  transport ajror                vazdušni saobraüaj
aircraft carrier               aeroplan bartës                nosaþ aviona
aircraft components            pjesë të aeroplanit            delovi aviona
airlaw                         e drejta ajrore                vazdušno pravo
airlift                        bartje ajrore                  vazdušni prevoz tereta
airline                        vijë ajrore                    vazdušna linija
airport                        aeroport                       aerodrom
airport of destination         aeroport destinimi             odredišni aerodrom
                                                              carinska kancelarija na
airport customs office         zyra doganore e aeroportit     aerodromu
airport of departure           aeroport i nisjes              aerodrom polaska
airport of entry               aeroport i hyrjes              aerodrom ulaska
airport of loading             aeroport i ngarkimit           aerodrom utovara
airship                        aeroanije                      avion
airspace                       hapësirë ajrore                vazdušni prostor
alcohol                        alkool                         alkohol
alcohol beverages              pije alkoolike                 alkoholna piüa
                                                              koliþina alkohola u
alcohol by volume              sasia e alkooolit në vëllim    volumu
alias                          pseudonim                      pseudonim
alibi                          provë e mungesës               alibi
                                                              lice koje se odriþe
alienator                      person që heq dorë nga prona   vlasništva
aliquot                        përpjestuar pa mbetje          deljenje bez ostatka
all told                       e thënë e tërë                 sve reþeno
allow                          lejon                          dozvoliti
allowance (reduction rabate)   zbritje,rabat                  popust, rabat
almost                         thuajse,gati,për një qik       skoro sve
also                           edhe,si dhe                           takoÿe
alter                          ndërroj, ndryshoj                     menjati, izmeniti
                                                                     alternativna
alternative percentage rules   rregullat alternative të përqindjes   procentualna pravila
ambassador                     ambasador                             ambasador
ambivalent                     dyvlerësi                             dvostruke vrednosti
amend                          korrigjon,ndryshon                    ispraviti, promeniti
amend decision                 korrigjim i vendimit                  promenti odluku
amercement                     gjobë                                 globa, kazna
ammunition                     municion                              municija
amnesty                        ndjesë e përgjithshme                 pomilovanje
among                          ndërmjet,pranë                        izmeÿu,

amorphous                      pa trajtë,pa veti, pa rregull         bezobliþni
amortization                   amortizim                             amortizacija, otplata
amortization depreciation      zvogëlim i vlerës                     umanjenje vrednosti
amount                         shuma                                 iznos
amount of deducted             sasi e zvogëluar                      iznos umanjenja
amount of the guarantee        shumë e garancionit                   iznos garancije

amount of customs duties       shumë e tagrave doganore              iznos carinskih dažbina
amount of the premium          shumë e premisë                       iznos premije
amount of the quota            sasi e kuotës                         iznos kvote
amount of the refund           shumë e kthimit                       iznos povraüaja
amplification                  zgjerim,zmadhim                       pojaþanje
analysis                       analizë                               analiza
analytic                       analizues                             analitiþan
anatocism                      kamatë mbi kamatë                     kamata na kamatu
animal disease                 sëmundje të kafshëve                  bolesti kod životinja
annex,enclosure                shtojcë                               dodatak
announce                       lajmëroj shpall                       najaviti, objaviti
annual tariff quota            kuotë tarifore vjetore                godišnja tarifna kvota
annulled decision              nullim,prishje e vendimit             ukidanje odluke
anomaly                        parregullsi,përjashtim                anomalija, nepravilnost
antedate                       daton përpara                         datirati unapred
anticonstitutional             antikushtetues                        protivustavni
anti-dumping                   masë recesive në import               pooštrene mere uvoza

antinomian                     kontradiktor,i kundërligjshëm         protiv moralnog zakona

antiquites                     antikuitete,sende të vjetra           antikvitet, starina
apparent                       i dukshëm,i kjartë                    oþigledno, oþevidno
appeal                         kundërshtim                             žalba, prigovor
appear                         duket                                   pojaviti, istupiti
appearance                     dukuri                                  pojava
appellant                      ushtrues i kundërshtimit                podnosilac žalbe
appendix                       shtojcë,aneks                           prilog, dodatak
applicant                      parashtrues I kërkesës                  podnosilac zahteva
application                    kërkesë,lutje                           prijava, zahtev
application of highest                                                 primena najviše
customs duty                   aplikim i taksës më të lartë doganore   carinske dažbine
apply                          ushtroj lutje,kërkesë                   primeniti, podneti zahtev
                                                                       prijaviti se, konkurisati
apply for                      drejtohet për diç                       za
appoint                        emëroj,caktoj                           odrediti, imenovati
apportion                      përpjestoj                              razdeliti
apportionment,division         shpërndarja                             raspodela, podela
appraisement estimation        vlerësimi                               procena vrednosti
appreciate                     vlerëson                                proceniti, ceniti
apprehend                      dyshoj,frikësohem,arrest                privesti,strahovati
approval                       leje                                    odobrenje
approve                        lejon                                   odobriti
                                                                       odobren carinski
approved customs procedure     procedura e lejuar doganore             postupak
approved export                eksport i lejuar                        odobren izvoz
approved import                import i lejuar                         odobren uvoz

approximate                    pak a shumë,përafërsisht                približno, otprilike
arbitrage                      arbitrazha                              arbitraža
arbitrarily                    me vetëgjyqësi                          pristrasno, svojevoljno
                                                                       presuditi u sluþaju
arbitration of disputes        zgjidhje e kontestit me arbitrazhe      neslaganja,arbitrirati
                                                                       procena fiktivne
arbitrary or fictitous value   vlerësim me hamendje ,fiktiv            vrednosti
archives                       arkiv                                   arhiva
area                           hapësirë ,territor                      oblast, podruþje
                                                                       obrazloženje,
argument(reasoning)            arsyetim,shtjellim                      dokazivanje

arise                          ngrihet,del,rrjedh,rezulton             diüi se, podizati
arm                            armë                                    oružje
                                                                       oznaka na ramenu,
armband                        lenta në krah                           traka
army                           ushtri,ushtarak                         vojska

aromatic substances            lëndë,substancë aromatike               aromatiþna supstanca,
arrangement, measure           masat,veprimi                           mera, akcija
arrears                       borxhe të papaguara                          neplaüeni dugovi
                                                                           uhapsiti, pritvoriti,
arrest                        privim nga liria                             odgoda
arrestee                      i privuar nga liria                          pritvorenik, uhapšenik
arrival                       ardhja,kthimi                                dolazak, povratak
arrival note                  lajmërim për arritjen                        objava dolaska
arrival records, arrival                                                   podaci, poruke o
messages                      paraqitja-paralajmërim i arritjeve           dolasku
article                       nen,paragraf.dispozitë                       þlan, stav, propis

article in short supply       artikull që mungon në treg                   manjak proizvoda
articles imported                                                          proizvodi uveženi
disassembled or               mallra të importuar në gjendje të            rasklopljeni ili
unassembled                   demontuar të jokomponuar                     nesastavljeni
                                                                           propisi iz ugovora o
articles of partnership       dispozita të kontratës për shoqëri te lirë   slobodnoj asocijaciji
artificial flavouring         aromë artificiale                            veštaþka aroma
ascertain                     vërtetoj, caktoj                             potvrditi, odrediti
aspect                        këndvështrim,aspect                          vid, aspekt
assembling                    komponim,bashkim                             sastavljanje, spajanje
asses                         vlerësim,logaritje                           vrednovati, procenjiti
assessment                    përcaktim i vlerës                           procena vrednosti
assets                        rezervat,stoqet                              aktiva, rezerva, sredstva
assistance                    ofrim i ndihmës                              pruižanje pomoüi
association                   shoqatë,ligë,organizatë                      udruženje, savez
assortment                    zgjedhje,asortiment                          asortiman, izbor
                                                                           preuzeti (kontrolu),
                                                                           zauzeti (stav),
assume                        ngarkohem,marr përsipër,pranoj               pretpostaviti
assurance,insurance           sigurim                                      osiguranje
assured                       i siguruari                                  osigurani
ATA carnet                    karneti ATA                                  ATA karnet
ATA carnet convention         konventa ATA                                 ATA konvencija
                                                                           atomska, nuklearna
atomic energy,nuclear power   enerxhi atomike,forcë nukleare               energija
atonement                     shlyerje e fajit                             brisanje krivice
attach                        ngjitje,lidhje                               spojiti, propratiti
attaché                       përfaqesues,atashe                           ataše
attached                      i lidhur(me dike)                            vezan(sa nekim)
attachment                    ngjis,lidh,bashkoj                           vezujem,prilažem
attempt                       tentim,mundim,përpjekie                      pokušaj, napad
attention                     vërejtje,vëmendje,kujdes                     pažnja, opomena
attest                        dëshmim                                      svedoþiti, overiti
attestation of eye witnesses   deklaratat mbi vrojtimet e dëshmitarëve   izjava oþevica
attorney                       prokurori                                 javni tužilac
attribute                      cilësi,vecori                             svojstva, karakteristike
attrition                      tretje,ronitje                            rastvaranje,odronjavanje
attune                         përshtas,pajtoj                           prilagoditi, uskladiti
auction                        licitim,shitje publike                    licitacija, javna prodaja
audit                          shqyrtim,kontroll                         kontrola,revizija
audition                       dëgjim,provë,selektim                     saslušanje, selektiranje
auditor                        revizor,kontrollor                        revizor, kontrolor
authenticate,certify,verify    vërteton                                  potvrditi, overiti
authenticated(document)        dokument autentik                         autentiþan dokument
authentication                 vërtetim,autenticitet                     potvrda, autentiþnost

                                                                         verodostojnost i
authenticity and correctness   autenticiteti dhe korrektësia e           ispravnost transportnih
of movement certificates       çertifikatave të transportit              uverenja
                                                                         verodostojnost
authenticity of document       identitet i dokumentave                   dokumenta
                                                                         ovlašüenje za postupak
authorization for inward       lejim i procedurës së përpunimit të       unutrašnjeg
processing procedure           brendshëm(aktiv)                          oplemenjivanja
authorization to use the
autward processing             lejimi i procedurës së përpunimit të      ovlašüenje za postupak
procedure                      jashtëm (pasiv)                           spoljneg oplemenjivanja
authorize                      lejoj,miratoj                             ovlastiti, odobriti
authorized consignee           adresanti i pranuar                       ovlašüeni primalac
authorized destruction         lejimi i asgjësimit                       odobreno uništavanje
authorized representative of                                             ovlašüeni izvozni
the exporter                   përfaqsues i lejuar i eksportimit         predstavnik
authorized                                                               ovlašüeni potpis,
signature,authentic sign       nënshkrim i verifikuar                    verodostojan znak
authorized warehouse                                                     ovlašüeni držalac
keeper                         pronar i autorizuar i depos               skladišta
                                                                         automatska obrada
automatc data processing       përpunimi automatik i të dhënave          podataka
                                                                         automatski sistem
automated control system       sistemi automatik i kontrollit            kontrole
autonomous suspensive                                                    nezavisne suspenzivne
measures                       masa të pavarura suspensive               mere
auxiliary                      ndihmës                                   pomoüni
                                                                         raspolaganje,
availability                   vlerë e kapshme                           dostupnost
average                        mesatare                                  proseþni
average price                  çmimi mesatar                             proseþna cena
average volume of trade        vëllimi mesatar i tregtisë                proseþni trgovinski obim
avoid                         shmangem nga, ruhem nga            izbeüi
avoidance of law              mospërfillje e ligjit              izbegavanje zakona
                                                                 þinjenica, osnovno
axiom                         i,e,vërtetë                        naþelo
axis                          bosht                              osovina
axle load                     ngarkesa e boshtit                 osovinska nosivost
azote                         azot                               azot
azure                         kaltërsi                           plavetnilo
                                                B
background                    prapaskenë,sfond                   pozadina,poreklo
bacon                         mish derri,proshutë                slanina
bacteria                      mikrobe,bakterie                   bakterija
bag                           thes,strajcë,valixhe               vreüa, torba, tašna
baggage                       plaçka personale                   liþni prtljag
baggage of travelers          plaçka të udhëtarve                liþni prtljag putnika
baggage, luggage              paketa (bagazh)                    liþni prtljag, prtljag
bail                          kaucion                            kaucija
balance                       bilanc,saldo                       bilans, izjednaþiti
balance of account            bilanci pagesor                    bilans raþuna
balance of account            baraspeshë e logarisë              izravnanje raþuna

balance sheet footing         vërtetim mbi gjendjen e bilansit   potvrda o stanju bilansa
                                                                 denþana roba, roba u
bales                         top.rulo,deng                      balama

balkan route                  transverzala (rruga) ballkanike    balkanska transverzala
ball bearing                  kushinetë me sacma                 kugliþni ležaj
ball race                     kushinetë                          prsten kugliþnog ležaja
ban                           ndalesë                            zabrana
bandage                       lidhëse,fashë                      zavoj
bandbox                       kuti e lehtë për tesha             lak sanduk za robu
bandit                        cub,pirat                          bandit
bank                          bankë                              banka
bank account                  logaria bankare                    bankovni raþun
bank branch                   filial i bankës                    bankarska filijala
bank commission               provizion i bankës                 bankarska provizija
bank credit                   kredi bankare                      bankarski kredit
bank deposit                  pjesëmarrja bankare                bankarsko uþešüe
bank guarantee                garancioni bankar                  bankarska garancija
bank of circulation,bank of
issue,central bank            banka qëndrore                     centralna banka
bank of deposit               banka depozitare                   banka depozita
bank share                     aksione bankare                         bankarske akcije
                                                                       prenos bankarskih
bank transfer                  kalimi i mjeteve pagesore               sredstava
banking data                   shënimet bankare                        bankarski zapisi

bank-note                      apoen i parasë prej letres(bankënotë)   banknota, novþanica
bankrupt                       bankrotim,falimentim                    bankrot, pod steþajem
bar(of iron)                   shufer hekuri                           gvozdena šipka
bar code                       bar-kod,shifër                          bar kod
barbed wire                    tel me xhemba                           bodljikava žica
bargain                        blerje e lirë                           povoljna kupovina
barge                          lundër,maunë                            dereglija, teretna laÿa
bearm                          brum                                    testo
                                                                       bure, baþva, mera za
barrel                         bucele,fuqi                             zapreminu
barricade                      pritë,pengesë                           prepreka
barrier                        pengesë                                 barijera, smetnja
barter                         ndërrim mallrash                        trampa
barter agreement               marrëveshtje barteri                    sporazum o trampi
barter transaction             punë me kompenzim                       kompenzacioni posao

barter transaction             afarizëm në ndërrim të mallrave         transakcija u trampi

bases to determine the         baza për caktimin e shumës së tagrave   osnovica za utvrÿivanje
amount of import duties        importuese                              iznosa uvoznih dažbina
basic amount                   shumë themelore                         osnovni iznos
basic principle                parim themelor                          osnovni princip
basic producte                 prodhime bazike                         osnovni proizvod
basic provisions               masat themelore                         osnovne mere
basic regulation               rregulativa themelore                   osnovna ragulativa
basic text                     teksti themelor                         osnovni tekst
basis                          bazë,themel                             osnova, temelj
                                                                       osnova za raþunanje
basis for calculating quotas   baza për logaritje të kontingjentit     kvota
basket of currencies           shporta valutore                        valutna korpa
be processed,undergo                                                   prolazi kroz proces
processing operations          kalon në operimet e përpunimit          obrade
battery                        batare,bateri elektrike                 akumularor, baterija
                                                                       pijaca, dobrotvorna
bazaar,(charity bazaar)        pazar,treg (shitje bëmirëse)            prodaja
beaker                         qelq,gotë                               þaša
bean                           fasule                                  pasulj
beast                          bishë,shtazë,kafshë                     zver
bee                            bletë                                   pþela
beef                              mish gjedhi                                 govedina
beer                              birra                                       pivo
beet                              rrepë e kuqe                                repa, šeþerna repa
behaviour                         qëndrim,sjellje                             ponašanje, vladanje
beneficiary                       i privilegjuari                             privilegovan, povlašüen
benefit                           përparësi,dobi                              prednost, korist
benefiting countries and                                                      povlašüene države i
territories                       shtetet dhe territoret e privilegjuara      teritorije
benefit(derive benefit from
customs)                          privilegj doganor                           carinska povlastica
best before(end)                  afati i përdorimit deri…                    rok upotrebe do...

bilateral agreement               marrëveshtje dypalëshe ( bilaterale)        bilateralni sporazum

bilateral quota                   kontingjent i ndërsjelltë,reciprok          bilateralne kvote
bill                              fletëngarkesë                               tovarni list
billo f exchange,draft            kambial                                     menica
bill of loading                   fletëngarkesë e anijes                      brodska teretnica
bill of sale,invoice              faturë e shitjes                            prodajna faktura, raþun
bill of weight                    listë,fletë e peshës                        teretni list
bill draft law,proposal           projekt i ligjit                            nacrt zakona, predlog
binding                           obliguese,detyruese                         obavezujuüi
                                  informim i obligueshëm mbi tarifën          obavezna informacija o
binding tariff information(bti)   doganore                                    carinskoj tarifi
biological material               materie biologjike                          biološki materijal
biological weapon                 armë biologjike                             biološko oružje
black market                      treg i zi                                   siva ekonomija
blackmail                         shantazh                                    ucena
blank                             i zbrazët,i bardhë                          blanko
blank cheque                      çek i paplotësuar                           blanko þek

                                                                              ulazak u brod, avion,
board                             hyrje në anije,aeroplan,autobus etj.        autobus
board of directors                bord (këshill)i drejtorëve                  upravni odbor
body                              trup,organ                                  telo, organ
bona fide                         i sinqertë,nikoqir i mirë                   istinski, pošten
                                                                              obveznica, stavljen u
bond, bonded                      letër shtetërore me vlerë,mall i deponuar   carinski magacin
                                                                              roba u carinskom
bonded goods                      mallra në depon doganore                    magacinu
bonded goods warehouse            depo doganore                               carinski magacin
bonded goods free                                                             slobodni carinski
warehouse                         depo e lirë doganore                        magacin
bond – note,transit bond          fletudhëzimi doganor                        carinska propratnica
border                        kufiri                               granica
border control                kontroll kufitar                     graniþna kontrola
                                                                   carinska kancelarija za
border control crossing                                            kontrolu na graniþnom
customs office                zyra e kalimit doganor               prelazu
                                                                   pograniþne propisane
border formalities            formalitetet kufitare                forme
border guard                  garda kufitare                       pograniþna straža
                                                                   prepreke za zaštitu
border guard obstacles        pengesat kufitare                    granice
border guard police           polici kufitare                      pograniþna policija
                                                                   pograniþna policijska
border guard police service   shërbimi policor kufitar             služba
borderline                    vijë kufitare                        graniþna linija
borrow                        huazuar                              pozajmiti
boundary                      kufiri                               granica
box                           kuti,arkë                            pregrada, kutija
boycott                       bojkotim                             bojkot
branch(of business)           degë e biznesit                      grana delatnosti
branch(of business) line,
siding                        degëzim linje                        razgranata veza
brand(trade mark)             markë,shenjë,stigmë                  marka, zaštitni znak
                                                                   ime marke, zaštitnog
brand(trade mark) name        emërtimi i markës                    znaka
                                                                   verodostojnost zaštitnog
brand(trade mark) fidelity    besnikëria ndaj shenjës mbrojtëse    znaka
branded goods                 mallra me markë                      proizvodi sa markom
brandy                        konjak                               rakija, konjak

Braile letters                shkresë e personave të verbër        Brajevo pismo
breadth                       gjerësi                              širina
                                                                   nasilno ukljanjanje
break of customs seal         heqja me dhunë e plombës doganore    carinske plombe
breach                        kundërvajtje                         prekršiti, kršenje
bribery,corruption            mitosje,koruptim                     podmiüivanje, korupcija
brigadier general             gjeneral brigade                     brigadni general
broke                         pa para                              bez para, švorc
                                                                   posrednika na berzi,
broker                        ndërmjëtesues në bursë (aksionesh)   broker

brokerage                     kompenzim për ndërmjetësim           posredniþka provizija
bucketshop                    tregtizë aksionesh                   mala berza
budged revenues               të hyra buxhetore                    budžetski prihodi
budged                        buxhet                               budžet
budged deficit                deficit buxhetor                     deficit budžeta
budged year                   vit buxhetor                         budžetska godina
budgetary                  buxhetor                               budžetski
budgetary institution      organ buxhetor                         budžetska institucija

bulk cargo                 ngarkesë me mallra të shkapërderdhur   tovar sa rasutom robom
bulk goods                 mallra vëllimor (gabarit)              kabasta roba
bundle                     deng mallrash                          denþana pošiljka
bureau,office              zyre,shkrimtore                        biro, kancelarija
business                   punë veprimtari                        delatnost
business activity          aktivitet afarist                      poslovna aktivnost
business community         bashkësi afariste                      poslovna zajednica
business co-operation      bashkëpunim afarist                    poslovna saradnja
business organization      organizim afarist                      poslovna organizacija
businesstransaction        transaksion afarist                    poslovna transakcija
businessman                person afarist                         poslovno lice
buy,purchase               blej,blerje                            kupiti
buyer,consumer             blerësi                                kupac
buying commission          provizion i blerjes                    kupovna provizija
by air                     nëpër vijë ajrore                      avionski
by land                    nëpër tokë                             drumski
by sea                     nëpër det                              pomorski
by product                 nus- prodhim                           nus proizvod

                                               C
cabin baggage, luggage     plaçka personale                       liþni prtljag
cabotage                   lundrim,kabotazh                       plovidba, kabotaža
calamity                   fatkeqësi                              nesreüa
calculate                  bërje hesap,kalkulim                   raþunanje
calculate value            vlerë e llogaritur                     obraþunska vrednost
                                                                  vrednosni obraþunski
calculate value            metodë e kalkulimit të vlerës          metod
calculation                logaritje,kalkulim                     obraþun
calculation of tax         kalkulim i taksave                     obraþun poreza
calendar year              viti kalendarik                        kalendarska godina
call for payment           vërejtje për pagesë                    opomena za plaüanje
camouflage                 maskim,tebdil                          prerušavanje, kamuflaža
cancel                     nulim,pezullim                         ukidanje, otkazivanje
cancellation of decision   prishje e vendimit                     ukidanje odluke
cancellation of decision   fshirje e garancionit                  ukidanje garancije
canon                      rregull,ligj,kanun                     pravilo, zakon, zakonik

capacity                   kapacitet(I vëllimit veprues etj.)     kapacitet, nadležnost

capacity building          ngritje dhe zhvillim i aftësive        izgradnja potencijala
capital                        pasuri,kapital                       kapital
capital assets                 mjetet prodhuese                     proizvodna sredstva
capital assets                 efikasitet I kapitalit               efikasnost kapitala
capital flow,capital           lëvizje dhe rrjedhje ose derdhje e   protok, pomeranje
movement                       kapitalit                            kapitala
capital market                 treg i kapitalit                     tržište kapitala
                                                                    porez po glavi
capitation                     tatim për person                     stanovnika
captain                        kapiten                              kapetan
caption                        burgosje arrestim                    pritvor
car                            automobil                            automobil

car accident                   aksidend komunikacioni (trafiku)     saobraüajna nesreüa
car insurance                  sigurim i automjetit                 auto osiguranje
cargo manifest                 fletëngarkesë                        tovarni list
carriage charges               shpenzimet e transportit             transportni troškovi
                                                                    plaüanje pre
carriage forward on delivery   pagesa para dorëzimit                preuzimanja
carriage of goods by air       transport ajror                      vazdušni transport
carriage by pipeline           transport me tubacion                prenos cevovodom

carriage of goods by rail      transport hekurudhor i mallrave      prevoz robe železnicom
                                                                    prekomorski prevoz
carriage of goods by sea       transport detar i mallrave           robe
carriage of goods on
waterways                      transport ujor i mallrave            slatkovodni prevoz robe
carriage of goods,shipment
of goods                       transport i mallrave                 prevoz robe
carrier                        transportues                         prevoznik
carrier ,shipper,transporter   transportues,furnizues               prevoznik

carrier’ s risk                në rrezik të transportuesit          na rizik prevoznika
carrying charges               shpenzimet e transportit             transportni troškovi
carry,deliver,forward          transporton                          prevoz
carrying out                   kryej,zbatoj                         obavljati
carton of cigarettes           boks i cigareve                      boks cigareta
cartel                         marrevështje kufizuese               kartel, limitni sporazum
case study                     shqyrtimi i lëndëve                  razmatranje predmeta
                                                                    predmet, studija,
case                           ngjarje,rast, çështje                dogaÿaj
cash and carry                 paguaj dhe bart                      plati i nosi
cash                           pagesë e gatshme                     gotovinsko plaüanje
cash book                      defter shpenzimesh                   knjiga izdataka

cash deposit                   deposit me para të gatshme           gotovinsko deponovanje
cash flow                      qarkullim monetar                    promet novca
cashier                         inkasant,arkatar                    blagajnik
cause                           shkaktoj                            uzrokovati
cautioner                       garantues                           garant
cease to apply                  pushojnë së aplikuari               prestaje da važi
ceiling price                   çmimi më i lartë                    najveüa cena
central administration          drejtorija qëndrore                 centralna uprava
central bank                    bankë qëndrore                      centralna banka
central customs
administration                  administratë qëndrore e doganave    centralna uprava carina

central customs authority       autoritet qëndror I doganave        centralni carinski organ
                                                                    uverenje o
certification of authenticity   çertifikatë mbi autenticitetin      verodostojnosti
certain                         i sigurt,sigurisht                  siguran
certificate                     vërtetim,çertifikatë                uverenje, potvrda
certificate of competence       vertetim mbi aftësinë               potvrda o merodavnosti

certificate of exemption        vërtetim mbi përjashtimin           potvrda izuzeüa
certificate of export           çertifikatë eksporti                potvrda o izvozu
certificate of origin           çertifikatë e origjinës             potvrda porekla
certification,verification      vërtetim,verifikim                  potvrÿivanje, overavanje
certify                         vërteton                            potvrditi
chain                           zingjir,rrjetë                      lanac
                                                                    predsedavajuüi,
chairman                        kryesues,kryetar                    predsednik
chancellor of the exchequer     ministër I financave                ministar finansija
change                          ndërrim,këmbim                      razmena, zamena
change money                    para e imët                         sitan novac
change transfer                 transfer i parasë                   transfer novca
changeable                      i këmbyeshëm                        razmenljiv
changing the tariff             ndryshimi në tarifë                 izmene u tarifi
chapter                         kaptinë                             glava, poglavlje

characteristics of the goods    vecoritë ,tiparet e mallrave        karakteristike robe
charge                          shpërblim,ngarkesë                  dužnost, naplata
charges                         shpenzimet                          takse, naplate
                                                                    troškovi u momentu
charges forward                 shpenzimet në momentin e pranimit   prijema
charges incurred during
transit                         shpenzimet gjatë transitit          troškovi tokom prevoza

charging of maximum rate        shuma më e lartë e inkasimit        najveüi iznos naplate
charing,collection              inkasimi,vjelja                     naplata, prikupljanje
charter airline                 fluturimi çarter                    þarter linija
ugovor o zakupu broda
charter party                 kontratë për çesimin e anijes            (aviona)

chassis number                numri i shtratit te automjetit           broj šasije
cheap                         i lirë                                   jeftin
check on leaving customs                                               carinska kontrola na
territory                     kontrolla doganore në dalje              izlazu
cheque                        çeku                                     þek
chemical weapons              armë kimike                              hemijsko oružje
cheque forgery                falsifikim i çekut                       falsifikovanje þeka
cease                         i jap fund,pushoj                        prestati, zakljuþiti
cycle                         cikel                                    krug
cigarette                     cigare                                   cigareta

cigarette smuggling           kontrabandë,trafikim me cigare           krijumþarenje cigareta
circular capital,working
capital                       kapital qarkullues                       obrtni kapital
circulation turnover          qarkullim,xhiro                          obrt opticaja
circumstance                  rrethanë,rast,ndodhi                     okolnost, sticaj, dogaÿaj
citizen                       shtetas                                  graÿanin
claim                         kërkesë,pretendim                        zahtev,pretenzija
claim                         kërkon borxhin                           potraživati

claim                         kërkesë për kompensim të dëmit           zahtev za naknadu štete
clandestine trade             trafikim me njerëz                       ilegalna trgovina
classification                klasifikim,zgjedhje                      klasifikacija, izbor
classification of goods       zgjedhje e mallrave                      klasifikacija roba
classification opinion        mendimi i klasifikuesve                  mišljenje razvrstioca

classify                      vlerëson,klasifikon,përzgjedh            procena, klasifikacija
clause                        klauzolë,dispozitë,nen                   klauzula, propis, þlan
clear the goods               zhdoganim i mallrave                     carinjenje robe
clearance for home use        zhdoganimi në import                     uvozno carinjenje

clearance for transit         procedura doganore në transit            carinjenje u tranzitu
                                                                       carinjenje u turistiþkom
clearance tourist traffic     zhdoganimi në qarkullimin e udhëtarëve   saobraüaju
clearance on export,outward
clearance                     zhdoganim në eksport                     izvozno carinjenje
                                                                       bezgotovinski platni
clearing                      qarkullim me pagesë jo të gatshme        promet
client                        pala,klienti                             stranka, klijent
clientele                     klientela                                klijentela
code                          kodi,shifra                              kod, šifra
code number                   numri i kodit                            broj koda
coin                           monedhat metalike                     metalni novac
coincidence                    bashkëndodhje                         sluþajnost

collect(tax)                   grumbullim,vjelje e taksave           prikupljane poreza

collision                      konflikt në mes dispozitave           sukob propisa
collaborator                   bashkëpunëtor                         saradnik

collateral                     sekondar,i dorës së dytë,dytësor      sekundaran, indirektni

collection                     mbledhje,grumbullim i parasë          prikupljanje
collection aposteriori         mbledhje e mëvonshme                  naknadno prikupljanje
collection of charges after
due                            inkasim i mëvonshëm                   naknadna naplata

collection of duties           mbledhja e tagrave doganore           prikupljanje dažbina
collection of statistical                                            prikupljanje statistiükih
information                    mbledhje e informatave statistikore   informacija
colonel                        kolonel (officer i lartë)             pukovnik
                                                                     kombinovana
combined nomenclature          emërtim i kombinuar                   nomenklatura
                                                                     kombinovana tarifska
combined tariff nomenclature   nomenklatura e kombinuar tarifore     nomenklatura
commerce,trade                 tregtija                              trgovina
commercial                     tregtar                               trgovaþki, komercijalan

commercial attaché             atashe tregtar-perfaqësues            trgovinski predstavnik
commercial bank                bankë komerciale                      komercijalna banka

commercial contract price      çmim i kontraktuar tregtar            trgovinska cena ugovora
commercial counselor           këshilltar në tregti                  trgovaþki savetnik
commercial credit              kredi komerciale                      komercijalni kredit
commercial description of
goods                          përshkrimi tregtar I mallrave         komercijalan opis robe
commercial document            dokument tregtar                      trgovinska isprava
commercial fraud               mashtrim në tregti                    trgovinska prevara
commercial invoice             faturë komerciale                     trgovinska faktura
commercial level               nivel tregtar                         trgovinski nivo
commercial means of                                                  komercijalna prevozna
transports                     mjete komerciale të transportit       sredstva
                                                                     mere u trgovinskoj
commercial policy measures     masat në politikën tregtare           politici
commercial practice            praksa,përvoja tregtare               trgovinska praksa
commercial vehicle             automjet komercial                    komercijalno vozilo
come into force                hyn në fuqi(ligji)                    stupiti na snagu
commission premium           premia e ndërmjetësuesit                    premija provizije


commission percentage        përqindja e ndërmjetësuesit në shitblerje   procenat provizije
commission                   komision                                    provizija, komisija
conveyance                   bartje,transport                            prevoz
conveyance of narcotic
drugs                        trafikim me drogë                           krijumþarenje droge
commissioner                 ndermjetësues tregtar                       zastupnik, punomoünik
committee                    komision,këshill                            komisija, veüe
committee a crime            kryes i krimit                              izvršilac zloþina
committee procedure          komision procedural                         komisija za postupke

committee on origin          komiteti për origjinë të mallit             komitet za poreklo robe
commodity                    mall,artikull malli                         roba, artikal
commodity exchange           bursa e mallit                              robna berza
commodity loan               kredi mallrash                              robni kredit

common(community)custom      procedura doganore në kuadër të             carinski postupak
s procedure                  komunitetit evropian                        Evropske unije
common agricultural                                                       poljoprivredna politika
policy(cap)                  politika agrare e BE                        EU
common border                kufiri i perbashkët                         opšta granica
common quota                 kontingjenti i përbashkët                   uobiþajene kvote
common price system,single                                               jedinstveni, zajedniþki
price system                 sistem unik i cmimeve                       sistem cena
common transit               transitimi i përbashkët                     uobiþajeni tranzit
community                    bashkësia,unioni                            zajednica, unija
community ceiling price      çmime tavan në BE                           plafonske cene u EU
community Customs Code       Kodi Doganor i BE                           Carinski zakon EU
community market             Tregu i BE-se                               tržište EU
community processors         përpunuesit në BE                           preraÿivaþi EU
community product            prodhimet e BE-së                           prizvod EU
community supervision        mbikqyrja në BE                             nadzor EU
commutable                   i nderruar,i krahasuar                      razmenjljiv, uplatljiv
company                      ndërmarrja                                  preduzeüe
comparable                   i barazuar i krahasuar                      uporedan, izjednaþen
compensating products        produktet kompensuese                       dobijeni proizvod
compensation                 kompensim,reparacion                        kompenzacija, ošteta
compensation transaction     punë kompensuese                            kompenzacioni posao
                             kompensim për tejkalim të afatit të
compensation for dellay      dërgesës                                    nadoknada za kašnjenje
compensatory interest        kamatë kompenzuese                          zatezna kamata
competence                    kompetencë                             nadležnost
competent authority           organi kompetent                       nadležni organ
                                                                     nadležna carinska
competent customs office      zyra doganore kompetente               ispostava
competing goods               mall konkurent                         konkurentna roba
competition                   vrapim,garim                           konkurencija, takmiþenje
competitive                   konkurues,komparativ                   konkuretan, takmiþarski
competitive advantage         përparësi në garë                      konkurentska prednost
competitive market            treg komparativ                        konkurentno tržište
complainant                   paditësi                               tužitelj
complainer                    i ankuari                              podnosilac žalbe
complaint                     padi,ankesë                            žalba
compliance assessment                                                tim za usaglašavanje
team                          ekipi për harmonizimin e përmbarimit   izvršenja
                                                                     kategorije rizika kod
compliance risk categories    kategoritë e rrezikut te përshtatjet   usaglašavanja
                                                                     poboljšanje
compliance improvement        përmirësim i pershtatur                usaglašavanja
compliance measurement        matje e përmbarimit                    mere usaglašavanja
compliance rate               shpejtësia e përmbarimit               stopa usaglašavanja
comply with(customs                                                  u skladu sa (carinskim
formalities)                  i plotëson formalitetet doganore       propisanim formama)
complicity                    bashkfajësi                            sauþesništvo
component                     element i një tërësie                  komponenta
composition                   tërësi e bashkuar                      kompozicija
compound                      i përbër                               složen
compound product              prodhim i gatitur                      složeni proizvod
comprehend (include)          prodhim i përbër,sajuar                sastavni proizvod
                                                                     sveobuhvatno
comprehensive participation   duke perfshirë                         uþestvovanje
comprehensive
security,general security     garancion gjeneral                     sveobuhvatna garancija
compromise                    kompromis,ujdi                         kompromis, slaganje
compulsory insurance          sigurim i obligueshëm                  obavezno osiguranje
compulsory provision                                                 obavezna mera
security                      obligim i paraqitjes së garancionit    garancije
compute                       logaris,numëroj                        obraþunati, brojati
computer                      kompjuter                              raþunar
computer technology           teknologjia logaritëse                 raþunarska tehnologija
computerized customs                                                 kompjuterizovani
procedure                     procedurë e kompjuterizuar doganore    carinski postupak
                                                                     kompjuterizovana baza
computerized data base        shënimet kompjuterike                  podataka
conclude a convention         lidh marrëveshtjen                     postiüi dogovor
concavo-convex                gropë-gungë                            udubljen, izdubljen
concealment                   mëshefje(e mallit)               skrivanje (robe)
concentration                 n’trashje,dendësim               koncentracija, zgusnuüe
concept                       mendim,ide                       koncept,ideja
concern                       ndërmarrje                       firma, briga
concession (working rights)   koncesion,leshim                 ustupak (radna prava)
conclusion                    mbarim, fund                     kraj, završetak
concord                       marrëveshtje                     sporazum
concordat                     marrëveshtje miqësore            mirovni sporazum
                                                               osuÿivanje,
condemnation                  dënim                            rashodovanje
condensation                  lëngëzim n'trashje               kondenzacija
condition                     konditë,kusht                    uslov
connect                       lidh,bashkoj                     povezati, sjediniti
confer                        dhuroj,fal                       pokloniti, dozvoliti
                                                               sprovoditi, rukovoditi,
conduct                       udhëheq,shoqëroj                 ponašanje
confidence                    besueshmëri,secret               pouzdanje, poverljivo
confirm                       vërtetoj,konfirmoj               potvrditi
confirmation                  vërtetim                         potvrda
confiscate                    marrje,konfiskim                 oduzeti, konfiskovati
conflict                      mospajtim,kundërshtim            sukob, protivreþnost
conform                       i përshtatëm                     saobrazno,podesan
                                                               saobraznost,
conformity                    përshtatje,pajtim                povinovanje
conquer                       sundoj,pushtoj                   osvojiti, doseüi
consensus of opinion          mendim i përbashkët              zajedniþko mišljenje
consent                       pranim,miratim                   pristanak, odobrenje
consider                      marrë parasysh,përfill           smatrati, razmatrati
consist                       përbehet prej                    sastojati se od
consequence                   pasojë,përfundim                 posledica, završetak
consignee                     pranues i mallit                 primalac
consignment by letter
post,letter-post items        shkresë postare                  poštansko pismo

consignment by parcel post    paketë postare,dërgesë postare   poštanski paket, pošiljka
consignment note              fletëngarkesë                    tovarni list
consignment note,delivery
note                          fleta e ngarkesës                spisak tovara
consignment subjected to                                       pošiljka pod carinskim
customs control               dergesë nën kontrollin doganor   nadzorom
consignment transactions      dërgesa transaktive              transakcione pošiljke
consignment shipment          ngarkesa                         tovar
consignor                     dërgues                          pošiljaoc
constitution                  kushtetutë                       ustav
constitution ,charter,basic                                                ustav, osnovni
legal instrument                   kushtetutë, dokument themelor           dokument
constitutional                     kushtetues                              ustavno
constraint,limitation,restrictio                                           zabrana, ograniþenje,
n,barrier                          përkufizime,pengesa                     sputavanje, prepreka
construction                       konstrukt,aparat                        konstrukcija, gradnja

consumable goods                   mall i përshtatshëm për konsum          potrošna roba
consumer                           shpenzues,konsumator                    potrošaþ
consumer basket                    shporta konzumuese                      potrošaþka korpa
consumer goods                     artikuj shpenzues                       potrošaþki artikli
consumer price                     çmimi shpenzues                         potrošaþka cena
consumer society                   bashkësi konsumi                        potrošaþko društvo
consumption                        shpenzimi                               potrošnja
                                                                           porez na potrošnju,
consumption tax,excise duty        tatimi në konsum                        akcizna dažbina
consul                             konzull                                 konzul
contain                            mbajtës,arkë,kuti                       sadržati
container load                     ngarkesë në kontejner                   kontejnerski teret
contents                           përbërje                                sadržaj, sastav
continuation sheet                 fletëza vijuese                         dodatni list
continuation sheet of single
administrativ document             faqja BIS e deklaratës unike doganore   dodatni list JCI (BIS)
continuing guarantee               garancion i përhershëm                  stalna garancija
contract                           kontratë                                ugovor
contract of importation            kontratë mbi importimin                 ugovor o uvozu
contract of carriage               kontratë mbi transportin                ugovor o prevozu
contract of guarantee              kontratë mbi sigurimin                  ugovor o osiguranju
contract of lease                  kontratë mbi qesimin                    ugovor o zakupu
contract of purchase               kontratë mbi blerjen                    ugovor o kupovini
contract price                     çmimi kontraktues                       ugovorna cena
contracting party                  palë kontraktuese                       ugovorna stranka
                                                                           odgovornost prema
contracting liability              përgjegjësi kontraktuese                ugovoru
contracting obligation             obligim kontraktues                     ugovorna obaveza
contravene                         shkelje ligjore                         kršenje zakona
                                                                           dejstvovanje protiv,
contravention                      kundërvajtje                            prekršaj
contribution                       ndihmë,kontribut                        doprinos
contribution to trade                                                      doprinos tržišnim
facilitation                       kontribut për lehtësimin tregtar        olakšicama
contribut rate                     shkallë e kontributit                   stepen doprinosa
control                            kontroll                                kontrola
control aposteriori of the                                                   naknadna kontrola
declaration                      kontroll i sërishëm i deklaratës            deklaracije
control based on accounts        kontroll i kontabilitetit                   kontrola knjigovodstva
control by customs                                                           kontrola carinskih
authorities                      kontroll nga autoritetet doganore           organa
                                                                             kontrola u carinarnici
control by office of departure   kontrolli në doganë të nisjes               polaska
control copy                     ekzemplar i kontrollit                      kontrolni primerak
control document                 dokument i kontrollit                       kontrolni dokument
control of destination of
goods                            kontroll mbi destinimin e mallit            kontrola odredišta robe
                                                                             kontrola tranzitnog
control of transit traffic       kontroll i trafikut transitor               saobraüaja
control post                     vend i kontrollit                           kontrolno mesto, punkt

control,verification,audit       kontrolli në doganë të nisjes               kontrola, overa, revizija
controlled delivery              dërgesë e kontrolluar                       kontrolisana pošiljka
convention                       marrëveshtje                                sporazum

conventional duty                tagrat sipas marrëveshtjes                  dažbine po sporazumu
conversion                       ndërrim i monedhës                          konverzacija
conversion rate                  kursi i ndërrimit                           kurs razmene
convert,change                   ndërrimi,kthimi                             konvertovati, promena
convertibility                   konvertibilitet                             konvertibilnost
conveyed by person               barten nga personi                          preneti po licu
copyright                        e drejtë e autorit                          autorsko pravo
core capital                     kapital bazë                                bazni kapital
corporate tax                    tatim i ndërmarrjes                         korporacijski porez
corporation                      korporatë                                   korporacija

corpus delicti                   prove e pa thyer, flagrancë                 na delu, direktan dokaz

corrosive                        korroziv(materie oksiduese)                 korozioni
                                                                             pravilna primena
correct application of                                                       carinskog
customs legislation              aplikim i drejtë I legjislacionit doganor   zakonodavstva
corrective amount                shumë e përmirësimit                        iznos popravke
consignment note                 fletë përcjellëse                           propratni list
cost analysis                    analizë e shpenzimeve                       analiza troškova
cost calculation                 përllogarija e çmimit                       proraþun troškova
cost effective                   shpenzim efektiv                            efektivni trošak

cost estimate                    vlerësim i çmimit kushtues                  predraþun troškova
cost incurred                    shpenzimet e paraqitura                     nastali troškovi
cost of insurance                shpenzimet e sigurimit                      troškovi osiguranja
cost of production              shpenzimet e prodhimit                     troškovi proizvodnje
cost price                      çmimi kushtues                             cena troškova

cost of preserving goods        shpenzimet e ruajtjes së mallit            troškovi þuvanja robe
cost of transport,delivery
expenses                        shpenzimet e transportit                   troškovi prevoza
couchette coach                 qerre me krevat                            kušet kola

Council for Mutual Economic     keshilli për ndihmë ekonomike reciproke    Savet za reciproþnu
Assistance-CMEA                 KNER                                       ekonomsku pomoü
counselor                       këshilltar                                 savetnik
consideration                   përfillje,kujdes                           uzimanje u obzir
count                           numëron                                    brojati
count over                      përllogarit                                brojanje
                                                                           trgovina na osnovu
counter trade,barter trade      tregtia në bazë të ndërrimit të mallrave   robne razmene
counterfeit goods,fals goods    mallra të falsifikuara                     falsifikovana roba
counterfeit,falsify,forge       falsifikon                                 falsifikovati
counterfeit,forged              falsifikim                                 falsifikovano
counterfoil                     etiketa                                    etiketa
countervalue                    kundërvlera                                protivrednost
countervailing
duty,compensatory duty          tagra për barasvlerë                       dažbina za poravnanje
                                                                           zemlja za koju se
country benefiting from         vendi ndaj të cilit aplikohet shkalla      primenjuju
preferential tariff             preferenciale e tarifës                    preferencijalne tarife
country of departure            vendi i nisjes                             zemlja polaska
country of destination          vendi i destinimit                         zemlja odredišta
country of issue                vendi i lëvrimit                           zemlja izdavanja
country of manufacture          vendi i prodhimit                          zemlja proizvodnje
country of origin               vendi i origjinës                          zemlja porekla
country of purchase             vendi i furnizimit-blerjes                 zemlja kupovine
country of sale                 vendi i shitjes                            zemlja prodaje
country of warehousing          vendi i magazinimit                        zemlja skladištenja
country of transit              vendi i tranzitimit                        zemlja tranzita
course                          drejtim,zhillim                            pravac, razvoj
court                           gjykatë                                    sud
                                                                           apelacioni sud
court of appeal                 gjyq i apelit-sipas ankesës                (višestepeni)

court of general jurisdiction   gjyq i jurisdiksionit të përgjithshëm      sud opšte jurisdikcije
court of honour                 gjyq nderi                                 sud þasti
court officials                 personel gjyqësor                          sudski zvaniþnici
court trial                     process gjyqësor                           sudski postupak
creation of a mortgage       krijim i pengut                             stvaranje zaloga
                                                                         obuhvaüen ATA
cover of the ATA carnet      mbulesë për karnetin ATA                    karnetom
CPD Carnet(carnet de
passage)                     karnet për udhëtar                          karnet za putnike
credible                     i besuar                                    pouzdan, verodostojan
credit                       kredi                                       kredit, priznanje
credit agreement             marrëveshtje për kredi                      sporazum o kreditu
credit order                 autorizim për kredi                         ovlašüenje za kredit
creditor                     kreditor                                    davalac kredita
credit worthiness            kredibilitet                                kredibilitet

                             plaqkat personale të ekuipazhit të anijes   liþni bagaž posade
crew’s effects               ose aeroplanit                              aviona ili broda
crime                        krim                                        zloþin, kriminal
                                                                         zloþin protiv
crime against humanity       krim kundër njerëzimit                      þoveþanstva
crime of international law   krim ndërkombëtar                           meÿunarodni zloþin
criminal gang                grup kriminel                               kriminalna grupa
criminal act                 akt kriminel                                kriminalni þin
criminal attempt             orvatje e veprës penale                     kriviþni pokušaj
criminal case                rast i krimit                               kriviþni sluþaj
criminal charges             kallëzim penal                              kriviþna prijava
criminal code                kodi penal                                  kriviþni zakon
criminal court               gjyqi penal                                 kriviþni sud
criminal law                 e drejta penale                             kriviþno pravo
criminal
liability,responsibility     përgjegjësia penale                         kriviþna odgovornost
criminal matter              çështje penale                              kriviþna stvar
                                                                         kriviþno propisivanje,
criminal prescription        parashkrim                                  zastarelost
criminal proceedings         procedura penale                            kriviþni postupak

criminate                    inkriminoj,shpall fajtor,dënoj              okriviti, osuditi
crimination                  inkriminim                                  optužba, osuda
criminative                  i akuzueshëm                                optužljiv, okrivljiv
crisis (economic crisis)     krizë ekonomike                             ekonomska kriza
criterion                    shenjë dalluese,provë                       kriterijum, mera

cross border crime           kriminalitet ndërkombëtar                   meÿugraniþni kriminal
cross action                 kundër padi                                 protiv tužba
cross examination            pyetje të kryqëzuara                        unakrsno ispitivanje
crossing                     kalim                                       prelaz
crossing of frontier         kalim i kufirit                             prelaženje granice
currency                         monedhë                                     moneta, novþanica
currency code                    kodi devisor                                devizni zakon
currency of invoice              lloji i valutës në faturë                   valuta iz fakture
currency movements               luhatje valutore                            obrt, prenos valuta
current                          i tanishëm,aktual                           sadašnji, aktualni
current account                  llogari rrjedhëse                           tekuüi raþun

current balance                  bilanci i llogarisë rrjedhëse               stanje tekuüeg raþuna
                                                                             kredit po tekuüem
current account credit           kredija sipas llogarisë rrjedhëse           raþunu
current assets                   mjete qarkulluese                           obrtna sredstva
current value of currency        kursi aktual i valutës                      važeüi devizni kurs

custodian trustee                përdoruesi i pasurisë,i mirëbesuari         poverenik imovine
customary practices              përvoje e zakonshme                         uobiþajena praksa
customs                          dogana                                      carina
customs duty deferment                                                       dozvola za odlaganje
approval                         leje për shtyerje të pagesës së doganës     plaüanja carine
customs nomenclature             nomenklatura doganore                       carinska nomenklatura
customs territory with special   territor doganor me rregulative të          carinsko podruþje sa
arrangements                     vecantë                                     posebnom regulativom
customs administration           administratë doganore                       carinska uprava

customs administration of the    administrata doganore e vendeve             carinska administracija
EU member states                 anëtare të BE-së                            zemalja þlanica EU
customs advantage                përparësi te zhdoganimi                     prednosti kod carinjenja
customs agent,customs                                                        špediter, carinski
clearing agent                   deklaruesi doganor-shpediteri               deklarant
customs and excise                                                           carinski i akcizni
warwhouse                        magazina doganore dhe e aksizës             magacin
                                                                             carinska i finansijska
Customs and Finance Guard        mbrojtja doganore dhe financiare            zaštita

                                 sistemi i udhëzimit juridik në procedurën
Customs appeal system            doganore                                    carinski sistem za žalbe
                                                                             carinski odobren pravac
customs approved route           rruga doganore e lejuar                     puta
customs attache                  atasheu doganor                             carinski ataše
customs auction                  ankandi doganor                             carinska licitacija
customs authority                organi doganor                              carinski organ

customs clearance charges        shpenzimet e zhdoganimit                    troškovi carinjenja
                                                                             naknada za carinsko
customs clearance fee            kompensimi për paraqitje doganore           prijavljivanje
customs clearance,customs
treatment                        trajtimi doganor                            carinsko postupanje
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik
Fjalor Ekonomik

Mais conteúdo relacionado

Destaque

Leter motivimi
Leter motivimi Leter motivimi
Leter motivimi Anida Ago
 
si behet nje Autorizim shembull
si behet nje Autorizim  shembullsi behet nje Autorizim  shembull
si behet nje Autorizim shembullNasuf GËRMIZAJ
 
The President’s Speech in Cairo: A New Beginning - Persian
The President’s Speech in Cairo: A New Beginning - PersianThe President’s Speech in Cairo: A New Beginning - Persian
The President’s Speech in Cairo: A New Beginning - PersianObama White House
 
White House State of the Union 2016 - Enhanced Graphics
White House State of the Union 2016 - Enhanced GraphicsWhite House State of the Union 2016 - Enhanced Graphics
White House State of the Union 2016 - Enhanced GraphicsObama White House
 
Open Source Creativity
Open Source CreativityOpen Source Creativity
Open Source CreativitySara Cannon
 
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksHow to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksSlideShare
 
Getting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareGetting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareSlideShare
 

Destaque (7)

Leter motivimi
Leter motivimi Leter motivimi
Leter motivimi
 
si behet nje Autorizim shembull
si behet nje Autorizim  shembullsi behet nje Autorizim  shembull
si behet nje Autorizim shembull
 
The President’s Speech in Cairo: A New Beginning - Persian
The President’s Speech in Cairo: A New Beginning - PersianThe President’s Speech in Cairo: A New Beginning - Persian
The President’s Speech in Cairo: A New Beginning - Persian
 
White House State of the Union 2016 - Enhanced Graphics
White House State of the Union 2016 - Enhanced GraphicsWhite House State of the Union 2016 - Enhanced Graphics
White House State of the Union 2016 - Enhanced Graphics
 
Open Source Creativity
Open Source CreativityOpen Source Creativity
Open Source Creativity
 
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksHow to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
 
Getting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareGetting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShare
 

Fjalor Ekonomik

  • 1.
  • 2. AUTOR ZYHDI AXHEMI ENGLISH - ALBANIAN -SERBIAN VOKABULAR I FJALËVE DHE VOCABULARY TERMEVE NGA LËMI I SHERBIMIT WORDS & IDIOMS DOGANOR FROM THE FIELD OF ANGLISHT-SHQIP- SERBISHT CUSTOMS SERVICE RECENSENT: PROF. DR. PARTIZAN SHUPERKA PROF. DR. MURTEZA SHLLAKU PROF. ABDYL ZHAVELI LEKTYRA: PROF. BURHAN GJERQEKU PROF. ANDREJ SEVER DIZAJNI I BALLINËS: FATLUM HALITI TEKNIKA:ECC.I DIPLOMUAR VAHEDIN QERIMI
  • 3. P A R A T H Ë N J E Përvoja ime e gjatë 3o vjeçare dhe dashuria ndaj profesionit të doganierit ishin shkas dhe inspirim për qasje të përkushtuar të përzgjedhjes dhe grumbullimit në një vend, të termeve, nocioneve, shprehjeve dhe instituteve juridike doganore, tregtisë së jashtme dhe të transportit ndërkombëtar të mallrave, pa pretendim se e kam përmbyllur këtë koleksionim në tërësi. Në ligjëratat që kisha fat t'iu mbaj gjeneratave të reja të doganierëve, pos tjerash, ata i kam përgëzuar për pozitën e tyre të rëndësishme në organet e administratës shtetërore dhe të privilegjit të tyre, duke u shprehur figurativisht "të ambasadoreve" në kufijtë e territorit doganor të Kosovës,kufinjë jo të ndarjes, por të afrimit dhe të bashkimit me botën e progresit. Njohja e termeve dhe e shprehjeve nga fusha e këtij trajtimi mendoj që është imperativ për sajimin e një gjuhe profesionale, të kuptueshme dhe decidive, çfarë e përdorë ligjdhënësi në hartimin e dispozitave ligjore, por të një stili të standardizuar që ngërthen në veti specifikat gjuhësore të Kodit doganor si "Legs Specialis" (Ligj Special) dhe të dispozitave të tjera që pasojnë. Komunikimi gojor dhe me shkrim me fjalor profesional e të kuptuar mirë i jep shërbimit imazhin dhe kulturën e artit gjuhësor. Duke ushtruar punët dhe detyrat, në dokumentacionin që e përcjell mallin, doganierët shpesh ndeshen me terma dhe nocione të panjohura,andaj njohja solide gjuhëve të huaja, e sidomos e gjuhës angleze, i eviton barierat procedurale duke mundësuar qarkullimin më të shpejtë të vlerave materiale dhe shpirtërore, në njërën anë,e në anën tjetër atribuon në afrinë e njerëzve të racave,kombeve dhe të konfesioneve të tjera. Synim kryesor imi është që përmes këtij fjalorthi t’i paraqes në mënyrë sa më besnike idiomat e cekura më lartë, si dhe përcaktimin e tyre sa më me vend e autentik. Këtu janë kapur mbi 4ooo fjalë e shprehje, duke konsultuar literaturë dhe fjalore të ndryshëm, nga të cilët do ta veçoja atë të kolegut tim të vyer, Silvester Varga. Është kënaqësia ime t'iu shpreh mirënjohje dhe falendërim kolegeve te punës: Lulëzim Rafunës, Arben Spahiut, Blerim Halimit, Dardan Shales dhe Lumnije Ahmetit si dhe birit tim, Virgjil Axhemit, për përkrahje në literaturë, kurajo dhe inspirim. Me gjuhë të pastër profesionale, shpresoj që edhe Shërbimi ynë i kontribuon një çik periudhës së rëndë të transicionit dhe të afrimit më të shpejtë kah Evropa dhe në përgjithësi kah globalizimi. Bota me të vërtetë po bëhet një " Fshat i Madh". Të gjitha vërejtjet dhe plotësimet e arsyeshme e qëllimmira nga lexuesit e nderuar i mirëpres, dhe ato do zënë vend në ndonjë ribotim eventual të mëvonshëm. Autori PREFACE My experience for more than thirty years and the passion for the profession of the customs officer were the reason and inspiration for one dedicated approach on gathering and electing in one place the words, notions and institutional idioms from the field of Customs service, international trade and international transport, not pretending that I have over closed the collection as whole. I had the honor to give lectures to the new generations of the customs officers, except other, I expressed my congratulations for their very important position within the administration and their privilege, figuratively saying to be ambassadors at the borders of Kosova territories, borders which do not separate but bring it close to the civilized world.
  • 4. The knowledge of terms and idioms from this field of mind treatment which is binding for creating a professional language, decisive and understandable, which is preferred by the authorities on compiling the regulations.That means of a standardized style which over helms within it the language specifics of Custom Code as "Legs Specials" and other dispositions which follow. The oral and writing communication, with a professional vocabulary which is well understood gives to the service the image and the culture of language art. While in works and duties, in the papers by which the goods are followed, the custom officers often meet unknown terms and notions, so a good knowledge of foreign languages and especially of English, excludes the procedural bars enabling quick circulation of spiritual and material values in one side, and at the other confessions. The main aim of this dictionary is to give as more identically as possible the idioms given above, and giving their meaning as authentically as possible. This modest dictionary which in one version of translation contains more than 4000 words and idioms i compiled, consulting different literature and dictionaries from which I can stress the one published by my hard working colleague from this field, Silvester Varga. I must express my appreciation and thanks to my work colleagues: Lulzim Rafuna, Arben Spahiu, Blerim Halimi, Dardan Shala, Lumnije Ahmeti and my son Virgjil Axhemi for their support at the literature field as for encouraging and giving me inspiration. With a clear and professional language I hope our Service gives a small contribution to a difficult transitional period and to an accelerating leaning towards Europe and globalization process. The world is really becoming a Big Village. All the objections and additions from the honored readers are welcome with the aim of completion for an eventual republishing. The Author
  • 5. ENGLISH SHQIP SRPSKI A abalienation tjetërsim,shitje otuÿivanje, prodaja abandon braktisje,heqje dorë ostavljanje, ustupanje ustupanje u korist abandon free of expences to braktisje,(ofertë)ne dobi të shtetit pa të drzave bez prava na the revenue drejtë në kundërvlerë naknadu abatement(tax) pakësim,zvogëlim,ulje tatimi umanjivanje (poreza) abbreviation shkurtesë skraüenica abduct rrëmbej kidnapovati abduction rrëmbim kidnapovanje navesti, podstaüi, abet nxitje,bindje,mbush mendje sauþestvovati abetment pjesëmarrje sauþesništvo abetment in crime pjesëmarrje në krim sauþesništvo u zloþinu ability zotësi,aftësi,shkathtësi sposobnost, moguünost ability aftësi,zotësi(juridike) pravna sposobnost ability of judgement zotësi për të gjykuar sposobnost rasuÿivanja able i aftë,i zoti sposoban, kadar aboard në kuvertë të anijes,aeroplanit u prevoznom sredstvu abolish heq,anuloj ukidanje, abolicija abolition of a low anuloj ligjin ukidanje zakona abolition of free zone heqje,anulim i zonës së lirë ukidanje slobodne zone aborigines paraardhës starosedeoc above par mbi paritet iznad pariteta abroad jashtë vendit inostranstvo absent që mungon,jo i pranishëm odsutan absolute absolut,i përkryer apsolutan,savršen absolute liability përgjegjësi absolute apsolutna odgovornost absolute rights të drejta absolute apsolutna prava absolute decree aktgjykim i plotëfuqishëm punopravna presuda absolute discharge shkarkim absolut punopravno oslobaÿanje absolute discretion diskrecion i plotë potpuna diskrecija absolute rent rentë absolute apsolutna renta absolute value vlerë absolute apsolutna vrednost absolve shfajësoj,ndjej,fal opraštanje
  • 6. tërheqje(vetëpërmbajtje nga konsumimi i abstinence drogës) uzdržavanje abundance of goods lepezë(asortiment)i gjerë i mallrave širok asortiman robe abuse keqpërdorim zloupotreba,zlostavljanje abutting fqinjë,kufitar komšija, graniþar acceptance pranim,miratim prijem, odobrenje acceptance of the declaration pranim i deklaratës prijem deklaracije access afrim,qasje,leje afrimi pristup accession bashkangjitje,shoqërim pristupanje accessory plotësues,i shtuar,ndihmës oprema, pribor, prikljuþci nezgoda, nesreüa, accident fatkeqësi,aksident,avari havarija accidental i rastësishëm,i papritur sluþajno, neoþekivano accommodation përshtatje,marrëveshje,ujdi prilagoÿavanje, smeštaj accompany përcjell,shoqëroj propratni accompanying document dokument shoqërues, fletëpërcjellëse propratni dokument accomplice ndihmës,bashkëfajtor saradnik, sauþesnik accomplicity(in crime) pjesëmarrje në vepër penale sauþesništvo u zloþinu accomplish i plotëson,i përmbush ispuniti, ostvariti ostvaren, ispunjen, accomplished i kryer završen accord pajtohem,dakortohem sporazum, saglasnost accordance compliance përmbushje e kërkesës udovoljavanje (zahtevu) according to the law në pajtim me ligjin u skladu sa zakonom account llogari,hesap raþun accountancy,bookkeeping mbajtje e librave afariste(kontimi) raþunododstvo accreditation akreditim akreditacija prispeti, accrue (me,të,i)lidhet,shtohet,kthehet) gomilati,narastiti preciznost, taþnost, accuracy saktësi ispravnost accuracy of the particulars of përmirësim i shënimeve në deklaratën ispravnost podataka the decelaration (doganore) udeklaraciji acknowledge receipt of pranim i marrjes potvrÿivanje prijema acquire fitoj,përvetësoj steþi, nabaviti, zadobiti acquired right e drejtë e fituar steþeno pravo acquisition përfitimi,furnizimi dobijanje, nabavka dobijanje statusa acquisition of origin përfitimi i statusit të origjinës porekla
  • 7. acquisition of prefential përfitimi i lehtësive preferenciale sticanje preferencijala act akt,veprim þin, þiniti, delovati act in one’s own name and delovati u svoje ime i na on one’s own behalf vepron në emër dhe llogari të vet svoj racun viša sila (prirodna act of God (force major) fuqija madhore nepogoda) action akcion,veprim,padi akcija, radnja, delovanje tužba za osporavanje action for denial of rights padi për kontestimin e të drejtave prava actual exportation eksportimi real,i vërtetë stvarni, realni izvoz actual net weight pesha netto reale realna neto težina stvarno plaüena actually paid e paguar realisht(vlera) (vrednost) acusation charge akuza,ngritje e padisë podizanje optužbe za datu priliku, ad hoc,occasional ikohëpaskohshëm,ndonjëher povremeno ad interim(lat.) përkohësisht,gjatë kohës që privremeno ad valorem duty dogana sipas vlerës carina po vrednosti add shtesë,plotësim dodati, dopuniti added value vlera shtesë dodatna vrednost addict. .i varur(ves i lig) zavistan addiction dependence varësi(psh.nga narkotikët) posveüenost zavisnosti additional quota kontingjent plotësues dodatna kvota additional security garancioni plotësues dopunska garancija address adresa adresa adjoing the boundary përbri kufirit,fqinjësor graniþi se, pograniþni adjudge gjykoj,dënoj osuditi, doneti presudu adjustment rregullim,ndreqje,përshtatje podesiti, usaglasiti administration administratë,udhëheqje administracija, uprava administration procedures procedura administrative upravni postupak administrative cooperation bashkëpunim administrativ administrativna saradnja administrative customs administrativna carinska control kontrolli administrativ kontrola administrativni administrative document dokument administrative dokument administrativne administrative formalities formalitetet administrative propisane forme, administrativna administrative inspection inspektimi administrativ inspekcija administrative law e drejtë administrative administrativni zakon administrative measures masa administrative administrativne mere
  • 8. administrative power pushteti administrativ administrativna vlast administrative temporaire/temporary ATA karnet (privremeni admission karneti ATA(import i përkohshëm) uvoz) dopuštenje, prijem, admission leje ulazak admission of goods free of ulazak robe bez duty importimi i mallit pa doganë carinjenja admission entry leje për hyrje dozvola za ulazak odobrava skladištenje admit goods into warehouse lejon magazinimin e mallit robe adolescencija, adolescence moshë e mitur maloletnost adulteration falsifikim falsifikovanje advance shkoj përpara,avansoj unapred, avansiram advance payment pagesë avansi plaüanje unapred, transport unapred advanced freight transporti i paguar paraprakisht plaüen advertising goods material reklamues reklamna roba advertisement shpallje, lajmërim reklama, oglas advertising sample mostrat reklamuese reklamni uzorak advice këshillë savet advisable i rekomanduar koristan, preporuþljiv advised i informuar obavešten advisor,adviser këshillëdhënës savetnik advocate avokat zastupnik affix ngjis,shtoj dodati,pripojiti affiliate filialë e bashkangjitur pripojiti filijalu, podržnicu affirm dëshmoj tvrditi, svedoþiti affixed vendosja e plombës (plumcës) postavljanje plombe postavljanje oznake na affixing marks on goods ngjitja e markës në mallra robu postavljanje carinske affixing of customs seals vendosja e plombes doganore plombe afford jam në gjendje,i lejoj veti priuštiti, biti situiran affranchise cliroj,shpengoj osloboditi se after date pas afatit nakon roka after date payment pagesë e sërishme naknadno plaüanje against all risks kundër të gjitha rreziqeve protiv svih rizika protiv svih rizika against all risks one’s will kundër të gjitha rreziqeve arbitrarisht samovoljno age mosha životno doba agency agjenci agencija
  • 9. agenda rendi i ditës dnevni red agent zyrtar i agjencisë (agjent) zastupnik agent’s commission provizion i agjentit provizija zastupnika aggravating circumstance rrethanë rënduese otežavajuüa okolnost agreed i përcaktuar,i kontraktuar odreÿen, ugovoren agreement marrëveshtje ugovor agricultural levies taksa bujqësore poljoprivredni porez aid ndihmë pomoü aimed synoj,marr në shënjestër usmeren,nišanim air ajror vazdušni air border kufi ajror vazdušna granica klimatizovano air conditioned plant aparat klimatizimi postrojenje air mail posta me avion avionska pošta air transport transport ajror vazdušni saobraüaj aircraft carrier aeroplan bartës nosaþ aviona aircraft components pjesë të aeroplanit delovi aviona airlaw e drejta ajrore vazdušno pravo airlift bartje ajrore vazdušni prevoz tereta airline vijë ajrore vazdušna linija airport aeroport aerodrom airport of destination aeroport destinimi odredišni aerodrom carinska kancelarija na airport customs office zyra doganore e aeroportit aerodromu airport of departure aeroport i nisjes aerodrom polaska airport of entry aeroport i hyrjes aerodrom ulaska airport of loading aeroport i ngarkimit aerodrom utovara airship aeroanije avion airspace hapësirë ajrore vazdušni prostor alcohol alkool alkohol alcohol beverages pije alkoolike alkoholna piüa koliþina alkohola u alcohol by volume sasia e alkooolit në vëllim volumu alias pseudonim pseudonim alibi provë e mungesës alibi lice koje se odriþe alienator person që heq dorë nga prona vlasništva aliquot përpjestuar pa mbetje deljenje bez ostatka all told e thënë e tërë sve reþeno allow lejon dozvoliti allowance (reduction rabate) zbritje,rabat popust, rabat almost thuajse,gati,për një qik skoro sve
  • 10. also edhe,si dhe takoÿe alter ndërroj, ndryshoj menjati, izmeniti alternativna alternative percentage rules rregullat alternative të përqindjes procentualna pravila ambassador ambasador ambasador ambivalent dyvlerësi dvostruke vrednosti amend korrigjon,ndryshon ispraviti, promeniti amend decision korrigjim i vendimit promenti odluku amercement gjobë globa, kazna ammunition municion municija amnesty ndjesë e përgjithshme pomilovanje among ndërmjet,pranë izmeÿu, amorphous pa trajtë,pa veti, pa rregull bezobliþni amortization amortizim amortizacija, otplata amortization depreciation zvogëlim i vlerës umanjenje vrednosti amount shuma iznos amount of deducted sasi e zvogëluar iznos umanjenja amount of the guarantee shumë e garancionit iznos garancije amount of customs duties shumë e tagrave doganore iznos carinskih dažbina amount of the premium shumë e premisë iznos premije amount of the quota sasi e kuotës iznos kvote amount of the refund shumë e kthimit iznos povraüaja amplification zgjerim,zmadhim pojaþanje analysis analizë analiza analytic analizues analitiþan anatocism kamatë mbi kamatë kamata na kamatu animal disease sëmundje të kafshëve bolesti kod životinja annex,enclosure shtojcë dodatak announce lajmëroj shpall najaviti, objaviti annual tariff quota kuotë tarifore vjetore godišnja tarifna kvota annulled decision nullim,prishje e vendimit ukidanje odluke anomaly parregullsi,përjashtim anomalija, nepravilnost antedate daton përpara datirati unapred anticonstitutional antikushtetues protivustavni anti-dumping masë recesive në import pooštrene mere uvoza antinomian kontradiktor,i kundërligjshëm protiv moralnog zakona antiquites antikuitete,sende të vjetra antikvitet, starina apparent i dukshëm,i kjartë oþigledno, oþevidno
  • 11. appeal kundërshtim žalba, prigovor appear duket pojaviti, istupiti appearance dukuri pojava appellant ushtrues i kundërshtimit podnosilac žalbe appendix shtojcë,aneks prilog, dodatak applicant parashtrues I kërkesës podnosilac zahteva application kërkesë,lutje prijava, zahtev application of highest primena najviše customs duty aplikim i taksës më të lartë doganore carinske dažbine apply ushtroj lutje,kërkesë primeniti, podneti zahtev prijaviti se, konkurisati apply for drejtohet për diç za appoint emëroj,caktoj odrediti, imenovati apportion përpjestoj razdeliti apportionment,division shpërndarja raspodela, podela appraisement estimation vlerësimi procena vrednosti appreciate vlerëson proceniti, ceniti apprehend dyshoj,frikësohem,arrest privesti,strahovati approval leje odobrenje approve lejon odobriti odobren carinski approved customs procedure procedura e lejuar doganore postupak approved export eksport i lejuar odobren izvoz approved import import i lejuar odobren uvoz approximate pak a shumë,përafërsisht približno, otprilike arbitrage arbitrazha arbitraža arbitrarily me vetëgjyqësi pristrasno, svojevoljno presuditi u sluþaju arbitration of disputes zgjidhje e kontestit me arbitrazhe neslaganja,arbitrirati procena fiktivne arbitrary or fictitous value vlerësim me hamendje ,fiktiv vrednosti archives arkiv arhiva area hapësirë ,territor oblast, podruþje obrazloženje, argument(reasoning) arsyetim,shtjellim dokazivanje arise ngrihet,del,rrjedh,rezulton diüi se, podizati arm armë oružje oznaka na ramenu, armband lenta në krah traka army ushtri,ushtarak vojska aromatic substances lëndë,substancë aromatike aromatiþna supstanca, arrangement, measure masat,veprimi mera, akcija
  • 12. arrears borxhe të papaguara neplaüeni dugovi uhapsiti, pritvoriti, arrest privim nga liria odgoda arrestee i privuar nga liria pritvorenik, uhapšenik arrival ardhja,kthimi dolazak, povratak arrival note lajmërim për arritjen objava dolaska arrival records, arrival podaci, poruke o messages paraqitja-paralajmërim i arritjeve dolasku article nen,paragraf.dispozitë þlan, stav, propis article in short supply artikull që mungon në treg manjak proizvoda articles imported proizvodi uveženi disassembled or mallra të importuar në gjendje të rasklopljeni ili unassembled demontuar të jokomponuar nesastavljeni propisi iz ugovora o articles of partnership dispozita të kontratës për shoqëri te lirë slobodnoj asocijaciji artificial flavouring aromë artificiale veštaþka aroma ascertain vërtetoj, caktoj potvrditi, odrediti aspect këndvështrim,aspect vid, aspekt assembling komponim,bashkim sastavljanje, spajanje asses vlerësim,logaritje vrednovati, procenjiti assessment përcaktim i vlerës procena vrednosti assets rezervat,stoqet aktiva, rezerva, sredstva assistance ofrim i ndihmës pruižanje pomoüi association shoqatë,ligë,organizatë udruženje, savez assortment zgjedhje,asortiment asortiman, izbor preuzeti (kontrolu), zauzeti (stav), assume ngarkohem,marr përsipër,pranoj pretpostaviti assurance,insurance sigurim osiguranje assured i siguruari osigurani ATA carnet karneti ATA ATA karnet ATA carnet convention konventa ATA ATA konvencija atomska, nuklearna atomic energy,nuclear power enerxhi atomike,forcë nukleare energija atonement shlyerje e fajit brisanje krivice attach ngjitje,lidhje spojiti, propratiti attaché përfaqesues,atashe ataše attached i lidhur(me dike) vezan(sa nekim) attachment ngjis,lidh,bashkoj vezujem,prilažem attempt tentim,mundim,përpjekie pokušaj, napad attention vërejtje,vëmendje,kujdes pažnja, opomena attest dëshmim svedoþiti, overiti
  • 13. attestation of eye witnesses deklaratat mbi vrojtimet e dëshmitarëve izjava oþevica attorney prokurori javni tužilac attribute cilësi,vecori svojstva, karakteristike attrition tretje,ronitje rastvaranje,odronjavanje attune përshtas,pajtoj prilagoditi, uskladiti auction licitim,shitje publike licitacija, javna prodaja audit shqyrtim,kontroll kontrola,revizija audition dëgjim,provë,selektim saslušanje, selektiranje auditor revizor,kontrollor revizor, kontrolor authenticate,certify,verify vërteton potvrditi, overiti authenticated(document) dokument autentik autentiþan dokument authentication vërtetim,autenticitet potvrda, autentiþnost verodostojnost i authenticity and correctness autenticiteti dhe korrektësia e ispravnost transportnih of movement certificates çertifikatave të transportit uverenja verodostojnost authenticity of document identitet i dokumentave dokumenta ovlašüenje za postupak authorization for inward lejim i procedurës së përpunimit të unutrašnjeg processing procedure brendshëm(aktiv) oplemenjivanja authorization to use the autward processing lejimi i procedurës së përpunimit të ovlašüenje za postupak procedure jashtëm (pasiv) spoljneg oplemenjivanja authorize lejoj,miratoj ovlastiti, odobriti authorized consignee adresanti i pranuar ovlašüeni primalac authorized destruction lejimi i asgjësimit odobreno uništavanje authorized representative of ovlašüeni izvozni the exporter përfaqsues i lejuar i eksportimit predstavnik authorized ovlašüeni potpis, signature,authentic sign nënshkrim i verifikuar verodostojan znak authorized warehouse ovlašüeni držalac keeper pronar i autorizuar i depos skladišta automatska obrada automatc data processing përpunimi automatik i të dhënave podataka automatski sistem automated control system sistemi automatik i kontrollit kontrole autonomous suspensive nezavisne suspenzivne measures masa të pavarura suspensive mere auxiliary ndihmës pomoüni raspolaganje, availability vlerë e kapshme dostupnost average mesatare proseþni average price çmimi mesatar proseþna cena average volume of trade vëllimi mesatar i tregtisë proseþni trgovinski obim
  • 14. avoid shmangem nga, ruhem nga izbeüi avoidance of law mospërfillje e ligjit izbegavanje zakona þinjenica, osnovno axiom i,e,vërtetë naþelo axis bosht osovina axle load ngarkesa e boshtit osovinska nosivost azote azot azot azure kaltërsi plavetnilo B background prapaskenë,sfond pozadina,poreklo bacon mish derri,proshutë slanina bacteria mikrobe,bakterie bakterija bag thes,strajcë,valixhe vreüa, torba, tašna baggage plaçka personale liþni prtljag baggage of travelers plaçka të udhëtarve liþni prtljag putnika baggage, luggage paketa (bagazh) liþni prtljag, prtljag bail kaucion kaucija balance bilanc,saldo bilans, izjednaþiti balance of account bilanci pagesor bilans raþuna balance of account baraspeshë e logarisë izravnanje raþuna balance sheet footing vërtetim mbi gjendjen e bilansit potvrda o stanju bilansa denþana roba, roba u bales top.rulo,deng balama balkan route transverzala (rruga) ballkanike balkanska transverzala ball bearing kushinetë me sacma kugliþni ležaj ball race kushinetë prsten kugliþnog ležaja ban ndalesë zabrana bandage lidhëse,fashë zavoj bandbox kuti e lehtë për tesha lak sanduk za robu bandit cub,pirat bandit bank bankë banka bank account logaria bankare bankovni raþun bank branch filial i bankës bankarska filijala bank commission provizion i bankës bankarska provizija bank credit kredi bankare bankarski kredit bank deposit pjesëmarrja bankare bankarsko uþešüe bank guarantee garancioni bankar bankarska garancija bank of circulation,bank of issue,central bank banka qëndrore centralna banka bank of deposit banka depozitare banka depozita
  • 15. bank share aksione bankare bankarske akcije prenos bankarskih bank transfer kalimi i mjeteve pagesore sredstava banking data shënimet bankare bankarski zapisi bank-note apoen i parasë prej letres(bankënotë) banknota, novþanica bankrupt bankrotim,falimentim bankrot, pod steþajem bar(of iron) shufer hekuri gvozdena šipka bar code bar-kod,shifër bar kod barbed wire tel me xhemba bodljikava žica bargain blerje e lirë povoljna kupovina barge lundër,maunë dereglija, teretna laÿa bearm brum testo bure, baþva, mera za barrel bucele,fuqi zapreminu barricade pritë,pengesë prepreka barrier pengesë barijera, smetnja barter ndërrim mallrash trampa barter agreement marrëveshtje barteri sporazum o trampi barter transaction punë me kompenzim kompenzacioni posao barter transaction afarizëm në ndërrim të mallrave transakcija u trampi bases to determine the baza për caktimin e shumës së tagrave osnovica za utvrÿivanje amount of import duties importuese iznosa uvoznih dažbina basic amount shumë themelore osnovni iznos basic principle parim themelor osnovni princip basic producte prodhime bazike osnovni proizvod basic provisions masat themelore osnovne mere basic regulation rregulativa themelore osnovna ragulativa basic text teksti themelor osnovni tekst basis bazë,themel osnova, temelj osnova za raþunanje basis for calculating quotas baza për logaritje të kontingjentit kvota basket of currencies shporta valutore valutna korpa be processed,undergo prolazi kroz proces processing operations kalon në operimet e përpunimit obrade battery batare,bateri elektrike akumularor, baterija pijaca, dobrotvorna bazaar,(charity bazaar) pazar,treg (shitje bëmirëse) prodaja beaker qelq,gotë þaša bean fasule pasulj beast bishë,shtazë,kafshë zver bee bletë pþela
  • 16. beef mish gjedhi govedina beer birra pivo beet rrepë e kuqe repa, šeþerna repa behaviour qëndrim,sjellje ponašanje, vladanje beneficiary i privilegjuari privilegovan, povlašüen benefit përparësi,dobi prednost, korist benefiting countries and povlašüene države i territories shtetet dhe territoret e privilegjuara teritorije benefit(derive benefit from customs) privilegj doganor carinska povlastica best before(end) afati i përdorimit deri… rok upotrebe do... bilateral agreement marrëveshtje dypalëshe ( bilaterale) bilateralni sporazum bilateral quota kontingjent i ndërsjelltë,reciprok bilateralne kvote bill fletëngarkesë tovarni list billo f exchange,draft kambial menica bill of loading fletëngarkesë e anijes brodska teretnica bill of sale,invoice faturë e shitjes prodajna faktura, raþun bill of weight listë,fletë e peshës teretni list bill draft law,proposal projekt i ligjit nacrt zakona, predlog binding obliguese,detyruese obavezujuüi informim i obligueshëm mbi tarifën obavezna informacija o binding tariff information(bti) doganore carinskoj tarifi biological material materie biologjike biološki materijal biological weapon armë biologjike biološko oružje black market treg i zi siva ekonomija blackmail shantazh ucena blank i zbrazët,i bardhë blanko blank cheque çek i paplotësuar blanko þek ulazak u brod, avion, board hyrje në anije,aeroplan,autobus etj. autobus board of directors bord (këshill)i drejtorëve upravni odbor body trup,organ telo, organ bona fide i sinqertë,nikoqir i mirë istinski, pošten obveznica, stavljen u bond, bonded letër shtetërore me vlerë,mall i deponuar carinski magacin roba u carinskom bonded goods mallra në depon doganore magacinu bonded goods warehouse depo doganore carinski magacin bonded goods free slobodni carinski warehouse depo e lirë doganore magacin bond – note,transit bond fletudhëzimi doganor carinska propratnica
  • 17. border kufiri granica border control kontroll kufitar graniþna kontrola carinska kancelarija za border control crossing kontrolu na graniþnom customs office zyra e kalimit doganor prelazu pograniþne propisane border formalities formalitetet kufitare forme border guard garda kufitare pograniþna straža prepreke za zaštitu border guard obstacles pengesat kufitare granice border guard police polici kufitare pograniþna policija pograniþna policijska border guard police service shërbimi policor kufitar služba borderline vijë kufitare graniþna linija borrow huazuar pozajmiti boundary kufiri granica box kuti,arkë pregrada, kutija boycott bojkotim bojkot branch(of business) degë e biznesit grana delatnosti branch(of business) line, siding degëzim linje razgranata veza brand(trade mark) markë,shenjë,stigmë marka, zaštitni znak ime marke, zaštitnog brand(trade mark) name emërtimi i markës znaka verodostojnost zaštitnog brand(trade mark) fidelity besnikëria ndaj shenjës mbrojtëse znaka branded goods mallra me markë proizvodi sa markom brandy konjak rakija, konjak Braile letters shkresë e personave të verbër Brajevo pismo breadth gjerësi širina nasilno ukljanjanje break of customs seal heqja me dhunë e plombës doganore carinske plombe breach kundërvajtje prekršiti, kršenje bribery,corruption mitosje,koruptim podmiüivanje, korupcija brigadier general gjeneral brigade brigadni general broke pa para bez para, švorc posrednika na berzi, broker ndërmjëtesues në bursë (aksionesh) broker brokerage kompenzim për ndërmjetësim posredniþka provizija bucketshop tregtizë aksionesh mala berza budged revenues të hyra buxhetore budžetski prihodi budged buxhet budžet budged deficit deficit buxhetor deficit budžeta budged year vit buxhetor budžetska godina
  • 18. budgetary buxhetor budžetski budgetary institution organ buxhetor budžetska institucija bulk cargo ngarkesë me mallra të shkapërderdhur tovar sa rasutom robom bulk goods mallra vëllimor (gabarit) kabasta roba bundle deng mallrash denþana pošiljka bureau,office zyre,shkrimtore biro, kancelarija business punë veprimtari delatnost business activity aktivitet afarist poslovna aktivnost business community bashkësi afariste poslovna zajednica business co-operation bashkëpunim afarist poslovna saradnja business organization organizim afarist poslovna organizacija businesstransaction transaksion afarist poslovna transakcija businessman person afarist poslovno lice buy,purchase blej,blerje kupiti buyer,consumer blerësi kupac buying commission provizion i blerjes kupovna provizija by air nëpër vijë ajrore avionski by land nëpër tokë drumski by sea nëpër det pomorski by product nus- prodhim nus proizvod C cabin baggage, luggage plaçka personale liþni prtljag cabotage lundrim,kabotazh plovidba, kabotaža calamity fatkeqësi nesreüa calculate bërje hesap,kalkulim raþunanje calculate value vlerë e llogaritur obraþunska vrednost vrednosni obraþunski calculate value metodë e kalkulimit të vlerës metod calculation logaritje,kalkulim obraþun calculation of tax kalkulim i taksave obraþun poreza calendar year viti kalendarik kalendarska godina call for payment vërejtje për pagesë opomena za plaüanje camouflage maskim,tebdil prerušavanje, kamuflaža cancel nulim,pezullim ukidanje, otkazivanje cancellation of decision prishje e vendimit ukidanje odluke cancellation of decision fshirje e garancionit ukidanje garancije canon rregull,ligj,kanun pravilo, zakon, zakonik capacity kapacitet(I vëllimit veprues etj.) kapacitet, nadležnost capacity building ngritje dhe zhvillim i aftësive izgradnja potencijala
  • 19. capital pasuri,kapital kapital capital assets mjetet prodhuese proizvodna sredstva capital assets efikasitet I kapitalit efikasnost kapitala capital flow,capital lëvizje dhe rrjedhje ose derdhje e protok, pomeranje movement kapitalit kapitala capital market treg i kapitalit tržište kapitala porez po glavi capitation tatim për person stanovnika captain kapiten kapetan caption burgosje arrestim pritvor car automobil automobil car accident aksidend komunikacioni (trafiku) saobraüajna nesreüa car insurance sigurim i automjetit auto osiguranje cargo manifest fletëngarkesë tovarni list carriage charges shpenzimet e transportit transportni troškovi plaüanje pre carriage forward on delivery pagesa para dorëzimit preuzimanja carriage of goods by air transport ajror vazdušni transport carriage by pipeline transport me tubacion prenos cevovodom carriage of goods by rail transport hekurudhor i mallrave prevoz robe železnicom prekomorski prevoz carriage of goods by sea transport detar i mallrave robe carriage of goods on waterways transport ujor i mallrave slatkovodni prevoz robe carriage of goods,shipment of goods transport i mallrave prevoz robe carrier transportues prevoznik carrier ,shipper,transporter transportues,furnizues prevoznik carrier’ s risk në rrezik të transportuesit na rizik prevoznika carrying charges shpenzimet e transportit transportni troškovi carry,deliver,forward transporton prevoz carrying out kryej,zbatoj obavljati carton of cigarettes boks i cigareve boks cigareta cartel marrevështje kufizuese kartel, limitni sporazum case study shqyrtimi i lëndëve razmatranje predmeta predmet, studija, case ngjarje,rast, çështje dogaÿaj cash and carry paguaj dhe bart plati i nosi cash pagesë e gatshme gotovinsko plaüanje cash book defter shpenzimesh knjiga izdataka cash deposit deposit me para të gatshme gotovinsko deponovanje cash flow qarkullim monetar promet novca
  • 20. cashier inkasant,arkatar blagajnik cause shkaktoj uzrokovati cautioner garantues garant cease to apply pushojnë së aplikuari prestaje da važi ceiling price çmimi më i lartë najveüa cena central administration drejtorija qëndrore centralna uprava central bank bankë qëndrore centralna banka central customs administration administratë qëndrore e doganave centralna uprava carina central customs authority autoritet qëndror I doganave centralni carinski organ uverenje o certification of authenticity çertifikatë mbi autenticitetin verodostojnosti certain i sigurt,sigurisht siguran certificate vërtetim,çertifikatë uverenje, potvrda certificate of competence vertetim mbi aftësinë potvrda o merodavnosti certificate of exemption vërtetim mbi përjashtimin potvrda izuzeüa certificate of export çertifikatë eksporti potvrda o izvozu certificate of origin çertifikatë e origjinës potvrda porekla certification,verification vërtetim,verifikim potvrÿivanje, overavanje certify vërteton potvrditi chain zingjir,rrjetë lanac predsedavajuüi, chairman kryesues,kryetar predsednik chancellor of the exchequer ministër I financave ministar finansija change ndërrim,këmbim razmena, zamena change money para e imët sitan novac change transfer transfer i parasë transfer novca changeable i këmbyeshëm razmenljiv changing the tariff ndryshimi në tarifë izmene u tarifi chapter kaptinë glava, poglavlje characteristics of the goods vecoritë ,tiparet e mallrave karakteristike robe charge shpërblim,ngarkesë dužnost, naplata charges shpenzimet takse, naplate troškovi u momentu charges forward shpenzimet në momentin e pranimit prijema charges incurred during transit shpenzimet gjatë transitit troškovi tokom prevoza charging of maximum rate shuma më e lartë e inkasimit najveüi iznos naplate charing,collection inkasimi,vjelja naplata, prikupljanje charter airline fluturimi çarter þarter linija
  • 21. ugovor o zakupu broda charter party kontratë për çesimin e anijes (aviona) chassis number numri i shtratit te automjetit broj šasije cheap i lirë jeftin check on leaving customs carinska kontrola na territory kontrolla doganore në dalje izlazu cheque çeku þek chemical weapons armë kimike hemijsko oružje cheque forgery falsifikim i çekut falsifikovanje þeka cease i jap fund,pushoj prestati, zakljuþiti cycle cikel krug cigarette cigare cigareta cigarette smuggling kontrabandë,trafikim me cigare krijumþarenje cigareta circular capital,working capital kapital qarkullues obrtni kapital circulation turnover qarkullim,xhiro obrt opticaja circumstance rrethanë,rast,ndodhi okolnost, sticaj, dogaÿaj citizen shtetas graÿanin claim kërkesë,pretendim zahtev,pretenzija claim kërkon borxhin potraživati claim kërkesë për kompensim të dëmit zahtev za naknadu štete clandestine trade trafikim me njerëz ilegalna trgovina classification klasifikim,zgjedhje klasifikacija, izbor classification of goods zgjedhje e mallrave klasifikacija roba classification opinion mendimi i klasifikuesve mišljenje razvrstioca classify vlerëson,klasifikon,përzgjedh procena, klasifikacija clause klauzolë,dispozitë,nen klauzula, propis, þlan clear the goods zhdoganim i mallrave carinjenje robe clearance for home use zhdoganimi në import uvozno carinjenje clearance for transit procedura doganore në transit carinjenje u tranzitu carinjenje u turistiþkom clearance tourist traffic zhdoganimi në qarkullimin e udhëtarëve saobraüaju clearance on export,outward clearance zhdoganim në eksport izvozno carinjenje bezgotovinski platni clearing qarkullim me pagesë jo të gatshme promet client pala,klienti stranka, klijent clientele klientela klijentela code kodi,shifra kod, šifra code number numri i kodit broj koda
  • 22. coin monedhat metalike metalni novac coincidence bashkëndodhje sluþajnost collect(tax) grumbullim,vjelje e taksave prikupljane poreza collision konflikt në mes dispozitave sukob propisa collaborator bashkëpunëtor saradnik collateral sekondar,i dorës së dytë,dytësor sekundaran, indirektni collection mbledhje,grumbullim i parasë prikupljanje collection aposteriori mbledhje e mëvonshme naknadno prikupljanje collection of charges after due inkasim i mëvonshëm naknadna naplata collection of duties mbledhja e tagrave doganore prikupljanje dažbina collection of statistical prikupljanje statistiükih information mbledhje e informatave statistikore informacija colonel kolonel (officer i lartë) pukovnik kombinovana combined nomenclature emërtim i kombinuar nomenklatura kombinovana tarifska combined tariff nomenclature nomenklatura e kombinuar tarifore nomenklatura commerce,trade tregtija trgovina commercial tregtar trgovaþki, komercijalan commercial attaché atashe tregtar-perfaqësues trgovinski predstavnik commercial bank bankë komerciale komercijalna banka commercial contract price çmim i kontraktuar tregtar trgovinska cena ugovora commercial counselor këshilltar në tregti trgovaþki savetnik commercial credit kredi komerciale komercijalni kredit commercial description of goods përshkrimi tregtar I mallrave komercijalan opis robe commercial document dokument tregtar trgovinska isprava commercial fraud mashtrim në tregti trgovinska prevara commercial invoice faturë komerciale trgovinska faktura commercial level nivel tregtar trgovinski nivo commercial means of komercijalna prevozna transports mjete komerciale të transportit sredstva mere u trgovinskoj commercial policy measures masat në politikën tregtare politici commercial practice praksa,përvoja tregtare trgovinska praksa commercial vehicle automjet komercial komercijalno vozilo come into force hyn në fuqi(ligji) stupiti na snagu
  • 23. commission premium premia e ndërmjetësuesit premija provizije commission percentage përqindja e ndërmjetësuesit në shitblerje procenat provizije commission komision provizija, komisija conveyance bartje,transport prevoz conveyance of narcotic drugs trafikim me drogë krijumþarenje droge commissioner ndermjetësues tregtar zastupnik, punomoünik committee komision,këshill komisija, veüe committee a crime kryes i krimit izvršilac zloþina committee procedure komision procedural komisija za postupke committee on origin komiteti për origjinë të mallit komitet za poreklo robe commodity mall,artikull malli roba, artikal commodity exchange bursa e mallit robna berza commodity loan kredi mallrash robni kredit common(community)custom procedura doganore në kuadër të carinski postupak s procedure komunitetit evropian Evropske unije common agricultural poljoprivredna politika policy(cap) politika agrare e BE EU common border kufiri i perbashkët opšta granica common quota kontingjenti i përbashkët uobiþajene kvote common price system,single jedinstveni, zajedniþki price system sistem unik i cmimeve sistem cena common transit transitimi i përbashkët uobiþajeni tranzit community bashkësia,unioni zajednica, unija community ceiling price çmime tavan në BE plafonske cene u EU community Customs Code Kodi Doganor i BE Carinski zakon EU community market Tregu i BE-se tržište EU community processors përpunuesit në BE preraÿivaþi EU community product prodhimet e BE-së prizvod EU community supervision mbikqyrja në BE nadzor EU commutable i nderruar,i krahasuar razmenjljiv, uplatljiv company ndërmarrja preduzeüe comparable i barazuar i krahasuar uporedan, izjednaþen compensating products produktet kompensuese dobijeni proizvod compensation kompensim,reparacion kompenzacija, ošteta compensation transaction punë kompensuese kompenzacioni posao kompensim për tejkalim të afatit të compensation for dellay dërgesës nadoknada za kašnjenje compensatory interest kamatë kompenzuese zatezna kamata
  • 24. competence kompetencë nadležnost competent authority organi kompetent nadležni organ nadležna carinska competent customs office zyra doganore kompetente ispostava competing goods mall konkurent konkurentna roba competition vrapim,garim konkurencija, takmiþenje competitive konkurues,komparativ konkuretan, takmiþarski competitive advantage përparësi në garë konkurentska prednost competitive market treg komparativ konkurentno tržište complainant paditësi tužitelj complainer i ankuari podnosilac žalbe complaint padi,ankesë žalba compliance assessment tim za usaglašavanje team ekipi për harmonizimin e përmbarimit izvršenja kategorije rizika kod compliance risk categories kategoritë e rrezikut te përshtatjet usaglašavanja poboljšanje compliance improvement përmirësim i pershtatur usaglašavanja compliance measurement matje e përmbarimit mere usaglašavanja compliance rate shpejtësia e përmbarimit stopa usaglašavanja comply with(customs u skladu sa (carinskim formalities) i plotëson formalitetet doganore propisanim formama) complicity bashkfajësi sauþesništvo component element i një tërësie komponenta composition tërësi e bashkuar kompozicija compound i përbër složen compound product prodhim i gatitur složeni proizvod comprehend (include) prodhim i përbër,sajuar sastavni proizvod sveobuhvatno comprehensive participation duke perfshirë uþestvovanje comprehensive security,general security garancion gjeneral sveobuhvatna garancija compromise kompromis,ujdi kompromis, slaganje compulsory insurance sigurim i obligueshëm obavezno osiguranje compulsory provision obavezna mera security obligim i paraqitjes së garancionit garancije compute logaris,numëroj obraþunati, brojati computer kompjuter raþunar computer technology teknologjia logaritëse raþunarska tehnologija computerized customs kompjuterizovani procedure procedurë e kompjuterizuar doganore carinski postupak kompjuterizovana baza computerized data base shënimet kompjuterike podataka conclude a convention lidh marrëveshtjen postiüi dogovor concavo-convex gropë-gungë udubljen, izdubljen
  • 25. concealment mëshefje(e mallit) skrivanje (robe) concentration n’trashje,dendësim koncentracija, zgusnuüe concept mendim,ide koncept,ideja concern ndërmarrje firma, briga concession (working rights) koncesion,leshim ustupak (radna prava) conclusion mbarim, fund kraj, završetak concord marrëveshtje sporazum concordat marrëveshtje miqësore mirovni sporazum osuÿivanje, condemnation dënim rashodovanje condensation lëngëzim n'trashje kondenzacija condition konditë,kusht uslov connect lidh,bashkoj povezati, sjediniti confer dhuroj,fal pokloniti, dozvoliti sprovoditi, rukovoditi, conduct udhëheq,shoqëroj ponašanje confidence besueshmëri,secret pouzdanje, poverljivo confirm vërtetoj,konfirmoj potvrditi confirmation vërtetim potvrda confiscate marrje,konfiskim oduzeti, konfiskovati conflict mospajtim,kundërshtim sukob, protivreþnost conform i përshtatëm saobrazno,podesan saobraznost, conformity përshtatje,pajtim povinovanje conquer sundoj,pushtoj osvojiti, doseüi consensus of opinion mendim i përbashkët zajedniþko mišljenje consent pranim,miratim pristanak, odobrenje consider marrë parasysh,përfill smatrati, razmatrati consist përbehet prej sastojati se od consequence pasojë,përfundim posledica, završetak consignee pranues i mallit primalac consignment by letter post,letter-post items shkresë postare poštansko pismo consignment by parcel post paketë postare,dërgesë postare poštanski paket, pošiljka consignment note fletëngarkesë tovarni list consignment note,delivery note fleta e ngarkesës spisak tovara consignment subjected to pošiljka pod carinskim customs control dergesë nën kontrollin doganor nadzorom consignment transactions dërgesa transaktive transakcione pošiljke consignment shipment ngarkesa tovar consignor dërgues pošiljaoc constitution kushtetutë ustav
  • 26. constitution ,charter,basic ustav, osnovni legal instrument kushtetutë, dokument themelor dokument constitutional kushtetues ustavno constraint,limitation,restrictio zabrana, ograniþenje, n,barrier përkufizime,pengesa sputavanje, prepreka construction konstrukt,aparat konstrukcija, gradnja consumable goods mall i përshtatshëm për konsum potrošna roba consumer shpenzues,konsumator potrošaþ consumer basket shporta konzumuese potrošaþka korpa consumer goods artikuj shpenzues potrošaþki artikli consumer price çmimi shpenzues potrošaþka cena consumer society bashkësi konsumi potrošaþko društvo consumption shpenzimi potrošnja porez na potrošnju, consumption tax,excise duty tatimi në konsum akcizna dažbina consul konzull konzul contain mbajtës,arkë,kuti sadržati container load ngarkesë në kontejner kontejnerski teret contents përbërje sadržaj, sastav continuation sheet fletëza vijuese dodatni list continuation sheet of single administrativ document faqja BIS e deklaratës unike doganore dodatni list JCI (BIS) continuing guarantee garancion i përhershëm stalna garancija contract kontratë ugovor contract of importation kontratë mbi importimin ugovor o uvozu contract of carriage kontratë mbi transportin ugovor o prevozu contract of guarantee kontratë mbi sigurimin ugovor o osiguranju contract of lease kontratë mbi qesimin ugovor o zakupu contract of purchase kontratë mbi blerjen ugovor o kupovini contract price çmimi kontraktues ugovorna cena contracting party palë kontraktuese ugovorna stranka odgovornost prema contracting liability përgjegjësi kontraktuese ugovoru contracting obligation obligim kontraktues ugovorna obaveza contravene shkelje ligjore kršenje zakona dejstvovanje protiv, contravention kundërvajtje prekršaj contribution ndihmë,kontribut doprinos contribution to trade doprinos tržišnim facilitation kontribut për lehtësimin tregtar olakšicama contribut rate shkallë e kontributit stepen doprinosa control kontroll kontrola
  • 27. control aposteriori of the naknadna kontrola declaration kontroll i sërishëm i deklaratës deklaracije control based on accounts kontroll i kontabilitetit kontrola knjigovodstva control by customs kontrola carinskih authorities kontroll nga autoritetet doganore organa kontrola u carinarnici control by office of departure kontrolli në doganë të nisjes polaska control copy ekzemplar i kontrollit kontrolni primerak control document dokument i kontrollit kontrolni dokument control of destination of goods kontroll mbi destinimin e mallit kontrola odredišta robe kontrola tranzitnog control of transit traffic kontroll i trafikut transitor saobraüaja control post vend i kontrollit kontrolno mesto, punkt control,verification,audit kontrolli në doganë të nisjes kontrola, overa, revizija controlled delivery dërgesë e kontrolluar kontrolisana pošiljka convention marrëveshtje sporazum conventional duty tagrat sipas marrëveshtjes dažbine po sporazumu conversion ndërrim i monedhës konverzacija conversion rate kursi i ndërrimit kurs razmene convert,change ndërrimi,kthimi konvertovati, promena convertibility konvertibilitet konvertibilnost conveyed by person barten nga personi preneti po licu copyright e drejtë e autorit autorsko pravo core capital kapital bazë bazni kapital corporate tax tatim i ndërmarrjes korporacijski porez corporation korporatë korporacija corpus delicti prove e pa thyer, flagrancë na delu, direktan dokaz corrosive korroziv(materie oksiduese) korozioni pravilna primena correct application of carinskog customs legislation aplikim i drejtë I legjislacionit doganor zakonodavstva corrective amount shumë e përmirësimit iznos popravke consignment note fletë përcjellëse propratni list cost analysis analizë e shpenzimeve analiza troškova cost calculation përllogarija e çmimit proraþun troškova cost effective shpenzim efektiv efektivni trošak cost estimate vlerësim i çmimit kushtues predraþun troškova cost incurred shpenzimet e paraqitura nastali troškovi cost of insurance shpenzimet e sigurimit troškovi osiguranja
  • 28. cost of production shpenzimet e prodhimit troškovi proizvodnje cost price çmimi kushtues cena troškova cost of preserving goods shpenzimet e ruajtjes së mallit troškovi þuvanja robe cost of transport,delivery expenses shpenzimet e transportit troškovi prevoza couchette coach qerre me krevat kušet kola Council for Mutual Economic keshilli për ndihmë ekonomike reciproke Savet za reciproþnu Assistance-CMEA KNER ekonomsku pomoü counselor këshilltar savetnik consideration përfillje,kujdes uzimanje u obzir count numëron brojati count over përllogarit brojanje trgovina na osnovu counter trade,barter trade tregtia në bazë të ndërrimit të mallrave robne razmene counterfeit goods,fals goods mallra të falsifikuara falsifikovana roba counterfeit,falsify,forge falsifikon falsifikovati counterfeit,forged falsifikim falsifikovano counterfoil etiketa etiketa countervalue kundërvlera protivrednost countervailing duty,compensatory duty tagra për barasvlerë dažbina za poravnanje zemlja za koju se country benefiting from vendi ndaj të cilit aplikohet shkalla primenjuju preferential tariff preferenciale e tarifës preferencijalne tarife country of departure vendi i nisjes zemlja polaska country of destination vendi i destinimit zemlja odredišta country of issue vendi i lëvrimit zemlja izdavanja country of manufacture vendi i prodhimit zemlja proizvodnje country of origin vendi i origjinës zemlja porekla country of purchase vendi i furnizimit-blerjes zemlja kupovine country of sale vendi i shitjes zemlja prodaje country of warehousing vendi i magazinimit zemlja skladištenja country of transit vendi i tranzitimit zemlja tranzita course drejtim,zhillim pravac, razvoj court gjykatë sud apelacioni sud court of appeal gjyq i apelit-sipas ankesës (višestepeni) court of general jurisdiction gjyq i jurisdiksionit të përgjithshëm sud opšte jurisdikcije court of honour gjyq nderi sud þasti court officials personel gjyqësor sudski zvaniþnici court trial process gjyqësor sudski postupak
  • 29. creation of a mortgage krijim i pengut stvaranje zaloga obuhvaüen ATA cover of the ATA carnet mbulesë për karnetin ATA karnetom CPD Carnet(carnet de passage) karnet për udhëtar karnet za putnike credible i besuar pouzdan, verodostojan credit kredi kredit, priznanje credit agreement marrëveshtje për kredi sporazum o kreditu credit order autorizim për kredi ovlašüenje za kredit creditor kreditor davalac kredita credit worthiness kredibilitet kredibilitet plaqkat personale të ekuipazhit të anijes liþni bagaž posade crew’s effects ose aeroplanit aviona ili broda crime krim zloþin, kriminal zloþin protiv crime against humanity krim kundër njerëzimit þoveþanstva crime of international law krim ndërkombëtar meÿunarodni zloþin criminal gang grup kriminel kriminalna grupa criminal act akt kriminel kriminalni þin criminal attempt orvatje e veprës penale kriviþni pokušaj criminal case rast i krimit kriviþni sluþaj criminal charges kallëzim penal kriviþna prijava criminal code kodi penal kriviþni zakon criminal court gjyqi penal kriviþni sud criminal law e drejta penale kriviþno pravo criminal liability,responsibility përgjegjësia penale kriviþna odgovornost criminal matter çështje penale kriviþna stvar kriviþno propisivanje, criminal prescription parashkrim zastarelost criminal proceedings procedura penale kriviþni postupak criminate inkriminoj,shpall fajtor,dënoj okriviti, osuditi crimination inkriminim optužba, osuda criminative i akuzueshëm optužljiv, okrivljiv crisis (economic crisis) krizë ekonomike ekonomska kriza criterion shenjë dalluese,provë kriterijum, mera cross border crime kriminalitet ndërkombëtar meÿugraniþni kriminal cross action kundër padi protiv tužba cross examination pyetje të kryqëzuara unakrsno ispitivanje crossing kalim prelaz crossing of frontier kalim i kufirit prelaženje granice
  • 30. currency monedhë moneta, novþanica currency code kodi devisor devizni zakon currency of invoice lloji i valutës në faturë valuta iz fakture currency movements luhatje valutore obrt, prenos valuta current i tanishëm,aktual sadašnji, aktualni current account llogari rrjedhëse tekuüi raþun current balance bilanci i llogarisë rrjedhëse stanje tekuüeg raþuna kredit po tekuüem current account credit kredija sipas llogarisë rrjedhëse raþunu current assets mjete qarkulluese obrtna sredstva current value of currency kursi aktual i valutës važeüi devizni kurs custodian trustee përdoruesi i pasurisë,i mirëbesuari poverenik imovine customary practices përvoje e zakonshme uobiþajena praksa customs dogana carina customs duty deferment dozvola za odlaganje approval leje për shtyerje të pagesës së doganës plaüanja carine customs nomenclature nomenklatura doganore carinska nomenklatura customs territory with special territor doganor me rregulative të carinsko podruþje sa arrangements vecantë posebnom regulativom customs administration administratë doganore carinska uprava customs administration of the administrata doganore e vendeve carinska administracija EU member states anëtare të BE-së zemalja þlanica EU customs advantage përparësi te zhdoganimi prednosti kod carinjenja customs agent,customs špediter, carinski clearing agent deklaruesi doganor-shpediteri deklarant customs and excise carinski i akcizni warwhouse magazina doganore dhe e aksizës magacin carinska i finansijska Customs and Finance Guard mbrojtja doganore dhe financiare zaštita sistemi i udhëzimit juridik në procedurën Customs appeal system doganore carinski sistem za žalbe carinski odobren pravac customs approved route rruga doganore e lejuar puta customs attache atasheu doganor carinski ataše customs auction ankandi doganor carinska licitacija customs authority organi doganor carinski organ customs clearance charges shpenzimet e zhdoganimit troškovi carinjenja naknada za carinsko customs clearance fee kompensimi për paraqitje doganore prijavljivanje customs clearance,customs treatment trajtimi doganor carinsko postupanje