1. PHẪU THUẬT CHỈNH HÌNH HÔ MÓM
BẰNG PHƯƠNG PHÁP PHẪU TRƯỚC
ĐỐI VỚI NHỮNG TRƯỜNG HỢP PHỨC
TẠP
Phẫu trước là phương pháp phẫu thuật chỉnh hình hô móm mới
nhất hiện nay trong điều trị sai hình xương, biến dạng mặt, sai
khớp cắn với rất nhiều ưu điểm như:
- Rút ngắn nhiều thời gian điều trị
- Không cần giai đoạn chỉnh nha trước phẫu thuật do đó mang
lại rất nhiều thoải mái cho bệnh nhân
- Bệnh nhân đạt được khuôn mặt thẩm mỹ ngay khi bắt đầu điều
trị: tạo được sự tự tin cho bệnh nhân tức thì trong vấn đề giao
tiếp
Với phương pháp phẫu thuật chỉnh hình hô móm cũ bệnh nhân
phải có giai đoạn mang mắc cài chỉnh nha rất lâu trước phẫu
thuật, thời gian điều trị dài hơn (3-4năm), phải chịu một thời
gian dài với khuôn mặt không thẩm mỹ ảnh hưởng đến tâm lý và
giao tiếp.
Phương pháp phẫu trước được áp dụng lý tưởng đối với những
trường hợp đơn giản, thuận lợi như:
- Răng chen chúc nhẹ đến trung bình
- Độ nghiêng trục răng cửa hàm trên và hàm dưới bình thường
hoặc có sai lệch nhẹ

2. - Sự sai biệt tối thiểu theo chiều ngang giữa xương hàm trên và
xương hàm dưới
Tuy nhiên, phương pháp này có thể được cải tiến để áp dụng cho
những trường hợp lâm sàng phức tạp hơn.
Mặc dù phương pháp phẫu trước trong phẫu thuật chỉnh hình hô
móm vẫn còn nhiều thách thức, tuy nhiên về cơ bản ưu điểm rất
lớn của phương pháp này là giảm đáng kể thời gian điều trị. Lập
kế hoạch một cách cẩn thận, ưu tiên thực hiện những bước thật
sự cần thiết trước khi phẫu thuật và để những bước còn lại thực
hiện sau khi phẫu thuật sẽ đẩy nhanh được quá trình điều trị.
Nếu làm được như vậy, bệnh nhân sẽ được phẫu thuật sớm hơn
phương pháp truyền thống và bác sĩ chỉnh nha sẽ tận dụng được
tối đa hiện tượng đẩy nhanh vùng để di chuyển răng nhanh hơn.
Trong bài này chúng tôi mô tả một trường hợp sai khớp cắn
phức tạp được điều trị bằng phương pháp phẫu trước cải tiến.
Hình 1-2 cho thấy hình ảnh lâm sàng trước khi điều trị của bệnh
nhân sai hình xương Hạng III có khớp cắn hở. Răng cửa trên
nghiêng ra trước và răng cửa dưới nghiêng ra sau rất nhiều.
Răng cửa bên hàm dưới bên phải lệch trong, cung răng dưới
chen chúc và các răng dưới nghiêng trong.

3. Hình 1: Ảnh lâm sàng của bệnh nhân trước khi phẫu thuật
chỉnh hình hô móm
Hình 2: Khớp cắn của bệnh nhân trước khi phẫu thuật
chỉnh hình hô móm
Những trường hợp quá phức tạp như thế này nên thực hiện chỉnh
nha trước phẫu thuật. Tuy nhiên, không nên thực hiện giai đoạn
chỉnh nha trước phẫu thuật giống như phương pháp cũ vì như
vậy thời gian điều trị sẽ rất dài và gây ra rất nhiều bất tiện cho

4. bênh nhân. Do đó với phương pháp phẫu trước cải tiến khi lập
kế hoạch phải hạn chế tối đa chỉnh nha chuẩn bị phẫu thuật để
rút ngắn thời gian giai đoạn chỉnh nha trước phẫu thuật. Giai
đoạn chỉnh nha giải bù trừ răng trường hợp này nếu làm theo
phương pháp phẫu thuật chỉnh hình hô móm truyền thống sẽ mất
rất nhiều thời gian.
Sau một tháng gắn mắc cài hàm trên, sử dụng khí cụ nới rộng
hàm dưới Schwartz để nới rộng cung hàm dưới và dựng trục
răng sau. Khí cụ được nới rộng hai lần một tuần. Hình 3-4-5 cho
thấy hình ảnh khớp cắn tại thời điểm chỉnh nha được một tháng,
2 tháng, và 6 tháng
Hình 3: Ảnh khớp cắn của bệnh nhân tại thời điểm chỉnh
nha được 1 tháng trước phẫu thuật chỉnh hình hô móm
Hình 4: Ảnh khớp cắn của bệnh nhân tại thời điểm chỉnh
nha được 2 tháng trước phẫu thuật chỉnh hình hô móm

5. Hình 5: Ảnh khớp cắn của bệnh nhân tại thời điểm chỉnh
nha được 6 tháng trước phẫu thuật chỉnh hô móm
Răng cối lớn thứ hai hàm trên cần phải sử dụng lực torque chân
răng ra ngoài trước khi phẫu thuật. Sử dụng một khí cụ neo chận
tạm thời đặt ở khẩu cái giữa răng cối lớn thứ nhất và thứ hai
hàm trên bên phải và sử dụng thun chuỗi để tạo được lực torque
lý tưởng.
Sau tám tháng chỉnh nha, bệnh nhân sẵn sàng cho phẫu thuật.
Nên chú ý rằng giai đoạn sắp xếp cung răng thẳng hàng vẫn
chưa hoàn tất, nhưng phẫu thuật mẫu hàm vào thời điểm này cho
thấy có thể tiến hành phẫu thuật được, phần chỉnh nha di chuyển
răng còn lại có thể được kết thúc sau phẫu thuật bằng cách tận
dụng hiện tượng đẩy nhanh tại chỗ. Hình 6-7 cho thấy hình ảnh
phẫu thuật mẫu hàm và hình ảnh trong miệng tại thời điểm đặt
cung môi thụ động chuẩn bị cho phẫu thuật chỉnh hình hô móm.
Hình 6: Ảnh phẫu thuật mẫu hàm trước khi phẫu thuật
chỉnh hình hô móm

6. Hình 7: Ảnh chuẩn bị cung môi , mắc cài trước khi phẫu
thuật chỉnh hình hô móm
Sau khi phẫu thuật xong, bệnh nhân tiếp tục được chỉnh nha làm
ngay ngắn, thẳng hàng răng và giải bù trừ răng. Hình 8-9-10-11
cho thấy hình ảnh ngay sau khi, 1 tháng, 4 tháng và 12 tháng sau
phẫu thuật chỉnh hình hô móm. Chú ý là có sử dụng khí cụ tạm
thời sau phẫu thuật.
Hình 8: Ảnh khớp cắn ngay sau khi phẫu thuật chỉnh hình
hô móm

7. Hình 9: Ảnh khớp cắn sau 1 tháng phẫu thuật chỉnh hình hô
móm
Hình 10: Ảnh khớp cắn sau 4 tháng phẫu thuật chỉnh hình
hô móm
Hình 11: Ảnh khớp cắn sau 12 tháng sau phẫu thuật chỉnh
hình hô móm
Bệnh nhân này được kết thúc điều trị trong vòng 22 tháng, bao
gồm 8 tháng chỉnh nha trước phẫu thuật. Hình 12-13 cho thấy
hình ảnh bệnh nhân tại thời điểm kết thúc phẫu thuật chỉnh hình
hô móm.
Nếu bệnh nhân này được điều trị theo phương pháp phẫu thuật
chỉnh hình hô móm truyền thống, thời gian điều trị phải mất từ
3-4 năm.

8. Hình 12: Ảnh lâm sàng của bệnh nhân tại thời điểm kết thúc
điều trị phẫu thuật chỉnh hình hô móm
Hình 13: Ảnh khớp cắn của bệnh nhân tại thời điểm kết
thúc điều trị phẫu thuật chỉnh hình hô móm
Qua trường hợp lâm sàng này cho thấy điều trị sai hình xương
răng mặt bằng phương pháp phẫu trước có thể được biến đổi để
thích hợp cho từng trường hợp lâm sàng cụ thể. Một nguyên tắc

9. chính luôn ghi nhớ trong đầu là không nên trải qua nhiều tháng
vô ích để đạt được khớp cắn hoàn toàn lý tưởng ngay sau khi
phẫu thuật. Phẫu thuật nên được tiến hành sớm nhất có thể ngay
sau khi có thể đạt được khớp cắn chuyển tiếp ổn định sau phẫu
thuật. Một lần nữa nhấn mạnh đến tầm quan trọng về kinh
nghiệm của bác sĩ chỉnh nha và phẫu thuật viên đối với những
trường hợp phức tạp như thế này.
Kết luận sau khi phẫu thuật chỉnh hình hô
móm
Điều trị hô móm bằng phương pháp phẫu trước có rất nhiều ưu
điểm, bệnh nhân hài lòng và tận dụng được hiện tượng tại chỗ
đẩy nhanh quá trình chỉnh nha. Nếu lựa chọn bệnh nhân đúng,
bác sĩ chỉnh nha và phẫu thuật viên có đủ kinh nghiệm để dự
đoán trước được kết quả cuối cùng, và có sự hợp tác cao giữa
chỉnh nha và phẫu thuật, thì sẽ mang lại được kết quả rất khả
quan. Bằng cách tận dụng nguyên tắc cơ bản của phương pháp
phẫu trước trong phẫu thuật hô móm, giai đoạn chỉnh nha trước
phẫu thuật có thể được rút ngắn nếu như không thể loại bỏ hoàn
toàn. Cũng giống như các phẫu thuật khác, sự hài lòng và phàn
nàn của bệnh nhân luôn được ưu tiên hàng đầu. Những phẫu
thuật chỉnh hàm trong tương lai sẽ ưu tiên giảm tối đa thời gian
điều trị mà vẫn mang lại được kết quả tối ưu.
Thạc sĩ.Bác sĩ: Nguyễn Văn Tuấn
Khoa phẫu thuật hàm mặt BV RHM TW TP Hồ Chí Minh
Thẩm mỹ Lotus.