1. Sztuka
starożytnej Grecji

2. ARCHITEKTURA
Właściwa sztuka starożytnej Grecji powstała między XI w. a I w. p.n.e.Okres XI - X w.
p.n.e. to faza przejściowa do sztuki archaicznej (IX - połowa VI w. p.n.e.). Styl archaiczny
(VI w. p.n.e): to rozwój rzeźby szkoły egineckiej i dwuch stylów (dorycki - surowy i joński
o bardziej miękkim modelunku), oraz malarstwa wazowego czarnofigurowego i rzemiosła
artystycznego. Okres klasyczny (V-IV w. p.n.e.): rozwinęła się rzeźba oddająca ruch
(Myron Dyskobol), monumentalny majestat (posągi Zeusa i Ateny Fidiasza), rzeźba
figuralna w brązie (Woźnica delficki, Tyranobójcy). Monumentalne (monumentalizm)
malarstwo ścienne (Polignot, Mikon). Rozwój wazowego malarstwa czerwonofigurowego
(styl swobodny). Ateny pod rządami Peryklesa stają się głównym ośrodkiem sztuki
greckiej, gdzie działali najwybitniejsi twórcy: Fidiasz, Iktinos, Mnesikles, Apollodoros z
Aten. Dokonała się synteza porządków doryckiego i jońskiego, pojawiła się głowica
koryncka (koryncki porządek), powstały nowe typy budowli (buleuterion, teatr, odeon,
gimnazjon). Poliklet opracował kanon postaci ludzkiej (Doryforos) i zastosował
kontrapost. Urbanistyka stworzyła nową wizję miasta (Hippodamos z Miletu). Pod koniec
okresu (koniec V w. p.n.e.) wyróżnić można tzw. styl mokrych szat (Nike zawiązująca
sandał, Pajonios Nike). Pojawia się akt kobiecy, miękki modelunek postaci, inne
proporcje ciała. Zapowiada to narodziny nowego stylu (najwięksi twórcy: Praksyteles,
Skopas, Leochares, Lizyp). Okres hellenizmu (330 - 30 p.n.e.): rzeźba o wysokim
poziomie łączyła umiejętności techniczne z kontrapostem, ruchem i naturalizmem. Okres
rzymski to ostatnia faza sztuki greckiej. Nie przyniosła ona większych osiągnięć (wyjątek
portret rzymski), ale pozwoliła na upowszechnienie osiągnięć sztuki greckiej w całym
basenie Morza Śródziemnego i krajach ościennych.
ARCHITEKTURA
ARCHITEKTURA
Starożytnej Grecji
Budowlami dla Greków
najważnijszymi były świątynie
Wznosiły się na podmurowaniu o prostokątnym kształcie.
Ozdabiała je kolumnada biegnąca dookoła jednym albo
dwoma szeregami. Pomiędzy kolumnami znajdowało się
pomieszczenie zwane cellą, gdzie zazwyczaj mięścił się
posąg bóstwa. Nad cellą leżał poziomo strop z kamiennych
belek. Końce belek tworzyły fryz. Z przodu i z tyłu świątyni,
pomiędzy fryzem a dachem tworzyły się trójkątne tympanony
wypełnione kompozycją rzeźbiarską. Budowle te
charakteryzowały się równowagą i harmonia wszystkich
elementów

3. W architekturze starożytnej Grecji
występowały trzy podstawowe porządki
Dorycki porządek architektoniczny
w którym kolumna (trzon wraz z
głowicą) wsparta była bezpośrednio
(bez bazy) na stylobacie. Trzon,
zwężający się ku górze, posiadał w
połowie lub 2/3 wybrzuszenie oraz był
pokryty równoległymi żłobkami
(kanelurami). Głowica przybierała
kształt poduszki, w górnej części
posiadała kwadratową płytę (abacus).
Joński porządek
architektoniczny
odznacza się lekkością i
smukłością proporcji oraz
dużą liczbą elementów
zdobniczych. Kolumny mają
profilowaną bazę, gęsto
kanelowny (żłobkowany )
trzon oraz głowicę z
kimationem i wolutami
(ślimacznicami).
Koryncki porządek
architektoniczny
ukształtował się najpóźniej i różnił
się od stylu jońskiego odmienną
proporcją kolumny(smuklejsza) i
dekoracją głowicy. Głowica
koryncka składała się z trzonu
kalatosu ("koszyk") okolonego
dwoma rzędami liści akantu. O
górną część kalatosu opierały się
4 woluty, na których spoczywał
abakus. Między dużymi wolutami
znajdowały się mniejsze, a z nich
wyrastała palmeta.

4. Rzeźba starożytnej
Grecji
Początki rzeźby greckiej sięgają IX
wieku p.n.e. Do najstarszych dzieł
należą niewielkie figurki o
uproszczonych kształtach. Pierwsze
figury człowieka powstały w VI wieku
p.n.e., w okresie archaicznym. Należy
do nich Kuros z wyspy Melos
Najdoskonalsze dzieła powstały w czasach Peryklesa, w V wieku p.n.e. Okres ten
nazywamy klasycznym lub okresem doskonałości. W tym czasie tworzyło wielu
rzeźbiarzy, których dzieła ukazują prawdziwy wygląd człowieka, rzeczywisty kształt
jego ciała zarówno w stanie spoczynku, jak i w ruchu. Poliklet (ok. 450-415 p.n.e.),
rzeźbiarz grecki, jeden z najwybitniejszych kontynuatorów tradycji doryckiej.
Opracował matematyczny kanon proporcji ciała ludzkiego. Stosował również w
swoich dziełach zasadę kontrapostu, (układ ciała w rzeźbie greckiej polegający na
oparciu ciężaru ciała na jednej nodze, zrównoważeniu nachyleniem tułowia i
ugięciem drugiej nogi. Stosowany w celu wzbogacenia kompozycji, uniknięcia
frontalizmu.

5. Rzeźba starożytnej Grecji
Przykładem rzeźby
Polikleta, w której
zastosował zasadę
kontrapostu, oraz typowy
dla swoich rzeźb kanon
proporcji ciała, może być
AMAZONKA
W gronie wielkich
rzeźbiarzy swoich
czasów znalazł się
również Myron, który
osiągnął
mistrzostwo w
ukazywaniu ruchu,
widoczne w rzeźbie
DYSKOBOL
W czasach
hellenistycznych
powstawały kompozycje
rzeźbiarskie złożone z
kilku figur, odznaczające
się dynamiką w układach
ciał i gestów, np. GRUPA
LAOKONA

6. Malarstwo starożytnej Grecji
Grecja zasłynęła malarstwem wazowym, wykonywanymna wazach (naczyniach
ceramicznych toczonych z gliny i wypalanych w specjalnych piecach. Naczynia te miały
zróżnicowane kształty, a posługiwano się nimi zarówno w gospodarstwie domowym, jak i
podczas obrządków religijnych i pogrzebowych. wszystkie zdobione były piękną dekoracją
malarską.
Czarnofigurowe malarstwo, ceramika
stylu czarnofigurowego, technika zdobienia
ceramiki stosowana w Grecji w epoce
archaicznej (około 620-530 p.n.e.), głównie w
Attyce i Chalkis. Charakteryzuje ją
umieszczana na czerwonym tle czarna
dekoracja figuralna z białymi, purpurowo-
fioletowymi i brązowymi szczegółami.
Około 525 p.n.e. technikę czarnofigurowego
malarstwa wyparła technika
czerwonofigurowego malarstwa.
Charakteryzowała się odwrotnym niż w malarstwie
czarnofigurowym schematem kompozycji, tzn. na
czarnym tle umieszczano czerwone figury. Czarne
tło uzyskiwano malując fragmenty naczynia glinką
zmieniającą kolor w czasie wypalania. Dekoracja
figuralna miała kolor wypalonej gliny.

7. Koniec
Dziękuję za uwagę!
Mateusz Adamski Va