1. UBL: Partner in kennis
Kurt De Belder
Bibliothecaris van de Universiteit
Directeur Universitaire Bibliotheken Leiden & Leiden University
Press
Bezoek Universiteitsraad aan UBL, 24 september 2012
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
2. PROGRAMMA
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
3. Presentatie
Achtergrond UBL
Overzicht beleidsplan, aanpak, etc. Vier gekozen
onderwerpen: fysieke ruimte, virtual research
environments & datalabs, infrastructuur in de
cloud, bijzondere collecties.
Presentatie van de bijzondere collecties.
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
5. Its significance for European culture cannot be
overestimated: it is a part of a small number of
cultural centres that gave direction to the
development and spread of knowledge during the
Enlightenment. The importance of these centres
lies in the simultaneous presence of a unique
collection of exceptional sources and scholars.
Christiane Berkvens-Stevelinck: Magna Commoditas, 2001
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
6. An essential benchmark [...] not only for the teeming collection of
extraordinary materials it has scrupulously gathered and maintained
over a sustained period of time, but most of all for being the world's
first scholarly library in a truly modern sense. The litany of 'firsts'
recorded at Leiden is dazzling - the first printed catalogue to be
prepared by an institution of its holdings, the first attempt to identify
and maintain what today are known as 'special collections,' the first
systematic attempt to develop a corps of influential friends, patrons,
and benefactors throughout the world, the first 'universal' library, the
list goes on and on - and underpinning it all is a humanistic
approach to education and discovery that has figured prominently
throughout its history, along with an unbending belief in the limitless
potential of human inquiry.
Nicholas A. Basbanes
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
7. An essential benchmark [...] not only for the teeming collection of
extraordinary materials it has scrupulously gathered and maintained
over a sustained period of time, but most of all for being the world's
first scholarly library in a truly modern sense. The litany of 'firsts'
recorded at Leiden is dazzling - the first printed catalogue to be
prepared by an institution of its holdings, the first attempt to identify
and maintain what today are known as 'special collections,' the first
systematic attempt to develop a corps of influential friends, patrons,
and benefactors throughout the world, the first 'universal' library, the
list goes on and on - and underpinning it all is a humanistic
approach to education and discovery that has figured prominently
throughout its history, along with an unbending belief in the limitless
potential of human inquiry.
Nicholas A. Basbanes
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
9. UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEKEN LEIDEN
Bibliotheek Rechten
Bibliotheek Sociale Wetenschappen
Bibliotheken Wiskunde & Natuurkunde
East Asian Library
Library Learning Centre Campus Den Haag
Universiteitsbibliotheek
Een moderne wetenschappelijke bibliotheek die een
partner is in onderzoek & onderwijs.
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
11. 1ste beleidsplan Voor Onderzoek & Onderwijs 2006-2010.
2006: reorganisatie van de Universiteitsbibliotheek (UB).
2009: Universiteitsbibliotheek en alle instituuts- en
faculteitsbibliotheken onder één directie.
2010: reorganisatie om tot één organisatie te komen:
Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL)
2011: nieuw beleidsplan Partner in Kennis 2011-2015
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
13. 6 bibliotheeklocaties
12 onderzoeksgroepen ondersteund door Virtual Research
Environments
20 fellows bij het Scaliger Instituut
94 uur/week open (UB-locatie)
117 lezingen & presentaties door UBL medewerkers
173 medewerkers (124 FTE)
289 cursussen gegeven door UBL medewerkers
500+ databases
750 abonnees op de Snapshot dienst (18/jaar)
1.417 werkplekken
3.945 studenten die cursussen hebben gevolgd
5.736 bezoekers aan de UB tentoonstellingsruimte
15.687 publicaties in het repositorium
16.000+ openingsuren (alle bibliotheeklocaties)
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
14. 40.000+ e-tijdschriften
65.158 beantwoorde vragen
237.857 items uitgeleend
340.510 unieke UBL website bezoekers
930.000 downloads uit het Leids Repositorium
1.000.000+ e-boeken
2.500.000+ geraadpleegde artikelen in e-tijdschriften
4.000.000+ zoekacties in de catalogus
4.200.000+ boeken
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
17. UBL is een kennisknooppunt van de Universiteit Leiden, waar
informatie geproduceerd, bewaard, gebruikt en gedeeld wordt –
zowel ter plekke als virtueel.
De collecties van de UBL dienen als grondstof voor onderzoek en
onderwijs aan de Universiteit Leiden.
The embedded library: studenten en onderzoekers moeten zoveel
mogelijk toegang hebben tot de de collecties en diensten van de UBL
– hoe, waar en wanneer dan ook.
Innovatie: de UBL kijkt vooruit zodat zij zichzelf en haar gebruikers
vandaag al kan voorbereiden op nieuwe ontwikkelingen en
mogelijkheden binnen haar taakgebied.
Kennisorganisatie: de UBL biedt een sprankelende en stimulerende
werkomgeving in de uitdagende wereld van de wetenschappelijke
informatie, in combinatie met een prettige werksfeer en goede
secundaire voorwaarden.
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
18. Bibliotheek als expert centre in digitale informatie voor
onderzoek en onderwijs.
Een partner in onderwijs en onderzoek.
Library Learning Centre.
Digitale informatievaardigheden.
Relatie Bijzondere Collecties en onderzoek en onderwijs.
Maatschappelijke rol: zichtbaarheid van de Bijzondere
Collecties & cultureel-wetenschappelijk programma (UBL,
Scaliger Instituut, Leiden University Press)
Fondsenwerving
Samenwerking
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
19. Nieuwe expertise gebieden / taken in
onderzoeksondersteuning:
o Research registration (CRIS) (in productie)
o Virtual Research Environments (=> productie)
o Data management & curation (pilots)
o Text & data mining (explorerend
project)
o Copyright (in productie)
o GIS (explorend project)
o Publicatie ondersteuning (explorend project)
o IPR en patent informatie (wordt opgestart)
o [verdere gebieden worden geïdentificeerd door diepte
gesprekken met een focusgroep van onderzoekers]
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
20. Nieuwe expertise gebieden in ondersteuning onderwijs:
o Geavanceerde digitale informatievaardigheden
o Scriptie repositorium (ook voor accreditatie
doeleinden)
o VRE’s in onderwijs (relatie onderzoek en onderwijs)
o Excellente fysieke omgeving voor studenten
o Multimedia, onderwijs repositories en open courseware
Digitaal heeft preferentie (4/5 van het informatiebudget
wordt reeds besteed aan digitale materialen).
Wij willen meer kunnen doen met onze collecties dan ze
alleen beschikbaar maken voor het lezen door mensen
(grondstof).
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
21. Digitale bibliotheek is een embedded library, onderdeel van
de digitale werkomgeving van onze gebruikers
Virtual Research Environments
DataLabs
Mobiel
Cloud computing en webservices
Ketensamenwerking
Leiden University Press
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
23. Belangrijk voor Universitaire Bibliotheken Leiden:
o Eén organisatie in 2010
o Strategisch plan ontwikkeld met UBL medewerkers
o Verandering in functieprofielen (bijv. vakreferenten)
o Binnen aanstelling is er expliciet tijd vrijgemaakt om
de nieuwe expertises te ontwikkelen
o Focus op het werken in projecten
o Voldoende fondsen voor opleiding en training van
medewerkers
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
24. Aanpak
o Expertise benadering (niet onderwerpsbenadering).
o Balans tussen eigen expertise en mediation.
o Samenwerking staat centraal: met onderzoekers,
onderzoeksgroepen, docenten, ISSC, CWTS, LURIS en
externe partijen zoals SURF, nationale data archiven
(DANS & 3TU.Datacentrum), Microsoft Research.
o Bottom up maar vergezeld van een strategische
discussie binnen de universiteit.
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
25. Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
Collaboration with LURIS
Leo Waaijers: The DARE Chronicle: Open Access to Research Results and Teaching Material in the Netherlands, Ariadne, 53,
Collaboration with CWTS
Publication advice
Founding member OAPEN
Publication pages of faculty
Harvesting of repository
Collaboration w. national data
archives
Collaboration with e-Depot
October 30, 2007. http://www.ariadne.ac.uk/issue53/waaijers
Faculty Digital Archives
Research life cycle
Digital Author Identifiers (DAI)
Current Research Information
System
Leiden University Press
Institutional Repository
Copyright Office
Data Information Office
DataLabs
Virtual Research Environments
26. Research life cycle
Collaboration with LURIS
Collaboration with CWTS
Publication advice
Founding member OAPEN
Publication pages of faculty
Harvesting of repository
Collaboration w. national data archives
Collaboration with e-Depot
Faculty Digital Archives
Digital Author Identifiers (DAI)
Current Research Information System
Leiden University Press
Institutional Repository
Copyright Office
Data Information Office
DataLabs
Virtual Research Environments
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
29. Ambitieus programma opgestart in 2007
Universiteitsbibliotheek
WiFi doorheen het hele gebouw (december 2007)
Opening Leeszaal Bijzondere Collecties Dousa (maart 2008)
Brandbeveiligingssystemen geïnstalleerd en in gebruik in
de gesloten magazijnen en de kluizen van de bijzondere
collecties (juli 2008)
Informatiecentrum Huygens in gebruik (december 2008)
Cursuslokalen en conferentiezaal (2009)
Entrée en koffieruimte (december 2009)
Tentoonstellingsruimte (maart 2010)
Studiezalen 1ste verdieping, handbibliotheken bijzondere
collecties 2de verdieping (2012-2013)
Mediacentrum begane grond (2013)
Asian Library als opbouw bij de Universiteitsbibliotheek
(2015)
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
30. Bibliotheken Wiskunde & Natuurwetenschappen
Verbouwing Gorlaeus Bibliotheek (2009)
Opening verbouwde Snellius Bibliotheek (4 oktober 2012)
East Asian Library
Integratie van de bibliotheken Chinees, Japans &
Koreaans (2010)
Campus Den Haag
Library Learning Centre geopend (3 september 2012)
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
36. Tales of the Revolt, prof. dr. Judith Pollmann, FGW
Enemies of the State, prof. dr. Beatrice de Graaf, CDH
Splitting and Clustering Grammatical Information, prof. dr.
Roberta d’Alessandro, FGW
Jus Post Bellum, prof. Dr. Carsten Stahn, FdR
Bridging the Unbridgeable, prof. dr. Ingrid Tieken, FGW
Connecting in Times of Duress, prof. dr. Mirjam de Bruijn, FSW
Beyond Agenda Setting, dr. Peter van Aelst, FSW
Montesquieu Institute, dr. Arco Timmermans, FdR
Jean Monnet Centre of Excellence, FSW
Photographic Conservation, prof. dr. Kitty Zijlmans, FGW
Noradrenergic control of human cognition, dr. Sander
Nieuwenhuis, FSW
Protagoras Sources, dr. Marlein van Raalte, FGW
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
41. Grootste collectie Nederlandse middeleeuwse
manuscripten
Internationaal bekende Midden Oosten en Verre
Oosten collecties van manuscripten en boeken.
Belangrijke collecties in oude drukken (Westen)
Oudste en meest complete fotocollectie in
Nederland
Prentenkabinet: belangrijke collecites van prenten,
tekeningen, grafiek en portretten.
Het volledige archief van de Universiteit
Omvangrijke privé archieven (auteurs,
wetenschappers, en organisaties)
Uitgebreide map en atlas collectie
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
42. UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEKEN LEIDEN
BIJZONDERE COLLECTIES
SCALIGER INSTITUUT
Onderzoek, onderwijs & maatschappelijke relevantie
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
43. Onderzoek stimuleren op de
bijzondere collecties
Nauwe samenwerking
tussen UBL en faculteiten.
Scaliger professor
Scaliger, Brill & Elsevier
fellowships: >150
onderzoekers uit >25
landen in de voorbije 11
years
Symposia, lezingen,
onderzoeksprojecten, winter
school, publicaties,
tentoonstellingen
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
44. UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEKEN LEIDEN
BIJZONDERE COLLECTIES
SCALIGER INSTITUUT
Voorbeeld van Fellows en hun publicaties die een
resultaat zijn van hun verblijf in het Scaliger Instituut
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
45. Prof. dr. Anthony Grafton (Princeton): "I have always loved the
Holy Tongue": Isaac Casaubon, the Jews, and a Forgotten Chapter
in Renaissance Scholarship (2011) (met dr. Joanna Weinberg)
Prof. dr. Andrew Pettegree & Dr. Malcolm Walsby (St.
Andrews): French vernacular books. Books published in the
French language before 1601 = Livres vernaculaires francais. Livres
̧
imprimes en francais avant 1601. (2007)
́ ̧
Dr. D. van Miert (Huygens ING) & Paul Botley (Warburg
Institute): The Correspondence of Joseph Scaliger (1540-1609), 8
vols (2012)
Dr. Florike Egmond: The World of Carolus Clusius. (2010).
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
48. UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEKEN LEIDEN
BIJZONDERE COLLECTIES
FACILITEITEN & DIENSTEN
Collecties toegankelijk maken
Omvangrijke catalogiseer inspanningen (vaak met externe financiering)
Gebruik van nieuwe technieken en internationale standaarden
(Massa) digitalisering
Digitization on demand
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
54. UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEKEN LEIDEN
BIJZONDERE COLLECTIES
FACILITEITEN & DIENSTEN
Geïntegreerd in onderzoek en onderwijs
Seminars
Clusius Research Project
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
57. UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEKEN LEIDEN
BIJZONDERE COLLECTIES
FACILITEITEN & DIENSTEN
Caretaker of human memory
Gespecialiseerde conserveringsactiviteiten
UNESCO Memory of the World
Veilige omgeving
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
61. UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEKEN LEIDEN
BIJZONDERE COLLECTIES
FACILITEITEN & DIENSTEN
Maatschappelijke relevantie
Bijeenkomsten, lezingen en symposia
Kleine tentoonstellingen
Samenwerking met landelijke musea
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
71. “Leidse boekhistorie; 'Stad van boeken' is
op alle fronten een juweel”
NRC Next, 25 april 2008
“Dat Leiden een stad is van vluchtelingen,
van musea en van ontdekkingen is bekend.
Maar aan dat rijtje slogans wordt er vandaag
weer eentje toegevoegd: Leiden - stad van
boeken. […] talloze prachtig geïllustreerde
boeken en unieke geschriften.”
Leidsch Dagblad, 21 februari 2008
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
72. Op weg naar de Gouden Eeuw - Hendrick Goltzius &
Jacob de Gheyn II
Limburgs Museum
28/11/2009 – 28/02/2010
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
73. “Niet groot, wel groots”
Dagblad De Limbuger, 1 december 2009
“Goltzius maakte virtuoze en feilloze
gravures”
NRC Handelsblad, 7 december 2009
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
74. Photography! A special collection at
Leiden University
Fotomuseum Den Haag
23/01/2010 – 18/04/2010
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
77. “Om dit soort verrassingen gaat het.”
De Volkskrant, 29 januari 2010
“Het is voor het eerst dat de fotocollectie
van de Leidse Universiteitsbibliotheek op
zo’n grote schaal wordt tentoongesteld. […]
Op internationaal niveau is de faam van de
Leidse collectie groot.”
NRC Handelsblad, 23 januari 2010
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
78. “De schatkamer van Leiden. De Universiteit
Leiden beheert een fotocollectie van
wereldformaat.”
Focus 97, februari 2010
“Jubelzang op tijdgeest in 170 foto’s.”
Het Parool, 25 januari 2010
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
79. In atmosferisch licht. Picturalisme in de
Nederlandse fotografie 1890-1925
Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam
01/04/2010 – 20/06/2010
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
81. “De schatten van Leiden werden voor
het eerst op zo grote schaal ontsloten. […] Kortom, een feest der herkenning.”
Trouw, 23 april 2010
“Er zijn veel raadsels in de tentoonstelling […] veel dubbele bodems, veel dingen die iets anders zijn dan ze lijken.”
Vrij Nederland, 15 mei 2010
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
82. Erwin Olaf: Leidens Ontzet
Museum De Lakenhal & Universiteitsbibliotheek
Leiden
29/09/2011 – 08/01/2012
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
84. “Een beeld dat qua dynamiek, compositie,
getemperd licht en gereduceerde kleuren kan
gaan concurreren met de historische
schilderijen.”
Trouw, 29 september 2011
“Olafs interpretatie van het beleg is harder,
donkerder, wellicht realistischer, dan die in de
traditionele geïdealiseerde historiestukken. Zo
laat hij met zijn beelden van pestdokters zien
dat de pest – volgens nieuwe onderzoek van
de universiteit – meer doden eiste dan de
honger.”
NRC Handelsblad, 28 september 2011
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
85. Zoet & Zout: Water en de Nederlanders
Kunsthal Rotterdam
14/02/2012 – 10/06/2012
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
87. VERWACHT
Turcksche boucken van Levinus
Warner. Een zeventiende-eeuwse
diplomaat en boekenverzamelaar
in Istanbul
Museum Meermanno
15/12/2012 – 03/03/2013
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
88. UNIVERSITAIRE BIBLIOTHEKEN LEIDEN
SAMENWERKING & PARTNERSHIPS
Lidmaatschappen
NVB, Nederlandse Vereniging voor Beroepsbeoefenaren in de bibliotheek-,
informatie- en kennissector
UKB, samenwerkingsverband Nederlandse universiteitsbibliotheken en KB
FOBID, Federatie van Organisaties in het Bibliotheek-, Informatie- en
Documentatiewezen
LIBER, Association of European Research Libraries
IFLA, International Federation of Library Associations and Institutions
OCLC, Research Library Partnership
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.
90. Meer informatie:
http://bibliotheek.leidenuniv.nl
k.f.k.de.belder@library.leidenuniv.nl
http://www.linkedin.com/in/kurtdebelder
@KurtDeBelder
Universiteit Leiden. Bij ons leer je de wereld kennen.