1. บรรยากาศ

5. ชั้นบรรยากาศที่ห่อหุ้มโลก

6. ชั้นบรรยากาศ

8. โทรโพสเฟียร์ สตาร์โตสเฟียร์ ไอโอโนสเฟียร์ เอกโซเฟียร์

26. การเปลี่ยนสถานะของน้ำ

33. ความดันอากาศ

35. ชั้นบรรยากาศที่กดลงบนผิวโลก

38. เครื่องมือสำหรับวัดความดันอากาศซึ่งเรียกว่า บารอมิเตอร์ บารอกราฟ บันทักความดันได้ต่อเนื่อง

40. เราสามารถนำประโยชน์จากความดันอากาศมาสร้างเครื่องมือหรืออุปกรณ์บางชนิดหรือประดิษฐ์อุปกรณ์เครื่องเล่นต่างๆ รวมทั้งนำความรู้เรื่องความดันอากาศมาประยุกต์ใช้ใน ชีวิตประจำวันได้ด้วย เช่น การเติมลมจักรยานหรือรถยนต์ ลมหรืออากาศที่เติมเข้าไปจะถูกบีบอัดอยู่ภายใน แล้วดันให้ยางพองตัวคงรูปอยู่ได้ สามารถรองรับน้ำหนักของรถได้

42. การใช้ประโยชน์จากความดัน

43. การใช้ประโยชน์จากความดัน

44. เมฆและฝน

45. การยกตัวของอากาศ

47. เขตเงาฝน” (Rain shadow)

48. อากาศยกตัวเนื่องจากแนวปะทะอากาศ

49. อากาศยกตัวเนื่องจากอากาศบีบตัว

50. อากาศยกตัวเนื่องจากการพาความร้อน

54. กิจกรรมการเรียกชื่อเมฆ

55. เมฆชั้นต่ำ ( พื้น - 2 km) เมฆชั้นกลาง (2 - 6 km) เมฆชั้นสูง (6 - 18 km) Cirrocumulus|Cc เซอโรคิวมูลัส : Cirrostratus|Cs เซอโรสเตรตัส : Cirrus|Ci เซอรัส : Altocumulus|Ac อัลโตคิวมูลัส : Altostratus|As อัลโตสเตรตัส : Cumulus|Cu คิวมูลัส : Stratus|St สเตรตัส : Stratocumulus|Sc สเตรโตคิวมูลัส : Nimbostratus|Ns นิมโบสเตรตัส : Cumulonimbus|Cb คิวมูโลนิมบัส : เมฆก่อตัวในแนวตั้ง ( พื้น - 18 km) มีลักษณะเป็นเกร็ดบาง หรือระลอกคลื่นเล็กๆ โปร่งแสง เรียงรายกันอย่างมีระเบียบ แผ่น บางสีขาว โปร่ง แสง ปกคลุมท้องฟ้า กินอาณา บริเวณ กว้าง ทำให้เกิดดวงอาทิตย์ / ดวงจันทร์ทรงกลด ริ้ว สีขาวเป็นเส้นบาง โปร่งแสง มีลักษณะ คล้ายขนนก เนื่องจาก ถูกกระแสลม ชั้นบนพัด เมฆก้อน ลอยติดกัน คล้ายฝูงแกะ คล้ายเมฆเซอโรคิวมูลัส แต่มีขนาดใหญ่กว่ามาก เมฆแผ่น หนา สีเทา ปกคลุมท้องฟ้า เป็นอาณาบริเวณกว้าง บางครั้งหนามากจน บดบัง ดวงอาทิตย์ได้ เมฆก้อน ลอยต่ำ รูปทรงไม่ ชัดเจน มักมีสีเทา มีช่องว่างระหว่าง ก้อน ไม่มาก มักพบ เห็นเมื่อสภาพอากาศไม่ดี เมฆแผ่นบาง ลอยสูงเหนือพื้น มากนัก มักเกิดขึ้นตอนเช้า หรือหลังฝนตก หาก ลอยต่ำ ปกคลุมพื้น เรียกว่า หมอก เมฆสีเทา ทำให้ เกิด ฝน แต่ไม่มีพายุฝนฟ้าคะนอง มักปรากฏให้เห็นสายฝนตกลงจากฐานเมฆ เมฆ ปุกปุย ฐานราบ ยอดมน ทรงดอกกะหล่ำ มักเกิดขึ้นในวันที่มีอากาศดี และมีการก่อตัวในแนวดิ่ง เมฆ ขนาดยักษ์ รูปทรงดอก กระหล่ำ ทำให้เกิดพายุฝนฟ้าคะนอง หาก ลม ชั้น บนพัดแรง ยอดเมฆจะแผ่ออกคล้ายทั่ง แผนภาพเมฆ © 2003 The LESA Project

56. เซอ รัส Ci เซอโรคิวมูลัส Cc เซอโรสเตรตัส Cs อัลโตคิวมูลัส Ac อัลโตสเตรตัส As นิมโบสเตรตัส Ns สเตรโตคิวมูลัส Sc สเตรตัส St คิวมูลัส Cu คิวมูโลนิมบัส Cb Ci Cb Cu Cs Cc Ac As Ns St ดวงอาทิตย์ทรงกลด เมฆก่อตัว แนวตั้ง ฝนตก พายุฝนฟ้าคะนอง 6 km 2 km บังดวงอาทิตย์ 18 km Sc เซอรัส สัญลักษณ์ สัดส่วนเมฆปกคลุมท้องฟ้า 1/10 2-3/10 4/10 5/10 ไม่มีเมฆ 7-8/10 9/10 10/10 มีสิ่งกีดขวาง 6/10 เมฆยิ่งสูง ก้อนยิ่งเล็ก แผ่นยิ่งบาง การเรียกชื่อเมฆ ระดับของเมฆ เซอโรคิวมูลัส อัลโตคิวมูลัส คิวมูลัส คิวมูโลนิมบัส เซอโรสเตรตัส อัลโตสเตรตัส สเตรตัส นิมโบสเตรตัส สเตรโตคิวมูลัส Cirro ( ชั้นสูง ) Alto ( ชั้นกลาง ) เมฆแผ่น ( เมฆฝน ) ( เมฆฝน ) Strato ( ชั้น ต่ำ ) เมฆก้อน

57. การเรียกชื่อเมฆ

58. ระดับของเมฆ นิมโบสเตรตัส สเตรตัส อัลโตสเตรตัส สเตรโตคิวมูลัส คิวมูลัส คิวมูโลนิมบัส เซอโร สเตรตัส เซอรัส อัลโตคิวมูลัส เซอโรคิวมูลัส

59. เมฆชั้นต่ำ : สเตรโตคิวมูลัส Stratocumulus

60. เมฆชั้นต่ำ : สเตรตัส Stratus

61. เมฆชั้นต่ำ : นิมโบสเตรตัส Nimbostratus

62. เมฆชั้นกลาง : อัลโตสเตรตัส Altostratus

63. เมฆชั้นกลาง : อัลโตคิวมูลัส Altocumulus

64. เมฆชั้นสูง : เซอโรคิวมูลัส Cirrocumulus

65. เมฆชั้นสูง : เซอโรสเตรตัส Cirrostratus

66. เมฆชั้นสูง : เซอรัส Cirrus

67. เมฆที่ก่อตัวในแนวตั้ง : เมฆคิวมูลัส Cumulus

68. เมฆที่ก่อตัวในแนวตั้ง : เมฆคิวมูโลนิมบัส Cumulus

71. หมอก

72. หยาดน้ำฟ้า

75. คอนเทรล” เมฆซึ่งเกิดขึ้นจากไอพ่นเครื่องบิน

76. การหล่นของหยดน้ำขนาดเท่ากัน ( ซ้าย ) และขนาดแตกต่างกัน ( ขวา )

77. การเพิ่มขนาดของหยดน้ำในก้อนเมฆ

78. แกนควบแน่น ละอองน้ำในเมฆ และหยดน้ำฝน ไอน้ำ เป็นน้ำในสถานะก๊าซ ไอน้ำเป็นก๊าซไม่มีสี ไม่มีกลิ่น และมองไม่เห็น เมฆที่เรามองเห็นเป็นหยดน้ำในสถานะของเหลว หรือเกล็ดน้ำแข็งในสถานะของแข็ง

79. การเพิ่มขนาดของผลึกน้ำแข็ง

80. กระบวน การเกิดหยาดน้ำฟ้าในเมฆ คิวมูโล นิมบัส

82. หิมะ (Snow) เป็นผลึกน้ำแข็งขนาดประมาณ 1 – 20 มิลลิเมตร ซึ่งเกิดจากไอน้ำจากน้ำเย็นยิ่งยวด ระเหิดกลับเป็นผลึกน้ำแข็ง แล้วตกลงมา

85. น้ำค้าง (Dew)

96. พายุทอร์นาโด

98. เอลนีโญ

99. เอลนีโญ ( El Nino ) เป็นคำภาษาสเปน แปลว่า " บุตรพระคริสต์ " หรือพระเยซู เป็นชื่อของกระแสน้ำอุ่นที่ไหลเลียบชายฝั่งทะเลของประเทศเปรูลงไปทางใต้ทุก ๆ 2 – 3 ปี โดยเริ่มประมาณช่วงเทศกาลคริสต์มาส กระแสน้ำอุ่นนี้จะไหลเข้าแทนที่กระแสน้ำเย็นที่อยู่ตามชายฝั่งเปรูนาน ประมาณ 2 - 3 เดือน และบางครั้งอาจจะยาวนานข้ามปีถัดไป เป็นคาบเวลาที่ไม่แน่นอนและมีผลทางระบบนิเวศและห่วงลูกโซ่อาหาร ปริมาณปลาน้อย นกกินปลาขาดอาหาร ชาวประมงขาดรายได้ รวมทั้งเกิดฝนตกและดินถล่มอย่างรุนแรงในประเทศเปรูและเอกวาดอร์

100. *** เอลนีโญเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่เป็นปฏิสัมพันธ์ระหว่างการหมุนเวียนของกระแสอากาศกับกระแสน้ำในมหาสมุทรทั้งบนผิวพื้นและใต้มหาสมุทร *** ปรากฏการณ์เอลนีโญ ( และลานีญา ) สามารถเรียกอย่างเป็นทางการว่า " El Nino – Southern Oscillation " หรือเรียกอย่างสั้น ๆ ว่า ENSO ซึ่งหมายถึง การเปลี่ยนแปลงซึ่งเกิดขึ้นบริเวณมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้

101. สภาวะปกติ โดยปกติ บริเวณเส้นศูนย์สูตรเหนือมหาสมุทรแปซิฟิก ลมสินค้าตะวันออก ( Eastery trade winds ) จะพัดจากประเทศเปรู ( ชายฝั่งทวีปอเมริกาใต้ ) ไปทางตะวันตกของมหาสมุทรแปซิฟิก แล้วยกตัวขึ้นบริเวณเหนือประเทศอินโดนีเซีย ทำให้มีฝนตกมากในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และทวีปออสเตรเลียตอนเหนือ กระแสลมสินค้าพัดให้กระแสน้ำอุ่นบนพื้นผิวมหาสมุทรแปซิฟิกไปรวมกันทางตะวันตก จนมีระดับสูงกว่าระดับน้ำทะเลปกติประมาณ 60 – 70 เซนติเมตร แล้วจมตัวลง กระแสน้ำเย็นใต้มหาสมุทรซีกเบื้องล่างเข้ามาแทนที่กระแสน้ำอุ่นพื้นผิวซีกตะวันออก นำพาธาตุอาหารจากก้นมหาสมุทรขึ้นมา ทำให้ปลาชุกชุม เป็นประโยชน์ต่อนกทะเลและการทำประมงชายฝั่งของประเทศเปรู

102. ภาพ สภาวะปกติ

103. สภาวะเมื่อเกิด เอลนีโญ เมื่อเกิดปรากฏการณ์เอลนีโญ กระแสลมสินค้าตะวันออกอ่อนกำลัง กระแสลมพื้นผิวเปลี่ยนทิศทาง พัดจากประเทศอินโดนีเซียและออสเตรเลียตอนเหนือไปทางตะวันออก แล้วยกตัวขึ้นเหนือชายฝั่งทวีปอเมริกาใต้ ก่อให้เกิดฝนตกหนักและแผ่นดินถล่มในประเทศเปรูและเอกวาดอร์ กระแสลมพัดกระแสน้ำอุ่นบนพื้นผิวมหาสมุทรแปซิฟิกไปกองรวมกันบริเวณชายฝั่งประเทศเปรู ทำให้กระแสน้ำเย็นใต้มหาสมุทรไม่สามารถลอยตัวขึ้นมาได้ ส่งผลกระทบให้บริเวณชายฝั่งขาดธาตุอาหารสำหรับปลาและนกทะเล ชาวประมงจึงขาดรายได้

104. ภาพ ปรากฏการณ์เอลนีโญ ปรากฏการณ์เอลนีโญทำให้ฝนตกหนักในตอนเหนือของทวีปอเมริกาใต้ แต่ยังก่อให้เกิดความแห้งแล้งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และออสเตรเลียตอนเหนือ การที่เกิดไฟใหม้ป่าอย่างรุนแรงในประเทศอินโดนีเซีย ก็เป็นเพราะปรากฏการณ์เอลนีโญนั่นเอง

105. เอลนีโญ ( El Nino - EN ) เป็นคำที่ใช้เรียกปรากฏการณ์ทางสมุทรศาสตร์ที่หมายถึงการที่ผิวน้ำทะเลทางตะวันออกของมหาสมุทรแปซิฟิกเขตร้อนอุ่นขึ้นและแผ่ขยายกว้างไกลออกไปเป็นเวลานานถึง 3 ฤดูกาลหรือมากกว่า ในทางกลับกันถ้าผิวน้ำทะเลบริเวณนี้เย็นลง จะเรียกว่า ลานีญา ปรากฏการณ์เอลนีโญจะเชื่อมโยงกับ ระบบความกดอากาศที่เรียกว่า ความผันแปร ของระบบอากาศในซีกโลกใต้ ( Southern Oscillation - SO ) สรุป

106. ลักษณะความผันแปรนี้เห็นได้จากความกดอากาศระหว่างบริเวณตะวันตกกับตอนกลางของมหาสมุทรแปซิฟิก บริเวณแรกศูนย์กลางอยู่ใกล้กับประเทศอินโดนีเซีย และอีกบริเวณศูนย์กลางอยู่ทางตอนกลางของมหาสมุทรแปซิฟิก ดัชนีที่ใช้ วัดขนาดความรุนแรงของความผันแปรนี้ เรียกว่า ดัชนีความผันแปรของระบบอากาศในซีกโลกใต้ ( Southern Oscillation Index - SOI ) ค่านี้คำนวณได้จากความแตกต่างของความกดอากาศที่ระดับน้ำทะเลระหว่างที่เกาะตาฮิติ ( กลางมหาสมุทรแปซิฟิก ) กับเมืองดาร์วินประเทศออสเตรเลีย

107. เนื่องจากความผันแปรของระบบอากาศในซีกโลกใต้และเอลนีโญมีความเชื่อมโยงซึ่งกันและกันอย่างใกล้ชิด จึงเรียกรวมกันว่า “ เอลนีโญ - ความผันแปรของระบบอากาศในซีกโลกใต้ ” หรือ “ เอนโซ่ ( ENSO ) ” ระบบอากาศนี้จะแปรผันอยู่ระหว่างสภาวะที่ร้อน ( เอลนีโญ ) กับสภาวะปกติ ( หรือเย็น )