Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Mais procurados (19)
Semelhante a หน่วยที่3การขยายพันธุ์พืช
Semelhante a หน่วยที่3การขยายพันธุ์พืช (20)
หน่วยที่3การขยายพันธุ์พืช
- 2. การขยายพั น ธุ ์ พื ช คื อ อะไร ธุ์พืชหมายถึง การเพิ่ม การขยายพัน ปริมาณต้นพืชจากต้นแม่เพียงต้นเดียว ให้ มีจำานวนมากขึ้น โดยต้นพืชที่เกิดขึ้นใหม่ ยังคงมีคุณสมบัติ คุณลักษณะเหมือนต้น เดิม การขยายพันธุ์พืชแบ่งออกเป็น2 ลักษณะคือ การขยาย พันธุ์โดยใช้เพศ และการขยายพันธุ์โดยไม่
- 3. การขยายพั น ธุ ์ โ ดยใช้ เ พศ คื อ อะไร คือการนำาเมล็ดของพืชไปเพาะหรือ ปลูกเพื่อให้เกิดเป็นพืชต้นใหม่ หรือที่ 1. การเพาะเมล็ด เรียกว่าการเพาะเมล็(Seed) หมายถึง การเพาะเมล็ด ดนั่นเอง การนำาเมล็ดพันธุ์พืชที่ผานการคัดคุณภาพ ่ มาแล้ว นำามาปลูกไว้ในพื้นทีจำากัดที่เตรียม ่ ไว้โดยเฉพาะ เช่น กระบะเฉพาะ แปลง เพาะ หรือภาชนะต่าง ๆ มีการดูแลรักษา
- 4. วั ต ถุ ป ระสงค์ ข องการเพาะเมล็ ด • เพื่อประหยัดหรือไม่ให้เปลืองเมล็ดพันธุ์ • เมล็ดพันธุ์พืชบางชนิดมีขนาดเล็กเกิน ไป ไม่ทนทานต่อโรค แมลง และสิ่ง แวดล้อม ต้องดูแลเป็นพิเศษ • ได้จำานวนต้นพืชในปริมาณตามที่ ต้องการ 4. ได้ต้นพืชทีมีอายุและการเจริญเติบโต ่
- 5. วิ ธ ี ก ารเพาะเมล็ ด ใน กระบะเพาะ 1. ถ้าหากภาชนะเพาะ มีช่องหรือรูขนาดใหญ่อาจจะ ทำาให้ดินเพาะรั่วไหลออกมา ควรใช้วสดุปิดทับ เช่น ใช้ ั เศษ-กระถางแตกเศษอิฐหัก อุดรู ถ้าเป็นภาชนะที่เป็น กระบะพลาสติเพาะใส่ลไม้ 2. นำาดิน กหรือลัง งในภาชนะให้เกือบ เต็ม เกลีระดาษหนังรียบสมำ่าเสมอในระดับ ควรใช้ก ่ยผิวดินให้เ สือพิมพ์ เดีดทับน ให้ดินเพาะอยู่ตำ่ากว่าขอบภาชนะ ปิ ยวกั กระบะ
- 6. ดินที่ใช้เพาะควร เป็นดินทีร่วนซุย โปร่ง มี ่ นำ้าหนักเบา ระบายนำ้าได้ดี มีแร่ธาตุอาหารพืชบ้างพอ สมควร โดยทั่วไปอาจจะ ใช้ดินร่วนธรรมดาก็ได้ หรืออาจจะใช้ดนที่มีสวน ิ ่ ผสมของวัสดุต่าง ๆ ใน อัตราส่วนทีกำาหนด เช่น ่ ทรายหยาบ : ขุยมะพร้าวในอัตรา 1:1
- 7. 3. นำาเมล็ดพันธุ์พืช ที่ตองการปลูก หว่านหรือ ้ โรยลงบนผิวหน้าดินให้ กระจายกัน อย่างทั่วถึง โรยทับด้วยดินเพาะเพียง บาง ๆ พอกลบเมล็หน้า 4. ปิดทับผิว ด ดินด้วยฟางแห้งหรือ กระดาษหนังสือพิมพ์ ( เพื่อรักษาความชืน้ ภายในดินเพาะให้
- 8. ขยายพั น ธุ ์ พ ื ช แบบไม่ อ าศั ย เพศ หมายถึงการนำาส่วนต่างๆของพืช ไป ทำาให้เกิดราก เกิดยอด แล้วเจริญเติบโต เป็นพืชต้นใหม่สามารถให้ผลผลิตต่อไปได้ การขยายพันธุ์พืชโยไม่ใช้เพศทำาได้ หลายวิธี เช่น การตัดชำา การตอน กิง การทาบกิ่ง การติดตา การต่อกิ่ง ่ และ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยือ เป็นต้น ่
- 9. การขยายพั น ธุ ์ พ ื ช โดยการปั ก ชำ า ดส่วนหนึ่งส่วนใด การปักชำา คือ การตั ของพืช เช่น ใบ กิงก้าน ลำาต้น หรือราก ่ ออกจากต้นเดิมไปเก็บไว้ในทีที่มีสภาพสิง ่ ่ แวดล้อมเหมาะสม ส่วนต่างๆ ของพืชดัง กล่าวจะออกรากและแตกยอดเจริญเติบโต ขันตอนการ ้ เป็นกชำพืชต้นใหม่ต่อไป ปั ต้น าตัดกิงให้มีความยาว 1) ่ ประมาณ 6 – 10 นิ้ว (ขึ้น อยูกับชนิดของพืช) ตัดให้ ่ เป็นแผลทำามุมเฉียง 450 –
- 10. 2) การปักชำากิ่ง นำาส่วนของโคนกิ่ง ปักลงไปในวัตถุปักชำาให้ลึกประมาณ ของ ความยาวของกิง โดยให้รอยแผลตัดด้าน ่ ปลายของกิ่งเป็นแนวตั้งตรงเพื่อ ป้องกันไม่ให้นำ้า ขังบริเวณรอยแผล ซึ่งจะช่วยลดการเน่า การดูแได้ กษา กกิ่ง ของกิ่ง ลรั การปั ในระยะแรกๆควรจัดระยะให้ห่างกันพอน ที่กงยังไม่ออกรากจำาเป็ ิ่ ต้ประมาณอย่า ้นในบริเวณที่ปักชำาให้สู องรักษาความชื งมากๆ เพื่อลดการสูญเสียนำ้านไป จะทำาให้ ให้ชด หรือแน่นเกิ จากการคายนำ้า ิ
- 11. การตอนกิ ่ ง คือ การทำาให้กิ่งหรือต้นพืชเกิดราก ขณะติดอยู่กบต้นแม่ จะทำาให้ได้ต้นพืช ั ใหม่ ทีมีลักษณะทางสายพันธุ์ เหมือนกับ ่ ข้ต้นแม่ทุกประการ โดยมีขั้นตอนการปฏิบัติ อดีของการตอนกิ่ง ดังนี้ คงสภาพลักษณะพันธุ์เดิมทุก 1. ประการ 2. การตอนจะแตกรากในปริมาณ มากกว่าการปักชำา 3. เมื่อนำาไปปลูกอัตราการรอดตาย
- 12. ข้อเสียของการตอนกิ่ง 1. ไม่มีระบบรากแก้ว จึงทำาให้กิ่งตอนโค่น ล้มได้ง่าย 2. กิงตอนมีขนาดใหญ่ การเคลื่อนย้ายไป ่ ปลูกทำาได้ลำาบาก 3. จำานวนกิ่งพันธุ์ที่ได้ต่อต้นน้อยกว่าการ ปัเครืา งมือและอุปกรณ์ใน กชำ ่อ การตอนกิ่งตอนกิ่ง ารทียุ่งยากกว่าองมี ก 4. การตอนกิงมีวธีก 1) มีด ่ ิ ่ มีดตอนกิ่งจะต้ การปั ชำา ขนาดพอเหมาะ 5. ต้องใช้แรงงานมากและการดูแลมากยิง ่ เพื่อความสะดวกในการปฏิบัติงาน ที่นยมใช้ ิ ขึ้น
- 13. 2) วัสดุทใช้ในการตอน ี่ หรือวัตถุหมกิ่ง เพื่อให้กิ่ง ุ้ ตอนได้รับความชื้นทีสูงพอ ่ เหมาะสมำ่าเสมอตลอดจน ป้องกันแสงสว่าง วัสดุที่ ใช้ ในการหุ้มกิ่งตอนจะต้องมี คุณสมบัติ อุมความชื้นได้ดี ้ 3) ฮอร์โมนหรือสารเคมีทช่วยี่ สะอาด ไม่เป็นพิษแก่พืช เช่น กระตุนการออกรากของกิ่ง กิ่งพืชบาง ้ ดินร่วน กาบมะพร้าว ขุย เวลานาน การ ชนิดออกรากได้ยากและใช้ มะพร้าโมนหรือสารเคมีบางชนิดทา ใช้ฮอร์ ว
- 14. ขันตอนในการตอนกิ่ง ้ 1) การเลือกกิ่งตอน ควร เลือกกิ่งทีมีอายุไม่มากหรือไม่ ่ แก่จนเกินไป เพราะจะทำาให้ ออกรากได้เร็วขึ้น ซึงสังเกต ่ 2) โดยกิ่งจะมีสเขียวปน ได้ การทำาแผลหรือี การควั่นกิ่ง นำ้าตาล การควันกิง เป็นวิธี ่ ่ ที่นยมปฏิบัติมากที่สด ิ ุ และเหมาะสมกับพืชทุก ชนิดโดยเฉพาะพืชทีออก ่
- 15. 3) การใช้ฮอร์โมนหรือสารเร่ง การออกรากทากิ่งตอน เพื่อ กระตุ้นให้กงออกรากได้เร็วและ ิ่ มากขึน ควรจะต้องใช้ฮอร์โมน ้ หรือสารเร่งรากทารอบๆ เหนือ บริเวณรอยควัน(ขุยมะพร้าว ง 4) นำาตุ้มตอน ด้านบนและหลั ่ จากฮอร์โแล้วบีบหมาด แล้ว จึง ที่แช่นำ้า มนที่ทาแห้งดี ๆ ค่อยหุ้มกิงตอน ่ อัดลงในถุงพลาสติก ผูก ปากถุงให้แน่น) มาผ่าตาม ความยาวแล้วนำาไปหุ้มบน
- 16. 5.) วิธีการหุ้มกิ่ง นำาตุ้ม ตอนไปหุ้มบริเวณรอยควัน ่ โดยเฉพาะให้เหนือบริเวณ รอยควันด้านบน พยายาม ่ ดันกิงตอนให้เข้าไปอยู่กลาง ่ ถุงให้มากทีสุด ดึงชายถุง ่ พลาสติกที่ผาให้ซ้อนทับกัน ่ 4.) เมื่อกิ่งตอนมีราก งอกแทงผ่าด้วยเชือกฟาง มัดให้แน่น นวัสดุ และ เริ่มแก่เป็นสีเหลือง สี นำ้าตาล ปลายรากมีสี
- 17. การทาบกิ่ง คือ การทาบกิ่ง คือ การนำาต้นพืชสองต้น ซึงมีระบบ ่ รากและส่วนยอดมาเชื่อมให้ เป็นต้นเดียวองการทาบกิ่ง เยือ ประโยชน์ข โดยมีเซลล์เนื้อ ่ เป็นตัวเชื่อมประสาน นธุ์ที่มีลักษณะไม่ดีให้ 1. ช่วยเปลี่ยนพั เป็นพันธุ์ที่ดี 2. ได้พันธุ์พืชที่มีคุณภาพดีไปปลูก 3. ใช้กบพืชที่ขยายพันธุ์โดยวิธีอนๆ ั ื่ ไม่ได้ผล
- 18. ขั้นตอนการทาบกิ่ง 1. การเตรียมต้นตอ 1.1 เลือกต้นตออายุ ประมาณ 1ปี ตัดให้สง ู จากโคนประมาณ6นิ้ว แล้วเฉือนต้นตอเป็นปาก ฉลามยาวประมาณ 2 นิ้ว 1.2 เฉือนปลาย ต้นตอ ให้
- 19. • การเตรียมกิ่ง พันธุ์ดี 2.1 เลือกกิงพันธุ์ดี ่ ทีสมบูรณ์ แข็งแรง ่ 2.2 เฉือนกิง ่ พันธุ์ดีให้เข้าเนื้อไม้ เฉียงขึ้นยาวประมาณ 2 นิ้ว ตัดส่วนเปลือกที่
- 20. 3. การประกบกิ่งพันธุ์ดีเข้ากับต้นตอ 3.1 สอดปลายกิ่งต้นตอที่เฉือนเตรียม ไว้ให้เนื้อเยือเจริญตรงกับกิ่งพันธุ์ดี ่ 3.2 พันด้วยแผ่นพลาสติกให้แน่น 3.3 ใช้เชือกผูกปากถุงตรึงกับโคนกิง่ พันธุ์ให้แน่น
- 21. 4. ประมาณ 6 - 7 สัปดาห์ แผลจะติดกันดี รากตุ้ม ต้นตอจะงอกแทงผ่านวัสดุ และเริ่มมีสนำ้าตาล ปลาย ี รากมีสีขาว และมีจำานวน มากพอ จึงจะตัดได้ 5. นำาลงถุงเพาะชำา พร้อมปักหลัก คำ้ายัน ต้น เพื่อป้องกันต้นล้ม
- 22. การ การติดตา ดอการขยายพันธุ์พืชที่ ติ คืตา นำาแผ่นตาเพียงตาเดียวจากกิ่งพันธุ์ดี ไป ติดกับต้นตอในพืชประเภทเดียวกัน เพื่อให้ ตานั้นเจริญเติบโตเป็นยอดอ่อน และกิง ่ พันธุ์ดีต่อไป ซึ่งอุธีการนี้ ติดักษณะคล้ายกับวิธี วิ ปกรณ์ มีล ตา การต่อกิง แต่มข้อดีกว่าคือ ทำาได้ง่ายกว่า ่ ี ได้ต้นพันธุ์ดีมากกว่า และมีความเสียงตำ่า ่ มีดติดตา แถบพลาสติก
- 23. ประเภทของการติดตา การติดตาแบ่งออกเป็น 4 ประเภทคือ 1. การติดตาแบบตัวที ( T budding) การติดตาแบบตัวที (T) เป็นวิธีที่นยม ิ ใช้กับพวกไม้ดอก ได้แก่ กุหลาบ และไม้ผล บางชนิด เช่น ส้ม พุทรา 2. การติดตาแบบเพลต (Plate budding) การติดตาแบบเพลตใช้ขยายพันธุ์กบ ั พืชทีมีเปลือกหนาและเหนียว หรือวิธีนี้มัก ่
- 24. 3. การติดตาแบบแพตช์ (Patch budding) การติดตาแบบแพตช์ คือ วิธีการติดตา ที่ทำาการแกะเปลือกต้นตอออกเป็นรูป สีเหลี่ยมผืนผ้า แล้วใช้เปลือกตาของกิ่งพันธุ์ ่ ดีทมีขนาดเท่ากันมาประกบแทนทีเปลือก ี่ ่ ของต้นตอ 4. การติดตาแบบวิธีนี้มักจะใช้กับพืชที่ การติ ดตาแบบชิป (Chip budding) เปลือกหนา ตาแบบวิวง ี้มักทำากับพันธุ์ไม้ที่ การติด เช่นมะม่ ธีน ยางพารา เป็นต้น ลอกเปลือกออกได้ยาก และใช้ได้ผลดี กับ
- 25. ขันตอนการติดตา ้ แบบตัวทีมีดังนีนตอ 1. การเตรียมต้ ้ วิธีการกรีดต้นตอควร กรีดตามความยาวของ ต้นตอก่อน แล้วจึงกรีดตาม ขวางเป็นรูปตัวที (T) พร้อม กับพลิกใบมีดเล็กน้อยเพื่อ 2. การเตรียมแผ่นตา เผยอเปลืตา คือ ส่วนของแผ่น แผ่น อกออกจากเนือไม้ ้ เปลือกซึ่งมีตาพันธุ์ดีเพียง 1 ตา การ เฉือนควรเฉือนแผ่นตาจากปลาย
- 26. 3. การประกบแผ่นตา ให้สอดแผ่นตาอยูใต้่ เปลือกของต้นตอ โดยให้ตา อยู่ตรงกึงกลางของรอยแผล ่ 4. การพันแผ่นตา วัสดุทใช้ คือ แผ่น ี่ พลาสติกใส การพันจะต้อง พันจากล่างขึ้นบนให้กระชับ ติดกับต้นตอ คือพันไม่ให้ แน่นหรือหลวมเกิดไป จนกว่าเนื้อเยือเจริญของตา ่
- 27. การต่อกิ่ง Grafting การต่อกิง คือการนำา ่ กิ่งพันธุ์ดีไปต่อบนต้นตอ ของพืชอีกต้นหนึ่ง เพื่อให้ เกิดเป็นยอดและกิ่งพันธุ์ดี ขั้นตอนการต่อ ต่อไป กิ่ง 1. ก่อนต่อกิงต้อง ่ ตัดแต่งกิ่งต้นตอให้ โปร่งเพื่อความสะดวก ในการทำางาน
- 28. 2. การตัดกิงพันธุ์ ่ ดีตััดกัิั่งพัันธัุั์ดัีทัีั่สม บัุรณั์ใหั้มัีตาตัิ 3. การเตรียมต้นตอ ดไปดั้วย 3-4 ตา กรีดเปลือกต้นตอให้ขนานกันตามแนว ยาวของกิ่ง ให้ยาวประมาณ2-3นิ้วแล้วใช้มี กรีดตัดด้านบน การกรีดต้นตอตัดขวางรอยกรีดลอกเปลือก
- 29. การเตรียมกิ่งพันธุ์ดี 1. เฉือนกิ่งพันธุ์ดีให้เป็นรูป ลิ่ม เฉือนด้านหน้า เฉือนด้าน รอยเฉือนด้านหล
- 30. การประกบกิ่ง พันธุ์ดี นำากิงพันธุ์ดีประกบลงบนแผลของ ่ ต้นตอ โดยให้เปลือกชิดด้านใดด้านหนึ่ง แล้วพันด้วยพลาสติกให้แน่น โดยควรพัน จากด้านล่างขึ้นด้านบน เพื่อป้องกันนำ้าซึม เข้า ารประกบรอยแผล การพันด้วยแถบพลาสติก