Professor Dirk Avonts schetst kort de gezondheidsproblemen verbonden aan het wonen bij een drukke verkeersweg. Hij gaat ook dieper in op de wetenschappelijke tekortkomingen in het MER. Als zijn studenten iets dergelijks zouden afgeven, waren ze gebuisd. Het MER hanteert zeer betwistbare normen. Zo is er bijvoorbeeld voor 70 dB op bestaande wegen gekozen terwijl dit voor 50% van de mensen als hinderlijk wordt ervaren. Het MER leest dan ook meer als een mobiliteits onderzoek, dan als een Milieu Effecten Rapport.

1. Er zit meer in het ‘MER’.
Prof. Dr. Dirk Avonts
Universiteit Gent
Horta-avond, 5 maart 2014.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

2. Wat is een plan-MER?
• een openbaar document waarin, van een
voorgenomen plan of programma en van de
redelijkerwijze in beschouwing te nemen
alternatieven, de te verwachten gevolgen voor mens
en milieu in hun onderlinge samenhang op een
systematische en wetenschappelijk verantwoorde wijze
worden geanalyseerd en geëvalueerd, en aangegeven
wordt op welke wijze de aanzienlijke milieueffecten
vermeden, beperkt, verholpen of gecompenseerd
kunnen worden, hierna plan-MER te noemen.
• Staat de onderlinge vergelijking van de diverse tracés
als opdracht in het de doelstelling van een plan-MER?
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

3. Afstand tot verkeersas, binnen 100 m.
Mortaliteit.
• De totale sterfte neemt toe met 18 %.
• Cardiopulmonale mortaliteit verdubbelt.
• Mortaliteit is evenredig met het aantal
voertuigen per 24 uur.
• Mortaliteit is evenredig met het percentage
vrachtwagens.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

4. Afstand tot verkeersas, tot 300 m:
Morbiditeit.
• Coronaire syndromen ↑.
– Atherosclerose; slagadervernauwing.
• Kans op myocardinfarct is groter.
– Plotse afsluiting van kransslagader.
• Cerebro-Vasculair Accident ↑.
– Atherosclerose, klontervorming.
– Ruptuur bloedvat.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

5. Afstand tot verkeersas, tot 500 m:
Meetbare biologische effecten.
• Slaapverstoring, angst ↑.
• Depressieve klachten ↑.
• Veranderingen in neurologische processen.
• Versnelling proces van atherosclerose.
• Bloeddrukverhoging.
• Afwijkingen op het ECG.
• Longfunctie-afwijkingen, bronchospasmen.
• DNA-schade.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

6. Afstand tot verkeersas, tot 1500 m:
groei, ontwikkeling en veroudering.
• Verstoring ontwikkeling longfunctie
– bij kinderen en jongeren.
• Versnelling cognitieve achteruitgang bij ouderen.
• Verkorting van de uiteinden van het DNA in witte
bloedcellen (interne biologische klok).
– Verband met blootstelling aan benzeen en tolueen.
– Versnelde veroudering.
– Verhoogd risico op kanker.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

7. Richtlijnen Plan-MER: 27 april 2012.
• Mens en gezondheid (p.14).
– Aantal inwoners binnen 300 m van tracé.
– Aantal kwetsbare functies binnen 300 m rond
tracé.
• De impact op de luchtkwaliteit (p.18).
– Zal in beeld gebracht worden in
• Zone 1: minder dan 100 m.
• Zone 2: 100 tot 300 m.
• Zone 3: 300 tot 1000 m.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

8. Aanvullende Bijzondere Richtlijnen
milieueffectrapportage Plan-MER:
Oosterweelverbinding: 28 oktober 2013.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

9. Richtlijnen Plan-MER: 27 april 2012.
• Aantal mensen blootgesteld (p.21):
– Lden > 70 dB (bestaande wegen).
• 50 % van hen zijn gehinderd door geluidsniveau.
– Lden > 60 dB (nieuwe wegen).
• 30 % van hen zijn gehinderd door geluidsniveau.
• Geluidshinder vanaf Lden > 50 dB.
• Slaapverstoring vanaf Lnight > 50 dB.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

11. Rond de ring in Antwerpen.
Tijdstip van meting. Gevalideerde meting.
Overdag 61 – 69 dB
Avond 60 – 68 dB
Nacht 58 – 65 dB
L-den 65 – 73 dB

13. Stedelijk en perifeer gebied.
Tijdstip van de
meting
Stedelijk (dB)
Locaties 1 en 2
Perifeer (dB)
Locaties 3 en 4
Overdag 66 - 76 57 - 58
Avond 63 - 73 52 - 56
Nacht 58 -68 51 - 52
L-den 67 - 77 59 - 60

14. Wat staat er wel, en wat niet in het
MER-rapport?
• Honderden bladzijden detailberekeningen van
te verwachten luchtkwaliteit en
geluidsoverlast ‘op elk punt van de betrokken
regio’s’ (via modellering).
• Wat ontbreekt is een simpele tabel:
– aantal inwoners
– kwetsbare groepen/voorzieningen
– binnen de afstanden, aangegeven in de
richtlijnen Plan-MER van 27 april 2012.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

15. Wat staat er wel, en wat staat er niet?
• Pagina 104, bovenaan deelrapport Mens – Gezondheid:
– De impact van de tracéalternatieven ter hoogte van de
grote woonprojectzones is zowel op vlak van
luchtverontreiniging als op vlak van geluidsbelasting
overwegend te verwaarlozen tot zwak positief.
• wat betekent ‘overwegend te verwaarlozen’?
– Geen significant effect (statistische invalshoek)?
– of geen relevant effect (maatschappelijke invalshoek)?
• Wat betekent de ‘impact van de tracéalternatieven’?
– Onderlinge vergelijking tussen de alternatieven?
– Of een vergelijking met REF0.0.0.?
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

16. Een voorbeeld van een basistabel.
Indicator Alternatief 0 Alternatief 1 Alternatief 2
Aantal ernstig gestoord in slaap. 41708 41392 41270
Aantal ernstig gehinderd door
geluid.
75178 74503 74405
Aantal kwetsbare locaties
blootgesteld aan
>40 mcg/m3 NO2.
20 19 13
Aantal kwetsbare locaties
blootgesteld aan
>35 mcg/m3 NO2.
394 406 380
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.

17. Besluit.
• MER-rapport bevat exact de informatie die
gevraagd wordt door de laatste aanpassingen
(28 oktober 2013), maar niet de informatie die
gevraagd wordt door de oorspronkelijke
richtlijnen Plan-MER (27 april 2012).
• Grondige onderlinge vergelijking van de
diverse tracés is niet mogelijk met de
informatie uit het MER-rapport.
Dirk Avonts, Horta-avond, 5 maart 2014.