Kai Zen
•
17 gostaram•12,484 visualizações
Kaizen is Japan concept, continuous improvement every activities.
Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Mais procurados (20)
Mais de Dr.Eng.Siripong Jungthawan, PhD, MBA, ACPE, CAP, CSCP, EPPM
Mais de Dr.Eng.Siripong Jungthawan, PhD, MBA, ACPE, CAP, CSCP, EPPM (20)
Kai Zen
- 1. ไคเซ็น (Kai Zen) สิริพงศ จึงถาวรรณ ภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการและการจัดการ คณะวิศวกรรมศาสตรและเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร พระราชวังสนามจันทร E: KN19119@HOTMAIL.COM W: KN19119.HI5.COM 1
- 2. หัวขอที่จะบรรยายวันนี้ • ไคเซ็น (Kai-Zen) • หลักการพื้นฐานในการปรับปรุง • ขั้นตอนการทําไคเซ็นแบบงายๆ • กลุมไคเซ็น • การดําเนินกิจกรรมไคเซ็น • ตัวอยางการดําเนินงานกิจกรรมไคเซ็น 2
- 3. ไคเซ็น (Kai-Zen) • หนังสือ New Shorter Oxford English Dictionary ฉบับปรับปรุง ใหม ค.ศ. 1993 ไดบรรจุศัพท “Kaizen” ไวโดยอธิบายวา • ไคเซ็น หมายถึง การปรับปรุงอยางตอเนื่อง สําหรับ (1) การปฏิบัติงานตางๆ (2) ประสิทธิภาพของบุคคล ฯลฯ • ซึ่งในทางภาษาญี่ปุนไคเซ็น หมายถึง การปรับปรุงอยางตอเนื่องซึ่งจะ มีความหมายแฝงถึงการปรับปรุงที่ทุกคนมีสวนรวมเปนเจาของเรื่อง ทั้งระดับผูจัดการ ตลอดจนพนักงานทุกคน 3
- 4. ความสําคัญในกระบวนการของ Kaizen ไค เซ็น • การใชความรูความสามารถของ เปลี่ยน คิดเกียวกับ ่ พนักงานมาคิดปรับปรุงงานโดย ดัดแปลง ทําใหดีขึ้น ใชการลงทุนเพียงเล็กนอย แยกสวน ทําใหดีกวา ไคเซ็น เปลี่ยนแปลงใหดี ปรับปรุงอยางตอเนื่อง “ทุกคนทําไคเซ็นโดยอัตโนมัติ โดยไมตองมีใครมาบังคับ” 4
- 5. ความแตกตางของ “ไคเซ็น” กับ “นวัตกรรม” ผลการปรับปรุง นวัตกรรม ไคเซ็น ระยะเวลา นวัตกรรม มักจะทําใหเห็นถึงผล ไคเซ็น จะคอยเปนคอยไป ไดรวดเร็วในระยะเวลาอันสั้น ไมรีบรอน ! 5
- 6. เราเกงกวาที่เราคิด (We are faster than we think …) 6
- 7. คําถาม 5 นาที • ที่บริษทของเรามีกิจกรรมการปรับปรุงอยางตอเนื่องใดที่ดําเนินการแลว ั บาง • เราสามารถเห็นอะไรที่สามารถเปลี่ยนแปลงไดเพื่อปรับปรุงการ ปฏิบตงานของคุณบาง ัิ 7
- 8. หลักการพื้นฐานในการปรับปรุง • โยน ความคิดเดิมๆ ของเราในการทําสิ่งตางๆ ทิ้งไป คิดวิธการใหมทําอยางไร ไมใชคิดวามันจะทําไมไดเพราะอะไร ี • • ปฏิเสธสถานะเดิม • เพียงแคมีผลดีขึ้นเล็กหนอยก็เริ่มลงมือไดเลย หากแกถูกจุด ไมใชเงินกอนใหญในการปรับปรุง • • “ปญหา” คือโอกาสใหเราใชสมอง • ระดมความคิดกัน ความเห็นของคน 10 คน ยอมดีกวาคนๆ เดียว • ทําอยางจริงจัง และตอเนือง ่ 8
- 9. กระบวนการและการปฏิบัติการ พนักงาน เครื่องจักร กระบวนการผลิต/ ผลิตภัณฑ/บริการ การปฎิบัติการ วัตถุดิบ วิธีการ 9
- 10. ความสูญเปลา 7 ประการ • การผลิตมากเกินไป มากกวาที่ลูกคาตองการ • สินคาคงคลัง การจัดเก็บสินคามากกวาขั้นต่ํา • การขนสง การเคลื่อนยายที่ไมจําเปน • การลาชา/รอคอย รอคอยกระบวนการกอนหนา/ถัดไป • กระบวนการที่สูญเปลา การออกแบบเครื่องมือ/ผลิตภัณฑไมดี • การเคลื่อนไหวที่ไรประโยชน การเอื้อมหยิบ การเดิน การคนหา • ชิ้นงานที่มีขอบกพรอง/ของเสีย งานที่ตองกลับมาทํา/แกไข/ทําลาย 10
- 11. คําถาม 5 นาที • ไคเซ็น คือ อะไร • เรารับผิดชอบปฏิบติการใดบางในกระบวนการผลิต ั • เราทําอะไรที่เพิ่มคุณคาบาง 11
- 12. ขั้นตอนการทําไคเซ็นแบบงายๆ -ยกเลิก เลิก - ลดความไมตอเนื่อง - ตัดทิ้ง - เอาออก - ทําใหงายๆ รวม - ทําพรอมๆ กัน - ทําเปนมาตรฐาน - การจัดการ - รวมเขาดวยกัน - ทางเลือก เปลี่ยน - แลกเปลี่ยน - แยกออก 12
- 13. เลิก เอากระจกออก นํากระจกออกไปทําใหหยิบหนังสือไดงาย 13
- 14. รวม ถอดหลอดออกไป ลดจํานวนหลอดไฟลง 14
- 15. เปลี่ยน นําเทปมาติด นําเทปมาติดทําใหรูทันวาแอรทํางานหรือไม 15
- 16. กิจกรรมเดิม + เทคโนโลยีเดิม = ผลที่คาดการณได กิจกรรมใหม + เทคโนโลยีใหม = ผลที่แตกตางจากเดิมมาก 16
- 17. กลุมไคเซ็น • เริ่มจากจัดตั้งทีมงาน – ผูปฏิบัติงานหนางาน – หัวหนางาน – ที่ปรึกษา – บุคคลอื่นๆ ที่เกี่ยวของ 17
- 18. ประโยชนของไคเซ็น • กําจัดตนทุนแฝงที่เกิดจากความสูญเปลาทั้ง 7 • ปรับปรุงการปฏิบัติการที่เพิ่มคุณคาในกระบวนการ • เกิดการเปลี่ยนแปลงทีละเล็กละนอย แตรวดเร็ว • ลดความสูญเปลา และความลาชา • แกปญหาดวยการมีสวนรวมระหวางกลุมไคเซ็น 18
- 19. คําถาม 5 นาที • บริเวณใดที่ควรทําไคเซ็นเปนจุดแรก และควรมุงเนนเรื่องใด 19
- 20. การดําเนินงานกิจกรรมไคเซ็น • การเลือกพื้นที่ • การเลือกปญหา • การเลือกผูนา ํ • การเลือกสมาชิก 20
- 21. การเลือกพื้นที่ • ควรเลือกพื้นทีท่จะเห็นผลการปรับปรุง ี • แตตองไมเปนบริเวณที่ปญหายากที่จะแกไข • เพื่อสอนหลายๆ สิ่งหลายๆ อยางกอน ทําบริเวณที่ยากขึ้นๆ • เต็มไปดวยงานระหวางทํา (WIP) • เปนกิจกรรมที่เกิดทั่วทั้งโรงงาน • เปนคอขวดอยางมีนัยสําคัญ หรือมีสิ่งกีดขวางการไหลของการผลิต • มีการหยุดผลิตใหญๆ บอยครั้ง • ดูรายละเอียดไดในตารางการเลือกพื้นที่ทํากิจกรรมไคเซ็น 21
- 22. ตารางเลือกพืนที่การทํากิจกรรมไคเซ็น ้ 22
- 23. คําถาม 5 นาที • พื้นที่ 3 แหงในโรงงานของเราที่เปนจุดเริ่มที่ดในการทําไคเซ็นคือที่ ี ใดบาง • จากตารางการเลือกพื้นที่การทํากิจกรรมไคเซ็นควรเริมจากพื้นที่ใดจาก ่ ทัง 3 นี้กอน ทําไม ้ 23
- 24. การเลือกปญหาเพื่อการปรับปรุง • เมื่อเลือกพื้นที่แลว จะตองมาตัดสินใจวาจะมุงเนนที่ปญหาใด • กําหนดพื้นที่ ปญหา ระยะเวลา เปาหมาย และทีมงาน 24
- 25. 5 ขั้นตอนหลัก ในการคนพบความสูญเปลา 1. มองไปยัง 3 สิ่งที่เปนจริง – โรงงาน – ความจริง – งานระหวางทํา 2. ถามวา “อะไร” – ถามวาการปฎิบัติการนี้เกี่ยวกับอะไร 3. ถามวา “ทําไม” – ถามวาทําไมการปฎิบัติการนี้จึงมีความสําคัญ 25
- 26. 5 ขั้นตอนหลัก ในการคนพบความสูญเปลา 4. ทุกอยางที่ไมใช “งาน” คือ “ความสูญเปลา” – คนพบวาอะไรคือหนาที่ที่จําเปนตองปฏิบัติจริงๆ – บงชี้งานที่ไมสงผลตอหนาที่ คือ “ความสูญเปลา” 5. ถามวา “ทําไม” อีก 5 ครั้ง เพื่อหาสาเหตุรากเหงา – เพื่อหาความสูญเปลาที่แทจริง แผนงานเพื่อการปรับปรุง 26
- 27. คําถาม 5 นาที • ความสูญเปลา 3 ประการ ที่เรารับผิดชอบคืออะไร • ความสูญเปลา 3 ประการ ทีอยูในสายการผลิตของเราคืออะไร ่ • เราสามารถนึกถึงความคิดใหมๆ ในการปรับปรุงสําหรับแตละ ความสูญเปลาที่ไดบงชี้ขางตนซึงเราตองการหารือกับเพื่อนรวมงานได ่ ไหม 27
- 28. การทํา 5ส • เปนเครื่องมือที่สมบูรณแบบในการนําพนักงานมาทํางานรวมกันเปนทีม • เปดโอกาสใหพนักงานมุงเนนการปรับปรุงพื้นที่งานของตนกอน • เปนขันตอนแรกในการสรางโรงงานที่ควบคุมดวยสายตา (Visual Factor) ้ • ถาไดคะแนนจากตารางประเมิน 5ส ต่ํากวา 70 ก็ควรเริ่มทํา 5ส กอน 28
- 29. ตารางประเมิน 5ส 29
- 30. การเลือกผูนําทีม • เปนผูเลือกสมาชิกในทีมที่เหลือ • ชวยเตรียมการทํากิจกรรม สราง กําหนดเครื่องมืออุปกรณ ติดตามผล • ดูแลทีมใหทํางานไดตามเปาหมาย 30
- 32. การเลือกสมาชิก • ควรมีสมาชิก 6-12 คน • มี 2 คน มาจากภายในพื้นที่ • ที่เหลือมาจากพื้นที่อื่นๆ และทํางานที่แตกตางกัน เชน ชางซอมบํารุง พนักงานผลิต หัวหนางาน พนักงานบุคคล ผูประสานงาน • ทําใหไดแนวคิดใหมๆ • เกิดการปรับปรุงจากลูกคาภายใน 32
- 33. การเลือกสมาชิก จะตองประกอบดวยบุคคลในลักษณะตาง ๆ ดังตอไปนี้ ① บุคคลที่มจรรยาบรรณสูง ี สิ่งที่ทําใหพวกเราซึ่งเปนผูผลิตสิงของมีความสุข ่ คือ การที่ลูกคาซื้อชิ้นงานที่ จรรยาบรรณ พวกเราตังใจทําขึ้นมาเอาไปใช ้ ความตังใจในการทํางานถูกถายทอด ้ ไปถึงลูกคา 33
- 34. การเลือกสมาชิก ② คนที่รูจักการควบคุมการสั่งซื้อและควบคุมการสงมอบ คือ บุคคลที่ทํางานเปน สวนที่ไดสัมผัสกับลูกคา คือ สวนการสงมอบสินคา ไดรับคําสั่งซื้อจากลูกคาคนไหน ? วันนี้จะตองสงมอบอะไร ? สิ่งที่ทําใหสามารถรับรูโดยการมองดู คือ กระดานควบคุมการสั่งซื้อ และ กระดานควบคุมการสงมอบ ตอนเชาเมื่อมาถึงโรงงานและมองดูกระดานดังกลาว ก็สามารถเปรียบเทียบกับงานของตนเองได 34 34
- 35. การเลือกสมาชิก ③ คนที่รูจก “สโตร” (Store) และ “ตูเย็น” (Reizouko) ั ในการปฏิรูปการผลิต สถานที่ที่ผูผลิตสินคา และผูซื้อสินคาเปนผูควบคุมดูแล เรียกวา “สโตร” (Store) และสถานที่ท่ผูใชชิ้นงานควบคุมดูแลเรียกวา ี “ตูเย็น” (Reizouko) ในโรงงานจะไมมีพื้นที่ที่ใชวางสิ่งของอื่น ใดนอกเหนือจากพื้นที่ 2 สวนนี้ 35
- 36. การเลือกสมาชิก ④ คนที่รูจักและเขาใจเรื่องการควบคุมโดยการกําหนดเวลา และการควบคุมโดยการกําหนดปริมาณ สําหรับการจัดเตรียม จะตองคิดวาจะไปเอาสินคา ครั้งละปริมาณเทาไร ? ทําอยางไรจึงจะทําให งานคางในไลนลดนอยลง ? และจํานวนเทียวใน่ การขนสงลดนอยลง ? แลวลองปฏิบัตดู ิ 36
- 37. การเลือกสมาชิก ⑤ คนที่สามารถนําแตละขั้นตอนเขามาใกลกันได เปนการลดระยะทางระหวางกระบวนการและกระบวนการ ,พนักงานและพนักงาน ,สิ่งของและสิ่งของ ใหลดลงมากทีสุดเพื่อใหสามารถใชพื้นที่ใหเปน ่ ประโยชนมากที่สด ุ 37
- 38. การเลือกสมาชิก ⑥ คนที่ไมมองขามความสูญเปลา 3 ประการหลัก ในการปฏิรูปการผลิต ความสูญเปลาหลักๆ แบงออกไดเปน 3 ประเภทดวยกัน คือ ความสูญเปลาจากการหยุดคาง ความสูญเปลาจากการขนสง ความสูญเปลาจากการเคลื่อนไหว 38
- 39. การเลือกสมาชิก ⑦ คนที่มจดมุงหมายที่จะพัฒนาตนเองเปนชางผูชํานาญการ ีุ คนที่พยายามใหสามารถทํางานไดเบ็ดเสร็จ ในคนคนเดียว และคนที่มีเวลา และมีใจเปดกวางรับสิงตางๆนั่นแหละ ่ คือแบบอยางของผูผลิตในอุตสาหกรรม แหงอนาคต 39
- 40. วลีตองหาม ! • “ทําเองซิ” • “เราไมสามารถทําใหตนทุนต่ํากวานี้ได” (แตอยากไดเงินเดือนเพิม) ่ • “นี่ก็ดีพอแลว” • “ยุงเกินไปที่จะทํามัน” • “ฉันทําไมได” • “มันเปนความรับผิดชอบของคุณไมใชของฉัน” • “เราทําไดโดยที่ไมตองเปลียนแปลง” ่ 40
- 41. การฝกอบรมทีม • รวมหลักการกิจกรรมไคเซ็น (ที่เรากําลังอบรมอยูนี้ละ) • ภาพรวมของกิจกรรมไคเซ็น ทําอะไรบาง • ผลที่จะไดรับกับเรา และบริษัท 41
- 42. คําถาม 5 นาที • คุณสมบัติใดมี่เราคิดวาเหมาะสมที่จะเปนสมาชิกทีม • ผูรวมงานของเรา มีใครเหมาะสมทีจะเปนผูนําทีม ่ 42
- 43. ในประเทศญี่ปุน การเพิ่มประสิทธิภาพใหกับกิจกรรมไคเซ็น โดยการเชื่อมโยงเขากับไคเซ็นชีท (Kaizen sheet) 43
- 45. สิ่งนี้คือ อะไร นอตตัวผู นอตตัวเมีย แหวน 45
- 47. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 1 • ใชโตะงานที่มีความโคงมน มาชวยใหหยิบแหวนไดงายขึ้น โตะงานที่มีความโคงมน 47
- 48. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 2 • วางฟองน้ําหนา 10 ซม. ชวยทําใหหยิบแหวนไดงายขึ้น ฟองน้ําหนา 10 ซม. 48
- 49. กอนทําไคเซ็น • เวลาจะหาสิ่งของก็ตองกมแลวอานรายชื่อแตละลินชัก ้ ปวดหลังจัง 49
- 50. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 1 • ยกลิ้นชักขึ้นเพื่อใหอานไดงายขึ้น แตก็จะมีปญหาอื่นตามมาอีก เอื้อมไมถึง อยูไหน ? 50
- 51. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 2 • เอาชื่ออุปกรณตางๆ แปะไวที่บอรดบนกําแพงดวย เจอแลว 51
- 52. กอนทําไคเซ็น • เมื่อเชิญธงจะเกิดเสียงดังขึ้น เสียงดัง ดวย เอี๊ยด.. ฝดจัง 52
- 53. หลังทําไคเซ็น • นําน้ํามันใสถุงแลวดึงขึ้นไป เพื่อใหน้ํามันชวยหลอลื่น น้ํามัน ถุงน้ํามัน 53
- 54. กอนทําไคเซ็น • เมื่อหลอดไฟฟาขาด การเปลี่ยนหลอดทําไดยุงยากมาก เมื่อย เมื่อไรจะเสร็จ ใสหลอดยาก 54
- 55. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 1 • นําเสามาชวยในการค้ํายัน แตก็ยังเกะกะ อุย! 55
- 56. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 2 • ออกแบบอุปกรณเพื่อชวยใหยึดฝากลองแทน แขนจับ ยืดได มุมชวยยึด ทําดวยยางทําใหฝด 56
- 57. กอนทําไคเซ็น • เมื่อดูดน้ําออกจากถังมักจะมีน้ําเหลืออยูบางสวน ตองเหลือน้ํา อยูทุกที 57
- 58. หลังทําไคเซ็น • ตัวทอตัวที เขาไปที่ปลายหัวดูด ทําใหดูดน้ําไดหมดถัง สะดวกขึ้นเยอะเลย 58
- 59. กอนทําไคเซ็น • ชางมักจะหานอตไมเจอจึงตองนํานอตของรถคันอืนมาใส ่ นอตหายอีกแลว 59
- 60. หลังทําไคเซ็น • ทาสีเดียวกันเพื่อใหรูวานอตนั้นเปนของรถคันไหน ทาสีเดียวกัน 60
- 61. กอนทําไคเซ็น • เวลาเปลี่ยนหลอดไส นํามือเขาไปยากลําบาก อืม... 61
- 62. หลังทําไคเซ็น • ชวยทอยางมาชวยในการถอดหลอดไส ตั้งแตมี เครื่องมือ เครื่องมือ ทํางานงายขึ้น 62
- 63. การนําทอยางไปใชในการทํางานอื่นๆ • เมื่อนําทอยางไปจับหัวจุกลมทําใหถอดจุกลมงาย และหัวจุกลมไมหาย นําทอยางมา ถอดจุกลมที่ไร ชวยจับหัวจุกลม หายทุกที 63
- 64. กอนทําไคเซ็น • ในฤดูหนาว คนงานจะตองใสถุงมือเพื่อใหมืออุน แตจะทําใหทํางาน ยากขึ้น 64
- 65. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 1 • ทําการตัดถุงมือออกไปบางสวน เชน นิ้วโปง นิ้วชี้ เพื่อชวยใหทํางาน งายขึ้น 65
- 66. กอนทําไคเซ็น • เธอมักจะลืมใสถานไฟฉายใหครบ ตรวจสอบ แอบหลับ ? แคครั้งเดียวเอง หามลืมอีกนะ 66
- 67. ลองมาดูกันวาเกิดอะไรขึ้น • จัดถานไฟฉายชุดละ 10 กอน เพื่อบรรจุลงในกลอง เหลือถาน ไมรูวากลอง ไหนไมมีถาน มี 1 กลองที่ไมมีถาน กลอง 10 กลอง 67
- 68. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 2 • ชางน้ําหนักวาใสถานไฟครบหรือไม แผนกบรรจุ แผนกตรวจสอบ น้ําหนักไมถึง 50 กรัม ถานหายไป 68
- 69. กอนทําไคเซ็น • กอนออกจากที่ทํางาน มักจะกังวลวาลืมปดเครื่องใชไฟฟาหรือยัง ปดเครื่อง ? ปดเครื่อง ? คงปด หมดแลว 69
- 70. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 1 • ทํารายการตรวจสอบกอนกลับ รายการ เครื่องถายเอกสาร คอมพิวเตอร กาตมน้ํา 70
- 71. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 2 • ทํารายการไวที่พวงกุญแจเลย จะไดไมลืม คอม น้ํา กาต พิวเ ม ตอร 71
- 72. กอนทําไคเซ็น • ไมรูวาเปด/ปดวาลวอยู ปด เ ปด 72
- 73. หลังทําไคเซ็น • เปลี่ยนวาลวใหมเปนชิ้นกานหมุน เปด/ปดก็รูทันที เปด ปด 73
- 76. กอนทําไคเซ็น • เวลากดชิ้นงานอาจเกิดอันตราย อีกทั้งยังเสียเวลาในการหยิบวาง ชิ้นงาน ชิ้นงาน 76
- 77. หลังทําไคเซ็น • โตะปอนชิ้นงานใหมเปนทรงกลมเหมือนจานหมุน ปอนงานไดตอเนือง ่ และเสียเวลานอยลง หยิบ/ปอนงาน 77
- 79. หลังทําไคเซ็น • ทาสีที่ตัวล็อกกระจก แดง “ปด” เขียว “เปด” 79
- 80. กอนทําไคเซ็น • ยากที่จะใสสมลงในตะขาย (ทําได 1 ลูก/นาที) ชวยดวย 80
- 81. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 1 • ทํางาน 2 คน (ทําได 5 ลูก/นาที) 81
- 82. หลังทําไคเซ็นแบบที่ 2 • นําแกนกระดาษมาใส (ทําได 5 ลูก/นาที) 82
- 83. คําถาม 5 นาที • พวกเราคิดวาไคเซ็นงายไหม • พวกเราสงสัยอะไรเกี่ยวกับไคเซ็นอีกบาง 83
- 84. Workshop • ใหพวกเราจัดตั้งทีมงานไคเซ็น • เลือกพื้นที่กิจกรรม • ประเมิน 5ส • เลือกปญหา • เลือกหัวหนาทีม • เลือกสมาชิกเพิ่มเติม • ลงมือทําไคเซ็นกันเลย 84
- 85. บรรณานุกรม • บุญเสริม วันทนาศุภมาต, ไคเซ็น (Kaizen for the shopfloor), อี. ไอ. สแควร, กรุงเทพมหานคร, 2550 • Seiichi FUJITA, Kaizen, Japan, 2009. 85