1. Δήμητρα-Θεά της γεωργίας
H Διμθτρα είναι μια από τισ μεγαλφτερεσ και παλαιότερεσ κεζσ του αρχαίου
ελλθνικοφ πανκζου. Κόρθ του Κρόνου και τθσ Ρζασ, αδερφι του Δία, του
Ποςειδϊνα, του Πλοφτωνα, τθσ Ήρασ και τθσ Εςτίασ. Θεά τθσ γονιμότθτασ και τθσ
βλάςτθςθσ του εδάφουσ, προςτάτιδα τθσ γθσ και των προϊόντων τθσ, μάνα των
δθμθτριακϊν (απ' όπου και το όνομά τθσ) και κυρίωσ των ςιτθρϊν. Η γζννθςθ τθσ
Διμθτρασ -όπωσ και των αδελφϊν τθσ- ανάγεται ςτα πρϊτα χρόνια τθσ κεογονίασ
και ακριβζςτερα ςτθν εποχι που ο Κρόνοσ, γιοσ του Ουρανοφ, διεκδίκθςε και
κατζλαβε με τθ βία τθν εξουςία του κόςμου.
Η τφχθ τθσ ξανκιάσ και όμορφθσ κόρθσ τθσ Ρζασ, με το που ιρκε ςτο φωσ, ιταν
ςκλθρι. Η μικρι Διμθτρα -όπωσ και τα αδζλφια τθσ- κατζλθξε ςτο ςτομάχι του
άκαρδου πατζρα τθσ κι απελευκερϊκθκε μόνο όταν ο μικρότεροσ αδερφόσ τθσ Δίασ
μ' ζνα του τζχναςμα κατόρκωςε να τον ξεγελάςει. Η Διμθτρα ωσ κεά διζφερε
ςθμαντικά από τισ άλλεσ γυναικείεσ κεότθτεσ. Ζξυπνθ κι ελκυςτικι, είχε από τθν
αρχι απαρνθκεί τθ κεϊκι κατοικία. Δεν κατοικοφςε ποτζ ςτον Όλυμπο, αλλά ςτουσ
ειδικά γι' αυτιν αφιερωμζνουσ ναοφσ, κοντά ς' αυτοφσ που τθν πίςτευαν και τθ
λάτρευαν.
Η κεά τθσ γεωργίασ, διακριτικι ζωσ απόμακρθ, ςεμνι και αρκετά ςυνεςταλμζνθ,
είχε από πολφ νωρίσ κερδίςει τθ ςυμπάκεια και τθν εφνοια των υπόλοιπων
Ολυμπίων κεϊν. Οι δυνατότθτεσ, τα προςόντα και θ αξία τθσ είχαν απ' όλουσ
αναγνωριςτεί, ενϊ θ προςωπικότθτα και ο χαρακτιρασ τθσ απαιτοφςαν ιδιαίτερθ
προςζγγιςθ-αντιμετϊπιςθ, ξεχωριςτι διάκεςθ κατανόθςθσ και ςεβαςμό. Η
Διμθτρα, ςτον αιςκθματικό τομζα, ιταν μια από τισ κατεξοχιν ςκλθρζσ και
ακατάδεκτεσ κεζσ. Αν και δεν ιταν ιδιαίτερα κλειςμζνθ και αυςτθρι ςτα "πιςτεφω"
τθσ, ωςτόςο ςτισ ερωτικζσ κροφςεισ δεν υπζκυπτε με ευκολία, ακόμθ κι όταν οι
υποψιφιοι εραςτζσ ιταν πολφ αξιόλογοι. Ποςειδϊνασ και Δίασ ιταν δφο από τουσ
ολιγάρικμουσ γνωςτοφσ κι επίδοξουσ πολιορκθτζσ τθσ. Και οι δυο τθν καταδίωξαν
επίμονα και κατόρκωςαν τελικά να τθν αποπλανιςουν εφαρμόηοντασ διάφορα
παραπλανθτικά τεχνάςματα
Ο Δίασ ιταν ο πρϊτοσ από τουσ δυο αδερφοφσ που επιχείρθςε να τθν κερδίςει. Αν
και ερωτεφτθκε τθ Διμθτρα ξαφνικά, δεν τθν πόκθςε και δεν τθν πολιόρκθςε τόςο
όςο τθν Ήρα. Η ςυνειδθτι και ςτακερι αντίςταςθ τθσ αδερφισ του τον ζκανε να
ςκεφτεί τεχνάςματα για να τθν εξαπατιςει. Μεταμορφωμζνοσ ςε ταφρο κατόρκωςε
να τθν ξεγελάςει κι από τθν ζνωςι τουσ προζκυψε θ Περςεφόνθ, θ μονάκριβθ και
πολυαγαπθμζνθ κόρθ τθσ Διμθτρασ.
Άλλοσ μφκοσ λζει ότι θ απόκρουςθ από πλευράσ Διμθτρασ τον ανάγκαςε να τθν
αρπάξει και να τθ βιάςει κι ζπειτα ςαν δείγμα μεταμζλειασ να τθσ πετάξει ςτον
κόρφο τθσ τα γεννθτικά όργανα ενόσ κριαριοφ που ςτο μεταξφ είχε ευνουχίςει. Η
Διμθτρα δζχτθκε, φςτερα από τθν πράξθ αυτι, τθ μεταμζλεια του αδερφοφ τθσ και
μετά από δζκα μινεσ ζφερε ςτο φωσ τθν Περςεφόνθ, "προϊόν" τθσ ζνωςισ τθσ με
τον πατζρα των κεϊν.
Ο Ποςειδϊνασ ιταν ο δεφτεροσ από τουσ δυο αδερφοφσ που επιτζκθκε ςτθ
Διμθτρα με ερωτικοφσ ςκοποφσ. Η κεά προκειμζνου να τον αποφφγει
μεταμορφϊκθκε ςε φοράδα και κρφφτθκε ςτα κοπάδια του γιου του Απόλλωνα
2. Όνκιου. Ο Ποςειδϊνασ, πανζξυπνοσ κακϊσ ιταν, δεν άργθςε να αντιλθφκεί το
τζχναςμά τθσ. Χωρίσ να χάςει κακόλου χρόνο μεταμορφϊκθκε ςε ίππο, τθν
κυνιγθςε κι ζςμιξε μαηί τθσ. Μια κόρθ (που δεν επιτρεπόταν να προφερκεί το
όνομά τθσ) κι ζνα άλογο με μαφρθ χαίτθ (ο Αρίωνασ) ιταν οι καρποί του ερωτικοφ
τουσ ςμιξίματοσ.
Η Διμθτρα φςτερα από τθ ςυμπεριφορά του αδερφοφ τθσ ζνιωςε προδομζνθ κι
εξαπατθμζνθ. Μθ μπορϊντασ να πνίξει τθν οργι τθσ, ζγινε κεά εκδικθτικι μζχρι
που ξεπλφκθκε από το μίςοσ και τθ μανία ςτα νερά του ποταμοφ Λάδωνα και
μετονομάςτθκε ςε Λουςία. Η Ολφμπια κεά, πζρα από το ερωτικό ςμίξιμό τθσ με
τουσ δφο αδερφοφσ τθσ, δζχτθκε και τον ζρωτα ενόσ νεαροφ κνθτοφ, τον οποίο και
αγάπθςε παράφορα.
το γάμο του Κάδμου και τθσ Αρμονίασ θ Διμθτρα γνϊριςε τον όμορφο Ιάςονα και
αμζςωσ τον ερωτεφτθκε. Χωρίσ αναςτολζσ και ντροπζσ εγκατζλειψε μαηί του το
γάμο και ςτισ αυλακιζσ ενόσ τρεισ φορζσ καλά οργωμζνου χωραφιοφ παραδόκθκε
ςτθν αγκαλιά του. Μετά τθν ερωτικι τουσ ζνωςθ, Διμθτρα και Ιάςονασ επζςτρεψαν
ςτθν κοςμικι ςυγκζντρωςθ με εμφανι τα ςθμάδια τθσ πράξθσ τουσ. Λάςπεσ ςτα
μπράτςα και ςτα πόδια ζκαναν όλουσ ν' αντιλθφκοφν το περιςτατικό και να
κυμϊςουν πολφ. Ιδιαίτερα ο Δίασ, που δεν του άρεςε οι κεζσ να ςμίγουν με
κνθτοφσ, αντζδραςε βίαια ςτθν ζνωςθ αυτι· κεραυνοβόλθςε τον Ιάςονα, ενϊ μετά
από λίγο χρονικό διάςτθμα ερχόταν ςτο φωσ ο ςπόροσ του Ιάςονα από τθν ζνωςι
του με τθ Διμθτρα, ο μικρόσ Πλοφτοσ. Ο κάνατοσ του Ιάςονα δεν ιταν το μοναδικό
κακό που γνϊριςε θ Διμθτρα από τον Δία. Μεγαλφτερθ ακόμα ςυμφορά τθσ ιρκε
όταν ζχαςε τθ μονάκριβι τθσ κόρθ, τθν Περςεφόνθ, φςτερα από μυςτικι
ςυνεννόθςθ μεταξφ Δία και Πλοφτωνα.
φμφωνα με τθ μυκολογία, ο άρχοντασ του Άδθ, ο Πλοφτωνασ άρπαξε τθν κόρθ τθσ
Διμθτρασ, τθν Περςεφόνθ και τθν πιρε μαηί του ςτον Κάτω Κόςμο. Απαρθγόρθτθ θ
Διμθτρα, καταράςτθκε τθ γθ να μθν καρποφοριςει. Σα φυτά ξεράκθκαν και οι
άνκρωποι κινδφνευαν να πεκάνουν από τθν πείνα. Ο Δίασ τότε παρακάλεςε τον
Πλοφτωνα να επιςτρζψει τθν Περςεφόνθ ςτθ Διμθτρα. Εκείνοσ ιταν αμετάπειςτοσ.
Ο Δίασ βρικε τθν εξισ λφςθ: το μιςό χρόνο θ Περςεφόνθ κα ζμενε ςτον Κάτω Κόςμο
και τον άλλο μιςό χρόνο κα ανζβαινε ςτθ γθ, κοντά ςτθ μθτζρα τθσ. Με το μφκο
αυτό εξθγοφςαν οι αρχαίοι Ζλλθνεσ τθν εναλλαγι των εποχϊν. Οι βροχζσ του
χειμϊνα είναι τα δάκρυα τθσ Διμθτρασ, ενϊ το καλοκαίρι, όταν θ γθ καρποφορεί, θ
Περςεφόνθ βρίςκεται κοντά ςτθ μθτζρα τθσ.