QAducation Cursusinformatie2012v2

QAducation al 10 jaar kwaliteitscursussen ten dienste van de laboratoria

Wij verzorgen opleiding en training op het gebied van
 kwaliteitszorg voor laboratoria uit alle branches
 interpretatie van de normen
 NEN-EN-ISO/IEC 17025 (test- en kalibratielaboratoria)
 NEN-EN-ISO 15189 en CCKL Praktijkrichtlijn (medische laboratoria)
 NEN-EN-ISO/IEC 17020 (inspectieinstellingen)
Inlichtingen  interne audits,
Voor inlichtingen betreffende de  corrigerende en preventieve maatregelen
cursussen kunt u terecht bij  statistiek,
Ad Snijders (tel +31 573 25 50 05 of
 validatie en meetonzekerheid,
fax +31 573 25 50 05)
Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99 of  controles
fax +31 495 52 69 05)  kalibratie,
 IT-systemen,
U kunt zich ook wenden tot  microbiologie,
QAducation vof  asbest
Postbus 9
7240 AA Lochem Onze cursussen zijn bedoeld voor
Per e-mail: info@qaducation.nl  (hoofd)analisten
Website: www.qaducation.nl  kwaliteitsfunctionarissen
 interne auditoren
 laboratoriummanagers
Bankrekening
 IT specialisten van laboratoria
INGbank nr. 9562475
IBAN nr. NL70 INGB0009562475
 medische laboratoriumspecialisten
BIC nr. INGBNL2A
In 10 jaar tijd heeft QAducation
 meer dan 200 cursussen gegeven
BTW nr.  voor meer dan 1800 tevreden cursisten
NL8120.68.154.B01  afkomstig van meer dan 600 laboratoria, bedrijven en instellingen
 waarvan meer dan 80 uit België en
 waarvan meer dan 90 medische laboratoria
KvK nr.
08116345 QAducation wegwijs voor een competent laboratorium

Inhoud

Cursussen
Cursusdata
Handreiking bij de keuze van QAducation-cursussen
Cursus Asbest: Kwaliteitsbeheersing binnen laboratoria en inspectie-instellingen
Cursus Corrigerende en preventieve maatregelen
Cursus Inspectienorm ISO 17020 praktisch interpreteren
Cursus Interne Audit
Cursus Interne en externe QC voor medische laboratoria
Cursus ISO 17025:2005 praktisch interpreteren
Cursus Kalibreren in een test- of medisch laboratorium door analisten
Cursus Kwaliteitszorg vanuit managementperspectief
Cursus Kwaliteitszorg voor kwaliteitscoördinatoren
Cursus Kwaliteitszorg voor medische laboratoriumspecialisten i.o. en Interne Audit
Cursus Lijnscontroles als instrument voor kwaliteitsbeheersing
Cursus Praktische statistiek in het laboratorium (incl. Excel)
Cursus Statistiek en methodevalidatie voor medische laboratoria
Cursus Validatie en borging van digitale systemen in laboratoria (gebaseerd op GAMP)
Cursus Validatie en meetonzekerheid
Cursus Validatie en meetonzekerheid in de microbiologie
Cursus Wat vragen ISO 15189 en de CCKL Praktijkrichtlijn van de medische laboratoria?
Training Corrigeren met de 4 x O-aanpak

Docenten
dr.ir. Jo H.M. van den Berg
drs. Ad G. Snijders
Gastdocenten

Locatie
Hotelarrangement
Route naar Golden Tulip Hotel Keyser

Cursusdata

Asbest: Kwaliteitsbeheersing binnen laboratoria en Kwaliteitszorg voor medische laboratoriumspecialisten en Interne
inspectieinstellingen audit
3 en 4 april 2012 13 en 14 september; 24, 25 en 26 oktober 2012
6 en 7 december 2012
Lijncontroles als instrument voor kwaliteitsbeheersing
Corrigerende en preventieve maatregelen 16 februari 2012
30 maart 2012 9 oktober 2012
5 oktober 2012
Praktische statistiek voor het laboratorium (incl. Excel)
Inspectienorm ISO 17020 praktisch interpreteren 30 en 31 januari 2012; 9 en 10 februari 2012
20 januari 2012 13, 14, 24 en 25 september 2012
19 september 2012
Statistiek en methodevalidatie voor medische laboratoria
Interne audit 4, 5 en 20 april 2012
2 en 3 februari 2012
3 en 4 oktober 2012 Validatie en borging van digitale systemen in laboratoria
(gebaseerd op GAMP)
Interne en externe QC voor medische laboratoria
24 en 25 april 2012
29 maart 2012
29 en 30 november 2012
2 november 2012
Validatie en meetonzekerheid
ISO 17025:2005 praktisch interpreteren
10, 11 en 24 april 2012
17 januari 2012
12, 13 en 19 november 2012
2 april 2012
20 september 2012
Validatie en meetonzekerheid in de microbiologie
15 en 16 februari 2012
Kalibreren in een test- of medische laboratorium door analisten
6 en 7 november 2012
18, 19 en 26 april 2012
6, 7 en 14 december 2012
Wat vragen ISO 15189 en de CCKL Praktijkrichtlijn van de medische
Kwaliteitszorg vanuit managementperspectief laboratoria ?
29 maart 2012 18 januari 2012
27 september 2012
Kwaliteitszorg voor kwaliteitscoördinatoren
21, 22 en 23 maart 2012 Training Corrigeren met de 4 x O-aanpak
31 oktober, 1 en 2 november 2012 20 april 2012
28 september 2012

Handreiking bij de keuze van QAducation-cursussen

Inleiding
Soms krijgen wij vragen van potentiële cursisten die antwoord willen op de volgende vraag: Is
er een optimale volgorde voor het volgen van QAducation-cursussen? In deze handreiking
willen wij - uiteraard vrijblijvend - ingaan op deze vraag.

Kwaliteitsmanagementsysteemcursussen
Veel van onze cursisten vallen binnen hun werkkring onder de werking van een
kwaliteitssysteem. De inrichting en de eisen aan zo’n kwaliteitssysteem zijn vastgelegd in
normen. Deze normen zijn in de laboratoriumsector o.a. de ISO/IEC 17025 (test- en
kalibratielaboratoria), de ISO 15189 of de CCKL Praktijkrichtlijn (medische laboratoria) en de
ISO 17020 (Inspectie-instellingen). Voor de drie genoemde beroepsgroepen in de
laboratoriumsector biedt QAducation een ééndaagse cursus aan waarin de betreffende
norm uitgebreid besproken en geïnterpreteerd wordt. Na het volgen van deze cursus heeft u
een goede basis voor bijvoorbeeld de cursus “Interne audit” waarin u als toekomstig auditor
de normeisen moet gaan vertalen in gerichte auditvragen. Maar ook (aankomende)
kwaliteitscoördinatoren maken met deze basiscursus een goede start als ze de cursus
“Kwaliteitszorg voor kwaliteitscoördinatoren” willen gaan volgen. En omdat automatisering
een steeds grotere rol speelt in de laboratoriumsector zien we ook in de verschillende normen
steeds meer aandacht voor digitale systemen. Vandaar dat de genoemde
basisnormcursussen ook interessant zijn voor cursisten die de cursus “Validatie en borging van
digitale systemen in laboratoria” willen volgen.

Cursussen met een sterke statistische component
De QAducation-cursus “Praktische Statistiek voor laboratoriummedewerkers” kan gezien
worden als de statistiekbasiscursus binnen ons cursusaanbod. De inhoud van deze cursus
wordt in andere op statistiek gebaseerde cursussen soms deels kort herhaald maar zeker
intensief gebruikt. Denk daarbij aan de cursussen “Validatie en meetonzekerheid in de
(voedingsmiddelen, water en medische) microbiologie”, “Validatie en meetonzekerheid” of
de cursus “In- en externe QC voor medische laboratoria”. Ook voor de cursussen
“Lijncontroles als instrument voor kwaliteitsbeheersing” en “Statistiek en methodevalidatie
voor medische laboratoria” vormt onze basis statistiekcursus een goed fundament.

Cursus Asbest:
Kwaliteitsbeheersing binnen laboratoria en
inspectie-instellingen

Doelgroep Docenten
Inspecteurs, analisten, kwaliteitsfunctionarissen en leidinggevenden in de Het vakinhoudelijke deel van de cursus zal worden verzorgd door Jan
asbestsector Tempelman, ing. , dr.ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders.

Cursusduur Cursusmateriaal
Twee achtereenvolgende dagen. De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de Documentatiemap
tweede dag van 9.00 tot 17.00 uur.
Cursusprijs
Locatie € 1095,- excl. 19 % BTW en excl. verblijfskosten
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda
Overnachting
Korte beschrijving De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 205,- incl.
Naast behandeling van relevante criteria uit ISO/IEC 17020 en ISO/IEC 17025 BTW.
wordt in de cursus veel aandacht geschonken aan de vaktechnische uitvoering U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen de
van asbestinspecties en –analyses aan de hand van de vaktechnische normen boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation aan
(NEN2930, 2990, 5896, 5897 en ISO14966) en de opleidingsaspecten van uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
inspecteurs en analisten. Ook achtergronden van asbestmetingen worden
benoemd in de cursus. Aanmelding
Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
Inhoud aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
1. Waarom asbest meten
Normen, gezondheidsrisico’s, de asbestketen Inlichtingen
2. Beoordeling van potentiële risico’s Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
Bouw- en constructiematerialen, grond, puin en afval, visuele inspecties en 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
risicoklassen U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
3. Actuele blootstelling Per e-mail: info@qaducation.nl
Eindcontroles, niet-sloopsituaties, werkomstandigheden Website: www.qaducation.nl
4. Selectie van meetmethoden
Welke methode, licht- of elektronenmicroscopie
5. ISO/IEC17025
Opleiding en training, meetonzekerheid, beheersing van kwaliteit, kalibraties
en herleidbaarheid, registraties en aantoonbaarheid
6. ISO/IEC17020
Oordeel van de inspecteur, opleiding en training, uitrusting en hulpmiddelen,
kwaliteitsborging van inspecties, beoordeling werkplannen, oneigenlijke druk, Het cursuscertificaat “Asbest: Kwaliteitsbeheersing binnen laboratoria en inspectie
registraties en rapportage, afkeuring, valkuilen -instellingen” stelt u in staat uw deelname aan de cursus aan te tonen.

Cursus Corrigerende en preventieve
maatregelen

Doelgroep Cursusprijs
Kwaliteitscoördinatoren en leidinggevenden € 550,- excl. 19 % BTW, incl. koffie, thee en lunch

Cursusduur Aanmelding
Een dag. De cursus duurt van 9.30 tot 17.00 uur. Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
Locatie
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Inlichtingen
Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
Korte beschrijving 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
Bij het nemen van corrigerende maatregelen wordt de 4 x O-aanpak gevolgd: in U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
welke gevallen en in welke mate zijn corrigerende maatregelen nodig, Per e-mail: info@qaducation.nl
incidentele of structurele afwijkingen, corrigerende actie volgen en beheren, Website: www.qaducation.nl
effectiviteitsmeting en operationaliteitscontrole. Hoe voorkomen we afwijkingen
(preventie)?

Inhoud
1. Plaats van maatregelen in het kwaliteitssysteem
Principes van kwaliteitsmanagement en de Deming-cirkel komen aan de
orde. Verder wordt in deze module ingegaan op de kosten en opbrengsten
die met correctie en preventie te maken hebben.
2. Corrigerende maatregelen
Het proces van het corrigeren van afwijkingen wordt behandeld. Speciale
aandacht is er voor de oorzaakanalyse en de omvanganalyse.
3. Preventieve maatregelen
Hoe zet ik een gestructureerd systeem op voor preventie?
Technieken die leiden tot het nemen van preventieve maatregelen worden
besproken.
4. Communicatie
Genomen maatregelen moeten ook bekend worden gemaakt en
nageleefd worden. Communicatie is in deze dus noodzakelijk.

Docenten
Dr.ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders
Het cursuscertificaat “Corrigerende en preventieve maatregelen” stelt u in staat
Cursusmateriaal
uw deelname aan de cursus aan te tonen.
Documentatiemap

Cursus Inspectienorm ISO 17020 praktisch
interpreteren

Kwaliteitscoördinatoren, managers, (hoofd)inspecteurs € 550,- excl. 19 % BTW, incl. koffie, thee en lunch

Cursusduur Aanmelding
Een dag. De cursus duurt van 9.30 tot 17.00 uur. Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
Locatie
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Inlichtingen
Korte beschrijving 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
In deze cursus wordt een overzicht gegeven van de normelementen uit de U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
kwaliteitsnorm voor inspectie-instellingen. Tevens wordt ingegaan op de Per e-mail: info@qaducation.nl
samenhang tussen de verschillende criteria en wordt de cursist inzicht gegeven Website: www.qaducation.nl
op welke wijzen aan criteria kan worden voldaan.

Inhoud
1. Inleiding
Belangrijke kenmerken van de norm komen aan de orde.
2. Opzet ISO 17020
We bespreken de indeling van de norm.
3. Managementeisen
In deze module wordt gedetailleerd ingegaan op alle criteria waarin eisen
aan het kwaliteitsmanagementsysteem zijn geformuleerd (enige
voorbeelden: onafhankelijkheid, geheimhouding, interne beoordelingen,
corrigerende maatregelen).
4. Technische eisen
De criteria die een relatie hebben met de vaktechnische aspecten van de
inspectiewerkzaamheden passeren de revue (enige voorbeelden: opleiding
en scholing, faciliteiten en apparatuur, inspectiemethoden en procedures,
beheer van inspectie-objecten, registraties, rapportage, samenwerking).

Docenten

Cursusmateriaal Het cursuscertificaat “Inspectienorm ISO 17020 praktisch interpreteren” stelt u in
staat de competentie (mede) aan te tonen.
Documentatiemap

Cursus Interne Audit

Doelgroep 6. Psychologie
Kwaliteitsfunctionarissen, laboratoriummanagers, (hoofd)analisten, Wat doe je wel, wat doe je niet; beoordeling of vaststelling; verantwoor-
(aankomende) interne auditoren delijkheid; personen; onvolledigheid; eigen mening; persoonlijke afrekening

Cursusduur De lezingen worden afgewisseld met workshops en rollenspel.
Twee achtereenvolgende dagen. De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de
tweede dag van 9.00 tot 17.00 uur. Docenten
Locatie
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Cursusmateriaal
Documentatiemap
Korte beschrijving
De cursus “Interne Audit” reikt de kennis aan voor het voorbereiden op, uitvoeren Cursusprijs
van, rapporteren over en evalueren van audits en het toepassen van € 995,- excl. 19 % BTW en excl. verblijfskosten
audittechnieken in laboratoria.
Overnachting
Inhoud De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 205,- incl.
Lezingen: BTW. U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen
1. Audits een verkenning de boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation
Definitie en typen aan uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
2. Wat zeggen de normen ISO 17025, ISO 15189 en CCKL Praktijkrichtlijn?
Doelstelling; de norm is de basis; documentatie en praktijk; jaarplan; breedte
Aanmelding
- en diepte-audits; systeem- en vaktechnische audits; competentie en
opleiding auditors; vreemde ogen of de frisse blik
3. Kwaliteitsdenken
Procesmodel; Deming-cirkel; kwaliteitsdriekhoeken; het primaire proces in
relatie tot een kwaliteitsmanagementsysteem
Inlichtingen
4. Het auditproces Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
Fasering; plan; steekproef; scope; voorbereiding; vraagstelling; formeel vs. 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
Informeel; wie is benaderbaar; structureel of incidenteel; check en cross- U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
check vs. aantoonplicht; koppeling van informatie; de vingers erachter; Per e-mail: info@qaducation.nl
afwijkingen; papierwinkel vragenlijsten; checklists; registratie; verslaglegging; Website: www.qaducation.nl
beoordeling van informatie; distributie van informatie; tijdspad; corrigerende
maatregelen; controles; goedkeuring en autorisatie
5. Verantwoordelijkheden
Het cursuscertificaat “Interne audit” stelt u in staat de competentie van uw interne
Wie doet wat; verantwoordelijkheden van lijnmanagement; kwaliteits-
auditoren aan te tonen.
coördinator en auditor

Cursus Interne en externe QC voor
medische laboratoria

Doelgroep 6. Externe QC met SKML
Hoofdanalisten, kwaliteitscoördinatoren, researchanalisten en medische Rapportage, histogrammen, Youden plot, Difference plot, SA score, TE score
laboratoriumspecialisten
Docenten
Cursusduur De cursus wordt gegeven door dr. Jo Klaessens (StatAlike). De training wordt
Een dag. De cursus duurt van 9.30 tot 17.00 uur. verzorgd door dr.ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders.

Locatie Cursusmateriaal
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Documentatiemap

Korte beschrijving Cursusprijs
Kwaliteitscontroles als methodiek om onjuiste analyseresultaten te voorkomen. € 550,- excl. 19 % BTW, incl. koffie, thee en lunch
Invulling geven aan de eisen van de CCKL Praktijkrichtlijn en ISO15189 en
interpretatie van resultaten van externe QC. Basiswoorden zijn statistiek, Aanmelding
controlekaarten, ringonderzoeken en evaluaties. De cursus geeft direct Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
toepasbare kennis en vaardigheden en gaat in op alledaagse QC-problemen. aanmeldingsformulier in te vullen op de website.

Inhoud Inlichtingen
1. Statistische basisbegrippen Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
Precisie, bias, total error, allowable total error 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
2. Controleren en beheersen van de kwaliteit, CCKL Praktijrichtlijn, ISO 15189, U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
ISO 17025, Per e-mail: info@qaducation.nl
3. Interne QC: Website: www.qaducation.nl
Algemene grondbeginselen: doel, mogelijkheden
Actiegrenzen, waarschuwingsgrenzen
Levey-Jennings, Westgard regels: uitleg van de regels en hun betekenis
Effectiviteit van de regels, snelheid van respons, ARL (average run length)
4. Toepassingsaspecten interne QC
CLSI EP protocol
Relatie met klinische relevantie
Niveaus van controle, frequentie
Opzetten van een controlekaart
Omgaan met effecten a.g.v. verandering van batch, kalibrator, reagens,
etc.
Omgaan met afwijkingen: correctieve acties, vrijgeven van de resultaten
5. Externe QC
Algemene aspecten: doel, mogelijkheden, Z-score, Youden-plot, eis aan Het cursuscertificaat “Interne en externe QC voor medische laboratoria” stelt u in
methode staat de competentie (mede) aan te tonen.

Cursus ISO 17025:2005 praktisch
interpreteren

Kwaliteitscoördinatoren, laboratoriummanagers, (hoofd)analisten, € 550,- excl. 19 % BTW, incl. koffie, thee en lunch
(aankomende) interne auditoren
Aanmelding
Cursusduur Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
Een dag. De cursus duurt van 9.30 tot 17.00 uur. aanmeldingsformulier in te vullen op de website.

Locatie Inlichtingen
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
Korte beschrijving U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
In de cursus wordt een overzicht gegeven van de normelementen, wordt Per e-mail: info@qaducation.nl
ingegaan op de samenhang tussen de verschillende criteria en wordt de cursist Website: www.qaducation.nl
inzicht gegeven op welke wijzen aan criteria kan worden voldaan.
De samenhang met andere normen op kwaliteitsgebied zoals bijvoorbeeld ISO
15189 (medische laboratoria), ISO 17020 (inspectie-instellingen) en ISO9001 wordt
verduidelijkt. Interpretaties van normteksten komen uitgebreid aan de orde.

Inhoud
1. Inleiding
Belangrijke kenmerken van de norm komen aan de orde
2. Opzet ISO 17025
We bespreken de indeling van de norm
3. Kwaliteitsmanagementsysteemeisen
Enige voorbeelden van normcriteria die besproken worden: beleid en
doelstellingen, beoordeling van contracten, klachtenregeling, interne
beoordelingen, corrigerende en preventieve maatregelen,
directiebeoordeling
4. Technische eisen
De vaktechnische aspecten van de werkzaamheden passeren de revue
(enige voorbeelden: opleiding en scholing, selectie en validatie van
methoden, monsterbeheer, kwaliteitscontroles, rapportage)

Docenten

Cursusmateriaal Het cursuscertificaat “ISO 17025:2005 praktisch interpreteren” stelt u in staat de
Documentatiemap competentie (mede) aan te tonen.

Cursus Kalibreren in een test- of medisch
laboratorium door analisten

Doelgroep 6. Gebruik en kalibratie van thermometers
Analisten die kalibraties uitvoeren, apparatuurbeheerders en Veelvoorkomende thermometers (Pt100, thermokoppels) komen aan de
kwaliteitscoördinatoren orde. Kalibratie in de praktijk, wat kan er mis gaan en hoe moet het wel.

Cursusduur Docenten
Drie dagen Dr.ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders
De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de tweede dag van 9.00 tot 17.00 van QAducation
uur. De derde dag is ongeveer 1 à 2 weken later van 9.00 tot 17.00 uur. Drs. Martin J. de Groot van Kelvin Trainingen


Ingegaan wordt op de vraag welke apparatuur moet worden gekalibreerd en € 1415,- excl. 19% BTW en excl. verblijfskosten.
met welke frequentie. De kalibratiemethoden voor balansen, pipetten en
thermometers worden uitgebreid besproken. De cursist neemt aan een Overnachting
praktijktraining deel. De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 205,- incl.
BTW.
Inhoud U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen de
1. ISO/IEC 17025:2005 en ISO 15189: 2007 boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation aan
Welke eisen stelt de norm aan “in house”kalibraties. Veel praktijkvoorbeelden uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
laten zien waar het mis kan gaan.
2. Kritische meetapparatuur Aanmelding
Oefening met een expertsysteem waarmee de frequentie van kalibraties Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
kan worden bepaald. aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
3. Kalibratie van balansen
OIML-richtlijnen en voorschriften, bespreking van de kalibratiemethode. Een Inlichtingen
kalibratie van een balans wordt getoond. Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
4. Meetonzekerheid 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
Introductie over meetonzekerheid bij kalibraties aan de hand van het U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
internationale document EA 4/02. De bepaling van de meetonzekerheid Per e-mail: info@qaducation.nl
wordt aan de hand van enkele voorbeelden voor balansen uitgewerkt. Website: www.qaducation.nl
5. Kalibratie en interne controle van pipetten
NEN-ISO 8655 wordt behandeld en tevens wat er komt kijken bij het
kalibreren van een pipet. U voert zelf een kalibratie uit. Uitwerking van het Het cursuscertificaat “Kalibreren in een test- of medisch laboratorium door
meetonzekerheidsbudget. analisten” stelt u in staat de competentie (mede) aan te tonen.

Cursus Kwaliteitszorg vanuit
managementperspectief

Doelgroep 8. Implementatietraject en in stand houden van een kwaliteitszorgsysteem
Laboratoriummanagers en leidinggevenden in laboratoria Stapsgewijs of integraal, stuurgroep of projectleider en andere vragen die bij
het implementeren op je afkomen.
Cursusduur 9. Kosten en opbrengsten
Een dag. De cursus duurt van 9.30 tot 17.00 uur. Kwaliteit kost wel wat, maar wat levert het op?

Locatie Docenten
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Dr.ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders

Korte beschrijving Cursusmateriaal
In deze cursus wordt inzicht gegeven in de diverse normen voor Documentatiemap
kwaliteitsmanagementsystemen, worden de typische
managementverantwoordelijkheden besproken en wordt ingegaan op de rol Cursusprijs
van de diverse laboratoriumfunctionarissen in het kwaliteitsmanagementsysteem. € 550,- excl. 19 % BTW, incl. koffie, thee en lunch

Inhoud Aanmelding
1. Kwaliteitsprincipes Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
De acht principes op een rijtje. aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
2. Kwaliteitssystemen voor laboratoria
De verschillende kwaliteitszorgsystemen worden behandeld. Inlichtingen
3. Vereisten van de norm Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
De criteria uit de norm, waarvoor directe managementbetrokkenheid is 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
vereist, worden besproken. U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
4. Beleid en doelstellingen Per e-mail: info@qaducation.nl
Niet alleen algemeen kwaliteitsbeleid komt hier aan de orde, ook het beleid Website: www.qaducation.nl
dat op verschillende systeemonderdelen geformuleerd moet worden
passeert de revue.
5. Directiebeoordeling
Het mag geen verplicht nummer zijn, maar moet wel minimaal de in de norm
geformuleerde onderwerpen bevatten.
6. Borging en controle
Wat zijn borgingspunten, hoe wordt geborgd en hoe wordt de borging
aantoonbaar gemaakt.
7. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
De TVB’s van het lijnmanagement en van de kwaliteitscoördinator worden Het cursuscertificaat “Kwaliteitszorg vanuit managementperspectief” stelt u in
tegen het licht gehouden. staat uw competentie en betrokkenheid bij kwaliteit aan te tonen.

Cursus Kwaliteitszorg voor
kwaliteitscoördinatoren

Doelgroep 10. Communicatie: Goede communicatie naar management, medewerkers
Kwaliteitscoördinatoren of medewerkers die in deze functie benoemd (willen) en collega’s vormt een essentiële schakel.
gaan worden, leidinggevenden 11. Psychologie: De kwaliteitscoördinator van reactief naar pro-actief. De
coachende kwaliteitscoördinator, die tactisch opereert. Valkuilen en
Cursusduur kansen.
Drie dagen. 12. NEN-EN-ISO 17025 en ISO15189: Praktisch interpreteren.
De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de tweede en de derde dag van 13. Directiebeoordeling: Hoe kan de kwaliteitscoördinator mede invulling
9.00 tot 20.00 uur. geven aan de directiebeoordeling?

Locatie Docenten
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Dr.ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders

Inzicht in het ontwikkelen van integraal kwaliteitsbeleid, zelfreflectie op de Documentatiemap
functie Kwaliteitscoördinator, proactiviteit ontwikkelen i.p.v. reactief opereren.
Aanleren van vaardigheden om doeltreffendheid, doelmatigheid en effec- Cursusprijs
tiviteit van eigen functioneren en van het kwaliteitssysteem te bewerkstelligen. € 1415,- excl. 19% BTW en excl. verblijfskosten.

Inhoud Overnachting
1. Kwaliteitssystemen voor laboratoria: Verschillen en overeenkomsten tussen De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 400,- incl.
diverse (normen voor) kwaliteitmanagementsystemen. BTW.
2. Kwaliteit: Definities, 8 principes van kwaliteitsmanagement, Plan-Do-Check- U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen de
Actcyclus, kosten en opbrengsten. boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation aan
3. Organisatie: Verschillende typen organisaties, plaats van de uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
kwaliteitscoördinator daarin.
4. Beleid: Missie, kwaliteitsbeleid, SMART-doelstellingen. Aanmelding
5. Personeel: Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden, werving en Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
selectie, scholing, personeelsdossiers, lijnfunctionarissen vs. aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
kwaliteitscoördinatoren.
6. Documentatie: Opzet, beheer, onderhoud en consistentie van in- en Inlichtingen
externe documenten. Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
7. Faciliteiten: Aspecten van huisvesting komen aan de orde. 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
8. Primaire proces: Van opdracht tot rapportage, monsterontvangst, - U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
acceptatie en -registratie, monstervoorbehandeling en representativiteit, Per e-mail: info@qaducation.nl
…., kalibratie, lijncontroles, …. Website: www.qaducation.nl
9. Borging: Controles, klachten, interne audit, directiebeoordeling.
Kritische aspecten vragen om borging en beheersing door middel van Het cursuscertificaat “Kwaliteitszorg voor kwaliteitscoördinatoren” stelt u in staat
maatregelen. uw competentie als kwaliteitscoördinator aan te tonen.

Cursus Kwaliteitszorg voor medische
laboratoriumspecialisten i.o. en Interne
Audit

Doelgroep 9. Verbetercycli
Medische laboratoriumspecialisten in opleiding (Klinisch chemici, immunologen, 10. Het primaire proces
medisch microbiologen, embryologen, moleculair genetici, 11. Faciliteiten en apparatuur
laboratoriumartsen). 12. Validatie en meetonzekerheid
De cursus is ontwikkeld in opdracht van en in nauwe 13. Kwaliteitscontroles
samenwerking met de beroepsverenigingen in de Federatie
Medische LaboratoriumSpecialismen. Docenten
Dr.ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders en gastdocenten
Cursusduur
Vijf dagen Cursusmateriaal
De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de tweede dag van 9.00 tot 17.00 Documentatiemap
uur. De derde dag is ongeveer 1 à 2 weken later van 13.30 tot 20.00 uur, de
vierde dag van 9.00 tot 17.00 uur, de vijfde dag van 9.00 tot 17.00 uur. Cursusprijs
€ 1995,- excl. 19% BTW en excl. verblijfskosten.
Locatie
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Overnachting
De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 600,- incl.
Korte beschrijving BTW.
De cursus is breed van opzet en behandelt een groot aantal aspecten van U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen de
kwaliteitszorgsystemen van medische laboratoria. Zowel normeisen, boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation aan
kwaliteitssysteemprincipes en vaktechnische aspecten komen aan de orde in uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
de cursus. De laatste dag is een training voor interne auditor. De cursus past in
het curriculum van de medische laboratoriumspecialisten in opleiding. Aanmelding
Inhoud aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
Als cursusvorm is gekozen voor korte (duo-)presentaties met veel
zelfwerkzaamheid door de deelnemers in de vorm van cases, rollenspel, Inlichtingen
discussies etc. Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
1. Kwaliteit: het denkproces opstarten U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
2. Van certificatie naar accreditatie Per e-mail: info@qaducation.nl
3. Kwaliteitsmanagementsystemen Website: www.qaducation.nl
4. De norm als basis
5. Implementatieaspecten
6. Kwaliteitsmanagement Het cursuscertificaat “Kwaliteitszorg voor medische laboratoriumspecialisten i.o.
7. Organisatie en personeel en Interne Audit” stelt u in staat de competentie (mede) aan te tonen.
8. Interne audit: een verkenning

Cursus Lijnscontroles als instrument voor
kwaliteitsbeheersing

Doelgroep Cursusmateriaal
Kwaliteitsmedewerkers, leidinggevenden, hoofden eerste analisten en Documentatiemap
methodeontwikkelaars, kwaliteitsfunctionarissen Tijdens de cursus wordt gebruikt gemaakt van het boek “Statistiek, validatie en
meetonzekerheid voor het laboratorium” van dr. J.W.A. Klaessens. Via het
Benodigde voorkennis aanmeldingsformulier kunt u het boek bestellen.
Statistische kennis op het niveau van de cursus “Praktische Statistiek voor het
laboratorium (incl. Excel)” is absoluut vereist. Cursusprijs
€ 550,- excl. 19 % BTW, incl. koffie, thee en lunch
Cursusduur
Een dag. De cursus duurt van 9.30 tot 17.00 uur. Aanmelding
Locatie aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
Inlichtingen
Korte beschrijving Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
Eerste-, tweede- en derdelijnscontroles als beheersingsmethodiek voor de 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
kwaliteit van het analytische proces. Controlekaarten en de evaluatie daarvan U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
worden uitgebreid besproken. Hoe wordt de statistiek bij de controles ingezet. Per e-mail: info@qaducation.nl
Oefeningen en een case zorgen voor inzicht. Website: www.qaducation.nl

Inhoud
1. Controle en beheersing van kwaliteit: ISO 17025, ISO 15189, CCKL
Praktijkrichtlijn, AP04
2. Niveaus van kwaliteitscontrole: eerstelijns, tweedelijns, derdelijns
3. Controlekaarten: Shewhart, Levey-Jennings, Westgard, de nieuwe
NEN6603
4. Controlegrenzen, actiegrenzen, waarschuwingsgrenzen,
probleemopvolging
5. Opzet controlekaart, controlemateriaal, multicomponent analyse
6. Poolen van gegevens van opvolgende controlekaarten
7. Toepassingsmogelijkheden gegevens controlekaart
8. Ringonderzoek, evaluatie, Z-score
9. Youden plot, Horwitz functie

Docenten
De cursus wordt gegeven door dr. Jo Klaessens (StatAlike). De training wordt Het cursuscertificaat “Lijnscontroles als instrument voor kwaliteitsbeheersing”
begeleid door dr.ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders. stelt u in staat de competentie (mede) aan te tonen.

Cursus Praktische statistiek in het
laboratorium (incl. Excel)

Doelgroep bepaling op basis van kwaliteitscontrolegegevens.
(Senior-)analisten, kwaliteitscoördinatoren, afdelingshoofden 7. Statistiek voor microbiologie: Lognormale Poisson verdeling, rangrekentoets
Wilcoxon.
Cursusduur 8. Monsterneming: Bemonsteringsstrategie, monstertypes.
Vier dagen verdeeld over twee keer twee opeenvolgende dagen. 9. Signaalbewerking en glaswerk: Signaal, filters, ruis, eisen te stellen aan
De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de tweede, derde en vierde dag glaswerk.
van 9.00 tot 17.00 uur.
Docenten
Locatie dr. Jo W.A. Klaessens (StatAlike), cursusbegeleiding door dr. ir. Jo H.M. van den
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Berg en drs. Ad G. Snijders.

De cursus biedt een goede basis voor de statistische kennis, die nodig is voor het Documentatiemap en de boeken ‘Statistiek, validatie en meetonzekerheid voor
uitvoeren van validaties, het bepalen van meetonzekerheden en het borgen het laboratorium’ en ‘Statistiek in het laboratorium met Excel’, beiden van dr.
van het analytische proces en de daaruit voortkomende resultaten. J.W.A. Klaessens. U kunt deze boeken bij aanmelding van de cursus bestellen.
Basisbegrippen uit de statistiek worden besproken en uitgebreid gebruikt in
oefenopgaven. Complexere statistische technieken komen ook aan de orde, Cursusprijs
waaronder regressie- en variantieanalyse. U wordt geleerd welke statistische € 1745,- excl. BTW en excl. verblijfskosten
technieken m.b.v. Excel eenvoudig en doeltreffend doorgerekend kunnen
worden, zodat u zich op de toepassing kunt blijven richten. Overnachting
De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 410,- incl.
Inhoud BTW. U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen
Lezingen: de boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation
1. Basisaspecten: Ware waarde, spreiding, standaard deviatie, aan uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
variatiecoëfficiënt, onafhankelijke waarnemingen, verdelingen, normale, T-
verdeling en gebruik ervan, foutenwet. Aanmelding
2. Beslissen: Hypothese, soorten fouten, Z-toets, T-toets, F-toets, Chi kwadraat- Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
toets, gepaard en ongepaard, Kolmogorov-Smirnov toets, Dixons Q-toets aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
op uitbijters, niet-parametrisch toetsen.
3. Kalibratie: Responsfunctie, regressierekening, correlatiecoëfficiënt, Inlichtingen
interferentie en matrixeffecten. Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
4. Validatie: Hoe bepaalt men de prestatiekenmerken van analysemethoden 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
zoals juistheid, herhaalbaarheid, reproduceerbaarheid, U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
aantoonbaarheidsgrens, bepalingsgrens, selectiviteit, terugvinding, Per e-mail: info@qaducation.nl
modelafwijking en robuustheid. Website: www.qaducation.nl
5. Kwaliteitscontroles: Opzet en onderhoud van controlekaarten,
controlegrenzen, z-score, Youden-plot. Het cursuscertificaat “Praktische statistiek in het laboratorium (incl. Excel)” stelt u
6. Meetonzekerheid: Vergelijking en uitwerking van geformaliseerd proces en in staat uw competentie op het gebied van praktische statistiek aan te tonen.

Cursus Statistiek en methodevalidatie voor
medische laboratoria

5. Referentiewaarden op basis van populatiekarakteristieken, Bhattacharya,
Doelgroep nietparametrisch, verificatie van referentiewaarden
Hoofdanalisten, kwaliteitscoördinatoren, researchanalisten en medische 6. Gebruik van ROC-curves voor methodenvergelijking, gouden standaard
laboratoriumspecialisten Protocollen en software voor methodevalidatie en kwaliteitsbeheersing
1. Welke protocollen kunnen gebruikt worden, waarom CLSI EP protocollen
Cursusduur 2. Sofware als Medcalc, en Rhoads EP Evaluator
Twee opeenvolgende dagen en een terugkomdag. De eerste dag duurt van 3. Oefenen met Rhoads EP Evaluator (de cursist krijgt een tijdelijke licentie).
13.30 tot 20.00 uur, de tweede en derde dag van 9.00 tot 17.00 uur.
Docenten
Locatie De cursus wordt gegeven door dr. ir. Jos Wielders (Laboratorium Adviesbureau
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda Wielders) en dr. Jo Klaessens (StatAlike). Cursusbegeleiding door dr. ir. Jo H.M.
van den Berg en drs. Ad G. Snijders.
Korte beschrijving
Eerst wordt de basiskennis van statistiek kort opgefrist. Deze wordt vervolgens Cursusmateriaal
toegepast op alledaagse en herkenbare problemen die zich bij de ontwikkeling Documentatiemap en de boeken ‘Statistiek, validatie en meetonzekerheid voor
van validatie van methoden voordoen. het laboratorium’ en ‘Statistiek in het laboratorium met Excel’, beiden van dr.
J.W.A. Klaessens. U kunt deze boeken bij aanmelding van de cursus bestellen.
Inhoud
Basis Cursusprijs
1. Historische ontwikkeling van het kwaliteitsdenken in medische laboratoria. € 1415,- excl. 19% BTW en excl. verblijfskosten.
2. Omgaan met onzekerheid: ware waarde, standaardafwijking,
vrijheidsgraden, afronden, voortplanting van onzekerheid Overnachting
3. Vormen van spreiding: binnen-dag en tussen-dag precisie, bias, total error De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 205,- incl.
4. Kansverdelingen: normale verdeling, T-verdeling, betrouwbaarheids- BTW. U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen
intervallen, afwijkingen van normaliteit de boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation
5. Beslissingen nemen: Z-toets, T-toets, F-Toets aan uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
6. Kalibratie, lineariteit, bereik, recovery, aantoonbaarheidsgrens
Kwaliteitsnormen / Validatie van methoden Aanmelding
1. CCKL Praktijkrichtlijn, ISO 17025, ISO 15189, CLIA ’88, Europese eisen
2. Installatie kwalificatie, operationele kwalificatie, uitvoering kwalificatie
3. Verificatie of volledige methode validatie
4. Eisen voor methoden, biologische variabiliteit, allowable total error
5. Vergelijken van methoden of instrumenten: T-toets, gewone lineaire
Inlichtingen
regressie, Deming- of orthogonale regressie, Passing en Bablok
Kwaliteitscontrole 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
1. Interne QC: controlekaart, Levey-Jennings, Westgard regels
Per e-mail: info@qaducation.nl
2. Actiegrenzen, waarschuwingsgrenzen, probleemopvolging
Website: www.qaducation.nl
3. Externe QC: SKML, Z-score, Youden plot
Vaststellen en hanteren van referentiewaarden en grenswaarden
Het cursuscertificaat “Praktische statistiek in het laboratorium (incl. Excel)” stelt u
4. Wat verwacht de arts van het laboratorium?
in staat uw competentie op het gebied van praktische statistiek aan te tonen.

Cursus Validatie en borging van digitale
systemen in laboratoria
(gebaseerd op GAMP)

Doelgroep Docenten
Hoofden van laboratoria, beleidsmakers, kwaliteitscoördinatoren, (hoofd) De cursus wordt gegeven door Frans Leijse
analisten en IT medewerkers (ITC Validation Consultants) en dr. ir. Jo H.M.
van den Berg en drs. Ad G. Snijders
Cursusduur (QAducation).
Twee achtereenvolgende dagen.
De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de tweede dag van 9.00 tot 17.00 Cursusmateriaal
uur. Documentatiemap

Locatie Cursusprijs
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda € 1095,- excl. 19 % BTW en excl. verblijfskosten

Korte beschrijving Overnachting
Wanneer wel en wanneer niet een digitaal systeem valideren. Wat kan de De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 205,- incl.
leverancier bijdragen? Hoe verloopt een validatieproces van een digitaal BTW.
systeem? En hoe onderhouden we in kwaliteitsopzicht een digitaal systeem. De U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen de
cursus past geheel binnen de kaders van een goed beheerd zorgsysteem (GBZ) boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation aan
zoals we die kennen binnen laboratoria en de zorgsector. uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.

Inhoud Aanmelding
Waarom Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
Aan de hand van normeisen wordt duidelijk gemaakt dat ook van digitale aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
systemen aangetoond moet worden dat ze voldoen.
Wat Inlichtingen
Welke systemen moeten gevalideerd en geborgd worden. Hoe ver gaan we Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
daar bij? Er wordt voor digitale systemen een indeling in categorieën 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
gepresenteerd die voor inzicht in de complexiteit van die systemen moet U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
zorgen. Waar liggen risico’s en hoe groot zijn die? Per e-mail: info@qaducation.nl
Hoe Website: www.qaducation.nl
het opbouwen van een validatiedossier. De levenscyclus van een digitaal
systeem wordt besproken. In verschillende workshops worden documenten
ontwikkeld (bijv. een User Requirement Specification en een Performance
Qualification). Configuratiemanagement, het managen van wijzigingen en het Het cursuscertificaat “Validatie en borging van digitale systemen in laboratoria
bijhouden van logboeken komen eveneens aan de orde. (gebaseerd op GAMP)” stelt u in staat uw competentie op dit gebied aan te
tonen.


Doelgroep 5. Meetonzekerheid deel 2
Leidinggevenden, (hoofden eerste) analisten en kwaliteitsfunctionarissen Module 2 wordt nu verder statistisch uitgewerkt. Ook in deze module wordt
een groot beroep gedaan op de zelfwerkzaamheid in de vorm van
Benodigde voorkennis opgaven.
Statistische kennis op het niveau van de cursus “Praktische Statistiek voor het
laboratorium (incl. Excel)” is absoluut vereist. Docenten
De cursus wordt gegeven door dr. Jo W.A. Klaessens (StatAlike), dr. ir. Jo H.M.
Cursusduur van den Berg en drs. Ad G. Snijders.
Twee opeenvolgende dagen en een terugkomdag.
De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de tweede en derde dag van 9.00 Cursusmateriaal
tot 17.00 uur. Documentatiemap en de boeken ‘Statistiek, validatie en meetonzekerheid voor
het laboratorium’ van dr. J.W.A. Klaessens.
Locatie U kunt het boek bij aanmelding van de cursus bestellen.
Cursusprijs
Korte beschrijving € 1415,- excl. 19% BTW en excl. verblijfskosten.
Methoden behoren gevalideerd te zijn en de meetonzekerheid dient bekend te
zijn. De cursus geeft antwoord op de vraag hoe het validatieonderzoek in elkaar Overnachting
steekt en geeft methoden om de meetonzekerheid te bepalen. Statistiek speelt De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 205,- incl.
daarbij een belangrijke rol. BTW. U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen
de boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation
Inhoud aan uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
1. Validatie deel 1
De status van methoden, de inrichting van het validatieproces en het Aanmelding
gebruik van prestatiekenmerken komen aan de orde. Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
2. Meetonzekerheid deel 1 aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
Er wordt ingegaan op typen foutenbronnen en op twee belangrijke
benaderingen voor het bepalen van de meetonzekerheid. Regels die
Inlichtingen
worden toegepast voor het converteren, combineren en expanderen van
foutenbijdragen worden behandeld. De benadering van het onderwerp is
vanuit de procedurele kant.
3. Basisaspecten
In deze module worden een aantal statistische basisbegrippen behandeld
die nodig zijn bij de berekening van de meetonzekerheid.
4. Validatie deel 2 Het cursuscertificaat “Validatie en meetonzekerheid” stelt u in staat de
Aan de hand van presentaties en vooral veel opgaven wordt het statistisch competentie van uw interne medewerkers op dit terrein aan te tonen.
toetsen verduidelijkt.

in de microbiologie

Doelgroep immunologische, instrumentele en PCR-methoden.
Leidinggevenden, (hoofden eerste) analisten en kwaliteitsfunctionarissen 5. Meetonzekerheid deel 2
De bepaling van de meetonzekerheid in de microbiologie aan de hand
Benodigde voorkennis van de norm ISO/TS 19036 wordt toegelicht en met praktische oefeningen
Van de cursisten wordt verwacht dat ze over basiskennis van de statistiek geïllustreerd.
beschikken.
Docenten
Cursusduur De cursus wordt gegeven door Dr. ir. Paul in ’t Veld, dr. ir. Jo H.M. van den Berg
Twee opeenvolgende dagen. en drs. Ad G. Snijders.
De eerste dag duurt van 13.30 tot 20.00 uur, de tweede dag van 9.00 tot 17.00
uur. Cursusmateriaal
Documentatiemap en de boeken ‘Statistiek, validatie en meetonzekerheid voor
Locatie het laboratorium’ van dr. J.W.A. Klaessens.
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda U kunt het boek bij aanmelding van de cursus bestellen.

In deze tweedaagse cursus leert u of uw medewerker hoe het validatieproces € 995,- excl. 19% BTW en excl. verblijfskosten.
procedureel in elkaar behoort te steken en hoe u dat proces kunt inrichten om
op efficiënte wijze alle relevante prestatiekenmerken, waaronder de Overnachting
meetonzekerheid, te bepalen. Dit doen we vanuit een normatieve en De kosten van een volledig verzorgd verblijf in het hotel bedragen € 205,- incl.
statistische achtergrond. De theorie vullen we ruimschoots aan met de nodige BTW. U kunt via het aanmeldingsformulier op de website QAducation opdragen
praktijkvoorbeelden. de boeking te verzorgen. Het hotelarrangement wordt dan door QAducation
aan uw bedrijf gefactureerd samen met de cursuskosten.
Inhoud
1. Validatie deel 1 Aanmelding
Onderwerpen die aan de orde komen zijn: wat vraagt de norm, Er is een maximum van 16 deelnemers. U kunt inschrijven door het
validatieplan, keuze prestatiekenmerken en hoe deze zijn gedefinieerd, aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
wat betekent conformiteit, gelijkwaardigheid en eigen methoden.
2. Meetonzekerheid deel 1 Inlichtingen
Naast de geformaliseerde wordt de praktische aanpak met behulp van Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
lijncontroles behandeld. Bronnen van meetonzekerheid. 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
3. Inleiding statistiek U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
Gemiddelde, standaarddeviatie, normale verdeling en de Foutenwet Per e-mail: info@qaducation.nl
4. Validatie deel 2 Website: www.qaducation.nl
Hoe ziet een validatie-onderzoek in de microbiologie eruit. Vaststelling van
de relevante prestatiekenmerken in de microbiologie voor kwalitatieve en Het cursuscertificaat “Validatie en meetonzekerheid in de microbiologie” stelt u
kwantitatieve methoden. Validatie van snelle technieken zoals in staat de competentie van uw interne medewerkers op dit terriin aan te tonen.

Cursus Wat vragen ISO 15189 en de CCKL
Praktijkrichtlijn van de medische
laboratoria?

Doelgroep 6. Verschillen ISO 15189 en CCKL Praktijkrichtlijn
Kwaliteitscoördinatoren, laboratoriummanagers, (hoofd)analisten, De verschillen worden behandeld
kwaliteitsfunctionarissen
Docenten
Cursusduur Dr. ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders, bijgestaan door klinisch
Een dag van 9.30 tot 17.00 uur. chemicus dr. Ir. Jos P.M. Wielders (Laboratorium Adviesbureau Wielders)


In de cursus worden de normcriteria verduidelijkt en geïnterpreteerd en wordt € 550,- excl. BTW en inclusief cursusmateriaal, koffie, thee en een goedverzorgde
de samenhang van deze norm met andere kwaliteitsnormen besproken. lunch.
De praktische invulling van normcriteria staat centraal. Zolang de CCKL
Praktijkrichtlijn nog van kracht is wordt ook aandacht aan deze norm Aanmelding
geschonken. Er is een maximum van 16 deelnemers.
Te verwachten is dat binnen een termijn van 2 jaren de norm ISO 15189 verplicht U kunt inschrijven door het aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
zal worden gesteld voor medische laboratoria door verzekeraars en/of
overheid, brancheorganisatie of accrediterende organisaties. Er zijn wel degelijk Inlichtingen
verschillen tussen de CCKL praktijkrichtlijn en ISO 15189. De cursus is een must Voor inlichtingen betreffende de cursus kunt u terecht bij Ad Snijders (tel +31 573
voor medische laboratoria die zich willen voorbereiden op het voldoen aan ISO 25 50 05) of Jo van den Berg (tel +31 495 52 65 99).
15189 en of internationale erkenning nastreven. U kunt zich ook wenden tot QAducation vof, Postbus 9, 7240 AA Lochem.
Inhoud Website: www.qaducation.nl
1. Inleiding
Principes van kwaliteitsmanagement en achtergronden van accreditatie.
2. Opzet ISO 15189 en CCKL Praktijkrichtlijn
De structuur van de normen wordt toegelicht.
3. Eisen aan management en organisatie
Interpretatie en verduidelijking van de eisen die gelden voor organisatie en
managementsysteem (bijv. inkoop, beleid, directiebeoordeling,
corrigerende en preventieve maatregelen, documentatiesysteem.
4. Technische eisen
Hierbij worden de eisen voor de vaktechnische aspecten besproken
waaronder selectie van methoden, validatie, controles en rapportage.
5. Bijlagen A, B & C van ISO 15189 Het cursuscertificaat “Wat vragen ISO 15189 en de CCKL Praktijkrichtlijn van de
Kruisverwijzingstabellen, informatieve bijlagen LIMS en ethiek medische laboratoria? ” stelt u in staat uw competentie (mede) aan te tonen.

Training Corrigeren met de 4 x O-aanpak

Doelgroep
Kwaliteitscoördinatoren, leidinggevenden en interne auditoren
Cursusprijs
€ 550,- excl. BTW en inclusief cursusmateriaal, koffie, thee en een goedverzorgde
lunch.
Cursusduur
Een dag van 9.30 tot 17.00 uur.
Aanmelding
Er is een maximum van 16 deelnemers.
Locatie
U kunt inschrijven door het aanmeldingsformulier in te vullen op de website.
Inlichtingen
Korte beschrijving
De doelstelling is het leren volgen van de 4 x O-aanpak (Oorzaakanalyse,
Omvanganalyse, Oplossingen en Operationaliteit) bij het nemen van
maatregelen naar aanleiding van geconstateerde afwijkingen. Deze aanpak
kan zowel bij corrigerende maatregelen als bij preventieve maatregelen
worden toegepast naar aanleiding van afwijkingen uit (interne en externe)
audits, klachten, kwaliteitscontroles en acties n.a.v. de directiebeoordeling. De 4
x O-aanpak volgt direct uit de eisen van de betreffende kwaliteitsnormen en
wordt bij accreditatieonderzoeken intensief beoordeeld. De systematiek helpt
bij het structureel en effectief oplossen van afwijkingen.

Inhoud
1. Plaats van maatregelen in het kwaliteitssysteem Principes van
kwaliteitsmanagement en de Deming-cirkel komen aan de orde.
2. 4 x O-aanpak: oorzaakanalyse, omvanganalyse, oplossingen vaststellen en
operationaliteit aantonen. Dit doen we aan de hand van oefeningen met
cases uit de praktijk. Het cursuscertificaat “Corrigeren met de 4 x O-aanpak” stelt u in staat uw
3. Corrigerende maatregelen Het proces van het corrigeren van afwijkingen competentie (mede) aan te tonen.
wordt behandeld.
4. Preventieve maatregelen Hoe zet ik een gestructureerd systeem op voor
preventie? Technieken die leiden tot het nemen van preventieve
maatregelen worden besproken.

Docenten
Dr. ir. Jo H.M. van den Berg en drs. Ad G. Snijders

Cursusmateriaal
Documentatiemap

Dr.ir. Jo H.M. van den Berg

Jo van den Berg werkt nationaal en internationaal als kennis van
zelfstandig adviseur op dit gebied (Van den Berg  kwaliteitsystemen op basis van de normen ISO 17025, ISO 15189, CCKL
Consultancy). Tezamen met Qualedge B.V. verzorgt hij praktijkrichtlijn, ISO 17020, ISO 17043 (ILAC G13), ISO 9001, GLP en GMP
onder de naam QAducation professionele trainingen  interpretatie van de normen
en cursussen op het gebied van kwaliteitszorg en  accreditatie- en certificatieprocessen
laboratoriummanagement.  dagelijkse praktijk in laboratoria
 statistiek
studeerde  kalibratie
 scheikundige technologie aan de Technische  chemie
Universiteit Eindhoven.  monsterneming
 specialisatie: chromatografie  IT systemen voor laboratoria

werkte als
 cursusleider en docent cursussen gas- en
vloeistofchromatografie Technische Universiteit ervaring als
Eindhoven  manager en medewerker van laboratoria in de industrie,
 werkgroepleider bij DSM Research B.V. (chemie) die werken conform ISO 17025 en GLP richtlijnen
 sectiehoofd en laboratorium manager (120 medewerkers) bij Solvay Duphar  beoordelaar voor de Raad voor Accreditatie (teamleider en
B.V . (farmacie, gewasbeschermingmiddelen, medical devices, vitamines, vakdeskundige) en voor een certificerende instelling
chemie), GLP compliance  consultant
 laboratoriummanager bij Pasminco Budel Zink B.V. (metaal), ISO 17025  docent cursussen kwaliteitszorg en cursussen chromatografie
geaccrediteerd  beoordeelde door de Raad van Accreditatie, GLP inspectie en
 zelfstandig consultant Van den Berg Consultancy certificerende instellingen

treedt op als
 vakdeskundige chromatografie
 teamleider bij Raad voor Accreditatie voor de normen ISO 17025, ISO 15189,
CCKL Praktijkrichtlijn, ISO 17043 (ILAC-G13) en ISO 17020

Drs. Ad G. Snijders

Ad Snijders biedt diensten aan in de vorm van
consultancy, interim-management, projectleiding en kennis van
persoonlijke begeleiding (Qualedge B.V.). In  kwaliteitsystemen op basis van de normen ISO 17025, ISO 17020, ISO 17043
samenwerking met Van den Berg Consultancy (ILAC G13), ISO 9001, GLP en GMP
verzorgt hij onder de naam QAducation professionele  interpretatie van de normen
trainingen en cursussen op het gebied van  accreditatie- en certificatieprocessen
kwaliteitszorg en (laboratorium)management.  dagelijkse praktijk in laboratoria
 statistiek
studeerde  kalibratie
 analytisch-chemie HBO-B  chemie
 scheikunde RijksUniversiteit Utrecht  chemische analyse
 specialisatie: spectrometrie  monsterneming
 IT systemen voor laboratoria
werkte
 in zowel uitvoerende als managementposities bij
Akzo Zout Chemie Bedrijven en Akzo Zout ervaring als
Research  manager en medewerker van laboratoria in de industrie en commerciële
 als docent School voor Laboratoriumpersoneel en VWO dienstverlenend laboratorium dat werkt conform ISO 17025
 als hoofd atoomspectrometrie en directeur bij Tauw Milieu B.V., ISO 17025  beoordelaar voor de Raad voor Accreditatie (teamleider en
geaccrediteerd vakdeskundige) en voor een certificerende instelling
 als zelfstandig consultant Qualedge B.V.  consultant
 docent aan laboratoriumschool en middelbaar onderwijs (VWO) en
treedt op als  docent van cursussen kwaliteitszorg
 vakdeskundige anorganische chemie  beoordeelde door de Raad van Accreditatie, GLP inspectie en
 teamleider bij de beoordeling van kwaliteitssystemen ISO 17025, ISO 17020, certificerende instellingen
ISO 17043 (ILAC-G13)

Gastdocenten

Aan een aantal van de cursussen zijn gastdocenten verbonden.

Dr. ir. Paul in ’t Veld
Is werkzaam bij de VWA als microbioloog. Is actief betrokken bij standaardisatie, o.a. door het voorzitterschap van ISO
TC 275/SC9/WG3: revisie ISO 16140. Heeft veel ervaring met validatie, referentiematerialen en kwaliteitsborging. Treedt
ook op als vakdeskundige in binnen- en buitenland.

Dr. Jo Klaessens
Eigenaar van StatAlike te Den Dolder, adviesbureau voor statistische en chemometrische vraagstukken binnen de la-
boratoriumwereld. Actief als voorzitter van normcommissies binnen de NEN.

Jan Tempelman, ing
Meer dan 30 jaar ervaring op asbestgebied. Adviseur op dat terrein van de overheid. Normen op asbestgebied ko-
men van zijn hand.

Frans Leijse
Eigenaar van ITC Validation Consultants te Haarlem, actief op het gebied van validatie van gedigitaliseerde sys-
temen. Heeft een aantal grote ziekenhuizen en laboratoria op automatiseringsgebied begeleid.
www.itcvc.nl

Prof. dr. Bert Niesters
Hoogleraar Virologie/ Medische Microbiologie aan de Rijks Universiteit Groningen.

Dr.ir. Jos Wielders
Actief als klinisch chemicus te Amersfoort. Vitamine D heeft zijn specifieke aandacht. Treedt op als vakdeskundige
voor CCKL.

Drs. Martin de Groot
Kent de in-and-outs van de kalibratiewereld. Heeft zijn eigen adviesbureau te Vught. Als teamleider en vakdeskundige
actief voor de Raad voor Accreditatie.
www.kelvin-trainingen.nl

Hotelarrangement Golden Tulip hotel Keyser

Bij meerdaagse cursussen biedt QAducation voor haar cursisten vrijblijvend een volledig verzorgd arrange-
ment aan in het cursushotel.
Meerdaagse cursussen starten namelijk altijd om 13.30 uur (filevrij naar Breda reizen !). De cursus loopt die
dag door tot circa 20.00 uur. Rond 17.00 uur wordt de cursus gedurende 30 minuten onderbroken en
wordt een kleine snack geserveerd, dit ter overbrugging tot het diner (rond 20.15 uur). Cursisten zonder
hotelarrangement gaan dan rond 20.00 uur huiswaarts en worden de volgende cursusdag weer om 09.00
bij de cursus terugverwacht.
Cursisten met een hotelarrangement verblijven op basis van volledige verzorging en hebben tijdens de
informele uren de gelegenheid om met docenten en medecursisten te netwerken. Vanwege dit laatste
aspect en omdat u met een hotelarrangement de nodige rust inbouwt in de cursus, beveelt QAducation
het hotelarrangement van harte aan. De kosten van het hotelarrangement worden tezamen met de cur-
sus bij de werkgever in rekening gebracht. Dit betekent tevens dat u niet persoonlijk met het hotel behoeft
af te rekenen.
Als u gebruik wil maken van het hotelarrangement kunt u dat aangeven op het aanmeldingsformulier.

Route naar Golden Tulip hotel Keyser

Adres U steekt de singel over, gaat het park in en volgt het wandelpad aan de
Golden Tulip hotel Keyser, Keizerstraat 5, 4811 HL Breda linkerkant van het park. Bij de uitgang van het park gaat u rechtsaf en daarna
al snel links de Vlaszak in die op het Kloosterplein/Oude Vest uitkomt. U gaat hier
Vanuit de richting Den Haag / Rotterdam / Dordrecht rechtsaf en volgt de Oude Vest tot u links aanhoudend de Keizerstraat inloopt.
Volg de A-16 tot afslag 15 (Rijsbergen). U gaat links af onder de snelweg door. U De wandeling bedraagt circa 1300 meter. Uiteraard kunt u ook een treintaxi of
rijdt nu op de rondweg van Breda en volgt de borden Chassé theater. Na circa een stadsbus nemen.
5,5 km verlaat u de rondweg (afslag Bavel/Chassétheater) en gaat linksaf onder
de rondweg door (Clausius Prinsenlaan). Volg deze weg tot u bij het kruispunt bij Parkeren
de singel komt. Steek deze recht over en blijf rechtdoor de weg volgen. Deze Op parkeerterrein Mols is betaald parkeren tussen 08.00 uur en 22.00 uur
gaat met een bocht naar links vanzelf over in de Keizerstraat. Pak na 100 meter (donderdag – zondag tot 24.00 of 02.00 uur). Buiten die tijden is de slagboom
meteen de eerste weg rechts en na 5 meter direct links. U ziet na 75 meter aan geopend en kunt u het parkeerterrein gratis verlaten.
de rechterkant de ingang tot parkeerterrein Mols. Het parkeerterrein ligt achter de voormalige Stallen. Indien u daar links omheen
Adres: Achter de Lange Stallen 1, 4811 HM Breda. loopt dan ziet u aan de overzijde van de Keizerstraat het cursushotel liggen.
Vanwege recent gewijzigd parkeerbeleid van de gemeente Breda kunnen we
Vanuit de richting Utrecht /Gorinchem onze cursusdeelnemers helaas geen uitrijkaart voor de parkeergarage meer
Volg de A27 tot afslag 15 (Breda). Ga bij het einde van de afslag linksaf. U rijdt verstrekken.
nu op een rondweg van Breda (Franklin Rooseveltlaan). Pak op deze rondweg Cursisten die met de auto naar Breda komen, dienen dan ook rekening te
de eerste afslag en ga rechtsaf (Claudius Prinsenlaan). Volg deze weg tot u bij houden met het feit dat ze zelf de parkeerkosten dienen te betalen.
het kruispunt bij de singel komt. Steek deze recht over en blijf rechtdoor de weg
volgen. Deze gaat met een bocht naar links vanzelf over in de Keizerstraat. Pak
na 100 meter meteen de eerste weg rechts en na 5 meter direct links. U ziet na
75 meter aan de rechterkant de ingang tot parkeerterrein Mols.
Adres: Achter de Lange Stallen 1, 4811 HM Breda.

Vanuit de richting Tilburg
Volg de A58 en ga voor Breda de A27 op richting Gorinchem/Utrecht. Neem
afslag 15 (Breda).
Zie verder onder Utrecht / Gorinchem.

Vanuit de richting Antwerpen
Volg na de grens bij knooppunt Galder richting Utrecht/Tilburg (A58/A27) en ga
bij knooppunt St. Annabosch de A27 op (richting Utrecht). Neem Afslag 15
(Breda). Zie verder onder Utrecht/Gorinchem.

Vanaf station Breda
Met uw rug naar het station staand op het stationsplein steekt u aan de
rechterkant van het stationsplein over en volgt u de Willemstraat.

QAducation Cursusinformatie2012v2

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Destaque

Destaque (20)

Semelhante a QAducation Cursusinformatie2012v2

Semelhante a QAducation Cursusinformatie2012v2 (20)

QAducation Cursusinformatie2012v2