1. Bedrijfscultuur en IC
College 2

2. Comakership
• Presentatie

3. Vorig college
• Eerste blik op IC
• Belang, soorten IC, functies van IC

4. Weten we het nog?
• IC heeft verschillende facetten:
– Individueel – collectief
– Technisch – sociaal
– Formeel – informeel

5. Weten we het nog?
• IC heeft hoofdzakelijk te maken met vier
soorten informatie:
– Taakinformatie
– Beleidsinformatie
– Beheerinformatie
– Sociale informatie

6. Weten we het nog?
• IC heeft drie hoofdfuncties:
– Smeren
– Binden
– Interpreteren (kennisdelen)

7. Vandaag
• Wat is een bedrijfscultuur?
• Waarom speelt bedrijfscultuur zo’n
belangrijke rol?
• En hoe hangt interne communicatie
ermee samen?
• In hoeverre kun je IC inzetten om een
cultuurverandering te realiseren?

11. Eigen ervaring
• Het is nog niet zo gemakkelijk om uit te vinden
welke cultuur het beste bij je past.
• Daarom hebben mensen vaak pas bij hun derde
baan het gevoel dat ze iets doen dat bij hen past.

12. Veel gebruikte kwalificaties
• Open bedrijfscultuur
• Formeel of informeel
• Platte organisatie, korte lijnen
• Warm, hartelijk
• Innovatief, creatief
• Krachtige, efficiënte cultuur
• Kortom: het blijft een beetje vaag wat bedrijfscultuur
nou eigenlijk is.

13. Model Meijer

14. De Moor
• Bedrijfscultuur als optelsom van
organisatie-ideologie en
organisatieklimaat
• Oftewel: zichtbare en onzichtbare regels

16. Ui-diagram Hofstede

17. Symbolen
De meest oppervlakkige kenmerken van een
organisatiecultuur worden gevormd door symbolen.
Dit zijn woorden, afbeeldingen, gebaren of
voorwerpen met een betekenis die alleen door de
leden van de cultuur begrepen worden. De woorden
uit het jargon horen tot deze categorie, maar ook
haardracht, kleding, vlaggen en symbolen.

18. Welke symbolen zie je?

19. Welke symbolen zie je?

20. Helden
Helden zijn personen die over eigenschappen
beschikken die in de cultuur hoog in aanzien staan
en die daarom fungeren als gedragsmodel. Niet
altijd hoeft het om nog levende personen te gaan;
soms is het de oprichter van een bedrijf wiens
prestaties door anekdotes lange tijd blijven leven.
Ook antihelden vervullen deze rol. Verhalen over
onoplettende collega's laten zien hoe het niet moet.

21. Benoem de helden!

22. Rituelen
Rituelen zijn collectieve activiteiten die eigenlijk
overbodig zijn om het gewenste doel te
bereiken, maar die als sociaal essentieel worden
beschouwd binnen een cultuur. Rituelen worden
dus verricht omwille van zichzelf. Voorbeelden
van rituelen zijn: groeten, recepties, het
zoenritueel of de oranjegekte.

23. Welke rituelen ken je?

24. Waarden
De kern van een organisatiecultuur wordt
gevormd door de waarden. Deze geven aan
welk gedrag in de organisatie als goed of
slecht, als normaal of abnormaal, als rationeel
of irrationeel wordt beschouwd.

25. Waarden
Waarden zijn lastiger van buitenaf te
herkennen. Ze zitten diep ‘in de mensen’.
Daardoor zijn ze minder zichtbaar.
Belangrijk: ze zijn ook lastiger te veranderen!

26. Hofstede
• Overigens beïnvloeden de 5 dimensies van
Hofstede (zie interculturele communicatie) óók
de interne communicatie. Vooral in
internationale organisaties is dit iets om rekening
mee te houden!
We hebben het dan over machtsafstand,
collectivisme vs. individualisme, masculiniteit vs.
Feminiteit, onzekerheidsvermijding en lange-
korte termijn denken.

27. Opdracht
• Jullie eigen klas zou je kunnen zien als een
organisatie met een eigen bedrijfscultuur. Zijn er
helden, rituelen, symbolen en waarden aan te
duiden? Of kun je op een andere manier de
cultuur beschrijven, bijvoorbeeld met zichtbare
en onzichtbare regels?
• Denk hier 10 minuten over na met je groep.
• Daarna presenteren 1 of 2 groepen hun
bevindingen.

28. Bedrijfscultuur en IC
Interne communicatie
Interne
communicatie
Bedrijfscultuur

29. Bedrijfscultuur en IC
• Bedrijfscultuur en interne communicatie zijn
onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ze
beïnvloeden elkaar, maken deel uit van elkaar.
• Tegelijkertijd kan het vanuit
managementperspectief geprobeerd worden om
door middel van interne communicatie de
bedrijfscultuur te veranderen.

30. Is cultuurverandering mogelijk?
• Bedrijfscultuur is een dynamisch
proces!
• Het verandert zichzelf
• Let op: ui-diagram, hoe dieper in de ui,
hoe moeilijker te veranderen.
• Ja, in drie stappen.

31. Drie stappen voor cultuurverandering
1. Urgentie creëren
2. Anders leren denken
3. Anders leren doen
Cruciaal: training en voorbeeldfunctie management.
Voorbeeld van een slecht voorbeeld

32. Bedrijfscultuur in multiculti organisaties
• Non-assertieve communicatie
• Agressieve communicatie
• Assertieve communicatie

33. Non-assertief
• Zoveel mogelijk rekening houden met de
behoeften van organisatieleden met andere
culturen.
• Vertalingen, gebedsruimtes
• Idee: prettige omgeving crëeren voor hoog
rendement

34. Agressieve communicatie
• Dwingen om aan te passen
• Aanspreken op afwijkend gedrag
• Idee: hoe beter ze zich aanpassen, hoe
hoger het rendement.

35. Assertieve communicatie
• De middenweg
• Geen speciale voorzieningen
• Verschillen worden genegeerd
• Idee: extra aandacht kan leiden tot
stigmatisering

36. De toekomst
In de toekomst zullen steeds meer organisaties
gekenmerkt worden door culturele diversiteit.
Steeds meer organisaties streven er zelfs naar.
Zij beschouwen diversiteit als een
meerwaarde. Zij proberen hun interne
communicatie zó in te richten dat de
meerwaarde ook bereikt wordt.
Voorbeeld: Volvo Group

37. Volgende week…
Gaan we kijken naar verschillende
soorten organisaties en hun IC