SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 117
Departamento de                                    Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Redes e Servizos Telemáticos
                              Curso 2009/10

                           Tema 3: LAN Switching

              3.1. A comunicación a dous niveis    Subredes
Departamento de                               Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
   Enxeñería Telemática

                          Que é Internet?: Unha visión xeral
• Os routers encárganse de levar paquetes
  (fragmentos dunha mensaxe, arquivo,
  páxina Web, conversación, etc.) dende un
  host orixe a outro destino, seguindo a
  “mellor” ruta (secuencia de routers)
• É imprescindible identificar hosts e routers
  mediante unha dirección de rede
• Cada router almacena o paquete e decide
  cal é o seguinte salto que debe dar o
  paquete (reenvío), baseándose na dirección
  destino que contén
• O protocolo que se encarga destas tarefas é
  IP (Internet Protocol)  Nivel rede ou 3
Departamento de                                                 Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
    Enxeñería Telemática



          Interconexión de routers                          Nivel 2 (enlace)
• A interconexión de routers chámase “enlace” (nivel 2).
• Un protocolo de enlace encárgase de levar os paquetes IP dun router a
  outro. Dúas funcións:
   − Delimitación dos paquetes en transmisión   Tramas
   − Detección erros transmisión    Redundancia
• O enlace pode ser
   − Punto a punto (PPP - Point to Point Protocol)
         • Sobre un enlace físico: Fibra óptica, WDM, circuítos PDH (2, 34 Mbps) ou SDH
           (155, 622 Mbps, 2.5, 10 Gbps.), xDSL
         • Circuítos virtuais dunha rede WAN: Frame Relay , ATM
   − Punto a multipunto (MAC – Medium Acces Control)
         •   Ethernet (conmutada): 10, 100 Mbps, 1, 10 Gbps.
         •   WiFi (acceso múltiple): IEEE 802.11b (11 M), 802.11g (54M) e 802.11n (300M)
         •   WiMAX (acceso múltiple): Dende 5 Mbps. (30 Km.) ata 40 Mbps. (2 Km.)
         •   UMTS/HSDPA (acceso múltiple): Ata 20 Mbps. (típico 2 Mbps. en media)
Departamento de                                          Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



         Os routers interconectan subredes                    Internet




ATM             CV                      Switch
                                                                 155M SDH
                                       Ethernet




                                                          ADSL
                Switch
               Ethernet         Unha subrede IP é un
                              conxunto de máquinas IP
                              que se poden comunicar
                                                          C
       A                  B      directamente, sen a
                               intervención dun router
Departamento de                                        Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




   Direccións de rede e físicas                                             ARP
• No caso dun enlace punto a punto os extremos da comunicación
  están claramente identificados
• Pero, nun enlace multipunto, ademáis da dirección de rede (IP),
  o extremo require dunha dirección a nivel 2 (tamén chamada
  física ou MAC). Ambas direccións posúen unha relación unívoca
    − A dirección física serve para comunicar a nivel 2 dúas tarxetas na mesma
      subrede
    − A dirección de rede (IP) identifica aos sistemas finais e routers, sendo
      usada tanto para o encamiñamento dos paquetes, como polas aplicacións

• O protocolo ARP (Address Resolution Protocol) é usado por IP
  para obter a dirección física que corresponde a cada dir. IP:
   − O cliente ARP envía una trama de difusión (broadcast) sobre a
     subrede (dir. MAC destino todo uns).
   − Se a máquina existe na subrede e o servidor ARP se está
     executando, contesta directamente á MAC do cliente ARP,
     indicándolle cal é a MAC buscada.
Departamento de                Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




Esta información tamén se pode
visualizar co comando Windows
> ipconfig [/all]
Departamento de                                                                                            Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
         Enxeñería Telemática




                                      Comunicación a dous niveis
      http://I4/index.html
                                                       Paquete IP ➜    I4 I1 6 10 80      GET index.html

                                                                        Tramas Ethernet

                                     HTTP                FF M1 0x806           ARP ¿I2?                                                       HTTPd

                                10                       M2 M1 0x800              Paquete IP                                                 80

                                                         FF M3 0x806           ARP ¿I4?


                                     TCP                 M4 M3 0x800              Paquete IP                                                      TCP

                                 6
                                                                             Router IP                                                        6

                                                                                               ¿I4?
                     ¿I2?                                                          M4
                                                        I2                                                 I3
I1            ARP               IP                               IP                              ARP                         ARPd            IP         I4
                       M2                                                       ARPd

                                                             800h       806h        800h           806h                0x0806
           806h                 800h                                                                                                0x0800


                                                                                                                                                        M4
                                                        M2                                     ETH1        M3
M1                                                                    ETH0
                      ETH0                                                                                                           ETH0



                                           Switch Ethernet
                                                                                                           Switch Ethernet
                                                                      Táboa reenvío Router
                                                                  Sig. Salto a I4 ➜ I4 (ETH1)
                  Táboa reenvío I1
       Tabla encaminamiento I1
      Sig. Salto a I4 ➜ Router I2
     Sig. Salto a    ➜ Router I2
                         (ETH0)
Departamento de                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Redes e Servizos Telemáticos
                              Curso 2009/10

                           Tema 3: LAN Switching

               3.2. Interconexión de LANs a nivel 2      Pontes
Departamento de                                 Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
   Enxeñería Telemática




            Redes locais - Local Area Networks (LANs)
• A LAN máis sinxela consiste nun medio compartido por varios
  terminais mediante un protocolo MAC (Medium Access Control).
  Referímonos a un segmento
   − No caso de contenda, un segmento coincide cun dominio de colisión
     (ex., bus Ethernet, WiFi, WiMAX)

• A interconexión a nivel 2 de dous ou máis segmentos segue a ser
  unha LAN, ó seguir pertencendo ó mesmo dominio de difusión
   − LAN: Conxunto de terminais alcanzable por unha trama de difusión
     (broadcast). Correspóndese co que chamamos unha subrede, pois
     non se necesita un router para a comunicación dentro da LAN
Departamento de                                 Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Interconexión a nivel 2
• Requisitos para interconexión a nivel 2
      − Equipos posúen mesmo esquema direccionamento físico
      − Arquitectura equipos só difire a nivel MAC e/ou físico

• Elementos interconexión            pontes (bridges):
      − Encamiñamento e conmutación de tramas
      − Conversión entre protocolos MAC, se fose o caso

• Pontes reenvían tráfico difusión    Interconexión de
  LANs mediante pontes segue sendo o mesmo dominio
  de difusión, é dicir, segue sendo unha LAN e unha
  subrede IP
Departamento de                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                          Pontes (Bridges)
• Unha ponte é un nodo de conmutación de
  tramas (a nivel 2) coas seguintes
  características:
    − Usa direccións MAC (48 bits formato IEEE 802)
    − Encamiñamento entre pontes baseado en
           • aprendizaxe cara atrás (backward learning)
           • árbore de expansión (spanning tree)
    − Reenvía as tramas de difusión por todas as
      interfaces
    − Operación baseada en:
           • Flooding
           • Filtering
           • Forwarding
Departamento de                                               Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
     Enxeñería Telemática




                                     Aprendizaxe cara atrás
                                                                               Puente B1
                                            X
                                                                        Dir. MAC        Interfaz
                            w0                         eth0
                                                                           A               w0
                                  eth0                         Z           Z               eth0
      A
                             B1                   B2   eth2
                                           eth1                                Puente B2
                            AP                    Switch                Dir. MAC        Interfaz
 B
                                                                          A         eth1
       A envía trama a Z
                                                                          Z         eth2
1.     B1: Non existe entrada para Z na táboa ➜ Flooding
2.     B1 aprende que A é alcanzable por w0 ➜ Anota en táboa
3.     B2: Idem
       Z envía trama a A
1.     B2: Forwarding por eth1 segundo a táboa
2.     B2 aprende que Z é alcanzable por eth2
3.     B1: Forwarding por w0 segundo a táboa
4.     B1 aprende que Z é alcanzable por eth0
       B2 borra tabla e X envía trama a Z
1.     B2 fai flooding
2.     B1: Z é alcanzable por eth0 (segundo a táboa), que é a interfaz pola que chega a
       trama     Descártase a trama (filtrado)
3.     O filtrado non se aplica no caso dos puntos de acceso WiFi
Departamento de                                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




         Arquitectura dunha ponte heteroxénea
  TCP                                                                                        TCP


  IP                     PKT                                                      PKT        IP
                                                PKT
                               Relé

 MAC          ETH        PKT      ETH     PKT         WiFI   PKT           WiFI   PKT       MAC


  PHY               Bits               Bits              Bits                  Bits         PHY

                                eth0                         w0




•A ponte consta dunha entidade superior encargada da conmutación de tramas,
que recibe tramas por unha interfaz para envialas por outra (función relé), que
pode ser de distinto tipo  Ponte heteroxénea
•Nunha ponte heteroxénea é necesario converter entre cabeceiras. Ex. Punto de
acceso nunha rede WiFi
Departamento de                                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




         Arquitectura dunha ponte homoxénea
TCP                                                                                             TCP


IP                     PKT                                                           PKT        IP


MAC         ETH        PKT                  ETH   PKT                         ETH    PKT       MAC
                             Relé


PHY              Bits                Bits               Bits                      Bits         PHY

                              eth0                             eth1




• Unha ponte homoxénea é a que interconecta LANs co mesmo protocolo
  MAC (o nivel físico pode diferir) Non hai conversión de protocolos Só
  almacenamento e reenvío de tramas
• Exemplo: Switch Ethernet
Departamento de                                          Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




                Configuración ponte remoto
• Un uso habitual das pontes é a interconexión de LANs dispersas
  xeográficamente mediante un enlace punto a punto entre dúas pontes
  homoxéneas      Configuración ponte remoto

• Este enlace pode ser unha liña punto a punto, un circuito virtual (ATM ou FR)
  ou un enlace inalámbrico.

• Aínda que se pode usar calquer protocolo de enlace, o habitual é usar PPP
  (Point-to-Point Protocol) sobre unha línea punto a punto e AAL5 (ATM
  Adaptation Layer 5) sobre ATM

    − A trama MAC completa viaxa entre ambas pontes encapsulada no campo de datos
      de PPP ou AAL5
• No caso das redes WiFi, pódense configurar dous ou máis APs coma pontes
  remotos inalámbricos (punto a punto ou punto a multipunto) entre as LANs
  conectadas ós seus portos Ethernet
Departamento de                                                                      Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
      Enxeñería Telemática




                             Configuración ponte remoto
TCP



IP                  PKT                                                                                               PKT


                               Relé                                          Relé
            ETH     PKT               ETH     PKT                                    ETH   PKT                 ETH    PKT


            ETH     PKT      ETH    PKT     PPP   ETH    PKT           PPP   ETH    PKT    ETH   PKT           ETH    PKT

                             eth0                 ppp0                              ppp0           eth0



                                                           Enlace punto a punto
Departamento de                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
      Enxeñería Telemática




             LAN (Subrede)                    Conectividade sen routers
                                       Canal compartido        ~100m.
                                        11/54/300 Mbps

                             Fibra
                             óptica


                                      Switch simple
                                                                 Punto acceso
                                        Switch Ethernet



                                                            Inclúe interfaces Ethernet
100m. máx.




                                         Enlace dedicado
                                        (100M/1G/10Gbps)
                                                                        RJ-45
Departamento de                                      Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
 Enxeñería Telemática



                           Redes caseiras
Compoñentes típicos
• módem ADSL ou de cable
• Router
• Switch Ethernet
• Punto de acceso WiFi
• Os 4 compoñentes intégranse habitualmente nun único CPE (Customer
  Premises Equipment)

                        módem              switch


                                 router

                                                                        punto de
                                                                         acceso
                                           Ethernet
Departamento de                                             Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




              Problemas escala LANs              Necesidade routers
• O número de hosts nunha LAN debe ser relativamente pequeno (da orde de
  varios centos) por razóns de prestacións:
    − Reparto de ancho de banda no caso de medios compartidos (ex. WiFi)
    − Capacidade de procesado por tráfico de difusión non desexado nos hosts
• As tarxetas Ethernet e Wi-Fi, os switches e APs empregan unhas direccións
  especiais de 48 bits (denominadas direccións físicas ou MAC), asignadas polos
  fabricantes (tamén únicas a nivel mundial) e, polo tanto, inmodificables.
• Os switches e APs sólo poden manexar un número limitado de direccións físicas,
  pois non se poden usar prefixos de carácter xeográfico como ocorre coas dirs.
  IP ou cos números de teléfono
• Ademais de por razóns de prestacións e tamaño, a separación en LANs é tamén
  necesaria por motivos de seguridade, privacidade, e organización, dada a
  enorme fraxilidade que supón o dominio de difusión
Departamento de                                     Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Redes e Servizos Telemáticos
                              Curso 2009/10

                           Tema 3: LAN Switching

                         3.3. LANs Ethernet e Switches
Departamento de                            Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
 Enxeñería Telemática




                        LANs Ethernet
• Ethernet              + 90% LANs no mundo por
    − fácil instalación
    − baixo custo

• Inicialmente:
    − Bus sobre cable coaxial: groso (10Base5) ou fino
      (10Base2)
    − Medio compartido      capacidade enlace repártese
      entre estacións activas    Protocolo MAC CSMA/CD
      (Carrier Sense Medium Access/Colision Detection)
Departamento de                                                Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




Topoloxía en bus: Ethernet 10BASE2
                              Terminador
                           (resistencia 50 Ω)

                                         Repetidor


                       Conector
                        en ‘T’




                                   Cable coaxial fino RG-58
                                  (máx. 185 m. por segmento)
Departamento de                                            Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                              Ethernet usa CSMA/CD
            Estación lista
             para enviar                                Esperar tempo
                                    Novo intento        aleatorio según
                                                      número de intentos
                                                             (EBB)
                   Observar       Canal
                    Canal        ocupado
                     (CS)

               Canal
                libre
        Transmitir datos e       Colisión detectada
                                                       Transmitir señal
       observar canal (CD)
                                                       de atasco e parar
                        Colisión non detectada

             Transmisión
             completada
              con éxito
Departamento de                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



    Conexión directa de dúas interfaces Ethernet

                       A                          B
                           Tx               Tx

                           Rx               Rx

•Para interconectar dúas interfaces Ethernet (p.ex. 2 PCs) basta
un cable cruzado entre ambas
• CSMA/CD habilitado            comunicación semidúplex
          Transmisión dúplex entre dúas interfaces Ethernet
     interconectadas directamente        CSMA/CD deshabilitado
• Sen embargo, CSMA/CD debe estar habilitado en ambas
interfaces (modo semidúplex) ou deshabilitada en ambas (modo
dúplex)
• O modo dúplex evita a limitación de distancia imposta por
CSMA/CD
Departamento de                                                             Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                   O problema da conexión Half-Full
                  A                                                              B
                (Half)               1                           2             (Full)
                             Tx                                        Tx


                              Rx                                      Rx



              1.       A empeza a enviar unha trama
              2.       Ó mesmo tempo B empeza a enviar outra
              3.       A detecta unha colisión, polo que abandoa a transmisión para
                       reintentar máis tarde (mecanismo EBB)
              4.       Ó detectar a colisión A, deixa tamén de recibir a trama que lle envía B,
                       pois supón que é errónea
              5.       B non detecta a colisión (está en modo full-duplex). Segue enviando
                       a súa trama ata o final. Esa trama non é recibida por A pero B non o
                       sabe, supoñendo que chegou ben. Por outro banda, B recibiu de A
                       unha trama incompleta, e por tanto incorrecta.
Departamento de                             Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Topoloxía en estrela
• Década dos 90    Estrela con dispositivo
  central usando par trenzado ou fibra óptica.
• Vantaxes topoloxía estrela:
      − Dispoñibilidade (non rede aberta)
      − Aforro tempo detección averías
• O dispositivo central pode ser de dous tipos:
      − Concentrador (Hub)
      − Conmutador (Switch) Ethernet
Departamento de                                              Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
 Enxeñería Telemática




             Topoloxías en estrela: Base-T
                                   Hub ou Switch

Cable de pares UTP (Unshielded
         Twisted Pair)                                 Conector RJ45
          (máx. 100m)




                                   10BASE-T: UTP- 3
                                 100BASE-TX: UTP- 5
                                 1000BASE-T: UTP- 5e
Departamento de                                           Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                       Concentrador (Hub)
• É esencialmente un repetidor pasivo a nivel físico (cruza o
  fío Tx de cada ordenador co Rx dos demáis). Isto implica:
        − todos os portos de igual tasa
        − non existe almacenamento de tramas no hub
        − o hub non implementa CSMA/CD     colisións detéctanse en estacións
             comportamento análogo a bus, con capacidade compartida
• Os hubs desapareceron xa do mercado e as normas Ethernet
  de 1 e 10 Gbps. xa no os contemplan


                                        Hub
                         A                                   B
                             Tx                     Tx
                             Rx                      Rx

                                      Tx       Rx

                                           C
Departamento de                                   Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                  Conmutador (Switch) Ethernet
• Caso particular de ponte homoxéneo con múltiples
  interfaces Ethernet (portos)
• A diferenza do hub, é un dispositivo de nivel 2:
     −    almacena e reenvía tramas Ethernet
     −    elixe o porto de saída segundo a MAC destino da trama
     −    usa aprendizaxe cara atrás e árbore de expansión
     −    pode usar CSMA/CD se se habilita


• MOI IMPORTANTE: Permiten definir múltiples dominios
  de difusión (difusión só a través dun conxunto limitado
  de portos), dando lugar ao concepto de LAN virtual
  (VLAN)
Departamento de                            Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




    Concepto de VLAN nun switch Ethernet
                         VLAN 3
                          (azul)




                                                      VLAN 2
                                                     (vermella)

                                      os
                                  Dat
                             SA
                       FFF
Departamento de                                                                             Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                            Routers vs. switches
     Host                              Router                                  Switch                      Host




                            Examina IP destino                      Examina MAC destino
                           Conmuta paquetes IP                    Conmuta tramas Ethernet
                       Algoritmos de encamiñamento                Aprendizaxe de dirs. MAC
                               entre routers                        Implementación HW
                            Implementación SW                       (conmutación nivel 2)
                           (conmutación nivel 3)
       Segmento
                                                                 Protocolo TCP
           PKT                                                                                                    PKT       TCP
                                            Protocolo IP
        Paquete
                                       PKT                                                                        PKT
              PKT                                                                                                           IP

         Trama
                         ETH          PKT     ETH          PKT            ETH      PKT
 ETH          PKT                                                                                        ETH          PKT   ETH


       Bits                    Bits                 Bits                Bits             Bits                  Bits         100BT
Departamento de                                                   Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                       Formas estándar conector RJ45




A única diferenza entre T568A (o máis usado) e T568B é que os pares anaranxado e verde
(pares 2 e 3) están intercambiados. O único importante é asegurarse que os conectores en
ambos extremos están cableados co mesmo patrón.
Departamento de                                            Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
     Enxeñería Telemática




          Interfaces MDI/MDI-X: Cableado normal e cruzado
              Interfaz MDI          Interfaz MDI
                                                              • Interfaz MDI-X
                Pin    Sinal         Sinal    Pin               realiza cruce de
                 1          TD+       TD+      1                cables interno
                 2          TD-       TD-      2                 • Cable cruzado
                 3          RD+       RD+      3                   entre interfaces do
                 6          RD-       RD-      6
                                                                   mesmo tipo
                                                                 • Cable directo entre
                                                                   interfaces MDI e
     Cable cruzado (crossover) con dous pares UTP
                                                                   MDI-X
               Interfaz MDI          Interfaz MDI-X           • Hosts poseen
                Pin     Sinal        Sinal    Pin               interfaces MDI
                 1          TD+       TD+       1             • Hubs, switches e
                  2         TD-       TD-       2               routers poseen
                  3         RD+       RD+       3
                                                                interfaces MDI-X:
                  6         RD-       RD-       6
                                                                 − Algúns portos MDI,
                                                                   chamados uplink
                                                                 − Auto MDI/MDI-X (ou
Cable directo (paralelo, plano ou recto) con dous pares UTP        autosensing)
Departamento de                           Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Tipos de LANs Ethernet
• Existen 4 grupos de normas para Ethernet (IEEE
    802.3), que se distinguen basicamente pola
    velocidade
• Mesmo formato de trama e protocolo MAC
• Transmisión banda base
• Non se garantiza fiabilidade (só detección de
    erros baseada en CRC           Descarte da trama)
Departamento de                     Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática


                       Normas Ethernet
Departamento de                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




           Tipos de fibras ópticas para Ethernet
Departamento de                                                          Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática


Lonxitude
 (bytes)
                                        Trama DIX Ethernet
         8                 6            6          2            0-1500           0-46           4
                         Dirección   Dirección
                                                  Tipo                            Recheo
     Preámbulo           MAC de      MAC de                      Datos                          CRC
                                                 Ethernet                       (opcional)
                         Destino      Orixe
                                        Lonxitude mínima 64 bytes = 512 bits

• Preámbulo: Sincronización entre emisor e receptor
• Tipo Ethernet: Protocolo superior que recibirá o
  paquete (Ex. 0x0800 para IP ou 0x0806 para ARP)
• Recheo: a lonxitude mínima dunha trama debe ser 64
  bytes
• CRC (Código de redundancia cíclica): Introducida en
  transmisión, compróbase en recepción e se é incorrecta
  descártase a trama.
Departamento de                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                                Autonegociación
•        Capacidade dunha interfaz Ethernet para axustar de xeito
         automático o mellor modo de funcionamento posible con
         outra (velocidade e modo dúplex)

•        Habitualmente só con BASE-T

•        Negóciase segundo a seguinte orde:
              1.       1000BASE-T Full
              2.       1000BASE-T Half
              3.       100BASE-TX Full
              4.       100BASE-TX Half
              5.       10BASE-T Full
              6.       10BASE-T Half

•        Hoxe en día é unha característica omnipresente
Departamento de                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Redes e Servizos Telemáticos
                              Curso 2009/10

                           Tema 3: LAN Switching

                         3.4. Arquitectura equipos Cisco.
                             O Sistema Operativo IOS
Departamento de                         Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                       Os equipos de Cisco
• Inicialmente, o negocio de Cisco centrouse nos
  routers, onde é líder indiscutible, e para cuxa xestión
  e configuración se desenvolveu o sistema operativo
  IOS (Internetwork Operating System) [William Yeager
  1987], que é un referente para o resto de fabricantes,
  con sistemas operativos moi similares a nivel de
  usuario, comandos e funcionalidade
• A chegada da conmutación a Ethernet motivou
  rápidos movementos en Cisco para liderar tamén ese
  mercado, que levou a comprar as empresas máis
  prometedoras. Así nacen os switches Catalyst
Departamento de                                          Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Arquitectura equipos Cisco
• Similar a PC:
      − CPU, memoria, buses e interfaces de rede.
      − O sistema operativo é o IOS (“Internetworking Operating System”), que
        determina cando o equipo se comportará coma un switch, e cando coma
        un router, e cales son as súas capacidades e funcionalidades.
• Para almacenamento de datos hai distintos tipos de memoria:
      − RAM: código, táboas de reenvío, paquetes datos, cache ARP, running-
        config, imaxe do IOS mentres o equipo está acendido (intérprete de
        comandos, EXEC), etc.
      − NVRAM (no volátil): startup-config
      − Flash (EEPROM non volátil): Imaxe do IOS, arquivos de usuario (cumple a
        función do disco duro no PC)
      − ROM (non volátil): versión limitada de IOS, código bootstrap (para o
        arranque)
Departamento de                                                Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
   Enxeñería Telemática




                          Arquitectura equipos Cisco

                          RAM                        NVRAM      FLASH            ROM



                          IOS                                                •IOS




                                                                                                Interfaces
                                                     Startup-   Imaxes       limitada
                                                      config

•Procesos          Running-
                                •Táboas de routing               IOS           •Bootstrap
                                •Búferes datos
•Protocolos          config
                                •Caché ARP
Departamento de                                 Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
     Enxeñería Telemática



               Secuencia arranque dun equipo Cisco
                                                    Verificación HW e
1)              ROM              Bootstrap
                                                    Carga de bootstrap

                  Flash


                                                     Localizar e cargar
2)                                  IOS
         Servidor TFTP/FTP

                                                     imaxe IOS en RAM
                  ROM
       (versión limitada IOS)



                 NVRAM
                                   Script de       Localizar e executar script

3)       Servidor TFTP/FTP       Configuración                  OU
                                                     Entrar en modo setup
                                (startup-config)
                Consola
Departamento de                          Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática



              Establecendo unha sesión de consola …
•Os equipos Cisco inclúen un
porto serie consola con
conector hembra RJ-45 para
acceso ao CLI (Command Line
Interface)

•Úsase un cable especial RJ-45
cun adaptador DB-9 para
conectar ao porto serie do PC

•Kermit ou Hyperterminal:
    −9600 bps
    −8 bits/carácter
    −1 bit de stop
    −Non paridade
    −Non control de fluxo HW
Departamento de                                                                    Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática

SWITCH-2900>show version

Cisco Internetwork Operating System Software
IOS (tm) C2900XL Software (C2900XL-C3H2S-M), Version 12.0(5)WC17, RELEASE SOFTWARE (fc1)
Copyright (c) 1986-2007 by cisco Systems, Inc.
Compiled Tue 13-Feb-07 15:27 by antonino
Image text-base: 0x00003000, data-base: 0x00352924
ROM: Bootstrap program is C2900XL boot loader

SWITCH-1 uptime is 3 minutes
System returned to ROM by reload
System image file is "flash:c2900xl-c3h2s-mz.120-5.WC17.bin"

cisco WS-C2924M-XL (PowerPC403GA) processor (revision 0x11) with 8192K/1024K bytes of memory.
Processor board ID FAA0336I10S, with hardware revision 0x03
Last reset from warm-reset

Processor is running Enterprise Edition Software
Cluster command switch capable
Cluster member switch capable
26 FastEthernet/IEEE 802.3 interface(s)

32K bytes of flash-simulated non-volatile configuration memory.
Base ethernet MAC Address: 00:30:80:4B:77:00
Motherboard assembly number: 73-3425-09
Power supply part number: 34-0920-01
Motherboard serial number: FAA03339KAD
Power supply serial number: NONE
Model revision number: A0
Model number: WS-C2924M-XL-EN
System serial number: FAA0336I10S

Module    Ports Model             HW Version          SW version
------ ----- -----         ----------      ----------
    1   2    WS-X2922-XL-V         xxxx             xxxx

Configuration register is 0x2102
Departamento de                              Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                  Modos configuración normais
• Modo USER EXEC: Modo sen privilexios no que non podemos
  modificar nin ler a configuración do equipo. Básicamente:
  show, ping, telnet, traceroute
• Modo PRIVILEGED EXEC: Modo de visualización con privilexios.
• Modo de Configuración Global ou CONFIGURE: Permite
  configurar aspectos sinxelos do equipo como poden ser o
  nome, alias de comandos, reloxo, etc.
• Modos de configuración específicos: Permiten configurar
  protocolos, interfaces ou en xeral aspectos máis complexos do
  equipo.
Departamento de                            Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Modos de configuración
                                         enable                   disable


                                        configure terminal             exit
                                              interface, line,
                                                   router
                                                                        exit
Departamento de                                          Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                                         Axuda en IOS
SWITCH#cl?
clear clock cluster
SWITCH#clock
% Incomplete command.
SWITCH#clock ?
 set Set the time and date
SWITCH#clock set
% Incomplete command.
SWITCH#clock set ?
 hh:mm:ss Current Time
• Averiguar conxunto de comandos IOS dispoñible en cada modo:
SWITCH>? Modo usuario
…
SWITCH> enable
SWITCH#? Modo privilexiado
…
SWITCH# configure terminal
SWITCH (config)# Modo configuración
…
SWITCH (config)# interface f0/0
SWITCH (config-if)# ? Modo configuración interfaz
…
Departamento de                               Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                Modos configuración especiais
• Modo BOOT: Cando non existe ningunha imaxe de IOS válida,
  cárgase a versión de IOS reducida que almacena a ROM que,
  non entanto, permite ao equipo procesar paquetes e realizar
  funcións básicas de routing ou switching.
• Modo ROM monitor: Para casos de emerxencia como pode ser
  a recuperación dun contrasinal, dun rexistro de configuración,
  etc. Neste modo tamén se carga a versión reducida da IOS.
  Pódese acceder a este modo interrumpindo o arranque (CTRL-
  Break) ou forzándoo mediante o rexistro de configuración.
• Modo de SETUP: Permite unha configuración por menú sinxela
  e básica do equipo
Departamento de                                         Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Redes e Servizos Telemáticos
                              Curso 2009/10

                           Tema 3: LAN Switching

                           3.5. LANs Virtuais (VLANs)
Departamento de                                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




    Envío dunha trama unicast nunha LAN

A trama unicast chega
só á máquina C, cuxa                            U
                                                                        Trama unicast
                                                               Dir.Destino: 00:01:02:CC:4D:D5
CPU é a única que se
ve interrumpida                                  U




                             A                      B                      C



Dirección MAC da
                       00:00:E8:5A:CA:6D   00:01:02:CD:83:97      00:01:02:CC:4D:D5
  tarxeta de rede
Departamento de                                                         Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




Envío de unha trama broadcast nunha LAN
•A trama broadcast chega a
todos os hosts
•A tarxeta de rede nunca
descarta unha trama                                  B
                                                                              Trama broadcast
                                                                      Dir.Destino: FF:FF:FF:FF:FF:FF
broadcast
•As tres CPUs (A, B e C) son                         B
                                                     B
interrumpidas para procesar
a trama

                                  A                      B                        C



       Dirección da tarxeta   00:00:E8:5A:CA:6D   00:01:02:CD:83:97        00:01:02:CC:4D:D5
             de rede
Departamento de                                                                              Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




     Consumo de CPU por tráfico broadcast
                                                                                     O consumo por tráfico unicast non
                                                                                     desexado é nulo. Todo o tráfico unicast
                                                                                     que consume CPU é para nós
                            100%
           Rendimiento do
             Procesador




                            96%


                            92%                                                     O consumo de CPU por tráfico broadcast
                                                                                    non desexado é proporcional ao número
                                                                                    de tramas (e normalmente ao número de
                            90%                                                     hosts). É preciso usar CPU para decidir se
                                   0   200       400       600      800      1000
                                                                                    os paquetes nos interesan o non.
                                             Paquetes por segundo


                                       Unicast                   Broadcast
Departamento de                                                Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



          Os routers aíslan tráfico broadcast
                                                                          40
                                                                                 80


                                                                 0



                                                                 Tramas difusión/seg.




                                   P




                                               O
                                               OS
     RP

                RI
                RI




                                 ST




                                                 SP
                   P




                                                  PF
                   P
    A




                                                    F
                          Unha LAN
                                                                          40
                                                                                  80

                                                                 0                     Tramas/s

    ARP     RIP STP    OSPF            ARP RIP STP      OSPF


                                                                  Tramas difusión/seg.

               Dúas LANs (ou dúas VLANs)
Departamento de                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




               Redes Locales Virtuais (VLANs)
• Unha VLAN é unha agrupación lóxica de estacións, sen
  importar a súa ubicación física, que pertencen ó
  mesmo dominio de difusión, e que comparte
  infraestrutura de comunicacións con outras VLANs
• Os switches son os encargados de crear dominios de
  difusión independientes
• Obxectivos:
      − Escalabilidade e rendemento (reducir tráfico difusión)
      − Dividir en LANs, pero compartindo e utilizando de xeito
        máis eficiente os recursos (switches e enlaces)
• Ao igual que as LANs, unha VLAN é unha subrede
  separada para IP (co seu propio prefixo de subrede)
     interconexión de VLANs debe facerse cun router
Departamento de                            Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



       Como funcionan... (VLANs con portos de acceso)
                         VLAN 3
                          (azul)




                                                      VLAN 2
                                                     (vermella)

                                      os
                                  Dat
                             SA
                       FFF
Departamento de                                Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




                         Portos de acceso vs. portos trunk
• Os portos asígnanse individualmente a VLANs mediante
  comandos interface     switchport

• Un porto dun switch pode posuír dous modos básicos de
  pertenza a unha VLAN:
   − Porto de acceso (switchport mode access): Porto só
     pertence a unha VLAN asignada de forma estática (VLAN
     nativa). Modo por defecto. Inicialmente, todos asignados á
     VLAN 1
   − Porto trunk (switchport mode trunk): Porto membro de
     múltiples VLANs. Por defecto é membro de todas, pero a lista
     de VLANs permitidas é configurable
Departamento de                                                                                                                    Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                      Concepto de VLAN nun switch
    • Os
       portos dun switch atópanse sempre asignados a algunha
    VLAN (por defecto, a VLAN 1), denominada VLAN nativa
    CISCO SYSTEMS                                                                                                                                                Catalyst 1900 Series   SD
                                                                                   10BaseT                                                                             100BaseTX

   SYSTEM       RPS
                      1x   2x   3x    4x    5x   6x   7x   8x   9x   10x   11x    12x   13x   14x   15x   16x   17x   18x    19x   20x   21x   22x   23x   24x        Ax        Bx
      STAT UTL FDUP
         MODE




                                     VLAN 2                                      VLAN 3                                            VLAN 1
                                                                                                                            Portos non asignados

                                                                                 Conexión entre VLANs
                                                                                   só mediante router

                                                                Configuración equivalente


                                           VLAN 2                                                                                  VLAN 3
Departamento de                                                    Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática



           Configuración VLANs en IOS:                          vlan database
• Mediante o comando vlan database pódese crear, borrar ou modificar VLANs, os seus
  nomes, números ou a información VTP (VLAN Trunking Protocol)
Switch#vlan database
Switch (vlan)#?
VLAN database editing buffer manipulation commands:
  abort Exit mode without applying the changes
  apply Apply current changes and bump revision number
  exit   Apply changes, bump revision number, and exit mode
  no     Negate a command or set its defaults
  reset Abandon current changes and reread current database
  show   Show database information
  vlan   Add, delete, or modify values associated with a single VLAN
  vtp    Perform VTP administrative functions.
Switch(vlan)#            vlan 2 name vermella /* Crea a VLAN e asígnalle un nome */
Switch(vlan)#            vlan 3 name azul
Switch(vlan)#            no vlan 4
Switch(vlan)#            show vlan 2
Switch(vlan)#            show vlan name vermella
Switch(vlan)#            exit
APPLY completed.
Exiting....
Switch#show vlan-switch [brief]
Departamento de                                    Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática



                         Configuración de portos de acceso
• Cada porto pode ser configurado individualmente:
   Switch(config)# interface FastEthernet 0/1
   Switch(config-if)# switchport mode access
   Switch(config-if)# switchport access vlan 2
   Switch(config-if)# exit
   Switch(config)# interface FastEthernet 0/17
   Switch(config-if)# no switchport access vlan 2
   Switch(config-if)# end
   Switch# show interfaces FastEthernet 0/1 switchport

• Ou de forma conxunta, mediante rangos de interfaces:
    Switch(config)# interface range Gi 0/1, Gi 0/4 - 8
    Switch(config-if-range)# switchport access vlan 4

• Tras eliminar unha VLAN, os portos asignados quedan inactivos, pero
  asignados a esa VLAN ata a súa reasignación
Departamento de                                                                                                               Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
   Enxeñería Telemática



                           Exemplo Configuración VLANs
         CISCO SYSTEMS                                                                                                                                             Catalest 1900 Series SD
                                                                                     10BaseT                                                                             100BaseTX

        SYSTEM       RPS
                           1x   2x   3x   4x   5x   6x   7x   8x   9x   10x   11x   12x   13x   14x   15x   16x   17x   18x    19x   20x   21x   22x   23x   24x        Ax       Bx
           STAT UTL FDUP
              MODE




                                      VLAN 2                                    VLAN 3                                               VLAN 1
                                     (vermella)                                  (azul)                                       Portos non asignados
                                                                                                                                  default VLAN
   Conexión entre VLANs
   só mediante router

Switch#vlan database
Switch(vlan)# vlan 2 name vermella /* Crea a VLAN e asígnalle nome */
Switch(vlan)# vlan 3 name azul
Switch(vlan)# exit
APPLY completed.
Exiting....
Switch# configure terminal
Switch(config)# interface range f0/0 - 7
Switch(config-if-range)# switchport access vlan 2
Switch (config)# exit
Switch(config)# interface range f0/8 - 15
Switch(config-if-range)# switchport access vlan 3
Switch (config)# exit
Departamento de                                     Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Redes e Servizos Telemáticos
                              Curso 2009/10

                           Tema 3: LAN Switching

                   3.6. Múltiples VLANs por un mesmo enlace
                                   Enlaces Trunk
Departamento de                                                     Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




                         Dous switches con dúas VLANs
                                                                    Configuración equivalente:
                                           A
                           1       7 8     9 10   16
                                                                           A1                   A2




Conexión                                               Conexión
                                                                           B1                  B2
A-B ‘vermella’                                         A-B ‘azul’


                           1       7   8   9 10   16



                                                                    Conexión vermella-azul
                               B
Departamento de                                                           Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



      2 switches, 2 VLANs e un enlace trunk 802.1Q

                                 A
               1           7 8   9 10    16




  Enlace
  ‘trunk’                                            As tramas Ethernet de ambas VLANs (vermella
  802.1Q                                             e azul) pasan mezcladas polo cable. Han de
                                                     ser etiquetadas dalgún xeito para que poidan
                                                     ser separadas ao recibilas. A forma estándar é
                                                     IEEE 802.1Q
               1           7 8   9 10    16




                       B



                                     Conexión vermella-azul
Departamento de                                                                                                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
    Enxeñería Telemática



                      Concepto de VLAN trunking nun switch
•    A VLAN á que pertence unha trama recibida nun porto trunk ven identificada por unha
    etiqueta IEEE 802.1Q inserida na propia trama Ethernet. As tramas sen etiquetar asígnanse á
    VLAN nativa (a VLAN1, por defecto).
•   Unha trama broadcast será reenviada por todos os portos de acceso con idéntica VLAN nativa e
    por todos os portos trunk onde a VLAN esté permitida, engadindo a correspondente etiqueta
    IEEE 802.1Q, salvo no caso da VLAN nativa que se reenvía sen etiquetar.
                                Portos de acceso                        Portos de acceso
                                   da VLAN 2                               da VLAN 3                              Trunk native vlan 2             Trunk native vlan 2
                                                                                                                  (allowed VLAN 1-2)              (allowed VLAN 1-3)

         CISCO SYSTEMS                                                                                                                                               Catalyst 1900 Series   SD
                                                                                     10BaseT                                                                               100BaseTX

        SYSTEM       RPS
                           1x   2x   3x   4x   5x   6x   7x   8x   9x   10x   11x   12x   13x   14x   15x   16x    17x   18x   19x    20x   21x   22x    23x   24x        Ax        Bx
           STAT UTL FDUP
              MODE




                                                                                                                                                         VLAN 2 sin etiquetar
                                                                                                                                                        VLAN 3 etiqueta dot1q
Departamento de                                                                      Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
   Enxeñería Telemática




               Etiquetado de tramas 802.1Q
 Trama             Dir. MAC         Dir.
                                                  Ethertype         Datos
                                                                                Recheo
                                                                                               CRC
                   Destino        MAC Orixe                                    (opcional)
 802.3



Trama              Dir. MAC         Dir.                                   Ethertype/                 Recheo
                   Destino        MAC Orixe       X’8100’     Tag          Lonxitude        Datos    (opcional)    CRC
802.1Q


                              O Ethertype X’8100’ indica                        VLAN
                                       ‘protocolo’ VLAN       Pri     CFI
                                                                                 Id.

                                              Bits            3        1         12

• Pri: Prioridad (8 niveis posibles). Norma 802.1p  Para mecanismos QoS
implementados nos switches
• CFI: Canonical Format Indicator (indica formato de direccións MAC). ‘0’ para ETH
• VLAN Id: Identificador VLAN. Se vale 0, só se usa o campo de prioridade
Departamento de                                               Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




                              Enlace Trunk
• Un enlace trunk é un enlace punto a punto entre dous portos trunk, a través
  do cal viaxa tráfico de múltiples VLANs:

    − Os dous portos do enlace trunk deben pertencer á mesma VLAN nativa (as tramas
      desta VLAN son intercambiadas sen etiquetar)
    − Aínda que carece de interese, na práctica podería interconectarse un porto de
      acceso e un porto trunk coa mesma VLAN nativa. Neste caso, o porto de acceso
      recibiría moito tráfico non desexado (Ethertype 0x8100), procedente do broadcast
      e flooding doutras VLANs.
    − Os enlaces trunk poden usarse tanto para conectar switches entre si, como a
      tarxetas de equipos finais (routers ou hosts) que soporten trunking.
    − No caso dunha tarxeta dun equipo final, cada VLAN do trunk é vista como unha
      subrede distinta por IP, é dicir, trátase dunha interfaz virtual para IP, que se
      denomina subinterfaz e, que como tal, debe posuír unha dir. IP.
Departamento de                              Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                VLAN Trunking Protocol (VTP)
• VTP é un protocolo Cisco de mensaxes de nivel 2 que permite
  xestionar de forma centralizada a creación, borrado e
  renomeado de todas as VLANs dun dominio de administración.
• Cando se configura unha VLAN nun servidor VTP, esta
  información é distribuída a todos os switches no mesmo
  dominio VTP, a través dos enlaces trunk (úsase a VLAN1)

• O resto de switches no dominio sincronizan a súa información
  VLAN coa recibida, evitando así ter que configurar a mesma
  VLAN en todos e cada un dos switches. Os switches descartan
  mensaxes VTP doutros dominios.

• VTP atópase dispoñible na maioría de equipos Cisco, pero hai
  un protocolo IEEE equivalente   GVRP (Generic VLAN
  Registration Protocol).
Departamento de                               Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                       Modos VTP
• Servidor: Anuncia a súa configuración ó resto de switches no
  mesmo dominio e sincronízaa coa de outros servidores
  baseándose nas mensaxes VTP recibidas nos seus enlaces
  trunk. É o modo por defecto.

• Cliente: Non se permite crear, borrar ou modificar VLANs
  localmente. Tan só sincroniza esta información baseándose
  nas mensaxes VTP recibidas de servidores no mesmo dominio.

• Transparente: Ignora o contido das mensaxes VTP pero
  reenvía as mensaxes recibidas do seu dominio. A información
  VLAN só se pode modificar localmente.
Departamento de                                     Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                           VTP pruning
                                               • VTP pode configurarse
                                                 para que filtre (prune) o
                                                 tráfico de difusión (ou
                                                 flooding) innecesario nos
                                                 enlaces trunk, logrando
                                                 unha maior eficiencia de
                       3, 5 pruned
                                                 uso de BW.
                                      Switch
                                     Cheddar   • Cada switch anuncia aos
                                                 veciños que VLANs posúe
                                                 activas    os switches
                                                 non envían tráfico de
                                                 difusión de VLANs
                                                 inactivas a través dos
                                                 enlaces trunk.
Departamento de                                                      Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática




                             Comandos Trunking
• Os comandos relacionados co VLAN trunking aplícanse sobre os
  portos que forman o enlace trunk
    Switch# configure terminal
    Switch(config)# interface FastEthernet 0/1
    Switch(config-if)# switchport mode {access | trunk}
    Switch(config-if)# switchport trunk native vlan 2
    Switch(config-if)# switchport trunk {allowed | pruning} vlan [add|all|except|remove] vlan-list
    Switch(config-if)# end
    Switch# show interfaces [Ethernet 0/1] [trunk | switchport]
    Switch # show vtp status

• Configuración VTP: En modo vlan-database
    vtp domain nombre-dominio
    vtp [mode] {server | client | transparent}
    vtp pruning
Departamento de                                                                 Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                               Exemplo configuración enlace trunk

                                     A
                       1       7 8   9 10    16




                                                     Switch# configure terminal
        Enlace                                       Switch(config)# interface FastEthernet 0/7
        ‘trunk’                                      Switch(config-if)# switchport mode trunk
                                                     Switch(config-if)# switchport trunk native vlan 2
        802.1Q                                       Switch(config-if)# switchport trunk allowed vlan 2-3, 1002-1005
                                                     Switch(config-if)# end




                       1       7 8   9 10    16




                           B



                                         Conexión vermella-azul
Departamento de                                                                   Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




     LAN
              Rede dun campus sen VLANs
                   LAN          LAN
    xestión      docencia   investigación   Router con tres interfaces Ethernet
                                             para interconectar as tres LANs




                                                 Servizo de
                                                Informática
Departamento de                                                             Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



  Rede dun campus con VLANs e enlaces trunk
                                              Router con interfaz trunk
                                            para a conexión inter-VLANs




                                                                          Enlaces trunk 802.1Q
    VLAN          VLAN         VLAN                                       (1000BASE-LX)
    xestión      docencia   investigación
                                                                                    Enlaces de usuario
                                                                                    (10/100BASE-T)
                                                      Servizo de
                                                     Informática
Departamento de                      Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
 Enxeñería Telemática



Múltiples enlaces nun router non son escalables !!!




               O router require 4
               portos para 4 VLANs
                   O custo comeza a
               ser elevado!
Departamento de                Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
   Enxeñería Telemática




         VLAN Trunking ofrece escalabilidad



Usando 801.Q, o router só
necesita un porto



Cada VLAN transportada
sobre o trunk require a
definición dunha interfaz
virtual enrutada
subinterfaz
Departamento de                                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



     Router con interfaces trunk                                Subinterfaces
• Se unha interfaz individual dun router (tarxeta Ethernet) é o extremo dun enlace
  trunk, hai que configurar unha subinterfaz por cada VLAN transportada no trunk.

• Debe indicarse tamén que subinterfaz se corresponde coa VLAN nativa do enlace
  trunk, pois estas tramas non levan etiqueta. Vexamos o exemplo anterior
      Router(config)# interface f0/0
      Router(config-if)# no ip address
      Router(config-if)# exit
      Router(config)# interface f0/0.1
      Router(config-subif)# encapsulation dot1q 10 native
      Router(config-subif)# ip address 10.1.1.1 255.255.255.0
      Router(config-if)# exit
      Router(config)# int f0/0.2
      Router(config-subif)# encapsulation dot1q 20
      Router(config-subif)# ip address 10.1.2.1 255.255.255.0
      Router(config-if)# exit
      Router(config)# int f0/0.3
      Router(config-subif)# encapsulation dot1q 30
      Router(config-subif)# ip address 10.1.3.1 255.255.255.0
Departamento de                            Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




   Enlaces trunk e hosts ‘multihomed’ virtuales

                          Enlace Trunk 802.1Q




                                Host con dúas subinterfaces
                                pode ser accedido dende ambas
                               VLANs sen necesidade dun router
Departamento de                                        Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Redes e Servizos Telemáticos
                              Curso 2009/10

                            Tema 3: LAN Switching

                       3.7. Interfaces conmutadas e enrutadas
Departamento de                                 Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Tipos de equipos Cisco
• Dentro da amplia gama de productos de Cisco,
  distínguense dous tipos:
      − De configuración fixa (ou pouco flexible): Son routers ou
        switches que dispoñen dun número determinado de
        interfaces
      − Modulares ou configurables: Constan dun chasis no que se
        poden engadir módulos con diversos tipos de interfaces
        físicas (PDH, POS, RDSI, xDSL, etc.), módulos de switching
        Ethernet (ou outras tecnoloxías como ATM), e que conta
        cun módulo interno de router, denominado RSM (Route
        Switch Module), que se pode desactivar (no ip routing)
Departamento de                                                        Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
    Enxeñería Telemática

                            Tipos de interfaces en IOS
• Cabe distinguir dous tipos de interfaces (show interfaces)
   − Interfaces enrutadas Son as interfaces de nivel 3, accesibles por IP e, por tanto,
     identificadas direccións IP con distintos prefixos (cada interfaz corréspondese con
     unha subrede IP diferente). Tamén se denominan interfaces IP         show ip interface
   − Interfaces conmutadas: Son as interfaces de nivel 2, accesibles só polo módulo de
     switching e, polo tanto, non accesibles por IP. En IOS reciben o nome de switch port.
        show interfaces switchport
• As interfaces enrutadas poden ser de dous tipos:
   − Interfaces físicas (Ethernet, PPP, etc.) accesibles directamente por IP.
   − Interfaces virtuais que se corresponden cunha VLAN ou un CV. Outros dos tipos:
       • Interfaces VLAN ou Switch Virtual Interfaces (SVIs), que se corresponden coas
         respectivas VLANs definidas nun módulo de switching Ethernet
       • Subinterfaces:
                − VLANs definidas polo etiquetado 802.1Q nun enlace trunk sobre unha interfaz física
                  Ethernet,
                − CVs definidos pola etiqueta de CV sobre unha interfaz ATM/FR

• Vimos xa que as int. conmutadas (switch ports) poden ser tamén de dous tipos:
   − Access switch ports: Pertencen só a unha única VLAN. É o modo por defecto, e a VLAN
     por defecto a VLAN 1
   − Trunk switch ports: Soportan tráfico de varias VLANs   show interfaces trunk
Departamento de                                                   Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                       Tipos de interfaces (cont.)
• Nos equipos de configuración fixa, os portos son sempre
  interfaces enrutadas nun router, e conmutadas (switchports)
  nun switch

• Nos sistemas modulares:
      − As interfaces físicas individuais (Ethernet ou PPP sobre enlaces punto a
        punto) son sempre enrutadas.
             • Sobre un trunk Ethernet pódense crear subinterfaces enrutadas

      − A única posible ambigüidade dase nas interfaces dun módulo de
        switching, que poden ser de ambos tipos (por defecto, conmutadas). O
        comando (no) switchport permite alternar entre ambos:
             • No caso de interfaces conmutadas, o RSM só pode acceder ás respectivas
               interfaces enrutadas virtuais (SVIs) definidas para cada VLAN do switch
             • No caso das interfaces enrutadas, o RSM non pode crear subinterfaces
               mediante trunking como se se tratase dunha interfaz física individual
Departamento de                                                                                         Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
   Enxeñería Telemática




          SVIs e portos en sistema modular
          interface vlan 2
          ip address 10.0.2.1 255.255.255.0
          interface vlan 3
          ip address 10.0.3.1 255.255.255.0                      RSM             Interfaces físicas
                                                                                     enrutadas             Subinterfaces
                                                SVI        SVI
Routing (nivel 3)

                             vlan 2                   vlan 3
Switching
 (nivel 2)                  VLAN 2                    VLAN 3

                                                                                            Módulo
                                                                                          switching
                        F0/1                           F0/2                      F0/3                     G1/1
Portos
físicos         interface f0/1                interface f0/2                     interface f0/3         interface g1/1
                switchport                    switchport                         no switchport          ip address 10.0.5.1
                switchport mode access        switchport mode trunk              ip address               255.255.255.0
                switchport access vlan 2      switchport trunk native vlan 2     10.0.4.1
                                              switchport trunk allowed vlan 2-    255.255.255.0                   interface g1/1
                                              3                                                                   no ip address
                                                                                  Se se trata dun enlace trunk    interface g1/1.1
                                                                                                                  encapsulation dot1q 10 native
                                                                                                                  ip address 10.0.10.1 255.255.255.0
                                                                                                                  interface g1/1.2
                                                                                                                  encapsulation dot1q 20
                                                                                                                  ip address 10.0.20.1 255.255.255

                 Access switchport                    Trunk switchport
Departamento de                                                                    Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática


                              Resume de tipos de interfaces
Tipo de interfaz         Propósito                                        Exemplo de configuración

                         Caso tradicional de routing: cada porto de
   Interfaz física                                                        interface gigabitethernet 1/1
                         nivel 2 (switch port) correspóndese cunha
      enrutada                                                            ip address 10.10.10.1 255.255.255.0
                         única rede física

 Interfaz enrutada
                         Unha interfaz enrutada única para todos os
   VLAN      SVI                                                          interface vlan 10
                         portos de nivel 2 (switch ports) asignados a
 (só con módulos                                                          ip address 10.10.11.1 255.255.255.0
                         unha VLAN nun módulo de switching
     switching)

    Subinterfaz          Unha subinterfaz por cada VLAN transportada      interface f1/0.1
 (só en interfaces       sobre unha interfaz física individual que sexa   encapsulation dot1q 10 native
    individuais)         extremo dun enlace trunk                         ip address 10.1.1.1 255.255.255.0


                                                                          interface gigabitethernet 1/1
                         Para agrupar portos de nivel 2 (switch ports)    switchport
Access Switch Port
                         nunha única VLAN                                 switchport mode access
                                                                          switchport access vlan 10

                                                                          interface gigabit Ethernet 1/1
                                                                          switchport
                         Para configurar portos de nivel 2 (switch
 Trunk Switch Port                                                        switchport mode trunk
                         ports) que pertencen a diferentes VLANs
                                                                          switchport trunk native vlan 2
                                                                          switchport trunk allowed vlan 1-3, 1002-1005
Departamento de                                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




      Exemplo de configuración de interfaces
• Temos un Cisco 3600 cun módulo de switching
  NM-16ESW e unha interfaz física FE
    − Configurar como interfaces enrutadas f0/0 e f0/1 do módulo
      de switching
         no switchport
    − Configurar información IP para lograr conectividade entre
      todos os hosts

                                    F0/1
                                   10.0.2.1
                          H2                                F1/0
                        10.0.2.2                           10.0.3.1
                                             Router 3640
                                     F0/0 con NM-16ESW
                                    10.0.1.1                                 H3
                                                                           10.0.3.2
                         H1
                       10.0.1.2
Departamento de                                               Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




 Exemplo de configuración de interfaces (I)
R0(config)# interface f0/0
R0(config-if)# ip address 10.0.1.1 255.255.255.0
% IP addresses may not be configured on L2 links
R0(config-if)# no switchport /* Pasa de int. conmutada a enrutada */
R0(config-if)# ip address 10.0.1.1 255.255.255.0
R0(config-if)# exit
R0(config)# interface f0/1
R0(config-if)# no switchport
R0(config-if)# ip address 10.0.1.2 255.255.255.0
% 10.0.1.0 overlaps with FastEthernet0/0
R0(config-if)# ip address 10.0.2.1 255.255.255.0
R0(config-if)# exit
R0(config)# interface f1/0
R0(config-if)# ip address 10.0.3.1 255.255.255.0 /* Xa é unha int. enrutada */
Facer ping entre H1, H2 e H3    R0 enruta adecuadamente entre eles
Departamento de                                                          Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                                 Arquitectura de R0
                                                    IP

                         10.0.1.1        10.0.2.1          10.0.3.1

                          F0/0             F0/1             F1/0      SW VLAN1:
                                                                       F0/2-15
                                                           H3
                                      H2                 10.0.3.2
                                    10.0.2.2


                H1
              10.0.1.2
Departamento de                                                Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




Exemplo de configuración de interfaces (II)
1.      Deshabilitar a funcionalidade de routing en R0   no ip routing
2.      Restablecer a conectividade entre H1 e H2 facendo uso do módulo de switching.
R0(config)#interface range f0/0 - 1
R0(config-if-range)# switchport /* Os dous portos pasan a ser da VLAN 1 */
R0(config-if-range)# exit
R0(config)# interface vlan 1 /* Interfaz enrutada virtual para toda a VLAN 1*/
R0(config-if)# ip address 10.0.1.1 255.255.255.0
H2(config)#int f0
H2(config-if)#ip address 10.0.1.3 255.255.255.0 /* Mesma subrede IP que H1! */
H2(config)#ip default-gateway 10.0.1.1
Sería posible comunicarse con H3?
Para poder alcanzar H3 debe habilitarse de novo a función de routing en R0
R0(config)#ip routing
Departamento de                                                         Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                                     Arquitectura de R0

                                                 IP
                                                    10.0.1.1
                                  10.0.3.1
                                                SVI VLAN1
                                   F1/0
                                                   SW VLAN1:
                                                        F0/0-15



                                                        VLAN 1
                         H3
                       10.0.3.2                                H3
                                                             10.0.1.3
                                               H2
                                             10.0.1.2
Departamento de                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática




                       Redes e Servizos Telemáticos
                              Curso 2009/10

                           Tema 3: LAN Switching

                        3.8. Spanning Tree Protocol (STP)
Departamento de                     Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
 Enxeñería Telemática




        Dispoñibilidade        Redundancia
• Necesítanse redes con altísimos niveis de
 dispoñibilidade (> 99.999%)    Deseños
 tolerantes a fallos    Redundancia equipos e
 enlaces

• Obxectivo topoloxías redundantes: recuperar
 servizo de forma automática e rápida por fallo
 en punto único (equipo ou enlace)
Departamento de                                             Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
   Enxeñería Telemática



         Problemas da redundancia                Tormentas broadcast
 • Switches aprenden MACs de equipos                      X                              Y

 conectados, pero inundan (flooding)
 cara a MAC descoñecidas (que aínda                           t0          t4
                                                                          t1
 non figuran na táboa)                                   A                              B
                                                                         t2
 •Tamén se inunda con tramas                                             t3
 broadcast e multicast
                                                  X envía trama broadcast
 •O problema é coñecido como              1.   X envía trama t0
 “tormentas broadcast”     bloqueo
                                          2.   A inunda hacia B        t1 e t2
 switches en topoloxías redundantes
                                          3.   B inunda de novo cara a A            t3 e t4
                                          4.   ... e así sucesivamente           Ambos
                                               switches satúranse
Esta situación de bloqueo directo reprodúcese igualmente de xeito indirecto se
temos un bucle no que participan tres ou máis switches, xa que as tramas
broadcast viaxan indefinidamente ó longo do bucle
Departamento de                                                           Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
    Enxeñería Telemática



                           O protocolo Spanning tree (STP)
• Ideal: crear topoloxía con bucles físicos pero sen bucles lóxicos
• Solución: unha árbore de expansión (spanning tree): grafo da LAN
  na que só hai un camiño posible entre dous switches, evitando así os
  bucles    Spanning Tree Protocol (STP) IEEE 802.1D. Procedemento:
• Escóllese un switch raíz
• Cada switch elixe o porto co camiño de menor                                                    Switch raíz
  custo ata a raíz   Porto raíz (un por switch)                       D               D

• Para cada enlace P2P entre dous portos,                         R                       R
                                                                                                  D
  escóllese o porto polo que se chega con                                                                 R
  menor custo á raíz (Porto designado),                       R
                                                                      D                   D
                                                                                              R
                                                                                                                      B
                                                                          D
  bloqueándose o outro, excepto se se trata dun                                           B
                                                                                                              D
  porto raíz                                              D       D                           D       D
• A árbore só contén switches que posúen          R                           R       R                           R
  portos designados
                                                      D                   D          D                        D
• Por razóns obvias, un porto conectado a un
  host ou router será sempre designado
Departamento de                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
Enxeñería Telemática



                       STP: Parámetros e BPDUs
• O cálculo do ST é controlado por:
     − O Brigde ID (BID) = 2 bytes prioridade bridge (32768, por
       defecto) + 6 bytes MAC “canónica” bridge. A ponte con
       BID inferior é a raíz
     − Os Port ID (PID) = 1 byte prioridade porto (128, por
       defecto) + 1 byte (Número de Porto)
     − Os custos dos portos: inversamente proporcional á
       velocidade    100, 19, 4 e 2 para 10M, 100M, 1G e 10G,
       respectivamente, no caso de Ethernet. Outros custos
       habitualmente usados son 14 e 6 para 155 e 622 Mbps.
       (STM-1 e STM-4 en SDH)
Departamento de                                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
      Enxeñería Telemática

                                  Cálculo do ST (I)
•   Para obter o ST, as pontes intercambian BPDUs (Bridge Protocol Data Units), que conteñen:
     1. BID considerado raíz (8 bytes)
     2. Custo ó raíz (4 bytes): O raíz envía custo 0. Este valor é actualizado no momento de
        recibir a BPDU co custo do porto polo que se recibe
     3. BID emisor (8 bytes)
     4. PID do porto polo que se envía (2 bytes)
•   O custo administrativo dunha BPDU ven dado por estes campos, nesa orde.

•   Inicialmente todos os switches actúan coma se fosen raíz, enviando periódicamente BPDUs
    (temporizador Hello, 2 segs. por defecto) por todos os seus portos (á MAC 01:80:C2:00:00:00).

•   En canto unha ponte recibe unha BPDU cun BID raíz máis baixo, deixa de xerar BPDUs. A partir
    de ese momento, só envía as BPDUs do raíz a todos os seus portos (modificando previamente
    o BID emisor). Os portos designados reenvían as BPDUs do raíz, modificando ademais o PID do
    porto emisor. Os portos bloqueados só reciben e procesan as BPDUs, pero non as transmiten.

•   Desta forma, en poucos segundos a ponte que non ve un BID inferior ó propio convértese en
    ponte raíz, e só el envía periodicamente BPDUs Hello, que se irán propagando hacia abaixo na
    árbore, a través dos portos designados.
Departamento de                                                                                  Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática

                                                         Ponte raíz
            SW1          0        SW1   P1/P2

                                                     SW1                P2

                                                D
                                                    P1
                                                                       D                  Elección porto raíz
SW1    19    SW1         P1
                                                                                          nun switch non raíz
                             R                                                      R    P1
                   P1                   P2
                                                                         P2

               SW2                                                                 SW3

               SW1           38     SW3      P2                       SW1     19    SW3       P2



• Unha vez que SW1 se converte en raíz, só SW1 envía BPDUs
  orixinais periodicamente (Hellos)
• Elección porto raíz en SW2: Comparando Hellos recibidos en SW2
      Hello(P1) < Hello(P2)                                P1 porto raíz en SW2
• Similar en SW3
Departamento de                                                                                   Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
    Enxeñería Telemática

                                                            Ponte raíz
              SW1          0        SW1   P1/P2

                                                        SW1                P2                 Elección porto
                                                                                                designado
                                                       P1
                                                   D                      D

                                                                                            nun enlace non raíz
                                R                                                      R    P1
                     P1                   P2
                                                                            P2
                                               D                    B
                 SW2                                                                  SW3

  SW1    19     SW2            P2                                        SW1     19    SW3       P2



• Nun enlace entre dous portos non raíz, só un deles será o
  DESIGNADO, e o outro será BLOQUEADO
• A elección virá dada pola comparación entre as BPDUs enviadas
  polos portos:
   − Hello(SW2-P2) < Hello(SW3-P2)                                       SW2-P2 DESIGNADO e SW3-P2 BLOQUEADO
Departamento de                                        Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
  Enxeñería Telemática

                         Cálculo do ST (II)
• Cada porto garda unha copia da “mellor” BPDU vista (a de menor
  custo). O temporizador Max Age determina o seu período de
  vixencia, sendo reiniciado cada vez que se recibe a BPDU Hello
  no porto.
• O fallo nun enlace pode ser detectado
    − polo vencemento do temporizador Max Age nun porto ou
    − pola caída directa do enlace (feito detectado inmediatamente no switch),
  e implica un recálculo da árbore. Para iso, o porto implicado é
  pasado a un estado especial denominado LISTENING, onde só se
  envían e reciben BPDUs.
• No caso especial de que sexa o porto raíz o que perde a
  conectividade, a ponte pasa todos os seus portos a LISTENING
  para elixir un novo porto raíz
Departamento de                                                                       Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
    Enxeñería Telemática




                                      Estados de porto
                                                                                     SHUTDOWN
                                                                                  (ou caída do enlace)
                                                                                     Non procesa BPDUs
                                                                                     Non aprende MACs
                                                                                        Non reenvío
           BLOCKING                Forward delay
                                   (defecto 15 segs.)               No shutdown
      Só recibe e procesa BPDUs                             (ou restablecemento enlace)
          Non reenvía BPDUs
           Non reenvío datos              Resto
                                          Portos          PortFast
                                                        deshabilitado
                                                                                 Aparece porto
MaxAge                                                  Forward delay
(defecto, 20 segs.)               LISTENING             (defecto 15 segs.)
                              Recibe e envía BPDUs                                                PortFast
                                   Cálculo ST           Portos raíz e                             habilitado
Vence MaxAge no porto                                   designados
ou o porto raíz no switch
  perde conectividade
                                                                                      Forward delay
                                                                                      (defecto 15 segs.)
                                                                LEARNING
                                                                  Aprende MACs

                                                                                             FORWARDING
                                                                                                  Reenvío datos
                                                                                                Operación normal
                                                                                              Recibe e envía BPDUs
                                                                                                   Cálculo ST
Departamento de                                                                Redes e Servizos Telemáticos 2009/10
    Enxeñería Telemática


                                                                             Ponte raíz


                                                                         SW1
    Fallo Uplink                    SW1     0     SW1   P1/P2                             P2
                                                                        P1
                                                                    D                     D
     Elección novo
       porto raíz
                                                                                   R
                                                  R                                                  R    P1
                                            P1           P2
                                                                                           P2
                                                                D                   B
                                          SW2                                                       SW3

                                                                                       SW3      0     SW3      P2
                            SW1    19     SW2    P2

•   Esta situación dase cando a ponte perde a conectividade (uplink) coa raíz, tras detectar unha
    caída de enlace no seu porto raíz ou, se é máis arriba, tras non recibir Hellos durante Max Age
•   En tal situación, o switch debe elixir un novo porto raíz e recalcular o ST, para o cal pasa todos os
    seus portos ao estado LISTENING e clama ser raíz. Vexamos o caso de SW3

     1.   Tras perder a conectividade uplink, SW3 comeza a enviar BPDUs clamando ser raíz
     2.   Como SW2 recibe nun porto designado (P2) unha BPDU peor, segue enviando a súa BPDU
     3.   Ao recibir SW3 unha BPDU mellor, deixa de enviar a súa e considera de novo a SW1 como raíz
     4.   Tras [MA]+2XFD, P2 convértese no porto raíz de SW3
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST
Switching-RST

Mais conteúdo relacionado

Destaque (10)

Telemática
TelemáticaTelemática
Telemática
 
Solução TELEMÁTICA para controle e modernização de arenas e estádios
Solução TELEMÁTICA para controle e modernização de arenas e estádiosSolução TELEMÁTICA para controle e modernização de arenas e estádios
Solução TELEMÁTICA para controle e modernização de arenas e estádios
 
Serviços de internet
Serviços de internetServiços de internet
Serviços de internet
 
Telematica
TelematicaTelematica
Telematica
 
Telematica
TelematicaTelematica
Telematica
 
Internet
InternetInternet
Internet
 
Telemática
TelemáticaTelemática
Telemática
 
telematica
 telematica telematica
telematica
 
Os principais serviços de internet
Os principais serviços de internetOs principais serviços de internet
Os principais serviços de internet
 
Internet: evolução e serviços
Internet: evolução e serviçosInternet: evolução e serviços
Internet: evolução e serviços
 

Mais de Carlos López Ardao

Oportunidades y retos de las redes 5G
Oportunidades y retos de las redes 5GOportunidades y retos de las redes 5G
Oportunidades y retos de las redes 5GCarlos López Ardao
 
Aprendizaje y comunicación en red para Séniors universitarios
Aprendizaje y comunicación en red para Séniors universitariosAprendizaje y comunicación en red para Séniors universitarios
Aprendizaje y comunicación en red para Séniors universitariosCarlos López Ardao
 
Neoludismo: Juegos y aprendizaje informal como estrategia docente
Neoludismo: Juegos y aprendizaje informal como estrategia docenteNeoludismo: Juegos y aprendizaje informal como estrategia docente
Neoludismo: Juegos y aprendizaje informal como estrategia docenteCarlos López Ardao
 
Mejorando la formación corporativa con herramientas sociales: gamificación, a...
Mejorando la formación corporativa con herramientas sociales: gamificación, a...Mejorando la formación corporativa con herramientas sociales: gamificación, a...
Mejorando la formación corporativa con herramientas sociales: gamificación, a...Carlos López Ardao
 
Tendencias en educación: redes sociales, aprendizaje en red y gamificación
Tendencias en educación: redes sociales, aprendizaje en red y gamificaciónTendencias en educación: redes sociales, aprendizaje en red y gamificación
Tendencias en educación: redes sociales, aprendizaje en red y gamificaciónCarlos López Ardao
 
SocialWire: Un entorno social de aprendizaxe de código aberto
SocialWire: Un entorno social de aprendizaxe de código abertoSocialWire: Un entorno social de aprendizaxe de código aberto
SocialWire: Un entorno social de aprendizaxe de código abertoCarlos López Ardao
 
Redes sociales corporativas como apoyo a la comunicación y gestión del conoci...
Redes sociales corporativas como apoyo a la comunicación y gestión del conoci...Redes sociales corporativas como apoyo a la comunicación y gestión del conoci...
Redes sociales corporativas como apoyo a la comunicación y gestión del conoci...Carlos López Ardao
 
NEOLUDISMO y SocialWire: Juego social y aprendizaje informal como estrategia ...
NEOLUDISMO y SocialWire: Juego social y aprendizaje informal como estrategia ...NEOLUDISMO y SocialWire: Juego social y aprendizaje informal como estrategia ...
NEOLUDISMO y SocialWire: Juego social y aprendizaje informal como estrategia ...Carlos López Ardao
 
As tres grandes razóns das TIC na aula
As tres grandes razóns das TIC na aulaAs tres grandes razóns das TIC na aula
As tres grandes razóns das TIC na aulaCarlos López Ardao
 
Las redes sociales y el aprendizaje informal en el aula
Las redes sociales y el aprendizaje informal en el aulaLas redes sociales y el aprendizaje informal en el aula
Las redes sociales y el aprendizaje informal en el aulaCarlos López Ardao
 
Las redes sociales y el aprendizaje informal en la docencia universitaria
Las redes sociales y el aprendizaje informal en la docencia universitariaLas redes sociales y el aprendizaje informal en la docencia universitaria
Las redes sociales y el aprendizaje informal en la docencia universitariaCarlos López Ardao
 
¿Por qué prefiero una Red Social frente a Moodle?
¿Por qué prefiero una Red Social frente a Moodle?¿Por qué prefiero una Red Social frente a Moodle?
¿Por qué prefiero una Red Social frente a Moodle?Carlos López Ardao
 
Mesa Redonda Plataformas Educativas - Jornadas Universidad 2.0
Mesa Redonda Plataformas Educativas - Jornadas Universidad 2.0Mesa Redonda Plataformas Educativas - Jornadas Universidad 2.0
Mesa Redonda Plataformas Educativas - Jornadas Universidad 2.0Carlos López Ardao
 
Las redes sociales: elemento clave en el aprendizaje informal
Las redes sociales: elemento clave en el aprendizaje informalLas redes sociales: elemento clave en el aprendizaje informal
Las redes sociales: elemento clave en el aprendizaje informalCarlos López Ardao
 

Mais de Carlos López Ardao (20)

Modelado de Redes
Modelado de RedesModelado de Redes
Modelado de Redes
 
Oportunidades y retos de las redes 5G
Oportunidades y retos de las redes 5GOportunidades y retos de las redes 5G
Oportunidades y retos de las redes 5G
 
Aprendizaje y comunicación en red para Séniors universitarios
Aprendizaje y comunicación en red para Séniors universitariosAprendizaje y comunicación en red para Séniors universitarios
Aprendizaje y comunicación en red para Séniors universitarios
 
Neoludismo: Juegos y aprendizaje informal como estrategia docente
Neoludismo: Juegos y aprendizaje informal como estrategia docenteNeoludismo: Juegos y aprendizaje informal como estrategia docente
Neoludismo: Juegos y aprendizaje informal como estrategia docente
 
Mejorando la formación corporativa con herramientas sociales: gamificación, a...
Mejorando la formación corporativa con herramientas sociales: gamificación, a...Mejorando la formación corporativa con herramientas sociales: gamificación, a...
Mejorando la formación corporativa con herramientas sociales: gamificación, a...
 
Tendencias en educación: redes sociales, aprendizaje en red y gamificación
Tendencias en educación: redes sociales, aprendizaje en red y gamificaciónTendencias en educación: redes sociales, aprendizaje en red y gamificación
Tendencias en educación: redes sociales, aprendizaje en red y gamificación
 
SocialWire: Un entorno social de aprendizaxe de código aberto
SocialWire: Un entorno social de aprendizaxe de código abertoSocialWire: Un entorno social de aprendizaxe de código aberto
SocialWire: Un entorno social de aprendizaxe de código aberto
 
Redes sociales corporativas como apoyo a la comunicación y gestión del conoci...
Redes sociales corporativas como apoyo a la comunicación y gestión del conoci...Redes sociales corporativas como apoyo a la comunicación y gestión del conoci...
Redes sociales corporativas como apoyo a la comunicación y gestión del conoci...
 
Presentación SLE SocialWire
Presentación SLE SocialWirePresentación SLE SocialWire
Presentación SLE SocialWire
 
NEOLUDISMO y SocialWire: Juego social y aprendizaje informal como estrategia ...
NEOLUDISMO y SocialWire: Juego social y aprendizaje informal como estrategia ...NEOLUDISMO y SocialWire: Juego social y aprendizaje informal como estrategia ...
NEOLUDISMO y SocialWire: Juego social y aprendizaje informal como estrategia ...
 
As tres grandes razóns das TIC na aula
As tres grandes razóns das TIC na aulaAs tres grandes razóns das TIC na aula
As tres grandes razóns das TIC na aula
 
Las redes sociales y el aprendizaje informal en el aula
Las redes sociales y el aprendizaje informal en el aulaLas redes sociales y el aprendizaje informal en el aula
Las redes sociales y el aprendizaje informal en el aula
 
Las redes sociales y el aprendizaje informal en la docencia universitaria
Las redes sociales y el aprendizaje informal en la docencia universitariaLas redes sociales y el aprendizaje informal en la docencia universitaria
Las redes sociales y el aprendizaje informal en la docencia universitaria
 
¿Por qué prefiero una Red Social frente a Moodle?
¿Por qué prefiero una Red Social frente a Moodle?¿Por qué prefiero una Red Social frente a Moodle?
¿Por qué prefiero una Red Social frente a Moodle?
 
Mesa Redonda Plataformas Educativas - Jornadas Universidad 2.0
Mesa Redonda Plataformas Educativas - Jornadas Universidad 2.0Mesa Redonda Plataformas Educativas - Jornadas Universidad 2.0
Mesa Redonda Plataformas Educativas - Jornadas Universidad 2.0
 
Scopeo 2011
Scopeo 2011Scopeo 2011
Scopeo 2011
 
Mis 25 años con las TIC
Mis 25 años con las TICMis 25 años con las TIC
Mis 25 años con las TIC
 
Las redes sociales: elemento clave en el aprendizaje informal
Las redes sociales: elemento clave en el aprendizaje informalLas redes sociales: elemento clave en el aprendizaje informal
Las redes sociales: elemento clave en el aprendizaje informal
 
UIMP University 2.0
UIMP University 2.0UIMP University 2.0
UIMP University 2.0
 
Rsm Servizos Multimedia 0809
Rsm Servizos Multimedia 0809Rsm Servizos Multimedia 0809
Rsm Servizos Multimedia 0809
 

Switching-RST

  • 1. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes e Servizos Telemáticos Curso 2009/10 Tema 3: LAN Switching 3.1. A comunicación a dous niveis Subredes
  • 2. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Que é Internet?: Unha visión xeral • Os routers encárganse de levar paquetes (fragmentos dunha mensaxe, arquivo, páxina Web, conversación, etc.) dende un host orixe a outro destino, seguindo a “mellor” ruta (secuencia de routers) • É imprescindible identificar hosts e routers mediante unha dirección de rede • Cada router almacena o paquete e decide cal é o seguinte salto que debe dar o paquete (reenvío), baseándose na dirección destino que contén • O protocolo que se encarga destas tarefas é IP (Internet Protocol) Nivel rede ou 3
  • 3. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Interconexión de routers Nivel 2 (enlace) • A interconexión de routers chámase “enlace” (nivel 2). • Un protocolo de enlace encárgase de levar os paquetes IP dun router a outro. Dúas funcións: − Delimitación dos paquetes en transmisión Tramas − Detección erros transmisión Redundancia • O enlace pode ser − Punto a punto (PPP - Point to Point Protocol) • Sobre un enlace físico: Fibra óptica, WDM, circuítos PDH (2, 34 Mbps) ou SDH (155, 622 Mbps, 2.5, 10 Gbps.), xDSL • Circuítos virtuais dunha rede WAN: Frame Relay , ATM − Punto a multipunto (MAC – Medium Acces Control) • Ethernet (conmutada): 10, 100 Mbps, 1, 10 Gbps. • WiFi (acceso múltiple): IEEE 802.11b (11 M), 802.11g (54M) e 802.11n (300M) • WiMAX (acceso múltiple): Dende 5 Mbps. (30 Km.) ata 40 Mbps. (2 Km.) • UMTS/HSDPA (acceso múltiple): Ata 20 Mbps. (típico 2 Mbps. en media)
  • 4. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Os routers interconectan subredes Internet ATM CV Switch 155M SDH Ethernet ADSL Switch Ethernet Unha subrede IP é un conxunto de máquinas IP que se poden comunicar C A B directamente, sen a intervención dun router
  • 5. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Direccións de rede e físicas ARP • No caso dun enlace punto a punto os extremos da comunicación están claramente identificados • Pero, nun enlace multipunto, ademáis da dirección de rede (IP), o extremo require dunha dirección a nivel 2 (tamén chamada física ou MAC). Ambas direccións posúen unha relación unívoca − A dirección física serve para comunicar a nivel 2 dúas tarxetas na mesma subrede − A dirección de rede (IP) identifica aos sistemas finais e routers, sendo usada tanto para o encamiñamento dos paquetes, como polas aplicacións • O protocolo ARP (Address Resolution Protocol) é usado por IP para obter a dirección física que corresponde a cada dir. IP: − O cliente ARP envía una trama de difusión (broadcast) sobre a subrede (dir. MAC destino todo uns). − Se a máquina existe na subrede e o servidor ARP se está executando, contesta directamente á MAC do cliente ARP, indicándolle cal é a MAC buscada.
  • 6. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Esta información tamén se pode visualizar co comando Windows > ipconfig [/all]
  • 7. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Comunicación a dous niveis http://I4/index.html Paquete IP ➜ I4 I1 6 10 80 GET index.html Tramas Ethernet HTTP FF M1 0x806 ARP ¿I2? HTTPd 10 M2 M1 0x800 Paquete IP 80 FF M3 0x806 ARP ¿I4? TCP M4 M3 0x800 Paquete IP TCP 6 Router IP 6 ¿I4? ¿I2? M4 I2 I3 I1 ARP IP IP ARP ARPd IP I4 M2 ARPd 800h 806h 800h 806h 0x0806 806h 800h 0x0800 M4 M2 ETH1 M3 M1 ETH0 ETH0 ETH0 Switch Ethernet Switch Ethernet Táboa reenvío Router Sig. Salto a I4 ➜ I4 (ETH1) Táboa reenvío I1 Tabla encaminamiento I1 Sig. Salto a I4 ➜ Router I2 Sig. Salto a ➜ Router I2 (ETH0)
  • 8. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes e Servizos Telemáticos Curso 2009/10 Tema 3: LAN Switching 3.2. Interconexión de LANs a nivel 2 Pontes
  • 9. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes locais - Local Area Networks (LANs) • A LAN máis sinxela consiste nun medio compartido por varios terminais mediante un protocolo MAC (Medium Access Control). Referímonos a un segmento − No caso de contenda, un segmento coincide cun dominio de colisión (ex., bus Ethernet, WiFi, WiMAX) • A interconexión a nivel 2 de dous ou máis segmentos segue a ser unha LAN, ó seguir pertencendo ó mesmo dominio de difusión − LAN: Conxunto de terminais alcanzable por unha trama de difusión (broadcast). Correspóndese co que chamamos unha subrede, pois non se necesita un router para a comunicación dentro da LAN
  • 10. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Interconexión a nivel 2 • Requisitos para interconexión a nivel 2 − Equipos posúen mesmo esquema direccionamento físico − Arquitectura equipos só difire a nivel MAC e/ou físico • Elementos interconexión pontes (bridges): − Encamiñamento e conmutación de tramas − Conversión entre protocolos MAC, se fose o caso • Pontes reenvían tráfico difusión Interconexión de LANs mediante pontes segue sendo o mesmo dominio de difusión, é dicir, segue sendo unha LAN e unha subrede IP
  • 11. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Pontes (Bridges) • Unha ponte é un nodo de conmutación de tramas (a nivel 2) coas seguintes características: − Usa direccións MAC (48 bits formato IEEE 802) − Encamiñamento entre pontes baseado en • aprendizaxe cara atrás (backward learning) • árbore de expansión (spanning tree) − Reenvía as tramas de difusión por todas as interfaces − Operación baseada en: • Flooding • Filtering • Forwarding
  • 12. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Aprendizaxe cara atrás Puente B1 X Dir. MAC Interfaz w0 eth0 A w0 eth0 Z Z eth0 A B1 B2 eth2 eth1 Puente B2 AP Switch Dir. MAC Interfaz B A eth1 A envía trama a Z Z eth2 1. B1: Non existe entrada para Z na táboa ➜ Flooding 2. B1 aprende que A é alcanzable por w0 ➜ Anota en táboa 3. B2: Idem Z envía trama a A 1. B2: Forwarding por eth1 segundo a táboa 2. B2 aprende que Z é alcanzable por eth2 3. B1: Forwarding por w0 segundo a táboa 4. B1 aprende que Z é alcanzable por eth0 B2 borra tabla e X envía trama a Z 1. B2 fai flooding 2. B1: Z é alcanzable por eth0 (segundo a táboa), que é a interfaz pola que chega a trama Descártase a trama (filtrado) 3. O filtrado non se aplica no caso dos puntos de acceso WiFi
  • 13. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Arquitectura dunha ponte heteroxénea TCP TCP IP PKT PKT IP PKT Relé MAC ETH PKT ETH PKT WiFI PKT WiFI PKT MAC PHY Bits Bits Bits Bits PHY eth0 w0 •A ponte consta dunha entidade superior encargada da conmutación de tramas, que recibe tramas por unha interfaz para envialas por outra (función relé), que pode ser de distinto tipo Ponte heteroxénea •Nunha ponte heteroxénea é necesario converter entre cabeceiras. Ex. Punto de acceso nunha rede WiFi
  • 14. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Arquitectura dunha ponte homoxénea TCP TCP IP PKT PKT IP MAC ETH PKT ETH PKT ETH PKT MAC Relé PHY Bits Bits Bits Bits PHY eth0 eth1 • Unha ponte homoxénea é a que interconecta LANs co mesmo protocolo MAC (o nivel físico pode diferir) Non hai conversión de protocolos Só almacenamento e reenvío de tramas • Exemplo: Switch Ethernet
  • 15. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Configuración ponte remoto • Un uso habitual das pontes é a interconexión de LANs dispersas xeográficamente mediante un enlace punto a punto entre dúas pontes homoxéneas Configuración ponte remoto • Este enlace pode ser unha liña punto a punto, un circuito virtual (ATM ou FR) ou un enlace inalámbrico. • Aínda que se pode usar calquer protocolo de enlace, o habitual é usar PPP (Point-to-Point Protocol) sobre unha línea punto a punto e AAL5 (ATM Adaptation Layer 5) sobre ATM − A trama MAC completa viaxa entre ambas pontes encapsulada no campo de datos de PPP ou AAL5 • No caso das redes WiFi, pódense configurar dous ou máis APs coma pontes remotos inalámbricos (punto a punto ou punto a multipunto) entre as LANs conectadas ós seus portos Ethernet
  • 16. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Configuración ponte remoto TCP IP PKT PKT Relé Relé ETH PKT ETH PKT ETH PKT ETH PKT ETH PKT ETH PKT PPP ETH PKT PPP ETH PKT ETH PKT ETH PKT eth0 ppp0 ppp0 eth0 Enlace punto a punto
  • 17. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática LAN (Subrede) Conectividade sen routers Canal compartido ~100m. 11/54/300 Mbps Fibra óptica Switch simple Punto acceso Switch Ethernet Inclúe interfaces Ethernet 100m. máx. Enlace dedicado (100M/1G/10Gbps) RJ-45
  • 18. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes caseiras Compoñentes típicos • módem ADSL ou de cable • Router • Switch Ethernet • Punto de acceso WiFi • Os 4 compoñentes intégranse habitualmente nun único CPE (Customer Premises Equipment) módem switch router punto de acceso Ethernet
  • 19. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Problemas escala LANs Necesidade routers • O número de hosts nunha LAN debe ser relativamente pequeno (da orde de varios centos) por razóns de prestacións: − Reparto de ancho de banda no caso de medios compartidos (ex. WiFi) − Capacidade de procesado por tráfico de difusión non desexado nos hosts • As tarxetas Ethernet e Wi-Fi, os switches e APs empregan unhas direccións especiais de 48 bits (denominadas direccións físicas ou MAC), asignadas polos fabricantes (tamén únicas a nivel mundial) e, polo tanto, inmodificables. • Os switches e APs sólo poden manexar un número limitado de direccións físicas, pois non se poden usar prefixos de carácter xeográfico como ocorre coas dirs. IP ou cos números de teléfono • Ademais de por razóns de prestacións e tamaño, a separación en LANs é tamén necesaria por motivos de seguridade, privacidade, e organización, dada a enorme fraxilidade que supón o dominio de difusión
  • 20. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes e Servizos Telemáticos Curso 2009/10 Tema 3: LAN Switching 3.3. LANs Ethernet e Switches
  • 21. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática LANs Ethernet • Ethernet + 90% LANs no mundo por − fácil instalación − baixo custo • Inicialmente: − Bus sobre cable coaxial: groso (10Base5) ou fino (10Base2) − Medio compartido capacidade enlace repártese entre estacións activas Protocolo MAC CSMA/CD (Carrier Sense Medium Access/Colision Detection)
  • 22. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Topoloxía en bus: Ethernet 10BASE2 Terminador (resistencia 50 Ω) Repetidor Conector en ‘T’ Cable coaxial fino RG-58 (máx. 185 m. por segmento)
  • 23. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Ethernet usa CSMA/CD Estación lista para enviar Esperar tempo Novo intento aleatorio según número de intentos (EBB) Observar Canal Canal ocupado (CS) Canal libre Transmitir datos e Colisión detectada Transmitir señal observar canal (CD) de atasco e parar Colisión non detectada Transmisión completada con éxito
  • 24. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Conexión directa de dúas interfaces Ethernet A B Tx Tx Rx Rx •Para interconectar dúas interfaces Ethernet (p.ex. 2 PCs) basta un cable cruzado entre ambas • CSMA/CD habilitado comunicación semidúplex Transmisión dúplex entre dúas interfaces Ethernet interconectadas directamente CSMA/CD deshabilitado • Sen embargo, CSMA/CD debe estar habilitado en ambas interfaces (modo semidúplex) ou deshabilitada en ambas (modo dúplex) • O modo dúplex evita a limitación de distancia imposta por CSMA/CD
  • 25. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática O problema da conexión Half-Full A B (Half) 1 2 (Full) Tx Tx Rx Rx 1. A empeza a enviar unha trama 2. Ó mesmo tempo B empeza a enviar outra 3. A detecta unha colisión, polo que abandoa a transmisión para reintentar máis tarde (mecanismo EBB) 4. Ó detectar a colisión A, deixa tamén de recibir a trama que lle envía B, pois supón que é errónea 5. B non detecta a colisión (está en modo full-duplex). Segue enviando a súa trama ata o final. Esa trama non é recibida por A pero B non o sabe, supoñendo que chegou ben. Por outro banda, B recibiu de A unha trama incompleta, e por tanto incorrecta.
  • 26. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Topoloxía en estrela • Década dos 90 Estrela con dispositivo central usando par trenzado ou fibra óptica. • Vantaxes topoloxía estrela: − Dispoñibilidade (non rede aberta) − Aforro tempo detección averías • O dispositivo central pode ser de dous tipos: − Concentrador (Hub) − Conmutador (Switch) Ethernet
  • 27. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Topoloxías en estrela: Base-T Hub ou Switch Cable de pares UTP (Unshielded Twisted Pair) Conector RJ45 (máx. 100m) 10BASE-T: UTP- 3 100BASE-TX: UTP- 5 1000BASE-T: UTP- 5e
  • 28. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Concentrador (Hub) • É esencialmente un repetidor pasivo a nivel físico (cruza o fío Tx de cada ordenador co Rx dos demáis). Isto implica: − todos os portos de igual tasa − non existe almacenamento de tramas no hub − o hub non implementa CSMA/CD colisións detéctanse en estacións comportamento análogo a bus, con capacidade compartida • Os hubs desapareceron xa do mercado e as normas Ethernet de 1 e 10 Gbps. xa no os contemplan Hub A B Tx Tx Rx Rx Tx Rx C
  • 29. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Conmutador (Switch) Ethernet • Caso particular de ponte homoxéneo con múltiples interfaces Ethernet (portos) • A diferenza do hub, é un dispositivo de nivel 2: − almacena e reenvía tramas Ethernet − elixe o porto de saída segundo a MAC destino da trama − usa aprendizaxe cara atrás e árbore de expansión − pode usar CSMA/CD se se habilita • MOI IMPORTANTE: Permiten definir múltiples dominios de difusión (difusión só a través dun conxunto limitado de portos), dando lugar ao concepto de LAN virtual (VLAN)
  • 30. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Concepto de VLAN nun switch Ethernet VLAN 3 (azul) VLAN 2 (vermella) os Dat SA FFF
  • 31. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Routers vs. switches Host Router Switch Host Examina IP destino Examina MAC destino Conmuta paquetes IP Conmuta tramas Ethernet Algoritmos de encamiñamento Aprendizaxe de dirs. MAC entre routers Implementación HW Implementación SW (conmutación nivel 2) (conmutación nivel 3) Segmento Protocolo TCP PKT PKT TCP Protocolo IP Paquete PKT PKT PKT IP Trama ETH PKT ETH PKT ETH PKT ETH PKT ETH PKT ETH Bits Bits Bits Bits Bits Bits 100BT
  • 32. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Formas estándar conector RJ45 A única diferenza entre T568A (o máis usado) e T568B é que os pares anaranxado e verde (pares 2 e 3) están intercambiados. O único importante é asegurarse que os conectores en ambos extremos están cableados co mesmo patrón.
  • 33. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Interfaces MDI/MDI-X: Cableado normal e cruzado Interfaz MDI Interfaz MDI • Interfaz MDI-X Pin Sinal Sinal Pin realiza cruce de 1 TD+ TD+ 1 cables interno 2 TD- TD- 2 • Cable cruzado 3 RD+ RD+ 3 entre interfaces do 6 RD- RD- 6 mesmo tipo • Cable directo entre interfaces MDI e Cable cruzado (crossover) con dous pares UTP MDI-X Interfaz MDI Interfaz MDI-X • Hosts poseen Pin Sinal Sinal Pin interfaces MDI 1 TD+ TD+ 1 • Hubs, switches e 2 TD- TD- 2 routers poseen 3 RD+ RD+ 3 interfaces MDI-X: 6 RD- RD- 6 − Algúns portos MDI, chamados uplink − Auto MDI/MDI-X (ou Cable directo (paralelo, plano ou recto) con dous pares UTP autosensing)
  • 34. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Tipos de LANs Ethernet • Existen 4 grupos de normas para Ethernet (IEEE 802.3), que se distinguen basicamente pola velocidade • Mesmo formato de trama e protocolo MAC • Transmisión banda base • Non se garantiza fiabilidade (só detección de erros baseada en CRC Descarte da trama)
  • 35. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Normas Ethernet
  • 36. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Tipos de fibras ópticas para Ethernet
  • 37. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Lonxitude (bytes) Trama DIX Ethernet 8 6 6 2 0-1500 0-46 4 Dirección Dirección Tipo Recheo Preámbulo MAC de MAC de Datos CRC Ethernet (opcional) Destino Orixe Lonxitude mínima 64 bytes = 512 bits • Preámbulo: Sincronización entre emisor e receptor • Tipo Ethernet: Protocolo superior que recibirá o paquete (Ex. 0x0800 para IP ou 0x0806 para ARP) • Recheo: a lonxitude mínima dunha trama debe ser 64 bytes • CRC (Código de redundancia cíclica): Introducida en transmisión, compróbase en recepción e se é incorrecta descártase a trama.
  • 38. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Autonegociación • Capacidade dunha interfaz Ethernet para axustar de xeito automático o mellor modo de funcionamento posible con outra (velocidade e modo dúplex) • Habitualmente só con BASE-T • Negóciase segundo a seguinte orde: 1. 1000BASE-T Full 2. 1000BASE-T Half 3. 100BASE-TX Full 4. 100BASE-TX Half 5. 10BASE-T Full 6. 10BASE-T Half • Hoxe en día é unha característica omnipresente
  • 39. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes e Servizos Telemáticos Curso 2009/10 Tema 3: LAN Switching 3.4. Arquitectura equipos Cisco. O Sistema Operativo IOS
  • 40. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Os equipos de Cisco • Inicialmente, o negocio de Cisco centrouse nos routers, onde é líder indiscutible, e para cuxa xestión e configuración se desenvolveu o sistema operativo IOS (Internetwork Operating System) [William Yeager 1987], que é un referente para o resto de fabricantes, con sistemas operativos moi similares a nivel de usuario, comandos e funcionalidade • A chegada da conmutación a Ethernet motivou rápidos movementos en Cisco para liderar tamén ese mercado, que levou a comprar as empresas máis prometedoras. Así nacen os switches Catalyst
  • 41. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Arquitectura equipos Cisco • Similar a PC: − CPU, memoria, buses e interfaces de rede. − O sistema operativo é o IOS (“Internetworking Operating System”), que determina cando o equipo se comportará coma un switch, e cando coma un router, e cales son as súas capacidades e funcionalidades. • Para almacenamento de datos hai distintos tipos de memoria: − RAM: código, táboas de reenvío, paquetes datos, cache ARP, running- config, imaxe do IOS mentres o equipo está acendido (intérprete de comandos, EXEC), etc. − NVRAM (no volátil): startup-config − Flash (EEPROM non volátil): Imaxe do IOS, arquivos de usuario (cumple a función do disco duro no PC) − ROM (non volátil): versión limitada de IOS, código bootstrap (para o arranque)
  • 42. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Arquitectura equipos Cisco RAM NVRAM FLASH ROM IOS •IOS Interfaces Startup- Imaxes limitada config •Procesos Running- •Táboas de routing IOS •Bootstrap •Búferes datos •Protocolos config •Caché ARP
  • 43. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Secuencia arranque dun equipo Cisco Verificación HW e 1) ROM Bootstrap Carga de bootstrap Flash Localizar e cargar 2) IOS Servidor TFTP/FTP imaxe IOS en RAM ROM (versión limitada IOS) NVRAM Script de Localizar e executar script 3) Servidor TFTP/FTP Configuración OU Entrar en modo setup (startup-config) Consola
  • 44. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Establecendo unha sesión de consola … •Os equipos Cisco inclúen un porto serie consola con conector hembra RJ-45 para acceso ao CLI (Command Line Interface) •Úsase un cable especial RJ-45 cun adaptador DB-9 para conectar ao porto serie do PC •Kermit ou Hyperterminal: −9600 bps −8 bits/carácter −1 bit de stop −Non paridade −Non control de fluxo HW
  • 45. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática SWITCH-2900>show version Cisco Internetwork Operating System Software IOS (tm) C2900XL Software (C2900XL-C3H2S-M), Version 12.0(5)WC17, RELEASE SOFTWARE (fc1) Copyright (c) 1986-2007 by cisco Systems, Inc. Compiled Tue 13-Feb-07 15:27 by antonino Image text-base: 0x00003000, data-base: 0x00352924 ROM: Bootstrap program is C2900XL boot loader SWITCH-1 uptime is 3 minutes System returned to ROM by reload System image file is "flash:c2900xl-c3h2s-mz.120-5.WC17.bin" cisco WS-C2924M-XL (PowerPC403GA) processor (revision 0x11) with 8192K/1024K bytes of memory. Processor board ID FAA0336I10S, with hardware revision 0x03 Last reset from warm-reset Processor is running Enterprise Edition Software Cluster command switch capable Cluster member switch capable 26 FastEthernet/IEEE 802.3 interface(s) 32K bytes of flash-simulated non-volatile configuration memory. Base ethernet MAC Address: 00:30:80:4B:77:00 Motherboard assembly number: 73-3425-09 Power supply part number: 34-0920-01 Motherboard serial number: FAA03339KAD Power supply serial number: NONE Model revision number: A0 Model number: WS-C2924M-XL-EN System serial number: FAA0336I10S Module Ports Model HW Version SW version ------ ----- ----- ---------- ---------- 1 2 WS-X2922-XL-V xxxx xxxx Configuration register is 0x2102
  • 46. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Modos configuración normais • Modo USER EXEC: Modo sen privilexios no que non podemos modificar nin ler a configuración do equipo. Básicamente: show, ping, telnet, traceroute • Modo PRIVILEGED EXEC: Modo de visualización con privilexios. • Modo de Configuración Global ou CONFIGURE: Permite configurar aspectos sinxelos do equipo como poden ser o nome, alias de comandos, reloxo, etc. • Modos de configuración específicos: Permiten configurar protocolos, interfaces ou en xeral aspectos máis complexos do equipo.
  • 47. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Modos de configuración enable disable configure terminal exit interface, line, router exit
  • 48. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Axuda en IOS SWITCH#cl? clear clock cluster SWITCH#clock % Incomplete command. SWITCH#clock ? set Set the time and date SWITCH#clock set % Incomplete command. SWITCH#clock set ? hh:mm:ss Current Time • Averiguar conxunto de comandos IOS dispoñible en cada modo: SWITCH>? Modo usuario … SWITCH> enable SWITCH#? Modo privilexiado … SWITCH# configure terminal SWITCH (config)# Modo configuración … SWITCH (config)# interface f0/0 SWITCH (config-if)# ? Modo configuración interfaz …
  • 49. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Modos configuración especiais • Modo BOOT: Cando non existe ningunha imaxe de IOS válida, cárgase a versión de IOS reducida que almacena a ROM que, non entanto, permite ao equipo procesar paquetes e realizar funcións básicas de routing ou switching. • Modo ROM monitor: Para casos de emerxencia como pode ser a recuperación dun contrasinal, dun rexistro de configuración, etc. Neste modo tamén se carga a versión reducida da IOS. Pódese acceder a este modo interrumpindo o arranque (CTRL- Break) ou forzándoo mediante o rexistro de configuración. • Modo de SETUP: Permite unha configuración por menú sinxela e básica do equipo
  • 50. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes e Servizos Telemáticos Curso 2009/10 Tema 3: LAN Switching 3.5. LANs Virtuais (VLANs)
  • 51. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Envío dunha trama unicast nunha LAN A trama unicast chega só á máquina C, cuxa U Trama unicast Dir.Destino: 00:01:02:CC:4D:D5 CPU é a única que se ve interrumpida U A B C Dirección MAC da 00:00:E8:5A:CA:6D 00:01:02:CD:83:97 00:01:02:CC:4D:D5 tarxeta de rede
  • 52. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Envío de unha trama broadcast nunha LAN •A trama broadcast chega a todos os hosts •A tarxeta de rede nunca descarta unha trama B Trama broadcast Dir.Destino: FF:FF:FF:FF:FF:FF broadcast •As tres CPUs (A, B e C) son B B interrumpidas para procesar a trama A B C Dirección da tarxeta 00:00:E8:5A:CA:6D 00:01:02:CD:83:97 00:01:02:CC:4D:D5 de rede
  • 53. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Consumo de CPU por tráfico broadcast O consumo por tráfico unicast non desexado é nulo. Todo o tráfico unicast que consume CPU é para nós 100% Rendimiento do Procesador 96% 92% O consumo de CPU por tráfico broadcast non desexado é proporcional ao número de tramas (e normalmente ao número de 90% hosts). É preciso usar CPU para decidir se 0 200 400 600 800 1000 os paquetes nos interesan o non. Paquetes por segundo Unicast Broadcast
  • 54. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Os routers aíslan tráfico broadcast 40 80 0 Tramas difusión/seg. P O OS RP RI RI ST SP P PF P A F Unha LAN 40 80 0 Tramas/s ARP RIP STP OSPF ARP RIP STP OSPF Tramas difusión/seg. Dúas LANs (ou dúas VLANs)
  • 55. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes Locales Virtuais (VLANs) • Unha VLAN é unha agrupación lóxica de estacións, sen importar a súa ubicación física, que pertencen ó mesmo dominio de difusión, e que comparte infraestrutura de comunicacións con outras VLANs • Os switches son os encargados de crear dominios de difusión independientes • Obxectivos: − Escalabilidade e rendemento (reducir tráfico difusión) − Dividir en LANs, pero compartindo e utilizando de xeito máis eficiente os recursos (switches e enlaces) • Ao igual que as LANs, unha VLAN é unha subrede separada para IP (co seu propio prefixo de subrede) interconexión de VLANs debe facerse cun router
  • 56. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Como funcionan... (VLANs con portos de acceso) VLAN 3 (azul) VLAN 2 (vermella) os Dat SA FFF
  • 57. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Portos de acceso vs. portos trunk • Os portos asígnanse individualmente a VLANs mediante comandos interface switchport • Un porto dun switch pode posuír dous modos básicos de pertenza a unha VLAN: − Porto de acceso (switchport mode access): Porto só pertence a unha VLAN asignada de forma estática (VLAN nativa). Modo por defecto. Inicialmente, todos asignados á VLAN 1 − Porto trunk (switchport mode trunk): Porto membro de múltiples VLANs. Por defecto é membro de todas, pero a lista de VLANs permitidas é configurable
  • 58. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Concepto de VLAN nun switch • Os portos dun switch atópanse sempre asignados a algunha VLAN (por defecto, a VLAN 1), denominada VLAN nativa CISCO SYSTEMS Catalyst 1900 Series SD 10BaseT 100BaseTX SYSTEM RPS 1x 2x 3x 4x 5x 6x 7x 8x 9x 10x 11x 12x 13x 14x 15x 16x 17x 18x 19x 20x 21x 22x 23x 24x Ax Bx STAT UTL FDUP MODE VLAN 2 VLAN 3 VLAN 1 Portos non asignados Conexión entre VLANs só mediante router Configuración equivalente VLAN 2 VLAN 3
  • 59. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Configuración VLANs en IOS: vlan database • Mediante o comando vlan database pódese crear, borrar ou modificar VLANs, os seus nomes, números ou a información VTP (VLAN Trunking Protocol) Switch#vlan database Switch (vlan)#? VLAN database editing buffer manipulation commands: abort Exit mode without applying the changes apply Apply current changes and bump revision number exit Apply changes, bump revision number, and exit mode no Negate a command or set its defaults reset Abandon current changes and reread current database show Show database information vlan Add, delete, or modify values associated with a single VLAN vtp Perform VTP administrative functions. Switch(vlan)# vlan 2 name vermella /* Crea a VLAN e asígnalle un nome */ Switch(vlan)# vlan 3 name azul Switch(vlan)# no vlan 4 Switch(vlan)# show vlan 2 Switch(vlan)# show vlan name vermella Switch(vlan)# exit APPLY completed. Exiting.... Switch#show vlan-switch [brief]
  • 60. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Configuración de portos de acceso • Cada porto pode ser configurado individualmente: Switch(config)# interface FastEthernet 0/1 Switch(config-if)# switchport mode access Switch(config-if)# switchport access vlan 2 Switch(config-if)# exit Switch(config)# interface FastEthernet 0/17 Switch(config-if)# no switchport access vlan 2 Switch(config-if)# end Switch# show interfaces FastEthernet 0/1 switchport • Ou de forma conxunta, mediante rangos de interfaces: Switch(config)# interface range Gi 0/1, Gi 0/4 - 8 Switch(config-if-range)# switchport access vlan 4 • Tras eliminar unha VLAN, os portos asignados quedan inactivos, pero asignados a esa VLAN ata a súa reasignación
  • 61. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Exemplo Configuración VLANs CISCO SYSTEMS Catalest 1900 Series SD 10BaseT 100BaseTX SYSTEM RPS 1x 2x 3x 4x 5x 6x 7x 8x 9x 10x 11x 12x 13x 14x 15x 16x 17x 18x 19x 20x 21x 22x 23x 24x Ax Bx STAT UTL FDUP MODE VLAN 2 VLAN 3 VLAN 1 (vermella) (azul) Portos non asignados default VLAN Conexión entre VLANs só mediante router Switch#vlan database Switch(vlan)# vlan 2 name vermella /* Crea a VLAN e asígnalle nome */ Switch(vlan)# vlan 3 name azul Switch(vlan)# exit APPLY completed. Exiting.... Switch# configure terminal Switch(config)# interface range f0/0 - 7 Switch(config-if-range)# switchport access vlan 2 Switch (config)# exit Switch(config)# interface range f0/8 - 15 Switch(config-if-range)# switchport access vlan 3 Switch (config)# exit
  • 62. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes e Servizos Telemáticos Curso 2009/10 Tema 3: LAN Switching 3.6. Múltiples VLANs por un mesmo enlace Enlaces Trunk
  • 63. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Dous switches con dúas VLANs Configuración equivalente: A 1 7 8 9 10 16 A1 A2 Conexión Conexión B1 B2 A-B ‘vermella’ A-B ‘azul’ 1 7 8 9 10 16 Conexión vermella-azul B
  • 64. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática 2 switches, 2 VLANs e un enlace trunk 802.1Q A 1 7 8 9 10 16 Enlace ‘trunk’ As tramas Ethernet de ambas VLANs (vermella 802.1Q e azul) pasan mezcladas polo cable. Han de ser etiquetadas dalgún xeito para que poidan ser separadas ao recibilas. A forma estándar é IEEE 802.1Q 1 7 8 9 10 16 B Conexión vermella-azul
  • 65. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Concepto de VLAN trunking nun switch • A VLAN á que pertence unha trama recibida nun porto trunk ven identificada por unha etiqueta IEEE 802.1Q inserida na propia trama Ethernet. As tramas sen etiquetar asígnanse á VLAN nativa (a VLAN1, por defecto). • Unha trama broadcast será reenviada por todos os portos de acceso con idéntica VLAN nativa e por todos os portos trunk onde a VLAN esté permitida, engadindo a correspondente etiqueta IEEE 802.1Q, salvo no caso da VLAN nativa que se reenvía sen etiquetar. Portos de acceso Portos de acceso da VLAN 2 da VLAN 3 Trunk native vlan 2 Trunk native vlan 2 (allowed VLAN 1-2) (allowed VLAN 1-3) CISCO SYSTEMS Catalyst 1900 Series SD 10BaseT 100BaseTX SYSTEM RPS 1x 2x 3x 4x 5x 6x 7x 8x 9x 10x 11x 12x 13x 14x 15x 16x 17x 18x 19x 20x 21x 22x 23x 24x Ax Bx STAT UTL FDUP MODE VLAN 2 sin etiquetar VLAN 3 etiqueta dot1q
  • 66. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Etiquetado de tramas 802.1Q Trama Dir. MAC Dir. Ethertype Datos Recheo CRC Destino MAC Orixe (opcional) 802.3 Trama Dir. MAC Dir. Ethertype/ Recheo Destino MAC Orixe X’8100’ Tag Lonxitude Datos (opcional) CRC 802.1Q O Ethertype X’8100’ indica VLAN ‘protocolo’ VLAN Pri CFI Id. Bits 3 1 12 • Pri: Prioridad (8 niveis posibles). Norma 802.1p Para mecanismos QoS implementados nos switches • CFI: Canonical Format Indicator (indica formato de direccións MAC). ‘0’ para ETH • VLAN Id: Identificador VLAN. Se vale 0, só se usa o campo de prioridade
  • 67. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Enlace Trunk • Un enlace trunk é un enlace punto a punto entre dous portos trunk, a través do cal viaxa tráfico de múltiples VLANs: − Os dous portos do enlace trunk deben pertencer á mesma VLAN nativa (as tramas desta VLAN son intercambiadas sen etiquetar) − Aínda que carece de interese, na práctica podería interconectarse un porto de acceso e un porto trunk coa mesma VLAN nativa. Neste caso, o porto de acceso recibiría moito tráfico non desexado (Ethertype 0x8100), procedente do broadcast e flooding doutras VLANs. − Os enlaces trunk poden usarse tanto para conectar switches entre si, como a tarxetas de equipos finais (routers ou hosts) que soporten trunking. − No caso dunha tarxeta dun equipo final, cada VLAN do trunk é vista como unha subrede distinta por IP, é dicir, trátase dunha interfaz virtual para IP, que se denomina subinterfaz e, que como tal, debe posuír unha dir. IP.
  • 68. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática VLAN Trunking Protocol (VTP) • VTP é un protocolo Cisco de mensaxes de nivel 2 que permite xestionar de forma centralizada a creación, borrado e renomeado de todas as VLANs dun dominio de administración. • Cando se configura unha VLAN nun servidor VTP, esta información é distribuída a todos os switches no mesmo dominio VTP, a través dos enlaces trunk (úsase a VLAN1) • O resto de switches no dominio sincronizan a súa información VLAN coa recibida, evitando así ter que configurar a mesma VLAN en todos e cada un dos switches. Os switches descartan mensaxes VTP doutros dominios. • VTP atópase dispoñible na maioría de equipos Cisco, pero hai un protocolo IEEE equivalente GVRP (Generic VLAN Registration Protocol).
  • 69. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Modos VTP • Servidor: Anuncia a súa configuración ó resto de switches no mesmo dominio e sincronízaa coa de outros servidores baseándose nas mensaxes VTP recibidas nos seus enlaces trunk. É o modo por defecto. • Cliente: Non se permite crear, borrar ou modificar VLANs localmente. Tan só sincroniza esta información baseándose nas mensaxes VTP recibidas de servidores no mesmo dominio. • Transparente: Ignora o contido das mensaxes VTP pero reenvía as mensaxes recibidas do seu dominio. A información VLAN só se pode modificar localmente.
  • 70. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática VTP pruning • VTP pode configurarse para que filtre (prune) o tráfico de difusión (ou flooding) innecesario nos enlaces trunk, logrando unha maior eficiencia de 3, 5 pruned uso de BW. Switch Cheddar • Cada switch anuncia aos veciños que VLANs posúe activas os switches non envían tráfico de difusión de VLANs inactivas a través dos enlaces trunk.
  • 71. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Comandos Trunking • Os comandos relacionados co VLAN trunking aplícanse sobre os portos que forman o enlace trunk Switch# configure terminal Switch(config)# interface FastEthernet 0/1 Switch(config-if)# switchport mode {access | trunk} Switch(config-if)# switchport trunk native vlan 2 Switch(config-if)# switchport trunk {allowed | pruning} vlan [add|all|except|remove] vlan-list Switch(config-if)# end Switch# show interfaces [Ethernet 0/1] [trunk | switchport] Switch # show vtp status • Configuración VTP: En modo vlan-database vtp domain nombre-dominio vtp [mode] {server | client | transparent} vtp pruning
  • 72. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Exemplo configuración enlace trunk A 1 7 8 9 10 16 Switch# configure terminal Enlace Switch(config)# interface FastEthernet 0/7 ‘trunk’ Switch(config-if)# switchport mode trunk Switch(config-if)# switchport trunk native vlan 2 802.1Q Switch(config-if)# switchport trunk allowed vlan 2-3, 1002-1005 Switch(config-if)# end 1 7 8 9 10 16 B Conexión vermella-azul
  • 73. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática LAN Rede dun campus sen VLANs LAN LAN xestión docencia investigación Router con tres interfaces Ethernet para interconectar as tres LANs Servizo de Informática
  • 74. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Rede dun campus con VLANs e enlaces trunk Router con interfaz trunk para a conexión inter-VLANs Enlaces trunk 802.1Q VLAN VLAN VLAN (1000BASE-LX) xestión docencia investigación Enlaces de usuario (10/100BASE-T) Servizo de Informática
  • 75. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Múltiples enlaces nun router non son escalables !!! O router require 4 portos para 4 VLANs O custo comeza a ser elevado!
  • 76. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática VLAN Trunking ofrece escalabilidad Usando 801.Q, o router só necesita un porto Cada VLAN transportada sobre o trunk require a definición dunha interfaz virtual enrutada subinterfaz
  • 77. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Router con interfaces trunk Subinterfaces • Se unha interfaz individual dun router (tarxeta Ethernet) é o extremo dun enlace trunk, hai que configurar unha subinterfaz por cada VLAN transportada no trunk. • Debe indicarse tamén que subinterfaz se corresponde coa VLAN nativa do enlace trunk, pois estas tramas non levan etiqueta. Vexamos o exemplo anterior Router(config)# interface f0/0 Router(config-if)# no ip address Router(config-if)# exit Router(config)# interface f0/0.1 Router(config-subif)# encapsulation dot1q 10 native Router(config-subif)# ip address 10.1.1.1 255.255.255.0 Router(config-if)# exit Router(config)# int f0/0.2 Router(config-subif)# encapsulation dot1q 20 Router(config-subif)# ip address 10.1.2.1 255.255.255.0 Router(config-if)# exit Router(config)# int f0/0.3 Router(config-subif)# encapsulation dot1q 30 Router(config-subif)# ip address 10.1.3.1 255.255.255.0
  • 78. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Enlaces trunk e hosts ‘multihomed’ virtuales Enlace Trunk 802.1Q Host con dúas subinterfaces pode ser accedido dende ambas VLANs sen necesidade dun router
  • 79. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes e Servizos Telemáticos Curso 2009/10 Tema 3: LAN Switching 3.7. Interfaces conmutadas e enrutadas
  • 80. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Tipos de equipos Cisco • Dentro da amplia gama de productos de Cisco, distínguense dous tipos: − De configuración fixa (ou pouco flexible): Son routers ou switches que dispoñen dun número determinado de interfaces − Modulares ou configurables: Constan dun chasis no que se poden engadir módulos con diversos tipos de interfaces físicas (PDH, POS, RDSI, xDSL, etc.), módulos de switching Ethernet (ou outras tecnoloxías como ATM), e que conta cun módulo interno de router, denominado RSM (Route Switch Module), que se pode desactivar (no ip routing)
  • 81. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Tipos de interfaces en IOS • Cabe distinguir dous tipos de interfaces (show interfaces) − Interfaces enrutadas Son as interfaces de nivel 3, accesibles por IP e, por tanto, identificadas direccións IP con distintos prefixos (cada interfaz corréspondese con unha subrede IP diferente). Tamén se denominan interfaces IP show ip interface − Interfaces conmutadas: Son as interfaces de nivel 2, accesibles só polo módulo de switching e, polo tanto, non accesibles por IP. En IOS reciben o nome de switch port. show interfaces switchport • As interfaces enrutadas poden ser de dous tipos: − Interfaces físicas (Ethernet, PPP, etc.) accesibles directamente por IP. − Interfaces virtuais que se corresponden cunha VLAN ou un CV. Outros dos tipos: • Interfaces VLAN ou Switch Virtual Interfaces (SVIs), que se corresponden coas respectivas VLANs definidas nun módulo de switching Ethernet • Subinterfaces: − VLANs definidas polo etiquetado 802.1Q nun enlace trunk sobre unha interfaz física Ethernet, − CVs definidos pola etiqueta de CV sobre unha interfaz ATM/FR • Vimos xa que as int. conmutadas (switch ports) poden ser tamén de dous tipos: − Access switch ports: Pertencen só a unha única VLAN. É o modo por defecto, e a VLAN por defecto a VLAN 1 − Trunk switch ports: Soportan tráfico de varias VLANs show interfaces trunk
  • 82. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Tipos de interfaces (cont.) • Nos equipos de configuración fixa, os portos son sempre interfaces enrutadas nun router, e conmutadas (switchports) nun switch • Nos sistemas modulares: − As interfaces físicas individuais (Ethernet ou PPP sobre enlaces punto a punto) son sempre enrutadas. • Sobre un trunk Ethernet pódense crear subinterfaces enrutadas − A única posible ambigüidade dase nas interfaces dun módulo de switching, que poden ser de ambos tipos (por defecto, conmutadas). O comando (no) switchport permite alternar entre ambos: • No caso de interfaces conmutadas, o RSM só pode acceder ás respectivas interfaces enrutadas virtuais (SVIs) definidas para cada VLAN do switch • No caso das interfaces enrutadas, o RSM non pode crear subinterfaces mediante trunking como se se tratase dunha interfaz física individual
  • 83. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática SVIs e portos en sistema modular interface vlan 2 ip address 10.0.2.1 255.255.255.0 interface vlan 3 ip address 10.0.3.1 255.255.255.0 RSM Interfaces físicas enrutadas Subinterfaces SVI SVI Routing (nivel 3) vlan 2 vlan 3 Switching (nivel 2) VLAN 2 VLAN 3 Módulo switching F0/1 F0/2 F0/3 G1/1 Portos físicos interface f0/1 interface f0/2 interface f0/3 interface g1/1 switchport switchport no switchport ip address 10.0.5.1 switchport mode access switchport mode trunk ip address 255.255.255.0 switchport access vlan 2 switchport trunk native vlan 2 10.0.4.1 switchport trunk allowed vlan 2- 255.255.255.0 interface g1/1 3 no ip address Se se trata dun enlace trunk interface g1/1.1 encapsulation dot1q 10 native ip address 10.0.10.1 255.255.255.0 interface g1/1.2 encapsulation dot1q 20 ip address 10.0.20.1 255.255.255 Access switchport Trunk switchport
  • 84. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Resume de tipos de interfaces Tipo de interfaz Propósito Exemplo de configuración Caso tradicional de routing: cada porto de Interfaz física interface gigabitethernet 1/1 nivel 2 (switch port) correspóndese cunha enrutada ip address 10.10.10.1 255.255.255.0 única rede física Interfaz enrutada Unha interfaz enrutada única para todos os VLAN SVI interface vlan 10 portos de nivel 2 (switch ports) asignados a (só con módulos ip address 10.10.11.1 255.255.255.0 unha VLAN nun módulo de switching switching) Subinterfaz Unha subinterfaz por cada VLAN transportada interface f1/0.1 (só en interfaces sobre unha interfaz física individual que sexa encapsulation dot1q 10 native individuais) extremo dun enlace trunk ip address 10.1.1.1 255.255.255.0 interface gigabitethernet 1/1 Para agrupar portos de nivel 2 (switch ports) switchport Access Switch Port nunha única VLAN switchport mode access switchport access vlan 10 interface gigabit Ethernet 1/1 switchport Para configurar portos de nivel 2 (switch Trunk Switch Port switchport mode trunk ports) que pertencen a diferentes VLANs switchport trunk native vlan 2 switchport trunk allowed vlan 1-3, 1002-1005
  • 85. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Exemplo de configuración de interfaces • Temos un Cisco 3600 cun módulo de switching NM-16ESW e unha interfaz física FE − Configurar como interfaces enrutadas f0/0 e f0/1 do módulo de switching no switchport − Configurar información IP para lograr conectividade entre todos os hosts F0/1 10.0.2.1 H2 F1/0 10.0.2.2 10.0.3.1 Router 3640 F0/0 con NM-16ESW 10.0.1.1 H3 10.0.3.2 H1 10.0.1.2
  • 86. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Exemplo de configuración de interfaces (I) R0(config)# interface f0/0 R0(config-if)# ip address 10.0.1.1 255.255.255.0 % IP addresses may not be configured on L2 links R0(config-if)# no switchport /* Pasa de int. conmutada a enrutada */ R0(config-if)# ip address 10.0.1.1 255.255.255.0 R0(config-if)# exit R0(config)# interface f0/1 R0(config-if)# no switchport R0(config-if)# ip address 10.0.1.2 255.255.255.0 % 10.0.1.0 overlaps with FastEthernet0/0 R0(config-if)# ip address 10.0.2.1 255.255.255.0 R0(config-if)# exit R0(config)# interface f1/0 R0(config-if)# ip address 10.0.3.1 255.255.255.0 /* Xa é unha int. enrutada */ Facer ping entre H1, H2 e H3 R0 enruta adecuadamente entre eles
  • 87. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Arquitectura de R0 IP 10.0.1.1 10.0.2.1 10.0.3.1 F0/0 F0/1 F1/0 SW VLAN1: F0/2-15 H3 H2 10.0.3.2 10.0.2.2 H1 10.0.1.2
  • 88. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Exemplo de configuración de interfaces (II) 1. Deshabilitar a funcionalidade de routing en R0 no ip routing 2. Restablecer a conectividade entre H1 e H2 facendo uso do módulo de switching. R0(config)#interface range f0/0 - 1 R0(config-if-range)# switchport /* Os dous portos pasan a ser da VLAN 1 */ R0(config-if-range)# exit R0(config)# interface vlan 1 /* Interfaz enrutada virtual para toda a VLAN 1*/ R0(config-if)# ip address 10.0.1.1 255.255.255.0 H2(config)#int f0 H2(config-if)#ip address 10.0.1.3 255.255.255.0 /* Mesma subrede IP que H1! */ H2(config)#ip default-gateway 10.0.1.1 Sería posible comunicarse con H3? Para poder alcanzar H3 debe habilitarse de novo a función de routing en R0 R0(config)#ip routing
  • 89. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Arquitectura de R0 IP 10.0.1.1 10.0.3.1 SVI VLAN1 F1/0 SW VLAN1: F0/0-15 VLAN 1 H3 10.0.3.2 H3 10.0.1.3 H2 10.0.1.2
  • 90. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Redes e Servizos Telemáticos Curso 2009/10 Tema 3: LAN Switching 3.8. Spanning Tree Protocol (STP)
  • 91. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Dispoñibilidade Redundancia • Necesítanse redes con altísimos niveis de dispoñibilidade (> 99.999%) Deseños tolerantes a fallos Redundancia equipos e enlaces • Obxectivo topoloxías redundantes: recuperar servizo de forma automática e rápida por fallo en punto único (equipo ou enlace)
  • 92. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Problemas da redundancia Tormentas broadcast • Switches aprenden MACs de equipos X Y conectados, pero inundan (flooding) cara a MAC descoñecidas (que aínda t0 t4 t1 non figuran na táboa) A B t2 •Tamén se inunda con tramas t3 broadcast e multicast X envía trama broadcast •O problema é coñecido como 1. X envía trama t0 “tormentas broadcast” bloqueo 2. A inunda hacia B t1 e t2 switches en topoloxías redundantes 3. B inunda de novo cara a A t3 e t4 4. ... e así sucesivamente Ambos switches satúranse Esta situación de bloqueo directo reprodúcese igualmente de xeito indirecto se temos un bucle no que participan tres ou máis switches, xa que as tramas broadcast viaxan indefinidamente ó longo do bucle
  • 93. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática O protocolo Spanning tree (STP) • Ideal: crear topoloxía con bucles físicos pero sen bucles lóxicos • Solución: unha árbore de expansión (spanning tree): grafo da LAN na que só hai un camiño posible entre dous switches, evitando así os bucles Spanning Tree Protocol (STP) IEEE 802.1D. Procedemento: • Escóllese un switch raíz • Cada switch elixe o porto co camiño de menor Switch raíz custo ata a raíz Porto raíz (un por switch) D D • Para cada enlace P2P entre dous portos, R R D escóllese o porto polo que se chega con R menor custo á raíz (Porto designado), R D D R B D bloqueándose o outro, excepto se se trata dun B D porto raíz D D D D • A árbore só contén switches que posúen R R R R portos designados D D D D • Por razóns obvias, un porto conectado a un host ou router será sempre designado
  • 94. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática STP: Parámetros e BPDUs • O cálculo do ST é controlado por: − O Brigde ID (BID) = 2 bytes prioridade bridge (32768, por defecto) + 6 bytes MAC “canónica” bridge. A ponte con BID inferior é a raíz − Os Port ID (PID) = 1 byte prioridade porto (128, por defecto) + 1 byte (Número de Porto) − Os custos dos portos: inversamente proporcional á velocidade 100, 19, 4 e 2 para 10M, 100M, 1G e 10G, respectivamente, no caso de Ethernet. Outros custos habitualmente usados son 14 e 6 para 155 e 622 Mbps. (STM-1 e STM-4 en SDH)
  • 95. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Cálculo do ST (I) • Para obter o ST, as pontes intercambian BPDUs (Bridge Protocol Data Units), que conteñen: 1. BID considerado raíz (8 bytes) 2. Custo ó raíz (4 bytes): O raíz envía custo 0. Este valor é actualizado no momento de recibir a BPDU co custo do porto polo que se recibe 3. BID emisor (8 bytes) 4. PID do porto polo que se envía (2 bytes) • O custo administrativo dunha BPDU ven dado por estes campos, nesa orde. • Inicialmente todos os switches actúan coma se fosen raíz, enviando periódicamente BPDUs (temporizador Hello, 2 segs. por defecto) por todos os seus portos (á MAC 01:80:C2:00:00:00). • En canto unha ponte recibe unha BPDU cun BID raíz máis baixo, deixa de xerar BPDUs. A partir de ese momento, só envía as BPDUs do raíz a todos os seus portos (modificando previamente o BID emisor). Os portos designados reenvían as BPDUs do raíz, modificando ademais o PID do porto emisor. Os portos bloqueados só reciben e procesan as BPDUs, pero non as transmiten. • Desta forma, en poucos segundos a ponte que non ve un BID inferior ó propio convértese en ponte raíz, e só el envía periodicamente BPDUs Hello, que se irán propagando hacia abaixo na árbore, a través dos portos designados.
  • 96. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Ponte raíz SW1 0 SW1 P1/P2 SW1 P2 D P1 D Elección porto raíz SW1 19 SW1 P1 nun switch non raíz R R P1 P1 P2 P2 SW2 SW3 SW1 38 SW3 P2 SW1 19 SW3 P2 • Unha vez que SW1 se converte en raíz, só SW1 envía BPDUs orixinais periodicamente (Hellos) • Elección porto raíz en SW2: Comparando Hellos recibidos en SW2 Hello(P1) < Hello(P2) P1 porto raíz en SW2 • Similar en SW3
  • 97. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Ponte raíz SW1 0 SW1 P1/P2 SW1 P2 Elección porto designado P1 D D nun enlace non raíz R R P1 P1 P2 P2 D B SW2 SW3 SW1 19 SW2 P2 SW1 19 SW3 P2 • Nun enlace entre dous portos non raíz, só un deles será o DESIGNADO, e o outro será BLOQUEADO • A elección virá dada pola comparación entre as BPDUs enviadas polos portos: − Hello(SW2-P2) < Hello(SW3-P2) SW2-P2 DESIGNADO e SW3-P2 BLOQUEADO
  • 98. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Cálculo do ST (II) • Cada porto garda unha copia da “mellor” BPDU vista (a de menor custo). O temporizador Max Age determina o seu período de vixencia, sendo reiniciado cada vez que se recibe a BPDU Hello no porto. • O fallo nun enlace pode ser detectado − polo vencemento do temporizador Max Age nun porto ou − pola caída directa do enlace (feito detectado inmediatamente no switch), e implica un recálculo da árbore. Para iso, o porto implicado é pasado a un estado especial denominado LISTENING, onde só se envían e reciben BPDUs. • No caso especial de que sexa o porto raíz o que perde a conectividade, a ponte pasa todos os seus portos a LISTENING para elixir un novo porto raíz
  • 99. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Estados de porto SHUTDOWN (ou caída do enlace) Non procesa BPDUs Non aprende MACs Non reenvío BLOCKING Forward delay (defecto 15 segs.) No shutdown Só recibe e procesa BPDUs (ou restablecemento enlace) Non reenvía BPDUs Non reenvío datos Resto Portos PortFast deshabilitado Aparece porto MaxAge Forward delay (defecto, 20 segs.) LISTENING (defecto 15 segs.) Recibe e envía BPDUs PortFast Cálculo ST Portos raíz e habilitado Vence MaxAge no porto designados ou o porto raíz no switch perde conectividade Forward delay (defecto 15 segs.) LEARNING Aprende MACs FORWARDING Reenvío datos Operación normal Recibe e envía BPDUs Cálculo ST
  • 100. Departamento de Redes e Servizos Telemáticos 2009/10 Enxeñería Telemática Ponte raíz SW1 Fallo Uplink SW1 0 SW1 P1/P2 P2 P1 D D Elección novo porto raíz R R R P1 P1 P2 P2 D B SW2 SW3 SW3 0 SW3 P2 SW1 19 SW2 P2 • Esta situación dase cando a ponte perde a conectividade (uplink) coa raíz, tras detectar unha caída de enlace no seu porto raíz ou, se é máis arriba, tras non recibir Hellos durante Max Age • En tal situación, o switch debe elixir un novo porto raíz e recalcular o ST, para o cal pasa todos os seus portos ao estado LISTENING e clama ser raíz. Vexamos o caso de SW3 1. Tras perder a conectividade uplink, SW3 comeza a enviar BPDUs clamando ser raíz 2. Como SW2 recibe nun porto designado (P2) unha BPDU peor, segue enviando a súa BPDU 3. Ao recibir SW3 unha BPDU mellor, deixa de enviar a súa e considera de novo a SW1 como raíz 4. Tras [MA]+2XFD, P2 convértese no porto raíz de SW3