1. การเคลื่อนที่ของสิ่งมีชีวิต การเคลื่อนที่ของสิ่งมีชีวิต
การเคลื่อนไหว เปนการเคลื่อนยายเพียงบางสวนของ
รางกาย
การเคลื่อนที่ เปนการเคลื่อนยายจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง
* การเคลื่อนที่จะตองมีการเคลื่อนไหวดวยเสมอ แตการเคลื่อนไหว
ไมจําเปนตองมีการเคลื่อนที่ดวย
การเคลื่อนที่ของสิ่งมีชีวิตเซลลเดียว
โครงรางสัตว(animal skeleton) แบงออกเปน 2 ประเภท คือ การเคลื่อนไหวโดยอาศัยการไหลของไซโทพลาสซึม
1. Hydroskeleton or hydrostatic skeleton อมีบา(amoeba)
2. Hard skeleton
2.1 Exoskeleton
2.2 Endoskeleton
การเคลื่อนไหวของอมีบา ในเซลลอมีบา การยื่น pseudopodium ออกไปเกิดจากการ
ยืดและหดตัวของ actin filaments
การเคลื่อนไหวอาศัยการไหลของไซโทพลาสซึม โดยแบงเปน 2
สวน คือ ectoplasm(แข็ง) และ endoplasm(เหลว)
Actin และ Miosin ประกอบกันเปน microfilament(
เปนเสนใยโปรตีนเล็กๆ) หดตัวและคลายตัวได ทําใหเกิดการไหล
ของไซโทพลาสซึม
ทําใหเกิดเทาเทียม(pseudopodium)
การเคลื่อนที่แบบอะมีบา (amoebiod movement)
ไดแก อมีบา เม็ดเลือดขาว ราเมือก
1

2. การเคลื่อนไหวโดยการใชแฟลกเจลลัม หรือซิเลีย Euglena
แฟลกเจลลัม(flagellum)
ซิเลีย(cilia) A comparison of the beating of flagella and cilia
Microtubules เปนแกนของ flagellum และ cilia
2

3. Centrosome containing a pair of centrioles
การเคลื่อนที่ของไฮดรา
(Hydra)
ตีลังกา
เคลือบคลานเหมือนหนอน
ลอยไปตามน้ํา
planaria การเคลื่อนที่ของพลานาเรีย(planaria)
Phylum platyhelminthes
มีกลามเนื้อ 3 ชนิด คือ circular muscle
,longitudinal muscle,oblique muscle
เคลื่อนที่ไปโดยการลอยไปตามผิวน้ําหรือคลืบคลาน
ทางดานลางมีซิเลียชวยในการโบกพัดชวยใหเคลื่อนตัวไดดียิ่งขึ้น
3

4. การเคลื่อนที่ของหนอนตัวกลม(round worm) การเคลื่อนทีของไสเดือน(earth worm)
่
Phylum nematoda ไดแก พยาธิไสเดือน พยาธิปากขอ
พยาธิเสนดาย หนอนน้ําสมสายชู
มีเฉพาะกลามเนื้อตามยาวของลําตัว(longitudinal
muscle)
การเคลื่อนที่ทําใหเกิดลักษณะสายไปสายมา
การเคลื่อนที่ของไสเดือน(earth worm)
- Phylum annelida
- กลามเนื้อ 2 ชุดคือ กลามเนื้อวงกลม
(circular muscle) อยูทางดาน
นอก และกลามเนื้อตามยาว
(longitudinal muscle) ตลอด
ลําตัวอยูทางดานใน
- เดือย(setae)
การเคลื่อนที่ของแมงกะพรุน(jelly fish)
Phylum coelenterata
เคลื่อนที่โดยการหดตัวของ
เนื้อเยื่อที่อยูบริเวณของรมและ
ผนังลําตัวทําใหน้ําพนออกมา
ทางดานลาง
4

5. การเคลื่อนที่ของหมึก(squid)
การเคลื่อนที่ของหมึก(squid)
การเคลื่อนที่ของดาวทะเล(sea star)
Exoskeleton
-พบในพวก mollusk และแมลง
-เปนโครงรางเปลือกแข็งหุมอยูภายนอกรางกาย โดย
สวนประกอบของเปลือกเปนพวก crystallized mineral
salt และไมมเซลล (acellular) เชน แคลเซียมคารบอเนต
ี
ใน mollusk, chitin ในแมลง
-exoskeleton นอกจากจะทําหนาทีค้ําจุนรางกายแลว ยัง
่
ชวยปองกันการสูญเสียน้ํา
-การเคลื่อนไหวเกิดขึ้นโดยการหด-คลายตัวของกลามเนื้อ
ที่ยึดติดกับ exoskeleton
5

6. -กลามเนื้อที่ทําใหเกิดการเคลื่อนไหวมี 2 ชุด คือ การเคลื่อนทีของแมลง
่
1. Flexors ทําใหเกิดการโคงงอของขอตอเมื่อหดตัว
2. Extensors ทําใหเกิดการยืดตัวของขอตอเมื่อ
หดตัว
-กลามเนื้อทั้งสองชุดนี้จะทํางานตรงขามกัน เมื่อ
กลามเนื้อชนิดหนึ่งหดตัว อีกชนิดหนึ่งจะคลายตัว
(antagonism)
Moving the exoskeleton: Joints and muscle attachments
insect
Exoskeleton เปนสารพวกไคติน
ขอตอขอแรกของขากับลําตัว แบบ ball and
socket สวนขอตออื่นๆเปนแบบบานพับ
การเคลื่อนไหวเกิดจาการทํางานสลับกันของกลามเนื้อ
flexer กับ extensor เปนแบบ
antagonism Flexor = งอ
Extensor = คลาย
6

7. การเคลื่อนที่ของปลา มีรูปรางแบนเพรียวบาง และเมือก มีเกล็ด ชวยลดแรงเสียดทาน
เมื่อกลามเนื้อที่ยึดติดกับกระดูกสันหลังดานใดดานหนึ่งหดตัว(เริ่ม
จากสวนหัวมาทางหาง)ทําใหเกิดการโบกพัดของครีบหาง
(cadal fin) ดันใหตัวพุงไปขางหนาโดยมีครีบหลัง(drosal
fin) ชวยในการทรงตัวไมใหเสียทิศทาง
เมื่อกลามเนื้อที่ยึดติดกระดูกสันหลังดานหนึ่งหดตัว(เริ่มจากสวน
หัวมาทางสวนหาง)
ครีบอก(pectoral fin) และครีบตะโพก (pelvicfin) ซึ่ง
เทียบไดกับขาหนาและขาหลังของสัตวบก จะทําหนาที่ชวยพยุง
ลําตัวปลา และชวยใหเกิดการเคลื่อนที่ในแนวดิ่ง
การเคลื่อนที่ของเตาทะเล แมวน้ํา และสิงโตทะเล
มีขาคูหนาที่เปลี่ยนแปลงไปมีลักษณะเปนพาย ที่เรียกวา ฟลิบเปอร
(flipper)
7

8. การเคลื่อนที่ของสัตวปก การเคลื่อนที่ของนก
มีกระดูกที่กลวง ทําใหเบา
มีกลามเนื้อที่ใชในการขยับปกที่แข็งแรง
- กลามเนื้อ pectoralis major
- กลามเนื้อ pectoralis minor
มีถุงลม (air sac)
มีขน (feather)
Endoskeleton
ถุงลม (air sac) -พบในสัตวมกระดูกสันหลังทุกชนิด
ี
-เปนโครงรางแข็งที่แทรกตัวอยูในเนือเยือ (soft tissues) หรือภายในรางกาย
้ ่
-endoskeleton ประกอบดวย living and metabolizing cells (ตางจาก exoskeleton) แบงเปน
1. cartilage เปนสวนประกอบของ protein collagen และ complex polysaccharide
2. bone ประกอบดวย collagen ปนอยูกับ apatite (calcium and phosphate salt)
-นักกายวิภาคศาสตรแบงกระดูกออกเปน 2 สวน
1. Axial skeleton: กระดูกกะโหลก (skull), กระดูกสันหลัง (vertebral column),
กระดูกซี่โครง (rib)
2. Appendicular skeleton: เปนกระดูกที่ตอออกมาจาก axial skeleton แบงเปน
2.1 Fore-limb bone (กระดูกแขน) ยึดติดกับ axial skeleton โดยกระดูก pectoral
girdle (clavicle, scapula)
2.2 Hind-limb bone (กระดูกขา) ยึดติดกับ axial skeleton โดยกระดูก pelvic girdle
(ilium, sacrum, pubis, ischium)
โครงสรางของกระดูก
(pectoral girdle)
การจําแนกชนิดกระดูก
1. กระดูกแทงยาว (long bone) ไดแก ตนแขน,ปลาย สีน้ําเงิน คือ กระดูกแกน 80 ชิ้น ilium
แขน,ตนขา,หนาแขง,กระดูกนอง,ไหปลารา sacrum
pubis
สีเหลือง คือ กระดูกรยางค 126 ชิ้น ischium
2. กระดูกแทงสั้น (short bone) ไดแก ขอมือ,ขอเทา
3. กระดูกแบน (flat bone) ไดแก กะโหลก,เชิงกราน,
สะบัก,อก,ซี่โครง
4. กระดูกรูปรางไมแนนอน (irregular bone) ไดแก
สันหลัง,แกม,ขากรรไกร
8

9. ขอตอ (articulation หรือ Joint) ชนิดขอตอ
-ขอตอ: เปนบริเวณที่กระดูกมาตอกับ 1. ขอตอไฟบรัส (fibrous joint) เปนขอตอที่เคลื่อนไหว
กระดูก มี synovial memebranes ไมไดและมีเนื้อเยื่อเกี่ยวพันบางๆ ยึดกระดูกสองชิ้นไว หรืออาจ
มาหุมบริเวณขอตอ เพือปองกันการ
่
หุมภายนอกไว เชน กระดูกกะโหลกศรีษะ
เสียดสีระหวางกระดูก จะมีกระดูก
ออนมาทําหนาที่เปนหมอนรอง และ 2. ขอตอกระดูกออน (cartilagenous joint) เปนขอตอที่
มี synovial fluid ทําหนาที่เปนสาร เคลื่อนไหวไดเล็กนอย เชนขอตอระหวางกระดูกซี่โครงกับ
หลอลื่น กระดูกอก ขอตอระหวางทอนกระดูกสันหลัง ขอตอระหวาง
-Ligament: เปนเอ็นที่ยึดระหวาง กระดูกเชิงกรานซีกซายกับซีกขวาทางดานหัวหนาว
กระดูกกับกระดูก
-Tendon: เปนเอ็นทียึดระหวาง
่ 3. ขอตอซิลโนเวียล (sylnovial joint) เปนขอตอที่
กลามเนื้อกับกระดูก เคลื่อนไหวไดมาก ประกอบดวยกระดูกอยางนอย 2 ชิ้น
ขอตอซิลโนเวียล (sylnovial joint) The skeleton-muscle connection
แบบตางๆ -การเคลื่อนไหวสวนตาง ๆ ของ
รางกายเกิดจากการทํางานรวมกัน
1 แบบที่ 1 พบที่ใดของรางกาย.......... ของ nerves, bones, muscles
แบบที่ 2 พบที่ใดของรางกาย.......... -การหด-คลายตัวของกลามเนื้อ
แบบที่ 3 พบที่ใดของรางกาย.......... เปนการทํางานรวมกันของ
กลามเนื้อ 2 ชุด ที่ทํางานตรงขาม
กัน เชน การงอแขน
:กลามเนื้อ biceps (flexor) หดตัว
2
(เปน agonist)
:กลามเนื้อ triceps(extensor) คลาย
ตัว (เปน antagonist)
3
9

10. The power arm-load arm concept Origin and insertion
-ในการเคลื่อนของกระดูก จะมีกระดูกทอนหนึ่ง -ที่ปลายทั้งสองขางของกลามเนื้อ
ทําหนาที่เปนจุดหมุน (falcum) แตละมัดจะยึดติดกับกระดูก โดย
-ความเร็วในการเคลื่อนที่ หรือความสามารถใน ดานที่ยึดติดกับกระดูกเฉย ๆ
การรองรับน้ําหนักของกระดูกขึ้นอยูกับ (ติดกับกระดูกที่ไมเคลื่อนที่)
อัตราสวนของ power arm ตอ load arm เรียก origin สวนปลายทียึดกับ
่
-power arm: ระยะทางระหวางจุดที่กลามเนื้อยึด กระดูกที่มีการเคลือนไหว เรียก
่
กับกระดูกถึงจุดหมุน insertion
-load arm: ระยะทางระหวางจุดหมุนถึงบริเวณที่ -Tendon ที่ origin มักจะกวาง ที่
ใชในการเคลือนไหว เชน เทา หรือมือ
่ insertion มักจะแคบ เพือจํากัด
่
-ถาอัตราสวน power arm/load arm ต่ํา เชน ใน ความแรงในการหดตัวของ
เสือชีตา กระดูกจะเคลือนที่ไดเร็ว
่ กลามเนื้อเกิดขึ้นเฉพาะจุด
-ถาอัตราสวน power arm/load arm สูง เชน ในตัว
badger กระดูกจะรับน้ําหนักไดมาก
กลามเนื้อแบงออกไดเปน 3 ชนิด
กลามเนื้อ (Muscular tissue)
กลามเนื้อทําหนาที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของ
รางกาย ประกอบดวยเซลลที่มีลักษณะยาว อาจ
เรียกเซลลกลามเนื้อไดวา เสนใยกลามเนื้อ

(muscle fiber) ในไซโตพลาสซึมของเสนใย
กลามเนื้อมีโปรตีนที่เปนองคประกอบที่สําคัญ 2
ชนิด คือ actin และ myosin
สวนประกอบของเซลลกลามเนื้อจะมีชื่อเฉพาะแตกตางไปจาก
กลามเนื้อแบงออกไดเปน 3 ชนิด ขึ้นอยูกบตําแหนงที่
ั เซลลชนิดอื่นๆ ไดแก
พบ โครงสราง และหนาที่ ไดแก
Cell membrane ของเซลลกลามเนื้อ
1. กลามเนื้อเรียบ (smooth muscle) = Sarcolemma
2. กลามเนื้อสเกเลทัล (skeletal muscle) Cytoplasm = Sarcoplasm
3. กลามเนื้อหัวใจ (cardiac muscle) Endoplasmic reticulum
= Sarcoplasmic reticulum
10

11. Skeletal muscle
กลามเนื้อสเกเลทัล (Skeletal muscle)
Nucleus ของ
กลามเนื้อในรางกายสวนใหญเปนกลามเนื้อสเกเลทัล
muscle fiber
กลามเนื้อนี้เกาะยึดติดกับกระดูก สามารถหดตัวไดเมื่อถูก
กระตุน และอยูภายใตการควบคุมของระบบประสาท Muscle fiber
สวนกลาง (voluntory muscle)
ลักษณะของเซลลกลามเนื้อเปนรูปทรงกระบอก ซึ่งมีความยาวมาก เซลล
มีขนาดใหญมีหลายนิวเคลียสเรียงชิดอยูกับเยื่อหุมเซลล มีลายตามขวาง
คือ มีแถบสีจางสลับกับแถบสีเขม ดังนั้นอาจเรียกกลามเนื้อชนิดนี้ไดวา
กลามเนื้อลาย (striated muscle)
ภาพตัดตามขวางของ skeletal muscle การเรียงตัว
ประกอบกันเปนมัด
กลามเนื้อ
skeleton มีเยื่อ
เกี่ยวพันหุมเปน
Sarcolemma
ขั้นตอน และทั้งมัด
(เยื่อหุมเซลล)
กลามเนื้อจะติดตอ
กับเอ็นซึ่งไปยึดติด
กับกระดูก
Nucleus เรียงชิดอยูกับ sarcolemma
การที่มองเห็นเซลลกลามเนื้อมีลายตามขวางเนื่องจาก
ภายใน sarcoplasm มีเสนใยฝอยซึ่งเปน
สวนประกอบที่สําคัญทําใหกลามเนื้อหดตัวไดเรียกวา
myofibril เปนจํานวนมาก ใน myofibril มี
โปรตีน actin และ myosin เรียงอยางเปนระเบียบ
มองเห็นมีแถบ (band) หรือเสน (line) ที่ชัดและทึบ
สลับกันไปตลอด
11

12. ใน Sarcoplasm นอกจากมีโปรตีนสําคัญที่เกียวของกับกลไกการ
่
หดตัวของกลามเนื้อแลว ยังมี Organelles ที่สาคัญไดแก
ํ
Sarcoplamic reticulum ซึ่งคือ SER ที่เปลียนไปเปนทอที่
่
ตอเนื่องกัน ลอมรอบกลุมเสนใยของกลามเนื้อ ทําหนาที่เปนแหลงเก็บ

สะสม Ca2+
Sarcolemma มีโครงสรางที่พับซอนกันเปนหลอดบางและยาวตาม
แนวขวาง เรียกวา Transverse tubule เปนทางติดตอจากผิว
ภายนอกของเซลลเขาไปติดตอกับ Sarcoplamic reticulum
สานประกอบอื่นๆภายใน Sarcoplasm ไดแก RER ,
ribosome และ Golgi complex มีอยูเปนจํานวนนอย เพราะ
เซลลกลามเนื้อไมมีหนาที่เกี่ยวกับการสรางโปรตีน
เซลลกลามเนื้อหัวใจประกอบดวย หนึงหรือ สอง
่
กลามเนื้อหัวใจ (Cardiac muscle) นิวเคลียสอยูตรงกลางเซลล เซลลมีขนาดสั้นกวาเซลล
กลามเนื้อ skeleton และปลายแยกเปนสองแฉก
กลามเนื้อหัวใจพบแหงเดียวคือกลามเนื้อที่หัวใจ และ
(bifurcate) ซึ่งจะไปตอกับเซลลอื่นๆในลักษณะเปน
ผนังของเสนเลือดใหญที่ตอกับหัวใจ เปนกลามเนื้อที่มี
รางแห ที่รอยตอของเซลลดานขวางจะยึดติดกันแนน มี
ลายเชนเดียวกับ skeletal muscle ตางกันที่
ลักษณะการเชื่อมโยงอยางซับซอน เรียกวา
กลามเนื้อหัวใจอยูนอกการควบคุมของระบบประสาท
intercalated disc มองเห็นไดชัดเจนดวยกลอง
สวนกลาง (Involuntory muscle) และการทํางาน
จุลทรรศนธรรมดา
เกิดขึ้นติดตอกันตลอดเวลา
Cardiac muscle กลามเนื้อเรียบ (Smooth muscle)
ในเซลลกลามเนือเรียบไมเห็นลาย ถึงแมวาภายในเซลลจะมีแอกทิน และ
้
ไมโอซิน แตการเรียงตัวไมเปนระเบียบเหมือนอยางใน skeletal
muscle และ Cardiac muscle ลักษณะเซลลของกลามเนือเรียบ ้
เปนรูปกระสวย หัวทายแหลม และมีหนึ่งนิวเคลียสอยูกลางเซลล
Nucleus
อยูกลางเซลล กลามเนื้อเรียบอยูนอกการ
ควบคุมของระบบประสาท
สวนกลาง(involuntory
muscle) พบไดที่ผนังของ
อวัยวะภายในระบบตางๆของ
nucleus รางกาย และเสนเลือด
Intercalated disc
12

13. Smooth muscle Smooth muscle ที่ผนังเสนเลือดแดง
กลามเนื้อเรียบอยูนอก
การควบคุมของระบบ
ประสาทสวนกลาง
(involuntory
muscle) พบไดทผนัง ี่
ของอวัยวะภายในระบบ
ตางๆของรางกาย และ
เสนเลือด
The structure of skeleton muscle การหดตัวของกลามเนื้อ skeleton
-skeleton muscle เกิดจากมัดของ muscle fiber -การหดตัวของกลามเนื้อ skeleton
(cell) มารวมกัน เกิดจากการเลื่อนเขามาซอนกันของ
-muscle fiberแตละอันคือ 1 เซลลที่มีหลาย thin filament เรียก sliding-filament
นิวเคลียส ที่เกิดจากหลาย ๆ เซลลในระยะแรก model
มารวมกัน -การหดตัวของกลามเนื้อเกิดโดยความ
-แตละ muscle fiber เกิดจากมัดของ myofibrils กวางของ sarcomere ลดลง, ระยะทาง
มารวมกัน ระหวาง Z line สั้นลง, A band คงที่,
-myofibrilsประกอบดวย myofilaments 2 ชนิด คือ
I band แคบเขา, H zone หายไป
1.Thin filamentเกิดจากactin 2 สายและ regulatory
protein (tropomyosin) 1 สาย มาพันกัน -พลังงานที่ใชในการหดตัวของ
2.Thick filament เกิดจากmyosinมารวมกันเปนมัด กลามเนื้อหลัก ๆ อยูในรูปของ

-การจัดเรียงตัวของ myofilaments ทําใหเกิด creatine phosphate
light-dark band ซ้ําๆ กัน เรียกแตละหนวยที่ซ้ํา
กันนี้วา sarcomere (ดังรูป)
Sliding-filament model การควบคุมการหดตัวของกลามเนื้อ
1.สวนหัวของ myosin จับกับ ATP,
อยูในรูป low-energy configuration -skeleton muscle หดตัวเมื่อไดรับการ
2.myosin head(ATPase) สลาย กระตุนจาก motor neuron
ATP ได ADP+Pi, อยูในรูป -ในระยะพัก บริเวณที่เปนตําแหนงที่
high-energy configuration myosin มาเขาจับ บนสาย actin (myosin
binding site) ถูกปดดวยสายของ
tropomyosin โดยการเปด-ปดของ
tropomyosin ถูกควบคุมดวย troponin
3.myosin head เกิด cross-bridge complex
กับสาย actin -binding site จะเปดเมือ Ca2+ เขามาจับ
่
กับ troponin
4.ปลอย ADP+Pi, myosin กลับสู low-energy configuration ทําใหเกิดแรงดึง thin filament เขามา
5.ATPโมเลกุลใหมเขามาจับกับ myosin head ทําให myosinหลุดจาก actin, เริ่มวงจรใหม
13

14. สรุปการหดตัวของกลามเนื้อ
-sarcoplasmic reticulum (SR) เปนแหลงเก็บ Motor end-plate
1.Ach หลั่ง 2.Action potential เคลื่อนไป T tubule
Ca2+ ในเซลลกลามเนือ ้ จาก neuron
-เมื่อ action potential จาก motor neuron จับ receptor
มาถึงบริเวณ synaptic terminal ทําใหมีการ
หลั่ง Ach ที่ neuromuscular junction, เกิด
depolarization ที่เซลลกลามเนื้อ 3.SR หลั่ง Ca2+
-action potential แพรไปยังเยื่อเซลลของ
กลามเนื้อที่เรียกวา T (transverse) tubules 7.tropomyosinปด binding
-ตําแหนงที่ T tubules สัมผัสกับ SR ทําใหมี 4.Ca2+จับtroponin,
site, หยุดการหดตัวของ binding silt เปด
การหลั่ง Ca2+ กลามเนื้อ
-การหดตัวของกลามเนื้อจะหยุดเมื่อ SR ปม
Ca2+ จาก cytoplasm กลับเขามาเก็บใน SR
6.ปมCa2+ กลับสู SR 5.กลามเนื้อหดตัว
การหดตัวของมัดกลามเนื้อ Motor unit
-ในมัดกลามเนือแตละมัดประกอบดวย muscle fiber หลายเซลลมารวมกัน
้ -ในสัตวมีกระดูกสันหลัง muscle cell 1
-การตอบสนองตอแรงกระตุนของ muscle fiberเปนแบบ all-or-none (เหมือน เซลลจะถูกควบคุมโดย motor neuron 1
neuron) และแตละ muscle fiber มี threshold ในการหดตัวไมเทากัน เซลลเทานั้น
-การหดตัวของมัดกลามเนื้อแตละครั้ง (single twitch) ขึ้นอยูกับความแรงที่มากระตุน -แต 1 motor neuron อาจควบคุมการ
-ถากลามเนื้อไดรับการกระตุน 2 ครั้งตอเนื่องกัน&มีระยะหางพอเหมาะ จะทําให ทํางาน >1 muscle cell
ความแรงในการหดตัวครั้งที่ 2 เพิ่มขึ้น (summation) -Motor unit ประกอบดวย 1 motor
-Tetanus เปนการหด(เกร็ง)โดย neuron และmuscle fiber ทั้งหมดที่
ไมมีการคลายตัวของกลามเนื้อ neuron ควบคุม
จากการกระตุนถี่ๆ และตอเนื่อง -กลามเนื้อที่ตองการการเคลื่อนไหวที่
-Fatigue (การลา) เปนสภาพที ละเอียดออน จะมีอัตราสวนระหวาง
กลามเนื้อหมดความสามารถใน motor neuron/muscle cell ต่ํา เชน
การหดตัว กลามเนื้อลูกตา (1/3-4)
การหดตัวของ smooth muscle การหดตัวของ cardiac muscle
-smooth muscle cell พบที่อวัยวะที่
มีลักษณะเปนทอกลวง เชน -มี 1 nucleus/1 cell เซลลมีการแตก
ทางเดินอาหาร, หลอดเลือด, แขนง(bifurcate)และเชื่อมกับเซลลขาง
อวัยวะสืบพันธุ, iris ของลูกตา เคียงดวย gap junction เรียก intercalated
และทอของตอม disk
-มีรูปรางคลายกระสวย มี 1 -มีการจัดเรียงตัวของ actin-myosin ทํา
nucleus/1 cell การหดตัวเปน ใหเห็นเปนลาย, มี SR
involuntary
-cardiac muscle สามารถหดตัวไดเองอยางเปนจังหวะ
-ไมมีการจัดเรียงตัวของactin-myosin ทําใหไมเห็นเปนลาย, ปลาย actin มักยึดติดกับ -หัวใจสัตวมีกระดูกสันหลังหดตัวไดเองเรียก myogenic heart (muscle-generated)
เยื่อเซลล, ไมมี SR ดังนั้น Ca2+ แพรผานเขามาทางเยื่อเซลล -หัวใจของกุง, ปู, แมงมุม ตองไดรับการกระตุนจาก nerve เรียก neurogenic heart
-การหดตัวจะชากวา striated muscle แตการหดตัวนั้นจะอยูไดนานกวา (nerve-driven)
14

15. จบ
เนื้อหา
15