Cабақтар топтамасы № 017

------------------------------------------------------------------------------ «Республикалық 45minut.kz» газетінің сабақтар топтамасы

Атырау облысы, Атырау қаласы,
№34лингвистикалық мектеп – гимназиясының
Нұрғалиева Бибігүл Жомартқызы
ІІ санатты информатика пәні мұғалімі

Сабақтың тақырыбы: “Paint” графикалық редакторын қайталау
сабағы.
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Оқушыларды Paint графикалық редакторымен жұмыс
жасауды толық меңгерту,негізгі қосымша әрекеттерімен таныстыру.
Дамытушылығы:Логикалық ойлау қабілеті арқылы компьютерлік іс-әрекетін
дамыту.
Тәрбиелілігі: Ұқыптылыққа, жауапкершілікке, ауызбіршілікке, тиянақтылыққа
тәрбиелеу.

Сабақтың әдіс-тәсілі: Фронтальды
Оқушы-компьютер
Оқушы-мұғалім ,баяндау,практикум.
Сабақтың көрнекілігі: Компьютер құрылғылары, Проектор, Интерактивті
тақта, ACTIVBOARD тестілеу пульті.
Сабақтың түрі: қайталау сабақ
Сабақтың жүрісі:
І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
ІІІ. Негізгі бөлім
1) Кім жүйрік? (сурет салу)
2) Техникалық диктант
3) Ой сергіту
4) Шығармашылық жұмыс
5) Сөз жұмбақ шешу
6) Тест жұмысы
7) Ғажайып алаң
ІV. Бағалау
V. Үйге тапсырма беру
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

Сабақты “Кім жүйрік” сайысынан бастаймыз. І
топ “Төртбұрыш”, ал ІІ топ “Дөңгелек”.
«Кім жүйрік»
І – топ төртбұрыштарды пайдаланып суреттер
салу.
ІІ – топ дөңгелектерді пайдаланып суреттер салу.

-1-


Техникалық диктант
Paint бұл ...................................... редактор. Paint графикалық редакторында
негізгі ......... түспен сурет салынады. Олар .............................................. . Paint графикалық
редакторының жұмыс беті ............ бөлімнен тұрады. Paint графикалық редакторының
тақырып жолында .............................................................................батырмалары орналасқан.

"Ой сергіту "

«Қызықты диктант»
1. Үлкен шеңбер салыңдар.
2.Сол шеңбердің төменгі бөлігін өшіріңдер. Сол кезде доға пайда болады.
3.Кішкентай шеңбер салыңдар.
4. Сол шеңбердің үш рет көшірмесін жасап, бірінен соң бірін орналастырыңдар
5.Оларды доғаның астына орналастырыңдар.
6.Кіші шеңберлердің төменгі бөліктерін өшіріңдер.
7.Центрінен бастап түзу сызық жүргізіңдер.
Сол кезде қандай сурет шықты? (Қолшатыр)
Биік тауда өседі
Белден қарды кешеді
Өзгертпейді түр - түсін
Қымбат әрі кез жұрт үшін(шырша)

Шығармашылық деңгей:

Кітаптың 143-бетіндегі 4.49-суретті салу

-2-


Сөзжұмбақ шешу Тест жұмысы

V. Қорытынды «Ғажайып алаң»
1. Өшіргіш не үшін қажет?
2.Суретті бояу үшін не пайдаланылады?
3.Түзу сызықтарды бейнелеу үшін қандай саймандар тақтасы пайдаланады?
4.Доптың суретін салу үшін қандай құрал пайдаланады?
5.Paint графикалық редакторы қалай іске қосылады?
6.Paint графикалық редакторының жұмысын аяқтау реті.

VI. Бағалау
VII. Үйге тапсырма Практикалық жұмыс. 4.51, 4.52, 4.53-суреттер. 114 бет
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
тарих пәнінің мұғалімі Битекенова Элеонора Қазбекқызы

Сабақ тақырыбы: ХХІ-ғасыр көшбасшысы
1 жүргізуші: Сәлематсыздарма, құрметті ұстаздар, әділ-қазылар,
оқушылар. Сіздермен бірлесе отырып «ХХІ-ғасыр көшбасшысы» атты
ойынымызды бастауға рұксат етіңіздер.
Әсемпаз болма әрнеге,
Өнерпаз болсаң арқалан.
Сен де бір кірпіш дүниеге,
Кетігін тап та бар қалан.-деген Абай атамыздың сөзін қайталай келе біздің
ойынымыздың шартын түсіндіре кетсек. Сайысымыз 4 кезеңнен тұрады.
2 жүргізуші: 1 кезең Бәйгеде тест сұрақтары берілген. Әр сұраққа 1 мин беріледі.
Әр жауап 5 баллдан есептеледі.
1 жүргізуші: 2 кезең «Полиглотта» әртүрлі сұрақтар берілген оған оқушылар
қазақ-орыс-ағылшын тілінде жауап беруге тиіс. Қазақ және орыс тілдерінің
жауаптарына бір-бір балдан беріледі, ағылшын тілінде жауап берілген жауапқа 3 бал
беріледі. Толық жауапқа 5 бал. 2 кезеңде балы аз 1 оқушы келесі 3 кезеңге өте алмайды.

-3-


2 жүргізуші: 3 кезең «Ғажайып жетілікте» оқушылар әр тор көзден өзі білем деген
тор көзді таңдап, егерде жауап берген жағдайда сол балдық жүйе беріледі. 2 кезеңде
қалған 7 оқушыдан балы аз 4 оқушы ойыннан шығады.
1 жүргізуші: 4 кезең «Жорғада» балы жоғары 3 оқушы қалып сайысқа түседі.
«Жорға» ережесі бойынша оқушылар жеке-жеке сұрақтарға жауап беруге тиіс.
2 жүргізуші: Ойын толық, айналған қатты ағысқа
Табылғандай танымда, жат дауыс та.
Біреу озып келеді қатарынан,
Біреу қалып жатады асығыста.
1- жүргізуші: Ойын толық жатқандай асып, тасып,
Біреу мығым, біреулер шалыс басып.
Бұл ойыннан өтеді ғұлама ойлар,
Жеңсең де жеңілсең де қал ма жасып.
2-жүргізуші: «Батылдық- балалық шақта шыңдалады» десек баланы бала ететін
тәрбие құралының бірі- ойын екендігі белгілі. Алдымен ойынға шығатын оқушыларды
ортаға шығарайық. Ойынға 8 оқушы қатысады. Енді оқушылармен таныса кетсек.
1 оқушы Рахметова Мадина 8 б
2 оқушы Қайратова Меруерт 9а
3 оқушы Манапбаева Балауса 9ә
4 оқушы Мұхитова Әмина 9ә
5 оқушы Алшымбаев Райымбек 9б
6 оқушы Сайынова Дариғаш 10а
7 оқушы Гумарова Арайлым 10а
8 оқушы Төлегенова Эльвира 10ә
1 жүргізуші: Ендігі кезек әділқазылар алқасында.
1. __________________
2. __________________
3. __________________
4. __________________
5. __________________
2- жүргізуші: Бақ пен сыналар бұл жарысқа қатысып отырған оқушыларға сәт
сапар тілей отырып, шындарға биік қоңғайсың демекпіз. Ал жас қырандар 1- тур.
«Бәйге» турын бастаймыз.
1 жүргізуші: Қарап тұрмай бәйгеге еріңіз,
Шәкірттерге әділ шешім беріңіз
Жүзден жүйрік мыңнан тұлпар шығарар,
Бәйге, бәйге, бәйгелерді көріңіз.
2-жүргізуші: Әділқазылар алқасы сөз кезегі өздеріңізде. Қатысушылардың
парақтарын жинап жауаптарын тексерсеңіздер
1-жүргізуші: Көрермен жиналған бұл тамашаға,
Құрқарап жай отыру жараса ма?
Туыс, досқа, сыныптас, танысқа емес,
Сок қолыңды білімді жас талантқа.
2- жүргізуші: «Ана тілің- арың бұл,
Ұятың боп тұр бетте
Өзге тілдің бәрін біл
-4-


Өз тілдің құрметте»- деп Қ.Мырзалиев ағамыз айтқандай, жас өркендердің тіл
білімін тамашалайық.
2 кезең. Полиглот. Ұпайы аз 1оқушыны анықтайық.
1- жүргізуші: Мәңгі бақи есте қалар,
Ғажайып бір кеш болсын.
Білімдірек шәкірт озар,
Қиынырақ сұрақ болсын
3 кезең
Ғажайып жетілік Ғалымдар тарих информация әр түрлі
10 10 10 10
20 20 20 20
30 30 30 30
ҒАЛЫМДАР
10 -Компьютердің атасы. (Чарльз Бэббидж)
20 -19 жасында дүние жүзінде бірінші рет қосу машинасын жасап шығарған ғалым
(Блез Паскаль)
30 -XVII ғасырдың басында логарифм түсінігін енгізген шотландиялық математик.
(Джон Неппер)
ТАРИХ
10 –Бұл санау құрылғыларын гректер мен Батыс Еуропалықтар «абак» деп,
қытайлықтар «суанпан», деп атаған, ал, жапондықтар не деп атаған? (Серобян)
20 –Есептеуіш техникаларының қарқынды дамуы қай ғасырдан басталды? (XIX)
30 –Ада Лавлейс Бэббидж машинасына бағдарламасын қай жылы жазды? (1846
жылы)
ИНФОРМАТИКА
10 –Адам ақпаратпен не істейді? (1. сақтайды, 2. жеткізеді, 3. өңдейді).
20 –Информатикаға анықтама бер. (Ақпараттық процестерді зертейтін ғылым
информатика деп аталады).
30 –ЭЕМ неше буынға бөлінеді? (Бес буынға)
ӘР ТҮРЛІ
10–Компьютер деген не? (Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі
құрылғы)
20 –Компьютердің негізгі құрылғылары. (монитор, жүйелік блок, маус, модем).
30 –Сигнал дегеніміз не? (Оның көмегімен адам немесе құрылғы ақпарат
қабылдайтын процесс)
Ұпайы аз 4 оқушы ойыннан шығарылады.
2-жүргізуші: Білімнің ұшқырлығын танып сен,
Асыл тасып, асықпа,қалыспа сен.
Уақыт деген зымырап , зулап жатыр,
Шапшаңдық бұл сайыста керек екен.
1- жүргізуші: Жоғары, жоғары, жорғала
Шапшаңдыққа таң қал ма.
Ойын деге нарталас
Жеңілемін деп ойлама
4 кезең ЖОРҒА

-5-


Әділ қазылар бүгінгі ойынның шешімін шығарғанша қалган 3 оқушымен «ҚИЯЛ
ӘЛЕМІ» атты ойын ойнасақ.
Ойыншыларға тақырып беріледі. Тақырыпқа сәйкес қызықты әңгіме құрастыру
керек.
А) Егер мен президент болсам...
Ә) Егер мен
Б) Егер мен
1- жүргізуші: Ойынның шешуші сәті төрешілер өздеріңізде. Жеңімпазды анықтап,
марапаттау.
2-жүргізуші: Бүгінгі көріп тамашалаған интеллекуалды шоу «ХХІ- ғасыр
көшбасшысы» ойыны мәресіне жетті.
Зейін қойып тыңдағандарыңыз үшін алғысымыз шексіз.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------

жоғары санатты бастауыш сынып мұғалімі
Мұхамбетова Мерует Ибатоллақызы

Пәні: Ана тілі Сыныбы: 3 сынып
Сабақтың тақырыбы: О.Бодықов. Аққұс туралы аңыз.
Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушыларға негізгі идеяны
ұғындыра отырып, сазгердің әнге деген ерекше қасиетін,құрметін, ән құдіретін түсіндіру.
Дамытушылығы: Оқушылардың ой –өрісін, дүниетанымын кеңейту,
Көркем сөздік қорларын байыту,оны пайдалана білуге үйрету,ұлттық өнерге деген
құрметпен сүйіспеншілігін арттыру.
Тәрбиелілігі: Оқушыны әсемдікке, сұлулықты түсінуге үйрету,патриоттық,
Отаншылдық сезімге тәрбиелеу
Сабақтың түрі: Кіріктірілген сабақ
Сабақ әдістері: әңгімелеу, сұрақ –жауап, топтастыру
Көрнекілігі: итерактивті тақта,бейне таспа, слайд, сызбалар, суреттер
Сабақтың жүрісі:
І. Ұйымдастыру
ІІ.Үй тапсырмасы Қажымұқан
Үй тапсырмасы бойынша жұмыстар
1) «Ауызша журнал» (слайдтан сұрақтар көрсетіледі)
1.Қара Ахмет, Нұрлы деген кімдер?
2.Күрестің басында кімдердің күші басым болды?
3. Мұқан мен Нұрлыны халық қалай қарсы алды?
4.Нұрлының төрт тағандап иілу себебі?
5. Мұқанның Қажымұқан аталу себебі?
6. Бұл атпен қай жылы, қай қалада күреске шықты?
2) Топтастыру.
І-топқа ІІ топқа ІІІ топқа
Спорттың пайдасы Белгілі спортшылар Палуандар

-6-


Оқушылардың үй жұмысы қорытындыланды.
Жаңа сабақ: І. Кіріспе:
-Біз оқып отырған тарау қалай аталады?
-«Жақсы ай мен күндей»
-Неге олай айтылады?
- Себебі ай мен күн бүкіл әлемге ортақ жылуын шашады. Дана , ұлы адамдарды да ел
таниды, құрметтейді, қадірлейді. Батырлар елі үшін күрессе, ақын, жазушы, әншілер өз
елін жырлайды,елінің жақсылығын, бақытын, адамдардың еңбегін ән жырына қосады.
Бүгінгі сабағымызда сондай адамдардың бірі туралы сыр шертеміз.
2.Оқулықтағы сұрақтар бойынша сөзжұмбақ шешеді.

Ш Е Б Е Р Л І К
Ш Ә К І Р Т
С Ү Й К І М Д І
П І Ш Е Р
Ж Е Т П І С

Сөзжұмбақ сұрақтары көрсетіледі. Берілген мақал- мәтелдердегі көп нүктенің орнына
қажетті сөздерді қой.
1. ...қолы ортақ.
2. Ұстаздан ... озар.
3. Өнерлі бала ....
4. Ата көрген оқ жонар
Шеше көрген тон ...
5.Жігіт адамға ... өнер де аз.
-Қане, балалар, ерекше торкөздегі сөз туралы кім не біледі?
- Берілген мақал- мәтелдерге ортақ тақырып ойлайық
-Олай болса, бүгінгі сабағымыз сазгер ағамыз Шәмші Қалдаяқов туралы болмақшы.
-Ән-саз пәнінің мұғалімі Шәмші Қалдаяқов туралы оқушыларға әңгімелеп
береді( Сазгер туралы слайдтан көріністер көрсетіледі.)

Шын аты Шамшет Оңтүстік Қазақстан облысы
Отырар ауданы

Сазгер
Шәмші 1930-1992жж
Қалдаяқов

Әкесі Қалдаяқ(Әнапия) Анасы Сақыпжамал

ІІ. Оқулықпен жұмыс.
1.Мәтін тізбектей оқытылады.
2.Табиғаттың Аққұс әніне табынған жерін суреттеп оқыту.
2.Мәтін бойынша топтық жұмыс
-7-


І топ. Әннің құдіретін қалай түсінесіңдер?
ІІ топ. Автор мен Шәмшінің арасындағы әңгіме
ІІІ топ. Аққұс туралы әңгіме
ІІІ. Топтастыру стратегиясы

Дала құсы Өнер киесі

Аңы Арман
Аққұс

Халықтың құрметі Әннің құдіреті

ІҮ. Дәптермен жұмыс
Жел тынады
Тау мүлгиді
Аққұс ән салғанда Аспан егіледі
Өзен ағысын тоқтатады
Бар дүниені түн басады

Ү. Шығармашылық жұмыс.
І –топ. Салыстыру.
Аққұс Қарақұс
2- топ. Топтастыру
3-топ .Өнер туралы мақал құрастырайық.
Өнер жұтамас қазына

Сабақты бекіту.
1-тапсырма. (үш топ бір – біріне сұрақ қояды.)
І топ. 1) Ш. Қалдаяқов кім?
2)Шәмшінің бойындағы қасиеттер?
ІІ –топ.1) Шәмші аға аңызды кімнен естіген?
2) Қарақұс неге өлтірмекші болды?
ІІІ- топ. 1) Аққұстың ақырғы өтініші не?
2)Аққұс ажалдан қалай құтылу керек болды?
1. Тапсырма . «Бес жол» өлең құрастыру
Кім? Шәмші
Қандай? Дарынды
Не істеді? Ән жазды
Не үшін? Елі үшін
Түйіндеу. Шәмші – дарынды сазгер
ҮІІІ. Бейне таспадан Шәмші туралы фильмнен үзінді көрсетіледі.
«Менің Қазақстаным» Қазақстан Республикасының Әнұраны орындалады.
ІХ. Үйге тапсырма: Мәтінді түсініп оқу(ән туралы мақал жазып келу)
Х. Бағалау
-8-


Өзін-өзі тану мұғалімі Бисенғалиева Айнамкөз Байғалиқызы

Тақырыбы: Оқушыларды ҰБТ-ға дайындау кезде мұғалімдерге
психологиялық қолдау жасау
Мақсаты: оқушыларды ҰБТ-ға дайындық кезде психологиялық
талдау жасау.
Міндеттері: оқушыларды ҰБТ-ға дайындауда кеңес беру;
-Психоэмоционалды және ақыл-ой қысымын түсіру;
-Үрейді азайту.
1.Мұғалімдерге психологиялық кеңестер:
-Оқушыларға тест сұрақтарын көбірек дайындаңыз;
-Есте сақтауға арналған тапсырмаларды беріңіз;
-Оқушылардың оқудағы жетістіктерін үнемі мадақтап отырыңыз;
-ҰБТ алдында оқушыларға қолдау көрсетіңіз,жақсы сөздер айтыңыз.Мысалы:Сенің
қолыңнан барлығы келеді;
-оқушыларға тілектер айтыңыз Мысалы:ҰБТ-ны жақсы тапсыруларыңа тілектеспін.
Мен сендерге сенемін.
-ҰБТ-ны тапсыруға қорқатын оқушылармен жекелей әңгімелеңіз;
-Аутотренингті қолдануды үйреніп,оның техникасына оқушыларды үйретіңіз;
-ҰБТ-ны жақсы тапсыру техникасымен таныстырыңыз.Мысалы логикалық ойлану,әр
сұрақ мағынасынан жауап табуға болады;
-ҰБТ алдында ең алдымен өзіңіз сабыр сақтаңыз;
-ҰБТ-ны тапсыра алмаған оқушы сәтсіздікке ұшырайды.Бұл сіз бен оқушының
біріккен жұмысының нәтижесі:
2.Түрлі түсті карточкалар –аяқталмаған сөйлемдер.
-Егер де сізді бір айдың ішінде қуантқан нәрселер көбірек бөлініп жасыл карточкалар
алып жұмыста соңғы кезде мені қуантқан деген сөйлемді аяқтау керек,ал егер де
ренжіген сәттеріңіз басым болса жұмыста соңғы кезде мені ренжіткен қызыл түйін
сөз:Мұғалімдердің таңдауларына қарай психолог қорытынды сөз айтады.
3.Ақыл – ойдағы қысымды түсіруге арналған жаттығу.
Жаттығуды орындықта отырып орындау керек. Иықты тік ұстап бос ұстау үшін
көзімізді жұму керек.
- Қолымызды көтеріп, самайымызға апарамыз. Самайдағы нүктен табамыз. Оны
басқанда ауырғанын сеземіз.
- Сұқ саусақпен сол нүктеге массаж жасаймыз. 20 рет алдыға қарай айналдырамыз.
Тағы да қайталаймыз.
- Жаттығуды ақтау үшін, самайдағы нүктені ақырын ғана басып, 3 рет терең тыныс
аламыз. Рахмет!
4. Дыбыстық гимнастика
Дыбыстық гимнастика вибрациялы массаж ретінде әсер етеді. Мұнда тыныс алу
бұлшық еттері мен диафрагма жаттығады. Әр түрлі дыбыстар әр түрлі вибрация
тудырады және біздің санамызға әсер етеді.
«А» дыбысы кеудемізде діріл тудырып, ағзадағы дыбыстық гамманы әрекетке
келтіреді. Барлық жасушаларды жұмысқа ынталандырады.
-9-


«Н» дыбысы бас миында вибрация тудырады, оның оң жақ бөлігін белсендіріп, ми
ауруларын емдейді, интуицияны жақсартып, шығармашылық қабілеттілік дамытады.
«В» дыбысы жүйке жүйесін ретке келтіреді.
«Е» - адамды сырттан келетін әр түрлі жағымсыз энергиядан қорғайды.
«Р» дыбысы стресс, қорқыныш азайтады, тұтығуда емдейді.
«Т» дыбысы жанды ауырлықтан тазартады, жүрек-қан жүйесін күшейтеді.
5. Мұғалімге арналған аутотренинг
1. Менің қолымнан барлығы келеді;
2. Мен оқушыларымды жақсы көремін;
3. Мен бақыттымын және сұлумын;
4. Мен жанымды тыныштықта сезінемін.
6. Медитативті жаттығу « Мәселеге жоғарыдан қарай», «Өз мәселеңіз жайында
ойлаңыз. Өзіңіздің уайым-сезімдріңізді елестетіңіз...
Ал енді біруақытты мәселеңіз және үйіңіз туралы, үйіңізде тұратын адамдар туралы
ойлаңыз.
Бұл елеске өзіңіздің жақындарыңыз бен туыстарыңызды, көршілеріңізді қосымыз.
Маңайыңызда тұрған адамдар, олардың үйлері туралы ойлаңыз.
Енді өз мөлтек ауданыңыз туралы ойлаңыз, онда тұратын адамдар туралы ойлаңыз.
Ал енді өзіңіздің мемлекетіңіз туралы, ондағы мыңдаған тұрғындар туралы ойлаңыз.
Бүкіл Жер шарын елестетіңіз. Енді бүкіл планета жүйесін елестетіңіз.
Галактиканы елестетіңіз. Енді бүкіл әлемді елестетіңіз. Өзіңіздің жұлдыздар арасында
самғап жүргеніңізді көріңіз. Сол ұшып жүрген жоғарыдан, өзіңіздің мәселеңізге төмен
қарай қараңыз...».
Талқылау сұрақтары: «Өзіңіздің мәселеңізге сырт көзбен қарай алдыңызба?»;
«Мәселеңізге қатынасыңыз өзгерді ме?»
7. Рефлекция. Кері байланысты алу. Қатысушылар тренингтен алған әсерлерімен
(белгі) бөліседі.
8. Қорытынды сөз. Психолог тренингті қорытындылайды.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Атырау облысы, Атырау қаласы, №34лингвистикалық
мектеп – гимназиясының математика пәні мұғалімі
Мамбетжанова Перизат Дюсенгалиевна

Тақырыбы: Математикалық футбол
Мақсаты: Білімділік: Оқушылардың ойлау қабілетін, ой
ұшқырлығын, оқуға ынтасын арттыру.
Дамытушылық: Ұйымдастырушылық қабілетін дамыту.
Тәрбиелік: Оқушыларды ұйымшылдыққа, нақты пәнге
қызығушылыққа, жауапкершілікке, өзін – өзі тәрбиелеуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Нақыл сөздер, логикалық есептер, әр топқа даярлаған үстел, карточкалық
тапсырмалар.
Түрі: Сайыс сағаты Типі: Ойын түрінде
Жүргізуші: Қайырлы күн қадірменді көрермендер! “Математикалық футбол ”
ойынына қош келдіңіздер. Сіздерді бұл ойынға шақырамыз.
Есептеп басыңызды қатырмаңыз.
Математика әлемін ұғындырып,

- 10 -


Азда болса білімді толтырамыз.
Қатысыңыздар, қолдаңыздар!
Ойыннан шет қалмаңыздар,
Ойнаңыздар, ойланыңыздар,
Жайбарақат болмаңыздар!
Бүгін математика пәнінің алғырлары білімдерімен күш сынаспақ. Ойын екі топтың
сайысы түрінде өтеді. Сайыстың шартына келетін болсақ екі топтың біреуі таңдау
бойынша ойынды бастайды. Әрбір топтың шабуылшысы, қақпашысы және
қорғаушылары бар. Ойынды бастайтын топтың шабуылшысы ортадан тапсырманы
алады. Қарсылас топтың қорғаушысы да дәл сол тапсырманы алады. Егер шабуылшы
тапсырманы орындай алмай қарсылас топтың қорғаушысы дұрыс орындаса онда келесі
топтың шабуылшысы ойынды қайта бастайды. Ал, егер шабуылшы тапсырманы дұрыс
орындаса тағы да тапсырма алады. Ол тапсырмаға енді қақпашы жауап береді. Егер
қақпашы шабуылшыдан тапсырманы дұрыс орындаса онда 1 гол салынған болып
есептеледі.
Ендеше, ойын шарты түсінікті болса ойынымызды бастайық!
№1. Қосындысын тап:
5+10+15+20+25+ +100. Жауабы: 1050
№2. Салмақтары 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 грамм болатын алмаз тастардысалмақтары тең
болатындай етіп, төрт сандықшаға қалай орналастыруға болады?
Жауабыңды негізде.
7 грамнан болуы керек: (1+ 2+ 3+ 4+ 5+ 6 +7):4 =28:4=7 (г) .
Былайша орналастыруға болады: 7+(1+6)+(2+5)+(3+4).
Жауабы: 7 грамнан.
№3. Сандар белгілі бір ереже бойынша қойылған. Осы ереже бойынша
келесі екі санды анықта: 5, 10, 15, 20, 25, ... . Жауабы: 30 және 35 сандары.
№4. Сандар белгілі бір ереже бойынша қойылған. Осы ереже бойынша
келесі екі санды анықта: 6, 9, 12, 15, 18, ... . Жауабы: 21 мен 24 сандары
№5.Бір кірпіштің салмағы жарты кірпіш пен 2 килограммға тең. Бір
кірпіштің салмағы қандай? Жауабы: 4 килограмм.
№6. Кітапта 240 бет бар және оның 60 парағының қалыңдығы 1 см
екендігі белгілі болса, кітаптың қалыңдығы қандай? Жауабы: 2 сантиметр
3
№7. «Сарыарқа фирмасы» Фирма айына 2440 тонна ұн өндіреді де, халыққа
4
бөлігін сатады. Қанша ұн сатылады? Жауабы: 1830 т
№8. 9 бен 27 сандарының арасында қанша жұп сан бар? Жауабы: 9 сан
№9. Қайрат Жанардан кіші, бірақ Талғаттан үлкен.
Ал Ажар Жанардан үлкен болса, ең үлкені қайсысы? Жауабы: /Ажар/
№10. Үш тауық 3 күнде 3 жұмыртқа табады. 12 тауық 12 күнде неше
жұмыртқа табады? Жауабы: 12 күнде 22 жұмыртқа табады
№11. Сандары белгілі бір байланыспен орналасқан.Сандар байланысы ерекшелігін
тауып қатарды жалғастыр: 9, 7, 10, 8, 11, 9, 12,.. Жауабы: 10, 13, 11...
№12. Шабарман 2,72 км қашықтықты шауып өту керек болды . Егер осы қашықтықты
0, 8 км/сағ жылдамдықпен қанша уақытта шауып өтеді.
Жауабы : 3,4 сағат

- 11 -


№13. Теңдеу шеш
86,9-(х+11,3)=59,8
Жауабы: 15,8
№14. Теңдеу шеш
(68,37-у):6,15=8,
Жауабы: 17,94
№15. Теруші біріні кұні шығарманың 24 бетін терді. Бұл барлық шығарма беттерінің
0,3 дей. Шығарма неше беттен тұрады?
Жауабы: 80 бет
№16. Баласының жасы әкесінің жасынан 5 есе кіші, ал атасының жасынан 9 есе кіші.
Үшеуінің жастарының қосындысы 105-ке тең. Баласы неше жаста?
Жауабы: 63+35+7=105
Баласы 7 жаста
№17. Бөлшекті қысқарт. Жауабы: 2
7,8 ⋅ 2,7
9 ⋅ 0,3 ⋅ 3,9
№18. Бөлшекті қысқарт Жауабы: 1,6
31 ⋅ 90 − 35 ⋅ 31
35 ⋅ 31

№19. Есептеңіз Жауабы: 31,5
( 2,6 + 3,7) ⋅ 5 =
№20. Есептеңіз Жауабы: 0,242
40 − (3,16 ⋅ 12 + 1,838) =
Қорытынды. Төрешілерге сөз беріледі. Жеңімпаз ойыншыларға марапаттау қағазы
таратылады.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ағылшын тілі пәні мұғалімі
Табылдиева Нұрбақыт Үсенқызы

Do you have any bananas?
Date: 13th of April Form: 6 “B”
The type of the lesson: presentation, interaction
The methods of the lesson: explaining, answering the question
Visual aids: book, interactive board, pictures, crossword
The aims of the lesson:
- developing pupil's grammatical skills which is using the pronoun /some and any/
- Speaking about things which is described in picture
- 12 -


- Reading the text
- Work with book
The procedure of the lesson:
I. Organization moment.
A) greeting
Good morning pupils?
How are you?
Who is on duty today?
Who is absent?
b) Check up the home task
WB ex: 2 p: 67 and to learn words
1. Write ( river, mountain, forest, desert )
a ) Pandas live in the _____________ .
b ) Snakes live in the _____________ .
c ) Parrots live in the _____________ .
d ) Crocodiles live in the ___________.
3. Read and tick ( + ) or cross ( x )
a) Ahmed speaks Chinese.
b) Pandas live in the mountains.
c) Camels live in the sea.
d) Li comes from China.
c) Warm – up
II. New words
2. Look at the pictures and write the words
III. New theme
Today we have a demonstrative lesson and the new theme “Do you have any bananas?”
The main aims to explain grammar “some/any”. I hope that you will show us what you know
about fruits and vegetables. Open your books at page: 61.
Unit 12 “Do you have any bananas?” First of all I explain you grammar.
Some – есімдігі ережеге сәйкес болымды сөйлемде
саналатын зат есіммен де, саналмайтын зат есіммен де
қолданады. Бірақ ол саналмайтын зат есіммен қолданылса,
сөйлемде анықтауыш қызметін атқарады.
Мағынасы: 1. “Бірнеше”,
2.”Кейбір”, “кейбіреулері”
Example: I have some bananas
( Менде бірнеше банан бар.)
Any – есімдігі сұраулы және болымсыз сөйлемде қолданады.
Мағынасы: 1.”Әлде-қандай”, “қандай да бір”
2.”Қаншалықты”
Example: Do you have any bananas?
I don’t have any bananas.
IV. Doing exercises
a) ex: 1 p: 61 (PB) listen and read
b) Look at the blackboard
Read and match SOME / ANY
- 13 -


I don’t have ________ strawberries.
I have _________ melon.
I don’t have ______ carrots.
Do you have _______ grapes?
I have ______ apples.
I have _______ potatoes.
c) Write in ABC order
apple, grape, banana, strawberry, carrot, melon, potato, pea
f) Read and find
a a p p l e v p e a r c
w s t r a w b e r r y o
s r m e l o n f s z y i
a o r a n g e g r a p e
Ex:5 Writing
Children look at the picture and make up the question
IV. The conclusion
V. Home work
WB p: 68 ex: 1,2
VI. Giving marks
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Айсина Светлана Идирисовна
Жоғары санатты ағылшын тілі пәні мұғалімі

Theme: Explorers and Travellers
The Aim of the lesson: 1.To develop pupils’ speech and asking
questions
2. To speak about famous explorers and travelers
3. To develop wordbuilding skills by making adjectives, adverb and verbs form nouns
Material to be used: Blackboard, pictures
Literature to be used: Textbook "New Opportunities”
Workbook ” New Opportunities”
Procedure of the lesson
I. Organization moment. -Good morning, class. -Sit down. -Who is on duty today? -Who is
on duty today? -What date is it today? -Who is absent today? -What is the weather like today?
II. Warm up. The Scott expedition was one of the most famous polar expeditions. The five
men who reached the South Pole and then died on their way back.
III. Activity. I.To check up homework. Do ex. 9 p.13
1. He has gone abrode. 2.She has got a new car. 3. John is having a shower. 4.Pat has done a
lot for her school. 5. Mike is a nice man.6. The cat is drinking milk.
IV. Short summary about explorers and travelers.
a) The first group are about Captain Robert Falcon Scot.

- 14 -


Robert Falcon Scott

6 June 1868, Plymouth, England
Born
29 March 1912 (aged 43)
Died
Ross Ice SelfAntarctica
Naval cadet programme, HMS
Education
Britannia
Royal Navy officer and Antarctic
Occupation
explorer
Spouse(s) Kathleen Bruce
Children Peter Markham Scott
John Edward Scott
Parents
Hannah Scott

Scott did not know that he would be in a race until he received Amundsen's telegram in
Melbroune October 1910. So far as transport was concerned, he decided that dogs would be one
element in a complex strategy that also involved horses and motor sledges, and much man-
hauling. Scott knew nothing of horses, but felt that as they had seemingly served Shackleton
well, he ought to use them.
Terra Nova Expedition 1910–1912
The routes to the South Pole taken by Scott (green) and Amundsen (red), 1911–1912.
Last march
Scott's group took this photograph of themselves using a string to operate the shutter on
17 January 1912, the day after they discovered Amundsen had reached the pole first.
The deflated party began the 800-mile (1,300 km) return journey on 19 January.The march
south began on 1 November 1911, a caravan of mixed transport groups (motors, dogs, horses),
with loaded sledges, travelling at different rates, all designed to support a final group of four
men who would make a dash for the Pole. The southbound party steadily reduced in size as
successive support teams turned back. Scott reminded the returning Atkinson of the order "to
take the two dog-teams south in the event of Meares having to return home, as seemed likely".
By 4 January 1912, the last two four-man groups had reached 87° 34′ S. Scott announced his
decision: five men (Scott, Edward Wilson, Henry Bowers, Lawrence Oates and Edgar Evans)
would go forward, the other three (Teddy Evans, William Lashly and Tom Crean) would return.
Scott is presumed to have died on 29 March 1912, possibly a day later. The positions of the
bodies in the tent when it was discovered eight months later suggested that Scott was the last of
the three to die.[81]
b) The second group are about Roald Amundson South Pole Expedition (1910–12)
Amundson's South Pole expedition
After crossing the Northwest Passage, Amundson made plans to go to the North Pole and
explore the North Polar Basin. Amundson had problems and hesitation raising funds for the
departure and upon hearing in 1909 that first Frederick Cook and then Robert Peary claimed the
Pole, he decided to reroute to Antarctica. However, he did not make these plans known and
misled both the Englishman, Robert F. Scott and the Norwegians. Using the ship "Fram",

- 15 -


earlier used by Fridtjof Nansen, he left Norway for the south, leaving Oslo on 3 June 1910. At
Maderia, Amundsen alerted his men that they would be heading to Antarctica in addition to
sending a telegram to Scott notifying him simply: "BEG TO INFORM YOU FRAM
PROCEEDING ANTARCTIC--AMUNDSEN.
" The expedition arrived at the eastern edge of the Ross Ice Shelf (then known as "the Great
Ice Barrier") at a large inlet called the Bay of Whales on 14 January 1911, where Amundsen
located his base camp and named it Framheim. Further, Amundsen eschewed the heavy wool
clothing worn on earlier Antarctic attempts in favour of Eskimo-style skins.
Roald Amundson and his crew looking at the Norwegian flag at the South Pole, 1911
Using skis and dog sledge for transportation, Amundson and his men created supply depots at
80°, 81° and 82° South on the Barrier, along a line directly south to the Pole. Amundson also
planned to kill some of his dogs on the way and use them as a source for fresh meat. A
premature attempt, which included Hjalmar Johansen, Kristian Prestrud and Jorgen Stubberud,
set out on 8 September 1911, but had to be abandoned due to extreme temperatures.
Roald Amundson
c) The third group are about Christina Dodwell
Christina Dodwell was born on the 1 February in 1951, in Nigeria. She is a British
explorer, travel writer, and lecturer. She is Chairman of the Dodwell Trust and was awarded the
Mungo Park Medal in 1989.
Her first job was as an interior designer. In 1975, she went on holiday to Africa with a
girlfriend and two men. The men stole their jeep, leaving the women stranded until they found
two wild horses to ride. Her friend returned home, but Dodwell stayed in Africa for three years,
travelling by horse, elephant and camel. During this time she spent seven weeks going down the
Congo River in a dug-out canoe.. After travelling twenty thousand miles around Africa,
between 1975 and 1978, Dodwell returned to England and wrote a book about her African
experiences, Travels with Fortune. However, she found home life boring and went on to other
explorations. Her second major expedition was to Papua New Guinea, travelling by horse and
canoe, in 1980 to 1981, and her later travels have included Turkey, China, and Siberia, and a
seven thousand mile flight by microlight across West Africa. She was arrested in Gonbad and
Kurdistan. She married Stephen Hobbs in 1991. She now lives on a farm, but still spends much
of her time in Africa. In 1994, she was reported to own a flat in London and a small farm in
Oxfordshire, but said that her ideal home was a timber house without electricity in the Valley of
Geysers, Kamchatka, belonging to a bear-tracker she had met there in 1992.Her recent work
includes a documentary for BBC Radio 4 on indigenous culture in Ethiopia.
d) the fourth group are about Benedict Allen
Benedict Colin Allen was born on the 1 March in1960. He is a British traveller known for
his survival skills and for relying on local indigenous people’s knowledge. He has appeared on
several television series and has written several travel. When Allen was a child, he went on
fossil-hunting expeditions in Lyme Regis. His father Colin Allen, a test pilot (who taught
Prince Phillip how to fly) brought back exotic presents and so passed onto his son the sense that
there was still an exciting world out there waiting to be explored. To him, "the greatest
explorers are people like this who just listen and learn, and don't impose." Allen was educated
at Bradfield College, and read Environmental
Science at the University of East Anglia . He joined three scientific expeditions during his
last year at university. In 2009, Allen was one of four stars of the reality epic Expedition
Africa, airing on History
- 16 -


Benedict Allen, author, explorer, TV filmmaker-presenter and international
motivational speaker, is best known for his arduous expeditions to remote corners of the
globe, journeys famously achieved not with a satellite phone, GPS or any of the usual
“backup” but by undertaking a testing journey after a period of training alone with a
remote indigenous community. These and other ventures are depicted in his ten books -
including two best sellers - and six BBC television series
V. Asking questions.
1.Why did Amundsen succeed and Scott fail? What do you think Scott’s expedition achieved?
3. Why Benedict doesn’t like travelling with people? 4.How long has Christina Dodwell been a
travel writer?
VI. Grammar Focus.
a) Make adjectives, adverbs and verbs from the nouns below.
Travel, explorer, tester(testy- adj.), difficulty, sadness, preparation, dark (darken-v.,
darkly-adv.,)
b) Put the verbs into the Present Simple, Present Perfect, Present Continuous. Do ex. 5
p.13
Homework: Ex. 6, 7 p.15
Now stand up, the lesson is over. You nay be free. Good bye.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Атырау облысы, Атырау қаласы, №34лингвистикалық
мектеп – гимназиясының ІІ санатты математика
пәні мұғалімі Сапарова Алия Сахтапбергеновна

Сабақтың тақырыбы: Аралас сандарды қосу тақырыбына есептер
шығару
Сабақтың мақсаты: а) Білімділік: Аралас сандарды қосу
тақырыбын пайдаланып есептер шығарып білу
ә) Дамытушылық: Оқушылардың білімге деген көзқарастарын,
ойлау қабілеттерін, математикаға деген қызығушылығын дамыту
б) Тәрбиелілік: Ұқыпты, сауатты қажетті құралды дұрыс пайдалана білу
Сабақтың түрі: Сайыс сабақ
Сабақтың көрнекілігі: Мультимедия, плакаттар, кеспе – сұрақтар
Сабақтың әдісі: Білім байқау
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру бөлімі. Оқушыларды түгендеу
2. Тапсырманы тексеру. Мұнда оқушылар үйге берілген тапсырманы сұрақтар арқылы
және есептерді тексеру арқылы алға жылжимыз.
Сұрақ ереже сұрау: 1. Аралас сандар қалай қосылады?
Бөлімдері бірдей аралас сандардың қосындысын табу үшін, аралас сандардың бүтін
бөліктерін жеке, бөлшек бөліктерін жеке қосып, қосындыны аралас сан түрінде жазу
керек.
2. №674;
3
Балалар бақшасына a кг құс еті, 3 кг артық сиыр еті алынды. Балалар бақшасына
5
1
барлығы неше килограмм ет әкелінді? Мұндағы a = 6 .
2

- 17 -


№678. Мына оқиғалардың қайсысының орындалуы мүмкін; мүмкін емес, ақиқат:
1. Балықтар сөйлейді.(мүмкін емес)
2. Машина тоқтап қалды.(мүмкін)
3. Суы бар ыдыысты төңкергенде ондағы су төгіледі. (мүмкін)
4. Маймыл есеп шығарады. (мүмкін емес)
5. су арықта.н асып ағып жатыр. (мүмкін)
6. Күзден кейін қыс келеді. (мүмкін).
3. Кітап бойынша есептер шығару
№669
1 7 1 5 1 13
1) 3 + 2 = 6 ; 4) 19 + 6 = 25
6 8 24 18 12 36
7 2 5 7 5 5
2) 2 + 9 = 11 ; 5) 11 + 3 = 15 ;
10 15 6 12 9 36
2 3 13 1 1 1
3) 1 + 8 = 9 ; 6) 15 + 8 = 23
5 25 25 21 28 12
№ 667
Шаруашылық бірлестігінің егістік жерінің a гектарын бірінші тракторшы, b гектарын
екінші тракторшы жыртты. Екі тракторшы шаруашылық бірлестігінің неше гектар жерін
1 4
жыртты? Мұндағы a = 8 , b = 3 .
2 5
№677
3
Барлық алма үш жәшікке бөлініп салынды: бірінші жәшікке 7 кг, екінші жәшікке
20
1 7
8 кг, үшінші жәшікке 6 кг. Барлық алма неше килограмм және грамм болған?
25 10
4. Ауызша тест
1. 5 3 8 11 11 8 11
+ = а) b ) c ) d )
11 11 11 2 21 11 21
1 4 1 4 8
2. 5 + 5 = 1 а ) b ) c ) d )1
5 5 11

11 7 5 19 19 29 9 19
3. + + =1 а )1 b )2 c )2 d )
36 18 6 36 36 36 36 36

3 7 9 7 3
4. 10 + 3 10 = 12
8 а )1
10
b )2 c )11 d )12
10 10

5. 5 + 3 4 = 10 13
7 а )10
3 13 13
b )10 c )11 d )11
11
22 11 22 22 22 20 21

- 18 -


7. Тірек кесте
Бөлшектерді қысқарту арқылы жылдың қазақша атауын кестеде табамыз.
9 9 4 16 3
Ы Р С Б А
81 12 8 20 9

9 16 4 3
И Ы Р С
12 20 8 9
Теңдеуді шешіңдер:
Квадрат тобы Үшбұрыш тобы
7 3 3 3
x−1 = 4 х− 2 = 5
12 4 5 8
Сайыста үшбұрыш командасы жеңіске жетті.
Үйге тапсырма: №675, №676, 682 Бағалау.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
II-санатты, өзін-өзі тану пәні мұғалімі
Тлепиева Гулназ Төлегенқызы

Ата –аналар семинары

Тақырыбы: “Ата – ана махаббаты” тренинг
Мақсаты: Ата –ана мен баланың арасындағы қарым – қатынастың ерекшеліктерін
психологиялық жаттығулар арқылы көрсету.
Тренинг бағдарламасы:
1.Есімдер аллитерациясы.
2.Баяндама. «Ата-ана махаббаты».
3. «Біз біргеміз!» жаттығулар.
4. «Өтінемін!» ойыны.
5. «Сиқырлы таяқша» жаттығу
6. «Тілек шамы».
7. Ой- толғаныс.
Тренинг барысы: Ортаға ақ жол төселіп ата – аналар шақырылып,алдарынан
шашу шашылады. Сол теріп алынған кәмпиттерін бірінші қолдан екінші қолға
ауыстыра отырып өздерін таныстырады.
І. Есімдер аллитерациясы.
Мақсаты: Ата-аналарды бір-бірімен таныстыру.
Шарты: Тренингке қатынасушы адам өзінің есімін, отбасы мүшелерінің есімдерін
айтып және де өз есімдерінің бірінші әрпінен басталатын жағымды қасиетін айту керек.
Әр отбасының сөзінен кейін қалғандары қол соғып қошеметтеп қояды.
- Сіздің есіміңізді, жақсы қасиетіңізді айтып жатқанда қандай сезімде болдыңыз?
- Өзіңіз қазіргі кезде қандай көңіл-күйде отырсыз?
- 19 -


Баяндама:”Ата –ана махаббаты”
Адамдар арасындағы қарым-қатынаста адамгершілік, әдеп-инабат үрдістерінің
қаншалық кең жайылып, терең тамырлануы, ең алдымен, олардың жекелеген отбасында
өркен жаюына, яғни баланың ата-анасын жан-жүрек қалауымен, саналы түрде ардақтап,
құрметтеуіне, инабат тағылымын үлкендерден үйрене отырып, олардың өздеріне деген
қарым-қатынастарында мүлтіксіз жүзеге асырып отыруларына байланысты.
Адам өмірінің мәні мен сұлулығы, адамның келешегіне сенімділігі - баланың ата-
анасын ардақ тұтып, өзінің перзенттік қарызын бір сәтке де есінен шығармауында. Бұл
– жас ұрпақтың мәдениеттілігін, әдептілігінің ғана емес, ең алдымен, адамшылығының
белгісі.
Бала – ата- ана өмірінің жалғасы. «Баламның табанына кірген шөңге менің маңдайыма
кірсін» деп әлпештеп өсірген перзенті ауырып не басқа бір қатер төнгенде мойындарына
бұршағын салып, «Өзімді алып, баламды аман қалдыр!» деп құдайға жалбарынған. Бала
тәрбиесі – қызығы мен қиыншылығы қатар жүретін күрделі процесс.
Ата-аналардың жастығы мен бала тәрбиесіндегі тәжірибенің жоқтығы, болмаса тәрбие
жұмыстарында тек қана өз ойлары мен көзқарастарына ғана жүгінуі немесе қажетті
педагогикалық білімдерінің жетіспеушілігі салдарынан тәрбие процестері көптеген
қателіктерге ұшырап отырады.
Сондықтан да мектеп өміріндегі ата-аналардың педагогикалық білімін жетілдіру,
мәдениетін арттыру, бала тәрбиесіне белсене араластыру, соның нәтижесінде ата-ананы
баланың алғашқы ұстазына айналдыру мақсатында ұйымдастырылатын семинар
тренингтердің маңызы орасан зор.
“Біз біргеміз” жаттығулары
Мақсаты: Отбасындағы қарым –қатынасты нығайтуға өзара түсінушілікте ата-аналар
мен балаларға қолдау көмек көрсету.
“Қолынан танып біл!”
Көздері байлаулы ата –аналар балаларын топтын ішінен тауып алулары керек.
Талдау:
1.Сізге балаңызды табуға не көмектесті?
2.Балаңыздың қолынан ұстағанда не сезіндіңіз?
“Өтінемін”ойыны
Мақсаты: Ата-ана мен балалар арасындағы қарым-қатынасты жақсарту, бір-біріне
көңіл бөлу, бір-бірін тыңдай білуге үйрету. Қатысушылар ортаға жартылау шеңбер жасап
тұрады.
-Құрметті ата-аналар, балалар! Сіздер қандай «сиқырлы» күші бар сөздерді
білесіздер?
-Рахмет, өтінемін, т,б
-Мен әр түрлі өтініштер жасаймын, егер мен «өтінемін» деген сөзді айтсам сіздер оны
орындауларыңыз қажет. «Өтінемін» деген сөзді айтпасам, сіздер ол өтінішті
орындамайсыздар.
-секіріңдер -оң аяқтарын көтеріңдер
-өтінемін, алақанмен қол шапалақтаңдар
-өтінемін, бір-біріңді құшақтаңдар.
- оң қолдарыңмен сол құлақтарыңды уқалаңдар
- орында тұрып отырып тұрыңдар
- өтінемін “Қара жорға” биін билеп беріңіздер
- 20 -


“Сиқырлы таяқша” жаттығуы
Сиқырлы таяқшаны бір-біріңе ұсына отырып, адам бойындағы жағымды және
жағымсыз қасиеттерді айтып шығайық.
Жағымды Жағымсыз
Мейірімділік Өтірік айту
Жан ашу Өшпенділік
Сыпайылық Кек сақтау
Даналық Тіл алмау
Қамқоршы Сараңдық
-Әр жағымсыз қасиеттің де өзінің жақсы жағы болады екен.
Мысалы:сараң адам ол – үнемшіл. Төбелесу – біреуге қол ұшын беру.
“Тілек шамы”
Мақсаты: тренинг туралы пікірлерін ортаға салу.
-Құрметті ата-аналар, балалар. Біз сіздермен жанұядағы ата-ана мен балалар
арасындағы қарым-қатынастың түрлі жақтарын тануға, жан-жақты талқылауға
тырыстық. Отбасы, ұшқан ұя – жылылықтың, жылулықтың мекені. «Отбасы» атауының
мәніне терең үңілер болсақ, оттың да үлкен маңызы бар екенін сеземіз. Сондықтан оттың
басы, ошағымыздың түтіні түзу болуы үшін «Тілек шамы» жаттығуын бір-бірімізге тілек
айта отырып жүргізейік. Бір-бірімізге мына шамды бере отырып бүгінгі кездесуден алған
әсерлеріңізбен бөлісіп, тренинг барысында айта алмай қалған ойларыңыз болса
барлығыңыз да осы жерде айтуларыңызды сұраймын.
Ой – толғаныс
-Тренингтің соңында сіздерге күн, гүл, жапырақ бейнесін дегі жапсырмалар беріледі.
Осы белгілер бойынша ата-анаға, оқушыға, мұғалімге өз ұсыныстарыңызды немесе ой-
пікірлеріңізді жазуыңызға болады. (Жазған пікірлерін оқи отырып, көктем бейнесін
шығару) Көңілді қуанышты күнде кездесейік.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
№34 лингвистикалық мектеп – гимназиясының
Жоғары санатты математика пәні мұғалімі
Жасболатова Гаухар Амангелдіқызы

Тақырыбы: Күрделі функцияның туындысы
Мақсаты: күрделі функция ұғымын, оның туындысын
есептеу формуласын меңгерту
Түрі: мультимедиялық сабақ Брейн ринг
• Аргумент өсімшесі мен функция өсімшесі анықтамалары
• Туынды анықтамасы
• Екі функцияның қосындысының туындысы
• Екі функцияның көбейтіндісінің туындысын табу ережесі
• Туындының геометриялық және механикалық мағынасы
• Дәрежелік функцияның туындысы
• Екі функцияның бөліндісінің туындысы
А. Үйренушілік – оқытушылық кезең
У= f (u) функциясы берілсін. Анықталу облысы uЄ U, ал функция мәндерінің
жиыны У болсын. Айнымалы u өз кезегінде айнымалы х- ке тәуелді функция болса,
- 21 -


яғни u=g(х),хЄ Х, онда у=f( g( x)) функциясы х- аргументі бойынша Х жиынында
анықталған күрделі функция болады.
1- мысал. у= √ 2х+1 күрделі функция, себебі у=√ụ, u=2х+1
Егер у=f(u) функциясының u нүктесінде, ал u=g(х) функциясының х нүктесінде
туындылары бар болса, онда күрделі функцияның х аргументі бойынша туындысы
бар болып және ол туынды келесі
у=f'(g(x))·g'(x) формуласымен анықталады.
2- мысал. у=(6x-13 ) 5 функциясының туындысын табыңдар.
Шешуі : f(u)=u5 ал u(х)=6х-13. Онда f'(u) =5u4 , u'(x)=6.Сонда y'=5u4 ·u'=5(6x-13)4
·6=30(6х-13)4
3- мысал. у=√ 1- х3 функциясының туындысын табыңдар.
Шешуі: f(u)=√u, ал u(х)=1-х3 . Онда f'(u)=1/2√u, u'(x)=-3x. Сонда у'=1/(2√u)·u'=1/
(2√1-x³)·(-3x)=-3x/2√1-x³
Ә. Алгоритмдік деңгей
№ 176 . Қарапайым f(x) және g(x) функцияларынан құрылған у=f(g(х)), у=g(f(х))
күрделі функцияларын жазыңдар.
а) f(x) = соsx, g(х) = 2х ; ә) f(x) = x³, g(x) = 3x+1.
№ 177 . Функцияның анықталу облысын табыңдар.
а) f(x) = (1/3-x)² ; ә) f(x) = √x+3 .

Тарихи мағлұматтар
• Есептерді шешудің кейбір дербес жағдайлары ежелден –ақ белгілі болатын.
Мысалы, Евклид бастамаларында шеңберге жанама жүргізу әдісі берілген, Архимед өз
атымен аталатын шиыршыққа (спиральға ) жанама жүргізсе, ал Апполоний – эллипс,
гипербола және параболаға жүргізген. Алайда ежелгі грек ғалымдары есепті аяғына
дейін шешкен жоқ, яғни қандай да бір қисықтың кез келген нүктесіне жанама
жүргізудің тиімді жалпы әдісін таппады.
• Ферманың нәтижелері мен кейбір басқа да қорытын-дыларға негіздей отырып ,
Лейбниц сәйкес алгоритм құрды және есепті алдыңғы ғалымдарға қарағанда
толығырақ шешті. Қазір қолданып жүрген dy/dx туынды символын Лейбниц
көрсеткен. Лейбницте негізгі ұғым туынды емес, дифференциал болды.
• Туынды үшін y‘ және f'(x) белгілеулерін Лагранж енгізген.

Б. Эвристикалық деңгей
А- деңгей Б- деңгей
№ 178 №182
а) f(x)=√x+15; б) f(x)=(-+5x)³. а) f(x)=(7x5 -3x 7 ) 17 + (6-3x³)13 ;
№ 179 ә) f(x)=(1/3-9x³)27 -(1/5·x-9) 30 .
а) f(x)=5(3x+x³-4x 4)³; № 184
Ә) f(x)=(4x²-x4)². а) f(x)=(4+1/x²)³ .

В. Шығармашылық деңгей
Туынды формулаларын біле отырып, шығармашылық тұрғыдан өзін көрсете білу
керек, яғни орындап жатқан тапсырмаларымыз сияқты, жаттығулар немесе есептер
құрастыру және оның шешімін тауып , көпшілікке ұсыну.

- 22 -


Мысалы , у=4x³+47x²-9;
Шешуі: у'=12x²+94x

Сергіту кезеңі.

«Шахмат» ойыны. Мына суретте шахмат тақтасының бір бөлігі кескінделген.
Шахмат атының жүру тәртібі бойынша оқығанда қазақ математиктерінің қанатты
сөздері шығады.

да математика қамқоршысы

бастаушы жанашыры де

сан жаңалықтары ғылымның

іргетасы химия физика

жоқ із Иә

де теориясы да

кесуде идеясы Сызықтар

жатыр бар графтар

Үй тапсырмасы
№ 178 ә),в) ; №179 ә), в); № 181; № 182 б), в)
§ 16. 1-3 сұрақтар.

Бағалау

- 23 -


МАЗМҰНЫ

1. “Paint” графикалық редакторын қайталау сабағы. Нұрғалиева Бибігүл Жомартқызы
2. ХХІ-ғасыр көшбасшысы. Битекенова Элеонора Қазбекқызы
3. О.Бодықов. Аққұс туралы аңыз. Мұхамбетова Мерует Ибатоллақызы
4. Оқушыларды ҰБТ-ға дайындау кезде мұғалімдерге психологиялық қолдау жасау.
Бисенғалиева Айнамкөз Байғалиқызы
5. Математикалық футбол. Мамбетжанова Перизат Дюсенгалиевна
6. Do you have any bananas? Табылдиева Нұрбақыт Үсенқызы
7. Explorers and Travellers. Айсина Светлана Идирисовна
8. Аралас сандарды қосу тақырыбына есептер шығару. Сапарова Алия
Сахтапбергеновна
9. “Ата – ана махаббаты” тренинг. Тлепиева Гулназ Төлегенқызы
10.Күрделі функцияның туындысы. Жасболатова Гаухар Амангелдіқызы

Атырау облысы, Атырау қаласы, №34 лингвистикалық
мектеп-гимназиясы мұғалімдерінің сабақтар жинағы

Сабақтар топтамасы № 017 "Республикалық 45minut.kz газеті"
редакциясының баспа бөлімінде әзірленіп
07.12.2012 жылы баспаға жарияланды.

Баспа редакторы: Нағиев І. Б.,

Үйлестіруші: Атырау облысы, Атырау қаласы , №34 лингвистикалық
мектеп-гимназиясы, ІІ санатты, информатика пәні мұғалімі,
“45minut.kz” ұстаздар сайтының тілшісі
Нұрғалиева Бибігүл Жомартқызы

Таралымы: 50 дана. Алматы қаласы. 2012 жыл

- 24 -

Cабақтар топтамасы № 017

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Cабақтар топтамасы № 017

Semelhante a Cабақтар топтамасы № 017 (7)

Cабақтар топтамасы № 017