Makina Sinple Teknologikoak

2. MAKINA SINPLEAK ETA
OPERADOREAK
• Makina sinpleak: Lan bat egin ahal izateko operadore
bakarra erabiltzen duten mekanismo edo makina guztiak
dira.
• Operadore teknologikoa: Zeregin jakin bat bere kabuz
egiten duen elementua da.

3. MAKINA SINPLEAK ETA
OPERADOREA
• Harri Aroa
• Metalen Aroa

4. MAKINA SINPLE MOTAK
• Plano inklinatua: Indar gutxiago erabiltzen da. Zenbat
eta inklinazio txikiagoa izan, orduan eta txikiagoa izango
da egin beharreko indarra.

5. • Ziria: Plano inklinatuaren oinarri bera du, eta indarra
ikaragarri handitzea lortzen da.

6. • Palanka: Paleolito garaitik erabiltzen zuten. Barra zuzen
bat da, eta hiru zati ditu:
1- Indarra egiten den puntua.
2- Elementu erresistentea.
3- Sostengu puntua.

7. HIRU MOTAKO PALANKAK
• 1- Lehen mailakoak: Sostengunea indarraren eta
erresistentziaren artean dago. Indar hori haunditu edo
ttikitu daiteke.

8. • 2- Bigarren mailakoak: Erresistentzia
sostengunea eta indarraren artean dago.
Indarra beti handitzen da.

9. • 3- Hirugarren mailakoa: Indarra
sostengunea eta erresistentziaren artean
dago. Indarra beti ttikitzen da.

10. • Torlojua: Bere gain egindako indarra
biderkatuta transmititzea izan zen
torlojuaren lehenengoetako erabilpena.

11. TORLOJUEN SAILKAPENA
• Triangelu itxurako haria
• Hari karratua
• Hari biribila

12. • Aurreratze eskuinerakoak
• Aurreratze ezkerrerakoak

13. • Bi hariko torlojuak:
• Hiru hari edo gehiagoko torlojuak:

14. • Azkoin torloju sistema:

15. • Gurpilak: Gauzak errazago garraiatzeko
balio du.

16. HIGIDURA TANSMITITZEKO
ETA ERALDATZEKO
MEKANISMOA

17. BIRADERAK
Formula: F . L = R . l

18. BIRABARKIAK ETA BIELAK

19. ESZENTRIKOAK ETA ESPEKAK
• 1- ESZENTRIKOAK: • 2- ESPEKAK:
Eszentrikoak disko Espeka eszentriko
zirkularra da eta mata bat da. Bien arteko
ardatzaren muturrari aldea honetan datza:
lotuta dago. Horrela, bi eszentrikoek disko
ardatzek (diskoarena eta zirkular bat izaten dute;
eszentrikoa) ez dute bat espekek, aldiz, platerak,
egiten. Eszentrikotasuna kanpaiak, etab. Horrez
(e) bi ardatzen arteko gain, gehienetan
distantzia da. zirkularrak baino profil
leunagoak dituzte.

20. POLEAK
• Polea, erdian zulo bat daukan gurpila da. Zulo horri
esker, bere ardatzean bira egin dezake. Kanpoaldean
erreten bat dauka soka, uhala, kate edo horietako batek
polea arrastatzeko.

21. A) Polea finkoak: Polea finkoa lehenengo motako
palankatzat har daiteke.
Formula: F=R

22. B) Polea mugigarrien kontzeptuak: Polea mugigarria
esfortzua gutxitzeko helburua duen operadorea da.

23. C) Polipastoa: Aparailuak edo polipastoak soka, kate eta
abarren gain egindako indarra handitzeko polea finkoa
eta mugigarrien multzoak dira. Multzo horien helburua
karga astunak ahalik eta errazen altxatzen da.
Formula: F= R:2 // L= 2h

24. GEHIAGO JAKITEKO
1.Elkarrekin jarritako polea
mugigarrien multzoak:
F= R : (2.n)
L= 2.h.n
2. Elkarren segidako polea
mugigarrien multzoa:
n
F= R : (2 )
n
L= h . 2

25. HIGIDURA TRANSMITITZEKO
ETA ERALDATZEKO BESTE
SISTEMA BATZUK
• Engranajeak: biraketa higidura ardatz
batetik beste batera transmititzen duten
elementuak dira.
• Engranaje motak:
-Engranaje zuzenak
-Engranaje helikoidalak
-Engranaje konikoak
-Bukaerarik gabeko engranajeak

26. • Pinoi kremailera sistema: izenak berak dioenez, gurpil
horzdun edo engranaje batek eta kremailera batek
osatzen dute operadore hori.

27. • Torloju-azkoin sistema: torloju- azkoin operadorea ardatz
hariztatu edo torloju batek eta azkoin batek osatzen
dute.

28. HIGIDURA
ZIRKULARRAREN
TRANSMISIOA.
TRANSMISIO ERLAZIOAK.

29. MARRUSKADURA GURPILEN
BIDEZKO TRANSMISIOAK
• Marruskadura bidezko transmisioa: bi azalera zilindriko
kontaktuan jartzearen ondorioz bien artean erresistentzia
edo marruskadura indar bat sortzen denean gertatzen
da. Izan ere, erresistentzia edo marruskadura indar hori
gurpil hartzailea arrastatzeko adinakoa izan daiteke.
• Transmisio erlazioa: d1/d2= n2/n1

30. UHALEN BIDEZKO HIGIDUREN
TRANSMISIOA POLEEN ARTEAN
• Oreka ekuazioak poleen arteko transmisioetako
sistemetan:
d1/d2 = n2/n1
n2 = d1/d2.n1

31. GEHIAGO JAKITEKO
• Higiduren aldikako transmisioa: higiduren transmisioa
aldika egiteko, transmisio sinple batzuk elkartu behar
dira. Horrela, oso leku txikian higiduren abiadura asko
txikitzea lortzen da eta aldi berean transmititutako
potentzia handitu egiten da.
• Oreka ekuazio orokorra: d1/d2= n2/n1

32. HIGIDUREN TRANSMISIOA
ENGRANAJEEN BIDEZ
• Makinen esfortzuak handiagoak izaten hasi ziren
heinean, ordura arteko diseinuak baztertu eta, horien
ordez, irristatu gabe potentzia handiagoa transmititzeko
gaitasuna zuten elementuak erabiltzen hasi ziren.
Horrela, engranajeak sortu zituzten: hortz edo
irtenguneak dituzten operadoreak, elkarrekin egokituz
arrastatu edo biratuegiten direnak.

33. • Oreka ekuazioak engranajeen transmisio sistemetan:
Z1/Z2 = N2/N1

34. BITARTEKO ENGRANAJEAK
EDO LOKAK (EROAK)
• Elkarrengandik urruti samar dauden bi ardatzen artean
higidura transmititu nahi denean, kateak erabili ohi dira.
Engranaje mota horiei bitarteko gurpilak edo engranaje
lokak (eroak) izena jarri zaie eta transmisio uhal baten
zeregin bera egiten dute.

35. ARDATZ EZ PARALELOEN
ARTEKO HIGIDURA
ZIRKULARRAREN TRANSMISIOA