Colección de diapositivas introductorias á Guerra Fría e a Coexistencia Pacífica

1. Ismael Vide González IES María Soliño Cangas do Morrazo (Pontevedra) Unha paz ficticia. A Guerra Fría. 1945-1973 Unidade temática 13

2. A sovietización da Europa oriental. As democracias populares. Implantación do Modelo soviético. Países: Polonia, Hungría, Rumanía Checoslovaquia, Bulgaria, RDA, Al- bania. Etapas 1. Formación de gobernos provi- sionais con comunistas nos pos- tos clave. 2. Vitoria dos partidos comunistas nas eleccións. 3. Os comunistas forman gobernos en solitario e ilegalizan aos par- tidos “burgueses”. 4. Os comunistas aplican o mode- lo soviético. Planificación estatal centralizada Colectivización agrícola forzosa I ugoslavia segue a súa propia vía cara o socialismo. Planificación indicativa Maior autonomía das em- presas. Desfile de milicianos comunistas durante o “golpe de Praga” de 1948, que supuxo a implantación do réxime comunista. Josip Broz “Tito” , líder iugoslavo entre 1945 e 1980.

3. Europa entre 1945 e 1947

4. Por medio de: A intervención norteamericana en Europa Pretende impedir o avance das forzas comunistas. 1º Toma de conciencia do problema. W. Churchill pronunciou un discurso en Fulton (EE. UU) en 1946, onde advertía aos aliados sobre o perigo soviético: “De Stettin a Trieste caeu un pano de aceiro sobre o continente...” W. Churchill 2º Intervención en Grecia. O exercito guerrilleiro ELAS , maioritariamente comunista, controlaba o país tras a reti- rada dos alemáns. Pero en 1946, despois dun referendo, restaurouse a monarquía, o que deu orixe a unha guerra civil. EE. UU. Enviou axuda ás forzas anticomunistas. G. do ELAS 3. Formulación da doutrina de intervención. O presidente norteamericano H. Truman condenou a ditadura do proletariado e funda- mentou a nova política norteamericana de contención do poder soviético, coñecida como Doutrina Truman . H. Truman

5. O Plan Marshall George Marshall (1880-1959) Cartel alemán favorable ao Plan Marshall. Cartel soviético de oposición ao Plan Marshall Diante da catastrófica situa- ción de Europa despois da guerra e ante o temor á ex- pansión do comunismo no continente. Estados Unidos idea un plan de reconstrución económi- ca, co que ao mesmo tempo pretende dar saída aos seus produtos industriais. Francia e o Reino Unido Aceptan o plan e ofre- cen aos outros países europeos sumarse a él. Os países socialistas Rexéitano por conside- ralo unha intromisión dos EE. UU. nos Esta- dos de Europa. Países que aceptan o Plan Marshall

6. A formulación da teoría da bipolarización Foi definida polas dúas superpotencias EE. UU URSS Andrei A. Jdánov Harry S. Truman “ Cada nación ten que escoller entre dúas formas de vida opostas... Unha baseada na vontade da maioría, caracterizada por institucións libres, por gobernos representativos, por eleccións libres... A outra baséase na vontade da minoría imposta pola forza á maioría. Baséase no terror e na opresión, ten unha prensa e unha radio controladas, eleccións trucadas e supresión das liberdades...” “ Ao rematar a guerra a política internacional tomou dúas direccións; estas direccións corresponden á división en dous campos principais das forzas polí- ticas que operan no mundo: o campo antiimperia- lista e democrático e o campo imperialista. EE. UU. é a principal forza dirixente do campo im- perialista. Inglaterra e Francia están estreitamente unidas a este país... A URSS e os países da nova democracia son a base do campo antiimperialista.”

7. A guerra fría Expresión acuñada en 1947 polo perio- dista Walter Lippman no seu libro: “The Cold War” . Caracterízase por: Tensión política. Contínua actividade de espionaxe: CIA-KGB. Carreira de armamentos. Desenvolvemento de alianzas militares: OTAN- Pacto de Varsovia. Imposición da doutrina da “Mutua Destrución Total (MAD) Extensión mundial da “ Teoría do Dominó” Bomba atómica explosionando sobre Hiroshima

8. A crise alemana e o bloqueo de Berlín Causas da crise Medidas soviéticas: - Sovietización do sector ruso. Contramedidas aliadas: - Unificación territorial dos tres sectorres. - Creación dun Estado federal alemán. - Unificación monetaria. Resposta soviética: - Bloqueo das comunicacións exterio- res de Berlín. Contraresposta aliada: - Creación da ponte a érea. Consecuencias: - División de Alemaña en dous Estados: + República Federal de Alemaña (RFA) + República Democrática de Alemaña (RDA ) Plano do bloqueo e da ponte aérea

9. Logotipo da OTAN Pacto de Varsovia As alianzas militares: OTAN e Pacto de Varsovia

10. Guerra de Corea (1950-1953) Foi un exemplo de enfrontamento entre bloques en Asia. 1. Desenvolvemento: * Invasión de Corea do Sur por Corea do Norte. * Intervención da ONU e recuperación Do territorio. 2. Figuras representativas: Xeneral MacArthur (EE.UU.) Xeneral Peng Dehuai (China) 3. Consecuencias: - Firma da Paz de Panmunjon. - División de Corea en dous Estados.

11. I Guerra de Indochina (1950-1954) 1. Plantexamento: O Vietminh , integrado por nacionalistas e comunistas, pro- clama a independencia de Vietnam en 1945, tras a derrota do Xapón na II Guerra Mundial. 2. Desenvolvemento: Francia non se mostra disposta a perder a súa colonia e da comenzo un conflicto, que inicialmente era de carác- ter colonial , pero pronto se converte nunha guerra entre os dous bloques ao apoiar EE. UU. aos franceses e Chi- na e a URSS ao Vietminh. 3. Protagonistas: 1 2 1- Ho Chi minh. 2- Xeneral N. Giap. 4. Desenlace: A derrota francesa en Dien Bien Phu supón a firma dos Acordos de Xenebra , nos que se recoñece a divisón de Indochina en tres Estados: Vietnam, Laos e Cambodia.

12. A coexistencia pacífica (1956-1962) Prodúcese despois da Guerra de Corea Grazas ao Equilibrio do terror Baseado na Paridade atómica Impulsana os seguintes Factores Multiplicación das Alianzas militares Como Tratado de Asia do sueste (SEATO) Tratado de Bagdad (CENTO) Aparición de de Novos dirixentes Como D. Eisenhower (EE. UU.) N. Kruschev (URSS) Prodúcense Crises intrabloques No Bloque Occidental Bloque Soviético A caza de bruxas de McCarthy en (EE. UU.) Danse Revoltas En Berlín Oriental Polonia Hungría

13. As crises da coexistencia pacífica Céntranse en tres puntos Suez Berlín Cuba - En 1956 Exipto nacionaliza a canle de Suez. - Francia, Inglaterra e Isrrael ocupan a canle. - Finalmente Suez queda bai- xo a protección da ONU. G. A. Nasser, presidente de Exipto (1953-1970) - En 1961 constrúese o muro de Berlín. - Con el inténtase deter o éxo- do cara Berlín Occidental. - As protestas occidentais non conseguen o derrubamento. O muro de Berlín en 1965 - En 1962 Cuba permite á URSS a instalación de mí- siles. - EE. UU respondo co bloqueo a Cuba. - Despois dunha gran tensión, Rusia retira os mísiles. Desplegue dun mísil soviético en Cu- ba en 1962

14. A distensión estivo provocada por: Os enormes gastos en defensa O estabrecemento da doutrina da Destrución Mutua Asegura- da (MAD) A crise do sistema bipolar Disidencias no bloque soviético - Polonia -Hungría -Checoslovaquia -Distanciamento con China Aparición do movemento de Países non Aliñados Conferencia de Bandung (1955) Disidencias no bloque occidental -Francia abandona a OTAN. -Alemaña pon en marcha a ÖSTPOLITIK. Esta situación culmina en: -Establecemento do teléfono vermello en 1963 -Tratado de Non-Proliferación Nuclear de 1968 -Tratado de Desarmamento SALT I de 1972 Nixón e Breznev na mesa de negociacións

15. A II Guerra do Vietnam (1963-1975) 1 En 1955 sube ao poder en Vietnam do Sur NGO DINH DIEM e instaura un sistema dictatorial. Ngo Dinh Diem 2 En 1960 o Vietnam do Norte crea o Vietcong ou Fronte de Liberación Na- cional do Vietnam do Sur, de ideoloxía comunista. Guerrilleiros do Vietcong 3 En 1963 un golpe de estado acaba coa dicta- dura en Vietnam do Sur e ante o perigo de expan- sión comunista, EE. UU. intervén masivamente. Bombardeiro americano 4 En 1968, durante a “ofen- siva do Tet”, as forzas de EE. UU. son derrotadas e fírmase a Paz de París de 1973. Kissinger e Le Duc Tho en París 5 En 1975 prodúcese a unificación do Vietnam co nome de República Socialista do Vietnam e con capital en Saigón. Teatro municipal de Ho Chi Minh en Saigón.

16. O conflicto de Oriente Próximo Desenvolvemento 1948. A ONU crea o Estado de Israel repartindo Pa- lestina entre os xudeos e os palestinos. 1948. Desencadease a Primeira Guerra árabe-israelí pola expulsión dos palestinos dos territorios israe- lís. 1956. A Segunda Guerra prodúcese coa crise de Suez, os israelís atacan exipto, aliado dos palestinos, ao mesmo tempo que os Ingleses e franceses pola canle. 1967. Terceira Guerra. Nasser ocupa de novo a Penín- sula do Sinaí, sustituíndo aos cascos azúis da ONU e recuperando inicialmente o territorio, pero perderao ao remate da contenda. 1967. Terceira Guerra. Nasser ocupa de novo a Penín- sula do Sinaí, sustituíndo aos cascos azúis da ONU e recuperando inicialmente o territorio, pero perderao ao remate da contenda. 1967. Terceira Guerra. Nasser ocupa de novo a Penín- sula do Sinaí, sustituíndo aos cascos azúis da ONU e recuperando inicialmente o territorio, pero perderao ao remate da contenda. 1967. Terceira Guerra. Nasser ocupa de novo a Penín- sula do Sinaí, sustituíndo aos cascos azúis da ONU e recuperando inicialmente o territorio, pero perderao ao remate da contenda. 1973. Cuarta Guerra ou Guerra do Yom Kipur. Tropas exipcias e sirias simultáneamente atacan Israel, apro- veitando a celebración xudea do Yom Kipur. Todas estas guerras foron gañadas por Israel co apoio dos Estados Unidos. Xeografía