1. İŞLETME BİLİMİNE
GİRİŞ I - II

2. İşletmeyi tanıyalım
İşletmeler günlük yaşantımızın önemli bir
parçasını oluşturmakta, insan
gereksinimlerinin büyük bir bölümünü
karşılamaktadırlar. Bu işletmeler çeşitli
türlerde ve büyüklüktedir. Bir ülke
ekonomisini oluşturan ve sayıları yüzbinlere
hatta milyonlara varan işletmeler
ekonominin hücreleri gibi düşünülebilir.

3. İşletmeyi tanıyalım
• İşletmeler başkalarının ihtiyaçlarını
karşılamak üzere mal ve hizmet üretirler.
• İşletmeler iktisadi mal ve hizmet üretirler.
İktisadi mal ve hizmetlerin özelliği fayda
yaratmaları ve kıt olmalarıdır.
• İşletmelerin bu üretimi
gerçekleştirebilmeleri üretim faktörleri adı
verilen emek, doğa, sermaye ve bilginin bir
araya getirilmesine bağlıdır.
• İşletmeler kar amaçlı örgütlerdir.

4. İşletmeyi tanımlayalım
İŞLETME TÜKETİCİLER
Mal ve
Hizmet
Pazarı
Üretim
Faktörleri
Pazarı
Mal ve Hizmet
Emek ,Sermaye ,Doğal Kaynaklar, Bilgi
Ücret Faiz Kira (para)
Kar Kar Kar

5. İşletmeyi tanımlayalım
Kişi veya kurumların ihtiyaçlarını
karşılamak üzere, üretim faktörlerini
biraraya getirerek mal veya hizmet üreten,
pazarlayan, maddi ve manevi kar elde
etmeyi amaçlayan iktisadi, teknik ve hukuki
birimlerdir.

6. İşletme Fonksiyonları
Bir işletmede çok farklı nitelikte faaliyetler
gerçekleştirilmektedir. Bu faaliyetler
işletmenin içinde bulunduğu sektöre göre
farklılık göstermekte, işletmenin
büyüklüğüne göre bağımsız departmanlar
halinde gruplandırılmakta veya
gruplandırılmamaktadır.

7. İşletme Fonksiyonları
Genel anlamda bir işletmede
gerçekleştirilebilecek farklı nitelikteki
fonksiyonlar şöyle belirtilebilir:
-üretim
-pazarlama
-finansman
-insan kaynakları
-muhasebe
-ar-ge
-halkla ilişkiler
-yönetim

8. Müteşebbis Yönetici
• Bir mal veya hizmeti
üretmek, pazarlamak
için üretim
faktörlerini bir araya
getiren ve faaliyet
esnasında oluşan
kar veya zarardan
etkilenen kişidir.
• Bir mal veya hizmeti
üretmek, pazarlamak
için üretim
faktörlerini bir araya
getiren, bu
faaliyetleri bir ücret
karşılığı yapan, kar
elde etme amacında
olan ancak kar veya
zarardan direkt
etkilenmeyen
kişidir.

9. Yönetim Seviyeleri
• Stratejik Yönetim
(Tepe = Üst
Yönetim)
• Fonksiyonel
Yönetim (Orta
Kademe Yönetim)
• Program Yönetimi
(Alt Kademe
Yönetim)

10. İşletmenin amaçları
Genel anlamda işletmelerin iki tür amaca
sahip oldukları söylenebilir: ekonomik
amaçlar ve sosyal amaçlar. Ekonomik
amaçlar faaliyetlerden kar elde etmeye
yönelikken, sosyal amaçlar işletmenin
faaliyetleri üzerinde etkili olan çıkar ve
baskı gruplarının beklentileriyle ilgilidir.

11. İşletmenin belli başlı
EKONOMİK
amaçları
• Karlılık
• Süreklilik
• Büyüme

12. İşletmenin belli başlı
SOSYAL
amaçları
• Doğanın ve kültürel mirasın korunması
• Eğitim ve kültür, sanat faaliyetlerinin
desteklenmesi
• Toplumsal değerler ve iş ahlakı
• Çalışma hayatının niteliğinin geliştirilmesi
• Sosyal faydayı arttıracak yatırımın
yapılması
• Tüketicinin korunması

13. İşletmenin Çevresi
İşletmenin çevresi,
işletme dışında
kalan ancak onun
faaliyetlerini
etkileyen her şey
olarak karşımıza
çıkmaktadır.

14. İşletmenin Çevresi
İşletme varlığını sürdürebilmek için ihtiyacı
olan her tür kaynağı çevresinden alarak yine
onun istek ve ihtiyaçlarına cevap vermeye
çalışır.

15. İŞLETMEYİ
OLUŞTURAN ÇEVRE
FAKTÖRLERİ
• İç ve Dış Çevre
• Yakın Çevre

16. İç Çevre ve Dış Çevre
• İç Müşteri
• İşletme Sahibi
• Hissedarlar
• Ekonomik
• Teknolojik
• Sosyo-Kültürel
• Hukuki-Politik
• Doğal Çevre

17. Yakın Çevre
• Tüketiciler
• Kredi Kuruluşları
• Rakip Firmalar

18. İşletmeyi neden
kurarız ?
• Bağımsız çalışma isteği
• Miras yoluyla işletme sahipliği
• Yeni bir buluş veya fikri pazara sunma
arzusu
• Başka fırsatların yokluğu
• Toplumsal itibar sağlama
• Kazanç sağlama ve ülke ekonomisine
katkıda bulunma

19. Kesin yatırım kararı
almadan önce ilk
ne yapmalıyız ?
Cevap : PAZAR ARAŞTIRMASI
Hedeflenen pazar ile ilgili bilgilerin doğru
elde edilmesini, tasnifini, analizini ve
yorumunu içeren tarafsız çalışmadır. Bu
araştırmanın verileri iki türdür : Birincil ve
İkincil veriler.

20. Pazar Araştırmasının bize
verecekleri...
• Tüketicilerin ürün ve hizmet düzeyinden
beklentileri
• Tüketici gelir düzeyi, yaş ve cinsiyete bağlı
satın alma davranışları
• Yatırım tutarı ve ürün birim maliyeti
• Rakip va aracı kuruluşlar hakkında bilgi

21. Proje Yatırım Düşüncesi
Yatırım konusundaki alternatifler gözden
geçirilerek bunlardan en ekonomik olanla
işletmecilik faaliyetlerine başlanır.
İşletme açısından yatırım, ileride gelir
sağlamak amacıyla yapılan her türlü
yatırım harcamasıdır.

22. Kuruluş Aşamaları
• Proje Fikri
• Fizibilite Çalışmaları
1. Ekonomik Etüd
2. Teknik Etüd
3. Finansal Etüd
4. Hukuki Etüd

23. Fizibilite = Yapılabilirlik
• Ekonomik Etüd
1. Pazar araştırması ve talep tahmini
2. İşletme büyüklüğünün ve kapasitesinin
belirlenmesi
3. İşletmenin kuruluş yerinin seçimi

24. Fizibilite = Yapılabilirlik
• Teknik Etüd
1. İşletmenin kurulacağı arazinin seçimi
2. Üretimde kullanılacak teknolojinin seçimi
3. Kullanılacak makinelerin etüdü ve seçimi
4. Hammadde ve yardımcı malzemelerin etüd ve
seçimi
5. Kullanılacak enerji türünün seçimi

25. Fizibilite = Yapılabilirlik
• Finansal Etüd
1. Yatırım tutarının hesaplanması
2. İşletmenin gelir ve gider tahminlerinin
yapılması
3. Finansal kaynakların hesaplanması
4. İşletmenin karlılık durumuyla ilgili analizler

26. Fizibilite = Yapılabilirlik
• Hukuki Etüd
1. İşletmenin hukuki yapısının seçimi
2. Kuruluş ve üretim için gerekli izinlerin
alınması için gereken yasal koşulların
belirlenmesi

27. Kuruluş Aşamaları
• Fizibilite Raporu
• Yatırım Kararı
• Kesin Proje
• Yatırım
• Üretime Geçiş

28. Yönetim nedir?
İşletme amaçlarına etkili ve verimli bir
şekilde ulaşmak üzere planlama, örgütleme,
yöneltme, koordinasyon ve denetimin
yapılması sürecidir.

29. İŞLETME NASIL
YÖNETİLİR ?
Cevap : Yönetim
fonksiyonlarının
gerçekleştirilmesi
ile yönetilir.

30. Yönetim Fonksiyonları nelerdir?
• Planlama
• Örgütleme
• Koordinasyon
• Yöneltme
• Denetim

31. Yönetim Fonksiyonları neleri içerir?
1. Planlama : Neyi, ne zaman, nerede, kim
tarafından ve nasıl yapılacağının önceden
belirlenmesidir.
Aşamaları :
• Sorunların veya fırsatların saptanması
• Amaçların belirlenmesi
• Planın dayandığı hareket noktalarının
belirlenmesi
• Seçeneklerin saptanması ve değerlendirilmesi
• En uygun alternetifin seçilmesi
• Yardımcı planların düzenlenmesi
• Planları, sayısal değerlerle bütçelemek

32. Yönetim Fonksiyonları neleri
içerir?
2. Örgütleme : Belirli amaçlara ulaşmak için
yapılacak işlerin ve bu işleri yapacak kişilerin
oluşturulması.
Aşamaları :
• Örgütsel yapının kurulması
• İlişkilerin saptanması
• Görev tanımlarının yapılması
• Görevin gerektirdiği niteliklerin tanımlanması

33. Örgütleme Kadrolama
• İstihdam edilecek
iş gücünün seçimi
ve işe yerleştirme
• Eğitim ve
geliştirme
• Değerleme

34. Yönetim Fonksiyonları neleri
içerir ?
3. Koordinasyon : Örgütün yaptığı işin
çeşitli bölümlerini birbiri ile
ilişkilendirmektir.
Etkin koordinasyon için ;
• İyi ve yalın bir organizasyon yapısı
gereklidir.
• Plan ve programların uyumlaştırılması
• Gönüllü koordinasyonun özendirilmesi
• İyi bir haberleşme sistemi

35. Yönetim Fonksiyonları neleri
içerir ?
4.Yöneltme : İş görenlerin kendilerine verilen
görevleri etkin bir biçimde yerine getirilmesini
sağlamaktadır.
Kapsamı :
• Astların özelliklerine göre hazırlanmış açık ve
yalın talimatlar verilmeli
• Sürekli eğitim faaliyetleri
• Çalışan motivasyonu
• Disiplin, ödül ve ceza dengesi

36. Yönetim Fonksiyonları neleri
içerir ?
5.Denetim : Örgütte gerçekleşen sonuçlar ile,
planlanan hedeflerin karşılaştırılması ve sapma
hallerinin nedenlerinin tespitidir.
Aşamaları :
• Standartların belirlenmesi
• Gerçekleşen durumun tespiti
• Durumun karşılaştırılması
• Farklılıklar yönünde hareket tarzının belirlenmesi

37. Yönetim Kademeleri
Üst Kademe
Orta Kademe
Alt Kademe

38. Yönetim Faaliyetleri Hangi
Özelliklere Sahip Olmalıdır ?
• Amaçlar başta saptanmalı
• En az iki kişi bir araya gelmeli
• İlişkiler uyumlu – düzenli olmalı
• İş bölümü yapılmalı
• Yöneticilerin yetki sınırları belirlenmeli
• Geleceğe dönük rasyonel kararlar alınmalı
ve bunlardan doğan sorumluluk taşınmalı

39. Başarılı Yönetici Özellikleri
• İleri görüşlülük
• İşini ve yöneteceği kişileri yakından tanımak
• Etkin ve yerinde kararlar alabilmek
• İş görenlere karşı tarafsız, objektif ve insancıl
olmalı
• İş görenlere örnek olmalı
• Gerektiğinde ceza verebilmeli
• İş gören eğitimlerine önem vermeli

40. TEMEL İŞLETME
FONKSİYONLARI
• ÜRETİM
• PAZARLAMA
• FİNANS
• İNSAN KAYNAKLARI
• HALKLA İLİŞKİLER
• AR-GE

41. ÜRETİM
Girdilerin fayda
yaratacak şekilde
mamul veya
hizmete
dönüştürülmesi
faaliyetidir.

42. Üretim Prosesi
GİRDİ ÜRETİM SÜRECİ ÇIKTI
Toprak Ürün
Emek Hizmet
Sermaye
Yönetim
DÜZELTME ÖLÇME

43. Üretim Faktörleri
• Emek
• Sermaye
• Doğal Kaynaklar
• Bilgi
• Girişim

44. Üretim Faaliyeti
kaç şekilde gerçekleşir ?
1. Üretim miktarına göre
2. Üretimde izlenen yola
göre
3. Üretilen mamulün cinsine
göre

45. Üretim miktarına göre ...
Tek Mal üretimi
Seri üretim
Kitle üretimi
Üretimde izlenen yola göre ...
İmal yerinde üretim
Hareket halinde üretim
Atölye sistemi
Akıcı sistem
Grup sistemi
Üretilen mamulün cinsine
göre ...
Fiziksel mal üretimi
Hizmet üretimi

46. Tek Mal Üretim
• Tek mamul üretilir
• Üretim işlemi bir daha tekrarlanmaz
• Üretilen her mamul bir önceki üretinden
farklı olur
• Sipariş üzerine çalışılır

47. Seri Üretim
• Mamul bir seriyi oluşturacak miktarda
yapılır
• Seri bittiğinde yeni seriye geçilir
• Seride birbirinin aynı sınılı sayıda üretim
yapılır
• Sipariş üzerine ve bilinmeyen müşteriler
için üretim gerçekleşir

48. Kitle Üretimi
• Üretim devamlıdır
• Aynı mamulden çok miktarda üretilir
• Birbirinin aynı olan mamuller üretilir
• İmalat öncesi hazırlık fazladır ve bu
maliyeti arttırmaktadır

49. Atölye Sistemi
• Aynı tür makinalar
aynı yerde toplanır
• Her mamulün
üretiminde izlenen
yol farklıdır
• Üretim değişen
koşullara göre
ayarlanır

50. Akıcı Sistem
• Üretimde kullanılacak mallar fabrikaya
girişlerinden mamul halde çıkışlarına kadar
belirli yol izlerler
• Makineler mal veya parçaların izleyeceği
hat üzerine yerleştirilir
• Parçalar belirli bir yönde, sürekli ve düzenli
bir akış halinde hareket ederler

51. Grup Sistemi
• Atölye ve Akıcı
sistemlerin karmasıdır
• Belirli makinalar belirli
yerlerde toplanır
• Ancak makinalar belirli
mamul veya parçayı
bütünüyle üretecek
şekilde yerleştirilir

52. İmal Yerinde Üretim
• Mamul hareketliliği
söz konusu değildir
• Üretim mamulün
bulunacağı yerde
gerçekleştirilir

53. Hareket Halinde Üretim
• Mamul işletme
içinde hareket eder
• Üretim süresince
mamulün makine
ve işçilere doğru
hareketliliği
sağlanır

54. PAZARLAMA
İnsan ihtiyaç ve
isteklerini
karşılamaya
yönelik mübadele
işlemidir.

55. Pazarlama İşlevi
• Mevcut ve potansiyel alıcılara istek tatmin edici
ürün, hizmet ve bilgileri sunmak üzere planlama,
fiyatlandırma, dağıtım ve tutundurma
faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ile oluşur.
• Üretimden önce başlamakta ve satış sonrası
hizmetlerle devam etmektedir
• Hangi malların üretileceği, nerede, kime, ne
zaman sunulacağı ile ilgilenir

56. Pazarlama faaliyetini
gerçekleştirebilmek için ilk ne
yapmalıyız ?
Cevap : Pazar Araştırması
Tüketiciler hakkındaki işe yarar, uygun
bilgilerin toplanması, analiz edilmesi ve
sunulmasıdır.

57. Pazar Araştırması
Bu araştırma içine rekabetçi faaliyetler, hükümet
faaliyetleri ve ekonomik değişimler gibi daha
genel çevre sorunları da girmektedir. Başlıca
araştırma türleri :
• Müşteri araştırması
• Tutundurma araştırması
• Ürün araştırması
• Dağıtım araştırması
• Satış araştırması
• Pazarlama çevresi araştırması

58. Pazar araştırmasında faydalanılan
veriler nelerdir ?
• Birincil Veriler : Spesifik sorunlar için
yapılan tamamen yeni çalışmalarla elde
edilmiş verilerdir. Bu veriler anket, gözlem
ve deneyler yardımıyla elde edilebilir.
• İkincil Veriler : İşletme içi veya dışında
başka amaçlarla toplanmış verilerdir.

59. Pazarlama
Fonksiyonları
=
Pazarlama
Karması
=
4P
• Mamul
• Fiyat
• Tutundurma
• Dağıtım

60. Mamul
1. Tüketim Malları
• Kolayda Mallar
• Beğenmeli Mallar
• Özellikli Mallar
• Aranmayan Mallar
2. Endüstriyel Mallar
• Ham maddeler
• Ana ekipman
• Hazır parçalar
• Endüstriyel
hizmetler

61. Fiyat
1. Maliyete yönelik
fiyatlandırma
2. Talebe yönelik
fiyatlandırma
3. Rekabete yönelik
fiyatlandırma
4. Psikolojik
Fiyatlandırma

62. Tutundurma
1. Reklam
2. Halkla İlişkiler
3. Yüz Yüze Satış
4. Promosyon

63. Tutundurma Karması
Mesajlar Araçlar Alıcılar
Ürünlar ve Reklam Tüketiciler
Markalar
hakkında bilgi Promosyon Çalışanlar
Şirketler Kişisel satış Baskı grupları
hakkında bilgi
Halkla ilişkiler Diğer kamuoyu

64. Dağıtım
1. Direkt Dağıtım
2. Endirekt Dağıtım
3. Lojistik ( Fiziksel
Dağıtım )

65. Başlıca Pazarlama Türleri
1. Yeşil Pazarlama (Green
Marketing)
2. Doğrudan Pazarlama
3. İşletmeden İşletmeye
İnternet Yoluyla Pazarlama
(Business 2 Business)
4. İşletmeden Nihai Tüketiciye
İnternet Yoluyla Pazarlama
(Business 2 Consumer)
5. Kitlesel Pazarlama
6. Stratejik Pazarlama

66. Başlıca Pazarlama Türleri
Yeşil Pazarlama
Kullanılan ambalajların
doğayı kirletmemesi,
çevre ile uyumlu üretim
faaliyetleri, ürünlerde
kullanılan doğal madde
oranının arttırılması.
Doğrudan Pazarlama
Ölçülebilir tepkiye neden
olmakta, müşterilerin
fikirlerini etkilemek
amaçlı birden fazla
reklam aracını da
doğrudan
kullanılmaktadır.
B2B
Nihai kullanıcıdan önceki
satış ve transferler, ortak
girişimler, üretim
sözleşmeleri, ürünlerin
dağıtımı-pazarlanması-
destek hizmetleri
gerçekleştirilir.
B2C
E-alışveriş gibi
kolaylıklarla ürün ve
hizmetlere 24 saat
dünyanın her yanından
ulaşma ve satın alma
olanağı sunmaktadır.
Kitlesel Pazarlama
Bir tek ürünün tüm
alıcılara toplu üretilip,
seri dağıtılıp, kitlesel
pazarlanıp, kitlesel
tutundurulma
çalışmasıdır. En düşük
maliyetle en geniş pazar
imkanı sağlanır.
Stratejik Pazarlama
Odak noktası olan
müşteri vaya üründen,
firmanın dış çevresine
kaymaktadır. Müşteri
bilgileri ile rekabet,
hükümet politikaları,
sosyo-ekonomik makro
güçler de takip edilir.

67. FİNANS
İşletmelerin faaliyetlerini
başarılı bir şekilde
yürütebilmeleri, ihtiyaç
duydukları fonu
sağlamalarına bağlıdır.
İşletmelerin amaçlarına
ulaşabilmek için gerek
duydukları fonun
sağlanmasını ve bunun
yönetimini FİNANS
gerçekleştirir.

68. FON = PARA
Fon : Nakit, vadesiz mevduat, nakde
çevrilebilir değerler
Para : Nakit ve bankadaki
vadesiz mevduat

69. Finansmanın işlevleri
1. Finansal analiz
2. Gerekli fonların kaynaklarının belirlenmesi
3. Fonları uygun koşullarda ele geçirmek
4. Ele geçirilen fonların etkin kullanımı
5. Finansal planlama ve denetim (Muhasebe
kayıtlarının izlenmesi)
6. Finansal raporların düzenlenmesi
7. Kar dağıtımı
8. Gelecek dönem finansal olayların hazırlanması /
öngörülmesi

70. Finansman Kaynakları
1. Öz Sermaye
İşletme sahip veya
sahiplerinin
işletmenin
kullanımına tahsis
ettikleri fonlar
• Temel Kapital
• Yedek Kapital
2. Yabancı Sermaye
İşletmenin borçlanma
yoluyla sağladığı
fonlar
• Kısa süreli borçlar
• Uzun süreli borçlar

71. Çağdaş Finansman Kaynakları
Leasing : Kiralama şirketinin (kiralayan), kiracı
konumundaki işletmenin ihtiyaçlarına uygun
menkul veya gayrimenkul değeri satın alıp, bunu
belirli bir süre için bu işletmenin kullanımına
tahsis etmesidir. Kiralayan ve kiracı arasında
düzenlenen, üreticiden kiracı tarafından seçilip,
kiralayan tarafından satın alınan mülkiyetini
kiralayanda , kullanımını ise kiracıda bırakan bir
anlaşmadır.

72. Çağdaş Finansman Kaynakları
Factoring : 1-6 ay vadeli kredili satış yapan
işletmelerin bu satışlarından doğan alacak
haklarını bir başka finansman kuruluşuna
devretmeleri şeklinde gelişen bir finansman
tekniğidir. Yani fon yaratmak amacıyla ticari
alacakların satılmasıdır.
• Alacaklar önceden paraya çevrilir
• K.V.Alacağın %80-%90’ı peşin ödenir
• %20’lik kısım factoring şirketinin ücreti
düşüldükten sonra ödenir.

73. Çağdaş Finansman Kaynakları
Forfaiting : 6 ay ve daha uzun vadeli senetli
alacakların ödenmesinde kullanılan bir
finansman tekniğidir. Belgelenmiş
alacakların (bono,poliçe,garanti mektubu
v.b.) finans kuruluşu tarafından satın
alınmasıdır. Daha çok yatırım malları
ihracatının finansmanında kullanılmaktadır.

74. İNSAN KAYNAKLARI
Örgütün insan kaynaklarının stratejik amaç
ve hedeflere ulaşmada nasıl daha etkin
yönetilebileceği yanında insanların iş
yaşamlarında daha mutlu, daha üretken
olabilmeleri için ne yapılması konusunda
dünün-bugünün-geleceğin üzerinde durur.

75. İ.K / Personel Yönetimi
İç müşterinin yani
çalışan insanın
memnuniyetini
amaçlar. Bağlılık,
sadakat,
motivasyon,
örgütsel
bütünleşme önem
kazanmaktadır.
İşletme çıkarlarını
daha çok gözeterek
işgücü verimliliğini
temel amaç alır.
Sadece çalışanın
görev, sorumluluk,
hak ve yetkilerini
içerir.

76. İ.K / Toplam Kalite Yönetimi
İşletme bütününde insan faktörü en
önemlisidir. Organizasyonda çalışan herkes
kaliteden sorumludur.Çalışanları yönlendirici,
iç ve dış çevreyi dikkate alan, çalışanların
birlikte hareket etmesinin benimseten,
yetkilendirici bir anlayıştır.

77. İ.K Yönetimi Fonksiyonları
1. İ.K. planlaması
2. İş gören bulma ve seçme
3. Eğitim ve geliştirme
4. Performans
değerlendirme
5. Kariyer planlama
6. Ücret yönetimi
7. Çalışma ilişkileri
8. Sağlık ve güvenlik

78. HALKLA İLİŞKİLER-PR
Kurumsal H.İ. Pazarlama Yönlü H.İ.
Pro-aktif H.İ. Re-aktif H.İ.

79. Halkla İlişkiler-PR
Belirlenmiş hedef
kitleleri etkilemek
için hazırlanmış
planlı, inandırıcı,
iletişim çabasıdır.

80. Kurumsal H.İ.-Corporate P.R.
Kurum ya da kuruluşun muhatap olduğu ve
olacağı bütün hedef hitleler ile ilişkileri
düzenleyerek, bu kitlelerin kuruma karşı
olan bilgisizliklerini, bilgiye, ilgisizliklerini
ilgiye ve de sempatilerini kurumsal kimliğe
dönüştürme çabalarıdır.

81. Pazarlama Yönlü H.İ.
-
Marketing P.R.
Satışı ve müşteri memnuniyetini teşvik
eden, şirketleri ve ürünleri tüketicilerin
istekleri, ihtiyaçları, çıkarları ve özel ilgi
alanları ile özleştiren, inanılır, güvenilir;
bilgi ve etkileşim iletişimini kullanan
toplam bir planlama, yürütme ve
değerlendirme programı sürecidir.

82. M.P.R.
Pro-active M.P.R.
Ürürn ve hizmeti tanıtmak,
ek bir görüntü, haber
değeri, güvenilirlik
kazandırmak için diğer
pazarlama iletişimi
araçları ile birlikte çalışır.
Yani şirket imajını ortaya
koymaya ve
güçlendirmeye çalışır.
Re-active M.P.R.
Kurum ya da kuruluşun
karşı karşıya kaldığı
negatif durumları başarı
ile atşatabilmesi için
çalışır. Yani zedelenen
itibarı onarmak, pazar
kaybını önlemek, düşen
satışları tekrar
kazandırmaya çalışır.

83. Genel olarak H.İ. Amaçları
nelerdir?
• Halkı aydınlatmak, onlara çalışmaları
benimsetmek
• İşletmeye karşı olumlu davranışlar yaratmak
• Kararlarda isabeti arttırmak için halkın bilgisini
almak
• Halkın yönetimle ilişkilerini kolaylaştırmak
• Halkla iş birliği sağlayarak hizmetleri çabuk ve
kolay görülebilir hale getirmek
• Halkın geri bildirimlerinden yararlanarak
işletmenin politika ve stratjilerini geliştirmek.

84. Halkla İlişkilerin
SORUMLULUK Alanları
• Etkinlik planları için
araştırma yapmak
• Araştırmalara uygun
H.İ. Programı
hazırlamak
• H.İ. Stratejisi
oluşturmak

85. Yapabileceği araştırmalar
nelerdir ?
• Çevreyi izleme amaçlı araştırmalar (sosyal
olaylar ve örgüt çevresi)
• İmaj araştırmaları (halkın ve kuruluşların
işletme için ne düşündükleri ve işletmeye
ilgileri)
• Sosyal sorumluluk araştırmaları (kamu
yararına olan etkinliklere halkın tepkisi)

86. Programlar ne hakkında olmalı?
• Fon, gerekli malzeme ve araç tedariki
• Medya ile ilişkiler
• Yayın işleri
• Değişim için eğitim
• Toplum katılımını sağlamak
• Özel gün, sergi, toplantı, seminer ve
konferans düzenlemek
• Kulis ve lobicilik

87. Strateji nasıl oluşturulacaktır?
• Tanıtma
• Medyayı izleme
• Halkla yüzyüze
ilişki

88. İŞLETME’DE BÜYÜKLÜK
Canlı organizmaya
benzeyen
işletmelerin
gelişmeye girdikleri
dönemdir.

89. Büyüklük Ölçüleri
• Kantitatif ( Niceliksel ) Büyüklük Ölçüleri
– Sermaye miktarı
– Üretim kapasitesi
– Yıllık satışlar
– Yıllık karlar
– Çalışanların sayısı
– Ödenen toplam ücret
– Kullanılan hammadde miktarı
– Harcanan enerji miktarı
– Fiziksel alan
– Makine parkı

90. Büyüklük Ölçüleri
• Kalitatif ( Niteliksel ) Büyüklük Ölçüleri
– Sermayedarların sayısı
– Yönetim biçimi
– Faaliyet alanına uygunluk
– Sektördeki durumu
– Hukuki yapısı

91. Büyümenin İşletme Fonksiyonları
Açısından Etkileri ;
• Üretim Fonksiyonu
– Yatırım mallarının kullanımının artması ve kitle
üretimine geçiş
– Uzmanlaşma
– Yan ürünlarin geliştirilmesi
– Yüksek miktarda hammadde alımıyla tasarruf
sağlanır
– Hammadde arzı üzerinde denetim sağlanır

92. Büyümenin İşletme Fonksiyonları
Açısından Etkileri ;
• Pazarlama Fonksiyonu
– Üretimde artış, maliyet ve fiyatta düşüş
sağlayacağından hedef pazar genişler
– Satış giderlerinde tasarruf sağlar
– Maliyetlerin düşürülmesi, müşterilere daha
etkin ulaşılmasını sağlar

93. Büyümenin İşletme Fonksiyonları
Açısından Etkileri ;
• Yönetim Fonksiyonu
– Planlama faaliyetleri merkezileştirilir
– İş türünün fazlalaşması işgören devir hızını
düşürür, böylelikle personel maliyeti de düşer
– Yönetimde büyük ölçüde uzmanlaşma sağlanır.

94. Büyümenin İşletme Fonksiyonları
Açısından Etkileri ;
• Finansman Fonksiyonu
– Mevcut kar düzeyi arttıkça daha hızlı büyüme
gerçekleşir
– Artan saygınlık ve pazarlık gücü sebebiyle kredi
maliyetleri azalır
– Nakit, alacak, tahsilat ve stoklar üzerinde denetim
kurulur
– Fonların etkin kullanımında artış olur
– Rekabeti azaltıcı etkide bulunarak piyasa fiyatlarının
denetimi gerçekleştirilir

95. Neden Küçülme Gereksinimi
Duyulur ?
• Yönetici kapasitesinin sınırlı olması
• İş gören sayısı arttıkça iş görenler arası
sosyal ilişkilerin ve iletişimin zayıflaması
• Üretim ve yöneim yükünün artması
• Aşırı örgütlenme
• Kamu önünde fazla dikkat çeken işletmenin
eleştirilere konu olma tehlikesi ve getireceği
sorumluluğun fazlalığı

96. Büyük İşletme Üstünlükleri
• Kitle üretimi, birim maliyet düşüşü, makineleşme,
standartlaşma ve uzmanlaşma
• Ar-Ge ye daha çok kaynak ayırabilme
• Departmanlarda uzman personel ile etkin iş
bölümü
• Kaliteli personel için iyi eğitim, yetişme ve
yükselme imkanı
• Daha kolay ve düşük maliyetle kredi sağlama
imkanı

97. Küçük İşletme Üstünlükleri
• Talep değişimlerine hızlı uyum ve esneklik artışı
• Müşteriler – işçi – işveren arası daha yakın
ilişkiler
• Müşteriye özel değişiklik yapma imkanı
• Emek ağırlıklı sınırlı personelle çalışıldığından
daha etkin kontrol imkanı
• Büyük işletmelere cazip gelmeyen küçük
pazarlarda karlı çalışabilme imkanı

98. OPTİMUM (EN UYGUN)
İŞLETME BÜYÜKLÜĞÜ
Ortalama maliyet masraflarının en
düşük olması halidir. Buna göre
mailyet düşürebilen kalemler ;
– Makineleşme ve ileri teknolojilerden
faydalanma miktarının artması
– Sabit masraflar (Ör: iş yeri kirası)
– Büyüklüğün sağladığı tasarruflar v.b.

99. KAPASİTE KAVRAMLARI
• Maksimum Kapasite : İşletmenin hiç bir aksama durumu
yaşamadan ulaşabildiği üretim miktarıdır.
• Gerçek Kapasite : Makine veya işletmenin yaşayabileceği
gecikme ve beklemeler dışında gerçekleştirebildiği üretim
miktarıdır. Yani ulaşılabilir üretim miktarıdır.
• Optimum Kapasite : Birim başına sabit ve değişken gider
toplamını minimum kılan üretim miktarıdır.
• Kullanılan Kapasite : İşletmenin dışında gelişen
durumların gerçek kapasitede yarattığı değişiklikle ortaya
çıkan üretim miktarıdır.
• Atıl Kapasite = Gerçek Kapasite – Kullanılan Kapasite

100. KURULUŞ ÇALIŞMALARI

101. KURULUŞ YERİ SEÇİMİ
Kuruluş Yeri : Bir arazi parçasından ziyade,
işletmenin yaşamını sürdürdüğü bölgedir.
Belirlenmesinde, bölge veya hammadde
kaynaklarına yakınlık v.b. önem taşımaktadır.
Konumluk Yer : Özellikle hizmet veya ticaret
sektöründeki işletmeler için ifade edilmektedir.
Bir alışveriş merkezinin katı, trafiğe göre iş
yerinin durumu gibi ölçüler ön plana çıkmaktadır.

102. Kuruluş Yeri Seçim Basamakları
1. Tesisin kurulacağı
bölge seçimi
2. Bölgenin belirli bir
yerinin seçimi
3. Belirlenen yer
içerisinde tesisin
kurulacağı arazi
parçasının seçimi

103. Kuruluş Yeri Faktörleri
• Hammadde
• Pazar
• Enerji ve yeraltı
kaynakları
• İklim koşulları ve
ulaşım
• İş gücü
• Teşvikler ve alt yapı

104. Optimum Kuruluş Yeri
İşletmelerin maliyetleri ile gelirleri
arasındaki farkın maximum gerçekleştiği
yerdir. En uygun kuruluş yerine ;
• Kar maximizasyonu yöntemi
• Yatırımın geri dönüş oranı
teknikleri ile hesaplanılarak karar
verilmektedir.

105. Organize S.B. / Küçük S.B.
Farkları :
1. O.S.B ler KOBİ’lere ; K.S.B ler daha küçük
sanayi işletmelerine hitap ederler.
2. O.S.B de işletmeler edindikleri arazide kendi
tesislerini kendileri inşa ederler ; K.S.B de ise
işletme sahiplerine alt yapı kolaylıkları
sağlanan standart iş yerleri temin edilir.

106. Organize S.B. Yararları
• Alt yapısı hazır, ucuz arsa
• Arsa bedelini taksitle ödeme kolaylığı
• Diğer sanayi kuruluşlarıyla kolay iletişim
• Beş yıl emlak vergisi muafiyeti
• Yıllık teşvik kararnameleriyle getirilen ek
ayrıcalıklar

107. İŞLETME TÜRLERİ
• Ekonomik Yapı Sınıflandırmaları
• Faaliyet Konularına Göre Sınıflandırma
• Sermaye Mülkiyetleri Açısından
Sınıflandırma
• Hukuki Şekilleri Bakımından
Sınıflandırma
• Uluslararası Kimlik Bakımından
Sınıflandırma
• İşletmelerarası Anlaşmalar Bakımından
Sınıflandırma

108. Ekonomik Yapı Sınıflandırmaları
1) Mal üreten işletmeler
• Tarım, inşaat, sanayi sektörlerinde faaliyet
gösterirler.
• Fiziksel mal üretirler.
2) Satıcı İşletmeler
• Genellikle ticaret sektöründe faaliyet
gösterirler.
• Üretici işletmelerin ürettikleri malları fayda
yaratmak amacıyla tüketicilere sunarlar.

109. Ekonomik Yapı Sınıflandırmaları
3) Hizmet İşletmeleri
• Günümüzde özellikle gelişmiş ekonomilerde
geleneksel olarak fiziksel mal esasına
dayanılarak geliştirilmiş olan pazarlamanın
yetersiz kalması,
ve
• Hizmetlerin pazarlanmasında ortaya çıkan bazı
problemler “ hizmet pazarlaması” olarak
adlandırılan pazarlamanın özel şeklinin
gelişmesine yol açmıştır.

110. Hizmet sektörünün özellikle gelişmiş ülkelerde
2.Dünya Savaşı’ndan sonra hızla büyümesinin
çeşitli nedenleri vardır :
• Bilgisayar ve telekominikasyondaki hızlı gelişmelerin
yol açtığı bilgi çağına geçiş;
• Tarım ekonomisinden sanayi ekonomisine geçiş,
• Nüfusun yaşlanması ve ortalama ömrün uzaması,
• İnsanların iş dışındaki zamanlarının artması,
• Kişi başına düşen gelirin artması,
• Kadınların iş hayatına katılımının artması,
• Sosyo kültürel değerlerin değişmesi ve mal üretim
teknolojisindeki gelişmeler.

111. Hizmetlerin Özellikleri:
• Hizmetler soyut (elle tutulmayan, gözle
görülmeyen) mallardır.
• Eğer tamamen soyut iseler, üreticiden
kullanıcıya direkt olarak mübadele edilirler.
• Taşınamazlar, depo edilemezler, ve hemen
hemen derhal
bozulabilir niteliktedirler.
• Tüketicilerin mülkiyetle ilişkisi olmaksızın
satın aldıkları faydalardır.
• Pek çok hizmet mallarla birlikte pazarlanır.

112. Hizmetlerin Karekteristik Özellikleri
1.Soyutluluk
Hizmetler görülemez
dokunulamaz,tadılamazlar
2.Ayrılmazlık
Hizmetler Hizmeti verenden
ayrılamaz
3.Değişkenlik
Hizmetin Kalitesionu kimin
nerede,ne zaman,nasıl verdiğine
bağlı olarak değişir
4.Dayanıksızlık
Hizmetler depo edilemezler
Kaynak: Armstrong and Kotler 2000,

113. Faaliyet Konularına Göre
Sınıflandırma
1. Tarım sektöründe faaliyet gösteren
2. Sanayi sektöründe faaliyet gösteren
3. Hizmet sektöründe faaliyet gösteren
4. Ticaret sektöründe faaliyet gösteren
5. Madencilik sektöründe faaliyet gösteren
6. İnşaat sektöründe faaliyet gösteren
7. Eğitim ve sağlık sektöründe faaliyet gösteren
8. Finans sektöründe faaliyet gösteren
9. Ulaştırma ve haberleşme sektöründe faaliyet
gösteren

114. Faaliyet Konularına Göre
Sınıflandırma
• Ülkemizde DİE (Devlet İstatistik
Enstitüsü), GSMH (Gayrı Safi Milli Hasıla)
yani Milli Gelir hesaplarında bu
sınıflandırmayı kullanmaktadır.

115. Ticaret Sektörü
Ticari İşletme: Ticarethane veya fabrika yahut
ticari şekilde işletilen diğer müesseseler,ticari
işletme sayılır.
Tacir: Tacir sıfatını kazanabilmek için bir ticari
işletmenin var olması,bu işletmenin
işletilmesi,yine bu işletmenin kısmen de olsa
kendi adına işletmesi gerekmektedir.
Esnaf: İster gezici olsunlar,ister bir dükkanda
veya bir sokağın muayyen yerlerinde sabit
bulunsunlar,iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden
ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı
ancak geçimini sağlamaya yetecek derecede az
olan sanat ve ticaret sahipleri tacir değildirler,
esnaf sayılmaktadırlar.

116. İnşaat Sektörü
İş dünyasının en zorlu sektörlerinden
biri olan inşaat sektöründe tek bir
başarı reçetesi vardır: Kazanmak için iyi
yönet… Ve başarının kriteri de projeleri
zamanında ve belirlenen bütçeler
içerisinde tamamlayabilmektir.

117. İnşaat Sektöründeki Gereklilikler
• Yapılan araştırmalar gösteriyor ki bu
sektörde yürütülen projelerin zamanında ve
bütçeler içerisinde bitirilmesi oluşturulan
güven temelini sağlam kılmak için bir
zorunluluk.
• Yine yapılan araştırmalara göre bu sektörde
hayata geçirilen projelerin genelinde
belirlenen bütçeler yüzde 150 oranında
aşılıyor. Zaman açısından bakıldığında proje
teslim süreleri yaklaşık yüzde 175 uzuyor.
Bunun nedeni son derece basit: İnşaat
sektöründeki çok çeşitli ve karmaşık yapıdaki
operasyonların yeterince iyi
yönetilememesi…

118. İnşaat Sektörü
Yoğun biçimde fiyat rekabeti yapan
oyuncular, çok daha fazla risk alıyor ve bu
risklerin yönetilmesi için de etkin bir yapı
kurmak zorunluluğu ile karşı karşıya kalıyor.
Rekabet avantajı elde etmenin yolu ise esnek
ve pazardan gelen taleplere göre değişken bir
yapıya sahip olmaktan geçiyor.

119. İnşaat Sektöründeki Gereklilikler
• İnşaat sektöründe bir diğer önemli nokta çifte
odaklılığın şart olması. Yani inşaat şirketleri
bir taraftan proje odaklı olup, beklenen
zaman ve bütçe içerisinde projeleri
sonuçlandırırken bir taraftan da müşteri
odaklı olmak ve büyük zorluklarla kurulan
ilişkileri çok etkili biçimde yönetmek hatta
geliştirmek zorunda.
• Etkin Bir proje yönetimi
• Akışkan süreçler
• Bilgi paylaşımı

120. Finans Sektörü
Türkiye’de finansal sektör henüz büyüme
aşamasındadır. Gelişmiş ülkeler ile
karşılaştırıldığında finansal sektör küçük ve sığdır.
Buna karşılık gelişmekte olan ülkelere göre
Türkiye’de finansal sektör ortalamanın üzerinde bir
büyüklüğe sahiptir. Finansal sektörün büyümesini
sınırlandıran başlıca nedenler düşük gelire bağlı
olarak düşük tasarruf düzeyi, enflasyonun uzun
yıllar yüksek bir düzeyde seyretmesi, finansal
araçların ve hizmetlerin yüksek oranda
vergilendirilmesi nedeniyle finansal aktiflere olan
talebin düşük düzeyde kalması olmuştur.

121. Türk Finans Sektöründe Faaliyet
Gösteren Kurumlar
Bankalar
Banka dışı finansal kurumlar
- Özel Finans Kurumları
- Sigorta Şirketleri
- Leasing Şirketleri
- Faktoring Şirketleri
- Tüketici Finansman Şirketleri
- Sermaye Piyasasında İşlem Yapan Aracı
Kurumlar

122. Sermaye Mülkiyeti Bakımından
Sınıflandırılma
1. Özel İşletmeler
2. Kamu İşletmeleri
3. Karma İşletmeler
4. Yabancı Sermayeli
İşletmeler

123. Özel İşletmeler
• Üretim araçlarının mülkiyeti, özel teşebbüse
ait olan işletmelerdir.
• İşletmenin mülkiyeti gerçek veya tüzel
kişilere ait olabilir.
• Bu işletmeler, her iktisadi alanda istedikleri
yatırımı yapabilirler.
• Tek kişi işletmesi, şirket veya kooperatif
şeklindeki kuruluşlardır.

124. Kamu İşletmeleri
• Sermayesinin tamamı ya yarıdan fazlası
devlete veya devlete bağlı kamu tüzel
kişilerine ait işletmelerdir.
• Kamu işletmeleri bu ayrımın yanı sıra
değişik gruplandırmalar altında da
incelenmektedir. Bunlar ;
Sosyal güvenlik kuruluşları
Döner sermayeli işletmeler (Başbakanlık basımevi,
devlet üretme çiftlikleri)
Özel bütçeli devlet işletmeleri (Spor Loto, MTA)
Yerel yönetim işletmeleri (Ekmek fabrikaları, Su ve
Havagazı işletmeleri)

125. Karma İşletmeler
• Gerçek veya tüzel
olsun, özel kişiler ile
kamu tüzel
kişilerinin birlikte
kurdukları
işletmelerdir.
• Kamunun pay
çokluğu vardır.

126. Yabancı Sermayeli İşletmeler
• Mülkiyetin yabancı
girişimcilerde olduğu
işletmelerdir.
• Yabancı sermaye
sahiplerinin ülkedeki özel
veya kamu kuruluşlarıyla
işbirliği yapmaları ile
kurulabildiği gibi, yabancı
girişimciler tek başlarına da
bu tür işletmeleri
kurabilirler.

127. Hukuki Şekilleri Bakımından
Sınıflandırma
A. Tek Şahıs İşletmeleri
İşletmenin faaliyetlerini
yürüten ve sahibi olan
tek kişi Tacir dir.
İşletme sahibi ile işletme
hukuki yönden ayrı
tutulamaz ( Kar, Zarar
vb. her türlü risk )

128. Tek Şahıs İşletmeleri Avantajları
• Kurulması kolaydır
• Yetkiler işletme sahibi olan kişide
toplanmıştır
• Faaliyetlerde gizlilik vardır
• Kar bir tek elde toplanır
• İşletme örgütü esnek bir yapıya sahiptir

129. Tek Şahıs İşletmeleri
Dezavantajları
• Büyümeleri sınırlıdır
• Gelişmiş bir örgüt ve yardımcıların
yoksunluğu
• İşletmenin devamı belirsizdir
• İşletmenin tüm borçlarına karşı sorumluluk
söz konusudur

130. B. Şirketler
Tanım : İki veya daha çok kişinin bir araya
gelerek, emek veya mallarını, ortak bir
amaca erişmek üzere bir sözleşme ile
birleştirmeleri ile oluşan yapıya denir.
Borçlar kanunu ve Ticaret Kanunu
hükümlerine göre
1) Adi Şirket
2) Ticari Şirket

131. Adi Şirket
• Ortaklığın tüzel kişiliği yoktur.
• Ticaret ünvanına sahip değillerdir.
• Ticaret şirketlerinin tabi olduğu kurallara tabi
değillerdir.
• Şirket sermayesinde ortakların müşterek hakları
(kar-zarar) vardır.
• Şirketin kim tarafında yönetileceği önceden
belirlenmek koşuluyla her ortağın şirketi yönetme
hakı vardır.
• Borçlar Kanununa tabidir.
• Şirket sözleşmesi şekle bağlı değildir, sözlü veya
yazılı olabilir.

132. Ticaret Şirketi
• Ticaret Kanununa bağlıdırlar.
• Şirket sözleşmesi yazılı olmak zorundadır.
• Şirketin ayrı bir tüzel kişiliği vardır
Şahıs Şirketleri Sermaye
Şirketleri Şirketleri

133. Şahıs Şirketleri
1. Kollektif Şirket : İki ya da daha çok
birbirine güveni olan gerçek kişiler
tarafından kurulur. Alacaklara ve borçlara
karşı ortaklar sınırsız sorumludur. İşletme,
tüzel kişiliğe sahiptir. Asgari bir sermaye
koyma zorunluluğu yoktur.

134. Şahıs Şirketleri
2. Komandit Şirket : İki veya daha çok
gerçek veya tüzel kişiler tarafından
aralarında sözleşme ile kurulur.
Alacaklara ve borçlara karşı en az bir
ortağın sorumluluğu sınırlandırılmamış
(komandite), yine en az bir ortağın da
sınırlandırılmış (komanditer) olmalıdır.
Şirket tüzel kişiliğe sahip olmalı ve
“komandit” ünvanı belirtilmelidir.

135. Sermaye Şirketleri
1. Anonim Şirketler :
– En az 50.000- YTL sermaye ile
– En az 5 gerçek veya tüzel kişi ile
– Bir ünvan altında kurulurlar.
– Borçlarından dolayı ortakların sorumluluğu sermaye
payları ile sınırlıdır.
– Hisse senedi çıkarabilirler (her biri 1 Ykr.lik)
– Pay sahiplerinden oluşan genel kurulun seçtiği en az
3 kişiden oluşan yönetim kurulu tarafından yönetilir.

136. Sermaye Şirketleri
2. Limited Şirketler :
• En az 5.000-YTL sermaey ile
• En az 2 en fazla 50 gerçek veya tüzel kişi ile
• Bir ünvan altında kurulurlar.
• Borçlarından dolayı ortakların sorumluluğu
sermaye payları ile sınırlıdır.
• Hisse senedi çıkaramazlar

137. Sermaye Şirketleri
3. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit
Şirketler : Ortak sayısı biri komandite olmak
şartıyla en az 5 kişidir. Sermayesi paylara
bölünmüştür.
Komandit şirkette sermaye paylara bölünmemiş,
sadece birden çok komanditer ortağın sermayeye
katılma oranlarını göstermek için kısımlara
ayrılmıştır.

138. C. Kooperatifler
• En az 7 ortak tarafından imzalanacak ana
sözeşme ile kurulur
• Kooperatiflere gerçek kişilerin dışında tüzel
kişilerde ortak olabilir. * Özel idareler,
belediyeler, köyler gibi kamu tüzel kişileri ile
cemiyetler ve dernekler, kamu iktisadi
teşebbüsleri ve kooperatifler, amaçları
bakımından ilgilendikleri kooperatiflerin
kuruluşlarına yardımcı olur, önderlik eder ve
ortak olabilirler.
• Kooperatif Organları;Genel Kurul, Yönetim
Kurulu, Denetçiler

139. Kooperatifler
• Kooperatif yönetim kurulu en az üç üyeden
kurulur. Bunların ve yedeklerinin kooperatif ortağı
olmaları şarttır.
• Kooperatif yönetim kurulu üyelerinde aşağıdaki
şartlar aranır.
1- Türk vatandaşı olmak
2- Aynı türde başka bir kooperatifin yönetim kurulu
üyesi olmamak.
3- Türk ceza kanununun zimmet, rüşvet, görevi suistimal,
sahtekarlık, hırsızlık, dolandırıcılık, emniyeti suistimal
ve devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlara ilişkin
hükümlerine veya bu kanuna göre mahkum olmamak.

140. Kooperatifler
• Yönetim Kurulu üyeleri en çok 4 yıl için
seçilebilirler. Ana sözleşmede aksine hüküm
yoksa tekrar seçilmeleri uygundur.
• Kooperatif Denetçileri, genel kurul, denetleme
organı olarak en az bir yıl için bir veya daha çok
denetçi seçer. Genel kurul yedek denetçiler de
seçebilir. Denetçilerin ve yedeklerinin kooperatif
ortaklarından olması şart değildir.
• Kooperatif Deneticilerinde aşağıdaki şartlar aranır.
1. Türk vatandaşı olmak
2. Türk ceza kanununun zimmet, rüşvet, görevi suistimal,
sahtekarlık, hırsızlık, dolandırıcılık, emniyeti suistimal
ve devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlara ilişkin
hükümlerine veya bu kanuna göre mahkum olmamak.

141. D. Dernek ve Vakıfların
İktisadi İşletmeleri
Bir vakıf, gayesini gerçekleştirmek için
ticari işletme işletebilir veya sınai, ticari bir
kuruluş Vakfın kuruluşuna tahsis edilebilir.
Vakıflara ait iktisadi işletmelerin Kurumlar
Vergisine (5.madde) tabi tutulabilmesi için bu tür
işletmelerin Vakfa “ait” ve “tabi” olması gerekir.

142. İşletmenin Vakfa ait olması
İşletmeye ait sermaye mallarının, aktif
değerlere ait mülkiyetinin Vakfın mal
varlığından ayrılarak, sonuçta Vakfın
ayrılan bu mal varlığından hak talep
edebilmesidir.

143. Ait olma... / Bağlı olma...
İşletme faaliyetinin
Dernek veya Vakıf
tarafından organize
edilmesi ile doğrudan
doğruya işletilmesini
ifade eder.
Hukuki Dernek veya
Vakfa ait olan
işletmenin idare ve
faaliyetinin tespitinde
tam yetkili olmayı
ifade eder.

144. İşletmenin Vakfa tabi olması
Yönetim ve idari kararların Vakıf yönetimi
tarafından alınmasıdır. Yani, işletmenin
idaresinde Dernek veya Vakfın yetkili
olması demektir.

145. Özellikleri
• İktisadi işletme faaliyeti devamlı olmalıdır.
• Vakfa ait gayri menkullerin devamlı olarak kiraya
verilmesinden elde edilen gelirin ticari bir işletme
geliri olarak K.V. ne tabi tutulması gerkir.
• Vakfa ait işletmelerin bir kısmı veya tamamı
Vakıflar tarafından sağlanan sermaye şirketi
şeklinde kurulabilir.
• K.V. ye tabi olabilmesi için ticari, sınai ve zirai
işletme niteliğinde olması gerekir.