1. FT9: SOCIO.MUNDO
België, zo klein en toch zo verdeeld!

2. Zo klein maar toch zo verdeeld

6. OPDRACHT
Na het lezen van de informatie en het
bestuderen van de kaarten, kan je nu in je
werkkatern pagina 8 + 9 invullen.

7. Ook de taken zijn verdeeld
- In mijn gemeente, provincie, gewest en land bepalen de
inwoners mee wie het voor het zeggen heeft.
Dat noemen we ‘democratie’.
- In België heeft niemand het alleen voor het zeggen.
Wij worden bestuurd door groepen van mensen:
- gemeentebestuur (schepenen en burgemeester),
- provinciebestuur (gedeputeerden en de gouverneur),
- Vlaamse regering (ministers en minister-president),
- federale regering (ministers en eerste minister).

8. Ook de taken zijn verdeeld
Werkkatern pagina 10 opdracht 3
voorbeeld 1
Provincies bezitten grote domeinen voor natuurbeheer en recreatie.
Die strekken zich vaak uit over meerdere gemeenten.
Het is de taak van de provincie om die goed te beheren.
De provincie is het bestuursniveau dat het moeilijkst te illustreren
is. De provincie is zichtbaar actief op het gebied van toerisme (musea,
fiets- en wandelpaden, reclamecampagnes …).
Wanneer er een grote ramp gebeurt, dan komt de provinciegouverneur
in beeld. Hij coördineert dan de werkzaamheden.

9. voorbeeld 2
Onderwijs is de belangrijkste bevoegdheid van de Vlaamse
regering. Daaraan besteedt ze het grootste deel van haar
budget.
voorbeeld 3
Een van de belangrijke en zichtbare taken van de gemeente is
het uitbouwen en beheren van een culturele en sportieve
infrastructuur. Zij neemt daarin de belangrijke beslissingen.
Die moeten nog worden goedgekeurd op Vlaams niveau,
dat ook subsidies geeft.

10. voorbeeld 4
Het buitenlandse beleid en het defensiebeleid zijn hoofdzakelijk
federale materie. De ministers van Buitenlandse Zaken en van
Defensie vertegenwoordigen ons land op belangrijke
bijeenkomsten.
voorbeeld 5
De brandweer is een belangrijke taak van de gemeente.

11. OPDRACHT
Vul de persoonlijke fiche op pagina 11 in.
Wat je niet vanbuiten weet, zoek je op!
!OPGELET!
We maken de opdracht in functie van de stad Zottegem.
Kijk ook eens bij nuttige links.

12. ACHTERGRONDINFORMAT
IE
België heeft vier taalgebieden
Een van de fundamentele rechten die in de grondwet van 1831 werd opgenomen, is de vrijheid van
taalgebruik. Concreet betekent dat dat elke burger vrij is te kiezen welke taal hij spreekt en dat de wet
geen verplichting kan opleggen om een bepaalde taal te spreken.
Maar de wet kan wel aan overheidsinstellingen en aan de rechtbanken opleggen om een bepaalde
taal te gebruiken. Later is daaraan toegevoegd dat het taalgebruik ook geregeld kan worden voor de
relaties tussen werkgevers en werknemers en voor het onderwijs.
In de eerste jaren na de onafhankelijkheid was het Frans de taal van de overheid. alleen de verarmde
bevolking sprak Nederlands. Dat leidde tot grote wantoestanden. Zo werden in de tweede helft van de
negentiende eeuw Vlamingen veroordeeld door Franssprekende rechters zonder dat ze zelfs maar
begrepen waarvan ze werden beschuldigd. Bovendien begrepen de meeste ambtenaren geen
Nederlands.
Tijdens de eerste Wereldoorlog kwamen de taalproblemen op een dramatische wijze aan
de oppervlakte, toen vele Vlaamse soldaten sneuvelden, omdat ze de Franse bevelen van de
officieren niet begrepen. Door al die wantoestanden kwamen de Vlamingen alsmaar meer op voor
hun
rechten.
Dat leidde in 1963 tot een opdeling van België in vier taalgebieden:
het Nederlandse, het Duitse, het Franse en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad.

13. De erkenning van die vier taalgebieden is meer dan een louter
geografische opdeling van België. Aan die opdeling
wordt namelijk ook het territorialiteitsbeginsel verbonden.
Dat betekent dat in de eentalige gebieden de taal van dat gebied
(respectievelijk Nederlands, Frans en Duits) voor de overheid de
bestuurstaal moet zijn. Een gemeentebestuur uit het Nederlandse
taalgebied is verplicht om het Nederlands te gebruiken; een gemeente
in het Franse taalgebied moet het Frans gebruiken.
Alleen in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad staat het Nederlands op
gelijke voet met het Frans.
Maar in sommige gemeenten, met zowel Franstalige als
Nederlandstalige inwoners, bestaan er beperkingen op dat
territorialiteitsbeginsel.
Die gemeenten noemt men faciliteitengemeenten.
De bekendste zijn ongetwijfeld Voeren, Komen-Waasten en de zes Brusselse
randgemeenten. Daar moeten berichten, mededelingen en formulieren in
het Nederlands en in het Frans worden opgesteld.
Bovendien zijn faciliteitengemeenten verplicht met de burger te
communiceren in de taal die hij of zij kiest

14. België is een federale staat
Het eerste artikel van de grondwet is nu:
‘België is een federale staat, samengesteld uit de gemeenschappen en de gewesten.’
Dat betekent dat er een federale overheid is en dat daarnaast de gemeenschappen en
de gewesten eigen bevoegdheden hebben.
De federale overheid heeft
beslissingsbevoegdheid over het hele land: de bevoegdheden van
de gemeenschappen en gewesten zijn beperkt tot een deel van het grondgebied of tot
bepaalde instellingen.
De gemeenschappen zijn in hoofdzaak opgericht om de culturele eigenheid van de
Nederlandstalige, de Franstalige en de Duitstalige bevolking in België te beschermen.
De bevoegdheden van de gemeenschappen gingen in het begin dan ook bijna uitsluitend
over cultuur. Later zijn die uitgebreid tot persoonsgebonden aangelegenheden (het
gezondheidsbeleid, het gezinsbeleid, de jeugdbescherming …), het onderwijs en het
taalgebruik.
Er bestaan in België drie gemeenschappen: de Vlaamse Gemeenschap, de Franse
Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap.