Mijn presentatie gaat over een nieuwe grondstof, eentje waar we als overheid bovonop zitten maar desondanks nog niet breeduit ontgonnen wordt door diezelfde overheid, wij dus! Open standaarden, open source software kennen we maar wat is open data nu precies. Om dat uit te leggen kijken we eerst naar de huidige situatie: Wat is overheidsdata?
De overheid verzamelt voor het uitoefenen van haar wettelijke taken grote hoeveelheden data. Een groot deel daarvan wordt bewerkt en komt in verschillende vormen en langs verschillende kanalen weer terug bij het publiek (burger en bedrijf, hier rechts) . De overheid maakt gebruik van 1. de traditionele kanalen: radio, TV, krant, 2. de zogenaamde 'warme kanalen': balie en call-center en 3. via internet: websites en mobiele applicaties. We zoemen in op deze laatste categorie.
Ooit is het aantal overheid websites door het toenmalige Advies Oveheid.nl geraamd op 1600 bestaande uit de sites van zo'n 1200 overheidsorganisaties en 400 campagne- of thema-sites. Al deze sites moeten worden ontworpen, gebouwd, van content worden voorzien en beheerd. Daarnaast is er doorgaans nog reclamebudget nodig om de site bekendheid te geven bij de doelgroep. Ons is geen onderzoek bekend naar de kosten van ontwikkeling, beheer, redactie en hosting van de 1600 sites, maar een raming van tussen de 50 en 100K per jaar lijkt veilig. Dat betekent dat de overheid 80 tot 160 miljoen euro besteed aan communicatie met het publiek over het internet kanaal. Dat zijn de kosten. Hoe is het met de kwaliteit van de dienstverlening over internet? Een overheidsorganisatie kan met elke website maar 1 doelgroep bedienen. Als een bredere doelgroep bediend moet worden lukt het slechts om de massa te bedienen. Voor uitzonderlijke doelgroepen moeten aparte voorzieningen getroffen worden. Ook zijn er tal van voorbeelden van kleine doelgroepen die zeer specifieke behoeften hebben die de eigenaar van de informatie niet vermoede of niet kan bedienen. Bijvoorbeeld de brandweerman die wil weten waar zijn wagen doorheen kan. Hij heeft niets aan normale navigatieapparatuur want die vertelt hem waar hij door mag. Hij mag echter overal door, maar kan niet overal door. Hij wil breedte van doorgangen hebben en wegopbrekingen. Toen hij die had kon hij een navigatiesysteem voor de hulpdiensten maken. De brandweer heeft de breedste voertuigen, dus de ander hulpdiensten konden deze ook gebruiken. In dit model is iets dergelijks niet mogelijk.
Het kan anders. Als overheidsorganisaties hun onbewerkte data beschikbaar stellen zijn er zeer veel marktpartijen die geneigd zijn om deze data te verwerken in hun applicaties en diensten aan te bieden aan burger en bedrijf. Funda die bekendmakingsinformatie over bouwplannen bij te koop staande huizen geeft. De overheid heeft de site overlijden-overheid.nl met alle overheidsinformatie die nuttig is bij een sterfgeval. De uitvaartbranche heeft echter een site uitvaart.nl waar ook commerciële informatie is te vinden, bijvoorbeeld over het opzeggen van verzekeringen en bankrekeningen. Deze site is voor de burger veel completer, maar de overheid zal nooit zelf zo'n site maken. Zo zijn er duizenden apps voor smartphones ontwikkeld die gratis of tegen lage kosten een breed scala aan informatie op maat bij de consument brengt. Van dit principe kan de overheid nog veel beter gebruik van maken. Als op die manier veel informatie bij het publiek gebracht wordt wordt een aantal doelen bereikt: 1. Minder verkeer op overheidswebsites verlaagt de kosten 2. Meer kanalen betekent een betere dienstverlening 3. Meer gebruik van overheidsdata betekent een grotere transparantie 3. De marktontwikkeling wordt gestimuleerd met een geschatte waarde van 10 Mrd in Europa.
Mijn presentatie gaat over een nieuwe grondstof, eentje waar we als overheid bovonop zitten maar desondanks nog niet breeduit ontgonnen wordt door diezelfde overheid, wij dus! Open standaarden, open source software kennen we maar wat is open data nu precies. Om dat uit te leggen kijken we eerst naar de huidige situatie: Wat is overheidsdata?
