Czy dyskusje o digitalizacji zasobów dziedzictwa historycznego muszą odnosić się wyłącznie do działań instytucji pamięci (archiwów, bibliotek, muzeów)? Dlaczego nie dostrzegamy potencjału, który drzemie w historycznych społecznościach internetowych, w działających oddolnie bez jakiegokolwiek wsparcia instytucjonalnego historykach obywatelskich eksplorujących lokalną historię?
4. historycy obywatelscy (citizen historians)
. nie mają formalnego wykształcenia
historycznego
. badają lokalną przeszłośd poza rynkową i
naukową koniunkturą
. działają indywidualnie lub w nieformalnych
grupach
. wykorzystują internet do publikowania
wyników swoich badao
. odpowiadają na zapotrzebowanie społeczności
lokalnej
5. digitalizacja dziedzictwa
Projekty instytucjonalne
• finansowanie i wsparcie
organizacyjne
• ograniczenia
instytucjonalne i prawne
(m.in. prawo autorskie)
• wypełnianie standardów
digitalizacji i opisu zasobów
• docelowo generują
zaangażowanie
• dominująca narracja o
przeszłości
• brak finansowania lub
crowdfunding
• brak ograniczeo
instytucjonalnych,
swobodne podejście do
prawa autorskiego
• apostołowie domeny
publicznej
• brak standardów
digitalizacji i opisu zasobów
• trudne relacje z instytucjami
• mikrohistorie
Historycy obywatelscy
6. ograniczenia oddolnej digitalizacji
. brak standardów cyfryzacji (jakośd) i opisu
(metadane)
. swobodny stosunek do prawa autorskiego
. tymczasowośd projektów i brak
długoterminowej strategii działao
. często rozproszone, indywidualne inicjatywy
bez ośrodka koordynującego działania i
centralnego katalogu zasobów
. zbyt szerokie definiowanie dziedzictwa
7. co może byd lokalnym dziedzictwem?
. historia i pamięd mieszkaoców
. przestrzeo miejska (architektura i układ
urbanistyczny)
. zabytki drugiego stopnia
. krajobraz dźwiękowy (soundscape) i zapachy
. religia (obrzędy), obyczaje, gesty, język
. co da się zdigitalizowad?
8. kto decyduje, co jest dziedzictwem?
. historyk/archiwista
. władza samorządowa lub władza centralna
(polityka historyczna)
. media
. rynek (turystyka)
. dostępnośd i użytecznośd
. wspólnota lokalna?
9. historia ratownicza (Maciej Rynarzewski)
. aktywne działania ratownicze na poziomie
lokalnym
. otwarcie na współpracę z lokalną
społecznością, oddawanie przeszłości jej
prawowitym właścicielom
. wyjście poza naukowe getto (m.in. otwarty
dostęp)
. szerokie definiowanie dziedzictwa
11. co to jest medialab?
. instytucja umożliwiająca współpracę i uczenie
się ludzi o różnych umiejętnościach i
specjalizacjach
. twórcza konwergencja mediów i metod
. nieformalnośd, otwartośd, współdziałanie
. konkretne efekty (produkty), ale też nowe
propozycje teoretyczne
13. wnioski
. kłopot w zdefiniowaniu dziedzictwa
(nadmiar/niedosyt zebranych danych)
. biernośd lokalnej społeczności (czy jest ona
sama w stanie zdefiniowad, co należy do jej
dziedzictwa?)
. cyfrowe wykluczenie (jeśli posługujemy się
nowymi mediami)
. duży potencjał konwergencji (np.
wielowarstwowa mapa z materiałami
multimedialnymi)