ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΣΤΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ

1. Κωστής Παλαμάς
Ηζηνξία ,Δλόηεηα Γ’ , θεθ. 4 , <<Ζ Διιάδα
ζηα ηέιε ηνπ 18νπ αηώλα>>.
Γηαθάλεηεο:9

2. ΚΩ΢ΣΗ΢ ΠΑΛΑΜΑ΢- ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
 Γελλήζεθε ζηελ Πάηξα ζηηο 13
Ηαλνπαξίνπ 1859 από γνλείο πνπ
θαηάγνληαλ από ην Μεζνιόγγη. Ζ νηθνγέλεηα
ηνπ παηέξα ηνπ ήηαλ νηθνγέλεηα ινγίσλ, κε
αμηόινγε πλεπκαηηθή δξαζηεξηόηεηα θαη
αζρνινύκελσλ κε ηε ζξεζθεία: Ο
πξνπάππνο ηνπ Παλαγηώηεο
Παιακάο (1722-1803) είρε ηδξύζεη
ζην Μεζνιόγγη ηελ πεξίθεκε "Παιακηαία
΢ρνιή" θαη ν παππνύο ηνπ Ησάλλεο είρε
δηδάμεη ζηελ Παηξηαξρηθή Αθαδεκία ηεο
Κσλζηαληηλνύπνιεο. Ο ζείνο ηνπ Αλδξέαο
Παιακάο ππήξμε πξσηνςάιηεο θαη
πκλνγξάθνο, ηνλ νπνίν ν Κσζηήο Παιακάο
αλαθέξεη ζηα "Γηεγήκαηά" ηνπ (Β' έθδνζε,
1929, ζει. 200). Ο Μηραήι Δπζηαζίνπ
Παιακάο (αδειθόο ηνπ Αλδξέα) θαη ν
Παλάξεηνο Παιακάο ήηαλ αζθεηέο. Ο
Γεκήηξηνο Η. Παιακάο, επίζεο ζείνο ηνπ
Κσζηή, ήηαλ ςάιηεο θαη πκλνγξάθνο ζην
Μεζνιόγγη.

3. ΢ΤΝΔΥΔΙΑ…
 ΋ηαλ ν πνηεηήο ήηαλ 6 ρξνλώλ
έραζε θαη ηνπο δύν γνλείο ηνπ
ζε δηάζηεκα ζαξάληα εκεξώλ
(Γεθέκβξηνο 1864-Φεβξνπάξηνο
1865). ΢ηελνί ζπγγελείο
αλέιαβαλ ηόηε ηα ηξία παηδηά
ηεο νηθνγέλεηαο: ην κηθξόηεξν
αδεξθό ηνπ ε αδεξθή ηεο
κεηέξαο ηνπ θαη εθείλνλ θαη ην
κεγαιύηεξν αδεξθό ηνπ ν ζείνο
ηνπο Γεκήηξηνο Παιακάο, πνπ
θαηνηθνύζε ζην Μεζνιόγγη. Δθεί
έδεζε από ην 1867 σο ην 1875,
ζε αηκόζθαηξα κάιινλ
δπζάξεζηε θαη θαηαζιηπηηθή,
πνπ ήηαλ θπζηθό λα επεξεάζεη
ηνλ επαίζζεην ςπρηζκό ηνπ,
όπσο θαίλεηαη θαη από
πνηήκαηα πνπ αλαθέξνληαη
ζηελ παηδηθή ηνπ ειηθία.

4. …΢ΤΝΔΥΔΙΑ…
 Μεηά ηελ απνθνίηεζή ηνπ από
ην γπκλάζην, εγθαηαζηάζεθε
ζηελ Αζήλα ην 1875, όπνπ
γξάθηεθε ζηελ Ννκηθή ΢ρνιή.
΢ύληνκα όκσο εγθαηέιεηςε ηηο
ζπνπδέο ηνπ απνθαζηζκέλνο λα
αζρνιεζεί κε ηε ινγνηερλία. Σν
πξώην ηνπ πνίεκα ην είρε
γξάςεη ζε ειηθία 9 εηώλ,
κηκνύκελνο ηα πξόηππα ηεο
επνρήο ηνπ, "πνίεκα γηα γέιηα",
όπσο ην ραξαθηήξηζε αξγόηεξα
ν ίδηνο. Ζ αξρή ηνπ πνηήκαηνο
εθείλνπ ήηαλ: "Σ΄ αγαπώ
εθώλεζα, / θη εζύ κ΄ αζηράπηολ
βιέκκα /Με - κ΄ απεθρίζες - κε
ζλεηέ, / ηοικήζες λα κηάλες /
δηα ηες παροσζίας ζοσ / ηας
ώρας ηας φραίας / ποσ έδεζα
ζηολ θόζκολ /...".

5. …΢ΤΝΔΥΔΙΑ…
 Από ην 1875 δεκνζίεπε ζε εθεκεξίδεο θαη πεξηνδηθά δηάθνξα πνηήκαηα
θαη ην 1876 ππέβαιε ζηνλ Βνπηζηλαίν πνηεηηθό δηαγσληζκό ηελ πνηεηηθή
ζπιινγή Ερώηφλ Έπε, ζε θαζαξεύνπζα, κε ζαθείο ηηο ΢ρνιή|Α'
Αζελατθήο ΢ρνιήο]]. Ζ ζπιινγή απνξξίθζεθε κε ην ραξαθηεξηζκό
"ινγησηάηνπ γξακκαηηθνύ ςπρξόηαηα ζηηρνπξγηθά γπκλάζκαηα". Ζ
πξώηεεπηδξάζεηο ηεο [[Α' Αζελατθή ηνπ απηνηειήο έθδνζε ήηαλ
ην 1878 ην πνίεκα "Μεζνιόγγη". Από ην 1898 εθείλνο θαη νη δύν θίινη
θαη ζπκθνηηεηέο ηνπ Νίθνο Κακπάο (κε ηνλ νπνίν κνηξαδόηαλ ην ίδην
δσκάηην) θαη Γεώξγηνο Γξνζίλεο άξρηζαλ λα ζπλεξγάδνληαη κε ηηο
πνιηηηθέο-ζαηηξηθέο εθεκεξίδεο "Ρακπαγάο" θαη "Με ράλεζαη". Οη ηξεηο
θίινη είραλ ζπλεηδεηνπνηήζεη ηελ παξαθκή ηνπ αζελατθνύ
ξνκαληηζκνύ θαη κε ην έξγν ηνπο παξνπζίαδαλ κηα λέα πνηεηηθή
πξόηαζε, ε νπνία βέβαηα ελόριεζε ηνπο παιαηόηεξνπο πνηεηέο: ηνπο
απνθαινύζαλ πεξηθξνλεηηθά "παηδαξέιηα" ή πνηεηέο ηεο "Νέαο
΢ρνιήο".

6. …΢ΤΝΔΥΔΙΑ…
 Σν 1886 δεκνζηεύηεθε ε πξώηε ηνπ πνηεηηθή ζπιινγή Τραγούδηα ηες
Παηρίδος κοσ ζηε δεκνηηθή γιώζζα, ε νπνία ελαξκνλίδεηαη απόιπηα κε
ην θιίκα ηεο Νέαο Αζελατθήο ΢ρνιήο. Σν 1887 παληξεύηεθε ηε
ζπκπαηξηώηηζζά ηνπ Μαξία Βάιβε, κε ηελ νπνία απέθηεζαλ ηξία
παηδηά, κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ν Λέαλδξνο Παιακάο.
ην1889 δεκνζηεύηεθε ν Ύκλος εης ηελ Αζελάλ, αθηεξσκέλνο ζηε
γπλαίθα ηνπ, γηα ηνλ νπνίν βξαβεύηεθε ζηνλ Φηιαδέιθεην πνηεηηθό
δηαγσληζκό ηελ ίδηα ρξνληά. Έλδεημε ηεο θαζηέξσζήο ηνπ σο πνηεηή
ήηαλ ε αλάζεζε ηεο ζύλζεζεο ηνπ Όκλνπ ησλ Οιπκπηαθώλ Αγώλσλ,
ην 1896. Σν 1898, κεηά ην ζάλαην ηνπ γηνπ ηνπ Άιθε ζε ειηθία
ηεζζάξσλ εηώλ, δεκνζίεπζε ηελ πνηεηηθή ζύλζεζε "Ο Σάθνο".
Σν 1897 δηνξίζηεθε γξακκαηέαο ζην Παλεπηζηήκην Αζελώλ, απ' όπνπ
απνρώξεζε ην 1928. Από ηελ ίδηα ρξνληά (1897) άξρηζε λα δεκνζηεύεη
ηηο ζεκαληηθόηεξεο πνηεηηθέο ηνπ ζπιινγέο θαη ζπλζέζεηο, όπσο νη
"Ίακβνη θαη Αλάπαηζηνη" (1897), "Αζάιεπηε Εσή" (1904), "ν
Γσδεθάινγνο ηνπ Γύθηνπ" (1907), "Ζ Φινγέξα ηνπ Βαζηιηά" (1910).
Σν 1918 ηνπ απνλεκήζεθε ην Εζληθό Αρηζηείο Γρακκάηφλ θαη Τετλώλ,
ελώ από ην 1926 απνηέιεζε βαζηθό κέινο ηεο Αθαδεκίαο ησλ Αζελώλ,
ηεο νπνίαο έγηλε πξόεδξνο ην 1930.

7. …΢ΤΝΔΥΔΙΑ.
 Καηά ηνλ Διιελντηαιηθό πόιεκν ηνπ 1940 ν Κσζηήο Παιακάο καδί κε
άιινπο Έιιελεο ινγίνπο πξνζππέγξαςε ηελ έθθιεζε ησλ Διιήλσλ
Γηαλννπκέλσλ πξνο ηνπο δηαλννύκελνπο νιόθιεξνπ ηνπ θόζκνπ, κε
ηελ νπνία αθ' ελόο κελ θαπηεξηάδνληαλ ε θαθόβνπιε ηηαιηθή επίζεζε,
αθ' εηέξνπ δε, δηέγεηξε ηελ παγθόζκηα θνηλή γλώκε ζε επαλάζηαζε
ζπλεηδήζεσλ γηα θνηλό λέν πλεπκαηηθό Μαξαζώλα.
 Πέζαλε ζηηο 27 Φεβξνπαξίνπ ηνπ 1943 έπεηηα από ζνβαξή αζζέλεηα 40
εκέξεο κεηά ην ζάλαην ηεο ζπδύγνπ ηνπ (ηνλ νπνίν δελ είρε
πιεξνθνξεζεί επεηδή θαη ε δηθή ηνπ πγεία ήηαλ ζε θξίζηκε θαηάζηαζε).
Ζ θεδεία ηνπ έκεηλε ηζηνξηθή, θαζώο κπξνζηά ζε έθπιεθηνπο
Γεξκαλνύο θαηαθηεηέο ρηιηάδεο θόζκνπ ηνλ ζπλόδεπζε ζηελ ηειεπηαία
ηνπ θαηνηθία, ζην Α΄ λεθξνηαθείν Αζελώλ, ςάιινληαο ηνλ εζληθό ύκλν.
 Ζ νηθία ηνπ Παιακά ζηελ Πάηξα ζώδεηαη σο ζήκεξα, ζηελ νδό
Κνξίλζνπ 241. Σξία ρξόληα πξηλ ηε γέλλεζε ηνπ Παιακά ζην ίδην ζπίηη
γελλήζεθε ε κεγάιε Ηηαιίδα πεδνγξάθνο Μαηζίιδε ΢εξάν.
 Ήηαλ ππνςήθηνο γηα ην Βξαβείν Νόκπει Λνγνηερλίαο αξθεηέο θνξέο
από ην 1926 έσο ην 1940.
 ΢ήκεξα "ηηκήο έλεθελ" θέξεηαη αθηεξσκέλε ζην όλνκά ηνπ κεγάιε
αίζνπζα εθζέζεσλ ηνπ πνιπρώξνπ Σερλόπνιηο ζηελ Αζήλα.

8. Σο ποιητικό έργο
 Σν πνηεηηθό ηνπ έξγν είλαη κεγάιν ζε έθηαζε θαη ζε ζεκαζία θαη είρε ηεξάζηηα
απήρεζε ζηελ επνρή ηνπ. Γηακεηξηθά αληίζεηεο πνιηηηθέο θαη πλεπκαηηθέο
πξνζσπηθόηεηεο, όπσο ν Κσλζηαληίλνο Σζάηζνο θαη ν Νίθνο Εαραξηάδεο
αηζζάλζεθαλ ηελ αλάγθε λα ηνπνζεηεζνύλ απέλαληη ζην Γσδεθάινγν ηνπ
Γύθηνπ. Ο Μίθεο Θενδσξάθεο έρεη πεη όηη ν Παιακάο είρε κεγαιύηεξε επηξξνή
από 10 Πξσζππνπξγνύο. Σν ελδηαθέξνλ γηα ην έξγν ηνπ κεηώζεθε ζηε
κεηαπνιεκηθή Διιάδα, όηαλ αθελόο επηθξάηεζαλ δηαθνξεηηθά αηζζεηηθά
ξεύκαηα θαη αθεηέξνπ ππνρώξεζε ην ελδηαθέξνλ γηα ηελ πνίεζε γεληθόηεξα.
 Οη δύν πξώηεο ηνπ ζπιινγέο, Τραγούδηα ηες παηρίδος κοσ θαη Τα κάηηα ηες
υστής κοσ είραλ αθόκα απερήζεηο ηνπ ξνκαληηζκνύ ηεο Α' Αζελατθήο
΢ρνιήο θαη θάπνηα θαηάινηπα θαζαξεύνπζαο. Ζ πξώηε ζεκαληηθή ζηάζε ζην
έξγν ηνπ ήηαλ ε ζπιινγή Ίακβοη θαη Αλάπαηζηοη (1897), θπξίσο γηα ηελ
αλαλεσκέλε κεηξηθή ηεο, κε ηελ ελαιιαγή ηακβηθνύ θαη αλαπαηζηηθνύ ξπζκνύ (ν
ίδηνο επηζήκαλε όηη παξαθηλήζεθε από ηελ κεηξηθή ηνπ Κάιβνπ), αιιά θαη γηα
ηελ εθθξαζηηθή ιηηόηεηα θαη ζαθήλεηα. Σν επόκελν έξγν ηνπ, ν Τάθος (1898),
απνηειείηαη από πνηήκαηα - κνηξνιόγηα γηα ηνλ ζάλαην ηνπ γηνπ ηνπ Άιθε. Ζ
πξώηε πεξίνδνο ηεο δεκηνπξγίαο ηνπ θιείλεη κε ηελ ζπιινγή Αζάιεσηε
Ζφή (1904), ε νπνία πεξηέρεη πιηθό από όια ηα πξνεγνύκελα ρξόληα ηεο
δξάζεο ηνπ. Κεληξηθή ζέζε ζηε ζπιινγή έρνπλ ηα πνηήκαηα Η
Φοηληθηά(αλαγλσξίδεηαη σο ην θαιύηεξν ίζσο έξγν
ηνπ), Αζθραίος θαη Αισζίδες (ζπλαπνηεινύλ ηελ ελόηεηα "Μεγάια νξάκαηα") θαη
ε ελόηεηα ζνλέησλ Παηρίδες.

9. ΓΗΜΙΟΤΡΓΟ΢:
 Βηξγηλία ΢ηνγηαλλνπνύινπ
 Δπραξηζηώ πνπ κε παξαθνινπζήζαηε!!!