ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ

2. Γεννήθηκε τον Ιανουάριο
του 1797 στο συνοικισμό
Αβορίτι
του Κροκυλείου Δωρίδας και
το οικογενειακό του όνομα
ήταν Τριανταφύλλου.΄Ήταν
σχεδόν συνομήλικος του
Σολωμού, κατά ένα χρόνο
μεγαλύτερος του.

3. Ο πατέρας του Δημήτρης φονεύθηκε σε συμπλοκή με
τους Τούρκους όταν ο Μακρυγιάννης ήταν ενός
έτους. Σε ηλικία τεσσάρων ετών, μετά από επιδρομή
των Τούρκων, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον
Αβορίτι μαζί με την μητέρα του Βασιλική και τα
αδέρφια του και να εγκατασταθεί στη Λειβαδιά.
Το 1811, τον προσέλαβε ο γραμματέας του Αλή
Πασά, Αθανάσιος Λιδωρίκης, κοντά στον οποίο
μεγάλωσε στην Άρτα και τα Γιάννενα.
Το 1817 άρχισε να ασχολείται με το εμπόριο και μέσα
σε τρία χρόνια απέκτησε σημαντική περιουσία από
αυτό. Το 1820 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και
στάλθηκε στην Πάτρα για να συμμετάσχει σε
προετοιμασίες για την επανάσταση.

4. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης είχε σημαντική
πολεμική δράση. Αγωνίστηκε σε Πελοπόννησο και
Στερεά Ελλάδα. Τραυματίστηκε πολλές φορές σε
μάχες, με αποκορύφωμα τη μάχη της Αθήνας
(Ακρόπολη - Περιοχή Ηρωδείου), όπου σε ένα βράδυ
τραυματίστηκε τρεις φορές κατά τη διάρκεια
υπεράσπισης ενός συμπολεμιστή του. Συνήθιζε με τα
τεχνάσματα και τις στρατηγικές του ανταρτοπολέμου
να εξαπατά τον αντίπαλο. Αυτός ήταν ο λόγος που
κέρδισε κατά τη διάρκεια της επανάστασης το σεβασμό
και την εμπιστοσύνη των μεγάλων στρατιωτικών και
πολιτικών ηγετών. Είχε όμως πάντα το θάρρος της
γνώμης του και πολλές φορές γινόταν επικριτικός και
αυστηρός προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, όταν
θεωρούσε ότι κάποιος ήταν ιδιοτελής και αδιαφορούσε
για το σκοπό του αγώνα

5. Ένα από τα μέγιστα πατριωτικά
του προτερήματα ήταν επίσης
ότι όσες φορές του προτάθηκε
από τις προσωρινές
κυβερνήσεις (κατά τη διάρκεια
της Επανάστασης) η
παραχώρηση περιουσίας,
μεγάλης ή μικρής, αυτός τις
απαρνήθηκε στο όνομα της
ελευθερίας της πατρίδας και
της ανιδιοτέλειας. Ιδιαίτερη
σχέση εμπιστοσύνης και
αναγνώρισης είχε χτίσει με
τους περισσότερους Αθηναίους
και Υδραίους, λόγω αυτής του
της ανιδιοτέλειας.

6. Μετά το τέλος της επανάστασης
άρχισε να γράφει
τα Απομνημονεύματά του, τα οποία
αποτελούν δείγμα της δημώδους
γλώσσας στην νεοελληνική
γραμματεία. Ήρθε σε αντίθεση με
τους οπαδούς του Καποδίστρια, και
αργότερα με τον Όθωνα. Έλαβε
μέρος στην Επανάσταση της 3ης
Σεπτεμβρίου .
Το 1852καταδικάστηκε σε θάνατο
με την κατηγορία ότι σχεδίαζε τη
δολοφονία του Όθωνα, αλλά
το 1854 αφέθηκε ελεύθερος.
Το 1864 ονομάστηκε
αντιστράτηγος και πέθανε λίγο
μετά.

7. Αντιφατική φυσιογνωμία, ήρθε σε ρήξη με συναγωνιστές του για
καθαρά οικονομικούς λόγους για τη διανομή οικοπέδων στην αθηναϊκή
γη. Χαρακτηρίστηκε και ισχυρά φιλοχρήματη προσωπικότητα καθώς
φαίνεται πως σχετίστηκε με τις ενδοοικογενειακές αναλώσεις των
δανείων που σύνηψαν οι Ελληνικές κυβερνήσεις. Φέρεται επίσης να
δήλωσε κατά τη διάρκεια της Α’ Εθνικής Συνελεύσεως των Ελλήνων
(1843-1844): «Αν είναι να μείνωμε ημείς νηστικοί, ας πάη στο διάβολο
η ελευθερία». Η επίμαχη αυτή φράση ενδεχομένως όμως να πηγάζει
αποκλειστικά από το έργο «Η Ελλάς ως κράτος δικαίου» του Γεράσιμου
Κακλαμάνη. Η ακρίβεια αυτής της δήλωσης αμφισβητείται παρόλα
αυτά καθώς φαίνεται ότι μόνο οι δύο από τις πέντε εφημερίδες που
κάλυπταν την εθνοσυνέλευση επιβεβαιώνουν την άποψη ότι ο
Μακρυγιάννης διατύπωσε τη φράση αυτή. Αξιοσημείωτο επίσης είναι
ότι μια πιο ενδελεχής εξέταση των πρακτικών της εθνοσυνέλευσης δε
φέρει το Μακρυγιάννη, ούτε κάποιον άλλο, να έχει διατυπώσει την
επίμαχη αυτή φράση.