1. MET
GRATIS
GEEF JE
20 20
20 rs r20
teu o
ONlINE
ng t
mi jij u rvo rd lijs
em m ea laa wo
o
on tie
Tips voor omgaan ro er
d
er
k k lof ira
met mensen die al je
B est Daa Ov Ov Dan Co Insp
energie verbruiken
TOOlS
Elke druppel telt
5.6 6
De optimale match
ORGANISATIE
5.10 Wrap up
5.5 Wissel van positie
Dag traditionele Leren door te doen
organisatie
5.7 Stel je verwachtingen bij
4.4 Hak je verandering op
We zijn een overgangsgeneratie
TOEKOMST
Be More, be the difference De wereld is twee
4.5 Tijdelijk verankeren
Social Media #seriousbusiness HR als maatje
5.9 Word een katalysator
4.3 4.2
Waak voor tunnelvisie Je resultaten zichtbaar maken Zorg voor steun 4.1
5.4 Van tactiek veranderen Er helemaal voor gaan
Een roadmap voor bouwers aan toekomstbestendige organisaties
Ondernemen
zonder start-
kapitaal
Meters maken 4
4.6 Blijf in contact
5.8
Vruchtbare grond
Blijf geloof houden Wrap up 3.10
#klaarvoor2020 3.7
Als het maar gebeurt
3.8
X-factor
3.9
Werk aan nieuwe omstandigheden Niet iedereen kan mee Opnieuw beginnen
3.6 Help je mensen bij het ‘hoe’
5.3 Durf te snoeien
Tips om resultaat-
Trouw aan zichzelf Word de held gericht te leren Organisatie 3.0
Oog voor elkaar Ruimte voor creativiteit
3.5 3.4 3.3
Tips voor
Breng het ‘wat’ dichterbij Schep een leerklimaat storytelling
Zorgen met je boerenverstand Je netwerk als competentie
Wrap up 4.7
Kies je bestemming Mensen eerst
Tips om 2
je energie
op peil te 2.1 Stip op de horizon
Nooit meer e-mail houden Bevlogenheid loont 1.5 Wrap up
Een grote golf van kwetsbaarheid 3.2 Mobiliseer je volgers
5.2 5.1 5
Goede keuzes maken Geen valse start Doorzetten 2.2
Nieuw Zoek de witte raven
psychologisch contract
3.1 Kies je veranderroute
Vooral naïef zijn
1.4 Een gemeenschap
2.3 Formuleer je verandering 3 Op weg
Papier was hier Verder kijken
Het vertrekpunt
Weg met de ivoren toren
1 1.1 2.4 Waar zit je invloed 2.7 Wrap up
1.3 Continuïteit vraagt
Waar staan we nu
om verandering Mobilisatie-
kracht
Hoe werkt dit boek Afstand van je positie van social
In control zijn door in contact te zijn media
Service Design 2.0
Zaken met een twist
Voor de eeuwigheid
1.2 2.5 2.6
Daarom dit boek
Het bestaansrecht
van een bedrijf
Golden Circle. Start With Why.
Kim Castenmiller &
Durf ondernemer te zijn Neem initiatief
Dirk Anton van Mulligen
| 1

2. www.roadmap2020.nl
www.geefjeorganisatietoekomst.nl
Eerste druk juni 2012
Leiderdorp
ISBN 978-90-484-2483-2
Trefwoorden: leidinggeven, ondernemen, toekomst, verandering,
verandermanagement, persoonlijke ontwikkeling, innovatie,
creativiteit, HR, social media.
Een uitgave van Klaarvoor2020
Klaarvoor2020 is een handelsmerk van Flow Creations BV
www.klaarvoor2020.nl
Auteurs: Kim Castenmiller en Dirk Anton van Mulligen
Redactie: Maaike Kuyvenhoven, Met Andere Woorden
Ontwerp: Anouk van Dijk, Studio Puik
Productie: Free Musketeers
Dit werk valt onder Creative Commons 2012

3. Experts aan het woord
In control zijn door in contact te zijn
Ik ken geen enkele leidinggevende in de financiële sector die het niet belang-
rijk vindt om mensen ruimte en verantwoordelijkheid te geven.
Leidinggevenden willen er negen van de tien keer zijn voor hun medewerkers
nl.linkedin.com/in/hkwakman
als het nodig is. De wil vertrouwen te geven is er, maar de roep om controle
is groter, zeker nu. Aan controle en beheersing ontlenen leidinggevenden
hun autoriteit. Vooral in de financiële sector heerst een groot geloof in feiten,
ratio en maak- en voorspelbaarheid middels control en compliance-instru-
menten. Die strakke procedures moeten we niet zomaar overboord zetten, het
is ook in ons eigen belang dat er goed met de centen wordt omgegaan. Maar
de behoefte in control te zijn, schuift de aandacht voor vertrouwen volledig
aan de kant. In een situatie met veel verandering, spanning en weinig tijd
ontstaat het foie gras management: leidinggevenden drukken door, ten koste
van het contact met anderen.
Zo komt de ruimte voor de medewerker om zichzelf te ontwikkelen of
ondernemerschap te tonen wel erg in het geding. Sterker nog: leidinggeven-
den die denken niet meer in control te zijn, komen in een ‘controlespasme’
terecht. Ze voeren nieuwe controles en procedures in, schrijven rapportages
en rennen van het ene overleg naar het andere. Voor contact met collega’s en
medewerkers is gewoonweg geen tijd meer. Dit gedrag leidt ertoe dat wat
de leidinggevende zegt – “ik geef je vertrouwen, ik heb je ondernemerschap
nodig” – niet meer overeenkomt met wat hij doet en laat zien, namelijk: nog
meer controle. De balans tussen “vertrouwen op regels en procedures” en
“vertrouwen in mensen” is weg.
56 | Deel 2 Kies je bestemming

4. Ik ben ervan overtuigd dat medewerkers iets constructief willen bijdragen en
vooral op zoek zijn naar waardering, aansluiting en ontwikkeling. Ik geloof
dat de kracht van mensen een organisatie maakt of breekt. Om die kracht
te gebruiken moet je als leidinggevende durven luisteren en vragen, maar
daarvoor is tijd nodig en vaak is dat het eerste dat er niet is. Welke keuze
maak je dan als leidinggevende? Ik denk dat de spanning tussen controle en
vertrouwen vooral een spanning is in onszelf. Als het spannend wordt, durf
‘Eerst vertragen
ik dan “in mijn onzekerheid” te blijven en niet meteen over te gaan op meer
controle? Durf ik te blijven staan voor mijn beslissing, ondanks de persoonlijke
en verbinden,
gevolgen die dat met zich mee kan brengen? Durf ik dan ook echt mensen daarna
die ruimte te geven om fouten te maken en als dat gebeurt, blijf ik dan ook versnellen.’
in die medewerker geloven en geef ik hem ruimte om ervan te leren? Als Hans Kwakman
ik dat niet doe, durf ik dan ook echte kritiek te accepteren, om van te leren
en waar nodig sorry te zeggen? Allemaal vragen waar ik niet alleen zelf het
antwoord op kan geven. Om het juiste antwoord te krijgen, moet ik in contact
komen met mijn collega’s en medewerkers.
Kortom, in een wereld waar toezicht, compliance en controle belangrijke
begrippen zijn, waar willen en doen hoog in het vaandel staan, is het vooral
belangrijk interactie, dialoog en reflectie te faciliteren. Eerst vertragen en
verbinden, daarna versnellen.
Hans Kwakman heeft na een managementcarrière in het bankwezen, de
stap gezet naar het zelfstandig interim management. Hij kijkt met afstand en
fascinatie naar de dynamieken die de financiële wereld bezighoudt.
Deel 2 Kies je bestemming | 57

5. Business as usual werkt niet meer. De komst van Tex Gunning, managing director Decorative Paints AkzoNobel
internet heeft de manier waarop we werken en ‘This book is different and stunning. The insights are so many, that
leven fundamenteel veranderd. Ontwikkelingen you read it and think “how the hell am I going to remember this
tomorrow morning!”. A book full of wisdom to pick up again and
volgen elkaar steeds sneller op. We realiseren ons
again to see “how did they formulate this?”. I like it!’
meer en meer dat alles met alles is verbonden.
Deze ontwikkelingen hebben een enorme impact Heleen Sluijs, Directeur liquimondo
op organisaties en de wijze waarop ze waarde leve- ‘In goede tijden is het neerzetten van een visie en je mensen mee-
ren. Bedrijven die doorgaan op de oude manier, die nemen in je visie niet zo moeilijk. In moeilijke tijden, wanneer de
praktijk weerbarstig is, is dat een ander verhaal. Dit boek heeft mij
teren op successen uit het verleden en enkel uit-
geholpen bij het vasthouden aan mijn visie. Juist toen het erop
gaan van de korte termijn, hebben geen toekomst. aankwam. Zo kon ik een houvast zijn voor mijn mensen.’
Organisaties staan voor de taak zich te ontdoen van
oude structuren en een nieuwe toekomst te creë- Marrije Wesseling, Manager advieslijn Hypotheken ABN AMRO
ren. Je ziet dat de wereld aan het veranderen is. Je ‘Dit boek heeft mij van begin tot eind geboeid. Geef je organisatie
voelt dat je een verantwoordelijkheid hebt om daar toekomst is een inspirerende, eigentijdse gids voor leiders anno nu
die hun organisatie en zichzelf van waarde willen laten zijn. De ver-
wat mee te doen.
halen uit de praktijk laten zien dat je zelf elke dag opnieuw de kans
hebt om dit succesvol te doen.’
Alleen mensen kunnen organisaties een toekomst
geven. Mensen zoals jij. Marion Koopman, Directeur Hi Mobile
‘Als je zelf de leiding wilt nemen in de wereld 3.0, dan is dit de
handleiding die je als nieuwe werknemer of nieuwe werkgever moet
Met dit boek bieden wij richting en ondersteuning
lezen.’
bij het realiseren van de verandering die jij wilt
inzetten. Op jouw weg naar 2020 reiken wij je de Ido Shikma, HR directeur logica Benelux
route-informatie aan. Ook helpt het je in de ontwik- ‘This book is different from other management books in that it
keling van de belangrijkste factor in dit proces: contains no single model. This book takes you - the leader -
jijzelf. Het boek is veelvuldig gelardeerd met inspi- to a journey, that starts and ends at the same point. Yourself.’
ratie uit de praktijk. Zoals de implementatie van Het
Herke Oudeboon, Kredietrisicomanagement Rabobank
Nieuwe Werken bij SNS Reaal, het hiërarchiedoor- Amsterdam ‘In de roadmap herken ik de visie en werkwijze van Kim.
brekende organisatiemodel van Cisco, de inspireren- Zingevend, optimistisch, helder, stimulerend en resultaatgericht. Een
de inzet van The Phone House, de omvorming van werkboek voor de verdere ontwikkeling van je team en jezelf, want
Bibliotheek Zeist, de stille kracht van Siemens, het “inzicht zonder handeling brengt geen verandering!”.’
nieuwe businessmodel van zorginstelling Thomas-
Fokke Wijnstra, Ondernemer en initiator van diverse start-ups
huizen en de bijdrage aan duurzaamheid door Akzo- ‘Stap uit het organisatietoneelspel en kijk wat er werkelijk gebeurt.
Nobel. Het zijn niet de bedrijven die hierin centraal Dat laten Kim en Dirk Anton ons hier zien. Met parels van verhalen!’
staan, maar de drijvende krachten erachter.
Kim Castenmiller en Dirk Anton van
Dit boek is voor iedereen die vanuit zijn of haar rol, Mulligen zijn samen goed voor dertig
passie of talent een bijdrage levert aan het bouwen jaar ervaring in het begeleiden van
van toekomstbestendige organisaties. Van directeur, veranderingen in diverse profit en non
manager, HR manager tot professional en adviseur. profit organisaties. Kim en Dirk Anton
zijn tevens initiatiefnemers van sa-
menwerkingsverband Klaarvoor2020:
implementatiepartners van nieuwe
ISBN 978-90-484-2483-2
manieren van werken, organiseren
en samenwerken, zodat organisaties
weer grip krijgen op hun toekomst.
Kim is de auteur van Generatie Y aan
9 789048 424832 www.roadmap2020.nl het werk (2009).