1. Propositie:
Hoe kunnen we onze woonomgeving zo inrichten
dat onze zintuigen meer aangesproken worden?
En hoe kan geluid (een ondergewaardeerd zintuig volgens mij)
hierin een belangrijke rol spelen?
Hans Fourrier
Pre-master CMD
2007/2008
Hans Fourrier – Propositie 1

2. Index:
Index: .......................................................................................................................... 2
Inleiding: ..................................................................................................................... 3
Probleemstelling: ........................................................................................................ 3
Maatschappelijk:...................................................................................................... 3
Wetenschappelijk: ................................................................................................... 5
Persoonlijk:.............................................................................................................. 6
Onderzoeksvraag:....................................................................................................... 7
Hoofdvraag:............................................................................................................. 7
Subvraag: ............................................................................................................ 7
Netwerken die interessant zijn: ................................................................................... 8
Methodologie: ............................................................................................................. 8
Verwachte uitkomst:.................................................................................................. 10
Bronnen: ................................................................................................................... 11
Hans Fourrier – Propositie 2

3. Inleiding:
De bedoeling van deze propositie is om voor te stellen wat ik volgend jaar als
eindproef wil gaan onderzoeken en daar dan op inspelen.
Belangrijke aspecten binnen deze propositie zijn wat ik wil gaan onderzoeken en
vooral waarom ik dat wil gaan onderzoeken.
Probleemstelling:
Maatschappelijk:
We evolueren meer en meer naar een “drukke” maatschappij waarin de mensen
vroeg naar hun werk vertrekken, een druk en stressvol werk hebben, en dan laat
thuiskomen. Vaak komen ze dan thuis in een donker huis, zonder enige sfeer.
Thuis moet dan een plaats worden waar je volledig tot rust moet kunnen komen,
waar je de stress van je werk achter je kan laten, om toch even te ontspannen.
De mensen beginnen dit meer en meer te beseffen, dat kan je goed zien in de
evolutie die bijvoorbeeld de badkamer de laatste jaren aan het doormaken is.
Zo worden er steeds meer wellness-faciliteiten binnen de badkamer of gewoon
binnen het huis teruggevonden. Mensen met een sauna, jacuzzi of bubbelbad in hun
huis zijn al lang geen uitzondering meer. De mensen willen alsmaar meer kunnen
ontspannen in hun eigen huis.
Ook wordt er meer en meer met verschillende kleuren licht gewerkt. Niet alleen
binnen de wellness-faciliteiten, maar ook gewoon in het huis.
Het perfecte voorbeeld hiervan is de ontwikkeling van LivingColors door Philips.
LivingColors is een lamp waarvan je de kleur en intensiteit kan aanpassen
naargelang je stemming. Deze ontwikkeling speelt in op deze tendens die zich de
laatste jaren aan het ontwikkelen is. Ook het strakke en mooie design past perfect in
het plaatje.
Hans Fourrier – Propositie 3

4. Ook wordt geur alsmaar belangrijker in de woonomgeving. Dat kan je goed zien aan
de verschillende soorten geurverspreiders die er tegenwoordig bestaan.
(geurkaarsen, geurzakjes, geurenvelopjes, geurverfrissers voor in het stopcontact,
bloemen, stofzuigers die geuren verspreiden, …)
Verder wordt muziek ook alsmaar belangrijker in het dagelijkse leven. Overal waar je
komt zie je meer en meer mensen naar hun eigen muziek luisteren op hun mp3-
speler. Iedereen heeft een eigen keuze voor muziek, die een bepaalde invloed op
hun heeft. We kunnen ons geen wereld zonder muziek voorstellen. Deze evolutie
vindt ook in de thuisomgeving plaats. Je hebt thuis een computer of laptop waarmee
je muziek kunt afspelen op je Home Cinema-systeem, je hebt een mp3-speler op zak
die je dadelijk in je radio kunt pluggen zodat deze begint te spelen, ….
Neem bij al deze aspecten ook nog eens de technische revolutie die we de jongste
jaren doormaken zoals de snellere verbindingen, meer apparaten in een huis, alle
apparaten staan in verbinding met elkaar en worden op elkaar afgestemd.
Dan kan je zien dat er veel mogelijkheden zijn op dit vlak.
Hans Fourrier – Propositie 4

5. Wetenschappelijk:
We praten hier nu wel de hele tijd over “thuis”, maar wat is “thuis” eigenlijk? Volgens
het woordenboek is thuis een toeverlaat, een toevluchtsoord. Dus een plaats waar je
naar toe vlucht als het je allemaal teveel wordt. Deze plaats moet je dan ook de
mogelijkheid geven om tot rust te komen.
Muziek op zich is al jaren lang een “iets” waar er talloze onderzoeken naar gebeurt
zijn. Ik wil dan ook geen antwoord bieden op de vragen “Wat is muziek?” of “Wat is
de invloed van muziek op de mens?” Daar zijn al talloze onderzoeken voor gedaan.
Zo zijn er al veel onderzoeken gebeurt naar de invloed van muziek op de hersenen
van de mens. Dr. Mireille Besson van de Universiteit van Marseille doet daar
bijvoorbeeld al jarenlang onderzoek naar. Er zijn bewijzen dat muziek
stressverlagend werkt, de slaap verbeterd, rustgevend is, …
Muziek kan dus duidelijk wel gevoelens losmaken bij de mensen.
Ook het bekende marketingonderzoek van de psycholoog Adrian North bewijst dat
muziek een invloed heeft op mensen. Hij stelde in een supermarkt twee soorten wijn
op: Franse en Duitse. Vervolgens speelde hij Franse of Duitse muziek en wat bleek:
de mensen kochten eerder de wijn uit het land waar de muziek vandaan kwam. Uit
een enquête onder de kopers bleek dat niemand in de gaten had gehad wat voor
muziek er gespeeld werd.
Dit zijn nog maar enkele bewijzen dat muziek invloed heeft op mensen. Maar het was
al langer bekend dat muziek belangrijk was. Zo schreef zelfs de bekende filosoof
Plato muziek al een belangrijke rol toe in de 4de eeuw voor Christus.
Hij zei: “muziek was niet zozeer een kunstuiting, maar een middel tot vorming van de
harmonische mens; door muziek kon men een beter mens worden.”
Niet alleen muziek kan zo een grote impact op de mens hebben, ook kleur is hier
enorm sterk in. Zo zijn er al veel studies gedaan naar de invloed van het zien van
een bepaalde kleur op de gemoedstoestand van de mens.
De infraroodcabines van Health Mate spelen hier goed op in. Zij omschrijven het
volgende: “Het ontvangen van kleurenergie heeft een positieve invloed op ons
welzijn, geeft harmonisatie in ons lichaam en is Psychisch positief.”
Hans Fourrier – Propositie 5

6. De toename van muziektherapie en kleurentherapie in wellness-omgevingen
bewijzen enkel maar het nut ervan.
Ook geuren kunnen een belangrijke rol spelen in de gemoedstoestand van een
persoon. Ook daar zijn al vele studies rond gedaan, maar dit kunnen we eigenlijk
heel simpel aantonen.
Als je voor jezelf nagaat, als je de hele dag in een slecht ruikende omgeving staat,
dan wordt je daar niet echt vrolijk van; als je daarentegen in een bos komt dan voel je
je vaak rustig en kalm.
Persoonlijk:
Voor mij persoonlijk is thuis altijd al een plaats geweest waar ik tot rust kan komen.
Binnen deze omgeving is muziek ook zeer belangrijk voor mij, het kan mij tot rust
brengen of mij oppeppen voor bepaalde dingen.
Ik geloof ook wel in de kracht van kleuren. Ik ben ervan overtuigd dat kleuren
bepaalde gevoelens kunnen opwekken. Ik denk ook dat geur daar een enorme rol
kan in spelen.
Hans Fourrier – Propositie 6

7. Onderzoeksvraag:
Hoofdvraag:
Hoe kunnen we onze woonomgeving zo inrichten dat onze zintuigen meer
aangesproken worden?
Subvraag:
En hoe kan geluid (een ondergewaardeerd zintuig volgens mij) hierin een belangrijke
rol spelen?
Hans Fourrier – Propositie 7

8. Netwerken die interessant zijn:
Netwerken die interessant zijn voor mijn onderzoek zijn vooral innoverende bedrijven.
Bedrijven die bezig zijn met muziek, geuren of kleuren.
Ook bedrijven die met draadloze toepassingen, computers, radio’s, …. bezig zijn.
Bedrijven zoals Philips zijn zeer interessant voor mijn onderzoek, daar zou ik enorm
graag mee samenwerken.
Ook zijn er nog afgestudeerden die al interessante onderzoeken hebben gedaan
omtrent muziek. Deze ga ik ook zeker contacteren.
Methodologie:
Er zijn verschillende onderzoeksmethodes die ik zou willen gebruiken. Zo zou ik
kwalitatief en kwantitatief onderzoek willen doen. Zoals je zult zien ga ik deze twee
onderzoeksmethodes door elkaar gebruiken. Dit omdat ze beiden hun voordelen
hebben op bepaalde momenten van het onderzoek. Als ik de voordelen van beide
methodes kan combineren, kan mijn onderzoek er alleen maar sterker van worden.
Kwalitatief onderzoek is een onderzoek waar je 1 of enkele dingen in diepte kunt
onderzoeken. Het wordt vaak gebruikt in de beginfase van de ontwikkeling van een
nieuw product. Dit om inzicht te krijgen in wat er leeft bij de doelgroep. De kracht van
kwalitatief onderzoek is dat je een diepgaand inzicht krijgt in meningen, gevoelens,
beleving, associaties ten aanzien van producten, diensten en merken.
Met dit onderzoek zou ik dan ook willen beginnen. In het begin ga ik kijken wat de
noden zijn en wat de mogelijkheden zijn op dit vlak. Dit wil ik doen met focus groepen
en observaties.
Binnen kwalitatief onderzoek ga ik dus gebruik maken van focus groepen, dit zijn
mogelijke eindgebruikers die je samenbrengt om vragen te stellen. Binnen de focus
groepen wil ik ook 1-on-1 interviews doen. Hier wordt er 1 persoon geïnterviewd, die
je dan verschillende open of gesloten vragen kan stellen. Het interview kan
ongestructureerd, gestructureerd of semi-gestructureerd verlopen.
Ongestructureerde interviews zijn meer een conversatie over een bepaald
onderwerp. Ze bestaat uit open vragen en gaat meestal zeer diep. Dit levert dus veel
data op. Gestructureerde interviews bestaan uit vooropgestelde specifieke gesloten
vragen. Deze zijn voor elk interview hetzelfde. Semi-gestructureerde interviews
combineren de eigenschappen van gestructureerde en ongestructureerde interviews.
Voor de observaties zou ik etnografisch onderzoek willen toepassen, meer bepaald
het veld etnografisch onderzoek. In deze onderzoeksmethode ga je naar de
natuurlijke omgeving van je eindgebruiker om hem daar te observeren. Hoe hij daar
de producten gebruikt, hoe hij daar omgaat met de mogelijkheden, hoe hij zich daar
gedraagt …. De bedoeling van deze methodes is om te bepalen wat de noden en
wensen zijn van de gebruikers.
Hans Fourrier – Propositie 8

9. De informatie die ik door deze methodes ga verkrijgen ga ik verwerken tot het maken
van personas. Personas zijn een duidelijke beschrijving van typische eindgebruikers.
De bedoeling is om de personas zo echt mogelijk voor te stellen, dit door ze een
naam te geven, er een gezicht op te plakken, een achtergrond geven, hobby’s, ….
Deze personas herinneren mij er dan altijd aan voor wie het product bedoelt is, wie
de eindgebruikers zijn. Het is een soort van richtlijn die u gidst doorheen het
ontwerpproces. Het is dus ook de bedoeling dat je er altijd naar terug kijkt.
Daarna zou ik een stukje kwantitatief onderzoek willen doen. Bij kwantitatief
onderzoek kan je veel gegevens genereren. Deze kunnen je dan helpen bij het
afstemmen van je product. Meer bepaald zou ik de methode “concept testing” willen
gebruiken. Binnen deze methode ga je met een aantal ideeën naar mogelijke
eindgebruikers en experten, om zo samen met deze mensen tot een eerste prototype
te komen.
Verder zou ik ook nog “usability testing” willen doen. In “usability testing” ligt de
nadruk op doeltreffendheid, efficiëntie en voldoening.
Hierin kan je testen hoe de gebruikers je product gebruiken, welke moeilijkheden ze
hebben met het product, wat er kan verbeteren … Je vertrekt hier altijd vanuit het
standpunt van de gebruiker. Feedback is een heel belangrijk aspect binnen de
“usability testing”. Dit is een iteratief proces, hiermee bedoel ik dat het proces zich
altijd herhaald. Je moet vertrekken vanuit de noden en wensen van de gebruikers,
dan met ideeën en mogelijkheden een prototype maken en dan terugkeren naar de
gebruikers. Dit om feedback te vragen om aanpassingen te kunnen doen, als de
aanpassingen gebeurt zijn opnieuw terugkeren naar de gebruiker ….
In eerste instantie kan dat prototype ook enkel een simulatie op computer zijn of zelfs
op papier. Dit omdat er dan heel gemakkelijk aanpassingen mogelijk zijn. Zo kan je
sneller tot een nieuw prototype komen. Hierdoor worden de prototypes telkens beter
en beter afgestemd op de noden en wensen van de gebruikers. Als dit proces al een
aantal keer doorlopen is, en er een soort van “vast” prototype is op papier kan je
beginnen nadenken om het ook effectief uit te werken als een echt prototype.
Als dit gebeurt is, zou ik graag terugkeren naar een kwalitatieve onderzoeksmethode,
namelijk de “participatory methods”, meer bepaald het “in-home placement”.
De bedoeling van dit onderzoek is dat je een eerste echte prototype bij je
eindgebruikers in huis zet. Dit omdat ze er dan in hun dagelijkse leven gebruik van
kunnen maken. Dit levert specifieke feedback op over hoe het product werkt.
Dit zou ik graag willen doen bij verschillende gezinnen, omdat dit toch specifieke
feedback opbrengt over hoe zij het product gebruiken, of er nog aanpassingen
moeten gebeuren, over de design, …..
Als onderzoek zou ik ook graag een aantal boeken lezen die mij meer inzicht kunnen
geven over het aspect muziek, het aspect kleur, het aspect geur of het aspect ruimte.
Hiervoor ga ik zeker en vast eens ten rade gaan bij voorgangers die al gelijkaardige
onderzoeken hebben gedaan.
Verder zijn er ook nog enkele specifieke boeken die mij wel interessant lijken:
Leigh Landy : Understanding the art of sound organisation
Albert van der Schoot: Welke taal spreekt de muziek?
Hans Fourrier – Propositie 9

10. Verwachte uitkomst:
Een concrete uitkomst heb ik nog niet, dat zal moeten blijken uit mijn onderzoek.
Maar ik zie wel een soort applicatie voor me, misschien een soort touch screen
waarin je kan aanduiden hoe je je voelt of wilt voelen, en die dan de gehele sfeer
daarop aanpast. Muren veranderen van kleur, er wordt een bepaald soort muziek
gespeeld, er komt een bepaalde geur vrij ….
Of misschien zelfs zonder touch screen, dat er automatisch gemeten wordt als de
persoon binnenkomt hoe hij of zij zich voelt.
Het belangrijkste aspect van mijn verwachte uitkomst gaat toch geluid worden,
geuren en kleuren kunnen de kracht van geluid misschien verder ondersteunen.
In een eerste fase kan ik mij misschien beperken tot één kamer om het haalbaar te
houden. Daarna kan er bekeken worden om het door te trekken naar het hele huis.
Zoals u kan zien zijn er veel mogelijke uitkomsten en zal mijn onderzoek mij een
bepaalde richting uitsturen.
Hans Fourrier – Propositie 10

11. Bronnen:
http://dictionary.reference.com/browse/home
http://users.pandora.be/muziekindegriekseoudheid/functie.htm
http://redir.vara.nl/tv/ontdekking/2000/html/3_muziek/kennis02.html
http://www.arakwellness.com/kleuren.php
http://www.lenntech.com/geur.htm
http://www.lighting.philips.com/microsite/living_colors/?lang=nl
http://www.infotalia.com/nl/wonen/interieur_decoratie_aroma.asp
http://www.greenleafgifts.com/
http://www.philips.be/
Hans Fourrier – Propositie 11