1. ZER DA BIONIZTASUNA?
Izaki guztiak antzekoak
dira oinarriskoan:
zelulaz eratuta daude
eta bizifuntzio
berdintsuak egiten
dituzte.Baina izaki
bizidunek bata bestetik
bereizten dituzten
ezaugarriak dituzte eta,
beraz, espezie
desberdinak daude.
2. ZERGATIK DAGO BIONIZTASUNA?
Izaki bizidunek inguruko egoera oso
desberdinetara egokitzeko moldaera
ugari eta oso bestelakoak dituzte, eta
horri esker daude hainbeste organismo.
Azken batean, horregaitik dago
bioniztasuna.
3. ZER DA MOLDAERA ETA MOTAK?
Moldaera izaki bizidunek inguruko
baldintzetara egokitzeko duten
gaitazunari esaten diogu.
Mugitzeko moldaerak. Uretan
bizitzeko, hegalak edo arraun
itxurako hankak garatu dituzte;
airean bizitzeko, hegoak dituzte;
lehorrean bizitzeko, hanka
lasterkariak.
Elikatzeko moldareak.Inguru
bakoitzean dauden elikagaiak
aprobetxatzeko, sustraiak dituzte,
lurzorutik substantzia mineralak
xurgatzeko; edota harrapakinen
haragia urratzeko moduko hagin
sendoak; eta hainbat eratako
mokoak, haziak zatitzeko,
intsektuak eta harrak.
4. MOLDAERA ETA EBOLUZIOA
Izaki bizidunak aldatu
egin dira inguruko
egoeretara
egokitzeko.Baina
aldaketa horiek oso
astiro gertatzen dira.
Lurraren historian izaki
bizidunetan gertatu
diren aldaketa mantso
eta gradualei eboluzio
biologiko esaten diegu.
5. BIONIZTASUNA HAINBAT GAUZA EMATEN
DIGU, ZEINTZUK?
Bioniztasuna baliabide
natural oso baliotsua da.
Elikagaiak, sendagaiak,
energia, lehengaiak ematen
dizkigu.
-Elikagaien iturri.
-Sendagaien iturri
-Lehengaien iturri
-Energia-iturri
-Gozamenerako iturri
6. BIONIZTASUNA ARRISKUAN DAGO
ZERGAITIK?
Bizilekutzat dituzten
ekosistemak babesteko
ahalegina egiten
da.Galtzeko arriskuan
dauden landare
gehienak labarretan,
paduretan eta kostako
inguruetan bizi dira ;eta
galtzeko arriskuan
dauden animaliak
gehienak, gune
heseetan , hosto zabalen
basoetan eta haitzetan.
7. NOLA BABESTEN DUGU?
Espezieak babesteko
plan bereziak egiten
dira.Plan horietan
propozatutako neurrien
bidez, espezie horiei
kalte egiten dieten
faktoreak zuzentzen
ahalegintzen da.Adibidez
galtzeko arriskua dauden
hegaztien kasuan, horiek
habiak egin edo jakiak
bilatzen dituzten
lekuetan zenbait jarduera
ez egiteko ahalegina
egiten da; esaterako
mendi-bideak egitea,
basoan lan egitea,
eskalalak-eta, hegaztiak
inguru horretatik ihes
egin ez dezaten.
8. BOST ERREINU IZENAK
1:Monera-
erreinua:prokariotikoak dira
adibidez bakterioak
2:protista-
erreinua:Eukariotiko,zelulabak
ar edo zelulanintz sinpleak, ez
dituzte benetako ehunak
adibidez ameba eta algak.
3:Onddoa-
erreinua:Zelulabakar edo
zelulanintz osatzen dute.
4:Landarea-
erreinua:Eukariotikoak,zelulan
itzak eta autotrofoak dira.
5:Animalia
erreinua:Eukariotiko,zelulanint
z eta heterotrofoak dira