1. การประชุมระดมความคิดเห็นผู้เชียวชาญระดับสูง (High-level Expert Roundtable) ชุดที 3
ประเด็นท้ าทายต่ อการขับเคลือน ICT ของประเทศไทยในระยะ 10 ปี
(Grand Challenges Thematic Session)
เรืองที 3 บทบาทของ ICT กับการแข่ งขันอย่ างยังยืนของภาคธุรกิจไทย
นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ
รองเลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่ ง ชาติ
สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่ งชาติ (สศช.)
วันเสาร์ ที 6 มีนาคม 2553 เวลา 9.00-9.30 น.
ณ โรงแรม THE TIDE RESORT บางแสน จังหวัดชลบุรี
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 1

2. ประเด็นการอภิปราย
1 ผลิตภาพการผลิต (Productivity) คืออะไร?
ผลการศึกษาโครงการขับเคลือนระดับการเพิมผลผลิตและบรรยากาศการลงทุน
2 ประเทศ (PICS) ของ สศช.
3 โครงสร้ างพืนฐานด้ านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสือสาร (ICT) ของไทย
4 การดําเนินงานระยะต่ อไป : การขับเคลือนเศรษฐกิจสร้ างสรรค์
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 2

3. ผลิตภาพการผลิต (Productivity) คืออะไร?
1
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 3

4. ผลิตภาพการผลิต (Productivity) คืออะไร?
ผลิตภาพการผลิตบางส่ วน ผลิตภาพการผลิตรวม
(Partial Productivity) (Total Factor Productivity ; TFP)
เป็ นการวัดผลิต ภาพการผลิต ของการใช้ ปั จจัย หมายถึงการเพิมขึนผลผลิตโดยมิได้ มาจากการ
การผลิตชนิดใดชนิดหนึง โดยให้ ปัจจัยอืนๆ คงที เพิมขึนของปั จจัยการผลิต คื อ ปั จจัย แรงงาน
แสดงถึง การใช้ ปัจจัยการผลิต (Input) 1 หน่ว ย ทีดิน และทุน ซึงนักเศรษฐศาสตร์ จะเรี ยกส่ว นที
ก่อให้ เกิดผลผลิต (output) กีหน่วย เพิมขึนดังกล่า วนีว่ า เป็ น Residual ตามหลัก
ผลิตภาพการผลิต = ผลิต Growth Accounting Analysis หรื อ เป็ นผลมา
ปั จจัยการผลิต จากความก้ าวหน้ า ทางเทคโนโลยี และอื นๆ
หลา ย ป ร ะก า ร เ ช่ น ก า ร บ ริ หา ร จั ด ก า ร
การวั ด ผลิ ต ภาพการผลิต บางส่ว นทีสํา คัญ มี ประสบการณ์ คุณ ภาพแรงงาน ซึงขึนอยู่กั บ
2 ประเภท คื อ 1) ผลิ ต ภาพแรงงาน (Labor ระดั บ การศึ ก ษา อายุ เพศ และทีสํ า คัญ คื อ
Productivity) และ 2) ผลิ ต ภาพทุน (Capital ความก้ าวหน้ า ทางเทคโนโลยี การวิ จัย และ
Productivity) พัฒนา
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 4

5. ผลิตภาพการผลิตรวม (TFP) เกิดขึนอย่ างไร?
ผลิตภาพการผลิตรวม (Total Factor Productivity : TFP)
การเพิมประสิทธิภาพของการใช้ ปัจจัยการผลิต การสร้ างมูลค่ าสินค้ าและบริการจากการออกแบบ
พัฒนาคุณภาพ และสร้ างความแตกต่างทีตรงตาม
ความต้องการของผู้บริโภค และสามารถกําหนด
ความก้ าวหน้ าทางเทคโนโลยี ทิศทางตลาดได้
• นวัตกรรมของกระบวนการผลิต (Process
innovation)
นวัตกรรมของผลิตภัณฑ์ (Product innovation)
การพัฒนาคุ ณภาพคน/ ทักษะแรงงาน
การบริ หารจัดการองค์ กร (เช่ น การใช้ Lean
production technique และการทําระบบคุ ณภาพ การพัฒนาคุ ณภาพคน/ แรงงาน
การบริ หารจัดการองค์ ความรู้
(TQM))
การยกระดับเทคโนโลยีและนวัตกรรม
การพัฒนาระบบโครงสร้ างพืนฐาน และการ การศึกษาและวิเคราะห์ แนวโน้ มตลาด
ให้ บริ การ/ การบริ หารจัดการภาครั ฐ R&D
ผลิตภาพการผลิตทีเพิมขึน จึงเป็ นการขยายตัวของเศรษฐกิจ
ในส่ วนทีนอกเหนือจากใช้ ปัจจัยทุนและแรงงาน
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 5

6. ความสําคัญของผลิตภาพการผลิตรวม (TFP) ต่ อการพัฒนาเศรษฐกิจอย่ างยังยืน
การขยายตัวทางเศรษฐกิจ
ทีมีทมาจากการเพิมปริ มาณ
ี
แรงกดดันต่ อ
เศรษฐกิจขยายตัว
การใช้ ปัจจัยการผลิตเป็ นหลัก
โดยทีประสิทธิภาพการใช้ ต้ นทุนการผลิต เงินเฟอสูง
้ แต่ ขาดเสถียรภาพ
ปั จจัยการผลิตไม่ เพิมขึนหรื อ ทางเศรษฐกิจ
ขาดการเพิมมูลค่ าสินค้ าและ
บริ การจากองค์ ความรู้
ภายใต้ ข้อจํากัดด้ านทรัพยากร ต้ องยกระดับศักยภาพการผลิตและรายได้ ทีมาจาก
การเพิมประสิทธิภาพการใช้ ปัจจัยการผลิตและสร้ างมูลค่าเพิมให้ แก่ สินค้ าและ
บริการเป็ นหลัก โดยไม่ ม่ ุงเน้ นทีการใช้ ปัจจัยการผลิตในปริมาณทีเพิมขึน
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 6

7. กรอบแผนการเพิมประสิทธิภาพและผลิตภาพของภาคอุตสาหกรรมในระยะยาว
1. ยกระดับความสามารถทักษะแรงงาน (Human Skills)
ยกระดับความรู้ /ทักษะแรงงานใหม่ และทักษะแรงงานทีมีอยู่เดิม
จัดทําฐานข้ อมูลด้ านแรงงาน (Demand Side & Supply Side)
สนับสนุ นให้ มีการกําหนดมาตรฐานฝี มือแรงงานทังในและนอกระบบ
แผนการเพิม สร้ างตัวคูณในการเสริ มสร้ างทักษะให้ แรงงาน
ประสิทธิภาพและ 2. ยกระดับความสามารถทางด้ านการบริหารจัดการ Management)
ผลิตภาพของ ปรั บปรุ งประสิทธิภาพการผลิต (กระบวนการผลิต การใช้ พลังงาน เครื องจักร)
พัฒนาทักษะการบริ หารจัดการสมัยใหม่ ให้ แก่ ผ้ ูประกอบการ
ภาคอุตสาหกรรม
3. ปรับปรุง/พัฒนาปั จจัยสนับสนุนในการเพิมผลิตภาพ (Enabling
Factors)
พัฒนาระบบ Logistics & Supply Chain ภายในองค์ กร
พัฒนา/สนับสนุ นการรวมกลุ่ มธุ รกิจในลักษณะเครื อข่ ายวิสาหกิจ (Cluster)
นําระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ (IT) มาใช้ ในกระบวนการเพิมผลิตภาพ
(ในปี งบประมาณ 2553 สร้ างเครื อข่ ายเชือมโยงฐานข้ อมูลร่ วมกัน
มีโครงการรองรับแผนแม่ บท สร้ างความเชือมโยงทางวิชาการระหว่ างภาครั ฐ เอกชน และสถาบันการศึกษา
การเพิมประสิทธิภาพฯ ของ
ภาคอุตสาหกรรม 26 4. การสร้ างจิตสํานึกและแรงจูงใจ (Awareness & Incentives)
โครงการ ภายใต้ วงเงิน 249.7 เผยแพร่ ข้ อมูลแก่ สาธารณะด้ านผลิตภาพระดับประเทศ/อุ ตสาหกรรม
ล้ านบาท) สร้ างกระบวนการเพิมผลิตภาพโดยการสร้ างผู้นําการเพิมผลิตภาพในองค์ กร
สร้ างสิงจูงใจให้ ผ้ ูประกอบการทีให้ ความสําคัญกับการเพิมผลิตภาพ
(สนับสนุ นสินเชือ ยกเว้ นภาษี เป็ นต้ น)
ให้ รางวัลคุ ณภาพแห่ ง ชาติ (National Quality Award)ด้ านการเพิมผลิตภาพ
สร้ างวัฒนธรรมในการเพิมผลิตภาพ โดยปรั บแนวคิ ดเพือเปลียนพฤติกรรม
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 7

8. ผลการศึกษาโครงการขับเคลือนระดับการเพิมผลผลิตและ
บรรยากาศการลงทุนในประเทศ (PICS) ของ สศช. 2
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 8

9. ความเป็ นมา
การขับเคลือนการเพิมผลิตภาพการผลิตของประเทศตังแต่แผนฯ 9 ต่อเนืองถึงแผนฯ 10 ภายใต้
ยุทธศาสตร์ การปรับโครงสร้ างการผลิตให้ สมดุลและยังยืน โดยมีเปาหมายทีจะเพิมผลิตภาพการผลิต
้
รวม (TFP) โดยเฉลียไม่ตํากว่าร้ อยละ 3 ต่อปี และเพิมผลิตภาพแรงงานโดยเฉลียร้ อยละ 3.0 ต่อปี
ในช่วงปี 2550-2554
สศช. ได้ ร่วมกับ ธ.โลก และสถาบันเพิมผลผลิตแห่งชาติ สํารวจข้อมูลภายใต้ โครงการ PICS มาแล้ ว
2 ครัง คือ มี.ค. 2547 – ก.พ. 2548 และ พ.ค.–พ.ย. 2550
ในปี 2551 ได้ ศกษาในเชิงลึกเรือง กฎระเบียบทีเป็ นอุปสรรคต่อการดําเนินธุรกิจในอุตสาหกรรม
ึ
3 กลุ่ม (ชินส่วนยานยนต์ อาหารแปรรูป และเครืองนุ่งห่ม)
ปี 2552 สศช. ได้ ร่วมมือกับสภาหอการค้ าฯ และสภาอุตสาหกรรมฯ สร้ างความตระหนักให้
ผู้ประกอบการและหน่วยงานภาครัฐและเอกชนทังในส่วนกลางและภูมิภาค ได้ เห็นความสําคัญและ
หาแนวทางปรับปรุงผลิตภาพการผลิตและบรรยากาศการลงทุนในประเทศไทย
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 9

10. วัตถุประสงค์ และวิธีการศึกษา
วัตถุประสงค์ วิธีการศึกษา
1. เผยแพร่ ผลการศึกษาโครงการสํ า รวจระดับ การเพิ ม 1. ประมวล รวบรวมข้ อมูลจากผลการสํ ารวจโครงการ
ผลผลิ ต และบรรยากาศการลงทุ น ในประเทศไทย ระดับการเพิมระดับผลผลิตและบรรยากาศการลงทุน
ซึงเป็ นการวิเคราะห์ข้อมูลการสํ ารวจ 2 ครั ง (ปี 2547 ในประเทศไทย ยกร่างเอกสารประกอบจัดประชุมเชิ ง
และ 2550) รวมทังผลการศึกษาเชิงลึกด้ านกฎระเบียบ ปฏิบัติการ ซึงจัดประชุมร่วมกับผู้ทีเกียวข้ องเพือรั บ ฟั ง
ภาครัฐเพิมเติม ในปี 2551 ความคิดเห็น 3 ครัง (ขอนแก่น ชลบุรี และกรุงเทพฯ)
2. รั บ ฟั งความคิดเห็ นจากผู้ทีเกียวข้ องในระดับ ภูมิภาค 2. ประมวลผลที ได้ จ ากการประชุมเชิ งปฏิบัติการฯ เพือ
และส่ ว นกลาง เพือให้ เกิ ดความเข้ า ใจ สร้ างความ จั ด ทํ า รายงานและข้ อ เสนอแนะในการขั บ เคลื อน
ตระหนั ก และใช้ เป็ นแนวทางปรั บ ปรุ งผลิ ต ภาพการ ยุท ธศาสตร์ การเพิ มผลผลิ ต ฯ และเสนอต่ อ คณะ
ผลิ ตและบรรยากาศการลงทุน ให้ สอดคล้ องกับ แนว กรรมการบริ ห าร สศช. เพื อรั บ ฟั งข้ อ คิ ด เห็ น และ
ทางการเพิ มระดับ ความสามารถในการแข่ง ขัน ใน ข้ อเ สน อแ นะ เพื อนํ าไ ปปรั บป รุ ง แน วท าง กา ร
ยุท ธศาสตร์ การปรั บ โครงสร้ างทางเศรษฐกิ จ และ ขับเคลือนฯ เพือใช้ ในการประสานงานกับ หน่วยงานที
นโยบายด้ านเศรษฐกิจของรัฐบาลปั จจุบัน เกียวข้ องเพือนําไปสู่การปรับ กระบวนการขับ เคลื อนฯ
ทีสอดคล้ องกัน
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 10

11. ภาพรวมผลการสํารวจฯ ปี 2550 เทียบกับ ปี 2547
ระดับความรุนแรงของปั จจัยทีผลกระทบต่ อการดําเนินธุรกิจ
0.00 0.50 1.00 1.50 2.00 2.50 3.00
ความไม่มีเสถียรภาพของเศรษฐกิ จ
ความไม่แน่นอนของนโยบายเศรษฐกิ จ ภาพรวมบรรยากาศการลงทุ น
ทักษะความชํานาญและการศึกษาของพนักงาน
ไทยปรั บ ตัวไปในทิ ศทางที แย่ล ง
การทุจริ ตคอร์ รปชัน
ั
ต้ นทุนทางการเงิน
โดยปั จ จัยที เป็ นอุป สรรคต่อการ
การค้ าที ไม่เป็ นธรรม ดําเนินธุรกิจมีความรุนแรงเพิมขึน
อัตราภาษี ในเกือบทุกปั จจัย (ปี 2550 เที ยบ
อาชญากรรม โจรกรรม ปั ญหาสังคม
ระเบียบวิธีการทางภาษี
กับ 2547)
ระเบียบพิธีการศุลกากรและการค้ า ปั จ จัยด้ านความไม่มีเสถียรภาพ
ระบบไฟฟา
้ ของเศรษฐกิจ มหภาค และความ
การขอสินเชือภายในประเทศ
กฎหมายแรงงาน ไม่แน่นอนของนโยบายเศรษฐกิจ
การคมนาคมขนส่ง ถูกระบุโดยผู้ป ระกอบการว่าเป็ น
ระบบโทรคมนาคม
การขอใบอนุญาตและการจดทะเบียนธุรกิ จ
อุปสรรคต่อการดําเนิ นธุ รกิจ มาก
การขอสินเชือจากต่างประเทศ ทีสุด
การถือกรรมสิทธิ ที ดิน
ปี 2550 ปี 2547/48 หมายเหตุ คะแนนน้ อยทีสุด = 0 และมากทีสุด = 4
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 11

12. อุปสรรคสําคัญในลําดับต้ นของการดําเนินธุรกิจ
ค่าดัชนี อุปสรรค อุปสรรคสําคัญ
มาก 851 ขาดเสถียรภาพทางการเมือง
850 ขาดแคลนแรงงาน
(1) ความไม่มีเสถียรภาพทางการเมือง
360 ขาดช่องทางเข้าถึงแหล่งทุน (2) การขาดแคลนแรงงานมีฝีมือ
359
330
กฎระเบียบด้านภาษีและอัตราภาษี
ขาดอุป สงค์ของสินค้า
(3) การเข้ าถึงแหล่งทุน
275 ต้องแข่งขันกับการนําเข้า (4) กฎระเบียบด้ านอัตราและภาษี อากร
235 ปญหาระบบราชการ
193 ต้นทุนค่าสาธารณูปโภค
175 กฎระเบียบด้านเงินตราต่างประเทศ อย่างไรก็ดี สถานการณ์ ทางการเมืองใน
150 อัตราดอกเบียสูง ช่วงเวลาทีทําการสํารวจในปี 2550 ได้ สะท้ อน
147 ระเบียบด้านแรงงาน
117 การทุจริตของเจ้าหน้าทีรัฐ
ภาพเข้ ามาเป็ นส่วนหนึงของปั จจัยทีทําให้
55 ขาดแคลนสิงอํานวยความสะดวกพืนฐาน ผู้ประกอบการระบุวาเป็ นปั ญหาของการ
่
51
32
ระเบียบการนําเข้า
ระเบียบการถือครองทรัพย์สิน
ประกอบธุรกิจลําดับแรก
28 ขาดการบริการสนับสนุนธุรกิจ
13 ระเบียบการเปนหุ้นส่ว น (หมายเหตุ ผลจากการสอบถามผู้ประกอบการโดยให้ ระบุเพียง 3
13 ระเบียบการขอตังกิจการ
11 ระเบียบการขอใช้ทีดินและอาคาร ปั จจัยทีเป็ นอุปสรรคในการประกอบธุร กิจมากที สุด คํานวณค่าดัชนี
11 ขาดความรับผิดชอบในสินค้าและบริการ โดยใช้ ค่าถ่วงนําหนัก 3-2-1 สําหรั บอันดับที 1-2-3 ตามลําดับ)
น้อย 6 อาชญากรรม
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 12

13. ปั จจัยทีมีผลกระทบต่ อการตัดสินใจในการลงทุนใหม่ /ขยายกิจการ
ระดับผลกระทบของแต่ละปั จจัยฯ คํานวณจาก
คําถามปลายเปิ ด (มีตวเลื อก) เรี ยงตามคะแนน
ั
เฉลียของ 5-likert scale (คะแนนน้ อยทีสุดคือ 1
และมากทีสุดคือ 5)
ราคานํามันเป็ นปั จจัยอันดับ 1 ที มีผลต่อการ
ตัดสินใจลงทุน รองลงมาคือราคาปั จ จัยการ
ผลิต และอัตราแลกเปลียน (การสํารวจ PICS
รอบที 2 ในปี 2550 เป็ นช่วงเวลาที เด่นชัดใน
เรื องราคานํ ามัน สูง ราคาปั จ จัยการผลิ ตสู ง
และปั ญหาอัตราแลกเปลียน )
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 13

14. ภาพรวมด้ านแรงงาน
แหล่ งทีมาของแรงงาน คุณภาพแรงงาน
ร้ อยละ
60 4.5
4.0
50
3.5
3.0
40
2.5
30 2.0
1.5
20
1.0
10 0.5
0.0
0
ในภูมภาค
ิ นอกภูมภาค
ิ ประเทศเพือนบ้ าน อืนๆ
ปี 2547 ปี 2550 ระดับวิชาชีพ ระดับมีฝีมือการผลิต
แนวโน้ มการใช้ แรงงานนอกภูมิภาคมากขึน ขณะทีมีการใช้ แรงงานใน ผู้ประกอบการมีความเห็นว่ า คุ ณภาพแรงงานระดับฝี มือในภาคการผลิต
ภูมิภาคลดลงเล็กน้ อย ทีเหลือเป็ นแรงงานจากประเทศเพือนบ้ านซึง มีระดับด้ อยกว่ าคุ ณภาพแรงงานระดับวิชาชีพโดยเฉลียในทุกด้ าน
ปรั บตัวลดลงเช่ นกัน โดยเหตุผลของการใช้ แรงงานจากนอกภูมิภาคมาก โดยเฉพาะด้ านภาษาอังกฤษ และความสามารถด้ านเทคโนโลยี
ขึน เนื องจากการขาดแคลนแรงงานในภูมิภาค สารสนเทศ
(หมายเหตุ คะแนนแย่ ทสุ ดคือ 1 และดีทสุ ดคือ 4)
ี ี
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 14

15. ข้ อเสนอและแนวทางการขับเคลือนฯ
• การบูรณาการทํางานของหน่วยงานภาครัฐ การประสานงานทีดีจะทําให้ การทํางานของระบบราชการมีประสิทธิภาพ
และช่วยลดภาระต้ นทุนให้ แก่ภาคเอกชน
• การนําระบบเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ ในกระบวนการทํางานให้ มากขึน การใช้ ICT จะช่วยลดระยะเวลาและภาระ
ค่าใช้ จ่ายในการติดต่อ
• การกําหนดนโยบายภาครัฐให้ มีทศทางทีชัดเจนและมีความแน่นอน จะส่งผลกระทบเชิงบวกต่อการตัดสินใจในการ
ิ
ลงทุน
• การปรับปรุงกฎระเบียบของภาครัฐ และจัดโครงสร้ างกฎระเบียบภาครัฐทีมีความชัดเจน จะช่วยเพิมความเชือมันทาง
ธุรกิจและส่งเสริมการลงทุน
• การพัฒนาด้ านโครงสร้ างพืนฐานและระบบสาธารณูปโภคให้ ครอบคลุมพืนทีทังในนิคมอุตสาหกรรม และนอกนิคม
อุตสาหกรรม โดยพัฒนาโครงสร้ างพืนฐานด้ านโลจิสติกส์เชือมโยงพืนที
• การพัฒนาพืนทีในลักษณะทีเป็ นการพัฒนาเศรษฐกิจอุตสาหกรรมและชุมชนอย่างยังยืน เพือเป็ นต้ นแบบสําหรับการ
พัฒนาพืนทีเพือรองรับอุตสาหกรรมใหม่
• การเชือมโยงภาคการผลิต ทังสาขาเกษตร อุตสาหกรรม และบริการ โดยสนับสนุนการจัดทําเครือข่ายวิสาหกิจ เพือ
เพิมความสามารถในการแข่งขันให้ กบผู้ประกอบการ
ั
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 15

16. โครงสร้ างพืนฐานด้ านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสือสาร
(ICT) ของไทย 3
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 16

17. ภาพรวมการให้ บริการโทรคมนาคมของไทย
สั ่ นการมีโทรศพท์ของประชาชน
เปรียบเทียบสดสวน ั อินเตอร์เน็ ท ความเร็ วสูง
หน่วย : ต่อ 100 คน
ThaiLand 2.1
120.0
Fix line 97.4
Korea 27.5
100.0 Mobile
Hong Kong 26.3
79.4
80.0 75.2
Australia 22.9
59.8
60.0
49.2 Singapore 22.8
43.0
40.0 Taiwan 22.2
16.8 Malaysia 4.6
20.0 11.0
China 4.4
0.0
India 0.3
ไทย มาเลเซีย เกาหล ี ไตหว ัน
้
ทีมา : IMD World Competitive Year Book 2007 0 5 10 15 20 25 30
ปี 2550 ประเทศไทยมี Penetration Rate
ี
2.1% ในขณะทีมาเลเซย ปี 2549 มี 4.6% โดย
ี ั ้
มาเลเซยตงเปาหมายในปี 2553 เปน 7%
็
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 17

18. แนวโน้ มการใช้ Broadband Internet ของ โลก ภูมิภาค และไทย
โครงสร้ างการใช้ Broadband Internet ของโลก
จํานวนผู้ใช้ อินเทอร์ เน็ตความเร็วสูงและตําของไทย
Growth 73.9 %
Growth -10.6
%
ทีมา: Gartner (November 2008)
ทีมา: IDC Thailand
โครงสร้ างการใช้ Broadband Internet ของเอเชียแปซิฟิก
• โลก การใช้ Broadband Internet ของโลกทีระดับสูงกว่า 25
Mbps มีแนวโน้ มเพิมขึนในอัตราทีสูงมาก โดยระดับความเร็ว 25-50
Mbps มีอตราการเติบโตเฉลียเพิมขึนถึง 73.9 % (2550-2555)
ั
•เอเชียแปซิฟิก การใช้ Broadband Internet ของเอเชียแปซิฟิก
Growth -4.3 % ในระดับความเร็ ว 25-50 Mbps มี อตราการเติบโตเฉลียสูงถึง 31.6 %
ั
(2550-2555)
Growth 31.6 % •ไทย การใช้ Broadband Internet ของไทยมี อตราเติบโตใน
ั
ระดับสูงโดยเฉลีย 66 % (2548-2551) ส่วน Narrowband มีอตราั
การเติบโตทีลดลงโดยเฉลียปี ละ 25.6 %
ทีมา: Gartner (November 2008)
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 18

19. พืนทีการให้ บริการโทรคมนาคมของ บริษัท ทีโอที จํากัด (มหาชน)
CRI
CM I
MSNT PYO
NAN
Core Router
LPN PRE
LPG
UTT LEIT NLP
NKI
UDN
NPM (หล
กทม . (หล ักสี่ , กรุงเกษม )
STI PLK SNK
TAK KKN เชี ยงใหม
MDH
KPT PCTT
PBN KSN แพร
NSN MKM RET
ACR
CPM YST
UBN พิษ ณุ โลก
UTI BRM
CNT
SBR LRI
NMA
SRN
SSK นครสวรรค
SRI
SPB ATG
AYA NYK PRI อุดรธานี
KRI BKK SKE
NPT
RBR
CCO
CBI
ขอนแกน
SKM
PBIT
RYG
อุบลราชธานี
CTI
TRT
นครราชสีมา
PKN
อยุ ธยา
นครปฐม
ปราจีนบุ รี
CPN
RNGT
ชลบุ รี
PNA PPN SNI พุนพิน
KBI
NRT
พ ังงา
PKT PLG
TRG SKA สงขลา
PTN
HYA หาดใหญ
NWT
STN YLA
SKL
* พืนทีการให้ บริการโทรคมนาคมของ บริษัท กสท. โทรคมนาคม จํากัด (มหาชน) ครอบคลุ มทัวประเทศเช่ นเดียวกัน แต่ ชุมสายสัญญาณนําส่ งข้ อมูลความเร็วสูง
(Router) แตกต่ างกันในแต่ ละพืนที
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 19

20. ภาพรวมการพัฒนาระบบโทรคมนาคมสือสารระหว่ างประเทศ : ระบบเคเบิลใต้ นํา
ของ บริ ษัท กสท. โทรคมนาคม จํากัด (มหาชน)
Phetch Srira
aburi cha
Chumphon
To:Vietnam, Hong Kong
Ko-Samui To:Malaysia, Singapore
To:Hong kong
To:Middle East Europe ขนาดโครงข่ าย
FLAG 160 Gigabits
To:Middle East
Satun Songkhla
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 20

21. การดําเนินงานระยะต่ อไป : การขับเคลือนเศรษฐกิจสร้ างสรรค์
4
6 มีนาคม 2553 www.nesdb.go.th 21

22. นิยามและขอบเขตเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ของไทย
“เศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ” คือ ระบบเศรษฐกิจทีผสมผสานสินทรัพย์ทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้ องถิน และเอกลักษณ์ ค วามเป็ น
ไทย เข้ ากับความรู้และเทคโนโลยีทีเหมาะสม เพือผลิตสินค้ าและบริ การทีมีคุณลักษณะเฉพาะตัว มีการออกแบบและนวัตกรรม
ของตนเอง ซึงจะเป็ นการสร้ างงานและสร้ างมูลค่าทางเศรษฐกิจ ตลอดจนเพิมขีดความสามารถในการแข่งขันของไทย อันจะ
นําไปสู่การยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนในทีสุด
ท ุนทางวัฒนธรรม+ คนทีมีความคิดสร้างสรรค์ เปนวัตถ ุดิบชันเยียมของเศรษฐกิจสร้างสรรค์
็
ขอบเขตของ มรดกทางวัฒนธรรมและธรรมชาติ
เศรษฐกิจสร้ างสรรค์ (1) งานฝี มือ/หัตถกรรม (2) การแพทย์แผนไทย
ในประเทศไทย (3) อาหารไทย (4) การท่องเทียวเชิงวัฒนธรรม/
ความหลากหลายทางชีวภาพ
สศช. ไ ด้ จั ด ประเภทเ ศรษฐกิ จ ศิลปะ
สร้ างสรรค์ โ ดยยึ ด รู ปแบบของ (1) ศิลปะการแสดง
UNCTAD เ ป็ นกรอบ และปรั บ (2) ทัศนศิลป์
เ พิ ม เ ติ ม ต า ม รู ป แ บ บ ข อ ง
UNESCO ทั งนี เป็ นการกํ า หนด
กรอบโดยกว้ า งเพือประโยชน์ ใ น
สือ N
O
การวั ด ขนาดทางเศรษฐกิ จ ของ (1) ภาพยนตร์และวีดีทศน์
ั (2) การพิมพ์ N
อุตสาหกรรมและบริ การสร้ างสรรค์ (3) การกระจายเสียง (4) ดนตรี C
U
ข อ ง ไ ท ย แ ล ะ ส ะ ท้ อ น ถึ ง L
ความสํ า คั ญ ต่ อ ระบบเศรษฐกิ จ งานสร้ างสรรค์ และออกแบบ T
ไทย โดยแบ่ ง เป็ น 4 กลุ่ ม หลั ก (1) การออกแบบ (2) แฟชัน U
และ 15 สาขาย่ อย (3) สถาปั ตยกรรม (4) การโฆษณา (5) ซอฟต์แวร์ R
E
NESDB 22

23. เศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ของไทยเปรี ยบเทียบกับต่ างประเทศ
DCMS Symbolic Concentric WIPO UNCTAD UNESCO/ Thailand
ประเภทสินค้า/บริการ
(UK) Texts Circles UIS
1. การโฆษณา
2. สถาปั ตยกรรม
3. การออกแบบ
4. แฟชัน
5. ฟิ ลม และวีดโอ
์ ี
6. ฮาร์ดแวร์ (อุปกรณ์)
7. บริการท่องเทียว
8. วรรณกรรม
9. ดนตรี
10. พิพธภัณฑ์ ห ้องแสดง ห ้องสมุด
ิ
11. การพิมพ์ สือสิงพิมพ์
12. ซอฟต์แวร์
13. กีฬา
14. ศิลปะการแสดง (ละครเวที และเต ้นรํา)
15. การกระจายเสียง
16. วีดโอเกมส์
ี
17. ทัศนศิลป์ การถ่ายภาพ งานฝี มือ
18. อาหารไทย
19. การแพทย์แผนไทย
การจัดขอบเขตของเศรษฐกิจสร ้างสรรค์ของแต่ละประเทศหรือองค์การระหว่างประเทศ แม ้ว่าจะมีทังความเหมือนและแตกต่าง
กัน แต่ด ้วยภูมสังคมทีแตกต่า งกัน ทํ าให ้มีเอกลั กษณ์ทีเป็ นเฉพาะตัว
ิ
NESDB 23

24. จุดเริ มต้ นของเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ในประเทศไทย
หลังวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 ต่อเนืองถึงแผน 10 : เริมมีการกล่าวถึง Value creation การเพิมคุณค่าของสินค้ า
และบริการบนฐานความรู้และนวัตกรรม และเน้ นการสร้ างคุณค่าตลอด Value chain
จากแผนฯ 10 สู่แผนฯ 11: ทุนของประเทศ เพือสร้ างความสมดุลระหว่างทุน 3 ทุน คือ ทุนเศรษฐกิจ ทุนสังคม และทุน
ทรัพยากรธรรมชาติ/สิงแวดล้อม เพือมุ่งสูสงคมอยู่เย็นเป็ นสุขร่วมกัน ได้ มีบริบทของทุนทีละเอียดซับซ้ อนขึนเป็ น 6 ทุน
่ ั
โดยมีทนวัฒนธรรมเข้ ามาเป็ นส่ วนสําคัญและยึดโยงทุนด้านอืนๆ ของการพัฒนาประเทศ
ุ
Financial Capital (FC)
ั
ทุนสงคม ทุนเศรษฐกิจ
Tangible
Natural Capital Physical Capital
(NC) (PC)
Feature
Cultural
Capital
(CC)
ทุนทร ัพยากรธรรมชาติ/
สิงแวดล้อม
Intangible
Social Capital Human Capital
(SC) (HC)
Broad- Specific
Scope
based
NESDB 24 24

25. ในระยะยาวเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ จะเป็ นทิศทางการพัฒนาเศรษฐกิจไทย
โดยเน้ นความเชือมโยงกับภาคเศรษฐกิจจริง
ภาคเกษตรและ ภาคอุ ตสาหกรรม การท่ องเทียว โดยสร้ างสินค้ า
อุตสาหกรรม
เกษตร
ท่องเทียว/บริการ
ทรั พยากรธรรมชาติ ท่ องเทียวใหม่ ๆ แก่ ธุรกิจการ
• สร้ างสินค้ าทีมี การออกแบบ (ODM) ท่ องเทียวไทยให้ เป็ นแหล่ ง
• ใช้ ประโยชน์ จากการทีไทยเป็ น และสร้ างแบรนด์ หรื อตราสินค้ าเป็ น
ท่ องเทียวของตลาดท่ องเที ยวโลก
ประเทศผู้ ผลิตอาหารโลก รวมทัง ของตนเอง (OBM) เช่ น
ความหลากหลายทางชี วภาพและ อุตสาหกรรมแฟชั น สินค้ าไลฟสไตล์
์ มี การบริ หารจัดการทีดีควบคู่ไปการ
สมุ นไพร ซึงวั นนี สินค้ าส่ งออกของ ผลิตภัณฑ์ สุขภาพ สร้ างสินค้ าท่ องเทียวใหม่ รวมทัง
ไทยทีมาจากมิปัญญาและสมุ นไพร เป็ นต้ น สร้ างเรื องราวของสินค้ าท่ องเทียวที
ไทยเป็ นทีนิ ยมและราคาค่ อนข้ างดี • ขณะเดียวกั น การออกแบบสามารถ เชื อมโยงกั บวั ฒนธรรมและวิถีชีวิต
เนื องจากแนวโน้ มของโลกมี ความ สอดแทรกเข้ าไปได้ ในทุก เช่ น การท่ องเทียวเชิงวั ฒนธรรม
ชั ดเจนว่ าจะให้ ความสําคั ญกั บสินค้ า อุตสาหกรรม อีกนั ยหนึงคือ สําหรั บเยาวชนในภูมิภาคเอเชี ยแป
สุ ขภาพมากขึน ความคิดสร้ างสรรค์ (Creativity) ซิฟิค เป็ นต้ น
• การย้ อนกลั บมาเห็นความสําคั ญของ สามารถนําเข้ าสู่ ในกระบวนการผลิต ภาคบริ การ เพือเพิมศั กยภาพ
ภาคเกษตร ซึงถื อเป็ นรากฐานและ สินค้ าอุตสาหกรรม: นี คือ และขี ดความสามารถในการแข่ งขั น
เป็ นจุดแข็งของประเทศไทยและหา ความหมายของเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ของบริ การสาขาต่ างๆ ของ
แนวทางเพิมคุณค่ าจะช่ วยให้ มีการ เพือการพัฒนาอุ ตสาหกรรมในวง ประเทศ ให้ ไทยเป็ น service-driven
พัฒนาอย่ างยังยืนอย่ างแท้ จริ ง กว้ าง economy บนพืนฐานของความ
ชํานาญเฉพาะด้ านและเอกลั กษณ์
ความเป็ นไทย เช่ น บริ การสาขา
โสตทัศน์ ซึงรวมภาพยนตร์ และ
เพลง บริ การโฆษณา เป็ นต้ น
NESDB 25 25

26. ประเด็นเชิงยุทธศาสตร์ เพือการขับเคลือนเศรษฐกิจและสังคมสร้ างสรรค์
1) การพัฒนาระดับมหภาค 2) การพัฒนาโครงสร้ างพืนฐานและ 3) การพัฒนาผู้ประกอบการ
- พัฒนาเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ สภาพแวดล้ อม ธุรกิจและบุคลากรด้ าน
ควบคู่ไปกับการพัฒนา - พัฒนาปั จจัยแวดล้ อมทีกระตุ้นให้ ภาคเอกชน
สร้ างสรรค์
เศรษฐกิจฐานความรู้ ลงทุนผลิต สินค้ าเชิง สร้ างสรรค์
- ขับเคลือนและสร้ างโอกาสให้กบ ั
- กําหนดนโยบายบูรณาการการ - พัฒนาระบบฐานข้ อมูล สือสาร และ
คมนาคมทีมีประสิทธิภาพ ผู้ประกอบการธุรกิจสร้ างสรรค์
ดําเนินงานของหน่วยงาน - พัฒนาบุคลากรวิชาชีพเชิง
- ให้ คุณค่าต่อทรัพย์สินทางปั ญญาจาก
- ปรับโครงสร้ างการผลิตและ สร้ างสรรค์
ความคิดสร้ างสรรค์
บริการของประเทศอย่าง - ศึกษาวิจยและพัฒนาเชิงลึกในสาขา
ั
ต่อเนือง เศรษฐกิจสร้ างสรรค์และทุนวัฒนธรรม
- จัดและพัฒนาพืนทีทีเป็ นแหล่งเรียนรู้ นอก
ห้ องเรียน รวมทังสร้ างเมืองสร้ างสรรค์
* อุตสาหกรรม ICT เป็ นอีกสาขาของเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ทสามารถสร้ างรายได้ ให้ แก่ประเทศไทยได้ (End) พร้ อมทังเป็ นปั จ จัยสนับสนุนให้ เกิดธุรกิจสร้ างสรรค์ อืนๆ
ี
ตามมาเนืองจากประชาชนสามารถเข้ าถึงความรู้ และเทคโนโลยีได้ ง่ายขึน โดยใช้ ระบบ ICT เป็ นสือ (Mean)
NESDB 26 26

27. กลไกระดับคณะกรรมการเพือส่ งเสริมและพัฒนาเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ไทย
คณะกรรมการนโยบาย
เศรษฐกิจสร้ างสรรค์ แห่ งชาติ นายกรัฐมนตรี
เป็ นประธาน*
เปาหมาย
้
เพิมสัด้ ส่ วนเศรษฐกิจ
เปาหมาย
สร้ างสรรค์ ต่อ GDP
คณะอนุกรรมการบริหารนโยบาย จากร้ อยละ 10-12
เศรษฐกิจสร้ างสรรค์ เป็ นร้ อยละ 20 ใน
รมช. พณ. อลงกรณ์ พลบุตร ปี 2555
เป็ นประธาน
รัฐบาลจัดเงินให้ ในแผนปฏิบัติการไทยเข้ มแข็ง
แผนการพัฒนาศักยภาพเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ภายใต้ แผนฟื นฟูเศรษฐกิจระยะที 2 (SP2)
หรือแผนปฏิบัติการไทยเข้ มแข็ง 2555 (อนุมัติแล้ ว 2,330.59 ล.บ. ภายใต้ กรอบ 6,925.93 ล.บ.)
* มติ ครม. วันที 15 ก.ย. 52 เพือยกระดับกลไกขับเคลือนพัฒนาเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ เป็ นวาระแห่งชาติ
อีกทังยังบู รณาการกลไกขับเคลือนทีมีอยูแล้ วเพือขับเคลือนพันธสัญญา 12 ข้ อ
่
NESDB 27

28. ตัวอย่ างโครงการเศรษฐกิจสร้ างสรรค์ ของ OKMD, TCDC ทีจะเกิดในปี 2553
1. โครงการ Creative City ระหว่ าง พ.ย. 52 - มี.ค. 53
พ.ย. 52 26-27 ธ.ค. 52 (ระหว่ างดําเนินการ) (ระหว่ างดําเนินการ) (ระหว่ างดําเนินการ)
1. โครงการเปิ ดตัว 2. มหกรรมเครือข่ าย 3. เปิ ดตัวโครงการ 4. มหกรรมเครือข่ าย 5. งาน Creativities
Skill Mapping ดนตรีกรุงเทพฯ Creative Studio อาหารกรุงเทพฯ Unfold 2009-2010
CREATIVE CITY
NESDB 28

29. 2. โครงการ มหกรรมเครื อข่ ายอาหารกรุ งเทพฯ
แนวทางการดําเนินงาน เมืองโพพายัน ประเทศโคลัมเบีย
ร่ วมมือกับกรุ งเทพมหานครในการ
จัดมหกรรมเครื อ ข่ายอาหาร 3 วัน การสาธิตการทํ าอาหารที มีความหลากหลาย
บริ เวณลานคนเมือ งเพือเป็ นการ ตังแต่สตรของอาหารไปจนถึงวัตถุดิบที แตกต่าง
ู
สร้ างภาพลักษณ์ ของเมืองกรุ งเทพฯ กันในราคาหลากหลายระดับ
ในการเป็ นเมืองแห่งอาหารการกิ นที เวทีสมมนาสูตรอาหารต้ นตํารั บเพือเกาะกระแส
ั
มีอาหารทีเป็ นเอกลักษณ์ และมี Slow Food
ความหลากหลายของวัตถุดิบทีจะ บูธขายอาหารสูตรเด็ดจากทัวกรุ งเทพฯ
มาประกอบเป็ นอาหารเพือ เผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ งานผ่านเครื อข่ายสือที
ตอบสนองผู้บริ โภคทีหลากหลาย สนับสนุ น
ระดับ โดยผ่านกิจกรรม
กรุงเทพ... มหานครแห่ งอาหาร
(Bangkok…City
Bangkok…City
of Gastronomy)
ทีมา TCDC: นิตยสารส่ งเสริมความคิดสร้ างสรรค์ผลักดันเศรษฐกิจไทย
NESDB 29

30. 3. โครงการของ SIPA “Digital Media Asia 2010”
• เป็ นการดํ า เนิน การจัดนิทรรศการระดับ นานาชาติ เพือให้ เ กิด การรวมตัว ของประเทศใน
อาเซียน ญีปุ่ น เกาหลี และจีน ในการสร้ างศักยภาพความแข็งแกร่งของอุตสาหกรรมเนือหาดิ
จิตัลรวมทังจัดการสัมมนาวิชาการ สัมมนาปฏิบติ การระดับ โลก เพือให้ เ กิดการถ่า ยทอด
ั
เทคโนโลยีและประสบการณ์ขนสูงในการประกอบธุรกิจในสาขานี โดยมี กระทรวงเทคโนโลยี
ั
สารสนเทศและการสือสารเป็ นผู้รับผิดชอบ วงเงินงบประมาณรวม 200 ล้ านบาท
NESDB 30

31. ตัวอย่ างความสําเร็ จของอุตสาหกรรมสร้ างสรรค์ ไทย
บริ ษัท โยธกา อินเตอร์ เนชั นแนล จํากั ด
ชุ บชี วิตผั กตบชวาให้ กลายเป็ นเฟอร์ นิเจอร์ ทําเงิน โยธกา เป็ นบริ ษัทแรกของโลกที พั ฒนาเทคนิ ค การใช้ ผั ก ตบชวาเพื อการผลิ ต
เฟอร์ นิเจอร์ และของตกแต่ งบ้ านครบวงจร ด้ วยการออกแบบที ผสมผสานความ
เป็ นไทยและความทันสมั ยอย่ างกลมกลื น รวมทั งช่ างฝี มื อ ที มี ค วามชํ านาญใน
การพัฒนาวั สดุ ธ รรมชาติอื นๆ ที หาได้ ในท้ อ งถิ น เช่ น สิ เภา กระดาษจากใบ
สั บปะรด เป็ นต้ น ไปจนถึงการพัฒนาเทคนิคปองกั นเชื อรา
้
โยธกา สามารถคว้ ารางวั ล การออกแบบจํานวนมาก และสร้ างรายได้ ให้ กั บ
ประเทศหลายพันล้ านบาทตลอดช่ วง 10 ปี ทีผ่ านมา
บริ ษัท HARNN PRODUCTS จํากั ด
โฮมสปาสั ญชาติไทยที เติบโตเป็ นธุ รกิจร้ อยล้ านใน 10 ปี บริ ษัทเริ มธุ รกิจจากการขายสบู่ธรรมชาติ และขยายเป็ นผลิ ตภั ณ ฑ์ โฮมสปา ได้
เริ มทําตลาดในประเทศควบคู่ ไ ปกั บ การให้ ค วามรู้ เรื องอโรมาเธอราพี ซึ งเป็ น
เรื องใหม่ สําหรั บผู้ บริ โภคเวลานั น
ด้ ว ยการมี แ บรนด์ ที ชั ดเจน ได้ เริ มจดสิ ท ธิ บั ตรในการใช้ นํ ามั น รํ าข้ าวมาเป็ น
วั ตถุ ดบหลั กในการทําสบู่ รวมทังการให้ ความสําคัญในการวิ จัยและพั ฒนา เพื อ
ิ
คิดค้ นผลิตภั ณ ฑ์ ใหม่ ๆ จากธรรมชาติ การออกแบบบรรจุ ภั ณ ฑ์ ที โดดเด่ น มี
เอกลั กษณ์ ของความเป็ นไทย การบริ ห ารด้ านการตลาด ทําให้ บ ริ ษัท ฯ มี ส าขา
ให้ บริ การอยู่ใน 20 ประเทศทัวโลก
ISSUE เสื อผ้ าแบรนด์ ไทย บันดาลใจจากวั ฒนธรรมทีพบเห็นจากการเดินทาง
ภูภ วิ ศ กฤตพลนารา เจ้ าของเสื อผ้ าแบรนด์ ไ ทย ISSUE เกิ ดความคิดในการ
ออกแบบเสื อผ้ าที สามารถแสดงความเป็ นปั จเจกบุ ค คล ซึ งภู ภ วิ ศ เริ มหา
ประสบการณ์ จากการทํางานกั บแบรนด์ ชันนําเป็ นเวลาหลายปี จากนั นจึง ค่ อ ยมา
สร้ างแบรนด์ ของตนเอง
การนําเสนอวั ฒนธรรมดั งเดิม ความเชื อ ความศรั ทธา และการเดิน ทางผ่ าน
เสื อผ้ าเป็ นเอกลั กษณ์ ทีโดดเด่ นของ ISSUE อีกทัง การพิถี พ ิถั น เลื อ กใช้ เนื อผ้ า
และปราณี ตในเทคนิคการผลิ ตทั งปั ก ถั ก มั ด ย้ อ ม ทําให้ ISSUE เป็ นแบรนด์
แฟชั นทีสร้ างความประทับใจมานานกว่ า 9 ปี
NESDB 31