1. HR Marketing 1
Gülşen Yazıcı Kılıç, Nisan’2012
Herşey Pazarlamayla Başlar...
Duygusallık ve mantık konusunda günümüzde insanlar ikiye ayrılmış
durumda. Bir taraf yoğun olarak sol beynini kullandığını yani mantığı ile
hareket ettiğini söylerken, bir tarafta ise yoğun olarak sağ beynini
kullandığını yani duygusal olduğunu ifade eder. Biz insan kaynakları
profesyonelleri olarak her iki gruba da hitap etmek zorunda olan bir iş
yapmaktayız ve başka bir ifade ile herkesin dilinden konuşmak
durumundayız. Bu açıdan bakacak olursak bugüne kadar önemle altı çizilen
bir konu vardır ki oda her İnsan Kaynakları Profesyonelinin finansal bilgiye
sahip olması gerektiğidir. İnsan Kaynakları’nın CEO’nun stratejik ortağı
olabilmesi için bilanço okuyabilmesi, büyüme ve karlılığın şirket için ne
anlama geldiğini bilmesi gerektiği vurgulanır. Bugün ise günümüzde buna
benzer bir konu ile karşı karşıyayız. Oda şudur ki her İnsan Kaynakları
Profesyonelinin pazarlama bilgisine sahip olması, müşteriye nasıl hitap
edileceğini bilmesi yani müşterinin dilinden konuşabilmesi, segment
İnsan Kaynakları
yönetimini yani müşteri beklenti ve taleplerinin nasıl yönetildiğini (burada
Profesyonelinin
müşteri boyutu olarak iç müşteriler yani çalışanlar düşünülmelidir) bilmesi pazarlama
gerektiğidir. Bu iki bakış açısıyla baktığımda sol beyin için verilerle hareket bilgisine sahip
ederken, sol beyin içinde duygulara dokunarak müşterilerin dikkatini çekmek olması, müşteriye
ve ilgisini biriktirmek durumunda olduğumuz sonucunu çıkartıyorum. nasıl hitap
edileceğini yani
İnsan Kaynakları bölümleri tarafından yürütülen çalışmalar insana değen müşterinin dilini,
konularla ilgili olduğundan insanları anlayarak, neler isteyebileceğini ve nasıl segment
mutlu olabileceğini öngörerek ürün ve hizmetleri tasarlamak, sunulan yönetimini,
hizmetleri doğru ve anlaşılır şekilde lanse etmek, gerektiğinde ihtiyaç ve müşteri beklenti
beklentilere göre esneklik göstererek ürün/hizmetleri geneli kapsayacak ve taleplerinin
şekilde değiştirmek yani hizmetleri geribildirimlerle gözden geçirebilmek; nasıl yönetildiğini
bilmesi gerekir...
insana dokunan uygulamalara sahip olmak açısından ve İnsan Kaynaklarının
iç müşterilere pazarlanması açısından oldukça önemlidir.
1|HR Marketing

2. HR Marketing 2
Gülşen Yazıcı Kılıç, Nisan’2012
Bu doğrultuda baktığımızda Pazarlama ve İnsan Kaynakları prensiplerini
birbirine benzetebilir miyiz? Evet. Peki Neden? dersek kendi açımdan şu
şekilde özetleyebilirim. Her iki prensibinde temelde birbirine benzettiğim 4
boyutu bulunmakta. Bu boyutlar şunlardır;
1. Boyut : “ Hedefleri İnsanları Kazanmak ”
Pazarlamadaki 4P yi İnsan Kaynakları için düşündüğümde Product/Ürün ile
hedefimiz; İhtiyaca dönük tasarlanan ürün / hizmetlerle mevcut yetenekleri
korumak ve yeni yetenekleri keşfedebilmektir. Price/Fiyat ile hedefimiz;
Yetenekleri çekmek/elde tutmak ve performansı yüksek çalışanları korumak
için etkin yönetilen ödül ve tanınma/takdir sistemleridir. Place/Yer ile
hedefimiz : İK merceği ile organizasyonu karakterize bir çalışma ortamı
haline getirmek ve daha spesifik bir kültür oluşturmak, şirketin seçilmesi için
işveren markasını güçlendirmektir. Promotion/Tanıtım ile hedefimiz; esnek
ve organizasyon kültürünü yansıtan (hem organizasyon içine hem
organizasyon dışına) iletişim mesajları ile işe alım/elde etme ve çalışan “ Organizasyonda
bağlılığı/elde tutma başarısının artmasıdır. herkes farklı bir
renktir ve eğer
Yukarıda saydığım 4P dışında ortak olan bir diğer P ise People – İnsan biz elimizdeki
boyutudur. Her iki disiplinde odağına insan boyutunu koyarak tüm renkleri doğru
çalışmalarını yürütmektedir. Çünkü ikisi içinde hedef insanları kazanmaktır. kontrastta
İnsanları kazanmayı takip eden ise insanların ilgisini/bağlılığını sağlamak ve kullanabilirsek
geliştirmektir. İnsanlar ürün tercihlerini yaparken ancak istedikleri ve ihtiyaç güzel bir resim
duydukları ürünlere yönelirler. Bu nedenle İnsan Kaynakları profesyonelleri oluşturabiliriz...”
olarak çalışanları odağımıza yerleştirmeli ve ihtiyaçlarını karşılayabilecek
ürün/hizmetlerle onların ilgisini çekerek, bağlılıklarını arttırmalıyız.
2|HR Marketing

3. HR Marketing 3
Gülşen Yazıcı Kılıç, Nisan’2012
2. Boyut : “ İhtiyaç Duydukları; İnsan Unsurunu Anlamak için
Yetenek ve Tutkulu Bakış Açısı ”
Bu boyut ile ifade etmek istediğim Pazarlama da müşterileri anlamak iken,
İnsan Kaynaklarında da çalışanları anlamak ve ihtiyaçlarını öngörebilmek
gerektiğidir. Bunun içinde her iki disiplinde görev yapan profesyonellerin
güçlü yeteneğe ve tutkulu bir bakış açısına ihtiyaçları vardır. Peki nedir bu
güçlü yetenekler derseniz; insanları anlamak, ihtiyaçlarını önsezmek, empati
kurmak, ikna etmek ve yaratıcılıktır. Tutkulu bakış açısı ise insan unsurunu
anladıktan sonra onu izlemeyi sürdürmek, yaptıklarınızın etkisini
gözlemlemek/ölçmek ve sizden ne derece de memnunlar, onların
duygularına/hislerine ve ihtiyaçlarına ne kadar cevap verebiliyorsunuz bunu
içselleştirerek sürdürebilmektedir. Yani yeni bir sistem kurduktan sonra
kenara çekilip insanları izlemek değil yanlarında olarak yaptığınız işi
eleştirebilmek ve gerekirse sistemi değiştirebilecek esnekliğe sahip olmaktır.
3. Boyut : “ Her ikiside İnsan Duygularına Dokunarak Başarılı
Olabilir ”
Yazının başında bahsettiğim gibi insan duygularına hitap etmek isteniyorsa
beynin sağ tarafına seslenecek işler yapmak gerekir. Bunu yaparkende
sosyal beceriler kadar dış desteklerdende (teknoloji, yaratıcı ajanlar vb. gibi)
etkin bir şekilde destek alınabilir. Sosyal sorumluluk projeleri, müşteri
deneyimi tespiti vb. gibi çalışmalar müşterin duygularına dokunacak kanalları
açabilecek önemli ve bir o kadarda yayılan uygulamalardır.
4. Boyut : “ HR ve Pazarlama profesyonelleri, yıldızları (çalışan
ve müşteri) belirleyebilen ve önemli müşterileri tutabilenlerdir ”
İnsan Kaynakları ve Pazarlama profesyonelleri şirketlerin müşteri portföyünü
geliştiren ve marka bağlılığını oluşturan birimlerdir. Ayrıca İnsan Kaynakları
yıldız çalışanları belirleme konusunda da çalışmalar yürütmekte ve önemli
müşterileri elde tutmak için önlemler almaktadır.
3|HR Marketing

4. HR Marketing 4
Gülşen Yazıcı Kılıç, Nisan’2012
Müşteri portfoyü şirketin faaliyetlerine/ürünlerine yön verebilen ve teknolojisini
geliştirmesi için tetikleyen bir güçtür. Bu açıdan baktığımızda İnsan
Kaynaklarının da pazarlama gibi bu esnekliğe sahip olması, insan duygularına
dokunabilmek ve ihtiyaçlara/beklentilere göre hizmet sunabilmek açısından
önemlidir.
Bu boyutlarıyla baktığımda aslında her iki disiplinde de ortak bakış açısı ile
işlerin organize edilebileceğini, İnsan Kaynakları alanındaki iş yapış
şekillerinde çok radikal değişiklikler gerekmediğini düşünüyorum. Çünkü işleri
Pazarlama bakış açısıyla ele almak sadece bir mentalite değişikliğidir. Bu
bakış açısıyla ürün/hizmetleri İnsan Kaynakları alanında nasıl geliştirebiliriz
diye düşündüğümde kendimce bir akış oluşturduğumda şunları sıralayabilirim.
Pazar Araştırması ve İhtiyaç Analizi Yap
Rakipleri ve uygulamalarını incele bu doğrultuda aynayı kendine
çevir, kendi uygulamalarındaki eksiklikleri gör, çalışanlarla görüş
ve önerilerini topla.
Segmente Et
İhtiyaçları/ilgileri öngörmeye çalış, çalışanları – x,y generation,
hobiler , yaş, cinsiyet, okul, bölüm , medeni durum, eş/çocuk vb.
detaylarda – çalışanları segmente et.
Ürün Tasarla ve Demo Yap
Beklentilere göre ürünü tasarla ve kullanım deneyimi yaşattır
(ürün geliştirme görüşmeleri, demolar vb. aracılığıyla).
Ürünü Geliştir
Taleplere göre esnek ol ve ürünü geliştir (revizyonlar, ekstra
işlemler vb. yap).
Ürün İçin Görsel İletişim ile Tutundurma
Ürün/hizmetleri lansmanlar, tanıtım dokümanları (broşür, poster,
el kitabı vb.) tanıtım film/videoları gibi iletişim kanalları ile doğru
anlat ve bilgilendirme ağını etkin kurgulayarak ve konularla ilgili
sürekli ulaşılabilir bir kanal aç.
4|HR Marketing

5. HR Marketing 5
Gülşen Yazıcı Kılıç, Nisan’2012
Memnuniyet Ölçümü Yap
Geri dönüşleri verilerle her ürün sonrası memnuniyet anketleri
ve KPI lar ile takip et.
Yeni Ürüne Geç / Mevcut Ürünü Değiştir
Ürünlerine bir hayat eğrisi koy ve gerekirse vazgeçmeyi bil,
kullanılmayan veya memnun kalınmayan ürünleri kaldır ya da
değiştir.
5|HR Marketing