1. PROTOKOL VE TÖREN
YÖNETİMİ
Dilaver NEB İ O Ğ LU
İ lkö ğ retim (Beden E ğ itimi Bran ş ) Müfetti ş i

2. YAŞAM ALANIMIZ
ÖZEL ALAN
KAMUSAL
(RESMİ)
SOSYAL ALAN
ALAN
PROTOKOL
KURALLARI
GÖRGÜ VE
NEZAKET
KURALLARI

3. PROTOKOL;
KAMUSAL YAŞAMDA
TÖRENSEL VE BİÇİMSEL
DAVRANIŞ KURALLARI
BÜTÜNÜDÜR.

4. RESMİ TÖRENLERDE MEVKİ
SIRALAMASI, SELAMLAŞMA,
ÖNCELİK HAKKI GİBİ KONULARDA
UYULMASI GEREKEN KURALLARIN
TÜMÜNE
“PROTOKOL KURALLARI ” DENİR .

5. İNSANLAR,
ÖZEL HAYATLARINDA NE
KADAR SAMİMİ OLURLARSA
OLSUNLAR,
İŞ HAYATINDA PROTOKOL VE
DAVRANIŞ KURALLARINA
UYMAK ZORUNDADIRLAR.

6. BİR KURUMUN ÇALIŞANLARI
KARŞILIKLI SAYGI VE GÜVENİ
ESAS ALMAK ZORUNDADIRLAR.
AMİR; MEMURUNA, MEMUR DA
AMİRİNE BELİRLİ MESAFEDE
DURMAK VE SAYGILI DAVRANMAK
DURUMUNDADIR.

7. PROTOKOL KURALLARININ AMACI;
BİREYSEL, KURUMSAL VE ULUSAL
ONURU VE SAYGINLIĞI
KORUMAKTIR.
PROTOKOL KURALLARINA
UYMAMAK;
ONURU VE İTİBARI
YİTİRMEKTİR.

8. PROTOKOL KURALLARININ
TAM OLARAK UYGULANDIĞI YERLER

MAKAM ODALARI

MAKAM ARABASI VE RESMİ ARABALAR

TOPLANTILAR

TÖRENLER

RESMİ DAVET VE ZİYAFETLER
(RESMİ YEMEK, RESEPSİYON VE KOKTEYL)

9. KAMUSAL VE SOSYAL
YAŞAMDA ÖNEMLİ KİŞİLER

KONUKLAR (Özel, Sosyal Kamusal
Alanda)

YÖNETİCİLER (Kamusal Alanda)

HANIMLAR (Sosyal Alanda )

10. İNSAN;
İMAJI;
KIYAFETLE
NEZAKETİ; DAVRANIŞLA
NEZAKETİ; DAVRANIŞLA
GÖRGÜYÜ; YEME İÇMEYLE
GÖSTERİR.

11. SOSYAL KURALLARIN KAYNAKLARI
 DİN
 ÖRF
VE AHLAK KURALLARI
VE ÂDETLER
 GÖRGÜ
VE NEZAKET
KURALLARI

12. PROTOKOL KURALLARININ
KAYNAKLARI





ULUSLARARASI DİPLOMATİK
KURALLARI
HUKUKSAL KURALLAR
ULUSAL NORMLAR
KURUMSAL NORMLAR
SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARI

13. TEMSİL

PROTOKOLDE KİŞİ KENDİNİ TEMSİL ETMEZ.
UNVANINI VE KURUMUNU TEMSİL EDER.

BİR KİŞİNİN TEMSİL NİTELİĞİ;

DIŞ GÖRÜNÜMÜ,
UYGUN TUTUM VE DAVRANIŞI,
İLETİŞİM BECERİLERİNİN İYİ OLMASI
DİLİ DOĞRU VE AKICI KULLANMASI
PROTOKOL, GÖRGÜ VE NEZAKET
KURALLARINA UYMASI İLE ORTAYA ÇIKAR.





14. TEMSİL HAK VE YETKİSİNE
SAHİP OLANLAR
a. Kurum Amiri
b. Vekil Yönetici
c. Yönetici Temsilcisi (Yöneticinin
görevlendirdiği kişi)
d. Taşrada/yurtdışında birim amiri
e. Yöneticinin Eşi (Kamusal alanda
eşiyle birlikte; sosyal alanda
kendisi )

15. DÜZEY EŞİTLİĞİ VE
DENKLİK








Kamusal yaşamda ulusal bayrak ve üst,
Kamusal ve sosyal yaşamda konuk,
Sosyal yaşamda bayanlar daima önce gelir ve
sağda yer alır.
Karşılamada üstler başta, uğurlamada sondadır.
Törenlerde konuşma sırası asttan üst’edir .
Açılış konuşmasını ev sahibi ,
Son konuşmayı onur konuğu yapar .
Protokolde ulusal bayrağı, konuğu, üst’ü ve
bayanları korumak, kollamak ve saymak esastır.

16. PROTOKOLÜN TEMEL
ÖĞELERİ
 Organizasyon
(düzen)
 Kılık-kıyafetler
 Davranışlar
 Konuşmalar
 Mekan, eşya ve malzemeler
 İkramlar
 Hediyeler

17. PROTOKOL TÜRLERİ














Saray Protokolü
Devlet Protokolü
Siyasi protokol
Diplomatik Protokol
Askeri Protokol
Mülki Protokol
Kurumsal Protokol
Adli Protokol
Akademik Protokol
VİP protokol
Mali Protokol
Dini Protokol
Spor Protokolü
Sosyal Protokol

18. BAŞKENT PROTOKOL LİSTESİ (ilk
15)
1. TBMM Başkanı
2. Başbakan
3. Genel Kurmay Başkanı
4. Ana Muhalefet Partisi Genel Başkanı
5. Eski Cumhurbaşkanları
6. Anayasa Mahkemesi Başkanı
7. Yargıtay Birinci Başkanı
8. Danıştay Başkanı
9. Bakanlar Kurulu Üyeleri
10. Kuvvet Komutanları
11. Orgeneraller, Oramiraller
12. YÖK Başkanı
13. TBMM Başkan Vekilleri
14. TBMM’de Grubu Bulunan Siyasi Partilerin Gene
Başkanları
15. TBMM Katip Üyeleri ve İdare Amirleri

19. İL PROTOKOL LİSTESİ ( ilk altı )
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Vali
TBMM Üyeleri ( varsa general ve
amiraller önce gelir )
Mahallin en büyük komutanı ( Garnizon
Komutanı )
Belediye Başkanı
Üniversite Rektörleri
Cumhuriyet Savcısı (adalet komisyonu
başk., bölge idare mahkemesi başkanı )

20. İLÇE PROTOKOL LİSTESİ
1.
2.
3.
4.
Kaymakam
Garnizon Komutanı
Belediye Başkanı
Cumhuriyet Savcısı

21. MEB PROTOKOL LİSTESİ
1. Bakan
2. Müsteşar
3. TTK Başkanı
4. Teftiş Kurulu Başkanı
5-11. Müsteşar Yardımcıları
12. Strateji Geliştirme Başkanı
13. Hukuk Müşaviri
14. Bakanlık Koordinatör Müşaviri
15. Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri
16-30. Genel Müdürler
31. Personel Genel Müdürü

22. BAYRAK PROTOKOLÜ






Makam odasında yöneticinin sağında
Kongre, konferans, toplantı ve törenlerde
sahnede,
Kürsüde konuşmacının sağında,
Kurum binası önünde çıkana göre sağda ,
Bina önünde üç direk varsa ortada ,
Dört ve daha fazla bayrak varsa sağ
başta yer alır.

23. ARAÇ PROTOKOLÜ
 Görevli
şoförün kullandığı taşıtlarda
oturma düzeni rütbeye göre yapılır
 Aracı üstümüz ya da eş düzey
meslektaşımız kullanıyorsa ön
koltuğa oturmalıyız.
 Üst araçtan inerken ast da araçtan
iner.
 Resmi araçlara amirler önce biner
ve iner.

24. TÖREN YÖNETİCİSİ
Tören alanında sunucu Bayram Kutlaması
için “A Protokolü” alana davet ettiğinde;
Tören Yöneticisi,
 Aracın beş adım önünde A Protokolü
karşılar.
 A protokol araca binene kadar eşlik eder.
 Daha sonra aracın ön koltuğuna oturur.
 Bayram Kutlaması bitince önce araçtan
iner ve A protokolün inmesini bekler ve
giriş bölümüne kadar eşlik eder.

25. TÖRENLERDE
TAKDİM VE HİTAP





Birini takdim ederken önce kurumu ve unvanı ,
varsa akademik titri ya da rütbesi en son olarak
da sayın sözcüğü eklenip adı - soyadı
söylenerek takdim edilir.
(TBMM Başkanı Sayın Mehmet Ali ŞAHİN
gibi…)
Törende en uygun hitap yöntemi Onur konuğu,
diğer konuklar varsa basın mensuplarının
zikredilmesidir.
Tören konuşmasında hitap sıralaması üsten
asta doğru sıralanır ve en sonda sayın konuklar
denilir.
Ancak onur konuğu “sayın konuklar” diye hitap

26. KAPALI VE AÇIK ALANLARDA
PROTOKOL MENSUPLARINA VE KONUKLARA
SAYGI DURUŞU VE İSTİKLAL MARŞI İÇİN
HİTAP ŞEKLİ
Protokol ve konukların bulunduğu kapalı
ve açık mekanlarda ya da gruplara saygı
duruşu ve İstiklal Marşı için;
 Sunucu açıklamayı yaparak saygı duruşu
ve İstiklal Marşı için davetini yapar ve
“DİKKAT” komutu verilir.
 İstiklal Marşı bittiğinde “ Teşekkür ” edilir.
 Kesinlikle “Rahat-Hazırol” komutu
verilmez.

27. TÖRENLERDE TELGRAF
OKUNMASI
Törenlerde
 Onur konuğundan üstün olanların
mesajları açılış konuşmasından sonra
sunucu tarafından okunur.
 Onur konuğu ile eş düzey olanların
sadece ad, soy ad ve unvanları söylenir.
 Diğerlerinin hepsine sadece teşekkür
edilir.

28. ÖDÜLLERİN VERİLMESİ SIRASINDA
MİLLETVEKİLLERİNİN PROTOKOL SIRASI
İLLERDE;
 Vali’den hemen sonra milletvekili davet edilir.
 Birden fazla milletvekilinin bulunması halinde; davetler öncelikli
olarak kabineye ait milletvekilleri daha sonra muhalefet
milletvekilleri olacak şekilde alfabetik sıraya göre davet
edilir(T.C İçişleri Bakanlığı –İller İdaresi Genel Müd. 20.05.2009
gün ve 010.07 /4308 sayılı yazıları).
İLÇELERDE ;
 Kaymakamdan hemen sonra milletvekilleri davet edilecektir.
 İl valisi de beraberinde ise; kaymakam, vali ve
milletvekillerinden sonra davet edilir.
 Her türlü ödül,bayram kutlama vb. durumlarda A protokolün
önceliği vardır(T.C İçişleri Bakanlığı –İller İdaresi Genel
Müd.20.05.2009 gün ve 010.07 /4308 sayılı yazıları).
 Ancak; Bakanın konuk olarak bulunması durumunda mülki
amirin görüşü alınarak beraberinde saygı gereği davet
edilebilir.

29. TÖREN ALANINDA GÖREVLİ OLANLAR İLE
TÖREN YÖNETİCİLERİ ARASINDAKİ KOORDİNASYON
Tören yöneticisi tören alanında görevli olan tüm elemanlarla
ilgilenir. Onların görevleri ile kendi görevleri arasında bütünlük
sağlar.
Tören yöneticisinin sorumlulukları;
 Sunucu ile koordinasyon sağlama,
 Grup sorumluları (askeri okulların komutanları,polis okullarının
görevlileri) ile komutta ve uygulamalarda bütünlük sağlama,
 Etkinliklerde görev alan diğer grup sorumluları ile ilgili
organizasyonlar (kılık-kıyafetleri ve alandaki duruşlarının
bayramın özüne uygunluğu),
 Bando ekibi ile komutlarda bütünlük sağlama,
 Tören geçişinde sonra Bayrak ve Flamaların tören alanındaki
pozisyonlarını belirleme
şeklinde belirlenmiştir.

30. TÖREN GEÇİŞİNDE GÖREVLİ BİRİMLER
İLE
TÖREN YÖNETİCİSİ ARASINDAKİ İŞBİRLİĞİ




Tören geçişinde birlik ve beraberliğin sağlanması ve
uygulama zorunluluğu vardır.
Tören başlarken program arz edilir.Tören yöneticisi,
protokol ve halka takdim edilir.
Gösteri gruplarının faaliyetleri başlamadan önce Teknik
Komite (görevli tüm öğretmenler) protokol ve halka
tanıtılır.
Tören sonunda Teknik Komite, tören alanının uygun bir
yerinde tören yöneticisinin daveti ile A protokolün
tebriklerini kabul etmek üzere bekler.

31. TÖREN YÖNETİCİLERİNİN
SEMİNERDEN SONRA İLLERİNDEKİ
GÖREVLERİ

İl Milli Eğitim Müdürlüğünün ilgili birimi ile toplantı
yaparak bakanlığımız Okuliçi Beden Eğitimi Spor ve
İzcilik Dairesi Başkanlığı tarafından verilen seminer
hakkında bilgi vermek

En kısa zamanda ilçelerde görev alan tören yöneticileri
ve sunuculara seminer sunularının “seminer şeklinde”
verilmesi ve tüm il ve ilçelerde uygulamalarda birlik ve
bütünlüğün sağlanması

Bir hafta önceden Kutlama komitesi’ne tören
uygulamaları ile ilgili bilgi vermek

32. Çalı ş malarınızda
ba ş arılar dilerim …