Presentatie voor het hoorcollege voor derdejaars studenten van de Pabo in Amersfoort. Inhoud: ICT en leervragen, digitaal pesten en visie op ICT en onderwijs. Uitleg TPACK- model. Mogelijkheden van beginnende geletterdheid en ICT. Serious games bij kleuters. Het digibord bij de kleuters. ICT startpagina's.

1. Startcollege ICT
Thema 11 en 12

2. Agenda voor vandaag
 ICT en de leervragen
 Digitaal pesten
 Visie op onderwijs en ICT

3. ICT en de leervragen
 Opzet van leervragen
 Praktische voorbeelden - jongere kind
 Praktische voorbeelden – oudere kind
 Link 1 openen.

4. Opzet van leervragen
 Hoe kan ik leerling A ondersteunen op B,
zodat C beter gaat?
 Hoe kan ik leerling D uitdagen voor E,
zodat F bereikt wordt?
 Hoe kan ik het aanbod van G verbreden/verrijken,
zodat leerling H gemotiveerd wordt?
 Hoe kan ik ICT hierbij gebruiken?

5. Opzet van leervragen
 Beroepstaak 10
 Vier uitgewerkte leervragen
 Wereldoriëntatie (Aardrijkskunde, Geschiedenis of Natuuronderwijs & Techniek)
 Kunst (Beeldend, Muziek, Drama)
 Onderwijskunde & Pedagogiek
 Levensbeschouwelijk Onderwijs of Bewegingsonderwijs
 ICT is gecombineerd met tenminste één leervraag
 Feedback van ICT vakdocent is opgenomen en
verwerkt in de uitgewerkte leervraag
 Beoordeling van de leervraag gebeurt door vakdocent
 Borging in ontwikkelingsportfolio thema 11-12

6. Opzet van leervragen
 Wanneer is het goed?
 ICT wordt geïntegreerd met een basisschoolvak
 Leerlingen zijn actief met ICT aan de slag
 ICT wordt ingezet om tegemoet te komen
aan verschillen tussen leerlingen.
 ICT heeft een aantoonbare meerwaarde
voor zowel de leerlingen als de leerkracht.
 Het gebruik van ICT is minimaal verantwoord vanuit:
 Eigen visie op (ICT in het) onderwijs
 Kennisbasis ICT
 TPACK-model

7. Opzet van leervragen
Content
Knowledge
(CK)
Pedagogical
Knowledge
(PK)
Technological
Knowledge
(TK) Technological
Pedagogical
and
Content
Knowledge
(TPACK)
Technological
Pedagogical
Knowledge
(TPK)
Pedagogical
Content
Knowledge
(PCK)
Technological
Content
Knowledge
(TCK)
CONTEXTS
TPACK-model (Mishra & Koehler, 2006)
Link 1 openen.

8. Opzet van de leervragen
 Let op vastlegging van het proces
 Theoretische verdieping vooraf
 Foto’s en video’s van leerlingen aan het werk
 Uiteindelijke digitale producten van de leerlingen
 Feedback praktijkopleider

9. Praktische voorbeelden
 Jongere kind
 Beginnende geletterdheid
 Digibord
 Serious Game
 Startpagina

10. Beginnende geletterdheid
 Verhaalbegrip
 Functies van
geschreven taal
 Relaties gesproken
en geschreven taal
 Taalbewustzijn

11. Beginnende geletterdheid:
Verhaalbegrip

12. Beginnende geletterdheid:
Verhaalbegrip

13. Beginnende geletterdheid:
Verhaalbegrip

14. Beginnende geletterdheid: Functies van
geschreven taal

15. Beginnende geletterdheid: Functies van
geschreven taal

16. Beginnende geletterdheid:
Taalbewustzijn

17. Levende boeken: Bereslim

18. Serious Game: Mijn Naam is Haas
 Prentenboeken >> Digitale prentenboeken >>
Levende prentenboeken >> Mijn Naam Is Haas
 Nederlands >> Woordenschatontwikkeling en
Beginnende geletterdheid

19. Serious Game: Mijn Naam is Haas
 Uit onderzoek (Schuurs, 2011) blijkt dat de game
een positieve werking heeft op de taalstimulering bij
kinderen.
Dit effect kan geoptimaliseerd worden door kinderen
in tweetallen de game te laten spelen.
Door de game bovendien te spelen met
ondersteuning van de leerkracht kan de
taalproductie gericht worden gestimuleerd.

20. Serious Game: Mijn Naam is Haas

21. Serious Game: Mijn Naam is Haas

22. Digibord bij kleuters
Materialen van Hanneke Meinen thema 7
Weblecture van Hanneke Meinen op de Pabo
(inloggen en bekijken vanaf 33 minuten)

23. Digibord bij kleuters

24. Digibord bij kleuters

25. Digibord bij kleuters
Prowise
Aanmelden bij
www.prowise.com/presenter/pabo
Gynzy
Aanmelden met het Dummy account

26. Startpagina’s

27. Landelijke sites

28. Nog meer

29. Nog meer

30. Ideeën verzamelen
Link 2 openen

31. Praktische voorbeelden
 Oudere kind
 Nederlands
 Rekenwiskunde didactiek
 Wereldoriëntatie
 Kunstvakken
 Levensbeschouwelijk Onderwijs

32. Voorbeelden leervragen Nederlands en
ICT
• Verrijkingsstof en verdiepingsstof
• Kwaliteit schrijfproducten verbeteren
• Tegemoet komen aan de onderwijsbehoefte op gebied
van spelling

33. Nederlands

34. Nederlands
Woordkasteel

35. Nederlands
Dyslexie en ICT

36. Nederlands

37. Nederlands
 Moet iedereen met dyslexie nu aan de videogames? Niet zo
snel, waarschuwt Fred Hasselman, expert aan de Radboud
Universiteit. Hij wijst op het ontbreken van wetenschappelijke
consensus over de oorzaak van dyslexie. Is het een visuele
stoornis? Een taalprobleem? Hangt het samen met een
gebrekkige motoriek?
Hasselman: 'Elke hypothese wordt ondersteund met bewijzen
uit hersenonderzoek, genetisch onderzoek en
gedragsonderzoek. Bij dyslexie speelt dus sowieso meer dan
alleen die aandachtsproblemen bij het kijken.'
Hasselman vraagt zich af of de Italiaanse resultaten een
toevalstreffer zijn en pleit voor vervolgonderzoek. Dat zou ook
moeten plaatsvinden in een ander land. 'Met het Italiaans is
iets bijzonders aan de hand: je spelt zo ongeveer wat je zegt.
Bij andere talen, zoals het Engels, is foutloos leren lezen en
schrijven veel moeilijker.'

38. Rekenwiskunde didactiek
 Verder helpen op gebied van getalbegrip
 Automatiseren en/ of memoriseren van de
keersommen/ optel-/ aftrek-
 Verrijkingsmateriaal
 Mogelijkheden ICT
 Verwerkingsopdrachten RWD en ICT
 Rekeninstructie op het digibord
 Somplextra
 Educatieve software (bijvoorbeeld Rekenweb of
Sommenplaneet)

39. Rekenwiskunde didactiek
Rekenweb Sommenplane
et
Rekentuin
Leraarprogramma Ambrasoft

40. Wereldoriëntatie
 Voorbeelden vanuit WO:
 Lessenserie ontwerpen om historisch bewustzijn te
ontwikkelen/ beeldvormers
 Betrokkenheid verhogen
 Mogelijkheden ICT
 Veldwerk waarbij leerlingen informatie vastleggen mbv
foto- en videocamera
 Doepaden, Minipaden, Webpaden, Piekerpaden
Webquests/ Webkwesties en earthquests

41. Wereldoriëntatie

42. Wereldoriëntatie

43. Kunstvakken
 Voorbeelden vanuit Kunstvakken:
 Motiveren en betrokkenheid verhogen
 Mogelijkheden ICT
 Foto- en videokunst, Muziek maken, Videoclip opnemen,
documentaire maken
Jan von Holleben

44. Levensbeschouwelijk Onderwijs
 Voorbeelden vanuit LBO:
 Rekening houden met de belevingswereld
 Kennis maken met boeddhisme
 Pestgedrag
 Mogelijkheden ICT
 Doepaden, Minipaden, Webpaden, Piekerpaden
Webquests/ Webkwesties en earthquests
 Afspraken maken over computer- en internetgebruik
(diploma veilig internet)

45. Ideeën verzamelen
Link 2 openen

46. Digitaal pesten
 Aanleiding om het er over te hebben
 Wat is digitaal pesten?
 Ervaringen met digitaal pesten
 Oplossingen voor digitaal pesten

47. Aanleiding om het er over te hebben

48. Aanleiding om het er over te hebben

49. Aanleiding om het er over te hebben

50. Aanleiding om het er over te hebben

51. Wat is digitaal pesten?
Link 3 openen

52. Wat is digitaal pesten?

53. Wat is digitaal pesten?

54. Wat is digitaal pesten?

55. Wat is digitaal pesten?
 Online pesten is pesten via je computer, maar ook
via je telefoon.
Omdat je elkaar bij online pesten niet kunt zien, is
het heel gemakkelijk om iemand te pesten zonder
dat die ander weet dat jij het bent die dat doet.
 (Bron: Pestweb, 2013)

56. Wat is digitaal pesten?
 Pesten wordt meestal omschreven als langdurige,
negatieve sociale of fysieke handelingen van één of
meer kinderen ten opzichte van een ander kind
(Scholte, 2004 in Van Rooij, & Van den Eijnden,
2007).
 Engelse term: Cyberbullying

57. Wat is digitaal pesten
 Directe vormen van digitaal pesten:
 fysiek cyberpesten (computer kapot maken),
 verbaal online pesten (flaming),
 nonverbaal online pesten (bedreigende,
pornografische of obscene foto’s of afbeeldingen) en
 sociaal online pesten (uitsluiten van groepen).
 (Bron: Van Rooij, & Van den Eijnden, 2007)

58. Wat is digitaal pesten?
 Indirect cyberpesten
 Outing (verspreiden van privé-gegevens)
 Maskerade (misbruiken van identiteit)
 (Bron: Van Rooij, & Van den Eijnden, 2007)

59. Ervaringen met digitaal pesten

60. Wat is digitaal pesten?
 Redenen voor het pesten
 Pester ondervindt een voordeel
 Pester heeft minder empathisch vermogen
 Meelopers zijn bang om zelf gepest te worden
 Pesters zien waar anderen problemen mee hebben
 Pesten ontstaat vaak uit misverstand of conflict
 (Bron Digitaal Pesten, Mijn Kind online, 2012)

61. Oplossingen voor digitaal pesten
 Veel tips:
 Bewustwording creëren
 Negeren van vervelende berichten
 Berichten bewaren als bewijs
 Problemen melden
 Afzender blokkeren
 Praat er over
 Respecteer jezelf en anderen

62. Oplossingen voor digitaal pesten
 Ouders erbij betrekken (van gepeste kind en pester)
 Praten over omgangsvormen
 Duidelijk maken dat je pesten niet tolereert
 Nadruk op positieve kant van internet: hoe kunnen we
plezier hebben
 Zorg dat kinderen elkaar kennen

63. Oplossingen voor digitaal pesten
 Fouten maken mag; strenge regimes werken pesten in de
hand
 Als je het niet ziet wil het niet zeggen dat het er niet is:
onderzoek het
 Probeer het verloop in beeld te brengen: wanneer is het
begonnen?
 Bedenk gepeste kind bij oplossingen

64. Oplossingen voor digitaal pesten
 Spreek kinderen apart (machtsverhouding) of samen
(misverstand)
 Praten over digitale omgangsvormen
 Praat ook over goed gedrag
 Neem gepest kind serieus; leer het kind ook om te
relativeren
 Stel internetprotocol op
Open link 4

65. Oplossingen voor digitaal pesten

66. Oplossingen voor digitaal pesten

67. Oplossingen voor digitaal pesten

68. Oplossingen voor digitaal pesten

69. Oplossingen voor digitaal pesten

70. Oplossingen voor digitaal pesten

71. Oplossingen voor digitaal pesten

72. Oplossingen voor digitaal pesten

73. Oplossingen voor digitaal pesten

74. Visie op onderwijs en ICT
 Aanleiding
 Eigen ideeën

75. Aanleiding
Vaardigheden van de eenentwintigste eeuw
(zie
ook)

76. Aanleiding
Filmpje over O4NT op Jeugdjournaal
Filmpje van Maurice de Hond over O4NT

77. Aanleiding

78. Aanleiding
 œ laat zien dat onze wereld al veranderd is en dat
ons onderwijs daar niet meer op aansluit.
Instrumenten als de CITO-toets - ooit een middel om
kwaliteit te bewaken - zijn in veel gevallen tot doel
verheven. Het doel van onderwijs zou echter moeten
zijn: het voorbereiden van mensen op de wereld van
vandaag en morgen.
 Het gaat niet om status. We hebben mensen nodig
die hun eigen en unieke waarde kennen en inzetten
voor de maatschappij.
 (Bron: Operation Education)

79. Aanleiding
Filmpje van Sugata Mitra (Nederlands ondertiteld)

80. Aanleiding

81. Aanleiding

82. Eigen ideeën
 Open link 5