yo

1. Höfundur : Franz Ísak
HALLGRÍMUR PÉTURSSON

2. Fæðingarár
• Hallgrímur fæddist
árið 1614 að Gröf á
Höfðaströnd
• Móðir hans hét
Solveig Jónsdóttir
og faðir hans hét
Pétur Guðmundsson
• Hann flutti ungur að
Hólum í Hjaltadal

3. Æskuár
• Sem barn var hann í
skóla á Hólum
• Hann var óþekkur og
kom illa fram við fólk
• Hann samdi
níðingsvísur um fólk í
kring um sig

4. Járnsmíði
• Hallgrímur fór frá Hólum til að
læra járnsmíði
• Hann hefur líklega farið með
erlendum sjómönnum
• Næst er vitað til hans í
Glückstadt í járnsmíði
• Honum líkaði námið illa
• Það var svo erfið vinna
• Húsbóndi hans lamdi hann og
barði

5. Brynjólfur Sveinsson
• Nokkrum árum seinna hitti
hann Brynjólf Sveinsson
• Brynjólfur kom honum í
prestnám í Frúarskólanum í
Danmörku
• Þar sinnti hann náminu vel
• Árið 1636 var hann komin í
lokabekk

6. Námsárin
• Á lokaárinu kom hópur frá Alsír
• sem hafði verið í ánauð í tæpan
áratug
• Hallgrímur var fenginn til þess
að rifja upp kristna trú með
fólkinu og móðurmálið
• Enda að læra að vera prestur
• Í þessum hóp var Guðríður
Símonardóttir

7. Námsárin
• Hallgrímur og Guðríður
urðu ástfangin
• og hún varð ófrísk eftir hann
• Hallgrímur þurfti að hætta í
náminu
• Þegar hópurinn fór til
Íslands fór Hallgrímur með
• Hann kláraði því ekki námið

8. Barneignir
• Hallgrímur og Guðríður fengu
sekt þegar þau komu til
Íslands
• vegna þess að hún var gift kona
og ófrísk eftir annan mann
• Þetta barn þeirra var nefnt
Eyjólfur
• eftir fyrri eiginmanni Guðríðar
• Þau eignuðust tvö önnur börn
• Steinunni og Guðmund sem
bæði dóu ung

9. Vígður til prests
• Árið 1644 losnaði
embætti á Hvalsnesi
Brynjólfur Sveinsson
biskup í Skálholti
ákvað að vígja
Hallgrím til prests
• þótt að hann hafi ekki
lokið prófunum í
Frúarskólanum
• Torfi Erlendsson,
nágranni Hallgríms, var
ekki sáttur en
Hallgrímur orti þá ljóð
um Torfa en hann kvað:
Áður en dauður drepst úr hor drengur
á rauðum kjóli, feginn verður að
sleikjaslor
slepjugur húsgangs dóli.
• Torfa fannst mikið til
ljóðsins koma og urðu
þeir vinir eftir þetta

10. Steinunn
• Hallgrímur og Guðríður bjuggu
á Hvalnesi í nokkur ár
• þar fæddist dóttir þeirra, Steinunn
• Steinunn dó ung og Hallgrímur
syrgði hana mjög
• Hann orti sorgarljóðið Allt eins
og blómstrið eina
• Hann gerði handa henni
legstein sem lengi var talinn
tíndur
• hann fannst á miðri 20. öld
• þegar gert var við kirkjuna á
Hvalsnesi
• Nú er hann í Hvalneskirkju
Steinunn Hallgrímsdóttir 160

11. Saurbær
• Árið 1651 fékk Hallgrímur
starf sem prestur á
Saurbæ á
Hvalfjarðarströnd
• Þar leið Hallgrími betur
• Hallgrímur orti þar mikið
af ljóðum
• Hans þekktasta verk eru
Passíusálmana
• Hann er talinn hafa skrifað
þá árin 1656 - 1659

12. Kvæði og sálmar
• Passíusálmarnir hafa verið
þýddir á mörg tungumál og
eru heimsfrægir
• Þeir eru 50 talsins
• Dæmi um önnur ljóð eftir
Hallgrím má nefna:
• Allt eins og blómstrið eina eða
sálmurinn um blómið
• Hann er oft sungin í jarðarförum
á Íslandi

13. Þjóðsögur af Hallgrími
• Hallgrímur var eitt sinn
við guðsþjónustu og
hafði skyndilega litið út
um litla trégluggann og
sá tófu bíta fé. Þá orti
hann þessa vísu:
-Þú sem bítur bóndans fé, bölvuð í
þér augun sé, stattu nú sem stofnað
tré, steindauð á jörðunné.
• Við þetta féll tófan niður
dauð og segir sagan að
þar hafi hann misst
skáldgáfuna vegna þess
að hann misnotaði hana
með þessum hætti í miðri
guðsþjónustu
• Samkvæmt sögunni fékk
hann hana aftur þegar
hann hóf að semja
Passíusálmana 1656-1659

14. Síðustu ár Hallgríms
• Árið 1662 brann kirkjan á
Saurbæ
• En strax var hafist við að
endurbyggja hana
• Heilsa Hallgríms fer að
hraka eftir þetta
• Hallgrímur bjó síðustu ár
sín á Kalastöðum og síðan á
Ferstiklu á
Hvalfjarðarströnd
• Hann lést þar 27. október
árið 1674
• úr holdsveiki
• Eina barnið sem komst upp
var elsta barnið Eyjólfur
• Guðríður varð 84 ára

15. Hallgrímskirkjurnar
• Nokkrar kirkjur hafa verið
nefndar við Hallgrím
• Hallgrímskirkja í Saurbæ á
Hvalfjarðarströnd
• Hallgrímskirkja í Skólavörðuholti í
Reykjavík
• Hallgrímskirkja Vindárshlíðar í Kjós