1. ÜRETİM
Belirli girdi ya da kaynakların insan ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve
hizmetlere dönüştürülmesi süreci
Sadece dönüştürme aşamasında değil üretim sürecinin değişik
aşamalarında birçok örgütlenmiş faaliyet ya da çabalarda bulunulması
ve bunların yönetilmesi ile gerçekleştirilir
Bu işlevin gerçekleşmesine yönelik faaliyetler teknik açıdan işlemler
(operations) olarak adlandırılır
ÜRETİM YÖNTEMİ
Belirtilen işlemlerin ve üretimi destekleyici diğer işlevlerin işletme ve
tüketicinin amaçlarına uygun bir biçimde örgütlenmesi, yönlendirilmesi,
yürütülmesi ve denetlenmesi eylemidir.
Burada amaç; üretilen mal ve hizmetlerin kalite ve fiyatlarıyla, tüketici
ve üreticiyi tatmin etmek, talebi sürekli kılmaktır.
2. ÜRETİM SİSTEMLERİ
A. ÜRETİM (İMALAT) SİSTEMLERİ
Müşteri İsteklerine Göre
(Stoklara Üretim, Sipariş Üzerine Üretim)
Üretim Teknolojisine/Yöntemine Göre
(Birincil Ür., Analitik ve Sentetik Ür., Fabrikasyon Ür.)
Üretim Süreçlerine Göre
(Sürekli/Tekrarlamalı Üretim, Parti/Seri Üretim,
Atölye Tipi Üretim, Proje Tipi Üretim, Karma Üretim)
3. ÜRETİM SİSTEMLERİ
B. HİZMET SİSTEMLERİ
- Çıktıların standardizasyonuna göre standart
hizmet sunan hizmetler
- Müşteriye/sipariş esasına göre hizmet
sunan sistemler
4. ÜRETİM TASARIMI VE GELİŞTİRİLMESİ
A. Ürün Tasarımı ve Geliştirilmesinin Önemi
B. Ürün Geliştirme Süreci
1. Ürün Seçimi (Fikir Üretimi)
2. Fizibilite/Yapılabilirlik Çalışması
3. Ön Tasarım
4. Ayrıntılı Tasarım
5. İŞYERİ DÜZENİ
A. İşyeri Düzeninin Amacı ve Önemi
B. İşyeri Tasarımını Etkileyen Faktörler
(Ürün Kararı, Kapasite Kararı, Süreç Kararı,
Malzeme Taşıma Kararı, Bakım ve Yenileme
Kararı, Destek Hizmetlerine İlişkin Kararlar)
C. İşyeri Düzeni Türleri
(Sürece Göre, Ürüne Göre, Sabit Konumlu
Mamule Göre, Hücresel Üretim)
6. İŞYERİ DÜZENİ YÖNTEMLERİ
İşyeri düzeninin tasarımına yardımcı olabilecek birçok
sezgisel, grafiksel ve sayısal nitelikte yöntemler vardır ;
Sezgisel yöntemler
Grafik işyeri düzenleme tekniği
Sistematik yerleşim planlaması
Deneme-yanılma yöntemi
Sıralı ağırlık yöntemi
Bilgisayara dayalı sezgisel düzenleme teknikleri
7. GÖREV (İŞ) TASARIMI VE İŞ ÖLÇÜMÜ
Görev (İş) : Bir insanın bir işi gerçekleştirmesi için
ortaya koyduğu çaba ya da faaliyetlerdir.
Görev Tasarımı (İş Tasarımı) : Bir işlemi ya da
üretimi gerçekleştirmede yapılması gereken iş ve
sorumlulukların, iş ortamının ve işi gerçekleştirme
yöntemlerinin önceden belirlenmesidir. Kısaca,
üretim sistemleri içinde insan öğesinin rolünü
belirlemeye çalışır.
8. Görev Tasarımı Süreci
1. Görev (iş) kapsamının tasarımı
(Yönetim anlayışlarının rolü)
2. Hareket etüdünün yapılması
(Bir işi/işlemi yapmanın en kolay, en ekonomik, en az
çaba gerektiren yolu)
3. Ergonomik koşulların sağlanması
(İşgörenlerin fiziksel yeteneklerini etkili biçimde
kullanabilecekleri, dolayısı ile verimli çalışabilecekleri
şekilde araç, gereç, makine, teçhizat ve çalışma
ortamının tasarımlanmasını ele alan bilim dalı)
9. İş Ölçümü
Hareket etüdü yapmadaki amaç, bir işin en
doğru yapılış yöntemlerinin belirlenmesi ve
böylece o işin yapılmasının standart hale
getirilmesidir.
İş ölçümü ise hareket etüdü ile saptanan en
etkili standart yöntem kullanıldığında o işin
normal hızda çalışan kalifiye bir eleman
tarafından ne kadar zamanda yapılabileceğini
saptamaya yönelik çabalardır.
10. ÜRETİM PLANLAMASI VE PROGRAMLAMASI
Üretim planlaması, ürünleri talep edilen miktar ve istenilen
zamanda verimli bir biçimde üretebilmek için işgücü,
hammadde, malzeme, makine, araç-gereç gibi üretim
girdilerinin düzenli biçimde örgütlenmesi ya da bir araya
getirilmesine ilişkin bir plan yapma faaliyetidir.
Toplam Üretim Planlamasında Kullanılan Yöntemler
- BBN (Başa Baş Noktası) Analizleri
(Kara Geçiş Analizleri)
- Grafiksel Yöntem
- Deneme-Yanılma Yöntemi
- Doğrusal Programlama
- Simülasyon
11. TAM ZAMANINDA ÜRETİM (JIT) VE
YALIN ÜRETİM
TZÜ Sistemi : İhtiyaç duyulan gerekli parça ve ürünlerin gerekli olan
miktarlarda, gerekli zamanda, gerekli kalitede üretilmesi ve satılması.
Kanban Sistemi :Tam zamanında üretim sisteminin bir alt sistemi olan
ve Toyota firması tarafından geliştirilen bu sistem, üretim süreci içinde
hareket eden parçaların akışını ve stok düzeylerini gözlemlemek
amacıyla kullanılan bir denetim aracıdır. Japonca “Kart” anlamına gelen
Kanban’ın görevi, malzeme akışı ve stok düzeyleri konusunda bilgi
sağlamaktır. Bir tür üretim ve stok kontrolü sistemi olarak da kabul
edilmektedir.
Yalın Üretim : Yapısında hiçbir gereksiz unsur taşımayan ve hatta
maliyet, stok, işçilik, sürekli gelişme süreci (kaizen), üretim alanı, fire,
müşteri memnuniyetsizliği gibi unsurların en aza indirgendiği üretim
sistemi.
Yığın üretimin antitezi olan yalın üretim, yığın üretime göre daha esnek,
yeniliklere açık ve üretken bir sistemdir. Temelini kaizen (sürekli
gelişme) yaklaşımı oluşturur.
12. KALİTE YÖNETİMİ VE KONTROLÜ
Tüketici ya da kullanıcılar yedi ana nitelik (boyut) kapsamında kaliteyi
algılama eğilimi gösterirler ;
Güvenlik
Performans
Uygunluk
Dayanıklılık
Servis kolaylığı
Estetik
Uygun Fiyat
İşletmeler açısından ise kalitenin üç boyutu vardır;
- Tasarım Kalitesi
- Uygunluk Kalitesi (Üretim kalitesi)
- Kullanım Kalitesi
