SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 16
Baixar para ler offline
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
      ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΕΟΣ
    Ίσως ακούγεται σαν «ατάκα» από την ταινία
«Γάμος…αλά Ελληνικά» αλλά πραγματικά το χρέος
 είναι μια ελληνική υπόθεση από την αρχαιότητα.
Έξι ιστορίες από την αρχαία Ελλάδα, που ίσως μας
                 παραδειγματίσουν.
ΙΣΤΟΡΙΑ 1η :
              Πώς «διέγραψε» το χρέος του
              ο Διονύσιος των Συρακουσών

•   Λέγεται ότι η πρώτη χρεοκοπία στην ελληνική ιστορία δεν έχει να
    κάνει με τη “λεηλασία” του ταμείου του ναού της Δήλου (που
    αναφέρουμε παρακάτω), αλλά με το δάνειο που εισέπραξε από τους
    υπηκόους του ο σπάταλος τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος.
    Αυτό που θα έπρεπε ίσως να κάνουν σήμερα οι ευρωπαίοι , δηλαδή
    να «κόψουν» χρήμα, το έκανε πρώτος ο Διονύσιος. Στην αρχή
    προσπάθησε να μαζέψει χρήματα από άλλες πόλεις-κράτη, χωρίς
    όμως να τα καταφέρει. Αφού είδε ότι δεν έχει αποτέλεσμα αυτή η
    μέθοδος έδωσε διαταγή, υπό την απειλή θανατικής ποινής, οι
    συρακούσιοι να του παραδώσουν όλα τα χρήματα τους. Μόλις
    συγκεντρώθηκαν όλα τα νομίσματα, μετέτρεψε όλες τις δραχμές σε
    δίδραχμα! Κατόπιν τους τα επέστρεψε κανονικά μόνο που πλέον
    άξιζαν το μισό. Με τα υπόλοιπα μισά που κράτησε ξόφλησε τα χρέη
    κι έτσι κατάφερε να εξαφανίσει τα δημοσιονομικά προβλήματα της
    ηγεμονίας του.
ΙΣΤΟΡΙΑ 2η: Δήλος 454 πχ.
 Η πρώτη χρεοκοπία στο κόσμο
• Η «επίσημη» πρώτη πτώχευση στην παγκόσμια ιστορία
  σημειώθηκε το 454 προ Χριστού στον Ναό της Δήλου. Τον 4ο αιώνα
  π.Χ. στον Ναό του Απόλλωνα στη Δήλο βρίσκονταν οι θησαυροί της
  συνομοσπονδίας των ελληνικών πόλεων-κρατών κάτω από την
  ηγεσία της Αθήνας. Εκεί φυλασσόταν το τεράστιο ποσό των
  εισφορών των συμμάχων και εκεί γίνονταν οι συναντήσεις των
  αντιπροσώπων.
• Οι πόλεις-κράτη συνέβαλαν στο ταμείο με τη μορφή οικονομικών
  πόρων, στρατευμάτων και πλοίων, ενώ τα μέλη είχαν ισότιμη ψήφο
  στο συμβούλιο που είχε δημιουργηθεί.
• Το ποσό της οικονομικής συμβολής καθοριζόταν από την Αθήνα, η
  οποία κατάφερε κάποια στιγμή να μεταφερθεί το θησαυροφυλάκιο
  της Συμμαχίας από τη Δήλο στην Αθήνα, καθώς πολύ σύντομα η
  Δηλιακή Συμμαχία εξελίχθηκε σε Αθηναϊκή Ηγεμονία.
• Ο Αριστείδης καθόρισε πρώτος το ποσό της εισφοράς για κάθε
  πόλη με τόσο δίκαιο τρόπο που οι σύμμαχοι τον ονόμασαν «τον
  δικαιότερο από όλους τους ανθρώπους».
•   Το 454 π.Χ., λοιπόν, και ενώ η περίφημη αθηναϊκή συμμαχία έχει
    ανασυσταθεί, 13 πόλεις-κράτη προχώρησαν σε δανεισμό από τον Ναό της
    Δήλου. Οι δέκα πόλεις-κράτη, όμως, δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα
    χρέη τους, προχωρώντας έτσι στην πρώτη… στάση πληρωμών της
    παγκόσμιας ιστορίας!
•   Δύο από τις δέκα πόλεις-κράτη, μάλιστα, δεν μπόρεσαν τελικά να
    αποπληρώσουν τα χρέη τους, ενώ οι υπόλοιπες οκτώ ζήτησαν αυτό που
    αποκαλείται… επαναδιαπραγμάτευση χρέους.
•   Η στάση πληρωμών στην Αρχαία Ελλάδα δεν ήταν, λοιπόν, άγνωστο
    φαινόμενο, διότι -όπως λέγεται- οι αρχαίοι Έλληνες ως έμποροι
    αναγνώριζαν αυτό που αποκαλείται σήμερα συνυπευθυνότητα χρέους –
    δηλαδή ότι ο δανειστής πρέπει να αναλαμβάνει μερίδιο του ρίσκου αν κάτι
    πάει στραβά.
•   Το θέμα είναι, πάντως, ότι πολλά από τα δάνεια χορηγήθηκαν τότε με τη
    σίγουρη πρόβλεψη ότι ο οφειλέτης θα αποδειχτεί τελικά ανίκανος να
    εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.
•   Μετά το «κανόνι» ο Περικλής μετέφερε το ταμείο της Συμμαχίας στην
    Ακρόπολη της Αθήνας. Έκτοτε οι αποφάσεις λαμβάνονταν μόνο από την
    Αθήνα και ο φόρος οριζόταν από την Εκκλησία του Δήμου.
Δήλος 454 πχ
ΙΣΤΟΡΙΑ 3η: Αθήνα 413 π.χ.
Παραχάραξη, κίβδηλα, κοπή νομίσματος
         χωρίς αντίκρισμα
• Ενώ σήμερα το νόμισμα έχει συμβολική αξία, σε άλλους καιρούς
  υπήρχε αντιστοίχηση στην αξία του και στο βάρος του μετάλλου.
• Μετά την αποτυχία της Σικελικής Εκστρατείας το 413 π.Χ. η Αθήνα
  βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Οι αποστασίες πολλών συμμάχων και η
  συνακόλουθη κατάργηση του συμμαχικού φόρου περιορίζουν τα
  έσοδά της. Παράλληλα, η αυτομόληση των δούλων των μεταλλείων
  του Λαυρίου στο στρατόπεδο των Λακεδαιμονίων στη Δεκέλεια
  συρρικνώνει τα αποθέματα σε άργυρο. Έτσι το 407 η Αθήνα
  αναγκάστηκε να κόψει χρυσά νομίσματα και ένα χρόνο αργότερα
  τέθηκαν σε κυκλοφορία υπόχαλκα, δηλαδή κέρματα με αργυρό
  περίβλημα και χάλκινο πυρήνα
• Πάντως, η παραχάραξη ανέκαθεν ήταν αδίκημα. Απόδειξη ο Νόμος
  Νικοφώντος, ένα ψήφισμα λίγο μετά την ίδρυση της Β” Αθηναϊκής
  Συμμαχίας που προσδιορίζει τα νομίσματα που επιτρέπονταν να
  κυκλοφορούν. Λαμβάνεται επίσης μέριμνα για τις απομιμήσεις
  αθηναϊκών τετραδράχμων, ενώ αναφέρεται η κατάσχεση των
  κίβδηλων νομισμάτων και οι ποινές για τους παραβάτες του νόμου.
διδακτικες ιστοριες
ΙΣΤΟΡΙΑ 4η: Σπάρτη 5ος αιώνας π.χ.
  Η πρώτη περίπτωση καταγεγραμμένης
δημόσιας δανειακής πράξης που γνωρίζουμε

 • Γράφει ο Γάλλος οικονομολόγος και τραπεζίτης Ζακ Ατταλί στο
   τελευταίο του βιβλίο «Παγκόσμια κατάρρευση σε 10 χρόνια;
 • Τον 5ο αιώνα π. Χ., οι κυβερνώντες της Σπάρτης και πολλών άλλων
   συμμαχικών πόλεων – κρατών, ελλείψει χρημάτων, όταν το 431 π.
   Χ. ξέσπασε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος, που τους έφερε
   αντιμέτωπους με την Αθήνα, δανείστηκαν άτοκα πόρους που δεν
   μπορούσαν να καταλάβουν: τις αποταμιεύσεις των ιερών της
   Ολυμπίας και των Δελφών, που προορίζονταν θεωρητικά για τις
   τελετές και τη συντήρηση των ιερών χωρών».
 • Αυτή ήταν μια πρώτη προσέγγιση του «θεσμού», η οποία, ωστόσο,
   δεν είχε ακριβώς τη μορφή του κρατικού δανείου.
• Η αγορά της Αρχαίας Σπάρτης
ΙΣΤΟΡΙΑ 5η: Αθήνα 426 π.χ.
          Η πρώτη «τρόικα»
•   Συνεχίζει ο Ατταλί πιο κάτω:
•   Οι Αθηναίοι ήταν αυτοί στους οποίους κατοχυρώνεται και αυτή η
    «ανακάλυψη καθώς, στο αντίπαλο στρατόπεδο, η Αθήνα, η οποία
    σταδιακά καταστρεφόταν από αυτό τον πόλεμο, έπρεπε κι εκείνη να
    δανειστεί από τους ναούς.
    Έτσι, από το 426 π. Χ. έως το 422 π. Χ. οι υπεύθυνοι της πόλης
    συνήψαν τρία δάνεια με τους ιερείς των ναών της Αθηνάς Πολιάδος,
    της Αθηνάς Νίκης και της Αρτέμιδος (σ. σ. οι οποίοι, υπό μία έννοια,
    θα αποτελούσαν και την «τρόικα» της εποχής), έπειτα από ιερά από
    άλλες περιοχές (σ. σ. ως γνωστόν, ο δανεισμός φέρνει κι άλλον
    δανεισμό), παροτρύνοντας τον λαό να τους δανείσει τους πόρους
    του προσφέροντάς του σε αντάλλαγμα κάθε είδους τιμές. Ωστόσο»,
    καταλήγει ο Ατταλί, «οι κινήσεις αυτές δεν απέτρεψαν το τέλος του
    Xρυσού Aιώνος της Αθήνας, εξαιτίας της καταστροφικής αυτής
    σύρραξης».
• Ο πόλεμος τελείωσε, όπως τελείωσε, οι κακές
  συνήθειες όμως, όπως αυτή του κρατικού
  δανεισμού, δεν κόπηκαν.
• Και μάλιστα, έγιναν χειρότερες, υπό την έννοια
  ότι οι πρόγονοί μας γρήγορα «συνέλαβαν» και
  την… ιδέα της αθέτησης υποχρεώσεων.
• Στο ίδιο βιβλίο, λίγο παρακάτω, αναφέρεται ότι
  «έναν αιώνα αργότερα, 10 από τις 13 πόλεις –
  κράτη της ναυτικής συμμαχίας, που είχε
  δημιουργηθεί κατά την ένδοξη εποχή της
  Αθήνας, αθετούν την εξόφληση των δανείων
  που είχαν λάβει από το συμμαχικό ταμείο».
διδακτικες ιστοριες
ΙΣΤΟΡΙΑ 6η: 594 π.χ. Σεισάχθεια
   – Η πρώτη διαγραφή χρέους
• Ο όρος είναι σύνθετος από τα αρχαία ελληνικά, από το
  «σείω» (ταρακουνώ) + «άχθος» (βάρος, χρέος).
  Ουσιαστικά σήμαινε την «αποτίναξη των βαρών».Πριν
  την απαγόρευσή της από το Σόλωνα, στην Αθήνα ίσχυε
  ο θεσμός της υποδούλωσης για χρέη: ένας πολίτης που
  δεν μπορούσε να ξεπληρώσει το δανειστή του έχανε την
  ελευθερία του
• Τα νομοθετικά μέτρα του Σόλωνα ήταν πολύ τολμηρά,
  αλλά και δραστικά. Βασίζονταν στην αρχή της δίκαιης
  ανισότητας και όχι της απόλυτης ισότητας, ενώ
  επιδίωκαν να αποτρέψουν την εμφύλια διαμάχη και τη
  διάλυση της πολιτικής κοινότητας της Αθήνας,
  διατηρώντας παράλληλα την κοινωνική διαστρωμάτωση
  και την προβολή αυτής της διαστρωμάτωσης στη νομή
  της εξουσίας.
•   Η σεισάχθεια εντασσόταν στα μέτρα επανόρθωσης που έλαβε ο
    Σόλων. Πιο συγκεκριμένα, καταργούνταν τα υφιστάμενα χρέη
    ιδιωτών προς ιδιώτες και προς το δημόσιο, καταργήθηκε ο
    δανεισμός με εγγύηση το «σώμα» (προσωπική ελευθερία) του
    δανειολήπτη και των μελών της οικογένειάς του, ενώ
    απελευθερώθηκαν και όσοι Αθηναίοι είχαν γίνει δούλοι λόγω χρεών
    στην ίδια την Αθήνα και επαναφέρθηκαν στην πόλη όσοι εν τω
    μεταξύ είχαν μεταπωληθεί στο εξωτερικό.
•   Είναι γνωστό ότι με τη «σεισάχθεια» ο Σόλων έδωσε τέλος στην
    εξάρτηση των φτωχών αγροτών στην Αττική. Εκείνο που δεν είναι
    γνωστό και παραμένει θέμα διαμάχης ανάμεσα στους ερευνητές
    είναι η διαδικασία που ακολούθησε προκειμένου να αποκαταστήσει
    όσους είχαν πέσει θύματα της αυθαιρεσίας των πλουσίων, ακριβώς
    γιατί δεν υπήρχαν γραπτές διατάξεις (αυτό άλλωστε λέει και ο
    Σόλων σε ένα από τα ποιήματά του). Το μέτρο άλλοτε συνδέεται με
    τους εκτημόρους, τους εξαρτημένους αγρότες που καλλιεργούσαν
    τη γη των προνομιούχων με τη συμφωνία να τους δίνουν το 1/6 της
    παραγωγής αντί ενοικίου, ενώ άλλοτε με όλους όσους είχαν
    δανειστεί και καλλιεργούσαν την γη των πλουσίων και ισχυρών με
    ενέχυρο την προσωπική τους ελευθερία.
Σόλων ο Αθηναίος
Πηγές: Βήμα, Καθημερινή, Ελευθεροτυπία, Έθνος,, wikipedia

                    Μουσική επένδυση :
          ERNESTO CORTAZAR : “Leaves in the wind”

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 10 ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ
Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 10 ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 10 ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ
Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 10 ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑManolis Savorianakis
 
V.OΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ
V.OΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ V.OΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ
V.OΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ Eleni Kots
 
5. Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατία
5. Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατία5. Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατία
5. Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατίαElectra Koutsivitis
 
ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ. Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΥΡΑΝΝΟΣ.
ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ. Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΥΡΑΝΝΟΣ.ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ. Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΥΡΑΝΝΟΣ.
ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ. Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΥΡΑΝΝΟΣ.Maria Froudaraki
 
οι νόμοι του σόλωνα. ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος
οι νόμοι του σόλωνα. ο πεισίστρατος γίνεται τύραννοςοι νόμοι του σόλωνα. ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος
οι νόμοι του σόλωνα. ο πεισίστρατος γίνεται τύραννοςdaskalogiannis
 
Αθήνα πολίτευμα ενότητες 4, 5
Αθήνα πολίτευμα   ενότητες 4, 5Αθήνα πολίτευμα   ενότητες 4, 5
Αθήνα πολίτευμα ενότητες 4, 54gymsch
 
η ιδρυση της ρωμης και η οργανωση της
η ιδρυση της ρωμης και η οργανωση τηςη ιδρυση της ρωμης και η οργανωση της
η ιδρυση της ρωμης και η οργανωση τηςEleni Kots
 
Oι νόμοι του Σόλωνα. Ο Πειστίστρατος γίνεται τύραννος
Oι νόμοι του Σόλωνα. Ο Πειστίστρατος γίνεται τύραννοςOι νόμοι του Σόλωνα. Ο Πειστίστρατος γίνεται τύραννος
Oι νόμοι του Σόλωνα. Ο Πειστίστρατος γίνεται τύραννοςAnastazzzia
 
αθηνα απο τη βασιλεια στην αριστοκρατια , ερωτησεις απαντησεις
αθηνα απο τη βασιλεια στην αριστοκρατια , ερωτησεις απαντησειςαθηνα απο τη βασιλεια στην αριστοκρατια , ερωτησεις απαντησεις
αθηνα απο τη βασιλεια στην αριστοκρατια , ερωτησεις απαντησειςDimitra Stefani
 
ο σολωνας και το εργο του στην αρχαϊκη
ο σολωνας και το εργο του στην αρχαϊκηο σολωνας και το εργο του στην αρχαϊκη
ο σολωνας και το εργο του στην αρχαϊκηVARVARAVONTZOU
 
2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ.
2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ.2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ.
2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ.Kvarnalis75
 
το παλιό πολίτευμα της αθήνας
το παλιό πολίτευμα της αθήναςτο παλιό πολίτευμα της αθήνας
το παλιό πολίτευμα της αθήναςdaskalogiannis
 
Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Το παλιό πολίτευμα της ΑθήναςΤο παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Το παλιό πολίτευμα της ΑθήναςDimitra Mylonaki
 
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣMaria Froudaraki
 
ο δωδεκαδελτος νομος
ο δωδεκαδελτος νομοςο δωδεκαδελτος νομος
ο δωδεκαδελτος νομοςAndroniki Masaouti
 
η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματοςη πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματοςVasso Rabaouni
 
13. Οι νόμοι του Σόλωνα
13. Οι νόμοι του Σόλωνα13. Οι νόμοι του Σόλωνα
13. Οι νόμοι του ΣόλωναManiatis Kostas
 
38. Το ρωμαϊκό κράτος (Δ΄)
38. Το ρωμαϊκό κράτος (Δ΄)38. Το ρωμαϊκό κράτος (Δ΄)
38. Το ρωμαϊκό κράτος (Δ΄)Maniatis Kostas
 

Mais procurados (20)

Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 10 ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ
Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 10 ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 10 ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ
Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 10 ΑΘΗΝΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ
 
V.OΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ
V.OΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ V.OΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ
V.OΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ
 
5. Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατία
5. Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατία5. Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατία
5. Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατία
 
ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ. Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΥΡΑΝΝΟΣ.
ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ. Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΥΡΑΝΝΟΣ.ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ. Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΥΡΑΝΝΟΣ.
ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΣΟΛΩΝΑ. Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΥΡΑΝΝΟΣ.
 
αθηνα πορεία προς τη δημοκρατία
αθηνα πορεία προς τη δημοκρατίααθηνα πορεία προς τη δημοκρατία
αθηνα πορεία προς τη δημοκρατία
 
οι νόμοι του σόλωνα. ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος
οι νόμοι του σόλωνα. ο πεισίστρατος γίνεται τύραννοςοι νόμοι του σόλωνα. ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος
οι νόμοι του σόλωνα. ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος
 
Αθήνα πολίτευμα ενότητες 4, 5
Αθήνα πολίτευμα   ενότητες 4, 5Αθήνα πολίτευμα   ενότητες 4, 5
Αθήνα πολίτευμα ενότητες 4, 5
 
Αθήνα πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα πορεία προς τη δημοκρατίαΑθήνα πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα πορεία προς τη δημοκρατία
 
η ιδρυση της ρωμης και η οργανωση της
η ιδρυση της ρωμης και η οργανωση τηςη ιδρυση της ρωμης και η οργανωση της
η ιδρυση της ρωμης και η οργανωση της
 
Oι νόμοι του Σόλωνα. Ο Πειστίστρατος γίνεται τύραννος
Oι νόμοι του Σόλωνα. Ο Πειστίστρατος γίνεται τύραννοςOι νόμοι του Σόλωνα. Ο Πειστίστρατος γίνεται τύραννος
Oι νόμοι του Σόλωνα. Ο Πειστίστρατος γίνεται τύραννος
 
αθηνα απο τη βασιλεια στην αριστοκρατια , ερωτησεις απαντησεις
αθηνα απο τη βασιλεια στην αριστοκρατια , ερωτησεις απαντησειςαθηνα απο τη βασιλεια στην αριστοκρατια , ερωτησεις απαντησεις
αθηνα απο τη βασιλεια στην αριστοκρατια , ερωτησεις απαντησεις
 
ο σολωνας και το εργο του στην αρχαϊκη
ο σολωνας και το εργο του στην αρχαϊκηο σολωνας και το εργο του στην αρχαϊκη
ο σολωνας και το εργο του στην αρχαϊκη
 
2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ.
2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ.2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ.
2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ.
 
το παλιό πολίτευμα της αθήνας
το παλιό πολίτευμα της αθήναςτο παλιό πολίτευμα της αθήνας
το παλιό πολίτευμα της αθήνας
 
Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Το παλιό πολίτευμα της ΑθήναςΤο παλιό πολίτευμα της Αθήνας
Το παλιό πολίτευμα της Αθήνας
 
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
 
ο δωδεκαδελτος νομος
ο δωδεκαδελτος νομοςο δωδεκαδελτος νομος
ο δωδεκαδελτος νομος
 
η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματοςη πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
 
13. Οι νόμοι του Σόλωνα
13. Οι νόμοι του Σόλωνα13. Οι νόμοι του Σόλωνα
13. Οι νόμοι του Σόλωνα
 
38. Το ρωμαϊκό κράτος (Δ΄)
38. Το ρωμαϊκό κράτος (Δ΄)38. Το ρωμαϊκό κράτος (Δ΄)
38. Το ρωμαϊκό κράτος (Δ΄)
 

Destaque

Council Roundup Feb 2013
Council Roundup Feb 2013Council Roundup Feb 2013
Council Roundup Feb 2013nfyfc
 
MANEJO DE PROGRAMAS UNIMINUTO
MANEJO DE PROGRAMAS UNIMINUTOMANEJO DE PROGRAMAS UNIMINUTO
MANEJO DE PROGRAMAS UNIMINUTOdie-robayo
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW (Issue 15)
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW (Issue 15)MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW (Issue 15)
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW (Issue 15)digital_guide
 
Femra ushtarake nëpër botë! Γυναίκες στρατιώτισσες ανά το κόσμο!
Femra ushtarake nëpër botë! Γυναίκες στρατιώτισσες ανά το κόσμο! Femra ushtarake nëpër botë! Γυναίκες στρατιώτισσες ανά το κόσμο!
Femra ushtarake nëpër botë! Γυναίκες στρατιώτισσες ανά το κόσμο! Foniortodoksonkoritsas Zeriiorthodhoksevekorçare
 
The best digital cases of 2014
The best digital cases of 2014The best digital cases of 2014
The best digital cases of 2014digital_guide
 
MOSAIC Digital Cases Review (Issue 14)
MOSAIC Digital Cases Review (Issue 14)MOSAIC Digital Cases Review (Issue 14)
MOSAIC Digital Cases Review (Issue 14)digital_guide
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 13
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 13MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 13
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 13digital_guide
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 10
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 10MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 10
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 10digital_guide
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 12
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 12MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 12
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 12digital_guide
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 14
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 14MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 14
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 14digital_guide
 
Introduction to Performance Auditing - Neil Lamprecht
Introduction to Performance Auditing - Neil LamprechtIntroduction to Performance Auditing - Neil Lamprecht
Introduction to Performance Auditing - Neil LamprechtNeil Lamprecht
 

Destaque (20)

Pea p derinkuyu (aap)
Pea p derinkuyu (aap)Pea p derinkuyu (aap)
Pea p derinkuyu (aap)
 
Council Roundup Feb 2013
Council Roundup Feb 2013Council Roundup Feb 2013
Council Roundup Feb 2013
 
MANEJO DE PROGRAMAS UNIMINUTO
MANEJO DE PROGRAMAS UNIMINUTOMANEJO DE PROGRAMAS UNIMINUTO
MANEJO DE PROGRAMAS UNIMINUTO
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW (Issue 15)
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW (Issue 15)MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW (Issue 15)
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW (Issue 15)
 
Femra ushtarake nëpër botë! Γυναίκες στρατιώτισσες ανά το κόσμο!
Femra ushtarake nëpër botë! Γυναίκες στρατιώτισσες ανά το κόσμο! Femra ushtarake nëpër botë! Γυναίκες στρατιώτισσες ανά το κόσμο!
Femra ushtarake nëpër botë! Γυναίκες στρατιώτισσες ανά το κόσμο!
 
Flutura dhe miniera! - Πεταλούδες και ορυχεία!
Flutura dhe miniera! - Πεταλούδες και ορυχεία! Flutura dhe miniera! - Πεταλούδες και ορυχεία!
Flutura dhe miniera! - Πεταλούδες και ορυχεία!
 
Άγρια Ζωή Απίθανο! - Jeta e egër fotografi të mrekullueshme!
Άγρια Ζωή Απίθανο! - Jeta e egër fotografi të mrekullueshme!Άγρια Ζωή Απίθανο! - Jeta e egër fotografi të mrekullueshme!
Άγρια Ζωή Απίθανο! - Jeta e egër fotografi të mrekullueshme!
 
The best digital cases of 2014
The best digital cases of 2014The best digital cases of 2014
The best digital cases of 2014
 
Hellas quotes
Hellas quotesHellas quotes
Hellas quotes
 
Trabajo 1
Trabajo 1Trabajo 1
Trabajo 1
 
Περί Θεού από μεγάλους επιστήμονες!
Περί Θεού από μεγάλους επιστήμονες! Περί Θεού από μεγάλους επιστήμονες!
Περί Θεού από μεγάλους επιστήμονες!
 
Η Ευτυχία είναι ένα ταξίδι που λέγεται ζωή.
Η Ευτυχία είναι ένα ταξίδι που λέγεται ζωή.Η Ευτυχία είναι ένα ταξίδι που λέγεται ζωή.
Η Ευτυχία είναι ένα ταξίδι που λέγεται ζωή.
 
MOSAIC Digital Cases Review (Issue 14)
MOSAIC Digital Cases Review (Issue 14)MOSAIC Digital Cases Review (Issue 14)
MOSAIC Digital Cases Review (Issue 14)
 
απολαυστε και σκεφτειτε
απολαυστε και σκεφτειτεαπολαυστε και σκεφτειτε
απολαυστε και σκεφτειτε
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 13
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 13MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 13
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 13
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 10
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 10MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 10
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 10
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 12
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 12MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 12
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 12
 
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 14
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 14MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 14
MOSAIC DIGITAL CASES REVIEW. Issue 14
 
ελλάδα μετέωρα ποταμός ενιπέας όρος όλυμπος Vvv
ελλάδα μετέωρα ποταμός ενιπέας όρος όλυμπος  Vvvελλάδα μετέωρα ποταμός ενιπέας όρος όλυμπος  Vvv
ελλάδα μετέωρα ποταμός ενιπέας όρος όλυμπος Vvv
 
Introduction to Performance Auditing - Neil Lamprecht
Introduction to Performance Auditing - Neil LamprechtIntroduction to Performance Auditing - Neil Lamprecht
Introduction to Performance Auditing - Neil Lamprecht
 

Semelhante a διδακτικες ιστοριες

Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία Vasso Rabaouni
 
4. Αθήνα από τη βασιλεία στην αριστοκρατία
4. Αθήνα   από τη βασιλεία στην αριστοκρατία4. Αθήνα   από τη βασιλεία στην αριστοκρατία
4. Αθήνα από τη βασιλεία στην αριστοκρατίαKvarnalis75
 
ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑσιλεια στην αριστοκρατια.pptx
ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑσιλεια στην αριστοκρατια.pptxΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑσιλεια στην αριστοκρατια.pptx
ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑσιλεια στην αριστοκρατια.pptxMariaLekka2
 
B' Aποικισμός
B' AποικισμόςB' Aποικισμός
B' Aποικισμόςirinikel
 
αρχαικη εποχη αθηνα ενότητα 4
αρχαικη εποχη  αθηνα  ενότητα 4αρχαικη εποχη  αθηνα  ενότητα 4
αρχαικη εποχη αθηνα ενότητα 4Ria Papamanoli
 
kleisthenis.pptx
kleisthenis.pptxkleisthenis.pptx
kleisthenis.pptxEfi Sp
 
αρχαϊκη εποχη
αρχαϊκη εποχηαρχαϊκη εποχη
αρχαϊκη εποχηmariavernardou
 
Aθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
Aθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατίαAθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
Aθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατίαGabriella Aspraki
 
Αθήνα, η πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα, η πορεία προς τη δημοκρατίαΑθήνα, η πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα, η πορεία προς τη δημοκρατίαirinikel
 
η ενετικη οικονομικη διεισδυση και το σχισμα των
η ενετικη οικονομικη διεισδυση και το σχισμα τωνη ενετικη οικονομικη διεισδυση και το σχισμα των
η ενετικη οικονομικη διεισδυση και το σχισμα τωνisakell
 
Η οικονομική ζωή στην Αρχαία Αθήνα,Θεοδωράτου-Μανδηλάρη
Η οικονομική ζωή στην Αρχαία Αθήνα,Θεοδωράτου-ΜανδηλάρηΗ οικονομική ζωή στην Αρχαία Αθήνα,Θεοδωράτου-Μανδηλάρη
Η οικονομική ζωή στην Αρχαία Αθήνα,Θεοδωράτου-ΜανδηλάρηIliana Kouvatsou
 
Classical Greece 480 323 B.C
Classical Greece 480 323 B.CClassical Greece 480 323 B.C
Classical Greece 480 323 B.CEvangelia Patera
 
Homeric Greece 1100 - 750 B.C
Homeric Greece 1100 - 750 B.CHomeric Greece 1100 - 750 B.C
Homeric Greece 1100 - 750 B.CEvangelia Patera
 
δ1 ιστορια ολα
δ1 ιστορια ολαδ1 ιστορια ολα
δ1 ιστορια ολαpefstathiou
 
Αρχαϊκή Εποχή (750-480π.Χ.):Τα πολιτεύματα
Αρχαϊκή Εποχή (750-480π.Χ.):Τα πολιτεύματαΑρχαϊκή Εποχή (750-480π.Χ.):Τα πολιτεύματα
Αρχαϊκή Εποχή (750-480π.Χ.):Τα πολιτεύματαelnas
 
οι νόμοι του σόλωνα ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος ηυ
οι νόμοι του σόλωνα ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος ηυοι νόμοι του σόλωνα ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος ηυ
οι νόμοι του σόλωνα ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος ηυΓια ένα σχολείο που ροκάρει
 
Β΄Ελληνικός αποικισμός
Β΄Ελληνικός αποικισμόςΒ΄Ελληνικός αποικισμός
Β΄Ελληνικός αποικισμός6o Lykeio Kavalas
 
Ο Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Ο Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥΟ Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Ο Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥelissabet
 
ιστορία δ’ δημοτικού
ιστορία δ’ δημοτικούιστορία δ’ δημοτικού
ιστορία δ’ δημοτικούMarina Xipolitou
 
2. Η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
2. Η πόλη  κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος2. Η πόλη  κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
2. Η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματοςKvarnalis75
 

Semelhante a διδακτικες ιστοριες (20)

Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
 
4. Αθήνα από τη βασιλεία στην αριστοκρατία
4. Αθήνα   από τη βασιλεία στην αριστοκρατία4. Αθήνα   από τη βασιλεία στην αριστοκρατία
4. Αθήνα από τη βασιλεία στην αριστοκρατία
 
ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑσιλεια στην αριστοκρατια.pptx
ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑσιλεια στην αριστοκρατια.pptxΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑσιλεια στην αριστοκρατια.pptx
ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΑσιλεια στην αριστοκρατια.pptx
 
B' Aποικισμός
B' AποικισμόςB' Aποικισμός
B' Aποικισμός
 
αρχαικη εποχη αθηνα ενότητα 4
αρχαικη εποχη  αθηνα  ενότητα 4αρχαικη εποχη  αθηνα  ενότητα 4
αρχαικη εποχη αθηνα ενότητα 4
 
kleisthenis.pptx
kleisthenis.pptxkleisthenis.pptx
kleisthenis.pptx
 
αρχαϊκη εποχη
αρχαϊκη εποχηαρχαϊκη εποχη
αρχαϊκη εποχη
 
Aθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
Aθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατίαAθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
Aθήνα: Πορεία προς τη δημοκρατία
 
Αθήνα, η πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα, η πορεία προς τη δημοκρατίαΑθήνα, η πορεία προς τη δημοκρατία
Αθήνα, η πορεία προς τη δημοκρατία
 
η ενετικη οικονομικη διεισδυση και το σχισμα των
η ενετικη οικονομικη διεισδυση και το σχισμα τωνη ενετικη οικονομικη διεισδυση και το σχισμα των
η ενετικη οικονομικη διεισδυση και το σχισμα των
 
Η οικονομική ζωή στην Αρχαία Αθήνα,Θεοδωράτου-Μανδηλάρη
Η οικονομική ζωή στην Αρχαία Αθήνα,Θεοδωράτου-ΜανδηλάρηΗ οικονομική ζωή στην Αρχαία Αθήνα,Θεοδωράτου-Μανδηλάρη
Η οικονομική ζωή στην Αρχαία Αθήνα,Θεοδωράτου-Μανδηλάρη
 
Classical Greece 480 323 B.C
Classical Greece 480 323 B.CClassical Greece 480 323 B.C
Classical Greece 480 323 B.C
 
Homeric Greece 1100 - 750 B.C
Homeric Greece 1100 - 750 B.CHomeric Greece 1100 - 750 B.C
Homeric Greece 1100 - 750 B.C
 
δ1 ιστορια ολα
δ1 ιστορια ολαδ1 ιστορια ολα
δ1 ιστορια ολα
 
Αρχαϊκή Εποχή (750-480π.Χ.):Τα πολιτεύματα
Αρχαϊκή Εποχή (750-480π.Χ.):Τα πολιτεύματαΑρχαϊκή Εποχή (750-480π.Χ.):Τα πολιτεύματα
Αρχαϊκή Εποχή (750-480π.Χ.):Τα πολιτεύματα
 
οι νόμοι του σόλωνα ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος ηυ
οι νόμοι του σόλωνα ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος ηυοι νόμοι του σόλωνα ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος ηυ
οι νόμοι του σόλωνα ο πεισίστρατος γίνεται τύραννος ηυ
 
Β΄Ελληνικός αποικισμός
Β΄Ελληνικός αποικισμόςΒ΄Ελληνικός αποικισμός
Β΄Ελληνικός αποικισμός
 
Ο Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Ο Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥΟ Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Ο Β΄ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
 
ιστορία δ’ δημοτικού
ιστορία δ’ δημοτικούιστορία δ’ δημοτικού
ιστορία δ’ δημοτικού
 
2. Η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
2. Η πόλη  κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος2. Η πόλη  κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
2. Η πόλη κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
 

Mais de Foniortodoksonkoritsas Zeriiorthodhoksevekorçare

Κωνσταντινούπολη 100 χρόνια πριν! - Konstandinupolis 100 years ago - Konstand...
Κωνσταντινούπολη 100 χρόνια πριν! - Konstandinupolis 100 years ago - Konstand...Κωνσταντινούπολη 100 χρόνια πριν! - Konstandinupolis 100 years ago - Konstand...
Κωνσταντινούπολη 100 χρόνια πριν! - Konstandinupolis 100 years ago - Konstand...Foniortodoksonkoritsas Zeriiorthodhoksevekorçare
 
A mediterranean full of greek history-Mια μεσόγειος γεμάτη ελληνική ιστορία
A mediterranean full of greek history-Mια μεσόγειος γεμάτη ελληνική ιστορία A mediterranean full of greek history-Mια μεσόγειος γεμάτη ελληνική ιστορία
A mediterranean full of greek history-Mια μεσόγειος γεμάτη ελληνική ιστορία Foniortodoksonkoritsas Zeriiorthodhoksevekorçare
 

Mais de Foniortodoksonkoritsas Zeriiorthodhoksevekorçare (14)

Kështjella të mrekullueshme në Skoci - Κάστρα Σκωτίας
Kështjella të mrekullueshme në Skoci - Κάστρα ΣκωτίαςKështjella të mrekullueshme në Skoci - Κάστρα Σκωτίας
Kështjella të mrekullueshme në Skoci - Κάστρα Σκωτίας
 
Ονειρική Σιβηρία - Siberia e ëndërruar
Ονειρική Σιβηρία - Siberia e ëndërruarΟνειρική Σιβηρία - Siberia e ëndërruar
Ονειρική Σιβηρία - Siberia e ëndërruar
 
Χαιρετισμός στην Άνοιξη...!!! - Përshëndetje Pranverës!!
Χαιρετισμός στην Άνοιξη...!!! - Përshëndetje Pranverës!!Χαιρετισμός στην Άνοιξη...!!! - Përshëndetje Pranverës!!
Χαιρετισμός στην Άνοιξη...!!! - Përshëndetje Pranverës!!
 
Κωνσταντινούπολη 100 χρόνια πριν! - Konstandinupolis 100 years ago - Konstand...
Κωνσταντινούπολη 100 χρόνια πριν! - Konstandinupolis 100 years ago - Konstand...Κωνσταντινούπολη 100 χρόνια πριν! - Konstandinupolis 100 years ago - Konstand...
Κωνσταντινούπολη 100 χρόνια πριν! - Konstandinupolis 100 years ago - Konstand...
 
A mediterranean full of greek history-Mια μεσόγειος γεμάτη ελληνική ιστορία
A mediterranean full of greek history-Mια μεσόγειος γεμάτη ελληνική ιστορία A mediterranean full of greek history-Mια μεσόγειος γεμάτη ελληνική ιστορία
A mediterranean full of greek history-Mια μεσόγειος γεμάτη ελληνική ιστορία
 
Bridges - Urra - Γέφυρες
Bridges - Urra - ΓέφυρεςBridges - Urra - Γέφυρες
Bridges - Urra - Γέφυρες
 
Ωραίες στιγμές - Çaste të bukura
Ωραίες στιγμές - Çaste të bukuraΩραίες στιγμές - Çaste të bukura
Ωραίες στιγμές - Çaste të bukura
 
T s ___ ___s____
T  s ___ ___s____T  s ___ ___s____
T s ___ ___s____
 
Visiteau louvre
Visiteau louvreVisiteau louvre
Visiteau louvre
 
Zoi 1-9
Zoi 1-9Zoi 1-9
Zoi 1-9
 
01 epistrofi
01 epistrofi01 epistrofi
01 epistrofi
 
Argos xoros
Argos xorosArgos xoros
Argos xoros
 
ο θερισμος των πραξεων μας
ο θερισμος των πραξεων μαςο θερισμος των πραξεων μας
ο θερισμος των πραξεων μας
 
The canvas prison
The canvas prisonThe canvas prison
The canvas prison
 

διδακτικες ιστοριες

  • 1. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΕΟΣ Ίσως ακούγεται σαν «ατάκα» από την ταινία «Γάμος…αλά Ελληνικά» αλλά πραγματικά το χρέος είναι μια ελληνική υπόθεση από την αρχαιότητα. Έξι ιστορίες από την αρχαία Ελλάδα, που ίσως μας παραδειγματίσουν.
  • 2. ΙΣΤΟΡΙΑ 1η : Πώς «διέγραψε» το χρέος του ο Διονύσιος των Συρακουσών • Λέγεται ότι η πρώτη χρεοκοπία στην ελληνική ιστορία δεν έχει να κάνει με τη “λεηλασία” του ταμείου του ναού της Δήλου (που αναφέρουμε παρακάτω), αλλά με το δάνειο που εισέπραξε από τους υπηκόους του ο σπάταλος τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος. Αυτό που θα έπρεπε ίσως να κάνουν σήμερα οι ευρωπαίοι , δηλαδή να «κόψουν» χρήμα, το έκανε πρώτος ο Διονύσιος. Στην αρχή προσπάθησε να μαζέψει χρήματα από άλλες πόλεις-κράτη, χωρίς όμως να τα καταφέρει. Αφού είδε ότι δεν έχει αποτέλεσμα αυτή η μέθοδος έδωσε διαταγή, υπό την απειλή θανατικής ποινής, οι συρακούσιοι να του παραδώσουν όλα τα χρήματα τους. Μόλις συγκεντρώθηκαν όλα τα νομίσματα, μετέτρεψε όλες τις δραχμές σε δίδραχμα! Κατόπιν τους τα επέστρεψε κανονικά μόνο που πλέον άξιζαν το μισό. Με τα υπόλοιπα μισά που κράτησε ξόφλησε τα χρέη κι έτσι κατάφερε να εξαφανίσει τα δημοσιονομικά προβλήματα της ηγεμονίας του.
  • 3. ΙΣΤΟΡΙΑ 2η: Δήλος 454 πχ. Η πρώτη χρεοκοπία στο κόσμο • Η «επίσημη» πρώτη πτώχευση στην παγκόσμια ιστορία σημειώθηκε το 454 προ Χριστού στον Ναό της Δήλου. Τον 4ο αιώνα π.Χ. στον Ναό του Απόλλωνα στη Δήλο βρίσκονταν οι θησαυροί της συνομοσπονδίας των ελληνικών πόλεων-κρατών κάτω από την ηγεσία της Αθήνας. Εκεί φυλασσόταν το τεράστιο ποσό των εισφορών των συμμάχων και εκεί γίνονταν οι συναντήσεις των αντιπροσώπων. • Οι πόλεις-κράτη συνέβαλαν στο ταμείο με τη μορφή οικονομικών πόρων, στρατευμάτων και πλοίων, ενώ τα μέλη είχαν ισότιμη ψήφο στο συμβούλιο που είχε δημιουργηθεί. • Το ποσό της οικονομικής συμβολής καθοριζόταν από την Αθήνα, η οποία κατάφερε κάποια στιγμή να μεταφερθεί το θησαυροφυλάκιο της Συμμαχίας από τη Δήλο στην Αθήνα, καθώς πολύ σύντομα η Δηλιακή Συμμαχία εξελίχθηκε σε Αθηναϊκή Ηγεμονία. • Ο Αριστείδης καθόρισε πρώτος το ποσό της εισφοράς για κάθε πόλη με τόσο δίκαιο τρόπο που οι σύμμαχοι τον ονόμασαν «τον δικαιότερο από όλους τους ανθρώπους».
  • 4. Το 454 π.Χ., λοιπόν, και ενώ η περίφημη αθηναϊκή συμμαχία έχει ανασυσταθεί, 13 πόλεις-κράτη προχώρησαν σε δανεισμό από τον Ναό της Δήλου. Οι δέκα πόλεις-κράτη, όμως, δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα χρέη τους, προχωρώντας έτσι στην πρώτη… στάση πληρωμών της παγκόσμιας ιστορίας! • Δύο από τις δέκα πόλεις-κράτη, μάλιστα, δεν μπόρεσαν τελικά να αποπληρώσουν τα χρέη τους, ενώ οι υπόλοιπες οκτώ ζήτησαν αυτό που αποκαλείται… επαναδιαπραγμάτευση χρέους. • Η στάση πληρωμών στην Αρχαία Ελλάδα δεν ήταν, λοιπόν, άγνωστο φαινόμενο, διότι -όπως λέγεται- οι αρχαίοι Έλληνες ως έμποροι αναγνώριζαν αυτό που αποκαλείται σήμερα συνυπευθυνότητα χρέους – δηλαδή ότι ο δανειστής πρέπει να αναλαμβάνει μερίδιο του ρίσκου αν κάτι πάει στραβά. • Το θέμα είναι, πάντως, ότι πολλά από τα δάνεια χορηγήθηκαν τότε με τη σίγουρη πρόβλεψη ότι ο οφειλέτης θα αποδειχτεί τελικά ανίκανος να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του. • Μετά το «κανόνι» ο Περικλής μετέφερε το ταμείο της Συμμαχίας στην Ακρόπολη της Αθήνας. Έκτοτε οι αποφάσεις λαμβάνονταν μόνο από την Αθήνα και ο φόρος οριζόταν από την Εκκλησία του Δήμου.
  • 6. ΙΣΤΟΡΙΑ 3η: Αθήνα 413 π.χ. Παραχάραξη, κίβδηλα, κοπή νομίσματος χωρίς αντίκρισμα • Ενώ σήμερα το νόμισμα έχει συμβολική αξία, σε άλλους καιρούς υπήρχε αντιστοίχηση στην αξία του και στο βάρος του μετάλλου. • Μετά την αποτυχία της Σικελικής Εκστρατείας το 413 π.Χ. η Αθήνα βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Οι αποστασίες πολλών συμμάχων και η συνακόλουθη κατάργηση του συμμαχικού φόρου περιορίζουν τα έσοδά της. Παράλληλα, η αυτομόληση των δούλων των μεταλλείων του Λαυρίου στο στρατόπεδο των Λακεδαιμονίων στη Δεκέλεια συρρικνώνει τα αποθέματα σε άργυρο. Έτσι το 407 η Αθήνα αναγκάστηκε να κόψει χρυσά νομίσματα και ένα χρόνο αργότερα τέθηκαν σε κυκλοφορία υπόχαλκα, δηλαδή κέρματα με αργυρό περίβλημα και χάλκινο πυρήνα • Πάντως, η παραχάραξη ανέκαθεν ήταν αδίκημα. Απόδειξη ο Νόμος Νικοφώντος, ένα ψήφισμα λίγο μετά την ίδρυση της Β” Αθηναϊκής Συμμαχίας που προσδιορίζει τα νομίσματα που επιτρέπονταν να κυκλοφορούν. Λαμβάνεται επίσης μέριμνα για τις απομιμήσεις αθηναϊκών τετραδράχμων, ενώ αναφέρεται η κατάσχεση των κίβδηλων νομισμάτων και οι ποινές για τους παραβάτες του νόμου.
  • 8. ΙΣΤΟΡΙΑ 4η: Σπάρτη 5ος αιώνας π.χ. Η πρώτη περίπτωση καταγεγραμμένης δημόσιας δανειακής πράξης που γνωρίζουμε • Γράφει ο Γάλλος οικονομολόγος και τραπεζίτης Ζακ Ατταλί στο τελευταίο του βιβλίο «Παγκόσμια κατάρρευση σε 10 χρόνια; • Τον 5ο αιώνα π. Χ., οι κυβερνώντες της Σπάρτης και πολλών άλλων συμμαχικών πόλεων – κρατών, ελλείψει χρημάτων, όταν το 431 π. Χ. ξέσπασε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος, που τους έφερε αντιμέτωπους με την Αθήνα, δανείστηκαν άτοκα πόρους που δεν μπορούσαν να καταλάβουν: τις αποταμιεύσεις των ιερών της Ολυμπίας και των Δελφών, που προορίζονταν θεωρητικά για τις τελετές και τη συντήρηση των ιερών χωρών». • Αυτή ήταν μια πρώτη προσέγγιση του «θεσμού», η οποία, ωστόσο, δεν είχε ακριβώς τη μορφή του κρατικού δανείου.
  • 9. • Η αγορά της Αρχαίας Σπάρτης
  • 10. ΙΣΤΟΡΙΑ 5η: Αθήνα 426 π.χ. Η πρώτη «τρόικα» • Συνεχίζει ο Ατταλί πιο κάτω: • Οι Αθηναίοι ήταν αυτοί στους οποίους κατοχυρώνεται και αυτή η «ανακάλυψη καθώς, στο αντίπαλο στρατόπεδο, η Αθήνα, η οποία σταδιακά καταστρεφόταν από αυτό τον πόλεμο, έπρεπε κι εκείνη να δανειστεί από τους ναούς. Έτσι, από το 426 π. Χ. έως το 422 π. Χ. οι υπεύθυνοι της πόλης συνήψαν τρία δάνεια με τους ιερείς των ναών της Αθηνάς Πολιάδος, της Αθηνάς Νίκης και της Αρτέμιδος (σ. σ. οι οποίοι, υπό μία έννοια, θα αποτελούσαν και την «τρόικα» της εποχής), έπειτα από ιερά από άλλες περιοχές (σ. σ. ως γνωστόν, ο δανεισμός φέρνει κι άλλον δανεισμό), παροτρύνοντας τον λαό να τους δανείσει τους πόρους του προσφέροντάς του σε αντάλλαγμα κάθε είδους τιμές. Ωστόσο», καταλήγει ο Ατταλί, «οι κινήσεις αυτές δεν απέτρεψαν το τέλος του Xρυσού Aιώνος της Αθήνας, εξαιτίας της καταστροφικής αυτής σύρραξης».
  • 11. • Ο πόλεμος τελείωσε, όπως τελείωσε, οι κακές συνήθειες όμως, όπως αυτή του κρατικού δανεισμού, δεν κόπηκαν. • Και μάλιστα, έγιναν χειρότερες, υπό την έννοια ότι οι πρόγονοί μας γρήγορα «συνέλαβαν» και την… ιδέα της αθέτησης υποχρεώσεων. • Στο ίδιο βιβλίο, λίγο παρακάτω, αναφέρεται ότι «έναν αιώνα αργότερα, 10 από τις 13 πόλεις – κράτη της ναυτικής συμμαχίας, που είχε δημιουργηθεί κατά την ένδοξη εποχή της Αθήνας, αθετούν την εξόφληση των δανείων που είχαν λάβει από το συμμαχικό ταμείο».
  • 13. ΙΣΤΟΡΙΑ 6η: 594 π.χ. Σεισάχθεια – Η πρώτη διαγραφή χρέους • Ο όρος είναι σύνθετος από τα αρχαία ελληνικά, από το «σείω» (ταρακουνώ) + «άχθος» (βάρος, χρέος). Ουσιαστικά σήμαινε την «αποτίναξη των βαρών».Πριν την απαγόρευσή της από το Σόλωνα, στην Αθήνα ίσχυε ο θεσμός της υποδούλωσης για χρέη: ένας πολίτης που δεν μπορούσε να ξεπληρώσει το δανειστή του έχανε την ελευθερία του • Τα νομοθετικά μέτρα του Σόλωνα ήταν πολύ τολμηρά, αλλά και δραστικά. Βασίζονταν στην αρχή της δίκαιης ανισότητας και όχι της απόλυτης ισότητας, ενώ επιδίωκαν να αποτρέψουν την εμφύλια διαμάχη και τη διάλυση της πολιτικής κοινότητας της Αθήνας, διατηρώντας παράλληλα την κοινωνική διαστρωμάτωση και την προβολή αυτής της διαστρωμάτωσης στη νομή της εξουσίας.
  • 14. Η σεισάχθεια εντασσόταν στα μέτρα επανόρθωσης που έλαβε ο Σόλων. Πιο συγκεκριμένα, καταργούνταν τα υφιστάμενα χρέη ιδιωτών προς ιδιώτες και προς το δημόσιο, καταργήθηκε ο δανεισμός με εγγύηση το «σώμα» (προσωπική ελευθερία) του δανειολήπτη και των μελών της οικογένειάς του, ενώ απελευθερώθηκαν και όσοι Αθηναίοι είχαν γίνει δούλοι λόγω χρεών στην ίδια την Αθήνα και επαναφέρθηκαν στην πόλη όσοι εν τω μεταξύ είχαν μεταπωληθεί στο εξωτερικό. • Είναι γνωστό ότι με τη «σεισάχθεια» ο Σόλων έδωσε τέλος στην εξάρτηση των φτωχών αγροτών στην Αττική. Εκείνο που δεν είναι γνωστό και παραμένει θέμα διαμάχης ανάμεσα στους ερευνητές είναι η διαδικασία που ακολούθησε προκειμένου να αποκαταστήσει όσους είχαν πέσει θύματα της αυθαιρεσίας των πλουσίων, ακριβώς γιατί δεν υπήρχαν γραπτές διατάξεις (αυτό άλλωστε λέει και ο Σόλων σε ένα από τα ποιήματά του). Το μέτρο άλλοτε συνδέεται με τους εκτημόρους, τους εξαρτημένους αγρότες που καλλιεργούσαν τη γη των προνομιούχων με τη συμφωνία να τους δίνουν το 1/6 της παραγωγής αντί ενοικίου, ενώ άλλοτε με όλους όσους είχαν δανειστεί και καλλιεργούσαν την γη των πλουσίων και ισχυρών με ενέχυρο την προσωπική τους ελευθερία.
  • 16. Πηγές: Βήμα, Καθημερινή, Ελευθεροτυπία, Έθνος,, wikipedia Μουσική επένδυση : ERNESTO CORTAZAR : “Leaves in the wind”