1. Een overzicht van het
zeewetenschappelijk landschap in
Vlaanderen
Prof. Dr. Jan Mees - VLIZ
Marine Science meets Maritime Industry
29/03/2012, Innovocean site, Oostende
2. Het zeewetenschappelijk landschap:
• Wie voert het onderzoek uit?
• Welke expertise is er (niet) in Vlaanderen/België?
• Waar wordt het onderzoek uitgevoerd?
• De financiering van het zeewetenschappelijk onderzoek
(kanalen & budgetten)
• Internationale en nationale netwerken
• Opportuniteiten en synergiën voor de mariene/maritieme
wetenschappen en maritieme industrie
3. Het marien / maritiem
onderzoekspotentieel in Vlaanderen
4. Mariene expertise
Het onderzoekspotentieel:
Bedrijven
Mariene expertise: consultancies, Overheidsadministraties
onderzoeksinstellingen,
universiteiten, administraties, Consultancies
bedrijven, opleidingen…
Andere (NGO’s,…)
+/- 240 entiteiten (2009)
Onderzoeks-
Instellingen
Mariene onderzoeksgroepen:
Wetenschappelijke instellingen Universiteiten
(Vlaams en Federaal) & universiteiten
(Vlaams en franstalig).
Mariene
+/- 100 mariene onderzoeksgroepen onderzoeksgroepen
met >1400 medewerkers (2009)
5. VLIZ:
• netwerken
• fragmentatie reduceren
• centraal platform aanbieden
• ondersteunen
• multidisciplinair
• synergieën creëren
• interdisciplinariteit promoten
…aldus maken we een groot,
deels virtueel marien instituut,
geïntegreerd en competitief
in een internationale context…
6. Mariene onderzoeksgroepen:
Nieuwe inventaris, cfr “Compendium voor Kust en Zee”:
104 mariene onderzoeksgroepen met significante wetenschappelijke
output in de laatste 5 jaar (op basis van peer-reviewed publicaties):
Type instelling Aantal mariene
onderzoeksgroepen
Federale wetenschappelijke instellingen 14
Vlaamse wetenschappelijke instellingen 7
Vlaamse universiteiten 51
Franstalige universiteiten 32
Totaal 104
7. Onderzoeksdomeinen:
Natural sciences
2
11
Engineering and technology
12 (Applied sciences)
2 Medical and health sciences
Agricultural and Veterinary
19 sciences
77
Social sciences
Humanities
Onderzoeksdomein Percentage
Natural sciences 63%
Engineering & technology 15%
Agricultural and veterinary sciences 10%
Social sciences 9%
Humanities 2%
Medical and health sciences 2%
9. Engineering and technology:
Civil engineering
• Civil engineering: kustverdediging,
havenconstructie, Electrical engineering
scheepsarchitectuur, offshore and electronic
platformen engineering
Mechanical
2
2 engineering
• Electrical & electronic engineering:
offshore energie systemen (incl. grid 4 Information and
systemen), ontwerp van mariene computer sciences
2
1
onderzoeksinstrumenten (multibeam,
2
sidescan sonar,…) 8 Geomatics
• Mechanical engineering: Biotechnology
mechanische toepassingen, geluid =>
underwater noise
Engineering & technology Percentage
Civil engineering 42
• Information and computer sciences:
databeheer, dataformaat, software,… Electrical engineering and electronic 11
engineering
Mechanical engineering 5
• Geomatics: Cartografie, GIS, Remote
sensing,… Information and computer sciences 11
Geomatics 21
• Biotechnology: mariene Biotechnology 11
biotechnologie
10. Medical & health sciences:
• Medical & health sciences: effect
zeevoedsel op menselijke gezondheid,
effect van giftige stoffen van
zeeorganismen op mens,… Medical and health
sciences
4
8
Agricultural & veterinary 2
Fisheries and
sciences: aquaculture
sciences
• Fisheries and aquaculture sciences: Veterinary
aquacultuur, visserijtechnieken, sciences
visserijbiologie, beheer van visstocks,
verwerking zeevoedsel
• Veterinary sciences: pathologie,
vaccines,…
11. Social sciences:
• Economics & business: economie
mbt toerisme, transport, havens,…
1
• Law & legal studies: internationaal
2
zeerecht, milieurecht,… 4 3 Economics and
3
business
Law and legal
• Political sciences and policy: studies studies
ter voorbereiding van het beleid
(ruimtelijke planning op zee, ICZM,…) Political sciences
and policy
Communication
• Communication & media: outreach and media
Humanities
Humanities:
• History and archaeology: onderwater
erfgoed, maritiem erfgoed,
geschiedenis van visserij, maritieme
geschiedenis,…
19. Selectie van internationale netwerken VLIZ:
• Intergovernmental Oceanographic Commission UNESCO (IOC) and its
Global Ocean Observing System (GOOS)
• Partnership for Observation of the Global Oceans (POGO)
• World Data System of the International Council for Science (ICSU)
• European Marine Observation and Data Network (EMODNET)
• European Research Vessel Operators (ERVO) en EUROFLEETS
• Marine Board of the European Science Foundation
• European Centre for Information on Marine Science and Technology
(EurOcean)
• European Network of Marine Research Institutes and Stations (MARS)
• International Coastal Atlas Network (ICAN)
• Global and European communication and ocean literacy networks
• …
20. Selectie van internationale netwerken VLIZ:
Europese projecten:
• Mermaid (Multi-use Offshore Platforms)
• Theseus (Innovative technologies for safer European coasts in a changing
climate)
Europese infrastructuren:
• Biodiversity observatories and data centres (LifeWatch)
• International Carbon Observatory (ICOS)
• European Marine Biological Resources Centre (EMBRC)
• European component of ARGO
21. Opportuniteiten en synergiën – vanuit een
wetenschappelijk perspectief :
Nodig zijn platformen waarin de mariene en maritieme industrie en
wetenschappen samenkomen en –werken:
=>
elkaar leren kennen: diversiteit, expertise en noden; netwerking,
kennisuitwisseling, kruisbestuiving; genereren van ideeën, innovatie;
doorstroming van human resources,…
• Flanders Maritime Cluster
• Aquacultuur Vlaanderen
• Mariene Biotechnologie Vlaanderen
• VLIZ Young Marine Scientists Day
• Joint events (today) and projects (vb. Flansea, OPTIEP-BCP,…)
22. Opportuniteiten en synergiën – vanuit een
wetenschappelijk perspectief :
Twee ideeën:
• PhD programmes, grants, internships, thesis subjects, awards
• Bijdrage industrie aan observatie- en monitoringactiviteiten -
access to
• infrastructures (ships of opportunity, platforms, instruments,
experimental facilities)
• samples
• data
• En vice versa ! Toegang voor bedrijven tot infrastructuur, data,
netwerken en mensen…
